שאלה אין קורצן ענין
#91 - פארן קיין אומאן ווען די ווייב ווארט א שמחה?
אומאן, שלום בית, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט ביי א שיעור ווי דער ראש ישיבה שליט"א זאגט אז מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן ווען די ווייב לאזט פארן קיין אומאן. איך דאנק טאקע דעם אייבערשטן אויך אויף דעם, איך האב חתונה געהאט בערך א יאר צוריק, און ברוך ה' מיר זענען זיך ביידע אינאיינעם מחזק מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן וואס מיר הערן פונעם ראש ישיבה שליט"א, און מיין ווייב וויל איך זאל פארן קיין אומאן.


דער פראבלעם איז אבער אז מיר ווארטן אי"ה אויף א שמחה אום סוכות צייט, און מיין ווייב איז נערוועז אויב איך וועל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, זי וועט נישט זיין רואיג, אבער פון די אנדערע זייט וויל זי אויך אז איך זאל זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה און פועל'ן פאר אונז א גוט יאר, זי ווייסט נישט וואס איז ריכטיג צו טון, אפשר קען דער ראש ישיבה שליט"א אונז געבן אן עצה איבער דעם?


יישר כח פאר אלע חיזוק, איך האב ברוך ה' אנגעהויבן לערנען משניות, און איך בין ברוך ה' מעביר סדרה יעדע וואך.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - א' פרשת דברים, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיין אין אומאן ראש השנה ביים רבי'ן איז נישט קיין פשוט'ע זאך. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכ): "וואס זאל איך אייך זאגן, קיין גרעסערס פון דעם איז נישט פארהאנען", נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", ראש השנה ביי מיר איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי", און עס איז מיר א וואונדער אויף די מענטשן וואס גלייבן אין מיר, און זיי זענען מקורב צו מיר, "וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", פארוואס זאלן זיי נישט מודיע זיין פאר אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה? "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן, "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה, שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה", איך האב באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, אז איך ווייס וואס איז ראש השנה, "לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", און נישט נאר ענק זענען אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה - "אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ, תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", נאר די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים", ראש השנה קענען אלע באקומען א תיקון פון אים, "מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן", אפילו די וואס ער קען נישט מתקן זיין דורכן יאר, "אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן", אבער ראש השנה קענען זיי אויך באקומען זייער תיקון, "אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּראשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים", אפילו דער רבי קען זיי דורכאויס דעם יאר נישט העלפן, אבער ראש הנשה קען ער אלעמען מתקן זיין, "כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", ווייל ראש השנה מאכט דער רבי אזעלכע גרויסע תיקונים, דעריבער זאלן אלע קומען צו אים ראש השנה.


אז דיין ווייב דארף האבן אין די צייט פון ראש השנה און זי וויל דו זאלסט בלייבן מיט איר - קענסטו בלייבן מיט איר, אויף דעם איז געזאגט געווארן (שבת קנא:): "חלל עליו שבת אחד", ענדערש זאל מען פארשוועכן איין שבת - "כדי שישמור שבתות הרבה", כדי מען זאל קענען היטן אסאך שבתים; אזוי אויך, ענדערש איין יאר נישט קומען, נישט איבער רייסן דעם שטריק - אזוי וועסטו קענען קומען אלע יארן ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#90 - טאר מען טאקע נישט שלאפן אום ראש השנה?
אומאן, רפואה, ראש השנה, מנהגים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב ברוך ה' זוכה געווען צו זיין אין אומאן אויף ראש השנה, איך בין איינגעשטאנען אינעם בנין היכל הקודש מיט'ן ראש ישיבה, איך האבן געזען ווי דער ראש ישיבה איז מקפיד מען זאל אויפשטיין ראש השנה אינדערפרי פאר'ן עלות השחר, און אויך אז מען זאל זיך נישט אראפלייגן ראש השנה אינמיטן טאג.


האב איך געוואלט פרעגן, איך ווייס אז דער ראש ישיבה ארבעט מיט הימלישע כוחות אן שלאפן אן עסן, דער ראש ישיבה שליט"א דאווענט פאר'ן עמוד, געבט שיעורים, מאכט פרייליך הונדערטער טויזנטער אידן, איך פארשטיי בכלל נישט פון וואו דער ראש ישיבה נעמט די געוואלדיגע כוחות; איך בין אבער א פשוטער מענטשעלע, איך בין אויסגעמאטערט פון די נסיעה, גע'הרג'ט ממש, קוים וואס איך לעב, איך קען נישט שלאפן אויף א פליגער און אויף א באס, דאס יאר איז די נסיעה מיר געווארן נאך פיל שווערער פון אלע יארן, ווען איך בין אנגעקומען קיין אומאן וואלט מען מיך שוין באמת געדארפט טראגן מיט א מיטה, דער אייבערשטער האט געהאלפן אז איך האב געקענט גיין מיט מיינע צוויי פיס ביז צום בעט; איז מיין שאלה אזוי, מוז מען זיך מוסר נפש זיין נישט צו שלאפן אום ראש השנה. בפרט אז איך קום מיט קליינע קינדער?


איך האב געליינט אין עצתו אמונה אז דער ראש ישיבה וועקט אויף די קינדער ביים עלות ווייל ער האט רחמנות אויף זיי, איך טראכט אויך נישט אז די קינדער דארפן שלאפן אויב אלעס איז כסדר וכשורה, אבער איך טראכט פון די געזונט פון די קינדער, מען ליגט נאך יום טוב מיט פיבער, צושאקלט און צעריסן.


איך בין מבטל מיין דעת צום ראש ישיבה, אויב איז די תיקון פון יאר תלוי אין נישט שלאפן ראש השנה וועל איך אויפוועקן מיך און מיינע קינדער, איך וועל נישט שלאפן; דאס איז אבער מיין שאלה, צי איז דאס טאקע אזוי, איך בין דאך נישט אין הימל און איך וועל אלעס טון צו האבן א רואיגע גוטע יאר.


הגם עס איז נישט נוגע פאר יעצט, מען האלט שוין נאך ראש השנה, אבער איך געדענק אז אלע יארן ווען עס קומט דערצו טראכט איך א שאד איך האב נישט געפרעגט דעם ראש ישיבה פאר יום טוב וועגן דעם, אז איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך זאג בסך הכל וואס מוהרא"ש זאגט. אז מען קומט אין אומאן זאג איך יעדע יאר פאר אנשי שלומינו וואס מוהרא"ש זאגט, מוהרא"ש זאגט (הנהגות ראש השנה, סדר קימה): "צריך שתדע בני", וויסן זאלסטו, "שמובא בפוסקים בשם הירושלמי", עס ווערט געברענגט אין די פוסקים, "מאן דדמיך בריש שתא", ווער עס שלאפט אנהויב יאר "דמיך מזליה", פארשלאפט זיין מזל פון א גאנץ יאר, "ולכן צריכים להזהר ביותר בראש השנה לקום קודם אור היום שיהיה ער", דעריבער דארף מען זען אויפצושטיין פאר'ן עלות.


אז מען האט נישט קיין כח, מען איז אויסגעמאטערט - דארף מען זיך זייער אכטונג געבן צו גיין שלאפן צייטליך און זיך אפרוען, און אז מען איז נישט ביי די כוחות - איז פארשטענדליך אז מען זאל זיך נישט איבערשטרענגען.


דער עיקר זאלסטו זיך פרייען אז דו ביסט געווען ביים הייליגן רבי'ן ראש השנה אין אומאן, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", ווער עס איז געווען ביי מיר אויף ראש השנה- דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#89 - ווען ענטפערט דער ראש ישיבה קלאר וואס צו טון און ווען נישט?
אומאן, סיפורי צדיקים, מורה דרך, ספיקות, שאלות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געליינט א בריוו וואס דער ראש ישיבה שרייבט פאר א טאטע אז זיין זון פרעגט קיינמאל נישט דעם ראש ישיבה וואס צו טון, און דער ראש ישיבה שרייבט דארט אז מען מוז האבן א מורה דרך וואס מען פרעגט אים יעדע זאך.


וויל איך אבער פארשטייט, ווייל פון די אנדערע זייט זאגט דער ראש ישיבה אסאך מאל אז ווען מען פרעגט דעם ראש ישיבה וואס צו טון דרייט זיך דער ראש ישיבה ארויס און ענטפערט יענעם נאר בערך וואס דער מענטש וויל הערן; אויב אזוי וואס האט מען פון פרעגן אויב דער ראש ישיבה ענטפערט סיי ווי נישט וואס מען זאל טון?


אפשר קען דער ראש ישיבה מיר אויסקלארן דעם ענין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


די הייליגע חכמים זאגן (תנחומא בלק, ח): "בְּדֶרֶךְ שֶׁאָדָם רוֹצֶה לֵילֵךְ, בָּהּ מוֹלִיכִין אוֹתוֹ", ווי אזוי א מענטש וויל זיך פירן - העלפט מען אים פון הימל. אזוי ווי מיר זעען ביי די פרשה מיט בלעם, אין אנהויב האט דער אייבערשטער אים קלאר געזאגט (במדבר כב, יב): "לֹא תֵלֵךְ עִמָּהֶם", גיי נישט מיט זיי; ער זאל נישט גיין שעלטן די אידן, און ווען דער אייבערשטער זעט ווי בלעם וויל יא גיין, זאגט אים דער אייבערשטער קלאר פינקט פארקערט (שם, כ): "קוּם לֵךְ אִתָּם", גיי יא מיט זיי; פון דא זעט מען אז מען זאגט דעם מענטש זיך צו פירן אזוי ווי ער וויל.


אזוי אויך זעען מיר ביי די מרגלים, משה רבינו האט נישט געוואלט שיקן מרגלים; פארוואס דארף מען שיקן מרגלים קיין ארץ ישראל קוקן אויב עס איז א גוט לאנד, דער אייבערשטער זאגט דאך קלאר אז עס איז א גוטע לאנד?! דאך געפונען מיר, ווען משה רבינו האט געזען ווי די אידן ווילן יא שיקן מרגלים, די אידן גלייבן נישט דעם אייבערשטן אז ארץ ישראל איז א גוטע לאנד, זיי ווילן שיקן אויסשפיאנירן אליינס ארץ ישראל, האט משה רבינו געשיקט מרגלים; ווייל ווי אזוי מען וויל זיך פירן - העלפט מען יענעם און מען גייט מיט יענעמ'ס ווילן.


