ז כסלו תשפ"ה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישלח, ז' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, מען האט זיך זייער מחזק געווען מיטן הייליגן רבינ'ס עצות.

שבת אינדערפרי נאכן דאווענען ביי סיפורי מעשיות האבן מיר געלערנט די מעשה פונעם חכם און תם (סיפורי מעשיות, מעשה ט' מחכם ותם), ווי דער חכם ווען ער האט באקומען די בריוו פונעם קעניג אז ער וויל אים זען - איז ער פלוצלונג געווארן א גרויסער עניו, ער האט אנגעהויבן זיך אוועק מאכן אז עס קען נישט זיין דער קעניג דארף אים. מיר האבן גערעדט אז דאס איז איינע פון די טריקס פונעם יצר הרע, ווען עס קומט צו עבודת השם מאכט ער דעם מענטש זאל זיך שפירן ווי זיין לערנען און דאווענען, זיינע מצוות און מעשים טובים - איז גארנישט ווערד, און אזוי ווארפט ער אריין דעם מענטש אין כפירות ואפיקורסות רחמנא לצלן, מה שאין כן דער הייליגער תם, וועןער האט געהערט אז דער קעניג, דער מלך מלכי המלכים, דער אייבערשטער וויל אים זען - איז ער גלייך געלאפן מיט גרויס שמחה; אזוי דארפן מיר זיך פירן, ווען עס קומט צו דינען דעם אייבערשטן דארפן מיר לויפן צו אים, אוועק ווארפן אלע חכמות.

ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט זייער א וויכטיגע זאך וואס מען דארף וויסן פארן לעבן, עס שטייט אין פסוק (בראשית כח, יב): "וְהִנֵּה מַלְאֲכֵי אֱלֹקִים עֹלִים וְיֹרְדִים בּוֹ", יעקב אבינו האט גע'חלומ'ט ווי א לייטער שטייט נעבן אים ביזן הימל, און מלאכים גיין ארויף און אראפ; לכאורה דארף זיין פארקערט, מלאכים זענען אין הימל, דארף ווען שטיין "יורדים ועולים", זיי קומען אראפ און גייען ארויף.

אפשר לומר מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עד): "לִפְעָמִים אֵין לְהָאָדָם שׁוּם הִתְלַהֲבוּת בְּהַתְּפִלָּה", אמאל מאכט זיך אז מען האט נישט קיין געפיל צום דאווענען, אזוי ווי די ניגון גייט 'עסן עסט זיך, שלאפן שלאפט זיך – וואס זאל מען טון אז עס דאווענט זיך נישט'; זאגט דער רבי, מען זאל נישט ווארטן ווען עס וועט אראפקומען א געפיל פון אויבן און דעמאלט דאווענען, נאר מען זאל זיך מאכן ווי מען האט א געפיל, מען זאל אנהויבן דאווענען מיט א געמאכטע חשק, ביז עס וועט ווערן אן אמת'ע חשק.

דער רבי געבט א ביישפיל, אזוי ווי איינער "שְׁנִיצְט זִיךְ אַיין רֹגֶז", מען מאכט זיך ערנסט ביז מען ווערט טאקע בכעס, "כְּמוֹ כֵן מַמָּשׁ בַּקְּדֻשָּׁה בְּעִנְיַן הַתְּפִלָּה", אזוי אויך ביים דינען דעם אייבערשטן, "צְרִיכִים לִפְעָמִים לַעֲשׂוֹת לְעַצְמוֹ רֹגֶז", מען דארף זיך מאכן ווי מען האט א געפיל, "וְיַעֲשֶׂה לוֹ חֲמִימוּת וְתַבְעֵרַת הַלֵּב בְּדִבּוּרֵי הַתְּפִלָּה, אַזוֹי וִויא אֵיינֶר שְׁנִיצְט זִיךְ אַ רֹגֶז, וְעַל יְדֵי זֶה יָבוֹא אַחַר כָּךְ בֶּאֱמֶת לְהִתְלַהֲבוּת וַחֲמִימוּת הַלֵּב בְּהַתְּפִלָּה", אזוי וועט ער קומען צו דאווענען מיט א ברען און מיט א געפיל, "וְיִזְכֶּה שֶׁיִּבְעַר לִבּוֹ לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְיִתְפַּלֵּל בְּהִתְלַהֲבוּת גָּדוֹל", און ער וועט זוכה זיין אז דאס הארץ וועט אים אנהויבן ברענען צום אייבערשטן.

"וְכֵן בְּעִנְיַן הַשִּׂמְחָה", און אזוי אויך ווען עס קומט צו זיין פרייליך; מען קען נישט ווארטן ביז מען וועט טאקע זיין פרייליך, נאר מען זאל זיך מאכן ווי מען איז פרייליך, "וְאִם לִפְעָמִים דַּעְתּוֹ מְבֻלְבָּל וְאֵינוֹ יָכוֹל בְּשׁוּם אֹפֶן לְשַׂמֵּחַ עַצְמוֹ", און אז מען איז אזוי צעמישט און מען קען נישט צו קומען צו אמת'ע שמחה, "אָז עֲצָתוֹ שֶׁיַּעֲשֶׂה עַצְמוֹ כְּאִלּוּ הוּא שָׂמֵחַ", זאל מען זיך מאכן ווי מען איז פרייליך, "וְאַף עַל פִּי שֶׁבִּתְחִלָּה עֲדַיִן אֵין הַשִּׂמְחָה בֶּאֱמֶת בַּלֵּב", און אפילו אין אנהויב איז מען טאקע נאכנישט פרייליך, עס איז נאר געמאכט, "אַף עַל פִּי כֵן עַל יְדֵי שֶׁעוֹשֶׂה עַצְמוֹ כְּאִלּוּ הוּא שָׂמֵחַ, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה אַחַר כָּךְ בֶּאֱמֶת לְשִׂמְחָה", וועט ער ביים סוף ווערן פרייליך.

דאס קומט אונז די פסוק לערנען, די לייטער שטייט ביי דיר, דו קענסט אנקומען צו די העכסטע מדריגה, אבער קודם איז 'עולים' און נאכדעם 'ויורדים בו', ווארט נישט די מלאכים זאלן אראפקומען קודם, דו זאלסט שפירן די קדושה, די שמחה, און נאר אזוי דאווענען און דינען דעם אייבערשטן, נאר ערשט קריך דו ארויף אויפן לייטער, דו הויב אן ארויפשיקן מלאכים, רעד ארויס דיבורים צום אייבערשטן, לערן תורה אן פארשטיין, און מאך דיך פרייליך, נאכדעם וועט זיין 'יורדים בו', והבן למעשה.

 

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

---

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישלח, ז' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

די גרעסטע זאך איז דינען דעם אייבערשטן מיט תמימות ופשיטות, דער הייליגער רבי האט זיך אויסגעדרוקט אויף איינעם, א פשוט'ער מענטש וואס האט געוואוינט אין ברסלב (חיי מוהר"ן, סימן תקכ): "אֲנִי מְקַנֵּא אֶת ר' יוֹסְקֶע", איך בין מקנא דעם ר' יוסקע, "שֶׁיָּכוֹל לוֹמַר הַרְבֵּה", וואס פלעגט זאגן אסאך; אין ברסלב האט געוואוינט א איד וואס פלעגט זאגן און זאגן תהילים און תחינות און מעמדות, אויף אים האט דער רבי געזאגט אז ער איז אים מקנא.

