שאלה אין קורצן ענין
#1 - איז דער סדר דרך הלימוד, נאר פאר ווען מ'איז אין א שוואכע מינוט?
לימוד התורה, סדר דרך הלימוד

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט וואס איר האט געשריבן אין א תשובה, וועגן דעם "סדר דרך הלימוד", אז דער רבי האט געהייסן פאר רבי נתן צו "זאגן" יעדן טאג ח"י פרקים משניות, כאטש וואס רבי נתן האט געקענט ש"ס אויף אויסנווייניג מיט אלע תוספות, און איר ברענגט דארט ארויס אז אפילו איינער וואס קען לערנען און פארשטייט לערנען, זאל ער נאכאלץ נעמען דעם דרך הלימוד פון רבי'ן צו זאגן אן פארשטיין.


איז מיין שאלה אויב דאס איז געזאגט געווארן דוקא ווען דער מענטש איז אין א שוואכע מינוט, ווען ער האט א ירידת המוחין און אנדערע פראבלעמען וואס לאזן אים נישט לערנען געהעריג, אדער איז דאס טאקע סתם אזוי צו יעדע צייט און מצב.


ווייל איך האב געליינט אין ספר הקדוש אשר בנחל באידיש (דאכט זיך ערגעץ אין חלק ד') ווי מוהרא"ש איז מסביר באריכות דעם "סדר דרך הלימוד", און דארט זעט יא אויס אז עס איז נישט געמאכט געווארן פאר איינעם וואס חשק צו לערנען און פארשטייט לערנען.


א גרויסן יישר כח, און ביטע זייט מתפלל פאר מיר איך זאל האבן שלום בית (איך בין יעצט צעטיילט) און איך זאל זוכה זיין אמת'דיג תשובה צו טון.


יוסף

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי-קדושים, י' אייר, כ"ה לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד יוסף נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זיך נישט לאזן נארן, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי שֶׁלֹּא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם, כִּי הָעוֹלָם מַטְעֶה מְּאֹד", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר: די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן.


א מענטש דארף זייער אכטונג געבן ער זאל זיך נישט אפנארן, נאר שטענדיג קוקן אויף זיך און זיך אליינס פרעגן: "ווען האב איך דאס לעצטע מאל געעפענט א ספר?" א מענטש כאפט נישט אז עס גייט אריבער א טאג נאך א טאג, א וואך נאך א וואך, א חודש נאך א חודש, אפילו א יאר נאך א יאר, און ער האט נישט געעפענט קיין אידיש ספר צו לערנען אפילו איין ווארט תורה.


יעדער מענטש וויל לערנען, יעדער מענטש איז צעבראכן אז ער לערנט נישט און יעדער ווייסט זייער גוט אז נאר תורה מאכט פרייליך דעם מענטש, דער פראבלעם איז אז מען האט גוטע תירוצים. איינער זאגט: "איך פארשטיי נישט קיין לערנען"; איינער זאגט: "איך פלעג לערנען, אבער לעצטנס גייט אריבער אויף מיר זייער פיל שוועריקייטן אז איך קען זיך פשוט נישט אווקעזעצן לערנען"; א דריטער זאגט: "ווען דו וועסט האבן א ווייב ווי איך, ווען דו וועסט האבן אזעלכע שווערע צרות ווי איך האב, וואלסטו אויך נישט געקענט לערנען".


אט דא קומט אריין דעם רבינ'ס "סדר דרך הלימוד"; ווען א מענטש נעמט אן דעם רבינ'ס ווערטער מיט א שטארקייט, ער הייבט אן לערנען יעדן טאג אביסל חומש; ער הייבט אן די סדרה אנהייב וואך, זונטאג לערנט ער ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער; נאכדעם נעמט ער א משניות, ער הייבט אן פון אנהייב מסכת ברכות "מֵאֵימָתַי קוֹרִין אֶת שְׁמַע וְכוּ'", ביז ער ענדיגט מסכת ברכות, נאכדעם הייבט ער אן מסכת פאה אזוי לערנט ער פרק נאך פרק ביז ער ענדיגט א סדר נאך א סדר, אויף דעם וועג וואלט יעדער איינער זוכה געווען צו לערנען פלייסיג.