אזוי אויך ביים רבי'ן איז געווען אמאל, דער ברסלב'ער רב רבי אהרן איז געקומען צום רבי'ן פאר ראש השנה און געפרעגט דעם רבי'ן (ער האט געזאגט פאר'ן רבי'ן, ער האט געמיינט ער פרעגט) אז ער קען נישט קומען קיין אומאן אויף ראש השנה ווייל ער האט א בית המדרש און די קהילה וויל ער זאל בלייבן ראש השנה מיט זיי, וואס ער זאל טון? האט אים דער רבי געזאגט ער זאל נישט קומען צו אים אויף ראש השנה, און שפעטער האט דער רבי געקרעכצט פארוואס ער איז נישט געקומען, האט מען געפרעגט דעם רבי'ן: "דער רבי האט אים דאך געזאגט ער זאל נישט קומען?!" האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו): "איך דארף יענעם זאגן וואס יענער וויל הערן"; דער רבי זאגט, אזוי איז יעדע מאל מען קומט פרעגן א צדיק אויף א מסירת נפש ווי אזוי זיך צו פירן, מען קען נישט יענעם הייסן טון די מסירת נפש, מען מוז יענעם זאגן נישט צו טון.


דאס איז בכלל נישט קיין קאנפליקט מיט האבן א מורה דרך אין לעבן. מען דארף האבן א מורה דרך אין לעבן, נאר אזוי קען מען לעבן. א איד דארף האבן א רב, א דיין, אן ערליכער איד וואס ווייזט אים ווי אזוי צו לעבן א תורה'דיגע לעבן, א לעבן מיט'ן אייבערשטן, דאס איז די וויכטיגסטע זאך. אזוי אויך ווען עס קומט צו א שידוך טון, מען זוכט א גוטער בחור - איז דאס די וויכטיגסטע זאך אויף וואס צו קוקן, אויב דער בחור האט א מורה דרך, אויב ער פרעגט יעדע זאך.


ווען עס קומט צו מסירת נפש זאכן - דארט קען מען נישט זאגן טון מסירת נפש; מען ווארפט רמזים, און אז יענער וויל טאקע וויסן וואס צו טון פארשטייט ער וואס צו טון.


א גמר חתימה טובה.

#88 - זאל איך קומען אין די ברסלב'ע ישיבה, צו באקומען מיין שידוך?
אומאן, שידוכים, שלום בית, סיפורי צדיקים, מוהרא"ש, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א בחור פון ענגלאנד און איך האב געוואלט פרעגן אויב איך זאל קומען לערנען ביים ראש ישיבה שליט"א אין ישיבה תפארת התורה, ווייל איך האב געהערט אמאל פונעם ראש ישיבה שליט"א אז ווען מען קומט לערנען אין רבינ'ס ישיבה, טרעפט מען דעם שידוך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה, און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן; אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיט'ן באשעפער.


מען קען נישט זאגן: 'גיי דא וועסטו האבן דיין שידוך', 'קום דא וועסטו האבן דיין שידוך'; פון מיר האסטו נישט געהערט אזוינס אז מען דארף קומען ביי אונזער ישיבה פאר א שידוך, פון מיר האסטו געהערט אז קומען אין ישיבה וועט נישט שאטן פאר די שידוך. זייער אסאך בחורים ווילן קומען לערנען ביים רבי'ן און די עלטערן האבן מורא עס וועט זיי שאטן פאר א שידוך, פאר זיי זאג איך זיי זאלן נישט מורא האבן צו קומען אין ישיבה, דאס וועט נאר שנעלער מאכן די שידוך, אבער נישט אז מען דארף קומען לערנען דא, און נאר אזוי וועט זיין א שידוך; אזוינס קען מען נישט זאגן.


די וואס האבן מורא צו גיין קיין אומאן וועגן א שידוך, אדער זיי האבן מורא זיך צו דרייען צווישן ברסלב'ער חסידים און אפגערעדט צו קומען לערנען אין ברסלב - די דארפן זיך נישט זארגן, ווייל פון טון גוטע זאכן, הייליגע זאכן - פארלירט מען גארנישט.


מוהרא"ש האט מיט יארן צוריק געזאגט: "עס וועט קומען א צייט וואס מיידלעך וועלן נאר וועלן בחורים וואס זענען מקורב צום רבי'ן"; געווען איז דאס די צווייטע יאר וואס מיר האבן געעפנט די ישיבה, שנת תש"ע, דעמאלט איז געווען גרויסע מלחמות קעגן די ישיבה, מען האט געזוכט ווי אזוי מען קען פארמאכן די ישיבה, מען האט געמאכט א שלעכטע נאמען אויף אונז; עס איז געקומען צו א מצב אז עס איז נישט געגאנגען קיין שידוכים, עס זענען געווען אין ישיבה אסאך בחורים, און עס האט זיך נישט גערוקט קיין שידוכים, מען האט אפגעזאגט אלעס צוליב די שלעכטע נאמען אויף די ישיבה.


מיר זענען געגאנגען צו מוהרא"ש פרעגן וואס צו טון, מוהרא"ש האט מיר דעמאלט געזאגט: "שרייב אפ די ווערטער וואס איך זאג דיר, עס וועט קומען א צייט אז מיידלעך וועלן נאר וועלן א שידוך טון מיט בחורים פון די ישיבה", דעמאלט ווען מוהרא"ש האט דאס געזאגט האבן מיר דאס נישט געקענט גלייבן, אזא זאך איז נישט אריין אין קאפ, מיר האבן דאס אפגעשריבן; יעצט זעען מיר אז די ווערטער זענען מקוים געווארן, עס איז דא אזויפיל וואס ווארטן צו באקומען א בחור א תלמיד היכל הקודש.


עס איז זייער פארשטענדליך פארוואס מען וויל דוקא זיך משדך זיין מיט תלמידי היכל הקודש, ווייל ביים רבי'ן איז שלום בית געווען א יסוד, ביים רבי'ן האט מען נישט געקענט זיין אויב מען האט זיך געקריגט אין שטוב, דער רבי האט נישט געוואלט זיצן ביים טיש מיט אזא איינעם וואס קריגט זיך אין שטוב מיט די ווייב. די גאנצע ענין פון שלום בית, פון רעדן שיין אין שטוב, מכבד זיין די ווייב - געפונט מען נאר אין רבינ'ס ספרים, דעריבער ווילן מענטשן זיך משדך זיין מיט א ברסלב'ער בחור, מען וויל זען נחת ביי די קינדער.


לערן, דאווען און פיר זיך מיט גוטע מידות - וועסטו בקרוב טרעפן דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#87 - איז דען דער רבי גרעסער פון רבי שמעון בר יוחאי?
אומאן, ראש השנה, צדיקים, מירון

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געהערט א מעשה פון א געוויסער צדיק וואס פלעגט פארן יעדעס יאר קיין מירון אויף ראש השנה, און איינע פון זיינע תלמידים האבן אים געפרעגט אויב ער מעג פארן קיין אומאן, האט דער צדיק אים געענטפערט, "איך קען דיר נאר זאגן איין זאך, גיי דורך דעם קבר פון רבי שמעון בר יוחאי, און זאג מיר אויב דו קענסט טרעפן א בעסערער מליץ יושר פון אים", דאס הייסט אז מען קען נישט זאגן אז דער הייליגער רבי איז גרעסער פון רבי שמעון בר יוחאי, און דער איד האט שוין פארשטאנען וואס ער האט צו טון, און ער איז נישט געפארן קיין אומאן.


איך וויל וויסן וואס דער ראש ישיבה שליט"א האלט וועגן די מעשה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל, י"ט אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איך זאג צו די מעשה? איך ווייס נישט וואס דו ווילסט; ווער רעדט פון גרעסער קלענער? דו מאכסט א טעות, דא רעדט מען נישט ווער עס איז גרעסער, דא רעדט מען פון א צדיק וואס האט מבטיח געווען אז ווער עס וועט קומען צו זיין קבר - וועט ער מתקן זיין. עס איז נאכנישט געווען זייט בריאת העולם א צדיק וואס זאל צוזאגן מיט צוויי עדות דאס וואס דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהלים [קאפיטל - טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויסציען פון שאול תחתית".


גרעסער, קלענער, - דו מאכסט מיך לאכן; מיר קליינע קעפעלעך, קליינע מענטשעלעך, - זענען זייער ווייט פון די זאכן, מיר ווייסן גארנישט וועגן דאס גרויסקייט פון צדיקים. אך און וויי פאר די וואס שטופן אריין די נאז אין די זאכן, עס קומט צו לאכן ווען מען הערט מענטשן וואס האבן פוגם געווען בברית - מעסטן צדיקים; דער צדיק איז גרויס ביזן דאך, דער אנדערער איז גרויס ביזן הימל; מיר דארפן תשובה טון, דער אייבערשטער זאל אונז מוחל זיין.


מיר פארן צום רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה ווייל דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ ראשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענט תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז, אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס קומט צו מיר אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר".


ווען עס ווארט דיר א משפט וואלסטו געגאנגען זוכן א לויער, אדער דו וואלסט געמאכט דעם וויץ און קודם אריבער אין מירון וכו'? ווען דו ביסט לא עלינו ולא עליכם נישט געזונט און דו דארפסט גיין זוכן א גרויסער דאקטער - וואלסטו אויך געזאגט די ליצנות, אדער דו וואלסט געגאנגען צום גרויסן דאקטער, און צום גרויסן לויער?!


ראש השנה איז דער גרויסער יום הדין; מען איז דן "מִי יִחְיֶה וּמִי יָמוּת, מִי בָּאֵשׁ וּמִי בַּמַּיִם", אלע שרעקליכע טראגעדיעס וואס מען הערט א גאנץ יאר השם ישמרינו - ווערט אלעס אנגעשריבן אום ראש השנה. יעדן טאג ווערן אוועקגעריסן יונגע מענטשן, מענער און פרויען, יונגע קינדער בלייבן אן עלטערן ה' ירחם, אלע שפיטעלער זענען לא עלינו אנגעפילט מיט אידישע קינדער; דא איז דא א צדיק וואס האט צוגעזאגט אז ראש השנה קען ער יעדן איינעם העלפן, ער קען יעדן מתקן זיין; קוק וואס רבי נתן שרייבט - וואס דער רבי האט אים געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תז): "אָמַר, שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן, אבער ראש השנה - קען ער יעדן פאררעכטן; נו וואס איז בכלל די שאלה? א מענטש מיט אביסל שכל לויפט קיין אומאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו קענען זיין אין אומאן ראש השנה מיט גאנץ כלל ישראל.

