בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#251 - טו תשובה, וועסטו זוכה זיין צו פרנסה
תפילות אויף אידיש, תשובה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויקרא, ח' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער הייליגער רבי האט דערציילט, עס זענען געווען צוויי גרויסע עשירים שכנים הויז צו הויז, איינער איז געווען א קארגער און דער צווייטער איז געווען א גרויסער בעל צדקה; אמאל איז געקומען אן ארעמאן און געבעטן צדקה פון דעם קמצן, האט דער קמצן אים געזאגט: "איך האב אסאך ביימער וואס מען דארף זיי צעשניידן אויף קליינע שטיקלעך, אז דו וועסט מיר צעשניידן די ביימער וועל איך דיר געבן עסן", דער ארעמאן האט גענומען א האק און זיך גענומען צו די שווערע ארבעט, ער האט צעהאקט אלע ביימער אויף שפענדלעך, ווען ער האט געענדיגט איז ער געקומען צום בעל הבית בעטן עסן, זאגט אים דער קמצן: "קום מיט מיר", און ער פירט אים צום שכן'ס הויז - די הויז פונעם צווייטן עושר - און זאגט אים: "קלאפ אריין ביי דעם טיר, דא וועסטו אלעס באקומען; עסן, געלט וכו'".


דער ארעמאן האט געמיינט אז דאס איז איין זאך, איין בעל הבית; ער קלאפט אריין און תיכף ומיד האט מען אים אויפגענומען מיט א מורא'דיגע שמחה, מען האט אים געגעבן צו עסן מכל טוב וטוב, אינמיטן עסן האט זיך דער ארעמאן אנגערופן: "איך האב זייער שווער געהארעוועט פאר די עסן", פרעגט מען אים: "וואס הייסט?" ענטפערט ער: "איך האב געהאקט האלץ א גאנצן טאג ביז איך האב באקומען דאס עסן, דאס איז מיר בכלל נישט אנגעקומען גרינג", האט מען אים געזאגט: "אִיר הָאט גֶעאַרְבֶּעט אוּמְזִיסְט אוּן גֶעגֶעסְן אוּמְזִיסְט", מען האט אים ערקלערט וואס דא איז פארגעקומען, אז דאס זענען צוויי מענטשן און אויב וואלט ער קודם אנגעקומען אהער וואלט ער בכלל נישט געדארפט ארבעטן, ווייל דא געבט מען פאר יעדן איינעם עסן בחינם.


טו תשובה, זאג: "הייליגער באשעפער איך גיי שוין זיין גוט, העלף מיר איך זאל זיך נישט דארפן אזוי מוטשען, זיי מיר מוחל אויף מיינע זינד" - וועסטו זוכה זיין צו פרנסה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#250 - זיך פארנעמען ביים יארצייט פון הייליגן רבי ר' אלימלך זי"ע
תפילות אויף אידיש, שלום, סיפורי צדיקים, אחדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמיני, כ"א אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז דער יארצייט פון הייליגן רבי אלימלך מליזענסק זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש דערציילט, דער הייליגער רבי ר' זושא האט געפרעגט זיין ברודער - דער הייליגער רבי ר' אלימלך זכותו יגן עלינו: "ווי אזוי האסטו זוכה געווען מען זאל זען ביי דיר אזעלכע גרויסע מופתים; מענטשן קומען פון איבעראל נעמען ברכות, דו וואונטשט זיי אן ברכות פאר שידוכים, פרנסה, געזונט און פאר קינדער, ווי אזוי מאכסטו דאס?" האט דער הייליגער רבי ר' אלימלך זכותו יגן עלינו אים געענטפערט: "איך האב אריינגעברענט צווישן מיינע תלמידים א שטארקע ליבשאפט איינער צום צווייטן, זיי האבן זיך זייער ליב, און דורך דעם פאסירן די גרויסע מופתים".


דאס דארפן מיר זיך פארנעמען אין אזא הייליגע טאג; זיך ליב האבן, לעבן איינער מיטן צווייטן בשלום. מוהרא"ש שטייט און בעט זיך ביי אונז מיר זאלן לעבן בשלום, נישט מיט מחלוקות. מוהרא"ש זאגט: "אלע עבודות וואס מען דינט דעם אייבערשטן, אויב האט מען פיינט א צווייטן איד - לאכט מען אין הימל פון דעם איד"; דאס דארפן מיר זיך פארנעמען אין אזא הייליגע טאג, זיין בשלום, זיך ליב האבן איינער מיטן צווייטן.


ביי התבודדות זאלסטו בעטן אויף דעם: "הייליגער באשעפער, איך האב מיט יעדן איינעם חשבונות, איך בין פול מיט שלעכטע מידות, מיט פיינטשאפט און מיט קנאה, הצילנו, הושיענו, העלף מיר".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#249 - מאך מיט די הענט, און דער אייבערשטער וועט העלפן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, התחזקות, פרנסה, נסים, השתדלות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת פקודי, ה' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


די וואך זעען מיר אין די פרשה שטארקע חיזוק, די אידן האבן געברענגט די חלקים פון די משכן פאר משה רבינו עס אויפצושטעלן, משה רבינו האט נישט געוויסט וואס צו טון, ער האט פארשטאנען אז דאס איז נישט אין זיינע כוחות, א מענטש קען נישט אויפשטעלן אזא גרויסע משכן, אזעלכע שווערע ברעטער, שוועלן וכו'; האט משה רבינו געפרעגט דעם אייבערשטן (רש"י שמות לט, לג): "אֵיךְ אֶפְשָׁר הֲקָמָתוֹ עַל יְדֵי אָדָם", ווי איז מעגליך א מענטש זאל דאס אויפשטעלן? "אָמַר לוֹ, עֲסֹק אַתָּה בְּיָדְךָ וְנִרְאֶה כִּמְקִימוֹ, וְהוּא נִזְקָף וְקָם מֵאֵלָיו", האט אים דער אייבערשטער געזאגט: "דו מאך מיט דיינע הענט כאילו דו שטעלט עס אויף, און עס וועט זיך אויפשטעלן בדרך נס".


דאס איז זייער שטארקע חיזוק פאר יעדן איינעם אין יעדן מצב, מען דארף נאר אנהויבן טון און דער אייבערשטער העלפט. דאס איז סיי ביי פרנסה; ווען מען מאכט זיך חשבונות וויפיל מען פארדינט און וויפיל דאס לעבן קאסט, זעט מען אז עס איז נישט מעגליך זיך צו דעקן, א בחינה פון: "אֵיךְ אֶפְשָׁר הֲקָמָתוֹ עַל יְדֵי אָדָם", ווי איז מעגליך איך זאל קענען אנגיין מיט מיין משפחה? זאגט דער אייבערשטער: "מאך נישט קיין חשבונות, דו טו רצון השם, גיי ברענג פרנסה, טו עפעס און עס וועט זיך אויפשטעלן א שיינע שטוב".


