בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

שלמה המלך זאגט (קהלת ט, יב): "כִּי גַּם לֹא יֵדַע הָאָדָם אֶת עִתּוֹ כַּדָּגִים שֶׁנֶּאֱחָזִים בִּמְצוֹדָה רָעָה, וְכַצִּפֳּרִים הָאֲחֻזוֹת בַּפָּח כָּהֵם יוּקָשִׁים בְּנֵי הָאָדָם לְעֵת רָעָה כְּשֶׁתִּפּוֹל עֲלֵיהֶם פִּתְאֹם", דרש'ענען אויף דעם די הייליגע חכמים (סנהדרין פא:): "מַאי מְצוֹדָה רָעָה? אָמַר רֵישׁ לָקִישׁ: "חַכָּה", רש"י געבט צו פארשטיין, דאס איז נישט קיין גרויסע נעץ, נאר דאס איז א שוואכע קליינטשיגע העקעלע וואס די פיש קענען נישט באמערקן, אזוי כאפט עס אריין אין זיך פלוצלינג גרויסע פישן. אזוי אויך זענען מיר צוגעגליכן צו פיש, מיר געפונען זיך אויף די וועלט ווי אינמיטן וואסער, און אזוי ווי אין וואסער קומען פיש כאפערס און פאנגען פיש - יעדע מאל ווערט פארכאפט נאך און נאך פיש, אזוי אויך ווערן יעדן טאג פלוצלינג אוועק גענומען מענטשן פון דער וועלט; קיינער נעמט נישט ארויס דערפון א מוסר השכל אריין צו טראכטן: 'עס קען דאך צו מיר פאסירן דאס זעלבע', מען פאפט זיך אליינס אפ מיט'ן טראכטן: 'דאס פאסירט נאר מיט אנדערע, אבער איך וועל קיינמאל נישט שטארבן'.

ווען עס פאסירט אזא שרעקליכע טראגעדיע דארף דאס געבן א קיצל דעם מענטש, מען דארף זיך בארעכענען: 'וואס וועל איך מיט נעמען מיט מיר אויף יענע וועלט?' פון אלע זאכן וואס מען לויפט נאך בלייבט גארנישט איבער, נאר תורה ותפילה, דאס נעמט מען מיט זיך. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג חזר'ן וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק טו): "לְפִי שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה שִׂיחוֹת וּתְפִלּוֹת, הֵם הַמְלַוִּים אוֹתוֹ עַד שֶׁיַּגִּיעַ לְבֵית עוֹלָמוֹ", ווען א מענטש רעדט אסאך צום אייבערשטן און ער שמועסט אסאך צום אייבערשטן, דאס באגלייט אים צו זיין אייביגע רו.

ווען מען הערט אזעלכע שוידערליכע מעשיות דארף דאס געבן א שטעל אפ דעם מענטש, מען דארף זיך פרעגן: 'וואס וועל איך מיט נעמען מיט מיר?' חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ו, ט): "לְפִי שֶׁבִּשְׁעַת פְּטִירָתוֹ שֶׁל אָדָם, אֵין מְלַוִין לוֹ לְאָדָם לֹא כֶּסֶף וְלֹא זָהָב וְלֹא אֲבָנִים טוֹבוֹת וּמַרְגָּלִיּוֹת, אֶלָא תּוֹרָה וּמַעֲשִׂים טוֹבִים בִּלְבָד", ווען א מענטש גייט אוועק פון די וועלט בלייבט די גאנצע געלט און זילבערנע כלים וכו' וכו' אין שטוב און מען נעמט גארנישט מיט, נאר תורה ותפילה.

וואויל איז דעם מענטש וואס לעבט מיט דעם מחשבה, ער חזר'ט זיך יעדן טאג: 'איין טאג וועל איך איבער לאזן די וועלט, עס וועט פון מיר גארנישט איבער בלייבן נאר דאס ביסל תורה וואס איך לערן יעדן טאג; נאר די פרקים משניות און דפים גמרא וואס איך האב זוכה געווען צו זאגן יעדן טאג - דאס וועט מיר באגלייטן אויף יענע וועלט'.

א ליכטיגן חנוכה.