#86 - איך בין געווען ארויס פון געגנט, האב איך יוצא געווען ראש השנה אין אומאן?
אומאן, ראש השנה, מוהרא"ש, היכל הקודש

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זוכה געווען צו זיין ראש השנה אין אומאן, איך בין איינגעשטאנען אינעם בנין היכל הקודש מיט'ן ראש ישיבה שליט"א, איך בין געווען עטליכע מאל אום יום טוב ביים ציון, אבער נאכאלץ שפיר איך אזוי ווי איך בין נישט געווען אין אומאן, ווייל דער בנין איז אזוי ווייט ארויס פון געגנט, אז איך ווייס נישט אויב דאס ווערט נאך גערעכנט ווי אומאן. האב איך יוצא געווען דאס זיין אין אומאן אויף ראש השנה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טאנץ פאר שמחה אז דו האסט זוכה געווען צו זיין ביים הייליגן רבי'ן ראש השנה. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל, וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה און עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ לֹא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז, אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. נאך האט דער רבי געזאגט, ווער עס קומט צו אים אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר.


דו האסט זוכה געווען צו זיין אין אומאן ראש השנה ביים הייליגן רבי'ן, מיט דעם אליינס דארפסטו זיך פרייען א גאנץ יאר; כל שכן אז דו ביסט געווען מיט תלמידי היכל הקודש, האסט געדאווענט די תפילות מיט אנשי שלומינו, האסט געהערט די תקיעות, די דרשות און די שיעורים ביי אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש, - דארפסטו דאך זיין זייער זייער פרייליך און בעטן דעם אייבערשטן אז דעם קומענדיגן יאר און אלע יארן זאלסטו מיט דיינע קינדער און אייניקלעך זוכה זיין צו זיין מיט די הייליגע חבורה.


עס איז גאר אנדערש אין היכל הקודש ווען דער בעל תפילה זאגט (יוצר לשחרית, יום ב): "שֻׁלַּחְתִּי בְּמַלְאֲכוּת סֶגֶל חֲבוּרָה" איך בין געשיקט געווארן מיט א שליחות פון א חשוב'ע חבורה, "שׁוֹמְרֵי אֱמוּנָתְךָ וּמְיַחֲדֶיךָ בְּמוֹרָא", א חבורה וואס האבן א שטארקע אמונה, און זיי איינציגן דיין נאמען, דער בעל תפילה זאגט צום אייבערשטן: "איך שטייי דא בשליחות פון א גרופע פון אמונה, א גרופע וואס לעבט מיט דיר, א גרופע וואס האבן יראת שמים".


עס איז גאר אנדערש ווען מען זאגט דאס אין היכל הקודש, וואס די גאנצע מנין, די גאנצע קהל, כל הקהל הקודש - איז איין שטיק אמונה, א גרופע צדיקים. אזוי ווי מוהרא"ש זאגט (ספר ארך אפים, פרק ה): "הֵם הַצַּדִּיקִים הַגְּנוּזִים, צַדִּיקֵי אֱמֶת שֶׁבְּדוֹר הַזֶּה"; תלמידי היכל הקודש, זיי זענען די באהאלטענע אמת'ע צדיקי הדור; זיי לעבן מיט'ן אייבערשטן, זיי לעבן בתמימות ובפשיטות און טוען דעם הייליגן רבינ'ס ווילן.


מוהרא"ש האט מיר געזאגט ראש השנה שנת תשע"ב נאך תפילת שחרית: "וויסן זאלסטו, זייט עס איז דא א קיבוץ ביים רבי'ן, איז נאכנישט געווען אזא קיבוץ; דער רבי איז דא, רבי נתן איז דא, אלע צדיקים זענען דא"; עס איז געווען די ערשטע יאר וואס מוהרא"ש האט מיר געבעטן צו דאווענען פאר'ן עמוד און די בחורים זאלן העלפן דאווענען. מוהרא"ש איז געווען אזוי פרייליך, מוהרא"ש האט מיר דעמאלט געזאגט אזעלכע ווערטער וואס איך האב נישט געהערט, נישט פאר דעם און נישט נאכדעם.


זיי פרייליך.

#85 - דעם רבינ'ס חיזוק האט מיר געהאלפן און געראטעוועט
אומאן, שלום בית, חסידות ברסלב, ראש השנה, הכרת הטוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך זיץ דא אין א שפיטאל מיט מיין ווייב, און איך שפיר אז איך מוז שוין יעצט נעמען די פענע אין די הענט זיך צו באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א.


איידער איך שרייב מיינע ווערטער וויל איך קודם ארויסגעבן מיינע רגשי הלב וואס ליגן שוין לאנג ביי מיר אנגעלייגט אויפ'ן הארצן, איך האב שוין עטליכע מאל גענומען די פענע אין מיין האנט און לא אסתייעא מילתא. ערשטנ'ס דאנק איך דעם באשעפער אז איך האב די זכי' זיך צו לערנען אביסל פון רבי'ן, פון די עצות און הנהגות, נעמען די יסודות פאר'ן לעבן און שטייגן אין עבודת השם. ספעציעל וויל איך דאנקען פאר'ן גוטן שליח - דער ראש ישיבה שליט"א, איך לעב פון די שיעורים, מיין לעבן האט באקומען א תכלית, עס האט מיר געטוישט מיין לעבן - ברוחניות ובגשמיות, אין עניני קדושה און אזוי ווייטער אויף די טעגליכע לעבנ'ס שטייגער, תורה, תפילה, שלום בית, תשובה, מעביר סדרה זיין, מקפיד זיין אויף מנין, הכרת הטוב, רעדן שיין און איידל, מידות טובות, א ריכטיגע בליק אויף די קינדער סיי די אייגענע און סיי פרעמדע, עס איז נישטא די פאסיגע ווערטער צו דאנקען דעם אייבערשטן און זיין שליח אויף דעם אלעס.


אויך וויל אביסל ארויסגעבן, אין קורצן, א קליין חלק פון מיינע הרגשים פון מיין זיין דעם פארגאנגענעם ראש השנה צום ערשטן מאל אין אומאן. טינט וועלן זיך ענדיגן און בלעטער וועט נישט זיין גענוג צו קענען ארויסגעבן וואס איך האב געשפירט און מיטגעהאלטן אין די קורצע 72 שעות וואס איך בין דארט געווען, אנגעהויבן מיט די אויפנעמען פון די חברים פון היכל הקודש, איך האב קיינעם כמעט נישט געקענט און מען האט מיר אויפגענומען מיט אזא גוטע געפיל, כאילו מען איז שוין חברים יארן לאנג, דערנאך די סליחות ערב ראש השנה, דאס דאווענען ערב ראש השנה, די שיעורים, אזא דערהויבנקייט, שוין אפגערעדט פון די תפילות ראש השנה אליין, די התעוררות און די ווארעמקייט, די נאנטשאפט צום אייבערשטן, אוי! א שאד אז ס'האט זיך געענדיגט, אזא אנגענעמקייט ביי די סעודות ראש השנה, ווער רעדט נאך פון די שיעורים ראש השנה פארנאכט, פערל ווערטער האבן זיך געגאסן עס איז געווען כמים קרים על נפש עיפה, צו האבן די ריכטיגע בליק אין יום טוב און אין לעבן, הלואי הלואי זאל איך זוכה זיין נאכאמאל איבער א יאר.


וואס איז בכלל מעגליך צו שרייבן אויף די פתיחות הלב און הרהורי תשובה וואס איך האב באקומען ביים ציון און ביי די התבודדות שפעטער. א שטארקע חיזוק איז מיר געווען די הכנה וואס דער ראש ישיבה שליט"א האט געזאגט פאר'ן ארויפגיין צום ציון פארטאגס, אז ס'איז גענוג צו זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, די תיקון הכללי, ווייל ווען נישט וואלט איך שטארק צובראכן געווארן, און מיט די ווערטער האב איך זיך געקענט שטארקן.


אפשר איז נישט שיין פון מיר אז איך האב נישט געשריבן ביז יעצט, אבער ס'איז בעסער שפעט ווי קיינמאל, דעריבער וויל איך יעצט אפגעבן א ישר כח אויף אלעס וואס דער ראש ישיבה שליט"א טוט, אויף אלע שיעורים און בריוון, וואס פון דעם נעם איך א שטיק חיות.


נאך איין נקודה וויל איך צולייגן, אז איך האב א מתנה פון הימל אז מיין ווייב שטייט מיט מיר מיט אלע שמועסן און זי הערט אויך צו די שיעורים, אזוי אז מיר זענען זיך מחזק צוזאמען.


און יעצט צו די נקודה וואס איך וויל שרייבן, היינט נאכמיטאג האט מיין ווייב מיר געקלונגען אז עס האט זיך געמאכט אן ערנסטע פראבלעם און מ'מוז שוין אפלאזן אלעס און אריינפארן אין שפיטאל. יישר כח אייבערשטער אויף די כוחות הנפש וואס ווערט אריינגעגאסן אין מיר כסדר, וואס א דאנק דעם האב איך זיך נישט פארלוירן, נאר די ערשטע זאך געדאנקט דעם אייבערשטן אויף ביז אהער און געבעטן אויף ווייטער, אודאי האבן מיר געוויינט צום באשעפער אז אלעס זאל זיין כשורה אבער מיר האבן געפילט אז איינער טראגט אונז און מיר זענען נישט אליין. נישט צופיל צייט האט גענומען און נאך א בדיקה האט מען געזען אז ס'איז דערנאך און זי האט פארלוירן, איך בין געווען זיכער אז איך גיי דארפן טרייסטן מיין ווייב און איך האב נישט געוואסט מיט וואס אנצוהויבן, למעשה האב איך גערעדט מיט איינע פון די געהילפן אין שפיטאל, ווען מיין ווייב איז נאך געווען אין צימער, און איך פרעג איר ווי אזוי מיין ווייב האט עס אנגענומען, ענטפערט זי מיר, "זי איז זייער שטארק, זי האט עס אנגענומען אזוי רואיג", און זי האט צוגעלייגט אז נישטא אסאך אזעלכע וואס זאלן זיין אזוי שטארק.