נעכטן האט זיך מיר א אינגערמאן זייער אויסגערעדט אז עס קאסט אים א חודש דאס לעבן כך וכך, און לויט זיין געהאלט פעלט אים כך וכך חודש'ליך, עס איז נישט מעגליך ער זאל ווייטער אנגיין, דער אינגערמאן איז נישט דער איינציגסטער, דאס איז יעדער צווייטער מענטש, מען מאכט זיך חשבונות און עס שטימט נישט; דארף מען וויסן און געדענקען אז א אידישע לעבן, א אידישע שטוב - איז א בחינה פון די משכן; ביים בית המקדש, זאגן די הייליגע חכמים (בבא בתרא צט.): "מָקוֹם אָרוֹן אֵינוֹ מִן הַמִּדָּה", ווען מען האט אריינגעברענגט דעם ארון אין קדשי הקדשים האט מען געזען אז די חשבון שטימט נישט, מען האט געמאסטן מיט מעסטערס, מען האט געשריבן צעטלעך, עס האט נישט געשטימט, עס האט נישט געקענט אריינגיין אין קדשי קדשים מיטן שכל אנושי, למעשה איז געווען בדרך נס אז דער ארון איז געווען אין קדשי הקדשים; איי עס שטימט נישט, עס איז נישט מעגליך – אבער אזוי איז געווען. די נס איז נישט געווען איין טאג, איין שעה, א נס ווי קריעת ים סוף, וואס די וואסער האט זיך געשפאלטן פאר א שטיק צייט, די נס איז געווען הונדערטער יאר; יאר נאך יאר, חודש נאך חודש, טאג נאך טאג; דער ארון ליגט אין קדשי הקדשים, און לויט די צעטלעך שטימט עס נישט, לויט די מאס קען דאס נישט זיין, מען קוקט אויפן צעטל און עס שטימט נישט, אבער מען קוקט אריין אין בית המקדש זעט מען אז דער ארון ליגט דארט.


אזוי דארף מען לעבן, מאך נישט קיין חשבונות מיט צעטלעך, מען האט גארנישט פון רעכענען נאכאמאל און נאכאמאל וויפיל דאס לעבן קאסט און וויפיל מען פארדינט, מען דארף מאכן אן אנדערע חשבון; עס איז דא א באשעפער, און אז מען רעדט צו אים און מען בעט אים - געבט ער, און ווער רעדט נאך אז מען וויינט זיך אויס צו אים, מען זאגט: "הייליגער באשעפער איך קען נישט מער, די חובות דרוקן מיר, העלף מיר איך זאל קענען אהיימברענגען געלט פאר מיין ווייב און קינדער, הייליגער באשעפער איך ווייס איך בין זיך אליין שולדיג, איך האב געזינדיגט, הרעותי מעשי וקפחתי את פרנסתי, איך טו יעצט תשובה, איך גיי שוין זיין וואויל, איך האב חרטה אויף אלע מיינע נישט גוטע מעשים, זיי מיר מוחל, נעם אן מיין תשובה און געב מיר שפע".


טייערע ברידער אין ארץ ישראל, נעמט אן די פאר ווערטער וואס איך שרייב מיט גרויס איילעניש, עס ווערט שוין שבת ביי ענק, איך מוז שוין שיקן דעם בריוו; איך האב נאך אסאך אסאך צו שרייבן פון די זאך פון מאכן מיט די הענט און די משכן ווערט אויפגעשטעלט, 'עֲסֹק אַתָּה בְּיָדְךָ וְנִרְאֶה כִּמְקִימוֹ'; דאס איז מיט אלעס, דאס איז מיט שלום בית, דאס איז מיט חינוך הילדים, דאס איז מיט יעדע פרט אין לעבן; מיר קענען גארנישט, מיר דארפן נאר טון וואס דער אייבערשטער זאגט, און דער אייבערשטער העלפט, "וְהוּא נִזְקָף וְקָם מֵאֵלָיו", עס ווערט געטון.


נאך א בחינה, 'עֲסֹק אַתָּה בְּיָדְךָ' מאך מיט די הענט, הייב אויף דיינע הענט צום אייבערשטן מיט תפילה.


איך דארף מקצר זיין, עס איז שוין דער זמן ביי ענק.


א פרייליכן שבת.

#248 - דיין ווייב זאל דיר זיין טייער
תפילות אויף אידיש, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת פקודי, ב' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב אכטונג אויף דיין שלום בית מער ווי אויף אלעם, דיין ווייב זאל דיר זיין טייער, רעד צו איר מיט דרך ארץ, רעד צו איר שיין און ווייך.


אז דו ווערסט נערוועז פון דיין ווייב - זאלסטו גיין אין וואלד און שרייען קולי קולות: "הייליגער באשעפער וואס איז מיט מיר? וואס האט פאסירט מיט מיר אז איך בין אזוי מזלזל אין די מתנה וואס דו האסט מיר געגעבן? העלף מיר איך זאל האבן שלום בית, העלף מיר איך זאל קענען פטור ווערן פון מיין פארשטינקענע גאווה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#247 - הייליגער באשעפער, איך געב זיך איבער צו דיר
תפילות אויף אידיש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת פקודי, ג' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


געב איבער א גרויסן דאנק פאר דיין ווייב פארן העלפן אונזערע מוסדות, זי העלפט זייער געטריי אין אפיס, מיר אלע זענען זייער צופרידן פון די ארבעט וואס זי טוט.


זע צו גיין יעדן טאג א שפאציר פאר א צוויי דריי מינוט ביי דיר אין פעלד, ארום דיין שטוב. הויב אויף דיינע הענט צום הימל און זאג:


"הייליגער באשעפער, איך געב זיך איבער צו דיר, איך געב דיר איבער מיין גאנצע טאג, אלעס וואס האט מיט מיר, מיט מיין ווייב און קינדער, אלע מיינע מחשבות, דיבורים און מעשים.


הייליגער באשעפער, העלף מיר די היינטיגע טאג זאל זיין מיט הצלחה, איך זאל נאר טון גוטס, איך זאל נאר טון דיין רצון".


די גאנצע טאג וועט דיר גיין מיט הצלחה, עס איז גאר אנדערש ווען מען געבט זיך איבער צום אייבערשטן.

#246 - רבונו של עולם, ווי לאנג נאך וועל איך דארפן זיין אליין?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת פקודי, ג' אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער, דו ווילסט שוין אזוי לאנג דיין שידוך, דו ווארסט שוין אזא לאנגע צייט, דו קוקסט ארויס 'ווען וועל איך שוין חתונה האבן? ווען וועל איך שוין האבן א שטוב?' און נאכאלץ האסטו נישט דיין שידוך, עס איז דיר ביטער שווער, דו פאלסט אראפ וכו', דער יצר הרע ברענט אין דיר, עס איז דיר אזוי געפערליך.