דעריבער בעט איך דיר זייער, פאלג דעם הייליגן רבי'ן און הייב היינט אן צו לערנען אויפן "סדר דרך הלימוד"; נעם א משניות און הייב אן זאגן פרקים משניות, נעם א גמרא און זאג דפים גמרא, אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט זאלסטו ווייטער לערנען, זאג די ווערטער פון די הייליגע תורה ווייל דאס וועט דיר ברענגען נאנט צום אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל.): "בָּרָאתִי יֵּצֶר הָרָע, וּבָרָאתִי לוֹ תּוֹרָה תַּבְלִין", איך האב באשאפן דעם יצר הרע - זאגט דער אייבערשטער - אבער איך האב אויך באשאפן א רפואה פארן יצר הרע, דאס איז די הייליגע תורה, וואס דאס איז א מעדיצין קעגן דעם יצר הרע, "וְאִם אַתֶּם עוֹסְקִים בַּתּוֹרָה אֵין אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ".


דער רבי האט אויך געוואלט מען זאל לערנען א שיעור בעיון; אינעם זעלבן שיחה וואו דער רבי זאגט מען זאל לערנען שנעל אפילו מען פארשטייט נישט, זאגט דער רבי (שיחות הר"ן סימן עו): "גַּם צְרִיכִין לִלְמֹד אֵיזֶה שִׁעוּר בַּיּוֹם, בִּקְצָת עִיּוּן", א מענטש זאל אויך האבן א שיעור צו לערנען בעיון אביסל יעדן טאג; דאס ווענדט זיך שוין יעדער מענטש וויפיל ער קען וכו', אבער דער ערשטער חלק פונעם סדר דרך הלימוד דאס איז נוגע פאר יעדן איינעם, דאס איז א דבר השוה לכל נפש.


וואויל איז פאר דעם מענטש וואס לאזט זיך נישט נארן; ביי אים וועט מקיום ווערן דער פסוק (משלי לא, כה): "עֹז וְהָדָר לְבוּשָׁהּ, וַתִּשְׂחַק לְיוֹם אַחֲרוֹן"; וואס די הייליגע חכמינו זכרונם לברכה דרש'נען אויף דעם (שמות רבה נג, ב): "אֵימָתַי הַתּוֹרָה מְשַׂחֶקֶת?" ווען לאכט די תורה צום מענטש, ווען זעט דער מענטש וואס ער האט אלץ געטון אין זיין לעבן? "הֱוֵי לְיוֹם אַחֲרוֹן", ביים לעצטן טאג; דעמאלט וועלן אפיר קומען אלע פרקים משניות און דפים גמרא, דעמאלט וועט מען זען די ווארהייט פונעם סדר דרך הלימוד; דאס גרויסקייט פון די וואס האבן געפאלגט דעם רבי'ן בתמימות ופשיטות.


ביי די לויה ווען מען וועט באגלייטן דעם נפטר וואס האט געפאלגט דעם הייליגן רבי'ן, וועט מען נישט סתם טראגן דעם ארון, נאר עס וועט זיין א ריכטיגער ארון הקודש, א ארון מלא ספרים; עס וועט ליגן אינעם ארון גאנץ תַּנַּ"ך, שִׁשָּׁה סִדְרֵי מִשְׁנָה, בַּבְלִי, יְרוּשַׁלְמִי, תּוֹסֶפְתָּא, רַמְבַּ"ם, טוּר, שֻׁלְחָן עָרוּך, כָּל הַמִּדְרָשִׁים, זוֹהַר וְתִּקּוּנִים, כָּל סִפְרֵי רַבֵּינוּ וְכוּ' וְכוּ'; דעמאלט וועט מען זען ווער עס איז דער געלעכטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.