שפעטער ווען איך טרעף מיין ווייב זאגט זי מיר די ערשטע זאך נאכ'ן דערציילן די נישט גוטע בשורה, "די ערשטע זאך האב איך געזאגט מזמור לתודה". יישר כח אייבערשטער, איך בין גאר געווארן מחוזק, אזא רואיגקייט נאכ'ן זיך פלאגן שווער פאר עטליכע חדשים, און דאס מאל איז עס געווען ספעציעל שווער. מיין מח איז נישט מסוגל צו אויפכאפן די גאנצע הלוך ילך, פון וואו מען האט אזעלכע כוחות הנפש. נאר די כח פון רבי'ן, נאר די שיעורים פון ראש ישיבה, וואס ברענגט אריין אמונה שמחה און הודאה.


איך מיין אז יעדע ווארט מער איז איבעריג. דער באשעפער זאל העלפן מען זאל זיך קענען שטארקן אויף אלע שוועריקייטן און דער ראש ישיבה זאל ווייטער קענען איבערגעבן די תורת אמת פאר די קומענדיגע דור. איך בעט איבער אויב ס'איז נישט געשריבן קלאר, איך האב עס געשריבן דא אין שפיטאל, אן קיין סאך ישוב הדעת.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בא, כ"ט טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר דיינע הרגשים פון דעם פארגאנגענעם ראש השנה ביים הייליגן רבי'ן; מען קען נישט מסביר זיין וואס דאס איז ראש השנה ביים הייליגן רבי'ן פאר איינעם וואס האט דאס נאכנישט טועם געווען, פון איין זייט - די התעוררות לתשובה, און פון די אנדערע זייט - א שטארקע שמחה.


וואויל איז דעם וואס איז זוכה צו קומען צום רבי'ן קיין אומאן אויף ראש השנה; ער וועט אלעס פאררעכטן און זוכה זיין צו א שטארקע אמונה. דער רבי געבט א קלארע אמונה, מען שפירט זיך שטענדיג ארומגענומען מיט'ן אייבערשטן, מען האט נישט מורא פון קיינעם, מען ווערט נישט פארלוירן ווען זאכן גייען אנדערש ווי מען וויל, ווייל מען ווייסט אז דער אייבערשטער מאכט אלעס און טוט אלעס נאר עס זאל זיין גוט, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן ח): "וְצָרִיךְ לְבַקֵּשׁ מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיִּזְכֶּה לְהִתְקָרֵב לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, כְּדֵי שֶׁיִּזְכֶּה לֶאֱמוּנָה אֲמִתִּית בִּשְׁלֵמוּת", מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן אן אמת'ער צדיק וואס קען צוברענגען צו האבן א ריינע קלארע אמונה, "כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", ווייל אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק, זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה.


זיי זיך מחזק אינאיינעם מיט דיין ווייב, דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן; וועט איר זען גרויסע ניסים אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#84 - מ'דארף דאך האבן א לעבעדיגע רבי, פארוואס פארט מען קיין אומאן?
אומאן, חסידות ברסלב, צדיקים, קברי צדיקים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אין פרשת כי תבוא זאגט רש''י, "אשר יהיה בימים ההם. אין לך אלא כהן שבימיך, כמו שהוא". זעט מען פון דעם אז מ'דארף גיין צו א לעבעדיגן רבי'ן פון יענעם דור; אויב אזוי פארשטיי איך נישט פארוואס די ברסלב'ע חסידים פארן קיין אומאן צו זייער רבי וואס לעבט שוין נישט איבער 200 יאר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס האט איינס מיט'ן צווייטן? וואס איז די סתירה?! גיין צו מקומות הקדושים איז בכלל נישט קיין סתירה מיט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי דברים, סימן רחצ): "אין לך אלא כהן שבימיך".


עס זעט אויס פון דיין בריוו ווי דו זוכסט צו טשעפען ברסלב'ער חסידים, כאילו ברסלב'ער חסידים האבן נישט קיין רבנים און דיינים; ווען כלב בן יפנה איז געווען אין א סכנה פון די מרגלים און ער איז געגאנגען צום מערת המכפלה בעטן ביי די אבות הקדושים - איז דאס אויך א קשיא?! פארוואס מען פארט צום הייליגן רבי שמעון פארשטייסטו אויך נישט? פארוואס מען פארט צו אנדערע מקומות הקדושים פארשטייסטו אויך נישט?!


יעצט וועל איך דיר ענטפערן פארוואס מיר פארן קיין אומאן. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה, שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר מיינע תלמידים זענען אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


נאך האט דער רבי געזאגט (שם, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה אִישׁ לֹא יֵעָדֵר; כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ, וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה, נאך האט דער רבי געזאגט: "ווער עס קומט צו מיר אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר".


דעריבער פארן ברסלב'ער חסידים קיין אומאן יעדעס יאר ראש השנה מיט מסירות נפש, ווייל ראש השנה משפט מען דעם מענטש: "מִי יִחְיֶה, וּמִי יָמוּת, מִי בָּאֵשׁ, וּמִי בַּמַּיִם"; אלע שרעקליכע טראגעדיעס וואס מען הערט א גאנץ יאר השם ישמרינו - ווערט אלעס אנגעשריבן ראש השנה.


יעדן טאג ווערן אוועקגעריסן יונגע מענטשן, מענער און פרויען; יונגע קינדער בלייבן אן עלטערן ה' ירחם, די שפיטעלער זענען אנגעפילט מיט אידישע קינדער השם ירחם; און דא איז דא א צדיק וואס האט צוגעזאגט אז ראש השנה קען ער יעדן איינעם העלפן, ער קען אונז אלע מתקן זיין; קוק וואס רבי נתן שרייבט - וואס דער רבי האט אים געזאגט (שם, סימן תז): "אָמַר, שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ⁠ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים, כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן, אבער ראש השנה קען ער יעדן פאררעכטן.

#83 - האב איך פארשלאפן מיין מזל אום ראש השנה?
אומאן, ראש השנה, בלבולים, דאגות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ס'איז נישט מעגליך זיך גענוג צו באדאנקען פאר דעם הערליכן ראש השנה וואס איך האב געהאט דאס יאר אין אומאן אין דעם הייליגן זויבערן לעכטיגן זיסן בנין היכל הקודש אין אומאן. יישר כח פאר די הערליכע סעודות, פאר די דרשות, און פאר די דאווענען. יעדע ריר האט מיר געגעבן שטיקער געזונט און לעבן פאר א גאנץ יאר .


מיין שאלה איז אזוי, איך בין אנגעקומען קיין אומאן ממש מיט די נשמה אין די הענט, נאכ'ן זיך וואלגערן אויפ'ן פליגער, און נאכדעם נאך א סטאפ, און כמעט 24 שעה פליען, און פארן נסיעות המפרכסת את הגוף, דאס בערך הייסט 48 שעה אויפזיין פון ווען איך בין אויפגעשטאנען אינדערפרי די טאג וואס איך בין ארויסגעפארן ביז'ן אנקומען קיין אומאן.


נאכדעם איז געקומען ראש השנה, איך האב זייער שטארק געוואלט טון אלעס וואס איך קען צו האבן א גוטע יאר, איך בין געגאנגען שלאפן ראש השנה ביינאכט און ראש השנה פארטאגס בין איך אויפגעשטאנען און אויפגעוועקט מיין אינגל ביים עלות, און דערנאך איז די טאג געפארן, די תפילות, די סעודות, איך האב זיך נישט געוואלט לייגן שלאפן ראש השנה אינמיטן טאג. ביינאכט האב איך שוין געפילט אז איך קען נישט מער, איך בין שוין געבליבן אין בעט און קוים זיך געקענט רירן, און אזוי אויך די צווייטע טאג האט איך פארפאסט דאס דאווענען מיט די תקיעות און סעודות, איך בין געליגן קראנק אין בעט.


איך וויל וויסן אויב די זאך פון ווער עס פארשלאפט ראש השנה פארשלאפט זיין מזל, איז א זאך וואס מען מוז טון, מען טאר שוין נישט שלאפן ביים עלות, און מען טאר נישט שלאפן אינמיטן טאג, אדער איז דא א אויסנאם? ווייל איך בין אזוי דערשראקן אז דאס יאר האב איך שוין פארשלאפן מיין מזל.


דאס יאר איז שוין סיי ווי דערנאך, איך וויל וויסן פאר די קומענדיגע יארן ווי אזוי זיך צו פירן אין אזא פאל.


יישר כח פאר אלע שיינע עצות און שיעורים.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס זוכסטו זיך צו צעברעכן? דו דארפסט זיין גאר פרייליך אז דו האסט זוכה געווען צו זיין אין אומאן ראש השנה ביים רבי'ן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "מִי שֶׁהָיָה אֶצְלִי עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לִשְׂמוֹחַ מְאֹד כָּל הַשָּׁנָה", ווער עס איז געווען ביי מיר אויף ראש השנה דארף זיך פרייען א גאנץ יאר.


וואס דארפסטו יעצט זוכן ווי דו קענסט דאגה'נען? וואס איז דיר נישט גענוג די ווערטער פון רבי'ן וואס ער האט געזאגט (שם, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן", אלע קענען באקומען א תיקון ראש השנה, אפילו די וואס קענען נישט באקומען קיין תיקון דורכאויס דעם יאר, "אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן", דאך קען יעדער איינער באקומען ראש השנה זייער תיקון, "אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם אֲבָל בְּראשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים", אפילו דער רבי קען זיי נישט מתקן זיין דורכן יאר, דאך, ראש השנה קען דער רבי יעדן איינעם מתקן זיין, "כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת".


זיי פרייליך, דו וועסט האבן א זיס יאר.

#82 - פארוואס דארף איך ארייננעמען מיין טאכטער ווען מיין איידעם פארט קיין אומאן?
אומאן, שווער און שוויגער, חסידות ברסלב, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין איידעם איז לעצטנס נתקרב געווארן צו ברסלב, ער הערט אויס אייערע שיעורים, און ער איז געפארן אויף ראש השנה קיין אומאן.


דאס וואלט מיך נישט אזוי געשטערט, אבער וואס בין איך שולדיג אז ווייל ער פארט קיין אומאן דארף איך ארייננעמען מיין טאכטער אויף יום טוב צו מיר, זיי האבן קיין עין הרע א שטוב מיט קינדער?