דאך בעט איך דיר מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, געב נישט אויף, לאז זיך נישט נאך, בלייב שטארק, באנוץ זיך מיט די עצה פון רבי'ן, פון התבודדות; זוך א שטילע ווינקל וואו קיינער הערט נישט, און רעד זיך אויס צום אייבערשטן, רעד צו אים אויף דיין אייגענע שפראך, מיט דיין מאמע לשון, רעד אויפן קול, זאג:


"רבונו של עולם איך דארף אזוי שטארק מיין שידוך, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין אליין, איך קען נישט זיין אליין, איך מוז שוין האבן מיין שידוך. רבונו של עולם, ווילאנג נאך וועל איך דארפן זיין אליין? איך פאל אראפ אין נישט גוטע זאכן, איך בין פוגם בברית, זיי מיר מוחל, נעם אן מיין תשובה, זע מיין צעבראכן הארץ, איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין וואויל".


אזוי זאלסטו טון יעדן טאג און אפאר מאל א טאג, און דו וועסט בקרוב זוכה זיין צו חתונה האבן.

#245 - וויפיל איך פרוביר, פאל איך מער אראפ
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות, עבירות, סדר דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב היינט גערעדט צו דיינע עלטערן, איך האב אנגעטראגן א שידוך, איך האף צום אייבערשטן צו קענען זיין דער גוטער שליח, אויספירן ביי דיר א שידוך.


זיי ממשיך מיט דיין עבודת השם, מיט דיינע שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); לערן יעדן טאג מקרא, משנה, גמרא, אויך לערן תיקונים אין דעם רבינ'ס ספרים.


ועל כולם גיי שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, ראטעווע מיך, איך פאל אין בלאטע, איך בין פוגם בברית, רבונו של עולם איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין גוט און עס גייט מיר נישט, וויפיל איך פרוביר פאל איך מער אראפ, רבונו של עולם זיי מיר מוחל, פארגעב מיר מיינע זינד, און העלף מיר זיין גוט".


טייערער ברודער, שטארק זיך מיט די צוויי עצות, לערנען און דאווענען; דאס איז די עצה צו לעשן די פייער פון ניאוף.


איך האף צום אייבערשטן צו הערן גוטע נייעס ביי דיר בקרוב.

#244 - מען קען פועל'ן אן אויפגעהויבענעם קאפ
תפילות אויף אידיש, מחשבות, שבת שקלים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויקהל, שקלים, מברכים החודש, כ"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... מרו יאיר


די וואך שבת שקלים קען מען זוכה זיין צו זייער הייליגע זאכן, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא כי תשא, ג) משה רבינו האט געפרעגט דעם אייבערשטן: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, מִשֶּׁאֲנִי מֵת אֵין אֲנִי נִזְכָּר", אז איך וועל שטארבן וועט מען מער נישט געדענקען פון מיר, וואס וועט זיין? "אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", האט אים דער אייבערשטער געזאגט: "חַיֶּיךָ", איך שווער, "כְּשֵׁם שֶׁאַתָּה עוֹמֵד עַכְשָׁו וְנוֹתֵן לָהֶם פָּרָשַׁת שְׁקָלִים וְאַתָּה זוֹקֵף אֶת רֹאשָׁן", אזוי ווי יעצט זאגסטו פאר די אידן די פרשה פון די שקלים און דו הייבסט אויף זייער קאפ, "כָּךְ בְּכָל שָׁנָה וְשָׁנָה שֶׁקּוֹרְאִין אוֹתָהּ לְפָנַי", אזוי וועט זיין אלע יארן ווען מען וועט ליינען די פרשה פון שקלים, "כְּאִלּוּ אַתְּ עוֹמֵד שָׁם בְּאוֹתָהּ שָׁעָה וְזוֹקֵף אֶת רֹאשָׁן" וועסטו זיין מיט זיי און זיי אויפהייבן דעם קאפ.


דעם שבת קען מען פועל'ן אן אויפגעהויבענעם קאפ, מען קען זיך גוט אויסבעטן, זאגן: "הייליגער באשעפער איך וויל א קאפ, איך וויל א ריינע קאפ, ריינע מחשבות, העלף מיר איך זאל האבן ריינע מוחין, נאר פון דיר טראכטן, נאר צו דיר זיך בענקען".


מיר האבן א רבי מיט גוטע עצות, מיר דארפן איין זאך, מיר דארפן פאלגן דעם רבי'ן, מיר דארפן אוועק לייגן די אייגענע שכל און טון וואס די הייליגע צדיקים זאגן אונז.


א פרייליכן שבת.





 


 





 

#243 - הייליגער באשעפער, איך האב פארלוירן מיין געפיל אין רבי'ן
תפילות אויף אידיש, היכל הקודש, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויקהל, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי התבודדות, גיי שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, האב רחמנות אויף מיר, איך ווייס נישט וואס איז געשען מיט מיר, איך האב פארלוירן מיין געפיל אין רבי'ן, איך האב פייגלעך אין קאפ, איך וויל אפלאזן דעם רבי'ן; הייליגער באשעפער וואס איז מיט מיר? איך האב פארגעסן מיינע חטאים, איך בין שוין א פארשטייער, איך ווייס שוין און פארשטיי שוין, איך פרעג 'פארוואס רעדט מען אזוי?' און 'פארוואס טוט מען אזוי?' הייליגער באשעפער וואס איז געשען מיט מיר?"

#242 - ווי אזוי מעקט מען אויס עמלק?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, שלום בית, התחזקות, תשובה, ארץ ישראל, אחדות, פורים, שבת זכור, מגילה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא, שבת זכור, י"ב אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בענק זיך זייער צו ענק, איך וויל זיך שוין טרעפן מיט יעדן איינעם פון ענק, בפרט מיט די תלמידים; סיי די בחורים אין ישיבה, און מיט די תלמידים פון חדר; איך באקום גוטע גריסן אויף די בחורים און אויף די קינדער, איך האלט מיט פון דערווייטנס אלעס, איך האב גרויס נחת.


איך וויל ענק שרייבן אפאר ווערטער וואס מיר האבן גערעדט דעם ליל שישי, מיר האבן גערעדט אז מיר דארפן זיך זייער פרייען אז די וואך זענען מיר זוכה, מיר זענען מקיים די מצוה פון אויסמעקן עמלק. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא תצא, ד): "אָמְרוּ יִשְׂרָאֵל", אידישע קינדער זאגן פארן אייבערשטן, "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", הייליגער באשעפער דו זאגסט אונז מיר זאלן אויסמעקן עמלק, מיר קענען נישט, "אוֹמֵר לָהֶם הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה, וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", זאגט דער אייבערשטער, ענק זאלן ליינען די פרשה פון די מצוה פון אויסמעקן עמלק און איך וועל שוין טון דאס איבריגע, איך וועל אים אויסמעקן.


