תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך מוטשע זיך געפערליך מיט מיין וואוילע מאן וואס העלפט און געבט מער פון אלע מענער. איך האב א שטוב מיט זיסע קינדער ברוך ה', און איך בעט זיך שוין ביי אים אסאך יארן אז מיר דארפן הילף, אבער ער וויל נישט רעדן מיט אייך, ער זאגט אז איר נעמט זיך אלעמאל אן נאר פאר די פרויען.
איך האלט ביים קראכן נאך אזויפיל יאר, יעדעס מאל וואס איך בין טרויעריג [כ'בין בטבע א פרייליכע] פילט ער נישט מיט, נאר ער אנטלויפט צו טון עפעס אנדערש.
נעכטן האב איך געפלאצט, איך קען מער נישט, כ'האב אזויפיל געדאווענט אויף דעם ביז איך האב געמיינט מיין ישועה איז דא. מיר האבן אנגעהויבן טערעפי און ס'האט גארנישט געהאלפן. נעכטן האב איך געוויינט און ער האט געזינגען, ווי ער טוט נארמאל, איך האב זיך געבעטן, כאטש ער פילט נישט מיט, זאל ער נישט זינגען, האט ער העכער און פרייליכער געזינגען, כ'האב נישט אויסגעהאלטן און געפלאצט, כ'האב אים גענומען האקן און שלאגן און שלעפן די פיאות און געשריגען קולות אז ער איז א נאצי. איך קען מער נישט לעבן מיט אים. וואס וועט זיין?
ביטע מיר ענטפערן ווייל איך וויל זיך נישט גט'ן.
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת קרח, ג' תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
זייטס מיר מוחל, א אידישע פרוי פירט זיך נישט אויף אזוי; האקן, שלאגן, שלעפן פיאות און שרייען אויפ'ן מאן: "נאצי". איך פארשטיי אייך זייער גוט, איר שפירט זיך ווי א חוזק ווען ער איגנארירט אייך, אבער דאס טון מיט א מאן איז א גרויסע נארישקייט.
נעמטס די חכמה פון שלמה המלך, שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים בָּנְתָה בֵיתָהּ" - א קלוגע פרוי בויט איר שטוב, "וְאִוֶּלֶת בְּיָדֶיהָ תֶהֶרְסֶנּוּ" - און א נארישע פרוי צעברעכט איר שטוב מיט אירע אייגענע הענט; ווי איך פארשטיי פון אייערע ווערטער איז אייער מאן א טייערער מענטש, ער העלפט אייך און ער געבט אייך וואס איר דארפט, ער ווייסט פשוט נישט וואס מען דארף טון ווען די ווייב וויינט. זייער אסאך מענער זענען אזוי, זיי ווייסן נישט וואס צו טון ווען די פרוי הייבט אן וויינען; דאס מאכט אים ער זאל אנהייבן זינגען און זיך מאכן פרייליך ווייל ער ווייסט נישט וואס צו טון, ער איז אויסגעמוטשעט פון זיין טאג און ער ווייסט נישט וואס צו טון ווען איר וויינט.
דעריבער אויב איר ווילט אז אייער מאן זאל אייך אויסהערן דארפט איר רעדן שיין צו אים, שמייכלען צו אים; דעמאלט וועט זיין כמים פנים לפנים, אזוי ווי עס שטייט (משלי כז, יט): "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים, כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם", ווען מען קוקט אריין אין וואסער מיט א שמייכלדיגע פנים זעט מען צוריק א שמייכל, און ווען מען קוקט אריין מיט א ברוגז'דיגע פנים זעט מען צוריק א ברוגז פנים; אזוי איז די מאן מיט זיין ווייב - ווי אזוי מען פירט זיך אויף צו יענעם, אזוי פירט מען זיך צוריק מיט דיר.
די ערשטע זאך זאלט איר איבער בעטן אייער מאן; זאגטס אים שיינערהייט: "זיי מיר מוחל אז איך האב געשריגן אויף דיר אזעלכע מיאוס'ע ווערטער", וועט איר זען ווי ער וועט אייך ליב האבן און העלפן.
געבטס אים שיינערהייט צו פארשטיין וואס איר ווילט; אז איר ווילט ער זאל אייך סתם אויסהערן, ער זאל ווייזן מיטלייד ווען איר וויינט - וועט ער שוין מער נישט זינגען ווען איר וויינט.
עס איז נישט אמת וואס איר שרייבט אז אין היכל הקודש נעמט מען זיך אן פאר די פרויען, אין היכל הקודש לערנט מען אויס מען זאל זיך נישט קריגן, מען זאל זיין א סבלן און מען זאל מוותר זיין, מען זאל זיין קלוג - נישט זוכן צו זיין גערעכט. א רחמנות אויף יונגע פארפעלקער וואס עס גייט זיי אריבער די טעג און יארן מיט קריגערייערן, ווען מען קען לעבן א חיים טובים, א זיסע לעבן.
איך בעט אייך, האטס רחמנות אויף אייך און אויף אייערע קינדער, מען קען זיך נישט אזוי אויפפירן; אז איר ווילט האבן שלום בית זאלט איר שמייכלען צו אייער מאן. שלעפטס אים נישט אהער; אז ער וויל נישט קומען דא - איז נישט, קודם זאלט איר דא זיין; קודם זאלט איר פאלגן דעם רבי'ן.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.