בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#28 - זיי שטאלץ מיט דיין צלם אלקים, מיט דיין בארד און פאות
בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


לאז גריסן דיין שווער מיט די גאנצע משפחה, דיין שווער איז א טייערער איד, איך בענק זיך צו אים, ער האט שטארקע תמימות, שיק אים א גרוס.


טייערער ליבער ..., זיי שטאלץ מיט דיין צלם אלקים, דיין בארד און פאות. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "וואס האט א איד צו זארגן ווערן ער גייט אוועק פון דער וועלט מיט בארד און פאות?"


אזעלכע שטארקע ווערטער... מען זעט דאס גרויסקייט פון גיין מיט א צלם אלקים, זיך נישט שעמען פון די גאס.


זומער וועלן מיר זיין מיטן אייבערשטנ'ס הילף אין שטעטל, איך האף דיך צו זען, זיך קענען מחזק זיין אינאיינעם.

#27 - דו זעסט אויס זייער גוט מיט דיין בארד און פיאות
פרנסה, בארד און פאות, ראש ישיבה, בטחון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פארלאז זיך אויפ'ן אייבערשטן, האב נישט מורא; דער אייבערשטער איז זייער גרויס, דו וועסט גיך ארויסגיין פון אלע פראבלעמען.


שטארק זיך מיט דיין צלם אלקים - דיין בארד און פיאות; דאס וועט דיר ברענגען גרויס שפע. דו זעסט אויס זייער גוט מיט דיין בארד און פיאות, שנייד נישט, ציפ נישט און מאך נישט גארנישט, לאז וואקסן דיין בארד און פיאות און זיי שטאלץ מיט דעם.


בארד און פיאות איז דער עיקר אידישקייט. אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בֵּרַךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד, "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל חס ושלום לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", די ערשטע זאך וואס ער טוט - אז ער נעמט אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק נאך דארט מער באריכות.


היינט נאכט וועט זיין דער שיעור אין שטעטל אין ליבערטי.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#26 - רעד צום קינד פון די הייליגקייט פון פיאות
קינדער, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, סבלנות, סיפורי צדיקים, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דיין זון נרו יאיר וכו'; ווערט נישט פארלוירן, עס מאכט זיך ביי קינדער אז זיי שפילן זיך מיט א שערל און שניידן אראפ אביסל פיאות, און אז דער מלמד האט אים שוין געגעבן אפאר פעטשלעך - זאלסטו נוצן די געווער, די מויל; רעד צו אים פון די הייליגקייט פון פיאות, ווי דער אייבערשטער האט ליב די פיאות, און אויב מען שניידט די פיאות - שניידט מען אפ די שכל.


חינוך הילדים איז א שווערע ארבעט, אבער עס לוינט זיך; מיט אסאך סבלנות און תפילה - איז מען זוכה צו שניידן שיינע פירות.


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות. אויך זאלסטו לאזן אפאר טרערן פאר די קינדער; זיי זאלן זיין ערליך, זיי זאלן אויסוואקסן צדיקים.


מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי האט ער זוכה געווען צו אזעלעכע גוטע קינדער, האט דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו געענטפערט: "יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך אנגעפילט א כוס מיט טרערן, איך האב געבעטן פאר גוטע קינדער"; דאס איז דער וועג ווי אזוי מען איז זוכה צו ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#25 - רעד צו די בחורים זיי זאלן זיך נישט לאזן וואקסן א טשופ
בחור, יבנאל, סכנה, מוהרא"ש, דרייוון, בארד און פאות, אמונת חכמים, טשופ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט געהערט די ביטערע נייעס, איינער איז נעבעך אומגעקומען פון פארן מיט א מאטאר-סייקל. דו ווייסט וויפיל מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געווארנט אנשי שלומינו אין יבנאל נישט צו פארן מיט א מאטאר ביציקל, ווייל דאס איז סכנת נפשות; אזויפיל מענטשן ווערן גע'הרג'עט פון דעם, כמעט יעדן טאג איז דא הריגות פון דעם.


אז דו לערנסט מיט בחורים אין יבנאל און זיי פאררופן זיך תלמידי היכל הקודש - דארפסטו רעדן צו זיי דיבורים פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. זאג זיי, אויב מען פאלגט א צדיק - איז גוט, און אז מען האלט זיך קלוגער - איז זייער ביטער; אלע וואס גייען אין די וועג פון צדיק האבן א גוט לעבן, און אז מען האלט זיך קלוגער - איז זייער ביטער.


אזוי אויך זאלסטו רעדן צו די בחורים זיי זאלן זיך נישט נאריש מאכן מיט לאזן וואקסן א טשופ ווי די אומות העולם. זאג זיי וואס איז שיין; שיין איז אפגעשוירן ווי א איד. אזוי ווי מיר זעען, דער אייבערשטער זאגט פאר אידישע קינדער (שיר השירים א, טו): "הִנָּךְ יָפָה רַעְיָתִי" כנסת ישראל, ביסט אזוי שיין; "הִנָּךְ יָפָה" ביסט שיין, "עֵינַיִךְ יוֹנִים" אזוי ווי די אויגן פון א טויב; זאגן די הייליגע חכמים (שיר השירים רבה א, טו): "מַה יּוֹנָה זֹאת מְצֻיֶּנֶת", אזוי ווי א טויב איז אויסגעצייכנט, מען דערקענט א טויב צווישן אנדערע פייגל, "כָּךְ יִשְׂרָאֵל מְצֻיָּנִין בְּתִגְלַחַת", אזוי אויך זענען אידישע קינדער אויסגעצייכנט מיט די וועג ווי מען שערט זיך אפ די האר, מען לאזט נישט איבער קיין טשופ אזוי ווי די אומות העולם און מען שניידט נישט די פיאות מיט די בארד; לייג אריין אין זיי וואס מיינט שיין, די וועג ווי אזוי דער אייבערשטער זאגט אונז מיר זאלן גיין - דאס איז שיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#24 - איך דאנק גאט אז מיין נשמה גייט ארויס מיט מיין בארד און פיאות
סיפורי צדיקים, בארד און פאות, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בעט דעם מעלער ער זאל מאלן א בילד ווי א איד ליגט אין בעט מיט א פרייליכע געזיכט, אין די זייט א פענסטער מיט א געשטאלט פון א דערשראקענע פרוי, און ווי דער איד גלעט זיין בארד און פאות מיט א שמחה.


