בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר,

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אסאך מאל האבן קינדער מורא צו זאגן דעם אמת, זיי האבן מורא אז מען וועט זיי געבן א שטראף וכו', דעריבער מאכן זיי אויף מעשיות וואס זענען נישט אמת; די עצה פאר דעם איז מען זאל זאגן פאר'ן קינד: "אויב דו וועסט זאגן אמת וועסטו נישט באקומען קיין שטארף, אויב דו וועסט זאגן ליגענט וועט מען דיר דארפן געבן א שטראף", דעמאלט וועלן זיי זאגן דעם אמת.

צום ביישפיל, מען טרעפט אמאל ביי קינדער א טייערע חפץ אדער געלט און ווען מען פרעגט זיי פון וואו זיי האבן דאס, הייבן זיי אן מאכן א מעשה וכו'; דארף מען זאגן פאר'ן קינד: "אויב וועסטו זאגן דעם אמת וועט מען גארנישט טון, אבער אויב וועסטו זאגן ליגענט וועט מען דארפן געבן א שטראף"; מען דארף העלפן דאס קינד זאגן דעם אמת, מען פרעגט: "פון וועם האסטו דאס גע'גנב'ט? פון וואו האסטו דאס גענומען?" ביז די אמת קומט ארויס, דאס קינד איז מודה פון וואו ער האט דאס גענומען, דעמאלט לערנט מען זיי אויס צוריק צו געבן און מען רעדט צו זיי אז מען טאר נישט גנב'נען, מען דערציילט זיי מעשיות איבער די הארבקייט פון גניבה.

דער עיקר זאלסטו געדענקען אז חינוך איז א לאנגע ארבעט, עס גייט נישט אין איין מינוט; חינוך איז א לאנגע וועג אבער ביים סוף איז דאס א קורצע וועג. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (עירובין נג:) רבי יהושע בן חנניה האט געזאגט: קיינער האט מיר נישט איבער געקלוגט אזוי ווי דער קינד וואס האט מיר געענטפערט ווען איך האב אים געבעטן ער זאל מיר ווייזן די אריינגאנג צום שטאט, דער קינד האט מיר געזאגט אז עס איז פארהאן צוויי וועגן, א קורצע-לאנגע וועג און א לאנגע-קורצע וועג; איך האב נישט פארשטאנען וואס ער מיינט, האט מיר דער קינד מסביר געווען, אז עס זענען פארהאן צוויי וועגן, איין וועג זעט אויס צו זיין אין אנהייב גרינג אבער שפעטער איז דאס א לאנגע שווערע וועג, מען קען נישט אנקומען צום שטאט, נאכדעם איז פארהאן א שווערע וועג אבער ביים סוף איז דאס גרינג; דאס איז חינוך, ווער עס ארבעט שווער ביים אנהייב, ווען די קינדער זענען קליין געבט ער זיך אפ מיט זיי, אפילו עס איז שווער, עס איז נישט גרינג - דאך ארבעט ער מיט די קינדער, וועט ער ביים סוף האבן א גרינגע ארבעט, ער וועט זען נחת ביי זיי, אבער אז מען נעמט די גרינגע וועג אין אנהייב, מען איז נישט מחנך די קינדער, מען לאזט זיי טון וואס זיי ווילן, וועט ביים סוף זיין זייער שווער.

ועל כולם דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף גוטע קינדער; מוהרא"ש האט דערציילט, א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו בעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען צום אייבערשטן זי זאל זוכה זיין צו גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זען אסאך נחת פון דיינע קינדער.