בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - קוק נאר אויף דיר אליין, וועסטו האבן חיזוק אויפ'ן סדר דרך הלימוד
חברים, לימוד התורה, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו דארפסט פון מיר חיזוק?! קוק זיך אן וועסטו האבן חיזוק. דו ביסט קוים מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן און אין א קורצע צייט האסטו שוין זוכה געווען צו מסיים זיין מסכת ברכות פון תלמוד בבלי; וואס איז שייך א גרעסערע חיזוק אויפן 'סדר דרך הלימוד' ווי דו זאלסט זיך אליינס אנקוקן?!


מען קען דורך לעבן א גאנץ לעבן אן אפילו איין מאל ענדיגן א מסכתא, ווער רעדט נאך פון ששה סדרי משנה, אבער ווי נאר מען איז זוכה אוועקצולייגן אלע חכמות און מען הייבט אן לערנען אויפן סדר דרך הלימוד, לערנט מען דורך די גאנצע תורה אין א קורצע צייט.


קוק נישט אויף קיינעם, דער עיקר זאלסטו קוקן אויף זיך אליינס; מענטשן קען מען אפנארן, מענטשן קיין מען אויספאפן. מען קען אויסקוקן ווי א חסידי'שער אינגערמאן, א חשוב'ער איד, אבער דער אמת ווייסט נאר דער אייבערשטער, אז מען איז דורך געפוילט מיט שמוץ. זע ווי נאר דער רבי רעדט צו דיר; ער האט א שפראך צו אלעמען, ער ווייזט פאר יעדען איינעם א וועג ווי אזוי צוריק צו קומען צום אייבערשטן - דורך לערנען די הייליגע תורה.


זאלסט נישט מיינען אז דער יצר הרע וועט דיר אזוי שנעל אפלאזן; ער איז נישט מסכים צו פארלירן א קאסטומער אזוי שנעל. דערפאר וועט ער דיר מחליש דעת זיין, ער וועט זיך פארשטעלן אין כל מיני מענטשן אבי דו זאלסט אפלאזן דעם רבי'ן.


ווער נישט נתפעל פון דיינע כלומר'ישע חברים, בפרט פון דער וואס זוכט אזוי אויפצוטון לשם שמים, עס גייט אים אין לעבן אז דו 'זאגסט' משניות, ער קען נישט צו קוקן ווי דו 'זאגסט' גמרא, ער ברענגט דיר ראיות פון שלחן ערוך הרב הלכות תלמוד תורה אז מען איז נישט יוצא ביי תורה שבעל פה אויב מען זאגט, זאל ער דיר ווייזן וואס ער ברענגט דארט ווייטער (שלחן ערוך הרב הלכות תלמוד תורה סימן ב, סעיף י): "לִלְמוֹד פַּעַם אַחַת כְּסֵדֶר כָּל הַתַּלְמוּד בַּבְלִי וִירוּשַׁלְמִי וּמְכִילְתָּא וְסִיפְרָא וְסִפְרִי וְתּוֹסֶפְתּוֹת וְכָל הַמִּדְרָשִׁים מִתַּנָּאִים וְאֲמוֹרָאִים שֶׁכָּל דִּבְרֵיהֶם הִיא תּוֹרָה שֶׁבְּעַל פֶּה שֶׁנִּתְּנָה לְמשֶׁה מִסִּינַי כְּמוֹ רַבּוֹת וְתַּנְחוּמָא וּפְּסִיקְתּוֹת וְכַיּוֹצֵא בָּהֶן וּמִדְרָשֵׁי רַשְׁבִּ"י עַל כֻּלָּן כְּדֵי שֶׁיּוּכַל לִגְמוֹר כָּל הַתּוֹרָה שֶׁבְּעַל פֶּה כֻּלָּהּ פַּעַם אַחַת בְּחַיָּיו, לְקַיֵים מִצְוַת שָׁמוֹר תִּשְׁמְרוּן אֵת כָּל הַמִּצְוָה וְגוֹ' כְּמוֹ שֶׁנִּתְבָּאֵר לְמַעְלָה, וְאַף שֶׁיִּשְׁכַּח הַכֹּל הֲרֵי לֶעָתִיד לָבֹא יַזְכִּירוּהוּ כָּל לִמּוּדוֹ שֶׁשָּׁכַח", און נאכדעם (סעיף יג): "יֵשׁ לְאָדָם לַעֲסֹק בְּכָל הַתּוֹרָה גַם בִּדְבָרִים שֶׁלֹא יוּכַל לְהָבִין, וּלְעָתִיד לָבֹא יִזְכֶּה לְהָבִין וּלְהַשִּׂיג כָּל הַתּוֹרָה שֶׁעָסַק בָּהּ בָּעוֹלָם הַזֶּה וְלֹא הִשִּׂיגָהּ מִקֹּצֶר דַּעְתּוֹ", א מענטש זאל כאטשיג איין מאל אין לעבן דורך זאגן די גאנצע תורה אפילו ער פארשטייט נישט, אזוי וועט ער זוכה זיין צו פארשטיין אויבן אין הימל ווען דער אייבערשטער וועט לערנען מיט זיין נשמה.


