בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

די גאנצע זאך פון גיין אין כולל איז נישט אזוי פשוט; א יונגערמאן וואס האט חתונה געהאט דארף גיין ארבעטן און ברענגען פרנסה, אזוי ווי ער האט געשריבן אין די כתובה: "וַאֲנָא אֲפַלַח וְאוֹקִיר וְאֵיזּוֹן וַאֲפַרְנֵס יָתִיכִי כְּהִלְכוֹת גּוּבְרִין יְהוּדָאִין, דְּפָלְחִין וּמוֹקְרִין וְזָנִין וּמְפַרְנְסִין לִנְשֵׁיְהוֹן בְּקוּשְׁטָא", איך וועל דיר שפייזן אזוי ווי א איד דארף שפייזן זיין ווייב מיט אן אמת; דאס איז דער דרך התורה, אז דער מאן זאל ברענגען פרנסה און די ווייב זאל אויפציען די קינדער, טון די שטוב ארבעט, מסדר זיין די שטוב, קאכן פאר די מאן און קינדער און אזוי ווייטער.

'כולל' איז נישט געמאכט פאר יעדן איינעם, כולל איז נאר געמאכט פאר יונגעלייט וואס נפשם חשקה בתורה, זיי לערנען מיט גרויס התמדה און זענען נישט מבטל קיין איין רגע. דעמאלט איז א גרויסע זאך אז די ווייב איז גרייט זיך מוסר נפש צו זיין און ברענגען פרנסה אז איר מאן זאל זיצן און לערנען, אבער דאס וואס יונגעלייט זיצן אין כולל און גייען ליידיג וכו' בשעת די ווייב זייערע דארף זיך ארויס שלעפן ארבעטן עבודת הפרך, נאכדעם נעמט ער די געלט פאר זיך מעשה פריץ און טיילט איר איין וואס צו טון דערמיט וכו' - דאס איז א שרעקליכע זאך, דאס ווייזט אז דער מענטש איז פול מיט אכזריות.

יעצט וועסטו שוין פארשטיין פארוואס דיין ראש הכולל איז אזוי ברוגז; ער דארף זוכן צו שאפן געלט צו צאלן פאר די כולל יונגעלייט ווען רובו דרובם דרייען זיך ליידיג און בטל'ן די צייט. השם ישמרינו וואס קומט ארויס פון גיין ליידיג! איז אוודאי פארשטיי איך דיין ראש הכולל פארוואס ער איז ברוגז; ער זוכט פון וואו ער קען אויס האלטן די יונגעלייט, און ווען ער בעט זיך אז מען זאל לערנען לאכט מען אים אין פנים וכו'.

דו פרעגסט וואס דו קענסט טון; דו האסט צוויי ברירות, אדער זעץ דיך לערנען פלייסיג, דעמאלט וועט ער נישט זיין ברוגז אויף דיר, נאר ער וועט דיר מחזק זיין און העלפן מצליח זיין אין לערנען. אבער אויב דו האלסט נישט ביים לערנען לאז אפ כולל; פארוואס זאלסטו זיצן אין כולל און מבטל זיין צייט און גורם זיין צער פאר דיר און פאר דיין ראש הכולל? ענדערש גיי זוך א מלאכה קלה ונקיה, א זויבערע ריינע ארבעט, און ווען דו האסט אביסל איבעריגע צייט זאלסטו לערנען פאר דיר אביסל חומש, אביסל משניות און אביסל גמרא.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.