שאלה אין קורצן ענין
#327 - עלטערן זאלן זיך רופן איינער דעם צווייטן ביים נאמען?
שלום בית, כיבוד אב ואם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך זע ביי משפחות אז ס'איז איינגעפירט אז די עלטערן רופן זיך נישט איינער דעם צווייטן ביים נאמען, מען זאגט נאר 'טאטי' און 'מאמי'; איז דאס א וויכטיגע זאך? ווייל מיר שפירן אז עס ברענגט מער א נאנטשאפט צווישן אונז ווען מיר רופן זיך יא ביים נאמען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שלום בית איז די העכסטע זאך, אין א שטוב וואו עס איז דא שלום בית - רוט די שכינה, און עס איז דא אלע ברכות, און חס ושלום אויב מען קריגט זיך - טרייבט מען ארויס די שכינה און מען פארלירט אלעס.


זייט אייך מכבד איינער דעם צווייטן, רעדט שיין איינער צום צווייטן, און בעיקר האט נישט מורא זיך צו אנטשולדיגן און איבערבעטן, אפילו יענער איז נישט גערעכט און איך בין גערעכט. מיין מאמע זאל געזונט זיין זאגט מיר שטענדיג: "דער וואס אנטשולדיגט זיך ווען ער איז נישט גערעכט - דער איז אן אמת'ער מענטש, דער וואס בעט איבער ווען עס איז א ספק אויב ער איז גערעכט - דער איז א קלוגער און דער וואס בעט איבער ווען ער איז גערעכט - דער האט שלום בית".


בדרך כלל ווען עס זענען דא קליינע קינדער רופט מען זיך נישט ביי די נעמען, אזוי איז גרינגער פאר די קינדער צו רופן די טאטע 'טאטע', און די מאמע 'מאמע' און נישט ביי די נעמען, אזוי ווי די הלכה איז, אז קינדער טארן נישט רופן די עלטערן ביים נאמען (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמ, סעיף ב).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#326 - ווי אזוי האלט איך אויס די יסורים וואס איך לייד פון מיין ווייב?
שלום בית, סיפורי צדיקים, אמונה, צרות, קשיות, בזיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך הער זייער אסאך שיעורים פונעם ראש ישבה שליט"א אויף שלום בית, איך פרוביר צו טון וואס איך קען נאר, סיי צו העלפן אין שטוב, סיי צו געבן גוטע ווערטער און רעדן שיין, און אלע אנדערע זאכן וואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט ביי די שיעורים, אבער איך זע אז עס איז דא נאך זייער אסאך זאכן וואס איז מיר נישט פארענטפערט, אין איך זע נישט אז זאכן זאלן זיך טוישן.


איך וויל פרובירן צו שרייבן באריכות מיט די פרטים, און איך האף אז דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיך פארשטיין און מיר זאגן וואס איך האב צו טון.


גלייך נאך מיין חתונה, נאך אינמיטן די שבע ברכות, האט מיין ווייב אנגעהויבן זאגן אז די שידוך האט מען איר אריינגענארט, מען האט איר נישט געזאגט קיין סאך פרטים פון די משפחה, און זי וויל אוועקגיין. איך האב פרובירט צו רעדן צו איר שיין וויפיל איך האב געקענט, אבער זי האט זיך געהאלטן ביי איר'ס.


למעשה האט מיין שוויגער פארגעשלאגן אז מיר זאלן אריינמופן צו זיי, און מען האט אזוי געטון, מיר האבן דארט געוואוינט פאר א האלב יאר, זי האט בכלל נישט געוואלט גיין צו מיינע עלטערן און כסדר געזאגט אז זיי זענען נעבעכדיגע מענטשן, יעדע חבר וואס איז געווען נאנט צו מיר סיי פון ישיבה אדער פון כולל האט זי געזאגט אז זי האט זיי פיינט, אן קיין שום סיבה, און זי פלעגט יעדן טאג קוקן אויף מיין טעלעפאן אויב איך האב גערעדט צו איינעם פון זיי, און אויב יא פלעגט זי שרייען, און דאס גייט נאך אן ביז היינט, און אזוי האט איך שוין אויפגעהערט צו רעדן צו איבער צוואנציג נאנטע חברים, ווייל איך האב איר נישט געוואלט אויפרעגן.


יעדע ארבעט וואס איך האב געוואלט טון פאר פרנסה האט זי נישט געלאזט מיך נעמען, יעדעס מאל פאר אן אנדערע אויסרייד, ביז איך האב נישט געהאט קיין ברירה און גענומען א דזשאב צו ברענגען פרנסה, האט זי יעדע וואך ביים אהיימברענגען דאס געלט פארפירט אז אויב איך ארבעט דארף איך מאכן מער געלט און עס איז איר נישט גענוג. נאך א שטיק צייט האב איך נישט געקענט נעמען די דרוק און געזוכט אן אנדערע דזשאב, און דארט האט זי ווייטער פארפירט, און אזוי גייט עס אן יעדע וואך, און אפילו איך האב שוין היינט צוויי זייטיגע ארבעט און איך פארדין מער ווי א געווענליכער אינגערמאן, איז זי נאכאלץ נישט צופרידן, און זי נעמט די גאנצע געלט און קויפט זיך וואס זי וויל, אבער אויב קויף איך עפעס פאר מיך שרייט זי אז איך עס איר אויף די גאנצע געלט.


איך גיי מאכן בר מצוה פאר מיין עלטסטע זון, און זי וויל דוקא נעמען א טייערע זאל, ממש ווי א חתונה, און צאלן פאר א פארטי-פלענער און רופן די גאנצע ארומיגע משפחה. אויב בעט איך איר שיינערהייט אז איך קען עס פשוט נישט באצאלן, שרייעט זי אויף מיר.


זי האט נישט קיין שום פראבלעם מיר צו פארשעמען אין פארנט פון איר גאנצע משפחה, און זי פילט זיך זייער גוט צו שרייען אויף מיר אין פארנט פון אנדערע.


זי לאזט מיר זיך נישט אפגעבן מיט די קינדער, אויב איך וויל זיי אנגרייטן נעגל וואסער שרייט זי אז עס גייט מאכן א חורבן ווייל עס גייט זיך אויסגיסן, און אויב איך וויל זיי דערציילן א מעשה זאגט זי אז מען קען נישט ווייל זיי דארפן שוין שלאפן, און אויב איך פרעג זיי אויס ווי אזוי עס איז געווען אין חדר זאגט זי אז איך דארף טראסטן די חדר און נישט מאכן משוגע.


ביי יעדע שמחה וואס איינער פון די משפחה מאכט, מוז זי שיקן שיינע און טייערע קעיקס, און איך דארף זיין פארנומען עס איינצוקויפן און באצאלן און עס שיקן צו יענעם. און אפילו ווען די הויז איז איבערגעדרייט וועט זי ענדערש זיין פארנומען מיט שיקן יענעם די מיניטשורס.


זי האלט אינאיין זאגן אז זי איז אויסגעמוטשעט און זי מוז פארן זיך אפרוען, אבער ווען איך צאל געלט פאר א וואקאציע איז זי קיינמאל נישט צופרידן און זי האלט זיך אינאיין אפרעדן א גאנצן צייט אז איך פארשטיי נישט צו וואקאציע און עס איז איר בכלל נישט ווערד געווען די גאנצע קומען.


יעדע זאך וואס איך טו, וועט זי אלץ זאגן אז איך בין א שלימזל און איך האב נישט גוט געטון, נישט קיין חילוק וואס איך טו איז עס איר קיינמאל נישט גוט, אין איך וואלט ווען געדארט טון פארקערט.


זי לאזט מיר נישט גיין צו קיין שום מסיבות אדער שמחות פון חברים אדער פון מיין משפחה, יעדעס מאל וועט זי טרעפן אן אנדערע סיבה פארוואס זי וועט מיך נישט לאזן גיין, איך פיל זיך ממש איינגעשפארט, אין די צייט וואס זי גייט יעדע צווייטע נאכט ארויס צו שמחות אדער פארטיס.


בכלל איז אלץ די אטמאספער אינדערהיים אנגעצויגן, און וואס איך טו צו מאכן פרייליך און געשמאק העלפט נישט, זי איז מיר א גאנצע צייט חושד אויף אלע סארט ערגסטע זאכן אן קיין שום סיבה, איך קען עס אפילו נישט שרייבן וויפיל זי איז מיך חושד טאג אין נאכט, אז איך שפיר אז איך האלט עס נישט אויס און איך קען נישט מער אנגיין.


שבת ביי די סעודה, אויב וויל איך זאגן א תורה אדער א מעשה, וועט זי אלץ חוזק מאכן פון מיר אז איך ווייס נישט וואס איך רעד און עס מאכט נישט קיין סענס.


זי וויל איך זאל איר טראגן שאפינג מיט אירע שוועסטערס וואס איך טו זייער גערן, אבער זי מאכט מיר שפירן ווי א גארבעדזש, ווייל זי גייט מיט זיי אבער איך דארף זיי א גאנצן צייט נאכגיין, און אויב איך בעט איר שיינערהייט אז איך וויל בלייבן אין די קאר, שרייעט זי אויף מיר אז איך בין איר נישט געטריי.


איך האב פרובירט אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א זאגט ביי די שיעורים, אבער עס ארבעט נישט ביי מיר, אויב זאג איך איר שיינערהייט אז עפעס שטערט מיר, נעמט זי זיך שרייען, און אסאך מאל בלאזט זי פאר עטליכע טעג אין א צו, און זי האט מיך שוין אסאך מאל אויסגעשפארט פון די דירה.


יעדעס מאל וואס זי רעדט אויפ'ן טעלעפאן מיט שוועסטערס אדער חבר'טעס, רעדט זי זיך אפ אויף מיר, מיט זאכן וואס איז בכלל נישט אמת, און זי מאכט זיך פאר א רחמנות אז איך פייניג איר און איך געב איר נישט קיין געלט און איך העלף איר גארנישט, און מען האלט מיך פאר זייער אסאך פארוואס איך פייניג איר, ווען באמת טו איך אלעס וואס איך קען איר צו העלפן.


ווען עס קומט א יום טוב איז מיין הויז ממש א גיהנום, יעדע זאך וואס מען דארף טון איז א גאנצע פרעשור, און אלעס איז נאר א גאנצן טאג טענות און שרייען.


זי זאגט א גאנצן צייט אז די דירה איז צו קליין און מען דארף נעמען א גרויסע דירה, איך האב איר שוין גענומען צו איבער דרייסיג דירות אבער קיין איינס וויל זי נישט פאר אן אנדערע סיבה.


יעדע ספר וואס איך לערן וועט זי טרעפן עפעס פארוואס מען טאר עס נישט לערנען, אויב וויל איך הערן סיי וועלכע שיעור פון סיי וועם, וועט זי זאגן אז יענעם טאר מען נישט הערן.


איך האב נאר געשריבן א קליינע חלק פון די יסורים וואס איך גיי דורך, איך האב שוין פרובירט אלעס וואס איך קען אבער איך זע נישט קיין עק צו די צרות, איך פיל ווי מיין לעבן איז שווארץ, איך קען עס מער נישט נעמען, איך שפיר אז עס טרעט מיר צו מיין געזונט, איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר ארויסהעלפן, איך בין גרייט צו טון סיי וואס פעלט אויס צו טוישן די מצב.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


הדבר הראשון האב נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן, מיר ווייסן גארנישט, עס איז דא זאכן וואס מיר דארפן פאררעכטן פון יעצט און פון פריערדיגע גלגולים; קשיות און טענות טאר מען נישט האבן אויף די אמונה, מען דארף גלייבן אז דער אייבערשטער איז גוט און מאכט אלעס מיט א פינקטליכער חשבון.


שנית, ביסט נישט דער ערשטער וואס ליידט פון די ווייב; מיר געפינען ביי די הייליגע חכמים זכרונם לברכה וואס האבן זייער געליטן פון די ווייב. דער הייליגער רבי חייא האט געהאט א ווייב וואס האט אים זייער וויי געטון, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יבמות סג.): "רֶבִּי חִיָיא הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין, מיט דעם אלעם: "כִּי הַוָה מְשַׁכַּח מִידִי, צִיֵּיר לֵיהּ בְּסוּדְרֵיהּ וּמַיְיתֵי נִיהֲלֵהּ", ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב, פלעגט ער דאס אהיים ברענגען פאר איר, האט רב געפרעגט רבי חייא: "איך פארשטיי נישט, פארוואס ברענגסטו איר אייביג אהיים גוטע זאכן, זי איז דאך דיך מצער?!" האט אים רבי חייא געענטפערט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיך פון עבירות און ציט אויף די קינדער; זעט מען פון דעם ווי שטארק מען דארף אכטונג געבן צו מכבד זיין די ווייב.


שלישית, דו פון דיין זייט זאלסטו איר מכבד זיין, געב איר גוטע ווערטער, און אז זי שפעט און זי טוט דיך וויי זאלסטו נישט ענטפערן, מיט דעם וועסטו אפקומען אלע גיהנום, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין מא:) ווער עס האט א שלעכטע פרוי וועט נישט זען די פנים פון גיהנום, ווייל ער האט שוין אפגענומען די גיהנום דא אויף די וועלט. אזוי ווי דער הייליגער רבי רבי זושא זכותו יגן עלינו, וואס האט געהאט א שלעכטע פרוי; זי האט אים אויסגעזויגן זיין בלוט, זי האט אים נישט אויפגעהערט צו טשעפען, שרייען, אוועק מאכן און וואס נישט, טאג און נאכט האט זי געשפעט. איין טאג איז ער געווען אזוי צעבראכן ביי זיך, ער האט געשפירט ווי ער קען מער נישט, ער האט געוויינט צום אייבערשטן, ער האט געבעטן דעם אייבערשטן ער זאל אים געבן אביסל ווארעמקייט, אביסל ליבשאפט, ער קען מער נישט אזוי אנגיין איינער אליין.