דאס איז מורא'דיגע חיזוק פאר אונז, ווען מיר זעען ווי שטארק די נסיונות זענען, מען שפירט ווי מען קען נישט באזיגן דעם יצר הרע און מען שרייט: "אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", באשעפער איך קען נישט באזיגן דעם יצר הרע, דעם עמלק; דארף מען זיך מחזק זיין, דער אייבערשטער זאגט: "תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה", דו בעט און בעט, דו שריי און שריי, "וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", און איך וועל דיר העלפן; דער אייבערשטער וויל נאר מיר זאלן רעדן צו אים, מיר זאלן אים בעטן.


אויך האבן מיר גערעדט אז עס קומט א הייליגע טאג, דער יום טוב פורים, מען זעט עפעס גרויסע זאכן טוט זיך פורים, אפילו מענטשן וואס א גאנץ יאר טאנצן זיי נישט און זענען נישט פרייליך, ווען עס קומט פורים - טאנצן אלע; אלע שמייכלען, אלע זינגען, אלע רעדן פון באשעפער, עס איז זייער א הייליגע טאג, אלעס קען מען פועל'ן מיט טאנצן און מיט שמחה, דער אייבערשטער זאל העלפן יעדער זאל פועל'ן אלעס וואס ער דארף; מיט שמחה, מיט פאטשן און טאנצן - קען מען אלעס פועל'ן.


איך וויל דיר בעטן איין זאך, געב אכטונג אויף דיין שלום בית, רעד מיט דרך ארץ אין שטוב, רעד שיין, ווייך און איידל. אויף שלום בית זאלט איר דאס מערסטע אכטונג געבן, ווייל נאר אזוי קען מען האבן א ריינעם מח, קדושת מרדכי ואסתר. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט אז מען קען דינען דעם אייבערשטן אין שטוב, מיט א ווייב, מיט קינדער. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט נישט האבן צוטון מיט די ווילדע מעשיות פון איבערלאזן די ווייב אליין אין שטוב, זיין אינדרויסן פון שטוב ביינאכט; דינט דעם אייבערשטן אין שטוב מיט די ווייב און קינדער.


נאך איין זאך, האטס ענק ליב, זוכט ליבשאפט, גייט שרייען צום אייבערשטן: "'כִּי נִמְכַּרְנוּ אֲנִי וְעַמִּי לְהַשְׁמִיד לַהֲרוֹג וּלְאַבֵּד' (אסתר ז, ד), הייליגער באשעפער המן וויל מיך הרג'ענען, הייליגער באשעפער איך בין אזא רחמנות, איך בין פארנומען מיט דעם, מיט יענעם, ווען איך אליין בין נאך אזוי ווייט! הייליגער באשעפער וואס וועט דא זיין מיט מיר? ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו געדענקען אז איך בין דא א גאסט און נאך אביסל וועט מען מיך אוועק לייגן אין א ווינקל אין פעלד און עס וועלן וואקסן גראז אויף מיר, איז וואס בין איך פארנומען מיט דעם, מיט יענעם?" אזוי זאלט איר שרייען צום אייבערשטן טאג נאך טאג, און אזוי וועלן מיר זיך נישט דארפן שעמען.


די הייליגע מגילה, די זיסע מגילה, די ווערטער וואס אסתר בעט דעם קעניג - די ווערטער דארפן מיר בעטן דעם אייבערשטן (אסתר ח, ג): "'לְהַעֲבִיר אֶת רָעַת הָמָן הָאֲגָגִי, וְאֵת מַחֲשַׁבְתּוֹ', ווי קען מען אוועק נעמען די שלעכטע מחשבות, העלף מיר באשעפער, ראטעווע מיך פון עבירות".


אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן, מיר וועלן יעדן טאג גיין התבודדות, זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, אים בעטן ער זאל אונז מקרב זיין צו אים - וועלן מיר זוכה זיין צו קומען צו גאר שיינע זאכן בזה ובבא.


א פרייליכן שבת און א פרייליכן פורים.

#241 - פורים זאלסטו גיין שלאפן פרי און אויפשטיין פרי
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, בחור, שידוכים, פורים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פקודי, א' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


עס קומט די הייליגע יום טוב פורים, זאלסטו אויסנוצן דעם טאג מיט תפילה והתבודדות. די ערשטע נאכט (די יאר איז עס מוצאי שבת קודש) טרינקט מען נישט, עס איז נישט קיין מצוה צו טרינקען – נאר פורים בייטאג; זאלסטו גיין שלאפן פרי און אויפשטיין פורים פרי, גיי אין מקוה און אז דו קענסט אויסזאגן תהלים – מה טוב ומה נעים. צדיקים טייטשן וואס די הייליגע חכמים זאגן (ירושלמי מגילה א, ד): "כָּל הַפּוֹשֵׁט יַד נוֹתְנִים לוֹ", דאס גייט ארויף אויף תפילה, פורים קען מען פועל'ן ישועות.


דו דארפסט דאך א גרויסע ישועה, דו דארפסט א שידוך; זאלסטו פורים זאגן תהילים און בעטן: "הייליגער באשעפער, געב מיר מיין שידוך, הייליגער באשעפער איך בין פול מיט פארדרייטע חכמות, איך זאג אפ שידוכים, איך ווער עלטער און עלטער, העלף מיר איך זאל אפלאזן מיינע חכמות, נאר חתונה האבן פאר דיינעט וועגן".

#240 - פארכאפט ביי ושתי
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, פורים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פקודי, ב' דראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב זייער רחמנות אויף אייך, איר קוקט עקלדיגע מאוויס, איר זענט פארכאפט ביי ושתי; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מגילה יב:): "היתה ושתי הרשעה מביאה בנות ישראל", ושתי האט גענומען טייערע אידישע טעכטער, "ומפשיטן ערומות", און זיי אויסגעטון, אוועקגענומען זייער איידלקייט און הייליגקייט.


פורים איז א הייליגע טאג, פורים קען מען אויסבעטן ביים אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו מרדכי הצדיק, זוכה זיין צו ווערן הייליג, אנטלויפן פון אחשורוש.


פורים זאלט איר בעטן אויף די איין זאך: "הייליגער באשעפער, 'כִּי נִמְכַּרְנוּ אֲנִי', איך בין פארכאפט ביי די טומאה, איך בין צוגעקלעבט צו מאוויס, הייליגער באשעפער געב מיר ריינקייט, געב מיר הייליגקייט".


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אייך.

#239 - עס איז נישט דא קיין געלט פאר הייצונג
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צדקה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויקהל, כ"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך הער זאגן אז דו גייסט אריבער שווערע דחקות ועניות, דו האסט נישט קיין געלט, האסט נישט קיין הייצונג, דו זיצט מיט דיין משפחה אין די ביטערע פרעסטן, האסט נישט גארנישט.