שפעטער האב איך געזען א בריוו פון אייך ווי איר שרייבט פאר איינעם, "פארשאף פאר דיין ווייב א פלאץ וואו צו זיין אויף יום טוב", וואס הייסט "פארשאף"? איך בין דער וואס ווערט פארשאפט. אויף וועמענ'ס חשבון זאגט איר דאס אז מ'זאל זיך אנלייגן אויף מיר אויף יום טוב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' האזינו, ח' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קודם מוז איך דיר זאגן אז דו ביסט א גוטער שווער, דו קריגסט זיך נישט מיט דיין איידעם, עס שטערט דיר נישט אז ער פארט קיין אומאן, דאס ווייזט אז דו ביסט א קלוגער מענטש; וויפיל מען הערט פון אינגעלייט וואס האבן צו טון מיט זייער שווער ווען זיי פארן ראש השנה קיין אומאן, ווי די שווער און שוויגער העצן אן די גאנצע משפחה קעגן זייער איידעם, ביז עס ענדיגט זיך מיט א גט השם ישמרינו.


יעצט צו דיין פראגע, וואס דו ברויזט אויף מיר אז איך האב דיר געשיקט דיין טאכטער וכו'; איך ווייס נישט ווער דו ביסט און ווער דיין איידעם איז, אז עס איז דיר שווער אריין צו נעמען דיינע קינדער אין אייניקלעך אויף יום טוב - דארפסטו דאס זיי זאגן. עס איז זייער וויכטיג ווען די חתונה געהאטע קינדער קומען מיט זייערע קינדער, זיי לייגן זיך אן אויף די עלטערן - זיי צו זאגן קלאר ווען יא צו קומען און ווען נישט צו קומען. אויב מען קען ארייננעמען די קינדער און אייניקלעך אויף א שבת אדער אויף א יום טוב, מען האט די כוחות צו קאכן, באקן און רוימען - איז זייער שיין זיי צו לאדענען אויף שבת און יום טוב, און אז מען זעט אז מען איז נישט ביי די כוחות - דארף מען זיי געבן צו פארשטיין אז מען קען נישט קומען זיך אריין פאקן מיט די גאנצע משפחה.


קומענדיגע יאר זאלסטו מסביר זיין פאר דיין איידעם אז עס איז שווער פאר דיר און דיין ווייב אריין צו נעמען דיין ווייב מיט די קינדער אויף יום טוב, ער זאל איר פארשאפן א פלאץ וואו צו זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#81 - ווי אזוי ווערט מען א תלמיד היכל הקודש?
אומאן, אמונה, ספרי ברסלב, מוהרא"ש, היכל הקודש, ניגונים, תלמיד, חסידות, רבינו ז"ל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ראשית כל, א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו וואס זענען מיר גאר שטארק מחזק.


איך בין א אינגערמאן מיט א געבענטשטע משפחה, איך ארבעט פאר פרנסה, און איך הער די שיעורים און איך ליין די בריוו פון עצתו אמונה. מיין שאלה איז, קען איך זיך אויך רעכענען פאר א תלמיד הישיבה פון דערווייטנס דא וואו איך וואוין, כאטש וואס איך ארבעט א גאנצן טאג? און אויב יא, ווי אזוי?


נאך א זאך וויל איך פרעגן, איך האב געזען וואס איר האט מיר געענטפערט איבער דעם וואס איך האב געפרעגט וואס דער רבי זאגט אז דורך א ניגון פונעם צדיק גייען אוועק די שאלות פון חלל הפנוי. דער ראש ישיבה האט געשריבן, "וויסן זאלסטו אז דורך די ניגון פונעם צדיק קומען אלע צוריק צום אייבערשטן, אלע וואס זענען נעבעך אריינגעפאלן מיט אפיקורסות, זיי האבן קשיות אויף די אמונה - די אלע, ווען זיי הערן די ניגון פונעם צדיק - קומען זיי צוריק", איך האב אבער נישט פארשטאנען ווי אזוי מ'נוצט דאס אויף למעשה, איז דאס עפעס א געוויסע ספעציעלע ניגון וואס מ'דארף זינגען? אדער סיי וועלכע ניגון פון א צדיק וואס איז מעורר אויף דעם "ממלא כל עלמין", אז דער אייבערשטער איז איבעראל, העלפט אויך? ביי מיר ארבעט עס אז יעדעס מאל ווער איך נתעורר דורך אן אנדערן ניגון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, מוהרא"ש האט זייער אסאך גערעדט פון די נקודה, מען זאל נישט מיינען אז דער רבי איז מצומצם אין א געוויסע פלאץ. לאנגע יארן האט מען געמיינט אז דער רבי איז מצומצם אין די שול אין ירושלים; אלע האבן נאר געוואלט קומען קיין ירושלים צום שול, כאילו נאר דארט איז דער רבי'ס זאך, מוהרא"ש האט זייער אסאך גערעדט קעגן דעם, מען זאל וויסן אז דער רבי איז איבעראל, דער רבי געפונט זיך דארט וואו מען רעדט פון אים, דארט וואו מען לערנט זיינע הייליגע ספרים און וואו מען פאלגט די עצות.


ווען מען האט נישט געקענט פארן קיין אומאן איז געווען א גרויסע מחלוקת צווישן אנשי שלומינו וואו דער קיבוץ איז; א טייל האבן געזאגט דער קיבוץ איז אין ירושלים און א טייל האבן געזאגט אז דער קיבוץ איז אין מירון, ביים קבר פון התנא האלוקי רבי שמעון בר יוחאי, ביז מוהרא"ש איז געקומען, ער האט גערעדט און געשריבן אז מען זאל נישט מאכן קיין עסק - נישט פון מירון און נישט פון ירושלים; דער קיבוץ איז אין אומאן, און אז מען קען נישט זיין אין אומאן, איז איבעראל וואו עס קומען זיך צוזאמען צען מענטשן אנשי שלומינו וואס גלייבן אין רבי'ן - דארט איז א קיבוץ.


אויך אין אומאן האט מהרא"ש מבטל געווען די טפשות פון די וואס האבן געזאגט אז דער רבי איז אין קלויז, דער רבי איז דא, דער רבי איז דארט; מוהרא"ש האט געזאגט: "דער רבי געפונט זיך דארט וואו מען רעדט פון אים, דארט וואו מען לערנט די ספרים און מען איז מקיים די עצות", ובפרט דארט וואו מען פאלגט דעם רבי'ן בענין קירוב רחוקים, וואס דער רבי האט אזוי סאך גערעדט פון דעם, מען זאל עוסק זיין אין צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן.


דאס זעלבע זאג איך דיר, דו ווילסט זיין א תלמיד היכל הקודש; א תלמיד היכל הקודש איז נישט דער וואס איז נאנט, די וועלכע זענען נאנט און טוען נישט וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט - האבן גארנישט קיין שייכות מיט היכל הקודש, מען קען זיין נאנט און מען איז ווייט, און מען קען זיין ווייט און מען איז נאנט; נאנט איז דער וואס לערנט אסאך אשר בנחל, דער וואס איז זיך מחזק מיט די עצות.


אויף די פראגע וועגן די ניגון וואס דער רבי רעדט וכו'; די צדיקים זענען מגלה די ריינע קלארע אמונה, זיי זינגען ניגונים פון אמונה און דורך דעם קערן זיך אלע צוריק צום אייבערשטן. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט געמאכט א ניגון אויף די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", מוהרא"ש האט דערציילט אז עס איז אים געווען זייער שווער אין אנהייב דאס גיין אליין אין וואלד רעדן צום אייבערשטן, ער האט מורא געהאט צו זיין אליין אין וואלד, פון די חיות וכו', האט ער זיך אונטער געזונגען די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", ער האט דאס גע'חזר'ט הונדערטער מאל, ביז עס איז געווארן די שיינע ניגון.


ווען מען זינגט די ניגונים ווערט מען שטארק אין אמונה, מען באקומט א לויטערע אמונה. די צדיקים, זיי ברענגען אריין א שטארקע אמונה, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ח): "עַל כֵּן כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", די אלע וואס זענען זוכה צו מקורב ווערן צו אן אמת'ן מנהיג זענען זוכה צו האבן אמונה, "אֲבָל בֶּאֱמֶת צְרִיכִין לְחַפֵּשׂ וּלְבַקֵּשׁ מְאֹד מְאֹד אַחַר מַנְהִיג אֲמִתִּי כָּזֶה", אבער מען דארף זוכן זייער שטארק אז מען זאל טרעפן אן אמת'ער מנהיג, "וְצָרִיך לְבַקֵּשׁ מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, שֶׁיִּזְכֶּה לְהִתְקָרֵב לְמַנְהִיג אֲמִתִּי", מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן אן אמת'ער מנהיג, "כְּדֵי שֶׁיִּזְכֶּה לֶאֱמוּנָה אֲמִתִּית בִּשְׁלֵמוּת", כדי מען זאל זוכה זיין צו לעבן מיט אמונה, "כִּי כְּשֶׁמִּתְקָרְבִין, חַס וְשָׁלוֹם, לְמַנְהִיג שֶׁל שֶׁקֶר", ווייל ווען מען ווערט מקורב צו א פאלשער מנהיג, "עַל יְדֵי זֶה בָּאִין, חַס וְשָׁלוֹם, לֶאֱמוּנוֹת כָּזְבִּיּוֹת", פארלירט מען די אמונה און מען הייבט אן גלייבן אין פאלשע זאכן רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן האבן א שטארקע אמונה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#80 - זאל איך ענדערש פארן קיין אומאן, אדער ענדערש קיין יבנאל?
אומאן, שידוכים, חובות, התחזקות, יבנאל, ישועות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אן עלטערער בחור, איך ווארט שוין יארן פאר מיין שידוך, איך האב שוין פרובירט אזויפיל זאכן און סגולות, אבער דערווייל זע איך נאכנישט מיין ישועה. איך פרוביר צו זיין ערליך און תשובה טון, איך האב שוין געזוכט וועמען איך דארף אלץ איבערבעטן, איך זאג יעדן טאג פרשת הנישואין און תיקון הכללי, פארגאנגענע יאר האב איך געלערנט מסכת תענית יעדן טאג פון ט"ו באב ביז ראש השנה, איך בעט און איך זינג צום אייבערשטן אויף מיין מאמע לשון, איך פרוביר צו לערנען ח"י פרקים משניות פון צייט צו צייט, איך פרוביר צו לערנען אביסל גמרא, אבער דערווייל זענען די שערי שמים פארשלאסן.