ער איז איינגעשלאפן, און ער חלומ'ט זיך ווי זיין נשמה גייט ארויף אויבן אין הימל אין די עולמות עליונים, מען פירט אים אריבער די ברענעדיגע גיהנום און ער זעט ווי די נשמות פון די רשעים פייניגן זיך, דארט הערט מען קולות, עס טוט זיך א געשריי. דער צדיק, דער הייליגער רבי זושא האט זיך זייער דערשראקן, ער האט דאס נישט געקענט צוקוקן, פלוצלונג קומט צו פליען א מלאך און זאגט אים: "זושא דאס איז נישט פאר דיר, דו האסט א שווערע ווייב און ארעמקייט, דאס איז שוין גענוג; פאר דיר איז אנגעגרייט א פלאץ אין גן עדן וואס (ישעיה סד, ג) 'עַיִן לֹא רָאָתָה אֱלֹקִים זוּלָתְךָ'".


ווען רבי זושא האט זיך אויפגעוועקט האט ער אנגעהויבן טאנצן, ער טראכט צו זיך: 'זאל מיין ווייב מיר געבן וויפיל בזיונות עס גייט, זאל מיר אלעס גיין שווער - פארט וויל איך זיך נישט טוישן מיט די צער פון גיהנום'; די מעשה האב איך געהערט פון מוהרא"ש און עד היום לעב איך מיט די מעשה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#325 - וואס טו איך אז מיין מאן רעדט קעגן אונזער רבי אין פארנט פון די קינדער?
שלום בית, חינוך הילדים, סיפורי צדיקים, קינדער, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין מאן האט לעצטנס אנגעהויבן מזלזל זיין און רעדן קריטיק אויף אונזער רבי צו וועמען מיר גייען. איך וויל זייער מחנך זיין אונזערע קינדער מיט תמימות, נישט מיט'ן רעדן אויף רבי'ס און צדיקים, אבער מיין מאן טענה'ט אז ער איז גערעכט און ער טוט ריכטיג, ווייל אויב דער רבי טוט אן עוולה דארף מען עס פארשרייבן, דער עיקר איז נאר צו גלייבן אינעם אייבערשטן און נישט אין א צדיק, און עס מוז נישט זיין אז וואס דער צדיק טוט איז זיכער גוט.


פארשטייט זיך אז אין די געגנווארט פון די קינדער בין איך שטיל און איך בין מכבד מיין מאן, נישט קיין חילוק וואס ער זאגט נאר, אבער עס טוט מיר וויי אז ער רעדט קעגן אונזער צדיק. וואס קען איך טון דערצו?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט גוט צו רעדן צו די קינדער פון די זאכן וכו'; בפרט ווען די קינדער דאווענען דארט און זיי לערנען דארט - איז זיכער נישט גוט אז מען רעדט צו די קינדער, מען שפעט פון די הנהגה וכו'; די קינדער ווערן צעמישט און נאכדעם זענען זיי גארנישט מקבל. א קינד'ס מח איז זייער הייקל, אז מען צעמישט זיי - פאלן זיי אוועק השם ישמרינו, זיי ווייסן נישט וואס יא אנצונעמען און וואס נישט, זיי ווייסן נישט וואס איז יא וויכטיג און וואס נישט.


געבט אכטונג אויף אייער שלום בית, דאס איז נאך וויכטיגער פאר די הצלחה פון די קינדער. איר קענט שיין רעדן צו אייער מאן אז מען זאל נישט אריינמישן די קינדער אין מחלוקות, אבער אין די זעלבע צייט זאלט איר נאך מער אכטונג געבן אויף די ליבשאפט צווישן אייך און אייער מאן. דער סמ"ך מ"ם זאל דאס נישט קאליע מאכן, ווייל דאס איז נאך וויכטיגער פאר די הצלחה פון די קינדער.


בעטס דעם אייבערשטן פאר די קינדער, עלטערן דארפן אסאך בעטן פאר גוטע קינדער; עס איז נישט קיין גרינגע זאך, גוטע קינדער וואקסט נישט אויפן בוים, אויף גוטע קינדער דארף מען אסאך בעטן. אזוי ווי מוהרא"ש דערציילט, א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער"; זאלט איר אסאך בעטן דעם אייבערשטער אז איר זאלט זוכה זיין צו קינדער ערליכע אידן תלמידי חכמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#324 - ווי אזוי האלט איך צוריק מיין מאן פון עסן נישט געזונטע זאכן?
שלום בית, רפואה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואס קען איך טון אז מיין מאן האט לעצטנס אנגעהויבן צו עסן גאר אסאך צוקערלעך און אנדערע נישט געזונטע נאשערייען? איך בין זייער באזארגט פאר זיין געזונט און פאר זיין בלוט-דרוק. איך האב פרובירט אויף אלע וועגן אים מסביר צו זיין אויף א שיינעם אופן אז דאס איז נישט גוט און נישט געזונט פאר אים, אבער עס העלפט נישט. אויך זיך צו בעטן ביי אים האט נישט געהאלפן, וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס איז נישט אייער פראבלעם, לאזט דעם דאקטער אכטונג געבן אויף די זאכן.


איר זאלט האלטן פאר די אויגן איין זאך: "עס זאל זיין שמחה אין שטוב"; אויף דעם זאלט איר זיך אנשטרענגען מיט אלע כוחות, עס זאל זיין זייער פרייליך אין שטוב, ווייל שמחה איז נאך וויכטיגער פארן געזונט מער פון אלעס. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִֹמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", און אוועק נעמען פון זיך די עצבות און מרה שחורה מיט אלע כוחות. "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", און אלע מחלות און קרענק וואס קומען אויפן מענטש קומט נאר צוליב עצבות און מרה שחורה, "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים הֶאֱרִיכוּ בָּזֶה, שֶׁכָּל הַחוֹלַאַת עַל יְדֵי מָרָה שְׁחֹרָה וְעַצְבוּת, וְהַשִּׂמְחָה הִיא רְפוּאָה גְּדוֹלָה", אפילו די דאקטורים זענען מודה אז שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#323 - פארן קיין אומאן ווען די ווייב ווארט א שמחה?
אומאן, שלום בית, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט ביי א שיעור ווי דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אז מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן ווען די ווייב לאזט פארן קיין אומאן. איך דאנק טאקע דעם אייבערשטן אויך אויף דעם, איך האב חתונה געהאט בערך א יאר צוריק, און ברוך ה' מיר זענען זיך ביידע אינאיינעם מחזק מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן וואס מיר הערן פונעם ראש ישיבה שליט"א, און מיין ווייב וויל איך זאל פארן קיין אומאן.


דער פראבלעם איז אבער אז מיר ווארטן אי"ה אויף א שמחה אום סוכות צייט, און מיין ווייב איז נערוועז אויב איך וועל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, זי וועט נישט זיין רואיג, אבער פון די אנדערע זייט וויל זי אויך אז איך זאל זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה און פועל'ן פאר אונז א גוט יאר, זי ווייסט נישט וואס איז ריכטיג צו טון, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א אונז געבן אן עצה איבער דעם?


יישר כח פאר אלע חיזוק, איך האב ברוך ה' אנגעהויבן לערנען משניות, און איך בין ברוך ה' מעביר סדרה יעדע וואך.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיין אין אומאן ראש השנה ביים רבי'ן איז נישט קיין פשוט'ע זאך. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכ): "וואס זאל איך אייך זאגן, קיין גרעסערס פון דעם איז נישט פארהאנען", נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", ראש השנה ביי מיר איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי", און עס איז מיר א וואונדער אויף די מענטשן וואס גלייבן אין מיר, און זיי זענען מקורב צו מיר, "וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", פארוואס זאלן זיי נישט מודיע זיין פאר אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה? "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן, "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה, שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה", איך האב באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, אז איך ווייס וואס איז ראש השנה, "לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", און נישט נאר ענק זענען אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה - "אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ, תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", נאר די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים", ראש השנה קענען אלע באקומען א תיקון פון אים, "מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן", אפילו די וואס ער קען נישט מתקן זיין דורכן יאר, "אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן", אבער ראש השנה קענען זיי אויך באקומען זייער תיקון, "אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּראשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים", אפילו דער רבי קען זיי דורכאויס דעם יאר נישט העלפן, אבער ראש הנשה קען ער אלעמען מתקן זיין, "כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", ווייל ראש השנה מאכט דער רבי אזעלכע גרויסע תיקונים, דעריבער זאלן אלע קומען צו אים ראש השנה.


אז דיין ווייב דארף האבן אין די צייט פון ראש השנה און זי וויל דו זאלסט בלייבן מיט איר - קענסטו בלייבן מיט איר, אויף דעם איז געזאגט געווארן (שבת קנא:): "חלל עליו שבת אחד", ענדערש זאל מען פארשוועכן איין שבת - "כדי שישמור שבתות הרבה", כדי מען זאל קענען היטן אסאך שבתים; אזוי אויך, ענדערש איין יאר נישט קומען, נישט איבער רייסן דעם שטריק - אזוי וועסטו קענען קומען אלע יארן ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#322 - ווי אזוי פועל'ט מען ביי די ווייב אנצוטון טייץ פאר די קליינע מיידל?
שלום בית, חיזוק פאר מיידלעך, צניעות, חינוך הילדים, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין טאכטער איז פיר און האלב יאר אלט, און מיין ווייב וויל איר נישט אנטון קיין טייץ, נאר שטרימפ. עס שטערט מיר זייער שטארק אבער מיין ווייב זאגט אז איר הארץ לאזט איר דאס נישט טון, ווייל עס ליגט איר נאך אין די ביינער ווען זי איז געווען א קליין מיידל אין דעי קעמפ און זי איז געווען די איינציגסטע אין איר קלאס וואס איז געגאנגען מיט טייץ, און איר לערערין פלעגט חוזק מאכן פון איר, ספעציעל ווען די לערערין פלעגט אנטון די קינדער נאכ'ן שווימען, און עס איז איר געווען שווערער איר אנצוטון ווייל זי האט געהאט טייץ, פלעגט די לערערין שפעטן פון איר, און דעריבער פלעגט זי חוזק מאכן פון איר, און עס האט איר זייער וויי געטון.


מיין ווייב זאגט אז ווען אונזער מיידל וועט ווערן פינף יאר, דעמאלט וועט זי איר אנטון טייץ. מיין שאלה איז אויב איך זאל זיך קריגן מיט איר וועגן דעם, וואס זאל איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער אסאך וואס האבן א פיינטשאפט צו איידלקייט איז דאס ווייל מען האט זיי פארשעמט אין די יונגע יארן, מען האט געלאכט פון זיי, אדער מען האט זיי אריינגעלייגט די זאך פון צניעות מיט כח, נישט מיט ליבשאפט; ביז עס איז זיי אזוי שלעכט - אז זיי ווילן נאר גיין אנגעטון נישט איידל, נישט שיין; אלעס קומט פון נישט גוט מחנך זיין.


א ווייב קען מען נישט צווינגען, א ווייב קען מען נישט הייסן וואס צו טון; מען קען שיין רעדן, מען קען שמועסן נאכאמאל און נאכאמאל פון די שיינקייט פון גיין אנגעטון שיין און איידל, און מיט אסאך תפילה און אסאך טרערן צום אייבערשטן - ביז עס גייט אריין א רוח טהרה אין איר.


געדענק וואס דער רבי זאגט "מיט גוטנס פועל'ט מען בעסער ווי מיט שלעכטנס"; נאך האט דער רבי געזאגט: "אויב מען זעט מען האט יא געפועל'ט מיט שלעכטן, זאל מען וויסן אז מען וואלט דאס געקענט פועל'ן אסאך גרינגער און שנעלער מיט גוטן".


מיט א ווייב איז נישטא אזא זאך ווי גיין מיט כח, מיט א ווייב דארף מען גיין זייער איידל, זייער ווייך; מיט כח קען מען גארנישט פועל'ן, מיט כח מאכט מען נאר ערגער; בפרט ווען מען וויל פועל'ן א געפיל אין אזעלכע הייקעלע זאכן ווי אנטון די קינדער אידיש און איידל - דארף מען דאס מאכן מיט א זיסקייט און א הייליגקיייט, מען דארף כסדר אויסלויבן און אויסרימען דאס שיינקייט פון אידישע קליידער.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג אין אידיש פאר דיר, פאר דיין ווייב און פאר דיינע דורות, אז איר אלע זאלן גיין אין די אידישע וועג, איר זאלט ליב האבן די אידישע וועג, ליב האבן דעם איד און פיינט האבן דעם נישט איד, פיינט האבן סטרא אחרא, פיינט האבן קליפות.


גיין אויסגעטון איז נישט שיין, גיין אויסגעטון איז עקלדיג און אויב מען האט דאס ליב - דארף מען וויינען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער געב מיר א ריינעם הארץ, א ריינעם מח, געב מיר א געפיל אין אידישקייט".


אינגעלייט קומען צו מיר וויינען אז עס איז אריין א רוח רעה אין זייער ווייב, א ש-ד האט זיך אריינגעכאפט אין זיי, פלוצלונג טוען זיי אן הויזן און לאזן וואקסן די האר, זיי גייען אין שטוב מיט אן אויפגעדעקטע קאפ, שמירן די נעגל השם ישמרינו; זיי וויינען און פרעגן, וואס קענען מיר טון? דער ענטפער איז: "נישטא קיין עצה, מען קען נישט צווינגען א ווייב וואס צו טון און מען קען נישט צעברעכן א שטוב פאר די זאכן, עס איז נאר דא די איין עצה, רעדן זייער ווייך און שיין צו זיי, מיט אסאך ליבשאפט, און גיסן טרערן צום אייבערשטן, וויינען צום אייבערשטן 'עַד יֵעָרֶה עָלֵינוּ רוּחַ מִמָּרוֹם'" (ישעי' לב, טו).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#321 - ווי אזוי קען איך ארויפקוקן מיין מאן?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, נ"ך

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו, עס איז מיר זייער מחזק.


