בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת יתרו, י"ד שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאנקט דעם אייבערשטן אז אייער טאכטער וויל זיין ערליך, זי איז גרייט זיך אפצושערן איר האר נאך די חתונה.

בנוגע גיין מיט א שייטל; עס איז דא א גרויסע מחלוקת אין די פוסקים אויב א שייטל איז מותר אדער אסור, עס זענען דא וואס אסר'ן און עס זענען דא וואס זענען מתיר, יעדער זאל גיין לויט זיין מנהג, איך מיש זיך נישט אין דעם; אבער דאס איז זיכער, ווי אייידער צו גיין מיט די אייגענע האר איז ענדערש צו גיין מיט א שייטל. ווייל דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט (נשא קכה:): 'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא', ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער; א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען - וועט האבן אלע ברכות און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.

דערפאר האבן גרויסע צדיקים און גרויסע פוסקים מתיר געווען צו גיין מיט א שייטל אבי אידישע פרויען זאלן זיך אפשערן זייער האר, צו ווערן געראטעוועט פון די קללות רחמנא לצלן.

אויך איז באקאנט אז דער הייליגער סאטמאר רבי זכותו יגן עלינו האט זייער שטארק געוואלט מען זאל זיך אפשערן די האר און גיין מיט א טיכל, אבער ווען ער איז געווארן רב אין שטאט סאטמאר און ער האט געזען וואס טוט זיך דארט, אז פרויען בלייבן מיט די האר, זיי שעמען זיך וכו', האט ער מתיר געווען פאר פרויען זאלן גיין מיט א שייטל אבי זיי זאלן זיך אפשערן. ווען ער האט גערעדט די דרשות ביי זיך אין שול פאר זיינע תלמידים, דארט האט ער געבעטן מען זאל זיך אנטון א טיכל, אבער ווען ער איז געגאנגען געבן די דרשה ביי די שטאטישע שול - דארט האט ער געבעטן די פרויען זיי זאלן זיך אפשערן און זיך אנטון שייטלעך, אבי נישט צו גיין מיט די אייגענע האר.

זייט מחזק אייער טאכטער די כלה אז זי גייט טון אזא גרויסע זאך, זי גייט זיך אפשערן, און זארגט נישט אז זי גייט מיט א שייטל.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.