בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ז מנחם-אב, ער"ח מוקדם, שנת תשפ"ה לפרט קטן
טייערער ...
עס קומט חודש אלול, מען דארף מאכן א חשבון הנפש, איך וויל זיך דורכרעדן מיט דיר; דו ביסט דאך א מחנך ביי אונז אין מוסד, וויל איך וויסן ווי אזוי דו קוקסט אויף די טייערע קינדער; איך וויל דו זאלסט ליב האבן יעדן איינציגסטן קינד, ווייל אויב דו קוקסט מיט ביטול אויף זיי - איז א שאד די צייט, א שאד די ארבעט, עס וועט נישט זיין קיין הצלחה, און דערפאר האט דער רבי נישט געוואלט מען זאל זיין א מלמד.
דער רבי האט אמאל געפרעגט איינער פון די תלמידים וואס איז געווען א מלמד: "וויפיל פארדינסטו א וואך שכר לימוד? צעטייל דיין געלט אויפן טאג און אויפן שעה, וויפיל קומט דיר אויס צו מאכן א מינוט? ממש קליין געלט, קומט אויס אז דו קענסט פארלירן יענע וועלט פאר בלויז אפאר דאללער; ווייל אז מען האט נישט ליב די קינדער, מען קוקט אויף זיי מיט ביטול - קען מען נישט מצליח זיין, און אז מען קומט מיט חשבונות; מען האט א חשבון מיט די טאטע, מיט די מאמע און מען רעדט נישט צום קינד מיט הארץ - קען דאס קינד נישט מצליח זיין, קומט אויס אז מען האט בא'גנב'עט דעם קינד, בא'גנב'עט די עלטערן (שיחות הר"ן, סימן רמ), אזוי איז דא כמה וכמה שיחות וואס דער רבי האט געזאגט פאר אנשי שלומינו, מען זאל נישט זיין קיין מלמד (חיי מוהר"ן, סימן תסה; תקצא).
מיין ליבער טייערער ברודער, מיין הארציגער חבר, אז דו ביסט א מחנך ביי אונזער מוסד פארלאנג איך פון דיר דו זאלסט ליב האבן דיינע תלמידים, און נאר אזוי וועסטו מצליח זיין. עס איז נישט קיין בושה אפצולאזן וכו', א בושה איז אז א מלמד זאגט אויף זיינע תלמידים 'די קינדער זענען פויערן', 'די קינדער זענען משוגעים', 'די קינדער זענען פרעסער', 'די קינדער האלטן ביי גארנישט'; אז דער מחנך אדער מלמד קוקט אזוי אויף די תלמידים - ווי קען מען בכלל ערווארטן זיי זאלן מצליח זיין? (מיט מיינע אויערן פלעג איך הערן ווי מלמדים רעדן אזוי אויף זייערע תלמידים, השם ישמרינו).
מוהרא"ש ברענגט: "דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געווען א מלמד, ער פלעגט גלעטן די קינדער, זיי קישן און ליב האבן"; וואס מיינסטו, וועם האט ער געגלעט? די קינדער וואס זענען געקומען אין צייט, און געשטאנען נעבן אים, און זיך נישט גערירט פון פלאץ, און אלעס געפאלגט? ער האט געקישט די קינדער וואס האבן נישט געלערנט, די קינדער וואס האבן נישט געהערט וואס מען רעדט צו זיי, אזוי האט ער זיי אלע געברענגט צום אייבערשטן, והבן למעשה.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.