מיר האבן חתונה געהאט נישט לאנג צוריק און איך וויל פרעגן ווי אזוי איך קען ארויפקוקן און שעצן מיין מאן אין די צייט וואס איך קען תנ"ך בעסער פון אים, ער שטייט אויף שפעט און גייט שפעט און כולל, ווי אזוי קען איך אים אזוי ארויפקוקן?


איך בין זייער צעבראכן און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען מחזק זיין און ווייזן א וועג ווי אזוי צו פארבעסערן מיין שלום בית.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער הייליגער רבי האט זיך אויסגעדרוקט: "נ"ך איז מיין מוסר ספר"; ווייל גאנץ ספר נ"ך איז איין שטיק מוסר, עס לערנט ווי שיין דאס לעבן איז ווען מען פאלגט דעם אייבערשטן, ווען מען גייט אין די וועג פון צדיקים; די פיינט קענען נישט שלעכטס טון ווען מען גייט אין די וועג פון די תורה, ווען מען פאלגט דעם נביא. אך און וויי אויב מען לאזט אפ די תורה, מען פאלגט נישט די נביאים, די צדיקים; די פעלקער קומען און מאכן אלעס חרוב השם ישמרינו, ביז מען טוט תשובה - ווערט אלעס צוריק גוט.


אז איר האט געלערנט נ"ך און איר קענט דאס בעסער פון אייער מאן - דארף דאס נישט מאכן איר זאלט אראפקוקן אייער מאן, אדרבה דאס דארף ברענגען ענוה און הכנעה צום אייבערשטן און זיין א געטרייע ווייב.


אזוי אויך אז איר זענט מער צייטליך, און אייער מאן שטייט אויף שפעט - זאלט איר אים נישט אראפקוקן, מען קען נאכאלץ ארויפקוקן אויפ'ן מאן און זען אין אים גוטס - אפילו ער שלאפט; זוכט אויף אין אים גוטע זאכן און קוקט אויף דעם.


מיט אביסל חכמה און מיט גוטע ווערטער - קען די ווייב מאכן דעם מאן פאר א גרויסער צדיק און א גרויסער תלמיד חכם. מיט גוטע ווערטער און אים שעצן, זוכן דאס גוטס אין אים און אים געבן דעם גוטן געפיל ווי ער איז יא ווערד - דורכדעם פאלן אוועק אלע פראבלעמען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת, וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָּנִים זֶה מִזֶּה, אָמְרוּ, אֵין אָנוּ מוֹעִילִים לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא כְּלוּם, עָמְדוּ וְגֵרְשׁוּ זֶה אֶת זֶה", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס איז געווען חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, עס איז אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און זיי האבן זיך גע'גט. "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת, וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד איז געגאנגען און האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט געמאכט אז איר מאן דער צדיק זאל אויך ווערן א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשֵּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#320 - ווי אזוי מאך איך אז מיין מאן זאל זיך אויסקומען מיט מיין טאטע?
שלום בית, שווער און שוויגער, חיזוק פאר פרויען, קאמפלימענטס, רעדן, שבת ליכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן ווי אזוי איך קען מאכן אז מיין מאן זאל זיך בעסער אויסקומען מיט מיין טאטע, ער געבט זיך ממש נישט קיין עצה מיט אים, און דאס שטערט מיר זייער שטארק.


מיר האבן חתונה געהאט נישט לאנג צוריק, און איך וויל אזוי שטארק ער זאל האבן א גוטע קשר מיט מיין טאטע, וואס קען איך טון דערצו?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט אזוי ווי אהרן הכהן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות דרבי נתן יב, ג) ער האט משנה געווען מפני השלום. ראובן איז געווען צעקריגט מיט שמעון זיי האבן נישט גערעדט איינער מיטן צווייטן, האט ער געזאגט פאר ראובן: "שמעון וויל זייער שטארק מאכן שלום, ער שעמט זיך נאר פון דיר, ער האט דיך זייער ליב", און אזוי האט ער געטון מיט שמעון, ער האט אים געזאגט: "ראובן וויל זייער שטארק רעדן מיט דיר, אבער ער שעמט זיך"; ביז זיי האבן זיך געטראפן איינער מיטן צווייטן און שלום געמאכט.


זאגט אייער מאן ווי שטארק אייער טאטע האלט פון אים, און פאר אייער טאטע זאלט איר זאגן אז אייער מאן רעדט זייער שיין פון אים, און אפילו איינער האט וויי געטון דעם צווייטן - קען מען נאכאלץ זאגן שיינע ווערטער, ווי: "יענער האלט פון דיר, ער האט זיך פארלוירן - האט ער געזאגט וכו', אבער ער מיינט נישט".


דורכן געבן א גוט ווארט פון איינעם צום צווייטן קומט נישט ארויס קיין שאדן, עס קומט ארויס נאר גוטס, און מען דארף נישט מורא אז יענער וועט זאגן עס איז נישט אמת, און אויב איינער איז אביסל שארפער פונעם צווייטן, זאגט מען יענעם: "מיין מאן איז זייער הייקל, ער קען נישט נעמען די וועג פון רעדן שטארק", אדער מען זאגט פאר'ן מאן: "מיין טאטע איז זייער הייקל, ער נעמט יעדע זאך פערזענליך, זאלסטו פרובירן מער אכטונג געבן"; א פרוי מיט אביסל שכל - קען מאכן איר מאן מיט איר טאטע זאלן זיין זייער נאנט.


ווען איר צינדט ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום צווישן אייער משפחה, און פאר ערליכע דורות; ווייל וואס תפילה פועל'ט קען מען נישט פועל'ן מיט קיין שום אנדערע זאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#319 - דארפן מיר בעטן פאר נאך קינדער?
שלום בית, קינדער, מורה דרך

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל פרעגן וואס איך דארף טון אין מיין מצב. מיר האבן ברוך ה' עטליכע קינדערלעך, און מיין ווייב וויל נישט האבן מער קינדער, אבער איך וויל יא. זי טענה'ט אז זי איז שוין איבער די פערציג און זי שפירט אז ס'איז נישט פאר אירע כוחות, אבער איך מיין אז זי האט סתם נישט קיין געדולד. זאל איך מוותר זיין פאר איר, אדער זיך שטארק שטעלן אויף דעם, ווייל איך וויל עס זייער שטארק.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאלסט זייער אכטונג געבן צו מכבד זיין דיין ווייב. דער רבי האט אונז זייער געווארנט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב (שיחות הר"ן, סימן רסד): "כִּי אָמַר", דער רבי האט געזאגט מען דארף זייער אכטונג געבן אויף די ווייב, "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", ווייל זיי גייען אריבער זייער אסאך ווייטאג פון צער גידול בנים, צער לידה וכו'.


און רבי נתן שרייבט (שם, סימן רסג): "סִפֵּר לִי אֶחָד שֶׁהָיָה מֵשִׂיחַ עִמּוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה מֵעִנְיַן בְּנֵי הַנְּעוּרִים, שֶׁשָּׁכִיחַ מְאֹד שֶׁנַּעֲשֶׂה קִלְקוּל בֵּינֵיהֶם וּבֵין נְשׁוֹתֵיהֶם, וְנִפְרָדִים זֶה מִזֶּה אֵיזֶה זְמַן, וְלִפְעָמִים נַעֲשֶׂה מִזֶּה פֵּרוּד לְגַמְרֵי חַס וְשָׁלוֹם", איינער האט מיר פארציילט אז ער האט געהאט א שמועס מיט'ן רבי'ן איבער דעם וואס מען זעט אינגעלייט צעטיילן זיך פאר א שטיק צייט און אסאך מאל ווערט נאכדעם א גט חס ושלום, "אָמַר, שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער רבי האט געזאגט אז דאס איז מעשה בעל דבר. דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אָן א ווייב - כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


רבי חיים ויטאל זכותו יגן עלינו שרייבט (שער המצוות, פרשת עקב): "רָאִיתִי לְמוֹרִי זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה", איך האב געזען ביי מיין רבי דער הייליגער אריז"ל, "שֶׁלֹא הָיָה חוֹשֵׁשׁ בְּעַצְמוֹ לְהִתְכַבֵּד בְּמַלְבּוּשִׁים נָאִים יוֹתֵר מִדֵּי", ער האט נישט געקויפט קיין טייערע קליידער פאר זיך, "גַּם בְּמַאֲכָלוֹ הָיָה אוֹכֵל דָּבָר מוּעָט מְּאֹד", אויך האט ער נישט געגעסן קיין סאך, ער פלעגט עסן זייער ווייניג, "אֲבָל בְּמַלְבּוּשֵׁי אִשְׁתּוֹ", אבער ווען עס איז געקומען צו זיין ווייב, "הָיָה זָהִיר מְּאֹד לְכַבְּדָהּ וּלְהַלְבִּישָׁהּ", האט ער זייער אכטונג געגעבן איר צו מכבד זיין מיט שיינע קליידער, "וְהָיָה מַפִּיק כָּל רְצוֹנָהּ אַף אִם לֹא הָיְתָה יָדוֹ מַשֶּׂגֶת כָּל כָּךְ", אפילו ער האט נישט געהאט קיין געלט האט ער איר צופרידן געשטעלט דאס מערסטע וואס ער האט געקענט; זאלסטו אויך זייער אכטונג געבן צו מכבד זיין דיין ווייב.


בנוגע ברענגען נאך קינדער; דאס זאלט איר איבערשמועסן מיט ענקער רב. דו און דיין ווייב, ביידע - זאלן ענק אריבערגיין צו ענקער רב און ער וועט אייך מדריך זיין אויף די ריכטיגע וועג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#318 - וואס טו איך אז מיין ווייב וויל גיין זוכן איר אייגענע וועג אין לעבן?
שלום בית, גט, דרייוון, שייטל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך גיי יעצט אריבער זייער א שווערע דילעמא אין לעבן. ביטע העלפט מיר.


איך האב חתונה געהאט מיט א חסידישע מיידל פון א חסידישע שטוב. אלס מיידל האט זי זיך קיינמאל נישט געשפירט אין פלאץ, און אין די לעצטע פאר יאר צוביסלעך טראכט זי מער און מער אז זי וויל נישט אזא סארט חסידישע לעבן, זי וויל נישט קיין חסידישע חינוך פאר די קינדער, ניטאמאל "חרדי", נאר מער "דתי לאומי", זי וויל גיין אנגעטון אנדערש, זי נעמט עס זייער שווער אז די תקנות פון אונזער געגנט לאזן איר נישט דרייוון, זי רעדט זיך אפ אז זי ווערט קאנטראלירט, זי מוז גיין מיט א קורצע שייטל, און אזוי ווייטער. זי ליידט פון שטארקע דעפרעסיע (דיאגנאזירט), זי פילט זיך ממש ווי אין תפיסה. דאס אלעס מאכט נאר ערגער איר מצב הנפש, זי קען זיך נישט זען ליידן אזוי א גאנץ לעבן, זי וויל אלעס אפלאזן, מיך אפלאזן, זי וויל זוכן איר וועג אין לעבן, און אזוי ווייטער. דאס איז אלעס ממש בקיצור נמרץ אויפ'ן שפיץ גאפל.


איך ווייס נישט וואס צו טון, וואס קען העלפן? אונזער שלום בית איז אויסגעצייכנט אן קיין פראבלעמען ברוך ה'. זי איז א גוטע מאמע צו עטליכע קליינע קינדער, זי רעספעקט מיך און זי פילט ממש שלעכט פאר מיר אז איך דארף דאס אריבערגיין, זי טענה'ט אבער אז זי האט ממש נישט קיין אנדערע ברירה, זי ליידט יסורי נפש יעדן טאג און יעדע מינוט, און ס'איז צו א טייערע פרייז צו צאלן.


איך בעט זיך ברחמים ביים ראש ישיבה שליט"א. ביטע העלפט מיר און גיבט מיר אן עצה ווי אזוי אנצוגיין, און קען נישט טראכטן פון בלייבן אליין, עס איז א רחמנות אויף די קינדער וואס זענען זייער צוגעבינדן צום מאמע'ן, הלואי אויב איך וואלט געקענט זיך דורכרעדן אביסל מער באריכות אויפ'ן טעלעפאן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חס וחלילה צו גיין צעברעכן א משפחה וועגן אזעלכע זאכן. ביי אונז אין שטעטל אין אמעריקע זענען דא ערליכע פרויען, גאר חשוב'ע פרויען - וואס דרייוון, און אויך חשוב'ע אויסדערוועלטע פרויען מיט לענגערע שייטלעך, וואס זיי פירן הערליכע שטובער און זענען צוגעקלעבט צום אייבערשטן.


אזוי אויך אין ארץ ישראל האט מוהרא"ש אויפגעשטעלט א שיינע קהילה אין יבנאל וואס די פרויען דרייוון, און אויך האט מוהרא"ש זייער שטארק גערעדט אז מען זאל זיך אנטון א שייטל, אזוי איז די קאפ צוגעדעקט.


איך פארשטיי נישט פארוואס דו דארפסט צעברעכן דיין משפחה וועגן די צוויי זאכן, עס איז ממש וואס דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג) אז דער בעל דבר פארלייגט זיך אויף יונגע פארפעלקער, זיי צו צעטיילן רחמנא לצלן.


מאך זיך נישט נאריש, בלייב מיט איר, צעטייל נישט דיין שטוב צוליב אזעלכע זאכן. לאז איר דרייוון און לאז איר גיין א שייטל, מאך איר פרייליך און זיי איר מחזק. קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס גייט אריבער אויף פרויען, ווי שווער עס איז זיי מיט די קינדער, און ווען דער מאן לאכט זיך אויס, ער איז טאג און נאכט מיט חברים, און אויף איר שאפט ער: "טו נישט דאס" און "טו נישט דאס", ביז עס ווערט זיי זייער ביטער און זיי ווילן אלעס אפלאזן.


איך בעט דיר זייער, האלט דיין שטוב מיט אלע דיינע כוחות; דו זאלסט נאר פרייליך מאכן און שטארקן.