אַ מְחַיֶ' פֵּאוֹת!


טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, דִי וָואךְ וֶועלְן מִיר דֶערְצֵיילְן פוּנֶעם גְרוֹיסֶע צַדִּיק רֶבִּי יִשְׂרָאֵל הֵיילְפְּרִין זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה; מִיר רוּפְן אִים רֶבִּי יִשְׂרָאֵל קַארְדוּנֶער וַוייל עֶר שְׁטַאמְט פוּן אַ שְׁטָאט קַארְדוּן, אַ שְׁטֶעטְל אִין פּוֹילְן.


דֶער רֶבִּי יִשְׂרָאֵל קַארְדוּנֶער זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה אִיז אַרוֹיפְגֶעגַאנְגֶען קַיין אֶרֶץ יִשְׂרָאֵל אוּן דָארְט חֲתוּנָה גֶעהַאט מִיט זַיין וַוייבּ גִיטְל עָלֶיהָ הַשָּׁלוֹם. עֶר הָאט גֶעוואוֹינְט אִין דִי שְׁטָאט טְבֶרְיָ', דָארְט הָאט עֶר גֶעדִינְט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן. עֶר פְלֶעגְט גֵיין קַיין מִירוֹן, עֶר אִיז גֶעזִיצְן אִין דִי מְעָרָה פוּן רֶבִּי שִׁמְעוֹן בַּר יוֹחַאי טָאג אוּן נַאכְט, דָארְט הָאט עֶר זִיךְ מִתְבּוֹדֵד גֶעוֶוען אוּן גֶעלֶערְנְט זַיינֶע שִׁיעוּרִים.


לֵיידֶער אִיז עֶר גֶעוָוארְן זֵייעֶר נִישְׁט גֶעזוּנְט, דֶעמָאלְט הָאט אוֹיסְגֶעבְּרָאכְן אַ שְׁרֶעקְלִיכֶע מַגֵיפָה, כָאלֶערֶע; זֵייעֶר אַסַאךְ מֶענְטְשְׁן זֶענֶען גֶעשְׁטָארְבְּן דֶעמָאלְט. זַיינֶע צְוֵויי קִינְדֶער מָרְדְּכַי אוּן אֶסְתֵּר זֶענֶען קְרַאנְק גֶעוָוארְן אוּן זֵיי זֶענֶען נֶעבֶּעךְ גֶעשְׁטָארְבְּן, אוֹיךְ זַיין וַוייבּ גִיטְל אִיז זֵייעֶר קְרַאנְק גֶעוָוארְן, עֶר הָאט אָבֶּער זֵייעֶר שְׁטַארְק גֶעבֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אַז זִי זָאל וֶוערְן גֶעזוּנְט אוּן זִי אִיז טַאקֶע גֶעזוּנְט גֶעוָוארְן.


נָאכְדֶעם אִיז רֶבִּי יִשְׂרָאֵל קְרַאנְק גֶעוָוארְן מִיט דִי מַחְלָה חוֹלִירַע; עֶר הָאט גֶעדַארְפְט לִיגְן אִין אַ לֵיידִיגֶע צִימֶער, קֵיינֶער הָאט נִישְׁט גֶעטָארְט דָארְט אַרַיינְגֵיין; עֶר פְלֶעגְט רֶעדְן מִיט זַיין וַוייבּ דוּרְךְ אַ קְלֵיינֶע פֶענְסְטֶער. זִי הָאט אִים גֶעפְרֶעגְט: "יִשְׂרָאֵל, וָואס מַאכְסְטוּ? יִשְׂרָאֵל וִוי אַזוֹי שְׁפִּירְסְטוּ זִיךְ?" הָאט עֶר אִיר גֶעעֶנְטְפֶערְט: "אִיךְ בִּין נִישְׁט דֶערְשְׁרָאקְן פוּן שְׁטַארְבְּן, אִיךְ הָאבּ אַ בָּארְד אוּן פֵּאוֹת, אִיךְ דַאנְק גָאט אַז מַיין נְשָׁמָה גֵייט אַרוֹיס פוּן מִיר מִיט מַיין בָּארְד אוּן פֵּאוֹת".


אַזוֹי הָאט דֶער צַדִּיק צוּרִיקְגֶעגֶעבְּן זַיין נְשָׁמָה צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן; מֶען הָאט אִים בַּאעֶרְדִיגְט אִין דִי שְׁטָאט טְבֶרְיָ'.


טֵייעֶרֶע קִינְדֶער, מִיר לֶערְנֶען פוּן דִי מַעֲשֶׂה וִוי שְׁטַארְק מֶען דַארְף זִיךְ פְרֵייעֶן מִיט בָּארְד אוּן פֵּאוֹת; מִיר דַארְפְן טַאנְצְן פַאר שִׂמְחָה אַז מִיר הָאבְּן פֵּאוֹת, אוּן וֶוען מִיר וֶועלְן וֶוערְן עֶלְטֶער וֶועלְן מִיר אוֹיךְ הָאבְּן אַ הֵיילִיגֶע בָּארְד; מִיר וֶועלְן קֵיינְמָאל נִישְׁט אָפְּשְׁנַיידְן אוּנְזֶערֶע הֵיילִיגֶע פֵּאוֹת אוּן דִי הֵיילִיגֶע בָּארְד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#23 - איך האב ברוך ה' געמאכט פאר מיין זון שיינע לאנגע געקרייזלטע פאות
חינוך הילדים, שטעטל, אומאן, בארד און פאות, שמחות, חדר, אפשערן, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת, ד' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, ערמאנט


איך בענק זיך זייער צו דיר, איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון דיר, איך האף אז אלעס איז ביי דיר אין בעסטן ארדענונג.


