בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

גיין אנגעטון שיין אהער געשטעלט, און גיין קורץ און אויסגעשניטן - דאס איז צוויי זאכן, דאס האט נישט קיין שייכות איינס צום צווייטן, דאס איז הימל און ערד; א אידישע פרוי דארף גיין אנגעטון שיין אהער געשטעלט פאר איר מאן, זי וועט באקומען א גרויסע שכר אויף דעם. פון די אנדערע זייט, קורץ, אויסגעשניטן וכו' - דאס מאכט נישט צופרידן און נישט פרייליך.

העלפט אייער מאן, מאכט אים גוט, לייגט צו קאפ און הארץ זיך אנצוטון אזוי ווי א אידישע פרוי דארף גיין. אז איר וועט זיך מאכן שיין פאר אים - וועט ער אייך אפלאזן, אז איר וועט זיין גרייט פאר אים - וועט אים זיין גרינגער צו זיין אפגעהיטן, ער וועט קענען זיין ערליך.

עס איז א מצוה צו לערנען מיט כלות דאס הייליגקייט פון זיין גרייט פאר'ן מאן, דאס גרויסקייט פון זיך שיין מאכן פאר'ן מאן. די הייליגע חכמים זאגן אונז (עירובין ק:): "כל אשה שתובעת בעלה לדבר מצוה, הווין לה בנים שאפילו בדורו של משה לא היו כמותן", א פרוי וואס איז גרייט פאר'ן מאן וועט זוכה זיין צו קינדער אזוי הייליג און אזוי קלוג, וואס איז נישט געווען אין די צייטן פון משה רבינו.

א פרוי מיט אביסל שכל קען האבן א חיים טובים, א זיס לעבן; זי ווארט אפ איר מאן מיט א שמייכל, מיט א גוט ווארט, זי איז גרייט פאר אים וכו', זי טוט זיך אן פאר אים שיין, דעמאלט וועט ער נישט דארפן די אנדערע זאכן.

בזכות וואס איר שערט זיך - וועט איר האבן ערליכע קינדער.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת אחרי א', י"ג ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך האב אייך שוין געשריבן איינמאל, מוהרא"ש האט געהאלטן אז חתן כלה קענען רעדן אויפ'ן טעלעפאן און אויך זיך טרעפן. ביי אנדערע פלעצער מאכט מען פון דעם א איסור, ממש ווי דאס ערגסטע זאך, אבער מוהרא"ש האט קלאר געזאגט אז מען קען רעדן און זיך טרעפן.

יעצט בעט איר איך זאל נאכאמאל שרייבן וועגן דעם; איך האב נישט וואס מוסף צו זיין, איך קען נאר זאגן אז ביי אונז אין די קהילה פירט מען זיך אזוי.

א כשר'ן פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת יתרו, י"ד שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאנקט דעם אייבערשטן אז אייער טאכטער וויל זיין ערליך, זי איז גרייט זיך אפצושערן איר האר נאך די חתונה.

בנוגע גיין מיט א שייטל; עס איז דא א גרויסע מחלוקת אין די פוסקים אויב א שייטל איז מותר אדער אסור, עס זענען דא וואס אסר'ן און עס זענען דא וואס זענען מתיר, יעדער זאל גיין לויט זיין מנהג, איך מיש זיך נישט אין דעם; אבער דאס איז זיכער, ווי אייידער צו גיין מיט די אייגענע האר איז ענדערש צו גיין מיט א שייטל. ווייל דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט (נשא קכה:): 'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא', ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער; א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען - וועט האבן אלע ברכות און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.

דערפאר האבן גרויסע צדיקים און גרויסע פוסקים מתיר געווען צו גיין מיט א שייטל אבי אידישע פרויען זאלן זיך אפשערן זייער האר, צו ווערן געראטעוועט פון די קללות רחמנא לצלן.

אויך איז באקאנט אז דער הייליגער סאטמאר רבי זכותו יגן עלינו האט זייער שטארק געוואלט מען זאל זיך אפשערן די האר און גיין מיט א טיכל, אבער ווען ער איז געווארן רב אין שטאט סאטמאר און ער האט געזען וואס טוט זיך דארט, אז פרויען בלייבן מיט די האר, זיי שעמען זיך וכו', האט ער מתיר געווען פאר פרויען זאלן גיין מיט א שייטל אבי זיי זאלן זיך אפשערן. ווען ער האט גערעדט די דרשות ביי זיך אין שול פאר זיינע תלמידים, דארט האט ער געבעטן מען זאל זיך אנטון א טיכל, אבער ווען ער איז געגאנגען געבן די דרשה ביי די שטאטישע שול - דארט האט ער געבעטן די פרויען זיי זאלן זיך אפשערן און זיך אנטון שייטלעך, אבי נישט צו גיין מיט די אייגענע האר.

זייט מחזק אייער טאכטער די כלה אז זי גייט טון אזא גרויסע זאך, זי גייט זיך אפשערן, און זארגט נישט אז זי גייט מיט א שייטל.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת נח, כ"ז תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן

הכלה ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אודאי זאלט איר זיך שערן; נישטא קיין גרעסערע זאך פאר א אידישע פרוי ווי זיך שערן די האר. אז מען שערט זיך אפ די האר - נעמט מען אראפ אלע דינים פון זיך און פון די גאנצע משפחה; נישט קיין אונטערשייד פון וואו מען שטאמט, אשכנז'ישע, ספרדי'שע - אלע דארפן ישועות, רפואות און נחת פון די קינדער.

די אלע וואס זאגן אז על פי קבלה טאר מען נישט שערן - דאס איז דמיונות; ערשט על פי קבלה דארף מען זיך אפשערן! דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ', וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', און זי איז גורם אז די סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס".

אז איר וועט אראפנעמען אייערע האר וועט איר מקרב זיין די גאולה. מוהרא"ש זאגט, דער הייליגער צדיק רבי פנחס'ל קאריצער זכותו יגן עלינו פלעגט זאגן: "די גאנצע גאולה הענגט אויף א האר"; די פרויען וואס שערן זיך נישט זייער האר, דאס האלט אפ משיח פון קומען. מוהרא"ש פלעגט זאגן: "א שאד וועגן אביסל האר זאל מען ליידן אזויפיל צרות".

וואויל איז די וואס גייען בתמימות ובפשיטות אין די וועגן פון די הייליגע צדיקים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן

צו די כלה תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

יעצט בלייבט איבער נאר צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע ניסים אז מען האט חתונה, און אין די זעלבע צייט בעט מען דעם אייבערשטן אויף ווייטער, מען זאל קענען בויען א פלאץ פאר די שכינה, בויען א בית המקדש, א פלאץ פאר השראת השכינה.

זייער אסאך מאל ווערט מען צעדרוקט פון גרויס דרוק אז מען דארף אריינכאפן אויסצוניצן די צייט; זייער אסאך חתנים און כלות ווערן פול מיט נערוון ביום חופתם פון דרוק אז מען דארף אריינכאפן.

אבער אז מען דאנקט און מען לויבט, מען הערט נישט אויף זאגן: "איך דאנק דיר טאטע, איך לויב דיר פאטער פאר אלע חסד און פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר" - דאס מאכט דעם מענטש רואיג.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט גיין צו די חתונה מיט שמחה און ישוב הדעת.