תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
קודם וויל איך באדאנקען דעם ראש ישיבה פאר אלע שיינע זאכן וואס מען באקומט פונעם ראש ישיבה. יעדע דרשה וואס איך הער די אלע יארן איז ממש כמים קרים על נפש עיפה, נאך יעדע שיעור מאך איך אפ אז איך וועל פרובירן נאכאמאל צו פאלגן און אפשר דאס מאל וועט עס געלונגען...
איך וואלט געוואלט פרעגן דעם ראש ישיבה, א) בנוגע וואס עס שטייט אז וועם דער אייבערשטער האט ליב, שיקט ער אים צו אן ארימאן צו בעטן צדקה, איז מיין שאלה צי עס גייט אויך אן אין שול? ווייל איך פרוביר צו געבן מיין גאנצע מעשר געלט און צדקה געלט פאר די ישיבה, און אין שוהל ווי איך דאווען זענען דא זייער אסאך צדקה גייערס, עס קען זיין ביי איין מנין 20-25 גייערס, וואס אויב געב איך פאר יעדן אפילו נאר אביסל, נוצט זיך אויס כמעט די גאנצע צדקה געלט.
ב) אזוי ווי מארגן גיי איך אי"ה מופן, וואלט איך געוואלט וויסן אויב ס'איז דא עפעס ספעציעלע הנהגות ווען מ'מופט?
יישר כח פאר'ן אראפ נעמען פון די טייערע צייט צו ענטפערן פאר יעדן איינעם, דער אייבישטער זאל געבן פאר'ן ראש ישיבה כח און געזונט ווייטער אנצוגיין מיט די עבודת הקודש.
מ.א. בארא פארק
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשע"ח לפרט קטן
לכבוד מ.א. נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון צדקה; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ט:): "שְׁקוּלָה צְדָקָה כְּנֶגֶד כָּל הַמִּצְוֹת", די מצוה פון צדקה איז אזוי גרויס ווי אלע מצוות פון די תורה; און פארקערט אויך, אויב מען געבט נישט קיין צדקה איז עס זייער הארב, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שם, י.): "כָּל הַמַּעֲלִים עֵינָיו מִן הַצְּדָקָה כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", אז מען געבט נישט קיין צדקה איז עס אזוי ווי מען דינט עבודה זרה.
עס שטייט אין זוהר הקדוש (פרשת וירא, קד.): ווען דער אייבערשטער האט ליב איינעם, שיקט ער אים א מתנה - אן ארעמאן; ווען א ארעמאן קומט צו דיר בעטן צדקה, זאלסטו טאנצן פאר שמחה אז דער אייבערשטער ווייזט דיר אז ער האט דיר ליב.
איך האב געהערט פון א איד וואס האט געעפענט א נייע געשעפט און ער האט גערופן מוהרא"ש זאל קלאפן מזוזות ביי אים אין געשעפט; האט ער מיר פארציילט, אז מוהרא"ש האט אים דעמאלט געזאגט די ווערטער: "זאלסט קיינמאל נישט אוועק שיקן אן ארעמאן אן אים צו געבן א נדבה; ענדערש זאלסטו געבן פאר הונדערט ארעמעלייט - פאר יעדן איינעם - איין דאללער, ווי צו געבן פאר איינעם א הונדערטער, און אוועק שיקן ניין אין ניינציג מיט ליידיגע הענט", און מוהרא"ש האט אים געזאגט: "אויב דו וועסט אכטונג געבן אויף ארעמעלייט, דו וועסט קיינמאל נישט פארשעמען אן ארימאן, אפילו ווען דו ביסט אנגעצויגן וכו', וועסטו האבן גרויס הצלחה"; דאס זעלבע זאג איך דיר: "זאלסט ענדערש געבן פאר די געלט גייערס קלענערע סכומים, אבער זאלסט געבן פאר יעדן, ווי צו געבן פאר איינעם א גרויסע סומע און פאר אלע אנדערע גארנישט".
אויף דעם וואס דו פרעגסט אויף הנהגות ווען מען ציט זיך אריבער אין א נייע דירה וכו'; זאלסט אכטונג געבן אייביג צו געבן צדקה, און מען זאל קיינמאל נישט אוועק שיקן א איד פון שטוב אן דעם וואס מען זאל אים געבן א נדבה אדער עפעס עסן וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש שיר השירים רבה ו, יז): "א טיר וואס איז נישט אפען פאר צדקה, וועט זיין אפען פארן דאקטער ה' ירחם"; ווען א איד קומט צו דיר אין שטוב פאר א נדבה, זאלסטו נעמען אלע דיינע קינדער צום טיר, און אלע קינדער זאלן געבן צדקה. מען געבט פאר יעדן קינד א דאללער, און מען לערנט זיי אויס צו געבן צדקה, אזוי איז מען זיי מחנך צו וויסן דאס גרויסקייט פון צדקה.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זיך אריבער ציען געזונטערהייט אינעם נייעם דירה, און נאר מאכן דארט שמחות, אמן.