איך בין יעצט אין שטעטל, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין דא במשך דעם זומער - ביז א וואך פאר מיר פארן צום רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה.


היינט זונטאג חקת האב איך אפגעשוירן למזל טוב מיין זון מענדל נרו יאיר, אים געמאכט הייליגע פאות, געמאכט שיינע לאנגע געקרייזלטע פאות כרצון רבינו. דער רבי האט געזאגט (עיין חיי מוהר"ן, סימן תקז) אין די געקרייזלטע פאות ליגט גרויסע סודות, אזוי ווי עס שטייט (שיר השירים ה, יא): "קְוּצּוֹתָיו תַּלְתַּלִּים". דער רבי איז געגאנגען מיט שיינע לאנגע געקרייזלטע פאות, אלץ פלעגט דער רבי דאס נאס מאכן און זיך צאמנעמען.


מיין שווער און שוויגער זענען געקומען צום אפשערן; מיין שווער איז נישט ווייט פון אונזער שטעטל, ער איז א מגיד שיעור אין סאטמער ישיבה קטנה. מיינע עלטערן זאל זיין געזונט זענען נישט ארויסגעקומען, עס איז נישט גרינג פאר זיי זיך ארויף צו שלעפן צו אן אפשערן, איך בין געווען ביי מיינע עלטערן פאריגע וואך איידערן ארויספארן - אפנעמען די מזל טוב.


היינט איז נישט געווען קיין חדר, מען מאכט אן הפסקה פון חדר א גאנץ יאר - צו די זומער חדר פאר א טאג; נישט זאלסט מיינען אז זומער חדר איז נישט לערנען און דאווענען, כמנהג הגוים חס וחלילה, זומער איז חדר אזוי ווי א גאנץ יאר, און נאך מער, מען לערנט און מען דאווענט אזוי ווי א גאנץ יאר, דאס האבן די צדיקים מדורות הקודמים אוועק געשטעלט.


ליידער אין אמעריקע פלעגן זיין פארמאכט אלע חדרים פאר די צוויי חדשים וואס די גוים האבן נישט קיין שולע, זענען געקומען די צדיקים, הרב הקדוש מסאטמער זכותו יגן עלינו, און זיך געשלאגן מיט אמעריקע און געמאכט געהעריג חדר.


איך האב זייער געוואלט גיין מיט מיין זון אונטערן טלית, איך האב אים גענומען אונטערן טלית אראפ צום בית המדרש אונטער מיין דירה.


דער מלמד פון שטעטל יעקב יאקאבאוויטש נרו יאיר האט פרובירט זאגן מיט אים די א' ב', ער האט זיך נישט געלאזט; מיין שווער האט פרובירט, עס איז געווען היבש שווער, ברוך השם פאר דעם.


פון דארט בין איך געגאנגען צום נייעם בנין קרן הדפסה, זיך דורך רעדן מיט אלע וואס האבן א חלק אין די וועכנטליכע קונטרסים, ווי אזוי מען קען ארבעטן אינאיינעם עס זאל ארויסקומען צייטליך.


די בחורים קומען ארויס אם ירצה ה' מארגן; די ישיבה איז גרויס, קרוב צו אכציג בחורים, דער אייבערשטער זאל מיר געבן כח זיי צו מחזק זיין און עס זאל זיין שידוכים וואס שנעלער.

#22 - גיין מיט די ציצית פון אינדרויסן
עבודת השם, פרנסה, בארד און פאות, זעלבס זיכערקייט, קליידער, ציצית

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער הארציגער טייערער ... נרו יאיר


בלייב מיט דיין חסידי'שע לבוש, מאך נישט נאך די וואס טוען זיך אויס די ציצית פונדרויסן.


מילא די וואס ארבעטן מיט ארבעט וואס מאכט שמוציג; בויען וכו' – זיי ווילן נישט שמוציג מאכן די הייליגע ציצית, אדער עס זאל זיך נישט צערייסן – איז איין זאך, אבער אז דו האסט א גרינגע ארבעט, דו ווערסט נישט שמוציג און עס צערייסט זיך נישט – פארוואס זאלסטו זיך באהאלטן מיט די ציצית?


ציצית דערמאנט פונעם באשעפער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות א, י) אויפ'ן פסוק (במדבר טו, לט): "וּרְאִיתֶם אֹתוֹ", דאס גייט ארויף אויפ'ן אייבערשטן; ווען מען קוקט אויף די ציצית זעט מען דעם אייבערשטן; ציצית איז א שיינע זאך, זיי שטאלץ מיט דיינע חסידי'שע קליידער.


דו האסט א מתנה א טייערע ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג:): "אִשָּׁה טוֹבָה מַתָּנָה טוֹבָה לְבַעֲלָהּ", א גוטע פרוי איז א מתנה פאר'ן מאן; דו האסט א גוטע פרוי, אן ערליכע פרוי, זי האט ליב חסידישקייט, זי וועט דיר העלפן אויפשטעלן ערליכע דורות.


זאלסטו בלייבן שטאלץ מיט דיין ציצית און קאפל, בארד און פאות; לאז די אנדערע וואס שעמען זיך מיט די ציצית זיך שעמען מיט דעם וואס זיי שעמען זיך.

#21 - נישט אפשטעלן נדבות פאר'ן רענט קאמפיין צו קענען גיין אויף די נסיעה
צדקה, מוסדות, בארד און פאות, רענט, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, י' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך זע אז דו העלפסט דיין ברודער ... אזוי געטריי מיט אלעס וואס ער טוט פאר די מוסד.


