שאלה אין קורצן ענין
#1 - מעג מען קויפן די לאטערי?
אידיש געלט, לאטערי, געמבלינג

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך לערן אסאך עצתו אמונה, און איך פרוביר צו פאלגן וואס דארט שטייט, יישר כח פאר אלעס.


איך וויל וויסן אויב מוהרא"ש האט גערעדט וועגן קויפן די לאטערי. איך קויף אסאך די לאטערי, און איך שפיר אז ס'נעמט מיר צו די אמונה מיט די געלט. איך דארף חיזוק אויפצוהערן צו קויפן די לאטערי.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ו', ערב חג הסוכות, י"ד תשרי, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט נישט קויפן קיין לאטעריס; עס איז א גרויסע דמיון, עס איז בל תשחית, יעדע דאללער וואס מען לייגט פאר דעם איז ארויס געווארפן געלט.


עס איז א דמיון פונעם יצר הרע; ער מאכט א רייץ מען זאל דאס נאכלויפן אבער באמת איז דאס א גרויסער דמיון, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רפד) דער יצר הרע מאכט אמאל איינעם רייך דורך עפעס א וועג וכו' ער מאכט א גאנצע עסק פון דעם, יעדער רעדט פון דעם און מען איז מקנא דעם מענטש, אבער דאס איז אלעס א שפיל צו פארדרייען דעם קאפ פון די מענטשן אז אלע זאלן אים נאכמאכן און זוכן וכו'. דער רבי פירט אויס די שיחה מיט די ווערטער: "דער אייבערשטער זאל אונז אלע אפהיטן מיר זאלן נישט פארדריידט ווערן פון דעם"; מוהרא"ש זאגט, דאס גייט ארויף אויף לאטעריס וואס מענטשן שפילן, מען זוכט צו ווערן רייך דורכדעם.


עס איז זייער שווער צו רעדן קעגן דעם, ווייל רוב מענטשן זענען אזוי אריינגעטון אין געלט, עס זענען דא מענטשן וואס נעמען זייער גאנצע געלט און פארברענען דאס אין לאטעריס ווייל זייער דמיון זאגט זיי 'יעצט וועל איך רייך ווערן' און ווען מען פארלירט נאכאמאל ווערט מען נאכמער אנגעצינדן און מען נארט זיך, מען זאגט 'אבער יעצט וועל איך רייך ווערן', ביז מען בלייבט בעירם ובחוסר כל.


רוב מענטשן זענען זייער פארזינקען אין די תאוה פון האבן געלט; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כג): "רֹב הָעוֹלָם נִלְכְּדוּ בָּזֶה - הַיְנוּ בְּתַאֲוַות מָמוֹן", רוב וועלט זענען נעבעך געכאפט אין תאות ממון, "וְהַמָּמוֹן הוֹרֶגֶת וּמֵמִית אוֹתָם", מען כאפט נישט אז די געלט הרג'עט דעם מענטש. וואס איז די עצה? דער רבי זאגט, נישט דא קיין עצה ארויס צו קריכן פון די תאוה, "וְאִי אֶפְשָׁר לְהִנָּצֵל מִזֶּה, כִּי אִם עַל יְדֵי הַצַּדִּיק", נאר דורך דער צדיק; אז מען איז אביסל טועם פון הייליגן רבי'ן טראכט מען שוין נישט אזוי סאך פון געלט.


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים; הייב אן שמעקן די גערוך פון די עסן וואס דער רבי קאכט, וועסטו פלוצלונג אנהייבן שמעקן די שלעכטע גערוך וואס קומט ארויס פון געלט. דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, סוף מעשה יב - מהבעל תפלה) דער גיבור האט גענומען די מענטשן פון די מדינה פון עשירים און זיי פרובירט ארויסצונעמען פון די תאוה פון געלט, ער האט זיי גענומען צום קאך וכו'. ווען זיי האבן געשמעקט די גערוך פון די עסן האבן זיי אנגעהויבן שרייען: "עס שטינקט!" זיי האבן נישט געוואוסט וואס שטינקט, ביז דער גיבור האט זיי געזאגט: "איר זעט דאך אז עס איז גארנישט דא וואס זאל שטינקען, מוז זיין אז איר אליינס שטינקט"; דאס וועט זיין ווען משיח וועט קומען, געלט וועט שטינקען אזוי ווי צואה, אלע וועלן אוועק ווארפן די געלט, מען וועט נאר זוכן דעם אייבערשטן; מען וועט זוכן וואו קען מען ווערן נענטער צום אייבערשטן. דאס לערנט אונז דער רבי שוין יעצט, ער ראטעוועט אונז פון די נארישקייט פון נאכלויפן געלט, אז דו וועסט לערנען דעם רבינ'ס ספרים וועסטו געראטעוועט ווערן פון דעם.


א פרייליכן יום טוב.