תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
מיין אינגל איז אריין דאס יאר צו א נייער מלמד אין כתה ו', און דער מלמד האט א מנהג אז אנהויב יאר שלאגט ער יעדן איינציגסטן טאג די קינדער מיט א שטארקע רציחה פאר יעדע קליינע זאך, ווי למשל נישט טייטלען אינמיטן פארלערנען, און אזוי קומט מיין אינגל אהיים יעדן טאג וויינענדיג.
איך האב שוין גערעדט צום מנהל עטליכע מאל, ער פארשטייט אבער נישט וואס דער פראבלעם איז, ער זאגט אז זיינע אייניקלעך האבן אויך געלערנט ביי דעם מלמד און ער שעפט פון זיי נחת, און ס'איז גארנישט אז מ'שלאגט א אינגל, אזוי וואקסט מען אויף ערליכע אידן.
וואס נאך קען איך טון דערוועגן? איך וויל נישט אז מיין אינגל זאל חרוב גיין.
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת תולדות, כ"ט חשון, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
גיי אריבער צום מלמד און רעד מיט אים; קודם זאלסטו רעדן מיט אים מיט שיינעם, זאג אים ווי שטארק דו ביסט צופרידן אז דיין קינד לערנט ביי אים און ווי שטארק דיין זון האט ליב זיין רבי. דערנאך דערצייל אים אז דיין קינד קומט אהיים וויינען יעדן טאג, ער ציטערט צו גיין אין חדר, ממש ער וויינט פון פחד. בעט אים שיינערהייט אז ער זאל נישט שלאגן דיין קינד.
אויב וועט דאס נישט העלפן און דיין קינד וועט ווייטער אהיים קומען וויינען אז ער כאפט פעטש, זאלסטו אנכאפן דעם מלמד ביים קארג און אים זאגן חד משמעתי: "אויב דו וועסט שלאגן מיין קינד וועל איך דיר געבן אזעלכע קלעפ, איך וועל דיר צעברעכן די ביינער". ווייל איינער וואס שלאגט טאר נישט ארבעטן מיט קינדער, אזא איינער דארף ארבעטן ביי די מיסט. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג זאגן אז די וואס שלאגן דארפן ארבעטן ביים שלעפן די מיסט און ווארפן און האקן די מיסט קאנעס (גארבידזש קענס).
וויפיל קינדער פאלן אוועק פון אידישקייט ווייל מען האט זיי געשלאגן און גע'הרג'ט וועגן טייטלען וכדומה; אז דער מנהל האט א נס אז ער האט מצליח געווען מיט זיינע קינדער מיינט נאך נישט אז אלע וועלן מצליח זיין אויף דעם וועג, "אֵין סוֹמְכִין עַל הַנֵּס (פסחים סד:)".
דער רבי האט געזאגט מען זאל נישט שלאגן קיין קינדער. אז מען טראכט גוט אריין זעט מען אז פעטש איז בכלל נישט קיין חינוך; ווען מען שלאגט א קינד איז דאס נאר אויסצוגעבן די נערוון, דעריבער טאר מען נישט שלאגן קיין קינדער. נישט נאר עס וועט נישט העלפן, עס וועט נאר מאכן אסאך ערגער וכו'.
(אויב דו וועסט דארפן נוצן דעם וועג, זאלסטו אכטונג געבן אז דיין קינד זאל נישט וויסן פון דעם כדי ער זאל נישט מזלזל זיין אין זיין מלמד, מען דארף זייער אכטונג געבן צו שעצן דעם מלמד פאר'ן קינד. דאס זאל זיין פריוואט צווישן דיר און דער מלמד וד"ל).
בעט דעם אייבערשטן אז דיינע קינדער זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן, עלטערן דארפן אסאך וויינען צום אייבערשטן אויף ערליכע קינדער; מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי האט ער זוכה געווען צו אזעלכע גוטע קינדער, האט דער הייליגער חתם סופר זי"ע געענטפערט: "יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך אנגעפילט א כוס מיט טרערן, איך האב געבעטן פאר גוטע קינדער"; דאס איז דער וועג ווי אזוי מען איז זוכה צו ערליכע דורות.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.