ער האט אויסגערופן נעכטן נאכט ביי די מלוה מלכה בנוגע די טשערעדי קאמפיין די יאר, אז מען קען שוין פון יעצט אוועקלייגן געלט, אזוי וועט מען קענען מיט קומען צו די נסיעה; זיי אים מסביר אז די אלע אינגעלייט און בחורים געבן זייער מעשר חודש'ליך פאר די רענט פון די ישיבה, יעצט וועלן זיי אפשטעלן די צדקה און דאס אוועקלייגן צו קענען מיט קומען צו די נסיעה, האט ער גארנישט אויפגעטון נאר אפגעטון; עס איז נישט גערעכט אפצושטעלן צדקות פון א גאנץ יאר צו קענען קומען צו די נסיעה, איך וועל רעדן מיט דיר פנים בפנים.


שטארק זיך מיט דיין צלם אלקים, ריר נישט אן דיין בארד און פאות. ווילסט גיין מיט קאלירטע שטרומפ וכו' - דאס אלעס וואקסט מען אויס, אבער דיין צלם אלקים לאז, שנייד נישט.


איך האף דו וועסט אנווארעמען די בחורים זאלן ארומגיין פורים צאמנעמען געלט פאר די ישיבה.

#20 - א זינגער מיט בארד און פיאות
בארד און פאות, זינגער

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא-זכור, ט' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דו מאכסט א קידוש השם; דו ביסט א זינגער, דו זינגסט מיט נאך זינגערס, אבער דו ביסט אנדערש, דו זינגסט מיט בארד און פאות. ליידער וועסטו זען אינגעלייט וואס פאררופן זיך "חסידי'ש" (איי, וואס חסידי'ש? ווען חסידי'ש? אן א בארד חסידי'ש?) - קראצן, פליקן און שניידן זיך די בארד, זיי וויל זיך אהערשטעלן ווי דער גוי טמא.


איך שרייב דיר די פאר שורות, איך וויל דיר שטארקן זאלסט בלייבן שטאלץ מיט דיין בארד און פאות, אנדערע זאכן אז דו ווילסט - קענסטו מאכן; אזא בריל, אזא שאל, אזא סוועטער וכו', אלע סארט וכו', אבער מיט די בארד און פאות זאלסטו זיין שטאלץ.

#19 - מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות
התחזקות, בארד און פאות, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שעם זיך נישט מיט דיין בארד און פיאות, זיי שטאלץ מיט דעם; דו קענסט עס שיין מסדר זיין, אריינדרייען וכדומה. די פיאות דארף נישט זיין לאנג, די פיאות קענסטו מאכן קורץ, אבער חס ושלום שניידן די בארד. קוק די ווערטער וואס רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד. "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", דאס ערשטע זאך נעמט ער אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק אריין דארט זיינע הייליגע ווערטער מער באריכות.


דאס וואס מענטשן זאגן דיר אז דו זעסט אויס ווי אן אבל מיט לאנגע האר וכו'; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן השמטה, תחלת חלק שני) אויפ'ן פסוק (יחזקאל לג, כד): "אֶחָד הָיָה אַבְרָהָם", אברהם אבינו האט געדינט דעם אייבערשטן וויבאלד ער איז געווען איינער אליינס און נישט געקוקט אויף קיינעם, ער האט נאר געטון וואס דער אייבערשטער זאגט; וואויל איז דעם וואס קוקט נישט אויף קיינעם, ער טוט נאר וואס דער אייבערשטער זאגט, און זיין אידישקייט איז נישט געבויט אויף וויפיל מענטשן טוען דעם רצון השם; אפילו ער זאל בלייבן איינער אליין וועט ער אויך זיין שטאלץ מיט זיין בארד און פיאות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#18 - די בארד היט מיך פון אלעס שלעכטס
חברים, בחור, שידוכים, התחזקות, בארד און פאות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, ט"ו אדר א', שושן פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך בין זייער איבערגענומען פון דיר, דו ביסט שטארק מיט דיין צלם אלקים, דו האסט א בארד און פאות. דו האסט אסאך חברים וואס קראצן די בארד, פיצן די בארד, אבער דו ביסט שטארק מיט דיין צלם אלקים.


דערהאלט זיך און דראפע זיך, זיי שטארק, געב נישט אויף דיין הייליגקייט. די הייליגע חכמים זאגן (ברכות יא.) מען פרעגט דעם מענטש וואס האט א בארד, "זְקָנְךָ מְגוּדָל", וואס דארפסטו אזא שיינע בארד? ענטפערט ער: "כְּנֶגֶד הַמַּשְׁחִיתִים", דאס היט מיך פון אלעס שלעכטס, פון מזיקים און קליפות.


קום ארויף אין ישיבה, אפילו דו ביסט שוין געגאנגען ארבעטן איז זייער וויכטיג צו בלייבן צוגעבינדן צום רבי'ן.


אז דו וועסט זיך דרייען אין ישיבה וועט דער רבי זיין דיין שדכן. אזוי האט מוהרא"ש געזאגט פאר די בחורים אין ישיבה, וד"ל.

#17 - רעד נישט מיט לצים, געב אכטונג אויף דיין לעבן
בחור, שידוכים, בארד און פאות, תכלית, ישיבה, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תשא, י"ג אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ...


קום אין ישיבה, בלייב דאס ביסל ביז דו טרעפסט דיין שידוך. איך ווייס עס איז דיר נישט בא'טעמ'ט צו זיצן מיט יונגערע בחורים, דו האסט כמעט נישט מיט וועמען צו שמועסן, אלע זענען שוין חתונה געהאט; דאך זאלסטו קומען צו די שיעורים, לאז נישט אפ די פלאץ.


זיי שטארק מיט דיין בארד און פיאות, ריר נישט אן די פיאות, אפילו די קליינע האר נעבן די אויער. הער נישט אויס די וואס מאכן חוזק פון בארד און פיאות, זיי שטאלץ מיט דיין צלם אלקים. זעסט דאך וואס פאסירט ביים סוף, נעכטן איז א בחור אוועק פון די וועלט רחמנא לצלן, פאריגע וואך איז א חתן פלוצלונג נפטר געווארן; עס איז דא א ווארט פון רבי'ן: "וואס דארף א מענטש זארגן אז ער גייט אוועק פון די וועלט מיט בארד און פיאות".