ליבער ברודער, איך וויל דיר בעטן צוויי זאכן, ערשטנ'ס אז דו ביסט אין אזא מצב – זאלסטו גיין נאך געלט, על פי הלכה מעג מען נעמען צדקה אויב מען האט נישט. גיי ביים דאווענען צווישן די מנינים, בעט ביי אנשי שלומינו צדקה, זאג פארוואס דו גייסט, פארוואס דו נעמסט צאם; פאר הייצונג, פאר דיין משפחה, דיין בעבי זאל נישט פארפרוירן ווערן. צווייטנ'ס, גיי צווישן די גראז, גיי פון הינטער דיין שטוב אין פעלד, הייב אויף דיינע אויגן צום הימל און זאג: "הייליגער באשעפער, געב מיר א מתנת חנם, געב מיר א גענאדע, געב מיר שפע איך זאל קענען מפרנס זיין מיין משפחה, הייליגער באשעפער, איך ווייס אז איך בין שולדיג, צוליב מיינע זינד האב איך נישט פרנסה, איך טו תשובה, איך האב חרטה אויף מיינע זינד, פארגעב מיר, זיי מיר מוחל, איך גיי שוין זיין וואויל, רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר, העלף מיך ארויסגיין פון אלע מיינע חובות".


אויך זאלסטו זיך ווענדן צו האברך אשר בער נרו יאיר, ער איז געשטעלט מטעם די הנהלה צו העלפן אלע אנשי שלומינו קענען באקומען די פראגראמען וואס די שטאט געבט פאר משפחות וואס קענען נישט צאלן הייצונג, עסן וכדומה.


אויך זאלסטו רעדן צו מיין זון הרב אלחנן חיים נרו יאיר, ער האט א צדקה קאסע צו העלפן משפחות נצרכים.

#238 - חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צדקה, בזיונות, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרעגסט, דו האסט נישט קיין געלט איינצוקויפן אויף שבת, בארגן טאר מען נישט, דו פרעגסט וואס צו זאגן פאר דיין ווייב.


טייערער ברודער, דו ביסט שוין דערטרונקען מיט אזויפיל חובות, פארוואס זאלסטו נישט טון וואס די תורה זאגט (שלחן ערוך יורה דעה, סימן רנג) אויב מען האט נישט קיין געלט - מעג מען בעטן צדקה; פארוואס בארגן און זיך נאך מער באגראבן? חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן אין יעדע פרט, דעריבער האט אונז דער הייליגער רבי אנגעזאגט נישט צו בארגן געלט.


רוף דיינע חברים, שיק א טעקסט מעסעדזש ווער עס וויל העלפן לכבוד שבת; עס וועט טאקע זיין שווער, עס וועט זיין בזיונות, אבער אזוי וועסטו נישט מער דערטרונקען ווערן.


מוהרא"ש זאגט, ווער עס איז פושט יד - איז נישט פושט רגל; זאלסטו גיין נאך געלט, קענסט גיין נאך געלט אויף צוויי וועגן, אדער זאגן קלאר אז דו גייסט פאר דיר, אדער זאגן: "איך גיי פאר משפחות נצרכים", אבער חס ושלום נישט בארגן.


ברודער, גיי א שפאציר און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, נאר ער וועט דיר העלפן, נאר דער אייבערשטער וועט דיך נישט אוועק ווארפן, וויין צו אים, זאג: "הייליגער באשעפער איך בין אזוי צעבראכן און פארשעמט, איך האב נישט קיין געלט פאר מיין ווייב און קינדער, איך ווייס נישט וואו צו גיין, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב שוין אזויפיל חבות, וואס וועט דא זיין? מאך מיר א נס, מאך מיר א טובה, געב מיר שפע.


הייליגער באשעפער איך ווייס אז דאס קומט מיר צוליב מיינע זינד, איך האב געזינדיגט אין פגם הברית, איך האב פוגם געווען בטיפי המח, און דער זוהר זאגט (פנחס רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז מוציא זרע לבטלה ווערט פארארעמט; זיי מיר מוחל, נעם אן מיין תשובה.


אנא ה', נעם אן מיינע בושות, איך בין אזוי פארשעמט פון יעדן איינעם, איך בין שולדיג פאר אלעמען, און מיין ווייב און קינדער ווארטן ביים טיר איך זאל אהיימברענגען פרנסה, איך קום אהיים מיט ליידיגע הענט, איך בין אזוי צעבראכן, דאס זאל זיין א כפרה פאר מיר"; אזוי זאלסטו זיך אויסוויינען ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#237 - זיך אנשטרענגען צו זיין דרך ארץ'דיג אין קלאס
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער, שטרענגט זיך אן דאס מערסטע וואס איז שייך צו זיין דרך ארץ'דיג אין קלאס, נישט טון זאכן ביים פארלערנען, נאר קוקן אויף די לערערין און אויסהערן.


אלע לערערינס וואס קומען אין סקול זענען גוטע לערערינס און טייער, אלע לימודים וואס מען לערנט אין סקול - איז וויכטיג; בעט איך אייך זייער איר זאלט פרובירן דאס בעסטע וואס איר קענט זיין וואויל.


בעטס דעם אייבערשטן אויף שמחה, נאר דורך תפילה קען מען זוכה זיין צו שמחה, בעטס: "הייליגער באשעפער, מאך מיך פרייליך, רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון מיין קאפ ביז מיין פוס, איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די ביטערקייט און פוילקייט, איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות השמחה זאל איך זוכה זיין נכלל צו ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיר אייבערשטער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס, און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליין, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#236 - באשעפער רייניג מיך פון קנאה און פיינטשאפט
תפילות אויף אידיש, הפצה, קנאה, עבירות, מדות טובות, התבודדות, ספר המידות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תצוה, שובבי"ם, י' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען דו ביסט זיך מתבודד זאלסטו שרייען צום אייבערשטן ער זאל דיך רייניגן פון די פיינטשאפט און קנאה וואס איז איינגעגעסן אין דיר, ווייל ווער עס זינדיגט אין פגם הברית וכו' - קומט אים שטענדיג אריין מחשבות פון קנאה, שנאה, כעס רציחה וכו' - און אלע שלעכטע מידות.


דעריבער זאלסטו זיך אויסרעדן צום אייבערשטן און זאגן: "הייליגער באשעפער, רייניג מיך פון מיינע שלעכטע מידות, הייליגער באשעפער איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין ריין, וואס טו איך דא מיט די פיינטשאפט, מיט די קנאה, מיט די כעס און רציחה, רייניג מיך".


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין לערנען ספר המידות, און ביי יעדע מידה זאלסטו נאס מאכן דעם ספר; זיך מתבודד זיין מיט הייסע טרערן אז די שלעכטע מידות זאלן ארויסגיין און די גוטע מידות זאלן אריינקומען.