#317 - ווי אזוי מאך איך מיין ווייב מיטהאלטן די הכנות צו קידוש?
שלום בית, שבת קודש, חינוך הילדים, תפילה והתבודדות, אמונה, שמחה, תשובה, נערווען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל שרייבן איבער א זאך וואס שטערט מיך שוין זייט מיין חתונה, איך האב קיינמאל נישט געשריבן דערוועגן ווייל איך האב געטראכט אז עס איז נארישע זאך און איך האב עס פרובירט צו דערשטיקן אז עס זאל מיך נישט וויי טון, למעשה זע איך אבער אז יעדע שטיק צייט הויבט מיך עס נאכאמאל אן צו שטערן זייער שטארק, דעריבער האב איך באשלאסן אז איך מוז יא פרעגן דערוועגן, און אויב דער ראש ישיבה וועט מיר ענטפערן אז עס דארף מיר טאקע נישט באדערן, וועל איך זייער שטארק פרובירן צו ארבעטן אויף מיר אז עס זאל מיר טאקע נישט וויי טון.


מיין מעשה גייט אזוי; איך בין צוגעוואוינט פון אלס קינד אז פאר קידוש פרייטאג צונאכטס איז זייער א הייליגע צייט, מען קען דעמאלטס אסאך פועל'ן, ביי מיין טאטע אינדערהיים איז אייביג געווען דעמאלט זייער דערהויבענע מינוטן, די גאנצע משפחה איז געשטאנען ארום די טיש און געקוקט אויף מיין טאטע בשעת מיין טאטע זאגט די לשם יחוד (ביי די חסידות פון וואו איך קום איז איינגעפירט צו זאגן צוויי לאנגע לשם יחוד'ס פאר קידוש) מען האט געקענט זען אויף מיין טאטע א מורא'דיגע ליכטיקייט.


עס קען זיין אז איך מאך זיך נאריש, אבער נאך מיין חתונה, ווען איך האב גערופן מיין ווייב אז איך וויל מאכן קידוש, אויב האב איך נישט אנגעהויבן זאגן קידוש די רגע וואס איך האב איר גערופן איז זי געווארן אינגאנצען באבלאזן פארוואס איך רוף איר שוין אויב איך בין נאכנישט גרייט. אדער איז זי צוריק אוועקגעגאנגען אדער האט זי זיך אראפגעזעצט, איך האב איר פרובירט אפאר מאל צו בעטן אז זי זאל מיר טון א טובה און שטיין די צוויי מינוט ביז איך הייב אן קידוש, זי האט אבער נישט געוואוסט וואס איך וויל, און איך האב געפילט ווי איך רעד צו טויבע אויערן. יעצט שטערט מיך עס אסאך שטערקער, ווייל איך האב שוין גרויסע קינדער.


איך האף דער ראש ישיבה וועט מיך פארשטיין, און געבן אן עצה וואס צו טון וועגן דעם.


איך בין שולדיג מיין לעבן פאר'ן ראש ישיבה, אן דעם ראש ישיבה וואלט איך מסתמא שוין נישט געווען ביים זינען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בשעת מען מאכט קידוש פרייטאג צו נאכטס ווערט ליכטיג אין אלע וועלטן, און ווען מענטשן וואלטן ווען געוויסט וואס עס טוט זיך אין הימל ווען מען מאכט קידוש - וואלט מען געטאנצן פאר שמחה; ווייל ווען מען מאכט קידוש איז מען זוכה צו באקומען א שטארקע אמונה. אזוי ווי רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות ציצית הלכה ה, אות טו) אז ביים נעמען דעם בעכער אין די האנט צו מאכן קידוש - באקומט מען א שטארקע אמונה.


ווען מען מאכט קידוש ווערט מען אן עדות אויף בריאת שמים וארץ. דערפאר, איידער מען מאכט קידוש, ווען מען נעמט דעם בעכער אין די האנט - דארף מען תשובה טון כדי מען זאל נישט זיין קיין פסול'ער עדות. מען דארף טראכטן פון תשובה און פון תיקון המעשים, און חרטה האבן אויף אלע שלעכטע מעשים. דאס איז וואס מען זעט ביי ערליכע אידן א שטארקע דביקות ביים מאכן קידוש און דאס האט מען אויך געזען ביים הייליגן רבי'ן, ווי רבי נתן דערציילט (שיחות הר"ן, סימן קסט): "קֹדֶם הַקִּדּוּשׁ הָיָה נוֹטֵל הַכּוֹס בְּיָדוֹ" איידער דער רבי האט געמאכט קידוש האט ער גענומען דעם בעכער אין האנט, "וְהָיָה עוֹמֵד זְמַן רַב" און ער איז געשטאנען א לאנגע צייט, "עִם הַכּוֹס בְּיָדוֹ" מיט'ן בעכער אין די האנט, "לִפְנֵי הַשֻּׁלְחָן" פאר'ן טיש, "בִּשְׁתִיקָה" שטילערהייט, "וְלֹא הָיוּ שׁוֹמְעִין מִמֶּנּוּ" און מען האט נישט געהערט פון רבי'ן קיין שום זאך, "כִּי אִם קְצָת קוֹל הִשְׁתּוֹקְקוּת" נאר א שטילע קול פון בענקעניש, "וְעָלָה אָז לְמָקוֹם שֶׁעָלָה" און דעמאלט איז דער רבי ארויף מיט זיין מח מחשבה דארט וואו ער איז ארויף. "אַחַר כָּךְ" נאכדעם, "אַחַר שֶׁשָּׁהָה הַרְבֵּה מְאֹד" נאכן לאנג ווארטן "פָּתַח פִּיו בִּנְעִימוּת נִפְלָא: 'יוֹם הַשִּׁשִּׁי'", האט ער אנגעהויבן מיט זיין זיסע קול, יום השישי.


מאך נישט דיין ווייב זאל דארפן שטיין און זיך נישט רירן; לאז איר אנגרייטן די סעודה, לאז איר זיין באשעפטיגט מיט אירע זאכן, און ווען דו ביסט גרייט צו מאכן קידוש - וועט זי קומען, און אז דו וועסט דארפן ווארטן נאך אפאר מינוט - וועסטו קענען נאך אביסל בענקען צום אייבערשטן.


געב אכטונג נישט צו מאכן פון די מצוות - נערווען, מען דארף מאכן די מצוות מיט א שמחה. און ווען דו ביסט מחנך דיינע קינדער זיי זאלן שטיין מיט דרך ארץ ביי קידוש - זאלסטו דאס מאכן מיט שמחה, נישט מיט נערווען; ווייל שבת דארף מען זיין נאר פרייליך. אויך ווען מען גרייט זיך צו מאכן קידוש, מען טוט תשובה - דארף דאס זיין מיט א שמחה, אזוי האט אונז דער רבי געזאגט, (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "שבת דארף מען זיין זייער פרייליך"; דער רבי האט געפרעגט רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן קנה): "ביסט פרייליך שבת?" האט רבי נתן געענטפערט: "איך בין פרום (ערנסט)", האט אים דער רבי געזאגט: "שבת דארף מען זיין פרייליך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#316 - וואס טו איך ווען מיין שוויגער שיקט א נישט צניעות'דיגע קלייד?
שלום בית, צניעות, כיבוד אב ואם, שווער און שוויגער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט אין א 'מכתב יומי' פונעם ראש ישיבה שליט"א, ווי דער ראש ישיבה שרייבט, "דיר בעט איך, האב רחמנות אויף דיין לעבן, מאך נישט אוועק צניעות, רייס נישט אראפ דיין ווייב. אז זי פרעגט דיר אויף א קלייד אויב עס איז גוט, אז זי זאגט דיר 'מיין מאמע זאגט מיר איך זאל נישט גיין מיט דעם' - לאך זיך נישט אויס און מאך א געשפעט, זאג איר: "פאלג דיין מאמע, גיי נישט מיט דעם, אזוי וועלן אונזערע קינדער אונז אויסהערן"; זאג איר: "וואס וועט זיין, אונזערע קינדער וועלן זיך אויסלאכן פון אונז, זיי וועלן מער נאכגיין די לינקע גאס".


האב איך געוואלט פרעגן וואס מען טוט ווען די מעשה איז פארקערט, אז איר מאמע האט איר געקויפט א מתנה א קלייד, אבער איך האלט אז עס איז נישט גענוג איידל, וואס דארף איך דעמאלט טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו ביסט מחזק דיין ווייב צו גיין אנגעטון בצניעות. עס איז דא ביי אסאך אינגעלייט און יונגע ווייבלעך אז מען האט א רייץ וכו', מען זוכט ווי מען קען אראפנעמען פון די צניעות וכו', און ווען די עלטערן; די מאמע אדער די שוויגער זאגן: "מען גייט נישט אזוי, עס איז נישט צניעות'דיג" - דארף דער מאן האבן שכל נישט צו מאכן קיין מחלוקות, נישט העצן די ווייב קעגן איר מאמע, און אודאי נישט קעגן די שוויגער, נאר מחזק זיין די ווייב זי זאל זיין באשיידן און נישט אוועקגיין פון די איידעלע וועג.


ווען די מעשה גייט פארקערט, די מאמע קויפט קליידער וואס איז נישט אזוי צניעות'דיג - דארף מען אכטונג געבן נישט וויי צו טון די מאמע. כיבוד אב ואם איז זייער א הארבע מצוה, מען טאר נישט טענה'ן און נישט גיין אין ויכוחים מיט די עלטערן. מען באדאנקט זיך און נאכדעם לייגט מען די קליידער אין די זייט, און מען טוט זיך נאר אן איידל.


זיי שטארק, זיי מחזק דיין ווייב זי זאל גיין אנגעטון איידל; נישטא קיין שענערע זאך ווי אן איידעלע אידישע פרוי. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת כה:): "אשה מקושטת לתלמידי חכמים" - דאס איז שיין און דאס איז גוט; די אלע וואס מאכן נאך די גוים, די אומות העולם - ווערן נישט פרייליך, עס מאכט נישט בעסער די שלום בית, די ליבשאפט צווישן מאן און ווייב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#315 - עס שטערט מיר ווען מיין ווייב קייעט הויך, וואס טו איך?
שלום בית, רפואה, ספרי ברסלב, עסן, נערווען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א פראבלעם אז איך קען נישט הערן ווי אזוי א צווייטער עסט. אסאך מענטשן עסן מיט אן אפענעם מויל און עס מאכט א גערודער וואס מאכט מיר שרעקליך נערוועז. איך האב אמאל געהערט אז עס איז אפילו דא א נאמען אויף דעם פראבלעם...


מיין עיקר פראבלעם איז אז מיין ווייב מאכט אויך א גערודער ביים עסן און עס שטערט מיר אזוי שטארק אז איך דארף אסאך מאל אוועקגיין פון טיש צוליב דעם. ווי אזוי קען איך זיך אן עצה געבן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב הנאה אז דו שרייבסט: "איך האב א פראבלעם"; אנדערע וואס האבן די פראבלעם וועלן נישט זאגן: "איך האב א פראבלעם", זיי וועלן ענדערש זאגן: "מיין ווייב האט א פראבלעם זי עסט הויך", "מיין מאן האט א פראבלעם ער קייט הויך"; דאס איז די גרעסטע פראבלעם, ווען מען האט א פראבלעם און מען באשולדיגט די ארומיגע.


עס איז גוט דו זאלסט שמועסן מיט דיין ווייב פון דעם פראבלעם, אז עס שטערט דיר צו הערן יענעם עסן אויפ'ן קול, אזוי וועט זי פרובירן צו עסן שטיל, זי וועט פארמאכן איר מויל ביים קייען, און אזוי וועט זי נישט באליידיגט ווערן ווען דו גייסט אוועק פון טיש ווען זי עסט.


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים - וועסטו אויסגעהיילט ווערן. דעם רבינ'ס ספרים איז א רפואה פאר אלע פראבלעמען, מען באקומט א נייע קאפ, א נייע שכל, מען גייט ארויס פון דמיון. זאכן וואס פלעגן שטערן - שטערט מער נישט, זאכן וואס פלעגט נערוועז מאכן - מאכט שוין נישט נערוועז; עס איז וואונדערליך ווי דאס היילט אויס.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל דיר נישט שטערן די זאכן. תפילה וועט דיך אויסהיילן; אז דו וועסט בעטן אויף דעם טאג נאך טאג - וועסטו זען אז עס וועט דיר מער נישט שטערן די זאכן.


א גמר חתימה טובה.

#314 - וואס טוט מען ווען דער מאן ארבעט צופרי פאר'ן דאווענען?
שלום בית, סיפורי צדיקים, קינדער, תפילה והתבודדות, פרנסה, דאווענען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער אנטוישט פון מיין מאן, ער שטייט אויף שפעט, און עס אינטערעסירט אים נישט דאס דאווענען בכלל. ער שטייט אויף צען אזייגער, טרינקט קאווע מיט מזונות, דערנאך עפנט ער זיין קאמפיוטער צו קוקן וואס טוט זיך אין באנק, מאכט די חשבונות און רופט דעם און יענעם, און ערשט דערנאך, ווען מיין נשמה איז שוין ארויסגעפלויגן פון צער, גייט ער ערשט דאווענען.


אין מיינע עלטערנ'ס הויז פלעג איך אלץ זען פונקט א פארקערטע ביישפיל, מיין טאטע האט אונז אלץ געזאגט אז עס איז נישטא קיין ברכה אין זאכן וואס מען טוט פאר'ן דאווענען, ער האט קיינמאל נישט געעפנט א קאמפיוטער פאר'ן דאווענען.