רעד נישט מיט לצים, געב אכטונג אויף דיין לעבן.

#16 - איך בין זייער איבערגענומען פון דיר ווי דו דערהאלסט זיך אזוי שיין
ראש השנה, בארד און פאות, קליידער

בעזרת ה' יתברך


מוצאי ראש השנה, ג' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך זיץ יעצט אין עירפארט, איך האב אפאר שעה ביז דער פליגער פארט ארויס. איך גיי איבער מיינע זכרונות פון ראש השנה, וועם איך האב אלץ געזען, וועם איך האב געטראפן. איך טראכט פון דיר; איך מוז דיר זאגן, איך בין זייער איבערגענומען פון דיר ווי דו דערהאלסט זיך אזוי שיין; דו האסט א צלם אלקים, א שיינע בארד מיט פיאות, דו גייסט אנגעטון חסידיש, דו ביסט פריש; איך בין זייער נתפעל פון דיר.


איך האב אסאך געבעטן ביים ציון פאר דיר, דו זאלסט טרעפן בקרוב דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט מיר בקרוב מבשר זיין גוטע בשורות.


דיין ראש ישיבה.

#15 - זיי מסביר פאר דיין ווייב אז די בארד און פיאות איז דער עיקר אידישקייט
שלום בית, עבודת השם, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז בכלל די שאלה? חס ושלום אנרירן די בארד און פיאות.


אז דיין ווייב איז נישט וויליג מיט דיין בארד, זי וויל דו זאלסט עס שניידן, זי האט נישט ליב דיין בארד - זאלסטו איר שיינערהייט געבן צו פארשטיין וואס א בארד איז; אז די פרנסה, די שפע - קומט דורך די בארד, און אז מען שניידט די בארד - שניידט מען די פרנסה.


געב איר צו פארשטיין אז די בארד און פיאות זענען אן עיקר פאר אידישע קינדער, קען זיין זי מיינט אז דאס איז א חסידי'שע זאך; ווען מען זעט אזויפיל מענטשן זענען מזלזל אין דעם, קען זיך דאכטן אז עס איז נאר א מנהג. ליין איר פאר די ווערטער וואס אונזער הייליגער צדיק רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת, וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי, כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אין די הייליגע בארד און פיאות, "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל, תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ, חַס וְשָׁלוֹם, מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", דער וואס וויל אראפווארפן פון זיך די אידישע וועג, ער וויל לייקענען אינעם אייבערשטן, די ערשטע זאך מיט וואס ער גייט קעגן דעם אייבערשטן – איז אז ער שניידט זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל די גאנצע הייליגקייט פון א איד איז אנגעהאנגען אין בארד און פיאות.


לערן מיט איר די שטיקל לקוטי הלכות וועט זי שוין אנדערש קוקן אויף די זאך, קוק די ווערטער פון הייליגן רבי נתן וואס ער זאגט אויב מען רירט צו אפילו איין האר פונעם בארד: "אוֹי לְמִי שֶׁנּוֹגֵעַ, חַס וְשָׁלוֹם, לְהַשְׁחִית שַֹעֲרָה אַחַת מֵהַדִּיקְנָא קַדִּישָׁא וְהַפֵּאוֹת בִּשְׁאָט נֶפֶשׁ וּבְזָדוֹן וּבְמַעַל", וויי פאר'ן מענטש וואס רייסט אויס במזיד אפילו איין האר פונעם בארד, "אוֹי לוֹ וְאוֹי לְנַפְשׁוֹ", וויי פאר אים, וויי פאר זיין נשמה, "כִּי עוֹקֵר עַצְמוֹ וְנַפְשׁוֹ מֵאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", מיט דעם רייסט ער זיך אוועק פונעם הייליגן באשעפער, "וְאֵין לוֹ חֵלֶק בְּתוֹרַת מֹשֶׁה", ער האט נישט קיין חלק אין תורת משה, "אוֹי לְנַפְשָׁם כִּי גָּמְלוּ לָהֶם רָעָה", וויי פאר זיי אז זיי ברענגען זיך די שלעכטס, "וּבִשְׁבִיל זֶה נִתְפַּשְּׁטָה בַּעֲווֹנוֹתֵינוּ הָרַבִּים מְאֹד חָכְמַת הַפִּילוֹסוֹפְיָה וְהָאֶפִּיקוֹרְסוּת בִּמְדִינַת אַשְׁכְּנַז וּסְבִיבוֹתֵיהֶם, שֶׁפָּרְקוּ מֵעֲלֵיהֶם בְּאֵלּוּ הַדּוֹרוֹת עֹל מַלְכוּת שָׁמַיִם לְגַמְרֵי וְהִשְׁלִיכוּ זְקָנָם וְרֹב הַפֵּאוֹת וּמְלֻבָּשִׁים בְּמַלְבּוּשֵׁיהֶם וְכַנַּ"ל".


שלום בית איז נישט טון אלעס וואס די ווייב וויל, שלום בית איז נישט דער וואס גייט נאך זיין ווייב; שלום בית איז רעדן שיין צו די ווייב, אויסהערן די ווייב, געבן גוטע ווערטער, זי זאלן שפירן ווי מען פארשטייט איר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#14 - בארד און פיאות איז די שיינקייט פון א איד
תפילות אויף אידיש, שידוכים, בארד און פאות, עזות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, לעיקוואד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


על פי זוהר הקדוש איז א גרויסע איסור צו שניידן די בארד; אז מען שניידט די בארד שניידט מען אפ אלע צינורות וואס ברענגען די שפע.


האלט זיך שטארק מיט דיין בארד און פאות, שנייד נישט דיין בארד. דער רבי האט געזאגט: "וואס דארף א נפטר זארגן אז ער ליגט אויף דער ערד מיט זיין בארד און פיאות"; בארד און פיאות איז דער באווייז אז מען איז א איד, די בארד און פיאות איז דער צלם אלוקים.