איך האף אז דו ביסט עוסק אין הפצה. פארבינד זיך מיט אונזער בית הדפוס, פרעג וואס דו קענסט העלפן מיט פארשפרייטן די ספרים; מיר קענען נוצן הילף בגוף, בטירחא ובממון. אזוי ווי רבי נתן האט אונז געלאזט צוואה מיר זאלן עוסק זיין אין פארשפרייטן די ספרים וואס ברענגען די גאולה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#235 - פארוואס גייט מיר אלעס פארקערט?
תפילות אויף אידיש, חברים, שלום בית, רצונות, סבלנות, תשובה, היכל הקודש, סיפורי מעשיות, ביטול

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, שובבי"ם, ט' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז זייער וויכטיג זאלסט זיך האלטן מיט אנשי שלומינו, ווייל מען קען נישט מצליח זיין בלייבן ביים רבי'ן נאר מיט גוטע חברים וואס לעבן מיטן רבי'ן, זוך דיר אויף א גוטע חבר און יעדן טאג זאלסטו רעדן מיט אים אפאר ווערטער פון רבי'ן. ווייל מוהרא"ש זאגט, נאר מיט א גוטע חבר קען מען מצליח זיין ביים רבי'ן, און די אלע וואס האבן געהאט נקודות החבר, זיי האבן זיך מחזק געווען מיט גוטע חברים, יעדן טאג גערעדט פון רבי'ן, פון די זיסע ליכטיגע עצות - די האבן זייער מצליח געווען.


שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, שבת אינדערפי ביי ספורי מעשיות האבן מיר געלערנט (ספורי מעשיות, מעשה ג) ווי דער חיגר האט געטראפן א דיימאנט, דער רבי זאגט דעם לשון: "דערווייל האט ער א קוק געטון אויף דעם דיימאנט אויף דער אנדערע זייט האט ער געזען וכו'"; האבן מיר זיך זייער מחזק געווען מען זאל וויסן אז עס איז דא א דיימאנט אויך אויף די אנדערע זייט, מיין נישט אז נאר די וועג ווי דו ווילסט גיין - דאס איז די דיימאנט, און אז עס גייט פארקערט, עס גייט אנדערש - איז שוין נישט גוט; אז מען ווייסט, מען זעט אויך ביי די אנדערע זייט א דיימאנט - דעמאלט קומט מען צו די וועג וואס היילט אויס.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פב): "זֶה שֶׁאָנוּ רוֹאִים שֶׁלִּפְעָמִים הוֹלֵךְ לְהָאָדָם שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", דאס וואס מען זעט אז אלעס גייט פארקערט ווי מען וויל, "שֶׁאוֹמֵר 'אֲנָּא אֶמְלֹךְ'", דאס קומט צוליב דעם וואס מען זאגט איך וויל דוקא עס זאל זיין אזוי און אזוי, "בָּזֶה הוּא מְחַלֵּק וּמַפְרִיד אוֹתָהּ מֵהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיט דעם רייסט מען זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁהוּא מְחַלֵּק אֶת מַלְכוּת לְעַצְמוֹ, אֲזַי הוֹלֵךְ לוֹ שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", און אז מען איז אפגעשיידט פונעם אייבערשטן - גייט אלעס פארקערט, אבער אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט - דעמאלט גייט אלעס כסדר.


מיר האבן זיך מחזק געווען מיט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (די וואך אין די פרשה, שמות רבה לג, ח): "בְּשָׁעָה שֶׁאָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְמשֶׁה עַל עִסְקֵי הַמִּשְׁכָּן", ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל בעטן אלע אידן נדבות צו בויען א משכן, "אָמַר לְפָנָיו, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם יְכוֹלִין הֵם יִשְׂרָאֵל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט משה רבינו געפרעגט דעם אייבערשטן, קענען דען אידישע קינדער בויען א שטוב פארן אייבערשטן?! "אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֲפִלּוּ אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל יָכוֹל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט דער אייבערשטער געזאגט, אפילו איינער אליין קען אויך בויען א משכן, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "מֵאֵת כָּל אִישׁ אֲשֶׁר יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ". האבן מיר גערעדט, מען זאל נישט ווערן צעפאלן אויב די ווייב איז נישט וויליג צו אננעמען דעם רבי'ן וכו', מען זאל נישט ווערן צעבראכן און טראכטן 'ווי וועל איך קענען בויען א בית המקדש? ווי וועל איך קענען מצליח זיין מיט די קינדער?' אויף דעם זאגט דער אייבערשטער, אפילו איינער אליין קען בויען א משכן און מצליח זיין מיט די קינדער.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון 'רצון', פון 'ווילן'; אז מען זעט מען איז ווייט פון דאווענען, ווייט פון לערנען, ווייט פון קדושה - זאל מען אבער וועלן און נישט אפלאזן די רצון, אזוי בויעט מען די משכן. אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ", און רש"י זאגט: "לשון רצון טוב", א גוטע ווילן; מען זאל זאגן פארן אייבערשטן: "איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין וואויל".


אז מען זעט מען פאלט אין קדושה, מען היט נישט די אויגן, מען קוקט עבירות רחמנא לצלן; זאג אבער פארן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל הייליגע אויגן, איך וויל ריינע אויגן, העלף מיר, העלף מיר איך זאל זיך קענען צוריק כאפן, תשובה טון, ווערן ערליך", אז מען ווערט בכעס, מען רעגט זיך, מען רעדט לשון הרע, רכילות - ווער נישט צעפאלן און טראכט 'איך בין פארפאלן, איך קען שוין נישט זיין א צדיק', שריי ארויס דיין הארץ, ידבנו לבו, לשון רצון טוב, זאג: "אייבערשטער איך וויל זיין גוט".


עס איז דא אסאך צו שרייבן וואס טוט זיך אפ א שבת אין ישיבה צווישן אנשי שלומינו, איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין צו די בחורים.


נאכאמאל למען השם, האב א גוטער חבר; מען מוז האבן א גוטער חבר זיך אויסצושמועסן און זיך דערנענטערן צום אייבערשטן מיט די עצות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין א

#234 - רבונו של עולם, איך וויל חתונה האבן
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיין הארץ גייט מיר אויס דו זאלסט שוין טרעפן דיין שידוך, עס איז אזא רחמנות אויף בחורים און מיידלעך, קיינער פארשטייט נישט זייער צער און ווייטאג, קיינער קען זיי נישט פארשטיין.


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך, ווארט אויס, לויף נישט אוועק, אז דו זוכסט וואו צו אנטלויפן – זאלסטו אנטלויפן צום אייבערשטן און צו די תורה. זיי זיך מתבודד, זאג פארן אייבערשטן און דיין שפראך: "רבונו של עולם איך בין אזוי צעבראכן, איך וויל נישט זיין אליין, איך דארף א ווייב, איך וויל חתונה האבן, איך וויל זיין הייליג, איך וויל נישט פאלן אין פגם הברית, הייליגער באשעפער ווען וועל איך שוין טרעפן מיין שידוך; ווען? ווילאנג נאך?"


טייערער ברודער, בלייב שטארק מיט דיין צלם אלקים, מיט דיין בארד און פאות, זיי שטארק מיט אנטון תפילין און מיט היטן שבת.


איך בעט פאר דיר.

