תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך ווייס אז דער ראש ישיבה זוכט נאר דעם אמת לאמיתה, און דעריבער ווענד איך זיך צו אייך, און מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט ארויסקומען א קידוש ה' דערפון.
די זאך שטערט מיר זייער שטארק, דער אייבערשטער האט אונז געגעבן מצוות, און אסאך מאל זענען דא מענטשן וואס טראכטן נישט וואס דער אמת'ער רצון ה' איז מיט די מצוה, פארוואס דער אייבערשטער האט דאס באפוילן, און מ'פרובירט צו טון שטיקעס און טריקס זיך ארויסצודרייען דערפון. צום ביישפיל די מצוה פאר א פארהייראטע פרוי זיך צוצודעקן דעם קאפ, פארוואס האט דער אייבערשטער דאס געהייסן? פאר צוויי סיבות, איינס אז מ'זאל וויסן אז זי איז חתונה געהאט און זי זאל זיין אפגעהיטן, און די צווייטע סיבה אביסל אוועקצונעמען פון איר שיינקייט, עס זאל נישט ציען דאס אויג פון פרעמדע. אבער וואס עס פאסירט מיט די היינטיגע שייטלעך איז דאך ממש פונקט פארקערט פונעם רצון ה', מען האט שוין געהערט מעשיות אז מ'האט אנגעטראגן שידוכים פאר חתונה געהאטע פרויען, מיינענדיג אז זי איז נאך א מיידל, און אנשטאט צו באהאלטן איר שיינקייט, איז עס פונקט פארקערט, אלס מיידל איז נאך געגאנגען מער צוזאמגענומען איידל די האר בצניעות, און נאך די חתונה טוט זי זיך אן אן אפענע שיינע שייטל וואס איז פיל ווייניגער צניעות'דיג, ממש א שרעק ווי אזוי עס זעט אויס.
איך האב אויך געהערט אויף א געוויסער צדיק פון אנשי שלומינו פון אסאך יארן צוריק, אז זיין טאכטער האט געוואלט אויסטון די שייטל און אנטון א שפיצל, האט ער איז געזאגט אז ענדערש זאל זי בלייבן מיט'ן שייטל און וויסן אז זי איז נישט גוט, אזוי וועט זי עס איין טאג אויסטון און גיין געהעריגע צניעות'דיג אפגעבינדען, ווי איידער אנצוטון א שפיצל, וואס האט פעדעמער אזוי ווי האר, און זיך איינרעדן אז זי איז שוין אין ארדענונג.
אז אידישע קינדער הערן אויס אייערע דרשות, אפשר קענט איר מעורר זיין איבער דעם ענין, אז פרויען זאלן זיך אנטון דעם אמת'ן צניעות-קרוין, זיך צוצודעקן דעם קאפ אינגאנצן, און אזוי אריינברענגען קדושה אין אידישע קינדער, און ברענגען די גאולה שלמה בקרוב, אמן.
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת קדושים, ד' אייר, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וויסן זאלסטו, גיין א טיכל איז זייער ערליך און זייער חשוב, אבער עס איז דא א וויכטיגע זאך וואס די הייליגע צדיקים מנהיגי ישראל האבן פארשטאנען ווי אזוי צו פירן כלל ישראל.
מוהרא"ש דערציילט פונעם הייליגן רבי'ן פון סאטמער זכותו יגן עלינו, ער האט זייער מקפיד געווען אז פרויען זאלן זיך אפשערן און גיין נאר מיט א טיכל. מיט דעם אלעם, פון ווען ער איז געקומען אין שטאט סאטמער און ער האט געזען אידישע פרויען גייען מיט אייגענע אפענע האר, האט דער צדיק געזאגט: "ענדערש גיין מיט א שייטל ווי צו גיין מיט אייגענע האר"; אויך איז ענדערש צו גיין מיט א שייטל ווי עס זאל זיך נאר ארויסשטעקן אביסל אייגענע האר, דאס איז דאך א קלארע פאקט אז די וואס גייען מיט אייגענע האר צוגעדעקט מיט א טיכל - גליטשט זיך אראפ די טיכל און די האר זעט זיך ארויס, און די וואס גייען מיט א שייטל - ביי זיי איז די האר צוגעדעקט.
די אלע וואס פארפירן קעגן שייטלעך - מאכן נאר חרבנות; די אלע נייע אנשיקענישן צווישן פרויען וואס רעדן און העצן קעגן שייטלעך - די זענען פארדארבערס, ווייל די הייליגע צדיקים וואס זיי האבן געוואלט אריינברענגען נאר קדושה וטהרה ביי אידישע קינדער, זיי האבן זיך זייער לעבן מוסר נפש געווען פאר קדושת ישראל - ביי זיי אין שטוב איז נישט געווען די זאך פון האר אדער שייטל, ביי זיי איז מען געגאנגען אפגעשוירן מיט א טיכל; זיי האבן פארשטאנען דעם דור, זיי זענען געווען מנהיגי ישראל, זיי האבן געוויסט אז אויב וועט מען אסר'ן שייטלעך וועט מען גיין מיט אייגענע אפענע האר.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.