די הייליגע חכמים זאגן (שבת קנב ע"א; זוהר הקדוש נשא קלט:): "הַדְרַת פָּנִים, זָקָן", דאס שיינקייט פונעם מענטש איז ווען מען האט א בארד; מיר דארפן זיין שיין אין די אויגן פון די חכמים, שיין איז וואס איז ביים אייבערשטן שיין; אז מיר שפירן אן אנדערע שיינקייט, אז אין אונזערע אויגן איז שיין אן א בארד, מיט לאנגע האר וכו' - דארפן מיר תשובה טון.


בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל דיר ליב האבן; איך זאל ליב האבן דיין תורה, איך זאל ליב האבן די וועג ווי אזוי די תורה זאגט מען זאל גיין, איך זאל ליב האבן א בארד און פאות, איך זאל ליב האבן די וועג ווי אזוי א איד שערט זיך אפ די האר, איך זאל ליב האבן אידישקייט", - וועסטו מיט די צייט באקומען א געפיל צו די זאכן.


האלט זיך שטארק מיט דיין בארד און פאות וועסטו טרעפן א גוטע שידוך, אן ערליכע מיידל, און דו וועסט מיט איר אינאיינעם אויפשטעלן א אידישע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#13 - געב אכטונג ווי אזוי דו טוסט זיך אן
בחור, שידוכים, סגולות, בארד און פאות, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ג אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב מתפלל געווען פאר דיר אין מירון און אין יבנאל אז דו זאלסט טרעפן בקרוב דיין זיווג.


געב אכטונג ווי אזוי דו טוסט זיך אן, גיי אנגעטון איידל; דו ביסט יעצט אין די יארן פון שידוכים, ווילסט דאך זיכער אן איידעלע כלה, אן איידעלע משפחה – דארפסטו זיך אויך אנטון איידל.


עס איז דא צוויי וועגן ווי אזוי מען טוט זיך אן, עס איז דא אן איידעלע וועג און פארקערט פון איידל; שטעל זיך אהער שיין, וועסטו באקומען אן איידעלע כלה פון אן איידעלע משפחה.


בלייב שטאלץ מיט דיין בארד און פיאות; דיין בארד איז א דארן פאר אלע משחיתים, דאס היט דיר פון פאלן. בזכות וואס דו האסט בארד און פיאות וועסטו האבן פרנסה בריווח און ישוב הדעת.

#12 - זיי שטאלץ מיט דיין צלם אלקים, דיין בארד און פיאות
שידוכים, בין אדם לחבירו, בארד און פאות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בין זייער פרייליך דיר צו זען אין ישיבה לערנען און דאווענען.


זע צו רעדן שיין מיט יעדן איינעם, וועסטו זיך איינקויפן א גוטע נאמען און עס וועט נישט נעמען לאנג ביז דו וועסט טרעפן דיין גוטע שידוך.


זיי שטאלץ מיט דיין צלם אלקים, דיין בארד און פיאות. עס זענען דא וואס האבן א פארדרייטע קאפ, זיי שערן די בארד און לאזן וואקסן א בארד העכערן שטערן, דאס ווייזט אז זיי שטייען מיט א פארקערטע קאפ; אבער אז דער קאפ איז גראד, דעמאלט שערט מען זיך די האר העכערן שטערן און מען לאזט וואקסן די הייליגע בארד.

#11 - זיי שטארק מיט דיין בארד און פיאות, וועסטו האבן א גוטע שידוך
שידוכים, בארד און פאות, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב


איך בעט דיר זייער, זיי שטארק מיט דיין אידישקייט, זיי שטארק מיט דיין צלם אלקים - דיין בארד און פיאות; ווער נישט צעפאלן פון די לצנות וואס מען מאכט פון דיר, ווער נישט צעפאלן פון לצים.


אז דו וועסט זיין שטארק, דו וועסט בלייבן אן ערליכער איד - זאג איך דיר צו א גוטע שידוך, אבער נאר אויב דו וועסט בלייבן מיט דיין תמימות, דו וועסט ווייטער לערנען און דאווענען, דו וועסט זאגן תהלים יעדן טאג.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.


 

#10 - שעם זיך נישט מיט דיין בארד
בחור, בארד און פאות, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, ראש חודש טבת, ו' דחנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער זיסער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


ווען דיינע חברים לאכן פון דיין בארד - לאך דו פון זייער נאז; ווען זיי מאכן חוזק, זיי פרעגן דיר: "ווען שניידסטו שוין אפ דיין בארד", זאלסטו זיי פרעגן: "ווען שניידסטו שוין אפ דיין צונג?"


שעם זיך נישט מיט דיין צלם אלקים; אפילו דו האסט שווערע נסיונות, דו פאלסט אראפ, דו ליגסט אין בלאטע - זאלסטו בלייבן מיט דיין צלם אלקים, דיין בארד און פיאות זאלסטו קיינמאל נישט טשעפען.


וואס איז שיין? ווער האט געמאכט די זאך וואס מען רופט שיין? דער אייבערשטער; שיין איז דער וואס גייט אין די וועג פון די תורה, ער פאלגט די צדיקים.


איך האב דיר זייער ליב.


 


 

#9 - אין זכות וואס דו האלסט זיך מיט דיין "צלם אלקים" וועסטו טון א גוטע שידוך
מקוה, שידוכים, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ב אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך פריי זיך זייער אז דו ביסט צוריק געקומען אין ישיבה נאכן זיין איינגעשפארט לאנגע וואכן צוליב קאראנע.


נאך מער פריי איך זיך דיר צו זען מיט דיין "צלם אלקים", מיט דיין בארד און פירות; דו מאכסט א קידוש השם מיט דעם וואס דו טשעפעסט נישט די בארד און פיאות, דו קוקסט נישט אויף דיינע חברים וואס שפעטן פון בארד און פיאות נאר דו טוסט וואס איז דעם אייבערשטן'ס ווילן.