עס איז מיר זייער שווער, איך האב מורא אז ווען די קינדער וועלן אויפוואקסן וועלן זיי באקומען א שלעכטע ביישפיל ווי אזוי זיך אויפצופירן, אבער פון די אנדערע זייט וויל איך נישט מצער זיין מיין מאן, איך וויל נישט זיין ווי זיין מאמע אים צו זאגן וואס ער האט צו טון, איך פרוביר אים מכבד צו זיין, אבער די זאך איז מיר זייער שווער, עס מאכט מיר זייער אנגעצויגן און טרויעריג. וואס קען איך טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תצא, י"א אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער, לאזט נישט אריין דעם סמ"ך מ"ם ביי אייך אין שטוב, לאזט אים נישט צעברעכן אייער שלום בית. דער סמ"ך מ"ם האט אסאך וועגן ווי אזוי אריינצוקומען אין א שטוב, ער קען זיך זייער גוט פארשטעלן מיט א פרומע קלייד, אלעס נאר צו צעברעכן די שטוב. אמאל קומט ער צום מאן ער זאל קוקן שלעכט אויף די ווייב, אז זי פירט זיך נישט אויף אזוי ווי מען דארף, און אמאל קומט ער צו די ווייב זי זאל קוקן שלעכט אויפ'ן מאן; אלעס איז מיט'ן ציל צו צעברעכן די שטוב.


איך בעט אייך לאזט אפ, זוכט נישט קיין שלעכטס אין אייער מאן; לאזט אים לעבן. זוכט גוטס, זוכט מעלות; ווי מער מעלות איר וועט טרעפן אין אים - וועט איר זען ווי ער וועט ווערן מער און מער שענער. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב) ווען מען זוכט גוטס אין יענעם, פלוצלונג ווערט יענער איין שטיק גוטס.


דאס וואס אייער טאטע פלעגט זאגן אז עס איז נישטא קיין ברכה אין זאכן וואס מען טוט פאר'ן דאווענען - איז וואר, אבער נאך ערגער איז ווען די ווייב קוקט שלעכט אויף איר מאן; אז מען קוקט שלעכט אויפ'ן מאן און ער ווערט בעצבות - איז נישטא קיין ברכה אין גארנישט, קוקן שלעכט אויפ'ן מאן איז די ערגסטע זאך.


דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה ווי אזוי צו לעבן בזה העולם א חיים טובים: "התבודדות ותפילה"; א מענטש זאל רעדן צום אייבערשטן אזוי ווי ער רעדט צו א גוטער פריינט, מען זאל זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, אים דערציילן די גאנצע הארץ. טוט די עצה, דערציילט פאר'ן אייבערשטן וואס שטערט אייך, און בעטס דעם אייבערשטן סיי עס זאל אייך נישט שטערן די זאכן, און בעטס דעם אייבערשטן אז אייער מאן און אייערע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.


מוהרא"ש דערציילט, אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער. דער הייליגער חפץ חיים האט גענומען א תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער; אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#313 - וואס טוט מען ווען מיין מאן איז נישט מסכים איך זאל הערן די שיעורים?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, דרשות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א יונגע ווייבל פון ארץ ישראל, איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א עטליכע חדשים פאר מיין חתונה, און איך דאנק דעם אייבערשטן אז איך האב באקומען אסאך חיזוק אין אמונה און תפילה בזכות די שיעורים.


יעצט, נאך מיין חתונה, זע איך אז מיין מאן איז זייער נישט צופרידן פון דעם אז איך בין מקורב צו ברסלב. וואס זאל איך טון? דארף איך אים פאלגן און אויפהערן הערן די שיעורים וואס ברענגען מיר אזויפיל קרבת אלוקים און שמחה און עבודת השם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תצא, י"א אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט קלוג, באנוצט זיך מיט חכמה - וועט איר אים אויך קענען מקרב זיין. אייער מאן האט געהערט לשון הרע אויפ'ן רבי'ן; ליידער איז דא אסאך לשון הרע אויף ברסלב, די מחלוקת ציט זיך שוין אזוי לאנג, פון רבינ'ס צייטן; דאס מאכט ער זאל נישט וועלן האבן א ווייב וואס האט צו טון מיט די שלעכטע זאכן.


דעריבער זאלט איר זיך נישט רייצן מיט קיינעם, נישט מיט אייערע עלטערן און זיכער נישט מיט אייער מאן; מען קען זיין צוגעבינדן צום הייליגן רבי'ן אן דעם וואס איינער זאל וויסן. ביי מענער איז דאס אויך אזוי, מען קען זיין צוגעבינדן צום רבי'ן, לעבן מיט'ן רבי'ן אז קיינער זאל נישט חלומ'ן; אויסער ראש השנה, דעמאלט מוזן אלע מענער פון גרויס ביז קליין גיין צום רבי'ן, אבער ביי פרויען איז דאך נישט שייך פארן קיין אומאן; קען מען זיין מקושר אן דארפן אפגעבן דין וחשבון פאר קיינעם. ווייל ברסלב איז נישט קיין פלאץ, ברסלב איז שכל; דער רבי געבט שכל, דער רבי איז מחזק ומעודד יעדן איינעם, דער רבי שיינט אריין אמונה, מען זאל גלייבן אז אלעס איז דער אייבערשטער, קיין שום זאך פאסירט פערצופאל, אלעס האט א חשבון; דער רבי שיינט אריין האפענונג. איר קענט אויסהערן די שכל פון רבי'ן, די חיזוק און די עצות וואס געבט אטעם פאר'ן לעבן, מען דארף נישט קיין רשות פון קיינעם צו הערן חיזוק און עצות פון צדיקים; נעמט די עצות און לעבט מיט דעם.


איינע פון די וויכטיגע זאכן ביים רבי'ן איז שלום בית; טוט אלעס אין דער וועלט עס זאל זיין שלום אין שטוב. זייט מכבד אייער מאן, רעדט צו אים ווי מען רעדט צו א פערזענליכקייט, זייט שטענדיג גרייט פאר אים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין ק:) א פרוי וואס איז גרייט פאר'ן מאן וועט האבן קינדער אזוי גרויס, גרעסער פון די דור פון משה רבינו; און בעטס דעם אייבערשטן אז אלע אידן זאלן וויסן פון רבי'ן, אלע אידן זאלן איינערקענען דאס גרויסקייט פון צדיקים, עס זאל בטל ווערן אלע מחלוקות און אלע לשון הרע'ס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#312 - דארף איך פארמינערן מיין צניעות, צופרידן צו שטעלן מיין מאן?
שלום בית, צניעות, חיזוק פאר פרויען, סגולות, שערן די האר, כלה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק און שיעורים.


מיין מאן ארבעט שווער פאר פרנסה א גאנצן טאג, און ווען ער קומט אהיים וויל ער איך זאל אים אפווארטן שיין אהערגעשטעלט, איך זאל גיין קורץ און אפן ביי די האלז און דאס גלייכן, פארשטייט זיך ווען די קינדער שלאפן שוין.


פאר מיר איז אבער זייער שווער זיך צו דרייען אזוי אין שטוב, עס איז קעגן מיין חינוך ווי אזוי איך בין אויפגעוואקסן, און איך שפיר אז דאס איז נישט אויסגעהאלטן.


נאך א זאך, מיר ווארטן אויף א שמחה ברוך ה', און מיין מאן וויל איך זאל זיך נישט אפשערן די האר אינגאנצן, נאר לאזן אביסל מער באוואקסן. איך קום ברוך ה' פון א גוט שטוב און עס איז מיר גאר שווער אים דאס נאכצוגעבן, איך האב ליב צו גיין און זיך פירן נאר צניעות'דיג, אבער ער וויל אנדערש.


אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר ביטע ענטפערן ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


גיין אנגעטון שיין אהער געשטעלט, און גיין קורץ און אויסגעשניטן - דאס איז צוויי זאכן, דאס האט נישט קיין שייכות איינס צום צווייטן, דאס איז הימל און ערד; א אידישע פרוי דארף גיין אנגעטון שיין אהער געשטעלט פאר איר מאן, זי וועט באקומען א גרויסע שכר אויף דעם. פון די אנדערע זייט, קורץ, אויסגעשניטן וכו' - דאס מאכט נישט צופרידן און נישט פרייליך.


העלפט אייער מאן, מאכט אים גוט, לייגט צו קאפ און הארץ זיך אנצוטון אזוי ווי א אידישע פרוי דארף גיין. אז איר וועט זיך מאכן שיין פאר אים - וועט ער אייך אפלאזן, אז איר וועט זיין גרייט פאר אים - וועט אים זיין גרינגער צו זיין אפגעהיטן, ער וועט קענען זיין ערליך.


עס איז א מצוה צו לערנען מיט כלות דאס הייליגקייט פון זיין גרייט פאר'ן מאן, דאס גרויסקייט פון זיך שיין מאכן פאר'ן מאן. די הייליגע חכמים זאגן אונז (עירובין ק:): "כל אשה שתובעת בעלה לדבר מצוה, הווין לה בנים שאפילו בדורו של משה לא היו כמותן", א פרוי וואס איז גרייט פאר'ן מאן וועט זוכה זיין צו קינדער אזוי הייליג און אזוי קלוג, וואס איז נישט געווען אין די צייטן פון משה רבינו.


א פרוי מיט אביסל שכל קען האבן א חיים טובים, א זיס לעבן; זי ווארט אפ איר מאן מיט א שמייכל, מיט א גוט ווארט, זי איז גרייט פאר אים וכו', זי טוט זיך אן פאר אים שיין, דעמאלט וועט ער נישט דארפן די אנדערע זאכן.


בזכות וואס איר שערט זיך - וועט איר האבן ערליכע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#311 - ווי אזוי קען א אידישע מאמע פירן א שטוב ריכטיג?
התחזקות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב, דרשות, ריינקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די הערליכע וויכטיגע שיעורים, עס האט מיר ממש געראטעוועט מיין לעבן, אבער ווען איך הער די שיעורים ווי אזוי א אידישע מאמע דארף פירן א שטוב, עס האלטן ריין און מסודר, גייט עס מיר נישט, וויפל איך פרוביר צו האלטן סדר אין שטוב, האלט עס אן נאר פאר אפאר טעג, און דערנאך פלאצט עס, די גאנצע שטוב גייט אויף רעדער, און איך ווער זייער צובראכן פון דעם, איך הויב אן טראכטן אז פון מיר וועט שוין גארנישט ווערן און איך טויג צו גארנישט, וואס איך פרוביר נאר צו טון, האלט עס נישט אן מער ווי פאר עטליכע טעג.


פארשטייט זיך אז ווען די גאנצע שטוב איז אזוי איבערגעקערט, האב איך נישט קיין פינטל ישוב הדעת צו די קינדער, און איך שעם זיך פשוט פון מיין מאן, איך האב רחמנות אויף אים אז ער האט אזא אומבאפארעטע פרוי.


איך וועל זיך שטארק פרייען אויב דער ראש ישיבה וועט מיר קענען געבן אן עצה, און א תפילה, אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לב:): "ארבעה צריכין חזוק", אויף פיר זאכן דארף מען כסדר חיזוק, "ואלו הן, תורה ומעשים טובים", מען דארף חיזוק צו לערנען תורה און צו טון גוטע זאכן, "תפלה ודרך ארץ", מען דארף חיזוק אויף תפילה און אויף דרך ארץ; דרך ארץ מיינט ארבעט וואס מען האט צו טון, צום ביישפיל, אן ארבעטער וואס ארבעט - דארף חיזוק צו גיין ארבעטן, א סוחר וואס קויפט און פארקויפט סחורה - דארף חיזוק צו קויפן און פארקויפן זיינע סחורה; אזוי אויך א אידישע פרוי, א אידישע מאמע - דארף חיזוק אנצוגיין מיט די שטוב ארבעט.


מיינט נישט אז נאר איר דארפט חיזוק; דער הייליגער רבי - ער איז דאך געווען אזוי גרויס, מיר האבן נישט קיין השגה ווי גרויס דער רבי איז געווען - האט אויך געווארט אויף חיזוק. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מח): "שָׁמַעְנוּ מִצַּדִּיק אֲמִתִּי שֶׁאָמַר", איך האב געהערט פון אן אמת'ן צדיק וואס האט געזאגט (מיר האבן געהערט פון מוהרא"ש אז דאס איז דער רבי אליינס): "שֶׁאִלּוּ הָיָה אוֹמֵר לוֹ אֶחָד, יִהְיֶה מִי שֶׁיִּהְיֶה", אויב וואלט ער געהאט איינעם, נישט קיין חילוק ווער דער מענטש איז, וואס זאל אים זאגן, "בְּעֵת שֶׁעָסַק בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בִּתְחִלָּתוֹ", ווען ער האט אנגעהויבן דינען דעם אייבערשטן, "אָחִי", ברודער, "חֲזַק", שטארק זיך, "וֶאֱחֹז עַצְמְךָ", און דערהאלט זיך, "הָיִיתִי רָץ וּמִזְדָּרֵז מְאֹד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", וואלט איך זוכה געווען צו טון אסאך מער אין עבודת השם, "כִּי גַּם עָלָיו עָבַר כָּל הַנַּ"ל", ווייל אויף אים איז אויך אריבער שווערע ביטערע נסיונות, "וְלֹא הָיָה שׁוֹמֵעַ שׁוּם הִתְחַזְּקוּת מִשּׁוּם אָדָם", ער האט אויך געשפירט ביי זיך ווי קיינער דארף אים נישט, און קיינער האט אים נישט געגעבן קיין שום חיזוק ווערטער.


עס איז זייער וויכטיג פאר יעדן איינעם אויסצוהערן שיעורים פון חיזוק, יעדער איינער דארף חיזוק; בפרט אידישע פרויען - זיי דארפן דאס מערסטע חיזוק, ווייל זיי זענען עוסק אין אויפבויען די וועלט. די וועלט שטייט אויף אידישע פרויען, זיי זענען פארנומען מיט די קינדער, עס ליגט אויף זיי די שווערע ארבעט פון ברענגען קינדער און זיי אויפהאדעווען, נישט אומזיסט האט דער רבי געזאגט פאר אנשי שלומינו מען זאל זייער אכטונג געבן אויף די כבוד פון די ווייב. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם", די פרויען האבן דאך אזעלכע שווערע ווייטאג פון די קינדער, "צַעַר הָעִבּוּר, וְהַלֵּדָה, וְהַגִּדּוּל", זיי ליידן ביים ווארטן וכו', ביים געבוירן וכו' און ביים אויפציען, "כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", אזוי ווי עס איז באקאנט פאר אלעמען זייער שווערע לעבן.