#233 - אן התבודדות איז מען אין א סכנה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חלישות הדעת, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


וואס מיינסטו, דער סמ"ך מ"ם וועט דיך אפלאזן? ער האלט נישט אויס אלע גוטע זאכן וואס דו טוסט, דעריבער זוכט ער ווי אזוי דיך מחליש דעת זיין און ווי דיך אראפצואווארפן.


בעט איך דיר טייערער ברודער, לאז זיך נישט צעברעכן, באנוץ זיך מיט די עצה פון רבי'ן, די עצה פון "התבודדות", גיי שרייען צום אייבערשטן, שריי: "הייליגער באשעפער, מאך מיך פרייליך, מאך מיר א פרישקייט, וואס בין איך אין אזא קטנות הדעת? וואס איז מיט מיר? הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיך מחי' זיין מיט גוטע נקודות וואס איך האב אין מיר און קומען צו גדלות המוחין".


אזוי זאלסטו טון יעדן אינדערפרי, הויב נישט אן דיין טאג אן התבודדות, ווייל אן התבודדות איז מען אין א סכנה.

#232 - ווען יענער מאכט אזוי נערוועז, אז די בלוט קאכט
תפילות אויף אידיש, סבלנות, בית המדרש, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


אז דו ווערסט נערוועז פון ... עד כדי כך אז דו ווילסט אוועק גיין דאווענען, דו ווערסט אין א שלעכטע גוסטע, דיין בלוט הויבט אן קאכן, דיין בלוט זידט; זאלסטו אראפציען דיין טלית אויף דיין פנים און שרייען שטילערהייט צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? ווא ווער איך נערוועז פון א צווייטן? וואס גייט מיר אן אז דער גבאי מאכט אזוי צי אזוי?"


אויך זאלסטו רעדן צו זיך, זאג דיין נאמען און האלט זיך פאר, צום ביישפיל: "יואל'יש, וואס איז מיט דיר? וואס שטערט דיר? וואס טוט דיר באמת שטערן? יואל'יש, די וועלט איז נישט דיינס, נאך אביסל לייגן מען דיך אין קבר, וואס וועט בלייבן פון דיר..."


טייערער ליבער ברודער, בדוק ומנוסה אז עס העלפט, דאס טו איך ווען דער יצר הרע וויל מיך משוגע מאכן, די עצה זאגט דער רבי (ספר המדות אות הרהורים, סימן יד): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ מַחֲשָׁבוֹת רָעוֹת", ווער עס האט שלעכטע געדאנקען, "יְדַבֵּר לְעַצְמוֹ", זאל רעדן צו זיך אליינס, "דִּבְרֵי בִּזְיוֹנוֹת", זיך פארשעמען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (נדרים ט:), שמעון הצדיק האט דערציילט א מעשה מיט א נזיר וואס האט געהאט שווערע נסיונות, ער האט געשפירט ווי אט אט ווארפט אים דער יצר הרע אראפ אין אן עבירה, האט ער גערעדט צו זיך אליינס און געזאגט: "רשע, למה אתה מתגאה בעולם שאינו שלך", וואס גרויסטו זיך מיט א וועלט וואס איז נישט דיינס? "במי שהוא עתיד להיות רמה ותולעה", נאך אביסל וועסטו זיין ווערעם; דעמאלט איז ער געראטעוועט געווארן.


טייערער ברודער, ווען נישט די עצה פון התבודדות – ווי קען מען לעבן? ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעזען? א נס אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן, א נס אז מיר זענען אנגעקומען צו מוהרא"ש אין היכל הקודש, קודש קדשים, וואס דערמאנט און מאנט צו גיין רעדן צום אייבערשטן, זיך מאכן א חשבון הנפש זיך נישט לאזן נארן, מוהרא"ש דערמאנט אונז מיר זאלן זיך נישט לאזן נארן, מיר זאלן גיין אויסשרייען אונזערע שמוציגע בלוט צום אייבערשטן און דורך לערנען די הייליגע תורה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן עה), א מענטש האט בלוט, "שֶׁלֹּא עָבַד בָּהֶם אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", וואס מען האט נישט געדינט דערמיט דעם אייבערשטן, און פון דעם ווערט מען נערוועז פון מענטשן, און מען קען נישט דערליידן קיין מענטשן, און נאר דורך תורה ותפילה איז מען זוכה צו שלום, עס זאל מער גארנישט שטערן.


מהיום והלאה, אז דו קומסט שבת אין שול און דיין בלוט הויבט אן צו זידן, זאלסטו אראפציען דיין טלית און וויינען צום אייבערשטן אין זאגן די לשון פון רבי'ן (שם, סימן קח): "'אֵיךְ נָפַלְתִּי וְנִשְׁלַכְתִּי מִשָּׁמַיִם לָאָרֶץ', רבונו של עולם ווי קוק איך אויס, איך בין אזוי אראפגעפאלן, 'שֶׁהָיִיתִי בְּמָקוֹם גָּבוֹהַּ כָּזֶה, וְעַכְשָׁו נָפַלְתִּי וְהֶחֱזַרְתִּי פָּנַי מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ', רבונו של עולם איך בין אזא רחמנות, איך בין דאך די גרעסטע רחמנות, נישטא קיין גרעסערע רחמנות פון מיר".


למען השם, גיי נישט אוועק דאווענען פון היכל הקודש, אלעס איז נאר מניעות.

#231 - איך וויל שוין חתונה האבן און זיין ריין און הייליג
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער, דו ווילסט שוין דיין שידוך, דו קענסט נישט זיין אפגעהיטן, דער יצר הרע ווארפט זיך אראפ, עס איז דיר ביטער שווער, עס איז דיר טונקל און פינסטער.


דאך בעט איך דיר מיין ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות, גלייב באמונה שלמה אז דער אייבערשטער האט פאר דיר א שידוך, און אפילו דיינע עלטערן האבן זייערע חשבונות וכו' – האט דער אייבערשטער א גוטע פלאן פאר דיר.


איך בעט דיר, דערהאלט זיך, גיי יעדן טאג אין א שטילע פלאץ און רעד זיך אויס דיין הארץ, זאג: "אייבערשטער עס איז מיר ביטער שווער, איך דארף מיין שידוך, איך וויל שוין חתונה האבן און זיין ריין און הייליג, איך קען נישט זיין אליין, איך פאל אראפ אין פגם הברית. אייבערשטער האב רחמנות אויף מיר, זיי נישט ברוגז אויף מיר אז איך זינדיג, עכט וויל איך נישט זינדיגן, עכט וויל איך זיין ערליך, עכט וויל איך זיין ריין, אבער יעדעס מאל פאל איך אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, העלף מיר, געב מיר שמחה, געב מיר ישוב הדעת, איך זאל קענען יעדן איינעם פרייליך מאכן, און אויך א שידוך, א גוטע ערליכע פרומע מיידל, איך וויל אויפשטעלן אן ערליכע שטוב".


איך האף צום אייבערשטן איך וועל זיין דיין שדכן.