אין דעם זכות וואס דו האלסט זיך מיט דיין "צלם אלקים" וועסטו טון א גוטע שידוך; דו וועסט געבענטשט ווערן מיט שפע, ברכה און הצלחה.


גיי אין מקוה; הער נישט אויס די וואס שפעטן פון מקוה, בפרט יעצט ווען דו שטייסט אין די יארן פון שידוכים וועט מקוה ארויפלייגן אויף דיר א חן, דו וועסט נושא חן זיין ביי אלעמען.


איך האב דיר ליב.


 

#8 - בחורים ווילן אויסקוקן קיל
בחור, התחזקות, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


יעדעס מאל דו קומסט אין ישיבה מאכסטו מיר פרייליך; ווען דו האסט אביסל פרייע צייט זאלסטו ארויף קומען אין ישיבה לערנען אביסל דיינע שיעורים כסדרן און זיך מחזק זיין מיט די חיזוק פון פון הייליגן רבי'ן.


זיי שטארק מיט דיין בארד און פיאות; דו מאכסט א קידוש השם מיט דיין צלם אלקים. ליידער זעט מען אזויפיל בחורים, בני הנעורים וואס שניידן זיך די בארד און פיאות; מען וויל אויסקוקן בעסער, מען וויל אויסקוקן קיל (קאאל), מען ווייסט נישט אז אויב מען שניידט די בארד שניידט מען די פרנסה און אז מען שניידט די פיאות שניידט מען אפ דעם שכל.


זיי שטארק און בייג זיך נישט פאר קיינעם; בלייב אן ערליכער איד, וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך בקרוב און אויפשטעלן ערליכע דורות.


... נרו יאיר, איך האב דיר זייער ליב; געדענק וואס איך האב דיר געזאגט, אז דו וועסט בלייבן אין ישיבה וועסטו טרעפן דיין שידוך. בלייבן אין ישיבה מיינט מען אפילו מען ארבעט וכו', אבער מען קומט ארויף לערנען און נעמען חיזוק.


דיין ראש ישיבה.


 


 

#7 - חמשה עשר באב - א פרישע התחלה
התחדשות, לימוד התורה, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, ט"ו מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


היינט איז א גרויסער טאג – חמשה עשר באב, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף דעם טאג (תענית כו:): "לֹא הָיוּ יָמִים טוֹבִים לְיִשְׂרָאֵל כַּחֲמִשָּׁה עָשָׂר בְּאָב וּכְיוֹם הַכִּפּוּרִים", עס איז נישט געווען אזעלכע שיינע טעג ביי אידן ווי יום כיפור און חמשה עשר באב; היינט איז א גוטע צייט זיך באנייען מיט א פרישע התחלה צו לערנען די הייליגע תורה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם לא.): "מִכַּאן וְאֵילָךְ דְּמוֹסִיף יוֹסִיף", דער וואס הייבט אן חמשה באב לערנען מער פלייסיג די הייליגער תורה – וועט לעבן לאנג.


בעט איך דיר טייערער ... נרו יאיר, באניי זיך; הייב אן מיט א פרישע התחלה מוסיף צו זיין בלימוד גמרא ומשניות.


וואויל איז דיר אז דו טשעפעסט נישט דיין בארד און פיאות; דו האסט א צלם אלקים, דו ביסט מלא חן! האלט זיך שטארק און זיי פעלזן פעסט צו בלייבן מיט דיין בארד און פיאות. הער נישט אויס די אלע וואס מאכן חוזק פון דיר.


דיינע עלטערן האבן זייער הנאה פון דיר, זיי שעפן פון דיר הויפענעס נחת; ווען איך טרעף זיי זאגן זיי מיר אז דו ברענגסט זיי נאר נחת.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.

#6 - דו זאלסט קיינמאל נישט ענדערן דיין חסידי'שע לבוש
שידוכים, מדות טובות, בארד און פאות, לבוש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער תלמיד, הבחור ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה, יישר כח.


איך דאנק דיר זייער פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי. אזוי אויך בין איך זייער איבערגענומען פון דיינע גוטע מידות, דו גרויסט זיך נישט אויף קיינעם, דו העלפסט אזוי סאך און דו טוסט דאס אן טרעטן אויף אנדערע בחורים.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט קיינמאל נישט ענדערן דיין חסידי'שע לבוש; גיי נישט נאך די וואס טוישן זיך – היינט דאס און מארגן עפעס אנדערש, בלייב פעלזן פעסט מיט די חסידי'שע קליידער. געדענק וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר'ן בן מלך וואס איז געווארן אן אינדיק: "מען קען בלייבן אין אינדיק אפילו מען איז אנגעטון"; דאס זעלבע זאג איך דיר: "מען קען זיין א פרייליכער בחור, הנאה האבן פון אלע תענוגים אויף די וועלט און בלייבן מיט די בארד און פיאות, מיט חסידי'שע העמדער און הויזן וכו', וכו'".


בית פיגא תלמידות וועלן נאר נעמען בחורים פון ישיבה וואס ווילן אויפשטעלן א חסידי'שע שטוב, גיין אנגעטון חסידי'ש וכו', וכו'.


בקרוב וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך.