איך שפאר יעצט געלט פאר א טיקעט, כאטש וואס איך קען נישט פארן אויף ראש השנה קיין אומאן, וויל איך כאטש פארן אינמיטן יאר, איז מיין שאלה אבער וואס איך זאל ענדערש טון, זאל איך ענדערש פארן קיין אומאן צום רבי'ן, אדער ענדערש קיין יבנאל אויסצוזאגן תהלים ביים ציון פון מוהרא"ש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ענדערש זאלסטו פארן צו ביידע, סיי קיין אומאן און סיי קיין יבנאל; ווייל ווען מען דארף א ישועה איז געלט קיין אפהאלט, מען טוט אלעס אין דער וועלט וואס מען קען נאר טון - ביז מען באקומט די ישועה.


געלט טאר נישט זיין קיין אפהאלט פון פארן קיין אומאן און קיין יבנאל און אזוי אויך צו אנדערע מקומות הקדושים; אז דו האסט נישט קיין געלט זאלסטו בארגן, מוהרא"ש זאגט מען מעג בארגן געלט צו קענען פארן קיין אומאן. הגם מוהרא"ש האט אונז זייער שטרענג אנגעזאגט נישט צו בארגן געלט, דאך זאגט מוהרא"ש אז מען מעג בארגן און מען זאל בארגן געלט צו קענען פארן צום הייליגן רבינ'ס ציון, דער רבי זארגט פאר די שפעזן, דער רבי האט בפירוש געזאגט: "איך זארג פאר ענקער שפעזן, די וועג צו מיר און די וועג אהיים".


יעצט איז נישט שייך צו פארן קיין ארץ ישראל, די גרעניץ איז פארמאכט, מען לאזט נישט אריין קיין חוץ לארץ'דיגע בירגער, יעצט איז נאר שייך צו פארן קיין אומאן צום רבי'ן; זאלסטו קודם פארן קיין אומאן און עוד חזון - וועסטו פארן קיין ארץ ישראל.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך, פארליר זיך נישט; עס איז פאר דיר אויך דא א שידוך, עס איז אנגעגרייט פאר דיר א פאר נאך פון איידער דו ביסט באשאפן געווארן; בלייב שטארק מיט דיין אמונה אינעם אייבערשטן, בעט אים איין מאל און נאכאמאל און א דריטע מאל און א פערטע מאל און טויזנט מאל - ביז דו וועסט באקומען דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#79 - ווי אזוי טו איך תשובה אז איך האב צעריסן גליונות און פארשעמט מפיצים?
אומאן, רפואה, תשובה, הפצה, בושה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


את חטאי אני מזכיר היום, איך האב געמיינט אז אויף מיר ליגט די אחריות זיך אפצוגעבן מיט זאכן, איך האב זיך איינגערעדט אז איך טו עס לשם שמים, עס האט מיר געשטערט אז מען ברענגט ברסלב'ע זאכן צו אונזער קהילה, און דעריבער פלעג איך צערייסן די גליונות און פארשעמען די וואס ברענגען די קונטרסים, איך האב געהאלטן אז איך טו א גוטע זאך.


ביז פאריגע וואך, ווען יד ה' היתה בי, מיין ווייב איז זייער קראנק געווארן, זי דארף א גרויסע רפואה, איך האב א קינדער געבענטשטע שטוב, מיין עלטסטע איז נאך נישט 10, איך שפיר אז איך בין שולדיג דערין, ווייל איך האב גע'רודפ'ט אומשולדיגע אידן, און צוריסן די גליונות. איך האב חרטה מיט מיין גאנצע הארץ, איך ווייס אז אין ברסלב קען מען העלפן יעדן איינעם, איך וויל פרעגן ווי אזוי איך קען תשובה טון אויף דעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ואתחנן, ט' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי זוך אויף אלע מפיצים וועם דו האסט מבזה געווען אלע יארן ברבים און בעט זיי איבער. אויך זאלסטו פארן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון, זאלסט איבער בעטן דעם רבי'ן פאר'ן צערייסן זיינע ספרים.


דער אייבערשטער זאל שיקן א רפואה שלמה פאר דיין ווייב בתוך שאר חולי ישראל.


 

#78 - אלס מלמד, מעג איך פארן אינמיטן זמן קיין אומאן?
אומאן, חינוך הילדים, מלמדים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א כתה א' מלמד, איך האב חשק צו פארן מיט מיין ווייב צום הייליגן רבינ'ס ציון, ערגעץ וואו אינמיטן די יאר. די שאלה איז אויב איך מעג דאס טון אינמיטן זמן.


יישר כח פאר אלע שיעורים, חיזוק און עצות, און הדרכה פאר מלמדים, איך ווייס באמת נישט ווי אזוי מלמדים געבן זיך אן עצה אן דעם.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שווערע שאלה; דו ברענגסט צוויי זאכן וואס יעדע איינע פון זיי איז די חשוב'סטע זאך.


ווען מען רעדט פון רבינ'ס ציון, איז דאס די גרעסטע זאך פאר'ן מענטש; איז דאך זיכער אז מען דארף ענטפערן "אודאי פארן" - אן קיין שום שאלה נישט; ווידער ווען מען רעדט פון מלמדות, וואס איז דא גרעסערס פון זיין א מלמד פון קינדער? דאס איז דאך פון די גרעסטע זאכן אויף די וועלט; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "אֵין הָעוֹלָם מִתְקַיֵּם אֶלָּא בְּהֶבֶל פִּיהֶם שֶׁל תִּינוֹקוֹת שֶׁל בֵּית רַבָּן", די וועלט שטייט דאך נאר אויף די תורה פון תינוקות של בית רבן; נאך מער, ווען משיח קומט יעצט און בעט די מלמדים זאלן אים קומען העלפן אויפבויען דעם בית המקדש, וואס מיר ווארטן שוין דערויף איבער צווייי טויזנט יאר - טארן מלמדים נישט גיין העלפן, די מלמדים דארפן בלייבן אין חדר מיט די קינדער, לערנען מיט זיי די הייליגע תורה (שבת, שם); איז ווען מען לייגט צאם ביידע, איז דאס א שווערע שאלה.


פרעג דעם מנהל ביי דיר אין מוסד אויב דו קענסט שטעלן א במקום; רעכן אויס א צייט וואס די קינדער וועלן נישט פארלירן פון די לימוד וכו', דער במקום וועט דאווענען מיט זיי, לערנען מיט זיי די פרשה און חזר'ן מיט זיי אביסל עברי, אזוי וועסטו זיך קענען אריבערכאפן צום ציון המצוינת, קודש הקדשים - זוכה זיין צו די גרויסע תיקונים וואס דער רבי האט מבטיח געווען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#77 - וואס מיינט זיך מתוודה זיין פאר א תלמיד חכם?
אומאן, צדיקים, קברי צדיקים, תשובה, וידוי

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אין אייער זכות בין איך זוכה צו לערנען דעם הייליגן ספר ליקוטי מוהר"ן. איך האב א שאלה איבער דעם וואס דער רבי שרייבט אז מ'דארף זיך מתוודה זיין פאר א תלמיד חכם, דאס מיינט זיך מתוודה זיין ביים ציון פון הייליגן רבי'ן אין אומאן? אדער מיינט דאס בפשטות צוצוגיין צו א צדיק און א תלמיד חכם וואס לעבן, און זיך מתוודה זיין פאר אים? און אויב מיינט עס די צווייטע פשט, ווי אזוי קען איך וויסן ווער ס'איז דער אמת'ער צדיק צו וועמען זיך מתוודה צו זיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תרומה, ו' אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען וואס טוט זיך אפ ווען מען זינדיגט, מען טוט עבירות רחמנא לצלן; די עבירות ווערן איינגעקריצט אין די ביינער. אזוי ווי דער נביא זאגט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם", ענקערע עבירות זענען איינגעקריצט אין די ביינער, און דאס הרג'עט דעם מענטש השם ירחם, אזוי ווי עס שטייט (תהלים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", דאס שלעכטס הרג'עט דעם רשע; ווי אזוי איז מען זוכה ארויסצונעמען די עבירות פון די ביינער? דורך ווידוי דברים, אז מען איז זיך מתודה צום אייבערשטן, מען דערציילט פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס מען האט געטון - דורך דעם גייען ארויס אלע עבירות פון די ביינער.


דאס איז די מצוה פון תשובה, מען זאל זיך מתוודה זיין פאר'ן הייליגן באשעפער, און אזוי ווערט גע'פסק'נט (רמב"ם פרק א מהלכות תשובה, הלכה א), יעדע מצווה אין די תורה, סיי א מצות עשה און סיי א מצות לא תעשה, אויב מען האט עובר געווען אויף איינע פון די מצוות, סיי בשוגג סיי במזיד - דארף מען זיך מתוודה זיין צום הייליגן באשעפער, אזוי ווי די תורה זאגט (במדבר ה, ז): "וְהִתְוַדּוּ אֶת חַטָּאתָם אֲשֶׁר עָשׂוּ", ווי אזוי איז מען זיך מתודה? זאגט דער רמב"ם, מען זאל אזוי זאגן: "אָנָּא הַשֵּׁם חָטָאתִי עָוִיתִי פָּשַׁעְתִּי לְפָנֶיךָ וְעָשִֹיתִי כָּךְ וָכָךְ וַהֲרֵי נִחַמְתִּי וּבוֹשְׁתִּי בְּמַעֲשַׂי, וּלְעוֹלָם אֵינִי חוֹזֵר לְדָבָר זֶה", איך בעט דיר אייבערשטער, איך האב געזינדיגט פאר דיר, איך האב געטון די און די עבירה, איך האב חרטה אויף וואס איך האב געטון, איך שעם זיך מיט מיינע מעשים וואס איך האב געטון, איך נעם זיך פאר אז איך גיי עס מער קיינמאל נישט טון; דאס איז ווידוי, און דער רמב"ם פירט אויס: "וְכָל הַמַּרְבֶּה לְהִתְוַדּוֹת וּמַאֲרִיךְ בְּעִנְיָן זֶה, הֲרֵי זֶה מְשֻׁבָּח", ווער עס פארמערט זיך מתוודה צו זיין פאר'ן אייבערשטן, דער איז געלויבט.