אינטערעסאנט, דער רבי זאגט דאך (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן רעח): "הַצַּדִּיק שֶׁאֵינוֹ מְקַנֵּא שׁוּם צַדִּיק, לֹא בָּעוֹלָם הַזֶּה וְלֹא בָּעוֹלָם הַבָּא", אז די גרעסטע מדריגה איז ווען מען איז קיינעם נישט מקנא, "רַק אוֹתוֹ לְבַדּוֹ יִתְבָּרַךְ", נאר דעם אייבערשטן אליין, און ווי מיר ווייסן האט דער רבי דאס געזאגט אויף זיך אליין, אזוי ווי די מעשה גייט מיט רבי נתן, ווי ער האט זיך צופלאמט און געזאגט אז דער רבי איז משיח וכו' וכו'; דער רבי איז קיינעם נישט מקנא, נאר דעם איש פשוט פון ברסלב וואס קען אסאך זאגן... דאס איז פלאי פלאים, ווי גרויס תמימות ופשיטות איז, דאס איז העכער פון די העכסטע, ביים רבי'ן איז תמימות די העכסטע זאך, אז אים איז מען גאר יא מקנא.

זאג תהילים, הלואי זאלסטו יעדן טאג זאגן דעם יום תהילים און מסיים זיין תהילים יעדע וואך. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים", ווער עס וויל זוכה זיין תשובה צו טון זאל זאגן תהלים, "כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה", ווייל זאגן תהילים איז מסוגל צו תשובה טון. "וְהִנֵּה, הַכֹּל חֲפֵצִים לְיִרְאָה אֶת שְׁמֶךָ", יעדער איד וויל זיין אן ערליכער איד און טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן, "וְאַף עַל פִּי כֵן לָאו כָּל אָדָם זוֹכֶה לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", אבער נישט יעדער איז זוכה אויסצופירן זיין ווילן אויף למעשה, "כִּי יֵשׁ אֶחָד שֶׁאֵין לוֹ הִתְעוֹרְרוּת כְּלָל לִתְשׁוּבָה", ווייל ער האט בכלל נישט קיין שום התעוררות תשובה צו טון, "וַאֲפִילּוּ מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, אֵינוֹ זוֹכֶה לְהַגִּיעַ אֶל הָאוֹת וְהַשַּׁעַר שֶׁל תְּשׁוּבָה הַשַּׁיָּךְ לוֹ", און אפילו איינער וואס האט שוין יא א התעוררות תשובה צו טון, ווייסט ער נישט וואס ער זאל טון דאס צו קענען אויספירן, "וַאֲפִילּוּ אִם מַגִּיעַ לְשָׁם, יָכוֹל לִהְיוֹת שֶׁהַשַּׁעַר שֶׁל תְּשׁוּבָה סָגוּר, וּמֵחֲמַת כָּל זֶה אֵין הָאָדָם זוֹכֶה לִתְשׁוּבָה", און אפילו איינער וואס האט יא א התעוררות תשובה צו טון און ער ווייסט וואס מען דארף טון צו ווערן אן ערליכער איד, דארף ער נאך אויך זוכה זיין צו טון למעשה און נישט ווערן צעבראכן וכו' וכו', דערפאר איז נישט יעדער זוכה תשובה צו טון, "וְעַל יְדֵי אֲמִירַת תְּהִלִּים, אֲפִילּוּ מִי שֶׁאֵין לוֹ שׁוּם הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, הוּא מִתְעוֹרֵר לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", פירט דער רבי אויס, אז א מענטש איז זוכה און ער זאגט תהילים, אפילו ער האט נישט קיין שום התעוררות - ווערט ער אבער נתעורר תשובה צו טון דורך דעם, "וְגַם זוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לְהַגִּיעַ אֶל הַשַּׁעַר וְאוֹת הַשַּׁיָּךְ לוֹ, וְלִפְתֹּחַ הַשַּׁעַר; נִמְצָא שֶׁזּוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", און ער קען אנגיין מיט א מורא'דיגע שטארקקייט וכו', ביז ער איז זוכה תשובה צו טון און ווערן אן ערליכער איד.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.