#5 - שטאלץ מיט די בארד און פיאות
בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


יעדעס מאל דו קומסט אין ישיבה און איך זע דיר מיט דיין צלם אלקים, דיין בארד און פיאות - ווער איך פרייליך. איך זע דיין שטארקייט און שטאלצקייט צו בלייבן מיט דיין צלם אלקים, מיט דיין בארד און פיאות; אפילו דיינע חברים פון גאס לאכן אפ פון דיר און שפעטן פון דיר בלייבסטו מיט דיין בארד.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן א משל (ברכות יא.), אז מען האט געפרעגט איינעם וואס האט געהאט א שיינע בארד: "וואס איז דיין בארד אזוי לאנג?" האט ער געענטפערט: "יִהְיֶה כְּנֶגֶד הַמַּשְׁחִיתִים", דאס איז מיר צו ראטעווען פון אלע שלעכטע מענטשן; א בארד איז א סגולה אנטקעגן קליפות און משחיתים. דאס וואס דיינע חברים לאכן פון דיין בארד איז ווייל דאס שטעכט זיי; יעדעס מאל זיי זעען דיר און זיי זעען דיין שמייכל, דיין שמחת החיים און דיין צופרידנקייט - שטעכט דאס זיי די אויגן, דעריבער מאכן זיי חוזק.


איך בעט פאר דיר, און איך האף אז דו וועסט בלייבן שטארק מיט דיין אידישקייט.


איך האב דיר ליב.

#4 - בארד און פיאות איז דער עיקר אידישקייט
משניות, בארד און פאות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת טהרה, ד' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


שער זיך נישט אפ ביי דעם בארבער ... פון מאנסי וכו'; ער איז א שנה ופרוש'ניק און ער האט שוין אראפגענומען פון הונדערטער בחורים זייער בארד און פיאות מיט ליצנות און געלעכטער - השם ישמרינו. איך בעט דיר זייער זאלסט זיך אפשערן ביים משמש, דער מקוה איד פון ... בית מדרש וועלכער איז אן ערליכער איד און ער וועט דיר איבער לאזן דיין פיאות; ער שערט טויזנטער אידן, ער וועט דיר מאכן א שיינע שיעור לויט די הלכה.


טייערער ... נרו יאיר וויסן זאלסטו אז בארד און פיאות איז דער עיקר אידישקייט, אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בָּרֵךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד, "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל חס ושלום לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", די ערשטע זאך וואס ער טוט - אז ער נעמט אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק נאך דארט מער באריכות.


שטארק זיך ווייטער בלימוד משניות; ביסט דאך געווען נעכטן ביי די לויה פון אונזער טייערער חבר שמעי עליו השלום און דו האסט געזען וואס דער סוף פון א מענטש איז, מען לייגט אים אריין אין אן ארון און מען לייגט אים אריין אין דער ערד. קיינער טראכט נישט וואס דארט טוט זיך אפ מיט דעם נפטר; מען דעקט צו דעם גרוב און אלע גייען אהיים, מען גייט מנחם זיין די משפחה און קיינעם פאלט נישט ביי וואס טוט זיך דארט אונטן אין דער ערד. עס קומען צו גיין גרויסע מייזן, פעלד מייזן מיט נאך פארשידענע חי'לעך און עסן אויף דעם נפטר; דער מת קען גארנישט טון, ער הערט, זעט און שפירט יעדע בייס וואס מען בייסט פון אים.


די יסורים פון חיבוט הקבר איז אזוי גרויס אז חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנב.): "אָמַר רַבִּי יִצְחָק: קָשָׁה רִמָּה לַמֵּת כְּמַחַט בִּבְשַׂר הַחַי", עס איז אזוי שווער און ווייטאגליך א ביס פון א ווארעם פאר א נפטר אזוי ווי עס טוט וויי א שטאך פון א נאדל פאר א לעבעדיגע מענטש, נאך מער זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן פד) אויף די משנה (אבות ד, כב): "וְאַל יַבְטִיחֲךָ יִצְרְךָ שֶׁהַשְּׁאוֹל וְהַקֶּבֶר בֵּית מָנוֹס לְךָ", אז דא אויף די וועלט איז א מענטש פארנומען - יעדער איינער מיט זיינע טרדות, פרנסה וכו' וכו', ממילא קען זיין אז מען זאל כאפן א ביס פון א ווארעם אדער פון א פליג און מען זאל ניטאמאל שפירן בשעת מען כאפט דעם ביס, ווייל מען איז אריין געטון אין אנדערע זאכן. אבער אין קבר איז נישט דא קיין שום טירדות און מחשבות וואס זאל אוועק נעמען די קאפ פון הערן ווי די ווערים קריכן און בייסן, דארט הערט מען יעדע איינציגסטע ריר וואס די ווערים קריכן און בייסן; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס צער אין קבר ווען מען הערט יעדע ביס פון די ווערים און די צער פון הערן ווי זיי קריכן.


וואס איז די עצה מען זאל ניצול ווערן פון חיבוט הקבר? מוהרא"ש זאגט אז ווער עס לערנט משניות ווערט ניצול פון חיבוט הקבר. צו א גוף וואס האט געלערנט משניות וועלן די ווערים נישט צוקומען; די מייז קומען נישט צו א גוף וואס האט אין זיך פרקים משניות, זאלסטו יעצט זיך צופלייסן אין לימוד משניות וועט דיר גוט זיין דא, אין קבר און אויף יענע וועלט.


נאכאמאל בעט איך דיר, גיי נישט צו דעם בארבער ...; רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות ראש חודש, הלכה ז, אות נב; ועוד): "איך האב געהערט פון הייליגן רבי'ן אז א חסיד שנפל איז ערגער פון איינער וואס שמד'ט זיך השם ישמרינו", דער בארבער זעט אויס ווי א חסיד, ער גייט אנגעטון ווי א חסיד, ער רעדט אידיש און ער לאכט ארום וכו' אבער ער איז פארפוילט פון אינעווייניג; ער מאכט זיך שטענדיג ווי כאילו ער מאכט טעותים, ער שניידט אריין בכוונה אין פיאות פון אומשולדיגע בחורים און יונגעלייט, נאכדעם זאגט ער: "איך האב געמאכט א טעות".


פיאות איז א שיינע זאך, א בארד איז א הייליגע זאך; א בארד איז א סימן אז מען איז געזונט, קוק וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות עט:) אז איינע פון די סימנים פון א קראנקע מענטש וואס קען נישט האבן קינדער לא עלינו איז אויב ער האט נישט קיין בארד.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר.