שאלה אין קורצן ענין
#1 - דארף א פרוי אפשערן די האר, אדער איז דאס נאר א חומרה?
שאלות, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די חיזוק און שיעורים, דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח ווייטער אנצוגיין.


איך בין א פשוטער אינגערמאן, איך האב באקומען פשוטע חתן שיעורים אן קיין חומרות, מיט דעם אלעם האב אלץ פרובירט צו זיין א מחמיר מיינענדיג אז דאס איז די ריכטיגע וועג צו גיין, שפעטער האב איך אבער געזען אין די בריוו אין "עצתו אמונה" אז צו זוכן חומרות איז אן עצה פונעם יצר הרע אוועקצושלעפן א איד פונעם אייבערשטן, האב איך אויפגעהערט מיט די חומרות.


למעשה האב איך אבער אויך געליינט דארט די הארבקייט און וויכטיגקייט אז א פרוי זאל זיך שערן די האר, איך האב אלץ געמיינט אז דאס איז אויך נאר א חומרה, און יעצט אז איך זע אז איר זאגט מ'זאל יא מחמיר זיין אויף דעם, ווייס איך שוין נישט וואס איז א חומרה און וואס נישט, וואס דארף מען יא טון און וואס נישט, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר מסביר זיין דער חילוק.


אויך האב איך געוואלט וויסן אויב איך זאל פרובירן צוצורעדן מיין ווייב זי זאל זיך טאקע אפשערן די האר.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס.


שלום

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד שלום נרו יאיר.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר ווייסן פונעם הייליגן רבינ'ס עצות. דער רבי לערנט אונז מיר זאלן זיך פירן מיט די תורה און נישט צו לייגן חומרות וכו', בפרט ווען עס קומט צו דברים שבינו לבינה וכו' דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו לעבן מיט חומרות, נאר ווען מען מעג וכו' מען מעג אלעס, און ווען מען טאר נישט וכו' טאר מען נישט.


דעם כלל דארף מען שטענדיג געדענקען: מען טאר זיך נישט לאזן פארדרייען דעם קאפ פון קיינעם נישט, ווייל דער הייליגער רבי נתן זאגט (ליקוטי הלכות נדרים, הלכה ג) אויפן פסוק (קהלת ז, טז; יז): "אַל תְּהִי צַדִּיק הַרְבֵּה" וגו', אַל תִּרְשַׁע הַרְבֵּה" וגו', איינס איז אנגעהאנגען אינעם צווייטן, א מענטש וויל זיין א צדיק מער וויפיל מען דארף, און ווען ער זעט אז עס גייט אים נישט ווערט ער זייער א גרויסער רשע וכו' וכו'.


דערפאר האט אונז דער רבי זייער מזהיר געווען מיר זאלן זיך פירן אן קיין חומרות יתירות, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן מד): "גַּם מֵחָכְמוֹת שֶׁיֵּשׁ בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בְּעַצְמוֹ צָרִיךְ לְהַרְחִיק מְאֹד", מען דארף זיך זייער היטן פון חכמות, "כִּי כָל אֵלּוּ הַחָכְמוֹת שֶׁל הָעוֹלָם שֶׁיֵּשׁ לְהַנִּכְנָסִין וּמַתְחִילִין קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֵינָם חָכְמוֹת כְּלָל, וְהֵם רַק דִּמְיוֹנוֹת וּשְׁטוּתִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים", די אלע חכמות וואס מען האט ווען מען הייבט אן דינען דעם אייבערשטן - דאס זענען בכלל נישט קיין חכמות, דאס זענען בלויז דמיונות, שטותים און קאפ דרייענישן.


בנוגע אז א פרוי זאל זיך שערן די האר וכו'; פארוואס זאגסטו אז זיך אפשערן די האר איז א חומרא, בשעת וואס דער הייליגער זוהר שעלט - פשוט כמשמעו מיט א קללה - א פרוי וואס גייט מיט די אייגענע האר און מען זעט דאס ארויס?! דער זוהר זאגט אז אין דעם שטוב וועט הערשן עניות און דחקות, פון דעם שטוב וועט שוין קיין גוטע קינדער נישט ארויסקומען, אין דעם שטוב וועט נישט זיין קיין ברכה וכו' וכו' קוק דעם לשון וואס דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכ"ה ע"ב): 'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא' איז זי גורם אז עס זאל זיין ארימקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא' און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא' אזוי אויך איז זי גורם אז דער ס"מ און די נישט גוטע זאלן זיך געפונען אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר' די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג זאגן: "מען וואלט געקענט איינשפארן אסאך צרות און יסורים וועגן דאס ביסל האר, אבער וואס זאל מען טון אז מענטשן זענען ענדערש גרייט צו ליידן ווי זיך אפשערן"; עס זענען דא וואס זאגן אז ענדערש זאל מען גיין מיט א טיכל און מיט די אייגענע האר ווי צו גיין מיט א שייטל, אבער אלע צדיקים פונעם פריערדיגן דור האבן געזאגט: "ענדערש גיין א שייטל און זיך אפשערן, ווי איידער גיין מיט צען טיכלעך און גיין מיט די אייגענע האר".


פרעג זיך נאך ביי די אידן פונעם פריערדיגן דור וואס געדענקען נאך די בכיות וואס דער הייליגער סאטמארער רבי זכותו יגן עלינו פלעגט וויינען און זיך בעטן ביי די פרויען בשעת די 'כל נדרי דרשה' אז מען זאל אכטונג געבן אויף צניעות, בפרט אז די פרויען זאלן אכטונג געבן נישט איבער צו לאזן איר אייגענע האר.


וואויל איז פאר די פרוי וואס פירט זיך בצניעות און זי שערט זיך אפ די האר וכו' וואס דאס איז א יסוד היסודות אין אידישקיט און אין צניעות פאר א פרוי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.