תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
א ריזיגן יישר כח פאר אלע דרשות און חיזוק. איך האב געוואלט פרעגן אזוי, איך האב א נאנטער חבר מיט וועמען ס'איז מיר זייער געשמאק צו רעדן און פארברענגען, כאטש דער ראש ישיבה שליט"א זאגט טאקע אז ס'איז נישטא אזא זאך ווי אן אמת'ער חבר, אויסער די ווייב און קינדער, פונדעסטוועגן מיין איך אז מיר האבן יא א שטארקע קשר. מיין שאלה איז נאר אז צומאל קען ער מיר ממש באליידיגן און ער טשעפעט מיר זייער שטארק, ער קען זיך נישט האלטן דאס מאל, זאל איך ווייטער בלייבן זיין חבר, און טון דאס וואס דער ראש ישיבה שליט"א לערנט אויס ביי שלום בית צו שלינגען און נישט ענטפערן, אבער זאל איך ענדיגן די חברותא'שאפט מיט אים?
א גרויסן יישר כח, מענדל
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשע"ח לפרט קטן
לכבוד מענדל נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
א מענטש דארף האבן א חבר, ווייל אליינס איז זייער שווער זיך צו דערהאלטן.
חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית כג.): "אוֹ חַבְרוּתָא אוֹ מִיתוּתָא", אויב מען האט נישט א גוטע חבר איז מען ווי א טויטער מענטש; נאך זאגן אונז די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (אבות ב, ט): "אֵיזוֹהִי דֶרֶךְ יְשָׁרָה שֶׁיִּדְבַּק בָּהּ הָאָדָם?" וואס איז די ריכטיגע וועג ווי אזוי א מענטש זאל זיך פירן, "רַבִּי יְהוֹשֻׁעַ אוֹמֵר, חָבֵר טוֹב", רבי יהושע זאגט ער זאל זיך נעמען א גוטער חבר, ווייל אז מען האט א גוטע חבר קען מען זיך מחזק זיין איינער דעם צווייטן.
דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן לד) דורך א חבר קען א מענטש איבער חזר'ן אלע תורות פונעם צדיק, אזוי אויך קען מען זיך לערנען פון א חבר מער וויפיל מען לערנט פונעם רבי'ן, אזוי ווי רבי חנינא האט געזאגט (תענית ז.): "הַרְבֵּה לָמַדְתִּי מֵרַבּוֹתַי, וּמֵחֲבֵרַי יוֹתֵר מֵרַבּוֹתַי", איך האב געלערנט אסאך תורה פון מיינע רבי'ס, אבער פון מיינע חברים האב איך געלערנט נאך מער ווי פון מיינע רבי'ס.
א חבר איז נאר דער וואס איז מחזק צו עבודת השם; מיר געפונען ביי דוד המלך ווי עס ווערט אויסגערעכנט אין תנ"ך אלע יועצים ביי דוד המלך אין פאלאץ, צווישן אנדערע טרעפט מען (דברי הימים-א כז, לג): "וְחוּשַׁי הָאַרְכִּי, רֵעַ הַמֶּלֶךְ", חושי הארכי דער חבר פון דוד המלך, פארוואס באקומט ער דעם טיטל "רֵעֶה הַמֶּלֶךְ"? זאגט רש"י (שם) ווייל ווען דוד המלך איז אריבער די מעשה פון בת שבע, האט דוד המלך געפרעגט חושי הארכי אויב ער זאל תשובה טון, צי דער אייבערשטער וועט אננעמען זיין תשובה, האט אים חושי הארכי מחזק געווען ער זאל תשובה טון, דעריבער ווערט ער אנגערופן "רֵעַ הַמֶּלֶךְ", דוד המלך'ס חבר; ווייל נאר דאס איז א חבר, דער וואס איז מחזק מען זאל תשובה טון.
מוהרא"ש פלעגט מיט אונז שטענדיג חזר'ן אז א מענטש האט נישט קיינעם בזה העולם, ווייל יעדער איינער מיינט נאר זיך אליינס, און ווען א מענטש פאלט אריין אין א צרה וועלן זיי דיר נישט העלפן; ענדערש פארברענג מיט דיין ווייב און קינדער, ווייל דאס וועט איבער בלייבן פון דיר. דו אליינס שרייבסט דעם ענטפער אין דיין שאלה! ליין איבער דיין פראגע וועסטו זען וואס דו האסט צו טון; אז ער טשעפעט און באליידיגט דיר - איז ער דיין חבר? זוך דיר מענטשן וואס טשעפען נישט און האבן נישט קיין לויזע מויל וכו'.
מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט: "א אינגערמאן האט נאר איין חבר - זיין ווייב"; סתם פארברענען נעכט מיט אינגעלייט וואס אנטלויפן פון שטוב, אנטלויפן פון זייער לעבן - דאס זענען נישט קיין חברים, זיי זענען אינו מן הישוב, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין מ:): "כָּל שֶׁאֵין בְּיָדוֹ מִקְרָא, מִשְׁנָה, וְדֶרֶך אֶרֶץ, אֵינוֹ מִן הַיִּשּׁוּב"; סתם זיצן און שמועסן מיט אינגעלייט וואס עס קומט נישט ארויס פון די שמועסן קיין חיזוק צו לערנען חומש רש"י יעדן טאג, אדער משניות, אדער בענין פרנסה - עפעס תכלית, איז דאס אינו מן הישוב.
א חבר איז איינער וואס ווען איך גיי אריבער א צרה, איך גיי אריבער בזיונות - שטארקט ער מיר און ער איז מיר מחזק; ווען קיינער וויל נישט קוקן אויף מיר וכו' וכו', דעמאלט קען מען זען וואס הייסט א חבר.
אז מענטש וועט גוט קוקן אויף זיך, וועט ער זען, אז יעדע שטיק צייט מיינט ער אז ער האט אנדערע בעסטע חברים און פלוצלינג טוישט זיך עס, אלע זיינע חברים זענען פלוצלינג פארשוואונדן געווארן...
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.