אויב עס איז אייך שווער די ארבעט - זאלט איר מאכן אביסל, מען דארף נישט מאכן אלעס אויף איין מאל, מען מאכט אביסל דא אביסל דארט, מען בעט דעם מאן זאל ארויסהעלפן, ביידע אינאיינעם איז גרינגער. שלמה המלך זאגט (קהלת ד, ט): "טוֹבִים הַשְּׁנַיִם מִן הָאֶחָד", עס איז בעסער צוויי אינאיינעם ווי אליינס; איינער אליינס פאלט פון די כוחות, אינאיינעם מיט'ן מאן - וועט אייך זיין גרינגער.


בשעת איר מאכט די ארבעט - זאלט איר רעדן און שמועסן מיט'ן אייבערשטן. דאס רעדן צום אייבערשטן געבט כח, עס מאכט גרינג. אמונה געבט כח, אמונה מאכט תחיית המתים; אזוי ווי מען נעמט אריין אין זיך דעם אייבערשטן, אפילו מען האט נישט קיין איין טראפ כח, מען ליגט ווי א טויטער, מען קען זיך נישט רירן, ווי נאר מען הויבט אן טראכטן פונעם אייבערשטן - ווערט מען לעבעדיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#310 - זאל איך קומען אין די ברסלב'ע ישיבה, צו באקומען מיין שידוך?
אומאן, שידוכים, שלום בית, סיפורי צדיקים, מוהרא"ש, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ענגלאנד און איך האב געוואלט פרעגן אויב איך זאל קומען לערנען ביים ראש ישיבה שליט"א אין ישיבה תפארת התורה, ווייל איך האב געהערט אמאל פונעם ראש ישיבה שליט"א אז ווען מען קומט לערנען אין רבינ'ס ישיבה, טרעפט מען דעם שידוך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה, און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן; אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיט'ן באשעפער.


מען קען נישט זאגן: 'גיי דא וועסטו האבן דיין שידוך', 'קום דא וועסטו האבן דיין שידוך'; פון מיר האסטו נישט געהערט אזוינס אז מען דארף קומען ביי אונזער ישיבה פאר א שידוך, פון מיר האסטו געהערט אז קומען אין ישיבה וועט נישט שאטן פאר די שידוך. זייער אסאך בחורים ווילן קומען לערנען ביים רבי'ן און די עלטערן האבן מורא עס וועט זיי שאטן פאר א שידוך, פאר זיי זאג איך זיי זאלן נישט מורא האבן צו קומען אין ישיבה, דאס וועט נאר שנעלער מאכן די שידוך, אבער נישט אז מען דארף קומען לערנען דא, און נאר אזוי וועט זיין א שידוך; אזוינס קען מען נישט זאגן.


די וואס האבן מורא צו גיין קיין אומאן וועגן א שידוך, אדער זיי האבן מורא זיך צו דרייען צווישן ברסלב'ער חסידים און אפגערעדט צו קומען לערנען אין ברסלב - די דארפן זיך נישט זארגן, ווייל פון טון גוטע זאכן, הייליגע זאכן - פארלירט מען גארנישט.


מוהרא"ש האט מיט יארן צוריק געזאגט: "עס וועט קומען א צייט וואס מיידלעך וועלן נאר וועלן בחורים וואס זענען מקורב צום רבי'ן"; געווען איז דאס די צווייטע יאר וואס מיר האבן געעפנט די ישיבה, שנת תש"ע, דעמאלט איז געווען גרויסע מלחמות קעגן די ישיבה, מען האט געזוכט ווי אזוי מען קען פארמאכן די ישיבה, מען האט געמאכט א שלעכטע נאמען אויף אונז; עס איז געקומען צו א מצב אז עס איז נישט געגאנגען קיין שידוכים, עס זענען געווען אין ישיבה אסאך בחורים, און עס האט זיך נישט גערוקט קיין שידוכים, מען האט אפגעזאגט אלעס צוליב די שלעכטע נאמען אויף די ישיבה.


מיר זענען געגאנגען צו מוהרא"ש פרעגן וואס צו טון, מוהרא"ש האט מיר דעמאלט געזאגט: "שרייב אפ די ווערטער וואס איך זאג דיר, עס וועט קומען א צייט אז מיידלעך וועלן נאר וועלן א שידוך טון מיט בחורים פון די ישיבה", דעמאלט ווען מוהרא"ש האט דאס געזאגט האבן מיר דאס נישט געקענט גלייבן, אזא זאך איז נישט אריין אין קאפ, מיר האבן דאס אפגעשריבן; יעצט זעען מיר אז די ווערטער זענען מקוים געווארן, עס איז דא אזויפיל וואס ווארטן צו באקומען א בחור א תלמיד היכל הקודש.


עס איז זייער פארשטענדליך פארוואס מען וויל דוקא זיך משדך זיין מיט תלמידי היכל הקודש, ווייל ביים רבי'ן איז שלום בית געווען א יסוד, ביים רבי'ן האט מען נישט געקענט זיין אויב מען האט זיך געקריגט אין שטוב, דער רבי האט נישט געוואלט זיצן ביים טיש מיט אזא איינעם וואס קריגט זיך אין שטוב מיט די ווייב. די גאנצע ענין פון שלום בית, פון רעדן שיין אין שטוב, מכבד זיין די ווייב - געפונט מען נאר אין רבינ'ס ספרים, דעריבער ווילן מענטשן זיך משדך זיין מיט א ברסלב'ער בחור, מען וויל זען נחת ביי די קינדער.


לערן, דאווען און פיר זיך מיט גוטע מידות - וועסטו בקרוב טרעפן דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#309 - זאל מען אוועקלייגן געלט אויף שפעטער?
שלום בית, חתונה, אידיש געלט, חיזוק פאר פרויען, פרנסה, דירה, געלט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די געוואלדיגע שיעורים, מיין מאן און איך זענען זיך זייער מחזק, עס העלפט אונז אסאך אין לעבן.


איך האב געוואלט פרעגן צוויי זאכן. ערשטנס וועגן אוועקלייגן געלט, דער ראש ישיבה שליט"א האלט אז מען זאל אוועקלייגן אביסל געלט אין די זייט יעדע וואך אדער חודש פאר שפעטער, צום ביישפיל צו קויפן א הויז אדער פאר'ן חתונה מאכן די קינדער, אפילו פאר א פשוטע ביליגע חתונה דארף מען אויך האבן געלט.


צווייטנס, ווען מיר עסן ביי מיינע עלטערן, קען מיין מאן זיך אנרופן צו מיר אינמיטן די סעודה נארישע באמערקונגען אויף דאס און אויף יענץ, און איך ווייס נישט ווי אזוי צו רעאגירן. עס שטערט מיר נישט אזוי ווייט די זאכן וואס ער זאגט, אבער עס איז אינמיטן די סעודה, און עס קומט נישט אריין יעצט, און איך ווייס נישט ווי אזוי צו רעאגירן אויף א וועג אז ער זאל נישט באמערקן אז עס מאכט מיר נערוועז, און עס פאסט נישט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אוודאי דארף מען אוועקלייגן געלט צו קענען קויפן א הויז, קענען חתונה מאכן די קינדער און קענען לעבן; דער רבי האט זייער מקפיד געווען מען זאל אכטונג געבן נישט צו פארלירן די געלט (שיחות הר"ן, סימן רפא), ווען אנשי שלומינו זענען געקומען קרעכצן צום רבי'ן אז זיי האבן פארלוירן געלט - פלעגט דער רבי זיי פארשעמען, דער רבי פלעגט זיי פארהאלטן פארוואס זיי האבן נישט אכטונג געגעבן, וויאזוי קען דאס פאסירן?!


בנוגע אייער מאן וכו'; פון אייערע ווערטער פארשטיי איך אז עס שטערט אייך נאר ווען איר זענט צווישן מענטשן, איר האט פרעשור וואס מען וועט זאגן; בעט איך אייך זייער, איר זאלט קוקן אויף אייער מאן מיט שעצונג, עס זאל אייך נישט אינטערעסירן וואס אנדערע טראכטן אויף אים און וואס זיי זאגן אויף אים; ער זאל זיין אין אייערע אויגן ווי א קעניג, עס זאל אייך נישט באדערן וואס ער זאגט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#308 - ווי אזוי באקומט מען א גוטע שלום בית?
שלום בית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר אלע שיינע שיעורים און בריוו, ספעציעל איבער דעם ענין פון שלום בית.


דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט און זאגט אז די ווייב דארף זיין נומער איינס ביים מענטש, ווי אזוי קען איך מאכן ביי מיר אז זי זאל זיין מיר די ערשטע זאך אין לעבן, און ווי אזוי קען איך איר מאכן שפירן טאקע ווי זי איז ביי מיר נומער איינס?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, אלעס וואס איך זאג ביי די שיעורים - איז די ווערטער וואס איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, וואס האט אונז געלערנט דעם הייליגן רבינ'ס וועג.


שלום בית איז ביים רבי'ן געווען א יסוד אין לעבן, רבי נתן זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד): "הִזְהִיר לְכַבֵּד וּלְיַקֵּר אֶת אִשְׁתּוֹ", דער רבי האט אונז זייער געווארענט מיר זאלן מכבד זיין און האלטן טייער די ווייב, "הֲלֹא הַנָּשִׁים הֵם סוֹבְלִים צַעַר וְיִסּוּרִים גְּדוֹלִים מְאֹד מְאֹד מִיַּלְדֵיהֶם, צַעַר הָעִבּוּר וְהַלֵּדָה וְהַגִּדּוּל, כַּאֲשֶׁר יָדוּעַ לַכֹּל עֹצֶם מַכְאוֹבָם וְצַעֲרָם וְיִסּוּרֵיהֶם", ווייל די ווייבער ליידן אין לעבן זייער אסאך צער, זיי האבן גרויסע יסורים פון די קינדער, צער העיבור, צער הלידה און צער גידול בנים.


רבי נתן שרייבט (שם, סימן רסג): "סִפֵּר לִי אֶחָד שֶׁהָיָה מֵשִׂיחַ עִמּוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה מֵעִנְיַן בְּנֵי הַנְּעוּרִים, שֶׁשָּׁכִיחַ מְאֹד שֶׁנַּעֲשֶׂה קִלְקוּל בֵּינֵיהֶם וּבֵין נְשׁוֹתֵיהֶם, וְנִפְרָדִים זֶה מִזֶּה אֵיזֶה זְמַן, וְלִפְעָמִים נַעֲשֶׂה מִזֶּה פֵּרוּד לְגַמְרֵי חַס וְשָׁלוֹם", איינער האט מיר דערציילט, ער האט געהאט א שמועס מיט'ן רבי'ן איבער דעם וואס מען זעט אינגעלייט צעטיילן זיך פאר א שטיק צייט און אסאך מאל ווערט נאכדעם א גט חס ושלום, "שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר", דאס איז מעשה שטן, "שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע מאכט מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אז מען איז אן א ווייב כאפט ער אריין דעם מענטש ביי אים אין זאק אריין, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד, לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", ווייל דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן און אזוי כאפט ער זיי אריין אין שמוציגע עבירות.


קוק אין די תורה ווי אזוי די הייליגע חכמים האבן זיך געפירט אין שטוב. די הייליגע חכמים דערציילן (יבמות סג.): "רֶבִּי חִיָיא הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", רבי חייא'ס ווייב פלעגט אים זייער אסאך מצער זיין, "כִּי הַוָה מְשַׁכַּח מִידִי, צִיֵּיר לֵיהּ בְּסוּדְרֵיהּ וּמַיְיתֵי נִיהֲלֵהּ", ווען ער פלעגט זען א גוטע זאך וואס זיין ווייב האט ליב, פלעגט ער איר דאס אהיים ברענגען, ער האט דאס שיין איינגעפאקט פאר איר, האט רב געפרעגט רבי חייא: איך פארשטיי נישט, פארוואס ברענגסטו איר אייביג גוטע זאכן, זי איז דאך דיר מצער?! האט אים רב חייא געזאגט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ, וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", מיר איז גענוג אז זי ראטעוועט מיך פון עבירות און זי ציט אויף די קינדער; דאס איז געווען ביי די הייליגע צדיקים עבודת השם יתברך, זיך זארגן פאר די ווייב, איר פרייליך מאכן - אפילו זי האט זיך אויפגעפירט נישט שיין.


דו פרעגסט וואס מען טוט איר צו מאכן גוט שפירן? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין פד:) "מַאי דִּכְתִיב (תהלים קיב, ה): 'טוֹב אִישׁ חוֹנֵן וּמַלְוֶה יְכַלְכֵּל דְּבָרָיו בְּמִשְׁפָּט', לְעוֹלָם יֹאכַל אָדָם וְיִשְׁתֶּה פָּחוֹת מִמַה שֶׁיֵשׁ לוֹ, וְיִלְבַּשׁ וְיִתְכַּסֶּה בַּמֶה שֶׁיֵשׁ לוֹ, וִיכַבֵּד אִשְׁתּוֹ וּבָנָיו יוֹתֵר מִמַה שֶׁיֵשׁ לוֹ", א מענטש זאל ניצן זיין געלט צו קויפן פאר זיך צו עסן ווייניגער וויפיל ער האט, און פאר זיין ווייב און קינדער זאל ער געבן מער וויפיל ער האט; ווער עס פירט זיך אזוי איז אן ערליכער איד, זאלסטו שטענדיג איר געבן אירע געברויכן בסבר פנים יפות, מיט א שמחה, מיט א שמייכל.


אזוי אויך שרייבט דער הייליגער צדיק רבי חיים ויטאל זכותו יגן עלינו (שער המצוות, פרשת עקב): "רָאִיתִי לְמוֹרִי זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה שֶׁלֹא הָיָה חוֹשֵׁשׁ בְּעַצְמוֹ לְהִתְכַבֵּד בְּמַלְבּוּשִׁים נָאִים יוֹתֵר מִדֵּי", איך האב געזען ביי מיין רבי דער הייליגער אריז"ל, ווען עס איז געקומען צו קויפן בגדים פאר זיך האט ער נישט געקויפט קיין טייערע קליידער, "גַּם בְּמַאֲכָלוֹ הָיָה אוֹכֵל דָּבָר מוּעָט מְּאֹד", אויך ביי עסן, ווען עס האט זיך גערעדט פאר זיך, האט ער נישט געגעסן קיין סאך, ער פלעגט עסן זייער ווייניג, "אֲבָל בְּמַלְבּוּשֵׁי אִשְׁתּוֹ הָיָה זָהִיר מְּאֹד לְכַבְּדָהּ וּלְהַלְבִּישָׁהּ", אבער ווען עס איז געקומען צו זיין ווייב האט ער זייער אכטונג געגעבן איר צו מכבד זיין מיט שיינע קליידער, "וְהָיָה מַפִּיק כָּל רְצוֹנָהּ אַף אִם לֹא הָיְתָה יָדוֹ מַשֶּׂגֶת כָּל כָּךְ", ער האט איר צופרידן געשטעלט דאס מערסטע וואס מען קען, אפילו ער האט נישט געהאט קיין געלט דאס צו קענען טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#307 - וואס טוט מען ווען די ווייב קריגט זיך מיט איר משפחה?
שלום בית, מחלוקת, שלום, משפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וואלט געוואלט פרעגן עפעס וואס ליגט מיר אויפ'ן הארץ און איך בין זייער צעמישט וואס איז די ריכטיגע זאך צו טון. מיין ווייב איז ב"ה אן אשת חיל און א געטרייע מאמע אבער ביי איר משפחה האט זי זיך אייביג געפילט ארויסגעלאזט און דאס האט צוגעברענגט אז די קאלטקייט וואס איז געווען צו איר איז געווארן נאך קעלטער ביז אז מען רעדט שוין כמעט נישט און אויף שמחות געבט מען זיך א קאלטע מזל טוב.


אירע עלטערן האט זי זיך אבער יא געשטארקט מכבד צו זיין און אנרופן, אבער לעצטנס איז געווען א שמחה אין די משפחה וואס זי האט אויסגעפינען דערפון נאר פון די גאס, דאס האט איר זייער וויי געטון, און זי האט נאך צוריק געהערט אז אירע עלטערן האבן איר נישט געוואלט דערציילן דערוועגן, און דאס טוט איר גאר שטארק וויי, און זי וויל לכבוד דעם אפהאקן אינגאנצן שייכות אויך מיט די עלטערן.


איך פארשטיי זייער גוט איר ווייטאג, מיין שאלה איז נאר וואס איז די ריכטיגע וועג צו טון אין אזא פאל, איך פרוביר איר מחזק צו זיין און שטארקן, אבער מעג איך איר מחזק זיין צו זיין אפגעהאקט פון די עלטערן? זי בעט מיר אז איך זאל נישט גיין צו די שמחה, ווייל אויב יא וועט דאס איר זייער וויי טון, זאל איך גיין אדער נישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל, כ"א אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרוביר צו זיין אהרן הכהן; ווען דו רעדסט מיט דיין ווייב זאלסטו איר זאגן ווי שטארק מען וויל איר, ווי שיין מען רעדט פון איר, און אזוי ווייטער, און ווען דו רעדסט מיט אירע עלטערן זאלסטו זיי זאגן ווי שטארק זי בענקט צו זיי און ווי שטארק איר ווילט קומען, זיין נאנט - ביז עס וועט ווערן שלום.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות דרבי נתן יב, ג) אהרן הכהן האט נאר עוסק געווען אין שלום, ער האט גענומען משפחות וואס זענען צעריסן און צעטיילט און מיט חכמה געמאכט שלום. ער האט געזאגט פאר איינעם: "יענער האט חרטה אויף וואס ער האט געטון, ער וויל צוריק אנהויבן רעדן מיט דיר, ער האט דיך ליב", און די זעלבע ווערטער האט ער געזאגט פאר'ן צווייטן - ביז ווען די צוויי האבן זיך צאמגעטראפן, זענען זיי ארויפגעפאלן איינער אויפ'ן צווייטן, זיך ארום גענומען, און עס איז געווארן שלום.


ווען עס איז דא א רייבעריי צווישן דיין ווייב און אירע עלטערן, אדער די ווייב מיט'ן מאן'ס עלטערן - איז די ארבעט פונעם מאן צו זיין א ליגנער, אבי עס זאל ווערן שלום. מען זאגט פאר די ווייב: "מיין מאמע האט דיך זייער ליב", "מיין טאטע האט מיר פינקט געזאגט אז די בעסטע שניר ביסטו", אדער "דיין מאמע איז א קלוגע פרוי", "דיין טאטע איז אזא נארמאלער מענטש"; נאכדעם זאגט מען די עלטערן אויף צוריק, ביז עס ווערט שלום.


גלייב מיר, מיט אביסעלע שכל קען מען זיך אפלעבן דאס לעבן אן קיין מחלוקות, אן קיין קריגערייען, אן קיין עסעניש; א רחמנות אויף די וואס ווייסן נישט פון רבי'ן, זיי קריגן זיך טאג און נאכט, פארשטייט זיך יעדער איז גערעכט, און דאס לעבן גייט פארביי מיט מחלוקות; מיט'ן רבי'ן איז זיס, מיט'ן רבי'ן איז גוט.


לאמיר זינגען: "אשרינו מה טוב חלקינו, ומה נעים - ווי זיס איז - גורלינו, אז מיר ווייסן ווי אזוי אומצוגיין אין די וועלט אן ווייטאג".


 

#306 - וואס קען א פרוי טון ווען איר מאן האט א סמארטפאון?
שלום בית, קדושה, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, סמארטפאון, שבת ליכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט בעטן אויב דער ראש ישיבה קען געבן חיזוק פאר פרויען וואס זייערע מענער האבן א סמארטפאון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אסאך פרויען דארפן חיזוק אויף דעם פרט, און מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, מיט די שכל פון רבי'ן, און מיט אסאך סבלנות - קען מען זוכה זיין צו אן ערליכע שטוב, א ריינע שטוב.


איר ווייסט אודאי דאס וואס מען לערנט מיט אלע מיידלעך און פרויען, "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת נִגְאַלוּ אֲבוֹתֵינוּ מִמִּצְרַיִם" (סוטה יא.), בזכות די ערליכע פרויען זענען אונזערע עלטערן ארויס פון מצרים; וואס פאר א גרויסע זאכן האבן די ערליכע פרויען געטון אז זיי האבן געברענגט די גאולה? דערציילן די הייליגע חכמים (שם), די אידן אין מצרים האבן געארבעט זייער שווער און זיי האבן נישט געהאט קיין כח פאר גארנישט, זיי האבן בכלל נישט געוואלט אהיים קומען, ווער רעדט נאך פון האבן קינדער וכו' וכו', זייער קאפ איז געווען אויסגעברענט פון ארבעטן שווער; אזוי ווי היינטיגע טעג, די וואס האבן א טעלעפאן און זענען איינגעטונקען ראשו ורובו אינעם טעלעפאן, קאפ און הארץ אין די נייעס, די מח מחשבה אין די נארישקייטן; די אידן אין מצרים זענען געווען שמוציג פון די פעלד ארבעט, זיי האבן נישט געטראכט פון אהיים גיין.


די ערליכע פרויען, די נשים צדקניות - זענען ארויס אין פעלד צו זייערע מענער, זיי האבן מיט געברענגט וואסער, יעדע פרוי האט אפגעוואשן איר מאן, און דער אייבערשטער האט געמאכט א נס, בשעת זיי זענען געגאנגען שעפן וואסער איז אריין געשווימען קליינע פיש, דאס האבן זיי געגעבן פאר זייערע מענער, און יעדע פרוי האט גערעדט שיין צו איר מאן, מיט ליבשאפט, און זיך שיין געמאכט פאר אים וכו', ביז דער מאן האט באקומען א שטארקע ליבשאפט צו זיין ווייב, אזוי זענען זיי געווען צוזאמען וכו' וכו', און אזוי איז ארויסגעקומען כלל ישראל.


די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט רות, ד'): "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת עֲתִידִין לְהִגָּאֵל", אין זכות פון די נשים צדקניות וועלן מיר ארויסגיין פון דעם לאנגן ביטערן גלות ; בזכות די ערליכע פרויען וואס טוען דאס זעלביגע וואס די ערליכע פרויען האבן געטון אין מצרים, זיי ווארטן אפ דעם מאן, זיי גייען אנטקעגן דעם מאן, זיי קוקן נישט אויף גארנישט, זיי ארבעטן מיט חכמה, זיי רעדן שיין צום מאן, זיי האבן ליב דעם מאן, - ביז דער מאן וויל פון זיך אליינס שוין נישט די אלע נארישקייטן.


אז מען האט א גוטע ווייב, אן ערליכע פרוי, א קלוגע, וואס זי איז פון איין זייט שטארק ביי זיך נישט צו האבן קיין כלים וואס רבנים אסר'ן, און פון די אנדערע זייט זענען זיי גוט צום מאן, אפילו ער איז נאכנישט דערביי - אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן.


ביי די שבת ליכט דערמאלט איז א צייט וואס פרויען קענען פועל'ן גרויסע ישועות. מוהרא"ש זאגט, ווען פרויען וואלטן געוויסט וואס זיי קענען אויסבעטן ביי די ליכט - וואלטן זיי זיכער גע'פועל'ט אלעס וואס זיי דארפן.


מוהרא"ש דערציילט, רבי נתן האט געבעטן זיין ווייב און זיינע טעכטער, ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט זאלן זיי בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם אזוי ווי איך צינד אן די ליכט, אזוי זאל אנגעצינדן ווערן דעם הייליגן רבינ'ס ליכט אין אלע אידישע הערצער"; דאס דארפן אלע פרויען בעטן ביי די שבת ליכט: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אַזוֹי וִוי אִיךְ צִינְד יֶעצְט אָן דִי שַׁבָּת לִיכְט, מַאךְ אוּנְז לִיכְטִיג אוּנְזֶער לֶעבְּן אוּן מַאךְ לִיכְטִיג פַאר אַלֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער; אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן דִיר אוּן אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן. צִינְד אָן מַיין מַאן'ס הַארְץ עֶר זָאל דִיךְ דִינֶען מִיט לִיבְּשַׁאפְט אוּן צִינְד אָן דִי הֶערְצֶער פוּן מַיינֶע קִינְדֶער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#305 - ווי אזוי מאך איך פרייליך אין שטוב, ווען מיין ווייב איז אלץ אנגעצויגן און נערוועז?
שלום בית, סיפורי צדיקים, צרות, אידישע שטוב, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב לעצטנס געהערט ביי די שיעור ווי דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אז מען דארף זען עס זאל אלץ זיין פרייליך אין שטוב; וואס קען איך אבער טון אז מיין ווייב איז זייער אן אנגעצויגענע פרוי, זי שרייעט א גאנצן טאג ווי א טערקלטויב, וואס איך האב נאר פרובירט איר צו העלפן און צו מאכן פרייליך העלפט עס א בוידעם, די שטוב בלייבט אלץ אנגעצויגן.


אויך האט דער ראש ישיבה געזאגט אז דער מאן דארף ארבעטן אויף דעם אז די ווייב זאל אים ארויפקוקן. מיינע ווייב'ס געשוויסטער האבן אבער א שלעכטע געוואוינהייט חוזק צו מאכן פון זייערע מענער, זיי ווייזן איינער פאר'ן צווייטן ווי אזוי מען קען דערנידערן דעם מאן, און מיין ווייב וויל נישט בלייבן אונטערשטעליג. ווען מיין ווייב רעדט אויפ'ן טעלעפאן מיט אירע שוועסטערס, וועט זי אינמיטן אלץ עפעס רעדן שטרענג צו מיר, מיך הייסן עפעס טון, אז אירע שוועסטער זאלן זען ווי אזוי זי קען רעדן צו מיר, און דאס קוקן זיי ארויף.


אויך האלטן זיי אז זייער משפחה איז די חשובסטע און קלוגסטע משפחה אויף דער וועלט, און יעדער אנדערש איז משוגע.


ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט גרינג אויסצולערנען אין איין בריוו שלום בית ווען דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט אז ער וואלט ווען געדארפט שרייבן אויף שלום בית נאך א גאנצע סעט לקוטי הלכות; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך פרובירן צו שרייבן אפאר ווערטער וואס איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש.


קודם כל, איך ווייס נישט אויב דו ביסט יא אזוי ווי עס דארף צו זיין; דו לייגסט אראפ אינעם בריוו ווי זי איז די שלעכטע און דו ביסט דער גוטער, איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אז שלום בית איז תלוי אינעם מאן; דער מאן קען דערגיין און ער דארף אויסטרעפן פארוואס זי שרייט, וואס עס טוט איר וויי און וואס עס שטערט איר אין לעבן.


בדרך כלל דארף א פרוי מען זאל איר געבן יחס וכו', מען זאל איר געבן אנערקענונג; דער מאן דארף איר דאס געבן. עס איז זייער גרינג צו שרייבן אז זי שרייט, זי קוויטשעט וכו' וכו' - די לשונות וואס דו שרייבסט, טערקלטויב וכו' - אבער יעדע זאך האט א סיבה; א פרוי שרייט נישט סתם אזוי, עפעס פעלט איר אין לעבן. איך וויל וויסן אויב דו פאלגסט וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רב) אז פרויען דארפן כבוד, זיי זענען זייער מקפיד אויף דעם; נאך האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רסד) מען דארף זייער מכבד זיין די ווייב און איר האלטן טייער, ווייל זי ליידט שווערע פיין פון ווארטן, געבוירן און אויפציען די קינדער וכו'.