אין אנהייב איז דאס זייער שווער צו טון; עס איז בכלל נישט קיין גרינגע זאך מען זאל צוקומען צו די מדריגה זיך צו קענען עפענען פאר'ן אייבערשטן, אים אלעס דערציילן און נישט פארהוילן קיין שום זאך; ווייל ווען מען זינדיגט באשאפט מען קליפות ומשחיתים וואס זיי מאכן דער מענטש זאל נישט שפירן דעם אייבערשטן, עס הייבט זיך אן דאכטן פאר'ן מענטש ווי דער אייבערשטער איז ברוגז, מען הייבט אן האבן ספיקות אין די אמונה, עס ווערט שווער צו רעדן צום אייבערשטן. אזוי ווי דער נביא זאגט (ישעיה נט, ב): "כִּי אִם עֲוֹנֹתֵיכֶם הָיוּ מַבְדִּלִים בֵּינֵכֶם לְבֵין אֱלֹקֵיכֶם", ענקערע עבירות מאכן א צווישנשייד צווישן אייך אינעם באשעפער.


דערפאר זאגט דער רבי, כדי די עבירות זאלן ארויסגיין פון די ביינער - דארף מען זיך מתוודה זיין פאר א תלמיד חכם; דאס איז גרינגער פאר'ן מענטש צו טון, און ווען ער רעדט זיך אויס פאר'ן אמת'ן צדיק איז דאס אזוי ווי ער רעדט יעצט צום אייבערשטן, ווייל דער צדיק איז דאך בטל ומבוטל צום אייבערשטן, ער זיצט טאג און נאכט ביים אייבערשטן, ער זאגט פאר'ן איבערשטן: "הער וואס דער מענטש רעדט צו מיר", ביז דער מענטש איז זוכה צו קענען דאס אלעס דערציילן דעם אייבערשטן.


עס מיינט ביידע; ווען מען גייט צום הייליגן רבינ'ס ציון און מען איז זיך דארט מתוודה, מען דערציילט אלעס וואס מען האט געטון - דאס איז איין וועג פון ווידוי דברים פאר א תלמיד חכם, דורך דעם איז מען זוכה צו אלע תיקונים וואס דער הייליגער רבי האט מבטיח געווען (ליקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ד) און אזוי אויך דארף מען זוכן א תלמיד חכם א גרויסער צדיק און אים דערציילן וואס מען האט געטון; וואויל איז דעם וואס איז זוכה צו מקורב ווערן צו א צדיק וואס איז בטל צום אייבערשטן, א צדיק וואס איז נכלל אינעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#76 - איך ציטער פון די אויסגאנג פון די וואלן אין אמעריקע
אומאן, אמונה, פחדים, נייעס, וואלן

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער דערשראקן אז איך האב נישט געקענט פארן דאס יאר קיין אומאן, עס איז דורכגעגאנגען אזא שרעקעדיגע יאר, שנת תש"פ, די גאנצע וועלט האט זיך איבערגעדרייט, אלעס האט זיך געטוישט. יעצט גייט זיין וואלן אין אמעריקע און איך קען נישט טראכטן וואס וועט פאסירן אז עס גייט קומען אן אלטער אפגעקאלעכטער מענטש און פירן א לאנד. ווען איך ליין עס ווען אין היסטאריע ביכער וואלט עס געווען גאנץ געשמאק, אבער עס מיטצולעבן איז גאר שרעקעדיג.


מיין גאנצע האפענונג איז געווען צו זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה און אויסבעטן א גוטע יאר, און יעצט אז מיר האבן נישט זוכה געווען דערצו, ציטער איך זייער שטארק וואסערע סארט יאר עס גייט קומען. איז נאך דא א וועג צו מאכן אז דאס יאר זאל זיין גוט און פיין?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שאד צו זארגן אומזיסטיגע זארג, דער אייבערשטער פירט די וועלט אזוי שיין און אזוי זיס, ער טוט אלעס און מאכט אלעס; נישט דער פרעזידענט וועט אונז העלפן און נישט דער פרעזידענט וועט שאדן מאכן, אלעס איז דער אייבערשטער, ער מאכט אלעס און טוט אלעס. אז מען פירט זיך מיט די תורה וועלן מיר האבן א זיסע יאר און אז מען פירט זיך נישט מיט די תורה דארף מען תשובה טון, ווייל אויב מען טוט נישט תשובה דעמאלט באקומט מען א שטראף; עס העלפט נישט אויב דער איז פרעזידענט אדער יענער איז פרעזידענט, עס ווענדט זיך נאר איין איין זאך 'אויב מען גייט מיט די תורה'.


הער אויף לעבן מיט דמיונות, אויב דער פרעזידענט געווינט וועט זיין גוט און אויב יענער געווינט וועט זיין שלעכט; נעם אריין אין זיך וואס דער אייבערשטער זאגט אין די תורה, אויב מען וועט גיין בדרך התורה וועט זיין גוט פאר אונז און פאר די גאנצע וועלט, און חס ושלום אויב מען גייט נישט מיט די תורה דעמאלט קומט אן עונש מן השמים.


מיר דארפן תשובה טון, זיך צוריק קערן צום אייבערשטן און טון נאר וואס דער אייבערשטער זאגט, דאן וועלן מיר האבן א שנת ברכה, א שנת גאולה; מען טאר נישט אויסהערן די נייעס וואס האקן און ליאמערן טאג און נאכט אין קאפ אז דער וועט זיין א ישועה אדער יענער וועט זיין א ישועה. אז די נייעס רעדט אין אידיש מיינט נאך נישט אז דאס איז כשר; מען קען רעדן אין אידיש, שרייבן אין אידיש - און עס איז קעגן די תורה, קעגן די אמונה, ווייל א ישועה וועט זיין נאר אז מען וועט זיך אויפהייבן דעם קאפ צום אייבערשטן, א ישועה וועט זיין ווען אלע וועלן איינערקענען אז 'אין עוד מלבדו'; דעמאלט וועלן מיר האבן א שנת ברכה, א שנת פרנסה.


אז דו ווילסט אן עצה נישט צו זיין דערשראקן - זאלסטו אויפהערן הערן נייעס; נייעס איז א שעדליכע זאך, עס מאכט דעם מענטש דערשראקן און ווארפט אים אריין אין א פאניק. דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו טייטשט דעם פסוק פון די תוכחה (ויקרא כו, לו): "וְהֵבֵאתִי מֹרֶךְ בִּלְבָבָם", דער אייבערשטער זאגט, אויב מען וועט נישט גיין אין די וועגן פון די תורה וועל איך אריין לייגן א מורא אין אייך, "וְרָדַף אֹתָם קוֹל עָלֶה נִדָּף", איר וועט אנטלויפן פאר שרעק פונעם קול וואס די בלעטלעך געבן ארויס ווען די ווינט בלאזט דערויף, טייטשט ער (בספר חיים ושלום) דער "עָלֶה נִדָּף", מיינט מען דער פארשטונקענעם בלעטל פון א צייטונג וואס דערשרעקט טאג איין טאג אויס פון מלחמות וכדומה; א רחמנות אויף די וואס לעבן מיט נייעס, זיי ווערן דערשראקן פון גארנישט מיט נישט, די נייעס ווארפט שטענדיג א פחד און א פאניק, דאס הרג'ט דעם מענטש מער ווי יעדע צרה.


חכמינו זכרונם לברכה ברענגען (תורת כהנים, בחוקותי, פרק ז) רבי יהושע בן קרחה האט דערציילט: "פַּעַם אַחַת הָיִינוּ יוֹשְׁבִים בֵּין הָאִילָנוֹת", איינמאל זענען מיר געזיצן צווישן די ביימער, "וְנָשְׁבָה הָרוּחַ וְהִטִּיחוּ הֶעָלִים זֶה בָּזֶה", אינמיטן האט א ווינט צעבלאזן די ביימער און די בלעטלעך האבן זיך געשאקלט איינע אויפ'ן צווייטן און ארויסגעגעבן א קול, "עָמַדְנוּ וְרַצְנוּ וְאָמַרְנוּ 'אוֹי לָנוּ שֶׁמָּא יַדְּבִּיקוּנוּ הַפָּרָשִׁים'", מיר זענען אנטלאפן פון פחד אז מען גייט אונז הרג'נען, "לְאַחַר זְמַן נִפְנִינוּ אַחֲרֵינוּ, וְרָאִינוּ שֶׁאֵין בֶּרְיָה", נאכדעם האבן מיר געזען אז קיינער יאגט נישט און קיינער לויפט אונז נישט נאך, האבן מיר געוויינט אז עס איז מקוים געווארן ביי אונז דאס וואס שטייט "וְרָדַף אֹתָם קוֹל עָלֶה נִדָּף"; אזא פנים האבן די וואס הערן די נייעס, מען ווערט דערשראקן און צעמישט. מען קען נישט שלאפן פון פחד, בשעת קיינער יאגט נישט און קיינער רודפ'ט נישט.


וואויל איז דער מענטש וואס זיין נייעס איז די פרשת השבוע, זיין נייעס איז א בלאט גמרא, מער פון דעם אינטערעסירט אים נישט; ער ווייסט אז דער אייבערשטער איז דער בורא ומנהיג לכל הברואים, דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט און פירט די וועלט, קיינער קען נישט בעסער מאכן אדער ערגער מאכן; אזא איינער איז זיך מחי' מיט'ן אייבערשטנ'ס וועלט, וואס ער דארף בעט ער דעם אייבערשטן, זיין האפענונג איז נישט אויף קיינעם נאר אויפ'ן אייבערשטן.


איך בעט דיר זייער, חזר זיך די ערשטע אני מאמין וועט דיר גוט זיין; חזר זיך: "אֲנִי מַאֲמִין בֶּאֱמוּנָה שְׁלֵמָה, שֶׁהַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ שְׁמוֹ הוּא בּוֹרֵא וּמַנְהִיג לְכָל הַבְּרוּאִים", איך גלייב אז דער אייבערשטער האט אלעס באשאפן און דער אייבערשטער פירט אלעס, "וְהוּא לְבַדּוֹ עָשָׂה וְעוֹשֶׂה וְיַעֲשֶׂה לְכָל הַמַּעֲשִׂים", נאר ער אליינס האט אלעס געטון, טוט אלעס און וועט אלעס טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#75 - איז אמת אז ווער ס'קומט נישט אויף אומאן גלויבט נישט אין באשעפער?
אומאן, שידוכים, תהלים, ספרי ברסלב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר זענען צוויי מיידלעך חבר'טעס פון ארץ ישראל, מיר זענען זיך מחזק מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן, א גרויסן יישר כח פאר אלע שיעורים און חיזוק וואס דערנענטערן אונז צום אייבערשטן.


