שאלה אין קורצן ענין
#1 - פאר וועם געבט מען יא צדקה, און פאר וועם נישט?
הפצה, צדקה, זיכוי הרבים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ב"ה שיין פרנסה, און איך טייל אסאך צדקה, אסאך מאל זעט מיר אבער אויס אויף געוויסע מענטשן אז זיי גייען נישט פאר אן עכטע צוועק, נאר זיי זאגן סתם א צוועק צו מאכן אסאך געלט, ווען איך זע אזא מענטש געב איך געווענליך גארנישט.


איך ווייס נישט אויב איך טו ריכטיג, ווי אזוי קען איך וויסן פאר וועמען יא צו געבן און פאר וועמען נישט?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת לך לך, י' חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען עס קומט צו געבן צדקה דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וויסן ווי אזוי, ווען, און וואו צו געבן די צדקה. ווייל מיר געפונען (בבא בתרא ט:) ירמיהו הנביא האט געשאלטן די מענטשן פון שטאט אנתות אז אפילו ווען זיי געבן צדקה זאל עס נישט אנקומען צו די ריכטיגע צדקה, ער האט געבעטן דעם אייבערשטן: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אֲפִילוּ בְּשָׁעָה שֶׁכּוֹפִין אֶת יִּצְרָן וּמְבַקְשִׁין לַעֲשׂוֹת צְדָקָה לְפָנֶיךָ", אפילו ווען זיי געבן צדקה, "הַכְשִׁילֵם בִּבְנֵי אָדָם שֶׁאֵינָן מְהוּגָנִין", זאל די געלט אנקומען אויף נישט גוטע פלעצער, "כְּדֵי שֶׁלֹא יְקַבְּלוּ עֲלֵיהֶן שְׂכַר", כדי זיי זאלן נישט באקומען קיין שכר; עס קען זיין א מענטש זאל מיינען אז ער געבט צדקה אבער באמת האט ער נאך נישט מקיים געווען די מצוה פון צדקה זיין גאנץ לעבן, ווייל די געלט קומט אן צו א שקרן, א רמאי, א צבוע'ניק.


ווען מען קומט דיר בעטן צדקה און דו ווייסט נישט צי דאס איז אמת אדער א צבוע'ניק, איז גוט צו געבן עפעס אדער יענעם מפייס זיין; קיינמאל זאלסטו נישט אוועק שיקן א מענטש מיט א בזיון, מיט ליידיגע הענט. מען קען יענעם מכבד זיין מיט א טרינק, מיט עסן וכו', אבער קיינמאל נישט אוועק שיקן מיט ליידיגע הענט.


עס איז נישט דא קיין גרעסערע צדקה ווי צו געבן געלט פאר ספרים און קונטרסים וואס זענען מגלה ומפרסם דעם אייבערשטן; רבי נתן זכרונו לברכה זאגט (ליקוטי הלכות ברכת השחר, הלכה ה', אות לו): אויפ'ן פסוק (תהלים קיט, קמב): "צִדְקָתְךָ צֶדֶק לְעוֹלָם, וְתוֹרָתְךָ אֱמֶת", וועלכע צדקה בלייבט אויף אייביג? ווען מען געבט צדקה צו פארשפרייטן די לימודים פונעם צדיק וואס איז מגלה תורת אמת, ער ווייזט פאר אלעמען אז מען קען נאך צוריק קומען צום אייבערשטן – דאס בלייבט אויף אייביג.


בפרט אין אונזער דור וואו מיר געפונען זיך אין א וועלט וואס איז אנגעפולט מיט כפירות און אפיקורסות, און מען קען זייער גרינג אנקומען צו עבירות. עס ווערן געדרוקט יעדע רגע אזויפיל עקלדיגע און אויסגעלאסענע מאגאזינען וכו', עס ווערט פארשפרייט אזויפיל מאוויס און ווידיאוס פון עבירות, מען קען אזוי גרינג אראפפאלן אין שאול תחתית השם ישמרינו. אידישע קינדער ווערן אוועק געריסן פונעם אייבערשטן, און נאר די ספרים פונעם הייליגן רבי'ן האבן א כח און ברענגען צוריק אזויפיל אידן צום אייבערשטן, אפילו פון די ווייטסטע פלעצער; איז נישט דא קיין גרעסערע צדקה ווי דרוקן די ספרים.


וואויל איז פאר דעם וואס געבט זיין צדקה צו קענען דרוקן די ספרים, בפרט אז ער העלפט דרוקן די קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן - וואס עס איז ארויס גענומען די תמצית פון רבינ'ס ספרים, כדי עס זאל זיין גרינג צו פארשטיין פאר אלע וואס זענען שוין ווייט פארקראכן - איז נישט דא קיין גרעסער'ס פון דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.