עס איז נישט דא קיין צייט צו ענטפערן פאר לצים; געדענק וואס שלמה המלך זאגט (משלי ט, יב): "אִם חָכַמְתָּ - חָכַמְתָּ לָּךְ", אויב ביסטו קלוג - ביסטו קלוג פאר דיר, "וְלַצְתָּ - לְבַדְּךָ תִשָּׂא", און אויב מאכסטו ליצנות - מאכסטו פון דיר אליין ליצנות; ווען איינער מאכט ליצנות פונעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד, מאכט ער נישט ליצנות פון רבי'ן, ער מאכט ליצנות פון זיך אליינס. ווייל ווען עס וועט קומען דער מלאך מיט די טויזנט אויגן און אים אהיים רופן וועט גארנישט ניצן; ער וועט קענען שרייען און וויינען אבער ער וועט אוועק גיין פון די וועלט נאקעט, ער וועט נישט וויסן וואס צו טון פאר בושה ווען מען וועט אים פרעגן: "עֲרֹךְ מִקְרָא שֶׁקָרִיתָ"; "עֲרֹךְ מִשְׁנָה שֶׁשָׁנִיתָ"; ער וועט בלייבן מיט אן ארויסגעשטעקטן צינג, ווידעראום דער וואס האט יא געפאלגט דעם רבי'ן און געלערנט פלייסיג אויפן סדר דרך הלימוד, ביי אים וועט זיין (משלי לא, כה): "וַתִּשְׂחַק לְיוֹם אַחֲרוֹן - ער וועט לאכן ביים לעצטן טאג.


מאך דיך נישט וויסנדיג פון די אלע וואס לאכן און שפעטן אפ פון דיין לערנען; די וועלט זאגט: "לאכן, לאכט דער וואס לאכט צום לעצט"; ווער לאכט באמת? דער וואס לאכט ביים סוף. ווען איינער מאכט אוועק דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד, ער לאכט אפ דערפון און מאכט ליצנות: "עס הייסט נישט געלערנט", הגם יעצט קען מען נאך נישט לאכן אבער ווען עס וועט קומען דעם לעצטן טאג, דעמאלט וועט מען קענען לאכן, ווייל מען גייט צוריק צום אייבערשטן אנגעפילט מיט תורה - צענדליגער מאל מסיים געווען ששה סדרי משנה; בבלי; ירושלמי; תוספתא; רמב"ם; טור; שלחן ערוך; זוהר; תיקוני זוהר און אלע מדרשים; דעמאלט וועט זיין א גרויס געלעכטער, ביי יענעם וועט נעבעך מקוים ווערן (רות א, כא): "אֲנִי מְלֵאָה הָלַכְתִּי, וְרֵיקָם הֱשִׁיבַנִי", וואס דאס גייט ארויף אויף א מענטש וואס ער האט נישט אויסגענוצט זיינע יארן, וואס דאן קלאגט די נשמה: "אֲנִי מְלֵאָה הָלַכְתִּי", איך בין אראפ געקומען אנגעפילט מיט כל התורה כולה, אבער: "וְרֵיקָם הֱשִׁיבַנִי", איך גיי צוריק ליידיג.


וועגן קומען צו פארן צו מיר אויף שבת וכו', איך מיין אז עס פעלט נישט אויס, מען קען זיין פון דער ווייטנס און זיין מער מקושר ווי די וואס דרייען זיך אונטער די פוס. עס איז נישט דא וואס צו זען דא, מיר האבן דא א קאך וואו מען קאכט גוטע עסן און מען טיילט דאס אויס אין די גאנצע וועלט; די עסן איז אזוי געשמאק און בא'טעמ'ט אז מען קען לעבן פון דעם א גוט לעבן. וועט איינער זאגן: "איך מוז זען די קאך וואו מען קאכט די עסן, איך מוז זען דעם קעכער וואס קאכט די עסן", קען זיין אז ער וועט קומען אין קאך און זען ווי דער קעכער גייט אנגעטון מיט א שמוציגן כאלאט און ווי דער קאך זעט אויס וועט ער נאר האבן קשיות וכו', ענדערש נעם די דיבורים און שכל און לעב מיט דעם.


וואס איז דער חילוק צווישן דעם רבי'ן און אנדערע רבי'ס? דער רבי געבט דיר א וועג דו זאלסט קענען לעבן אפילו ווען דו שטייסט נישט נעבן רבי'ן וד"ל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.