שאלה אין קורצן ענין
#1 - וואס קענט איר מיר דערציילן איבער מוהרא"ש?
מוהרא"ש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ווער אי"ה אן אייניקל פון מוהרא"ש זי"ע, וואס קענט איר מיר דערציילן מער איבער מוהרא"ש, און וואס דאס מיינט פאר מיר, ווערנדיג יעצט אן אייניקל?


יישר כח, שלומי

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד החתן שלומי נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די שאלה איז נישט קיין גרינגע שאלה, עס איז א שאלה וואס האט נישט קיין ענדע; ווי קען מען אראפ שרייבן ווער מוהרא"ש איז געווען? ווער קען דערציילן וואס א צדיק איז? עס איז נישט דא קיין אנהייב און קיין ענדע צו די מעשים פון א צדיק.


איך וועל דיר זאגן אפאר ווערטער וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט אין שפיטאל עטליכע טעג פאר זיין הסתלקות.


געווען איז דאס מוצאי שבת קודש פרשת בשלח ווען איך בין אריבער אינעם קאלאמביע שפיטאל, און איך האב זוכה געווען צו זען מוהרא"ש נאכאמאל איידער ער איז אוועק פון דער וועלט, עס האט אויס געזען ווי מוהרא"ש גייט שוין נסתלק ווערן דעמאלט און מען האט קיינעם נישט אריין געלאזט. עס איז געווען אזא טומל ביי אנשי שלומינו, מיר זענען געווען זייער דערציטערט פון די שלעכטע נייעס, אלע זענען געקומען צו לויפן צום שפיטאל אבער מען האט קיינעם נישט אריין געלאזט. למעשה איז א זון פון מוהרא"ש ארויס געקומען פון צימער מיר זאגן אז איך זאל אריין קומען; מיר איז פשוט שלעכט געווארן צו זען ווי מוהרא"ש ליגט אין בעט, אלע מיינע גלידער האבן מיר געציטערט. איך האב געוואלט געבן שלום אבער מוהרא"ש האט מיר געוויזן אז איך זאל אים נישט געבן די האנט.


מוהרא"ש האט מיר געוויזן אז איך זאל זיך אוועק זעצן, און ער האט מיר דערציילט די שיחה וואס דער רבי ברענגט אראפ פונעם הייליגן בעל יסוד ושורש העבודה זכותו יגן עלינו (חיי מוהר"ן תקכב) אז פאר ער איז אוועק פון דער וועלט האט ער געגעבן א קנאק מיט זיין פינגער און געזאגט: "אִיבֶּער גִּישְׁפְּרִינְגֶען"; ער האט געמיינט צו זאגן אז ער פריידט זיך אז עס איז אים געלונגען איבער צו שפרינגען אלע נארישקייטן פון דער וועלט. און רבי נתן שרייבט (שם): "וְהָיָה רַבֵּנוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה מְשַׁבֵּחַ מְאֹד אֶת הַצַּדִּיק הַזֶּה שֶׁזָּכָה לוֹמַר כָּךְ קֹדֶם מוֹתוֹ", אז דער רבי האט אים זייער אויסגעלויבט אז ער האט זוכה געווען צו קומען צו דעם.


מוהרא"ש האט געוויזן מיט די פינגער ווען ער האט דערציילט די שיחה און געזאגט: "און איך גיי יעצט אוועק פון דער וועלט, און איך פאטש פאר שמחה אז איך האב מיין גאנץ לעבן זיך אוועק געגעבן פאר אידישע קינדער"; מוהרא"ש האט אנגעהויבן פאטשן מיט זיינע הייליגע הענט און געשמייכלט ווען ער האט געזאגט די ווערטער "און איך פאטש אז איך גיי שוין אוועק פון דער וועלט"; די פאר ווערטער קען איך דיר שרייבן אויף מוהרא"ש זכרונו לברכה אויפן שפיץ גאפל.


עס איז כדאי דו זאלסט פארן צום ציון הקדוש - פון דיין צוקונפטיגער זיידע - קיין יבניאל און דו זאלסט זיך מתבונן זיין לויט די נוסח המציבה. איך בין דיר עס מעתיק דא: "פֹּה נִטְמַן", דָא לִיגְט, "הַחָסִיד הָאֲמִתִּי, עוֹבֵד ה' בִּתְמִימוּת וּבִפְשִׁיטוּת", אַן אֱמֶת'עֶר עֶרְלִיכֶער אִיד וָואס הָאט גֶעדִינְט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן בִּתְּמִימוּת וּפְּשִׁיטוֹת, "מָסַר נַפְשׁוֹ אֵלָיו יִתְבָּרַךְ בְּכָל יוֹם וָיוֹם מִיּוֹם עָמְדוֹ עַל דַּעְתּוֹ", עֶר הָאט זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן יֶעדְן טָאג פוּן וֶוען עֶר אִיז גְרוֹיס גֶעוָוארְן, "וְסָבַל יִסּוּרִים קָשִׁים וּמָרִים כָּל יְמֵי חַיָּיו", עֶר הָאט גֶעלִיטְן שְׁוֶוערֶע אוּן בִּיטֶערֶע יִסוּרִים זַיין גַאנְץ לֶעבְּן, "רַבִּים הֵשִׁיב מֵעָוֹן וְקֵירְבָם אֵלָיו יִתְבָּרַךְ וכו' וכו'", אַסַאךְ מֶענְטְשְׁן הָאט עֶר מַחְזִיר בִּתְשׁוּבָה גֶעוֶוען אוּן זֵיי דֶערְנֶענְטֶערְט צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר הָאט אוֹיפְגֶעשְׁטֶעלְט פִילֶע תַּלְמִידִים עֶרְלִיכֶע אִידְן אוּן יִרְאֵי ה'.


