בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - מיט תפילה באקומט מען שכל ווי אזוי צו האנדלען אין שטוב
תפילות אויף אידיש, שלום בית, שכל, הדרכות, ל"ג בעומר, מירון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' בהר, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ...


ווען דו ביסט געווען ביי מיר מיט דיין ווייב און געבעטן אן עצה וכו' האב איך דיר געזאגט איך וועל רעדן מיט דיר פריוואט, למעשה בין איך אוועק געפארן קיין ארץ ישראל, יעצט בין איך אין מירון, איך ווייס נישט ווען עס וועט אויסקומען צו רעדן, וועל איך דיר קודם שרייבן ברמיזה, ווען עס וועט אויסקומען צו רעדן פנים בפנים – וועלן מיר רעדן.


די זאך איז אזוי, אז די ווייב שפירט ווי איר מאן לויפט איר נאך – וועט זי זיך אוועקציען, ווי נאר די ווייב באקומט די הרגשה אז איר מאן לויפט איר נישט נאך, איר מאן איז איר מכבד, ער זארגט פאר איר, ער העלפט איר און רעדט שיין צו איר – וועט זי טון רצון בעלה; דאס איז בדוק ומנוסה.


דער פראבלעם איז אז נישט יעדער כאפט דאס, אדער כאפט מען יא וואס מען האט צו טון – אבער מען האט נישט כח און סבלנות דאס צו טון, דאס אויסצואווארטן; דארף מען טון די עצה וואס דער רבי האט אונז געגעבן, זיך אויסוויינען צום אייבערשטן, אים בעטן אויף די פשוט'ע שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר, געב מיר שכל איך זאל וויסן וואס מיינט מכבד זיין - דאס צו טון, און וואס מיינט נאכלויפן – איך זאל דאס נישט טון; ווי אזוי טוט מען, וואס טוט מען, וויפיל טוט מען וכו' וכו'", מען דארף בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך וויל לעבן מיט מיין ווייב א געזונטע לעבן, איך וויל לעבן מיט איר, נישט איר באצווינגען, ווי אזוי טוט מען דאס?"


מיט תפילה באקומט מען שכל. מוהרא"ש זאגט, "שכל" איז די ראשי תיבות פונעם פסוק (איכה ב, יט): "שִׁ'פְכִי כַ'מַּיִם לִ'בֵּךְ", גיס זיך אויס דאס הארץ פאר'ן באשעפער; דאס איז שכל, תפילה והתבודדות געבט שכל, מען ווייסט וואס מיינט 'יענעם ליב האבן', און וואס איז 'זיך אליינס ליב האבן'; א ווייב קויפט נישט אפ דאס זאגן מען האט איר ליב – ווען די געפילן זאגן 'האסט זיך אליינס ליב וכו''.


איך וועל רעדן מיט דיר פנים בפנים.


דערווייל זיי זיך קובע שיעורים אין מקרא, משנה, גמרא און מדרש. אויך זאלסטו גיין אין פעלד יעדן איינציגסטן טאג; שריי צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.


איך מוז מקצר זיין, איך הער מען קען גיין צו די מערה, איך לויף ארויף.