תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
מיין טאטע האט מיר מחנך געווען נישט צו רעדן אין מקוה, און אזוי פיר איך זיך טאקע ברוך ה'. איך וויל אבער יא זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, אזוי ווי איך האב געהערט ביי שיעורים אז מ'קען זיך אויסבעטן אין מקוה, וויל איך וויסן אויב מ'קען רעדן במחשבה, אזוי ווי ס'שטייט אין שיחות הר"ן (סימן ט"ז) אז ס'איז דא א תפלה פון די לונגען צום מח, און דורך דעם קען מען שרייען און קיינער הערט נישט.
אויך וויל איך פרעגן אויב דאס לערנען משניות דארף זיין דוקא מיט'ן זאגן, אדער אויב איך שפיר מער א געשמאק דורך לערנען מיט ברטנורא וכדומה און פארשטיין, אויב דאס איז אויך גוט.
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת וארא, כ"ו טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אז מען איז זיך מתודה צום אייבערשטן, מען בעט בקשות וכו' - איז נישט קיין פראבלעם.
דיין טאטע האט דיר גוט מחנך געווען דו זאלסט נישט רעדן אין מקוה, אבער דאס מיינט נישט וידוי דברים. רעדן אין מקוה מיינט מען 'רעדן מיט מענטשן'; רעדן צום אייבערשטן, זיך מתודה זיין - דאס איז א זאך וואס צדיקים האבן געטון.
מוהרא"ש דערציילט, ער פלעגט הערן אלס בחור אין צעהלים'ער מקוה ווי דער סקאליער רבי, הרב הצדיק רבי דוד יצחק אייזיק זכותו יגן עלינו פלעגט זיך מתודה זיין; ער פלעגט נעמען אויף זיך די ד' מיתות בית דין, ער האט געהאט א ניגון ווי אזוי ער האט דאס געזאגט: "סקילה, סקילה, סקילה"; "שריפה, שריפה, שריפה"; (מוהרא"ש פלעגט עס זינגען מיט די תנועה), אזוי איז געווען ביי אסאך צדיקים, מען פלעגט זיי הערן זיך מתודה זיין אין מקוה.
דאס איז נישט וואס דיין טאטע האט דיר געלערנט נישט צו רעדן אין מקוה; זיי שטארק ווייטער מיט דיין איידלקייט, רעד נישט אין מקוה; עס איז נישט איידל צו רעדן אין מקוה.
בענין רעדן צום אייבערשטן אין מקוה מיט די מחשבה; דער רבי זאגט (ספר המדות המתקת דין, סימן נד): "עַל יְדֵי יְשִׁיבָה בַּמִּקְוֶה תַּחַת הַמַּיִם", ווען מען טובל'ט זיך, אז מען האלט איין דעם אטעם אונטער די וואסער, "עַד שֶׁלֹּא יוּכַל לְהַחֲזִיק בְּעַצְמוֹ הָרוּחַ וְהַנְּשִׁימָה", ביז מען שפירט ווי מען קען שוין נישט מער, מען פארלירט דעם אטעם, "נִמְתָּק הַדִּין", - ווערן איבערגעדרייט אלע שלעכטס; אנשי שלומינו פירן זיך צו מאכן לאנגע טבילות, מען האלט זיך אונטער די וואסער ביז מען שפירט אז מען קען מער נישט און בשעת מען איז אונטער די וואסער איז מען זיך מתבודד במחשבה, מען טראכט ווי מען בעט דעם אייבערשטן, דורך דעם איז מען זוכה צו המתקת הדינים.
בנוגע לערנען משניות; מאך זיך צוויי שיעורים, איינס בעיון מיט'ן פירוש ברטנורא און נאך א שיעור בגירסא.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.