תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
ש'כח אייבערשטער אז איך האב זוכה געווען צו זיין מקורב צום הייליגן רבי'ן און טון וואס ער הייסט. איך האב אנגעהויבן ברוך ה' מעביר סדרה זיין יעדן טאג, לערנען שיעורים כסדרן, איך האב שוין געענדיגט ברוך ה' צוויי מאל משניות און איך גיי שוין באלד מסיים זיין א דריטן מאל, אויך אין ש"ס האלט איך שוין היבש טיף אריין, אין נ"ך, רמב"ם, און נאך, אלעס אין זכות פון די שיעורים וואס האבן מיר מקרב געווען צום נחל נובע מקור חכמה. אויך מיין שלום בית איז פיל בעסער און שענער. ש'כח אייבערשטער אויף די זיסע שיעורים און אויף די לעכטיגע וועג פון מוהרא"ש.
איך האב געוואלט פרעגן וועגן אומאן ראש השנה. איך בין נאך קיינמאל נישט געווען אין אומאן, איך בין אפילו נישט ארויס פון ארץ ישראל, און מיין הארץ גלוסט דארט צו זיין. איך האב אבער א פראבלעם וואס איך וויל זיך שואל עצה זיין מיט'ן ראש ישיבה שליט"א, מיין טאטע איז נפטר געווארן און האט געלאזט מיין מאמע, גאנץ אויף דער עלטער. איך פאר אלע יאר צו זיין מיט מיינע עלטערן (יעצט נאר מיט מיין מאמע) אויף ראש השנה. אן מיר וועט מיין מאמע דארפן זוכן וואו צו זיין, גיין צו א טאכטער, מיין שוועסטער, וואס וואוינט ווייט, ווען נעבן איר שטוב האט זי די שול וואס זי איז צוגעוואוינט צו דאווענען שוין אסאך אסאך יארן, איך בין זיכער אז אויב איך וועל נישט זיין ראש השנה ביי איר וועט זי האבן צער, נישט צוליב ברסלב נאר פראקטיש, אזוי ווי איך האב עס פארגעשטעלט. וואס זאל איך טון?
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
יום א' פרשת תצוה, ב' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אויף די וועלט און אויף יענע וועלט אז דו ביסט מכבד דיין מאמע. די מצוה פון מכבד זיין עלטערן איז אזוי הייליג און אזוי טייער, מיר געפינען אז דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי זאגט (ירושלמי קידושין פרק א, הלכה ז): "גָדוֹל הִיא כִּיבּוּד אָב וָאֵם שֶׁהֶעֱדִיפוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹתֵר מִכְּבוֹדוֹ", דער אייבערשטער האט אונז באפוילן מען זאל מער מכבד זיין טאטע מאמע ווי מען זאל מכבד זיין דעם אייבערשטן אליין.
בנוגע קומען אויף אומאן ווען דיין מאמע די אלמנה וועט בלייבן אליין וכו'; זע אויסצוארבעטן אז אנדערע פון די משפחה זאלן קומען אויף ראש השנה און דו קום קיין אומאן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", ראש השנה ביי מיר איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", און עס איז מיר א וואונדער אויף די מענטשן וואס גלייבן אין מיר, און זיי זענען מקורב צו מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מודיע זיין פאר אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה? "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר" קיינער טאר נישט פעלן, "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה.
גארנישט אויף די וועלט קען אפהאלטן צו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה. דער רבי האט געזאגט (שם, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה; לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ, תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", איך האב באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, אז איך ווייס וואס איז 'ראש השנה', און נישט נאר ענק, נאר די גאנצע וועלט איז געוואנדן אין מיין ראש השנה.
זיי מסדר אז דיין מאמע די אלמנה - זאל האבן מיט וועם צו זיין ראש השנה און דו קום קיין אומאן. ווייל דער רבי האט געזאגט (שם, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּראשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", ראש השנה קען איך יעדן איינעם העלפן, אפילו מענטשן וואס איך קען זיי נישט מתקן זיין א גאנץ יאר.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.