#230 - א קליינע תפילה ארויסצוגיין פון חובות
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תרומה, שובבי"ם, ב' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע דיינע חובות וכו'; עס וועט דיר נישט העלפן די אלע פלענער, איין פלאן איז דא פטור צו ווערן פון די חובות; תשובה טון, און זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן. ווייל דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קיב): "יֶשׁ עֲבֵירָה שֶׁעָנְשָׁהּ שֶׁל עֲבֵירָה הַהִיא שֶׁיְּהֵא בַּעַל חוֹב תָּמִיד", עס איז דא עבירות וואס דאס מאכט אז דער מענטש זאל שטענדיג זיין א בעל חוב; דאס איז די עבירה פון הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, ווייל די עקלדיגע עבירה פארשטאפט דעם מח פונעם מענטש און עס ווארפט אריין דעם מענטש אין א קטנות המח, אז דער מענטש טראכט אז ער מוז בארגן געלט, און צום סוף בלייבט ער נעבעך א גרויסער בעל חוב.


גיי אין א ווינקל, וויין זיך אויס צום אייבערשטן; נאר אזוי וועסטו ארויסקריכן פון דיינע חובות, דא האסטו א קליינע תפילה וואס צו בעטן:


 


"הייליגער באשעפער איך דארף א נס, איך זינק אין א געדעכטע בלאטע פון חובות, און וויפיל איך פרוביר ארויסצוגיין - פאל איך צוריק, איך דריי מיט חובות, איך בין שולדיג אזויפיל חובות, העלף מיר איך זאל קענען יעדן איינעם באצאלן.


רבונו של עולם, איך ווייס זייער גוט אז איך בין שולדיג אין די חובות, דו האסט אונז מגלה געווען דורך דעם הייליגן רבי'ן פון וואס חובות קומט, דער רבי זאגט אז חובות קומט פון פוגם זיין בברית, איך טו תשובה, זיי מיר מוחל אויף מיינע זינד, איך גיי מער נישט טון קיין עבירות, איך זאג צו איך גיי זיין גוט, און איך בעט דיר הייליגער באשעפער, נעם אן מיין תשובה און מאך מיר א נס איך זאל יעדן איינעם באצאלן און האבן גרויס שפע צו קענען מפרנס זיין מיין משפחה".


זאג די תפילה, און דער עיקר זאלסטו זאגן דיינע אייגענע ווערטער; אייגענע תפילות איז זייער חשוב ביים אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#229 - אפילו ווען ס'איז ענג, איז דער אייבערשטער מיט דיר
תפילות אויף אידיש, אמונה, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך ווייס דו גייסט יעצט אריבער א שווערע צייט, עס איז דיר אזוי ענג, אזוי שווער וכו' וכו' - זאלסטו געדענקען אז דער אייבערשטער איז מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר, ער ווארט נאר אויף די איין זאך, דו זאלסט עפענען דיין מויל און זאגן: "טאטע העלף מיר, טאטע ראטעווע מיך".


בלייב שטארק מיט די אמונה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#228 - איר דארפט אייך גארנישט דערשרעקן פון וואס די דאקטוירים שרעקן אן
קינדער, תפילות אויף אידיש, שמות הצדיקים, דאקטורים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווערט נישט דערשראקן פון וואס די דאקטוירים זאגן, זיי שרעקן אן אלעמען, זיי זאגן פאר יעדן עפעס א שרעקעדיגע זאך, נעמט עס נישט צום הארצן; א דאקטער האט רשות נאר צו מאכן גוט, א דאקטער האט נישט קיין רשות צו דערשרעקן.


זיי ווייסן גארנישט פון זייער לעבן צו זאגן, איר דארפט אייך גארנישט דערשרעקן פון וואס זיי שרעקן אן.


זאגט שמות הצדיקים. מוהרא"ש זאגט, ביי די חדשים וואס מען ווארט זאל מען זאגן "שמות הצדיקים" - נעמען פון צדיקים, און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכן דערמאנען די נעמען פון צדיקים - קען מען טוישן די טבע.


זאגט די נעמען יעדן טאג: אברהם אבינו, יצחק אבינו, יעקב אבינו, משה רבינו, אהרן הכהן, יוסף הצדיק, דוד המלך, שלמה המלך, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם די תפילה:


"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְגֶערְהֵייט אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיךְ נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הִיט מִיךְ אוּן הִיט דָאס קִינְד, דִי דָאקְטוֹרִים שְׁרֶעקְן מִיךְ אָן אַז עֶפֶּעס טוֹיג נִישְׁט אוּן דָאס מַאכְט מִיר אַזֶעלְכֶע פְּחָדִים אַז אִיךְ הַאלְט דָאס מַמָּשׁ נִישְׁט אוֹיס, גֶעבּ מִיר אַ גֶעזוּנְט קִינְד, אַ לִיכְטִיג קִינְד, אַ הֵיילִיג קִינְד. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#227 - די פראבלעם איז פשוט פארפוילטע קנאה און פארפוילטע מידות
תפילות אויף אידיש, מחלוקת, קנאה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך ווער אויפגעגעסן פון קנאה, איך קען נישט ליידן דעם און יענעם און דאס ברענגט פיינטשאפט, ביז איך קען שוין נישט רעדן מיט יענעם, הייליגער באשעפער דו ווייסט דעם ריינעם אמת אז דאס איז נאר קנאה, הייליגער באשעפער ראטעווע מיך פון קנאה, ראטעווע מיך איך זאל נישט פארלירן די וועלט און יענע וועלט צוליב אביסל קנאה", מוהרא"ש דערציילט, מען האט אמאל געהערט ביים רבינ'ס ציון ווי איינער וויינט: "רבונו של עולם וועגן אביסל קנאה, וועגן אביסל כבוד און אביסל תאוה - זאל איך פארלירן די וועלט און יענע וועלט?!"


אן התבודדות ווייסט מען ניטאמאל וואס באדערט און וואס שטערט, אן התבודדות איז מען אין עולם הדמיון, מען מיינט דאס איז דער פראבלעם יענץ איז דער פראבלעם - ווען עס איז פשוט פארפוילטע קנאה, פארפוילטע מידות, און נאר דורך שרייען צום אייבערשטן: "ראטעווע!" - קען מען זיך ראטעווען.


דער אייבערשטער מאכט מיט מיר אזעלכע חסדים, דעם שבת וועל איך זיין אין בארא פארק ביי מיין טאטע שליט"א, איך מאך באווארפן פאר מיין זון החתן שמעון, איך מאך עס ביי מיין טאטע שליט"א. די חתונה וועט זיין בעזרת השם יתברך ובשעה טובה ומוצלחת זונטאג אין ישיבה, איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען; פון קרית ברסלב דארף מען זיך נישט אריינשלעפן, עס וועט זיין שבע ברכות אין שטעטל, וועלן מיר זיך דארט קענען פרייען אויף די גרויסע חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז אז מיר ווייסן פון רבי'ן, פון אזעלכע עצות.


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.