תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
קודם כל א גרויסן יישר כח פאר'ן טוישן מיין לעבן; זייט איך האב אנגעהויבן זאגן ח"י פרקים משניות בין איך געווארן אן אנדערער מענטש. איך וויל ארויסברענגען א שבח פאר א בחור פון ישיבה וואס ער איז געווען דער וואס האט מיר געעפנט מיין קאפ, און מיר מקרב געווען צום רבי'ן. איך פרוביר אויך צו זאגן יעדן טאג תיקון הכללי, א יום תהילים, און דער בלאט גמרא, ברוך ה'.
איך האב א שאלה, ווען מען זאגט משניות, זאגט מען ארויס דעם אייבערשטנ'ס נאמען, אדער זאגט מען נאר 'השם'?
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת בשלח, ז' שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
שטארק זיך בלימוד משניות, דער חיד"א זכר צדיק לברכה ברענגט (מדבר קדמות מערכת א, אות נא) בשם מדרש תלפיות: "אָשֵׁר בֶּן יַעֲקֹב יוֹשֵׁב עַל פִּתְחוֹ שֶׁל גֵיהִנוֹם, וּמִי שֶׁהִרְבָּה לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת אֵינוֹ מַנִּיחוֹ לְהִכָּנֵס שָׁם"; ווען א מענטש קומט ארויף אויבן אין הימל, קומען די מלאכי חבלה און ווילן אים אריינשלעפן אין גיהינום, הייבט דער מענטש אן שרייען צו אלע צדיקים, ער שרייט: "אברהם אבינו ראטעווע מיר", "יצחק אבינו ראטעווע מיר", "יעקב אבינו ראטעוווע מיר", קיינער עטנפערט אים נישט, נאכדעם שרייט ער: "ראובן", "שמעון", "לוי", ביז ער קומט אן צו אשר בן יעקב. אשר פרעגט דעם מענטש צי ער האט געלערנט משניות, אויב ענטפערט ער 'יא', נעמט ער אים אריין אין גן עדן. דער חיד"א טייטשט מיט דעם דער פסוק (בראשית מט, כ): "מֵאָשֵׁר שְׁמֵנָה לַחְמוֹ", 'שְׁמֵנָה' איז די אותיות 'מִשְׁנָה', אז אשר בן יעקב זעט אז א מענטש האט געלערנט משניות, "וְהוּא יִתֵּן מַעֲדַנֵּי מֶלֶךְ", וועט ער אים געבן גן עדן; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון משניות.
בנוגע ארויס זאגן דעם שם השם, עס ווענדט זיך; נאר אויב מען זאגט ארויס דעם גאנצן פסוק, דעמאלט קען מען ארויס זאגן דעם שם השם.
די בעסטע זאך איז זיך צוגעוואוינען זאגן ווען עס שטייט די שם אדנ"י - השם, און ווען עס שטייט יקו"ק - הֲוַיָ"ה; צום ביישפיל, "שְׁמַע יִשְׂרָאֵל הֲוַיָ"ה אֱלֹקֵינוּ הֲוַיָ"ה אֶחָד".
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.