איך שפיר יעצט וואס רבי נתן שרייבט אויפן רבי'ן (אינעם הקדמה אויפן ספר המידות): "וְא עָלֵינוּ לְהַרְבּוֹת שְׁבַח דְּבָרִים אֵלּוּ, כִּי כָּל הַמּוֹסִיף גּוֹרֵעַ", מיר קענען נישט מרבה זיין מיט קיין שבחים אויפן רבי'ן, ווייל ווי מער מען רעדט פון שבחים מאכט מען נאר ווייניגער; איין זאך קען איך דיר זאגן, אז דו ביסט זוכה אריין צו קומען אין אזא הייליגע משפחה, דו ווערסט אן אייניקל פון אזא גרויסן צדיק, זאלסטו גוט געדענקען אז אמת טאקע זכות אבות איז א גרויסע זאך אבער נאר אז דו וועסט האבן זכות עצמו מיט דעם וואס דו וועסט גיין אין זיינע וועגן - וועט דיר דאס ביישטיין.


אז דו ווילסט וויסן פון מוהרא"ש זאלסטו לערנען זיינע ספרים און בריוון; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצב): "פָּנָיו שִׂכְלוֹ וְנִשְׁמָתוֹ נִמְצָאִים בְּתוֹךְ סִפְרוֹ", די פנים, שכל און נשמה פונעם צדיק געפונט זיך אין זיינע ספרים; מוהרא"ש האט געשריבן איבער זיבעציג טויזנט בריוו, דארט קען מען אים טרעפן און זיין דבוק צו אים; אזוי ווי מוהרא"ש האט געזאגט פאר א בחור וואס האט זיך געשטופט אנצוכאפן מוהרא"ש'ס האנט בשעת מען האט געטאנצן נאך קידוש לבנה: "דו ווילסט מיר אנכאפן? לערן אשר בנחל, אזוי וועסטו מיר אנכאפן".


דא ביי אונז רעדט מען זייער אסאך פון מוהרא"ש; ביי יעדע שמועס הערט מען: "מוהרא"ש", "מוהרא"ש", אזוי אויך ביי יעדע שיעור וואס מען לערנט פאר דא אין היכל הקודש הערט מען: "מוהרא"ש", "מוהרא"ש", "מוהרא"ש"; זענען דא די פרישע תלמידים וואס ווערן לעצטנס מקורב וועלכע קומען מיט א געשריי: "היתכן מיר האבן נישט מוהרא"ש, מיר זענען שוין געקומען צו שפעט?! זאג איך זיי שטענדיג וואס רבי נתן זכר צדיק לברכה האט געזאגט פאר רבי נחמן טולטשינער ווען ער איז געקומען דערציילן אז ער האט געטראפן א איד וואס האט געקענט דעם רבי'ן, די מעשה איז געווען אז רבי נחמן טולטשינער האט אמאל געכאפט א היטש (טרעמפ) מיט איינעם יוסל פאראנטשיק, אזוי שמועסנדיג זאגט ער פאר רבי נחמן טולטשינער: "איך האב געקענט דעם רבי'ן", און רבי נחמן טולטשינער האט אים מקנא געווען מיט דעם וואס ער האט געקענט דעם רבי'ן, האט אים רבי נתן געזאגט: "יוסל פאראנטשיק האט נישט 'געקענט' דעם רבי'ן, ער האט 'געזען' דעם רבי'ן, דו 'קענסט' דעם רבי'ן, ווייל דו לערנסט די ספרים פון רבי'ן", אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצב): "פָּנָיו שִׂכְלוֹ וְנִשְׁמָתוֹ נִמְצָאִים בְּתוֹךְ סִפְרוֹ", די פנים, שכל און נשמה פונעם צדיק געפונט זיך אין זיינע ספרים; דאס זאג איך אויך פאר אלע פרישע מקורבים: "אז איר וועט לערנען מוהרא"ש'ס ספרים וועט איר אלע האבן שייכות מיט דעם צדיק".


דער אייבערשטער זאל העלפן אז דו זאלסט גיין צו דיין חתונה בשעה טובה ומוצלחת און אויפבויען א שטוב לשם ולתפארת.