בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת מקץ, כ"ב כסליו, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד נתן נרו יאיר

דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה 'התבודדות'; מוהרא"ש זאגט, ווען מיר וואלטן מקורב געווארן צום רבי'ן נאר צו באקומען די מתנה, וואלט שוין אלעס כדי געווען.

'התבודדות' איז טייטש אז א מענטש זאל זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אויף זיין שפראך, אויף זיין מאמע לשון, אלעס אויס דערציילן פארן אייבערשטן. דער רבי האט געזאגט (שבחי הר"ן, סימן י) אז ער איז צו געקומען צו זיינע מדריגות נאר דורך די עצה פון התבודדות, נאך האט דער רבי געזאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה; ק) ער האט געהערט פון אסאך צדיקים, אז זיי אלע זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות נאר דורך התבודדות, ווייל מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד אן התבודדות. ווען דער רבי האט דאס געזאגט, אז מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד אן התבודדות, זענען דארט געשטאנען אנשי שלומינו, זיי האבן אנגעפאנגען אויסרעכענען נעמען פון צדיקים, האט דער רבי געזאגט אויף יעדן נאמען וואס זיי האבן אויסגערעכנט, אז אלע פון זיי האבן אים בפירוש געזאגט אז זיי זענען צוגעקומען צו זייערע מדריגות נאר דורך אסאך רעדן צום אייבערשטן.

ווען א מענטש גייט אריבער צרות ויסורים, איז די איינציגסטע עצה ארויס צו גיין דערפון - דורך בעטן דעם אייבערשטן. עס איז א מצוות עשה מן התורה צו שרייען צום אייבערשטן ווען עס קומט א צרה (רמב"ם, פרק א' מהלכות תעניות, הלכה א), און אזוי לערנט אונז דער הייליגער רבי, אז מיר זאלן נאר אנטלויפן צום אייבערשטן, וויינען צו אים ער זאל רחמנות האבן אויף אונז.

דאס וואס דו שרייבסט אז מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן צען מינוט אויף די צרה וואס מען האט וכו', דאס איז קעגן די תורה. ווען מען לערנט תורה זעט מען וואס די אבות הקדושים האבן געטון ווען זיי האבן געהאט א צרה; וואס האט יצחק אבינו געטון ווען ער האט געווארט אויף קינדער? ער האט געבעטן דעם אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט (בראשית כה, כא): "וַיֶּעְתַּר יִצְחָק לַה' לְנֹכַח אִשְׁתּוֹ", יצחק אבינו האט געדאוונט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו קינדער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סג, ה): "יצחק אבינו איז געשטאנען אין איין וויקל, רבקה איז געשטאנען אינעם אנדערן ווינקל, און אזוי האבן זיי געדאוונט ביז דער אייבערשטער האט זיי געגעבן קינדער; וואס האט יעקב אבינו געטון ווען ער האט געזען ווי עשו וויל אים הרג'נען? ער האט געבעטן דעם אייבערשטן; וואס האבן די אידן געטון אין מצרים ווען פרעה האט זיי געפייניגט? זיי האבן געקרעכצט צום אייבערשטן, און זיי האבן געשריגן צו אים ער זאל זיי העלפן.

נעם דעם ספר תהילים, קוק וואס דוד המלך האט געטון ווען ער האט געהאט צרות און יסורים - ער האט געשריגן צום אייבערשטן: "העלף מיר אייבערשטער", "ראטעווע מיר אייבערשטער", אויך האט ער געדאנקט דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט מיט אים. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה) אז דוד המלך האט שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס, האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס, אזוי ווי עס שטייט (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט.

עס איז נישט דא אזא זאך ווי צו זאגן פאר א מענטש: "דאנק דעם אייבערשטן אויף די צרה וואס דו האסט", עס איז סתם ליצנות געמאכט אויפן חשבון פון מענטשן; גיי צו א איד וואס האט נישט קיין קינדער פאר לאנגע יארן, און זאג אים ער זאל יעדן טאג טאנצן פאר צען מינוט: "א מחיה אז איך האב נישט קיין קינדער", "איך דאנק דיר אייבערשטער אז מיר האבן נישט קיין קינדער", דאס איז סתם ליצנות געמאכט אויפן חשבון פון א צעבראכענעם איד. אודאי דארף מען טאנצן יעדן טאג, מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס ער טוט - מער ווי צען מינוט, אבער מען טאר זיך נישט אפנארן.

א מענטש דארף גלייבן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים איז זיכער לטובותו, דער אייבערשטער ער ווייסט וואס עס איז גוט פארן מענטש, אויף דעם בעטן מיר (תהלים פה, ח): "הַרְאֵנוּ ה' חַסְדֶּךָ", ווייז אונז אייבערשטער אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אונז איז חסדים; אבער ארויס צו גיין פון א צרה איז דא איין עצה - בעטן דעם אייבערשטן מיט רחמנות, אז דער אייבערשטער זאל אוועק נעמען פון אים זיינע יסורים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.