תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
א גרויסן יישר כח פאר אלע חיזוק. איך בין ברוך ה' געבענטשט געווארן מיט צוויי ליכטיגע קינדערלעך, און איך דאנק דעם אייבערשטן דערויף, אבער איך האב א פראבלעם מיט'ן עלטערן פיר יעריג קינד וואס הערט נישט וואס מ'רעדט צו איר, זי פאלגט נישט מיך און נישט מיין מאן.
מיר האבן שוין פרובירט מיט אלע סארט וועגן, אבער גארנישט ארבעט נישט מיט איר. מיר האלטן זיך זייער שטארק, זי באקומט נישט אלעס וואס זי פארלאנגט, און דאס האט זי זיך שוין אויסגעלערנט אנצונעמען, ווען עס קומט אבער צו טון זאכן וואס מ'הייסט איר, צום ביישפיל צו אנטון נאכט קליידער, נישט צו טשעפען די בעבי, און דאס גלייכן, דאן איז ממש נישטא צו וועמען צו רעדן. זי ווערט אזוי אויפגערעגט און ווילד, זי צעברעכט און גיסט אויס זאכן, און די איינציגסטע זאך וואס קען איר אפשטעלן איז נאר א פאטש.
מיר ווייסן אז דאס איז נישט די ריכטיגע וועג, אבער מיר האבן נישט קיין אן אנדערע וועג. צו גיין צו חינוך קלאסן אדער טערעפי פאר'ן קינד, ווייסן מיר אז דער ראש ישיבה האלט נישט דערפון. ביטע העלפט אונז ארויס מיט דעם ווייל מיר האלטן עס שוין מיר נישט אויס, ווי אזוי קען מען איר מאכן פאלגן די עלטערן?
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, י' אלול, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אזוי זענען אלע קינדער, אלע קינדער זענען ווילד און נישט פאלגעדיג; קינדער ווערן אזוי געבוירן. עס שטייט (איוב יא, יב): "וְעַיִר פֶּרֶא אָדָם יִוָּלֵד", א מענטש ווערט געבוירן מיט שלעכטע מידות ווי אן אייזל אן שכל; מען דארף ארבעטן אויסצוארבעטן די מידות. די ארבעט פון עלטערן איז צו העלפן די קינדער זיי זאלן קענען אויסארבעטן די שלעכטע נאטורן.
ווען די קינדער זענען גאר יונג איז די צייט אויסצוארבעטן זייערע נאטורן, זיי זאלן פאלגן; קינדער פרובירן מיט אלע מיטלען אויסצופירן און נישט פאלגן די עלטערן. עלטערן דארפן נישט מורא האבן אוועק צו שטעלן שטארקע ליניעס כדי די קינדער זאלן פאלגן, מען דארף פרובירן מיט אלע מיטלען צו צעברעכן די עקשנות פון די קינדער, אויב דארף דאס גיין מיט א פעטשל, געבט מען א פעטשל, ביז די קינדער לערנען זיך אויס צו פאלגן.
די ארבעט איז זייער זייער שווער אבער שפעטער צאלט עס זיך אויס, אז מען לייגט אריין שטארקע כוחות אין חינוך הבנים והבנות, אז מען העלפט די קינדער אויסבייגן די שווערע נאטורן האט מען שפעטער אסאך נחת פון זיי; זיי וואקסן געזונטע מענטשן און גייען אין די וועגן פון די תורה.
מיט דעם וואס מען געבט נאך די קינדער, מען לאזט זיי טון וואס זיי ווילן, מיט דעם ווערט מען נישט קיין באליבטע טאטע מאמע. שלמה המלך זאגט (משלי יג, כד): "חוֹשֵׂךְ שִׁבְטוֹ שׂוֹנֵא בְנוֹ", עלטערן וואס מוסר'ן נישט די קינדער די האבן פיינט זייערע קינדער, "וְאֹהֲבוֹ שִׁחֲרוֹ מוּסָר", ווידעראום עלטערן וואס מוסר'ן די קינדער - די האבן ליב זייערע קינדער. פרעגן די הייליגע חכמים (שמות רבה א, א) ווען עלטערן הערן אז איינער האט געשלאגן זייער קינד וועלן זיי דאך זיך נוקם זיין אין יענעם, ווי קען דער פסוק זאגן אז די עלטערן וואס שלאגן נישט די קינדער האבן פיינט די קינדער? "לְלַמֶּדְךָ, שֶׁכָּל הַמּוֹנֵעַ בְּנוֹ מִן הַמַּרְדּוּת סוֹף בָּא לַתַּרְבּוּת רָעָה וְשׂוֹנְּאֵהוּ", ווייל די עלטערן וואס מוסר'ן נישט זייערע קינדער וועלן די קינדער ארויסגיין לתרבות רעה, זיי וועלן אפלאזן די אידישע וועג.
פארשטייט זיך אז מען דארף האבן אסאך סבלנות, עס גייט נישט אין איין טאג; קינדער טוישן זיך נישט אין איין טאג, מען דארף אקערן און זייען ביז מען שניידט די פירות אבער אז מען האט געדולד זעט מען אסאך נחת.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.