אז דו וועסט אכטונג געבן אויף איר, דו וועסט איר נישט גיין אויף די נערווען וכו', דו וועסט איר נישט טשעפען און איר דערנידערן - וועסטו זען ווי זי וועט ווערן גוט צו דיר, זי וועט זיך פירן שיין צו דיר. אז דו וועסט איר געבן געלט, דו וועסט איר קויפן קליידער, שיך וכו'; דו וועסט איר העלפן אין שטוב - וועסטו זען אז זי איז נישט אזוי שלעכט, זי וועט ווערן גוט צו דיר; דאס אלעס האב איך מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


און אז דו וועסט מיר זאגן דו האסט אלעס פרובירט, אלעס געטון - און זי איז נאכאלץ שלעכט צו דיר - זאלסטו געדענקען וואס די הייליגע חכמים זאגן (עירובין מא:): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ אִשָּׁה רָעָה אֵינוֹ רוֹאֶה פְּנֵי גֵּיהִנּוֹם", ווער עס האט א שלעכטע פרוי וועט נישט אנקומען אין גיהנום, די גמרא פרעגט: "לְמַאי נַפְקָא מִינָהּ?" וואס איז דאס אונז נוגע אויף למעשה? "לְקַבּוּלֵי מֵאַהֲבָה", מען זאל דאס אננעמען מיט ליבשאפט. ביי די אנדערע זאכן וואס די גמרא רעכנט דארט אויס זאגט די גמרא: "לְמִבָּעֵי רַחֲמֵי", מען זאל בעטן דעם אייבערשטן, פארוואס דא זאגט די גמרא: "לְקַבּוּלֵי מֵאַהֲבָה", מען זאל דאס אננעמען באהבה? זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צ): "אִם תִּהְיֶה אִשָּׁה רָעָה אַל יִבְגֹּד בָּהּ וְלֹא יְגָרְשֶׁנָּה, כִּי עַל יָדָהּ אֵינוֹ רוֹאֶה פְּנֵי גֵּיהִנֹּם", נעם דאס אן באהבה ווייל דאס וועט דיך ראטעווען פון גיהנום; דאס איז דעם רבינ'ס וועג ווען מען האט א פרוי א כעסנית.


דאס איז דעת מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, מען זאל זיין אין שטוב אן עניו, שפל וסבלן; פרובירן מיט אלע וועגן געבן גוטע ווערטער, און געדענקען אז דאס וועט ראטעווען פון גיהנום. אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז דערציילט, איינמאל האט דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו איינגעדרימלט און גע'חלומ'ט ווי ער איז אויבן אין הימל און מען פירט אים אריבער די טירן פון גיהנום, עס האט אים אנגעכאפט א שרעק און ער האט אנגעהויבן שרייען: "געוואלד! ראטעוועט! טראגט מיר אוועק פון דא!" ביז עס איז געקומען צו פליען א מלאך און אים געפרעגט: "זושא, וואס שרייסטו?" האט ער געענטפערט: "איך ציטער און איך שרעק זיך פון די ביטערע שטראפן וואס קומען פאָר דא אויבן אין גיהנום", האט אים דער מלאך געזאגט: "ניין זושא, דאס איז נישט פאר דיר, דו האסט א ווייב גענענדל, דו קומסט אלעס אפ אונטן".


מוהרא"ש פלעגט דערציילן וואס דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא פלעגט ליידן פון זיין ווייב גענענדל; זי פלעגט שרייען אויף אים, ווען זי איז געווארן ברוגז האט זי אים געזידלט און געזאגט: "דו ביסט דער ערגסטער מענטש פון די גאנצע וועלט"; זי האט אים געגעבן צו שפירן ווי ער איז דער ערגסטער, ערגער פון אים איז נישטא.


ווען דער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו האט זיך דערוועקט פונעם חלום האט ער געזאגט צו זיך: 'הלוואי זאל מיין ווייב גענענדל שרייען נאך אויף מיר; אויב קום איך אפ מיט די צער די עונשים פון גיהנום - איז מיר דאס כדאי'.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן די שכל, דו זאלסט וויסן ווי אזוי צו לעבן מיט דיין ווייב.

#304 - דעם רבינ'ס חיזוק האט מיר געהאלפן און געראטעוועט
אומאן, שלום בית, חסידות ברסלב, ראש השנה, הכרת הטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך זיץ דא אין א שפיטאל מיט מיין ווייב, און איך שפיר אז איך מוז שוין יעצט נעמען די פענע אין די הענט זיך צו באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א.


איידער איך שרייב מיינע ווערטער וויל איך קודם ארויסגעבן מיינע רגשי הלב וואס ליגן שוין לאנג ביי מיר אנגעלייגט אויפ'ן הארצן, איך האב שוין עטליכע מאל גענומען די פענע אין מיין האנט און לא אסתייעא מילתא. ערשטנ'ס דאנק איך דעם באשעפער אז איך האב די זכי' זיך צו לערנען אביסל פון רבי'ן, פון די עצות און הנהגות, נעמען די יסודות פאר'ן לעבן און שטייגן אין עבודת השם. ספעציעל וויל איך דאנקען פאר'ן גוטן שליח - דער ראש ישיבה שליט"א, איך לעב פון די שיעורים, מיין לעבן האט באקומען א תכלית, עס האט מיר געטוישט מיין לעבן - ברוחניות ובגשמיות, אין עניני קדושה און אזוי ווייטער אויף די טעגליכע לעבנ'ס שטייגער, תורה, תפילה, שלום בית, תשובה, מעביר סדרה זיין, מקפיד זיין אויף מנין, הכרת הטוב, רעדן שיין און איידל, מידות טובות, א ריכטיגע בליק אויף די קינדער סיי די אייגענע און סיי פרעמדע, עס איז נישטא די פאסיגע ווערטער צו דאנקען דעם אייבערשטן און זיין שליח אויף דעם אלעס.


אויך וויל אביסל ארויסגעבן, אין קורצן, א קליין חלק פון מיינע הרגשים פון מיין זיין דעם פארגאנגענעם ראש השנה צום ערשטן מאל אין אומאן. טינט וועלן זיך ענדיגן און בלעטער וועט נישט זיין גענוג צו קענען ארויסגעבן וואס איך האב געשפירט און מיטגעהאלטן אין די קורצע 72 שעות וואס איך בין דארט געווען, אנגעהויבן מיט די אויפנעמען פון די חברים פון היכל הקודש, איך האב קיינעם כמעט נישט געקענט און מען האט מיר אויפגענומען מיט אזא גוטע געפיל, כאילו מען איז שוין חברים יארן לאנג, דערנאך די סליחות ערב ראש השנה, דאס דאווענען ערב ראש השנה, די שיעורים, אזא דערהויבנקייט, שוין אפגערעדט פון די תפילות ראש השנה אליין, די התעוררות און די ווארעמקייט, די נאנטשאפט צום אייבערשטן, אוי! א שאד אז ס'האט זיך געענדיגט, אזא אנגענעמקייט ביי די סעודות ראש השנה, ווער רעדט נאך פון די שיעורים ראש השנה פארנאכט, פערל ווערטער האבן זיך געגאסן עס איז געווען כמים קרים על נפש עיפה, צו האבן די ריכטיגע בליק אין יום טוב און אין לעבן, הלואי הלואי זאל איך זוכה זיין נאכאמאל איבער א יאר.


וואס איז בכלל מעגליך צו שרייבן אויף די פתיחות הלב און הרהורי תשובה וואס איך האב באקומען ביים ציון און ביי די התבודדות שפעטער. א שטארקע חיזוק איז מיר געווען די הכנה וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געזאגט פאר'ן ארויפגיין צום ציון פארטאגס, אז ס'איז גענוג צו זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, די תיקון הכללי, ווייל ווען נישט וואלט איך שטארק צובראכן געווארן, און מיט די ווערטער האב איך זיך געקענט שטארקן.


אפשר איז נישט שיין פון מיר אז איך האב נישט געשריבן ביז יעצט, אבער ס'איז בעסער שפעט ווי קיינמאל, דעריבער וויל איך יעצט אפגעבן א ישר כח אויף אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א טוט, אויף אלע שיעורים און בריוון, וואס פון דעם נעם איך א שטיק חיות.


נאך איין נקודה וויל איך צולייגן, אז איך האב א מתנה פון הימל אז מיין ווייב שטייט מיט מיר מיט אלע שמועסן און זי הערט אויך צו די שיעורים, אזוי אז מיר זענען זיך מחזק צוזאמען.


און יעצט צו די נקודה וואס איך וויל שרייבן, היינט נאכמיטאג האט מיין ווייב מיר געקלונגען אז עס האט זיך געמאכט אן ערנסטע פראבלעם און מ'מוז שוין אפלאזן אלעס און אריינפארן אין שפיטאל. יישר כח אייבערשטער אויף די כוחות הנפש וואס ווערט אריינגעגאסן אין מיר כסדר, וואס א דאנק דעם האב איך זיך נישט פארלוירן, נאר די ערשטע זאך געדאנקט דעם אייבערשטן אויף ביז אהער און געבעטן אויף ווייטער, אודאי האבן מיר געוויינט צום באשעפער אז אלעס זאל זיין כשורה אבער מיר האבן געפילט אז איינער טראגט אונז און מיר זענען נישט אליין. נישט צופיל צייט האט גענומען און נאך א בדיקה האט מען געזען אז ס'איז דערנאך און זי האט פארלוירן, איך בין געווען זיכער אז איך גיי דארפן טרייסטן מיין ווייב און איך האב נישט געוואסט מיט וואס אנצוהויבן, למעשה האב איך גערעדט מיט איינע פון די געהילפן אין שפיטאל, ווען מיין ווייב איז נאך געווען אין צימער, און איך פרעג איר ווי אזוי מיין ווייב האט עס אנגענומען, ענטפערט זי מיר, "זי איז זייער שטארק, זי האט עס אנגענומען אזוי רואיג", און זי האט צוגעלייגט אז נישטא אסאך אזעלכע וואס זאלן זיין אזוי שטארק.


שפעטער ווען איך טרעף מיין ווייב זאגט זי מיר די ערשטע זאך נאכ'ן דערציילן די נישט גוטע בשורה, "די ערשטע זאך האב איך געזאגט מזמור לתודה". יישר כח אייבערשטער, איך בין גאר געווארן מחוזק, אזא רואיגקייט נאכ'ן זיך פלאגן שווער פאר עטליכע חדשים, און דאס מאל איז עס געווען ספעציעל שווער. מיין מח איז נישט מסוגל צו אויפכאפן די גאנצע הלוך ילך, פון וואו מען האט אזעלכע כוחות הנפש. נאר די כח פון רבי'ן, נאר די שיעורים פון ראש ישיבה, וואס ברענגט אריין אמונה שמחה און הודאה.


איך מיין אז יעדע ווארט מער איז איבעריג. דער באשעפער זאל העלפן מען זאל זיך קענען שטארקן אויף אלע שוועריקייטן און דער ראש ישיבה זאל ווייטער קענען איבערגעבן די תורת אמת פאר די קומענדיגע דור. איך בעט איבער אויב ס'איז נישט געשריבן קלאר, איך האב עס געשריבן דא אין שפיטאל, אן קיין סאך ישוב הדעת.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בא, כ"ט טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר דיינע הרגשים פון דעם פארגאנגענעם ראש השנה ביים הייליגן רבי'ן; מען קען נישט מסביר זיין וואס דאס איז ראש השנה ביים הייליגן רבי'ן פאר איינעם וואס האט דאס נאכנישט טועם געווען, פון איין זייט - די התעוררות לתשובה, און פון די אנדערע זייט - א שטארקע שמחה.


וואויל איז דעם וואס איז זוכה צו קומען צום רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה; ער וועט אלעס פאררעכטן און זוכה זיין צו א שטארקע אמונה. דער רבי געבט א קלארע אמונה, מען שפירט זיך שטענדיג ארומגענומען מיט'ן אייבערשטן, מען האט נישט מורא פון קיינעם, מען ווערט נישט פארלוירן ווען זאכן גייען אנדערש ווי מען וויל, ווייל מען ווייסט אז דער אייבערשטער מאכט אלעס און טוט אלעס נאר עס זאל זיין גוט, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן ח): "וְצָרִיךְ לְבַקֵּשׁ מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיִּזְכֶּה לְהִתְקָרֵב לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, כְּדֵי שֶׁיִּזְכֶּה לֶאֱמוּנָה אֲמִתִּית בִּשְׁלֵמוּת", מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן אן אמת'ער צדיק וואס קען צוברענגען צו האבן א ריינע קלארע אמונה, "כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", ווייל אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק, זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה.


זיי זיך מחזק אינאיינעם מיט דיין ווייב, דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן; וועט איר זען גרויסע ניסים אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#303 - ווי אזוי בין איך מחזק מיין ווייב אז קינדער איז א גוטע זאך?
שלום בית, רפואה, קינדער

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר האבן ברוך ה' א געזונט ליכטיג קינד, ער וואקסט שוין אויף גרויס ברוך ה', אבער מיין ווייב האט נישט קיין חשק צו נאך קינדער, זי האט מורא צו האבן נאך קינדער, ווי אזוי קען איך שטארקן און מחזק זיין אז ס'איז גוט צו האבן נאך קינדער? און אויב וויל זי נישט, דארף איך איר איבערלאזן?


יישר כח פאר אלע חיזוק וואס איך באקום ביי די דרשות.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בא, כ"ט טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס איז נישט א זאך וואס מען קען ענטפערן בכלליות, דאס דארפסטו רעדן אינאיינעם מיט דיין ווייב מיט א גרויסן רב, אן ערליכער רב. עס ווענדט זיך אין איר געזונט, סיי פיזיש און סיי גייסטיש; אמאל איז דער גוף שוואך און אמאל איז די נפש אפגעשוואכט, די מח מחשבה דארף רוען.


מאך פרייליך דיין ווייב און זיי איר מכבד - וועט זי ווערן אויסגעהיילט פון אלע פראבלעמען; דער מאן דארף זיין איר טערעפיסט, דער מאן קען אויסהיילן בעסער פון אלעמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.