מיר האבן געוואלט פרעגן צוויי זאכן. איינס איבער א באקאנטע ליד מיט די ווערטער "ראש השנה שלי עולה על הכל, מי שמאמין בה' יתברך צריך לבוא", דאס מיינט אז ווער ס'גלויבט אין באשעפער דארף קומען ראש השנה אויף אומאן. מיינט דאס טאקע אז ווער ס'גייט נישט ראש השנה קיין אומאן, גלויבט ער נישט אין באשעפער? מיר ווילן וויסן אויב דאס איז טאקע ווערטער וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט.


אויך ווילן מיר וויסן, מיר האבן געהערט אז דער הייליגער רבי האט געזאגט אז אויס א חתן און כלה טרעפן זיך פון נאך די תנאים ביז די חתונה, ברענגט דאס א מבול. ווילן מיר וויסן אויב ס'איז טאקע אמת, ווייל מיר האבן געהערט אז מוהרא"ש האט געהאלטן אז חתן כלה מעגן יא רעדן, ווילן מיר וויסן וואס איז די ריכטיגע וועג.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן ווייטער כח אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די שיחות וואס מען זעט אינעם הייליגן ספר חיי מוהר"ן און שיחות הר"ן זענען קראנט און וואר, אנדערע שיחות וואס מען זאגט נאך בשם דעם און יענעם איז א צווייטע געשיכטע.


בנוגע קומען קיין אומאן; דאס איז קלאר אז דער הייליגער רבי האט געהייסן קומען, אזוי ווי רבי נתן ברענגט. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָראֹשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", זיין ביי מיר ראש השנה איז גרעסער פון אלסדינג, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר, זאלן נישט רעדן צו אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער זאל נישט פעלן, "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה. "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ וּמְקֹרָב אֵלָיו יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ", דער רבי האט געהייסן מען זאל מאכן א כרוז אז אלע זאלן קומען צו זיין ראש השנה. "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל ראֹשׁ הַשָּׁנָה רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", נאך האט דער רבי געזאגט: ווער עס קומט צו אים אויף ראש השנה דארף זיין פרייליך א גאנץ יאר.


די ווערטער פונעם ניגון איז אויסגעזויגן פון פינגער; אזוי איז אויך מיט די צווייטע שיחה.


דער עיקר זאלט איר זאגן אסאך תהילים און וואס איר דארפט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צח): "אֲמִירַת תְּהִלִּים מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ בְּעַצְמוֹ. כִּי הוּא אֲמָרָם בְּרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, וְהָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ מֻנָּח בְּתוֹךְ הַתֵּבוֹת, וּכְשֶׁאוֹמְרָם הוּא מְעוֹרֵר בְּרוּחַ פִּיו אֶת הָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, עַד שֶׁנֶּחֱשָׁב כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם בְּעַצְמוֹ", דוד המלך האט געשריבן דעם ספר תהלים מיט אזא רוח הקודש אז יעדער מענטש וואס זאגט תהלים שפירט ווי דער קאפיטל מיינט אים.


ווען איר האט איבריג צייט זאלט איר נעמען דעם ספר תהלים און זאגן דעם "יום", און אריין פלעכטן אייערע אייגענע געבעטן, וועט איר זען גרויסע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#74 - ווי אזוי קען איך זיך דרייען אין ברסלב, אן ווערן אריינגעשלעפט אין מחלוקת?
אומאן, חסידות ברסלב, מחלוקת, ראש השנה, סדר דרך הלימוד, דמיונות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אויפגעוואקסן אין א ברסלב'ע משפחה אין ירושלים עיה"ק, אבער איך בין אסאך דורכגעגאנגען ביז איך אליין האב זוכה געווען מקורב צו ווערן צו ברסלב, איך האב נישט געקענט ליידן די מחלוקת וואס איז געווען אין ברסלב, און איך האב זיך אויפגעהערט דרייען דארט, ביז ווען איך האב געטראפן אייערע שיעורים און ס'האט מיר געוויזן א נייעם וועג, מיט וואס איך בין זיך זייער מחזק ב"ה.


איך וויל זיך אבער יא דרייען צווישן ברסלב'ע חסידים, ווי אזוי קען איך זיך שטארקן נישט צו ווערן אריינגעשלעפט אין קיין מחלוקת?


אויך וויל איך וויסן וועגן דעם סדר דרך הלימוד, ווי ווייט גייט דאס וואס דער רבי האט געזאגט אז מ'דארף נישט פארשטיין וואס מ'לערנט, און בכלל וואס איז וויכטיגער צו לערנען יעדן טאג, הלכה, גמרא, אדער דעם רבינ'ס ספרים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת במדבר, כ"ד אייר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אנטלויף פון מחלוקת אזוי ווי מען אנטלויפט פון פייער, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה יח, ד): "בית דין של מטה געבן נישט קיין עונש פאר א קטן אונטער די דרייצן יאר און בית דין של מעלה שטראפן נאר פון די צוואנציג און העכער, אבער מחלוקת איז אזוי הארב אז אפילו קליינע קינדער ווערן אוועק גענומען פון די וועלט אלס א שטראף פאר מחלוקת, אזוי ווי מיר געפונען ביי די מחלוקה פון קרח אז אפילו די קליינע קינדער פון איין טאג אלט זענען אומגעקומען".


זיי נישט פארנומען מיט אנדערע, נאר קוק אויף זיך; אז דו האסט געפונען א פלאץ אין ברסלב וואו דו שעפסט חיות, דו באקומסט לעבן - זאלסטו נעמען פון דעם פלאץ דיין חיות און דיין חיזוק, און אז אנדערע שפירן זייער חיות אין אן אנדערע חבורה זאל דיר דאס נישט שטערן, יעדער איינער זאל נעמען זיין חיזוק פון זיין פלאץ. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שיט): "אֲנִי אֶעֱשֶׂה מִכֶּם כִּתּוֹת כִּתּוֹת", איך וועל מאכן פון ענק כיתות כיתות, אזוי ווי מען זעט טאקע צווישן אנשי שלומינו טייערע כיתות.


קוק נישט אויף קיינעם און עס זאל דיר נישט אינטערעסירן קיינעם; עס איז נישט דא קיין צייט צו זיין פארנומען מיט דעם און יענעם, דאס לעבן גייט אריבער אזוי שנעל, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה צו, ב): די יארן פונעם מענטש גייען אריבער אזוי שנעל ווי א שאטן גייט פארביי, נישט ווי א שאטן פון א וואנט, נישט ווי דער שאטן פון א בוים, נאר ווי א שאטן פון א פייגל וואס פליט; איז א שאד מען זאל זיין פארנומען מיט אנדערע.


דריי זיך צווישן אנשי שלומינו וואס רעדן דיבורי אמונה, עצות פון רבי'ן און חיזוק פון רבי'ן, ווייל אין דעם פלאץ וואו מען רעדט פון רבי'ן דארט געפונט זיך דער רבי, דארט וואו מען איז מחזק איינעם דעם צווייטן דארט איז דער אייבערשטער, ווידער דארט וואו מען גראבט אונטער אנדערע, מען פסל'ט דעם און יענעם וכו' וכו', דארט איז דער שטן; אפילו זיי זעען אויס ווי עובדי השם, מען באטיטלט זיך מיט הויכע עובדי'שע טיטלען: 'חסידי ברסלב האמיתיים', 'נקיי הדעת שבירושלים', וכדומה, איז אלעס איין גרויסער בלאף.


פון די וואס רעדן א הויכע שפראך וכו' - זאלסטו זיך זייער היטן, לאז זיך נישט אפנארן בזה העולם; דער רבי האט אונז געבעטן (שיחות הר"ן, סימן נא): "אֶת זֶה תְּקַבְּלוּ מִמֶּנִּי שֶׁלֹּא יַטְעֶה אֶתְכֶם הָעוֹלָם, כִּי הָעוֹלָם מַטְעֶה מְּאֹד", דאס זאלט איר מקבל זיין פון מיר: די וועלט נארט אייך, לאזט אייך נישט נארן; מען דארף זייער אכטונג געבן זיך נישט צו לאזן אפנארן, בפרט פון די וואס רעדן א הויכע שפראך, פון די וואס רעדן פון מתקן זיין נשמות; די אלע וואס רעדן הויך די זענען בדרך כלל בעלי דמיונות און פאנטאזירערס, א רחמנות אויף די אלע וואס שלעפן זיך נאך נאך זיי.


מוהרא"ש האט דערציילט אז איינער א פאנטאזירער אין ברסלב האט געזאגט, אז דער הייליגער סטייפלער גאון זכותו יגן עלינו איז געקומען צו אים בעטן א תיקון; מוהרא"ש האט געשריגן: "ווי שעמט זיך נישט א טאָטער, א פארעך צו זאגן אויף אזא גרויסער גדול בישראל, א צדיק אמת, וואס האט זיין גאנץ לעבן זיך מוסר נפש געווען אויף תורה - אז ער איז געקומען צו אים פאר א תיקון?!" דאס ווייזט אז דער פאנטעזירער איז נישט מיט אלעמען און עס איז א רחמנות אויף די וואס גייען אים נאך.


דער זעלבער פאנטאזירער האט געזאגט אויף מוהרא"ש בשעת ווען די לויה פון מוהרא"ש האט זיך אזוי פארצויגן, אז ער עוסק צו מתקן זיין מוהרא"ש; נעבעך פאר אים און א רחמנות אויף זיינע נאכשלעפער. אפילו אן אפגעריסענער נאר, א טיפש - וואלט אויך אזוינס נישט געזאגט; זעט אויס אז ער האט אסאך טיפשים וואס לויפן אים נאך, קען ער דאס זאגן.


דעריבער בעט איך דיר, געב אכטונג פון די בעלי דמיונות און פאנטאזירערס און קוק שטענדיג אויף דיינע רווחים; אז דו דרייסט זיך אין א פלאץ וואס מען זאגט אויפ'ן מנהיג אז ער פליט און הימל און ער האט רוח הקודש, דאס אליין איז נאך נישט גענוג פאר דיר, אויב דער וואס פליט אין הימל קען דיר נישט מזכה זיין דו זאלסט זוכה זיין לערנען און דאווענען - איז דאס אלעס בלאף; אז עס גייט פארביי א שטיק צייט און דו האסט נישט זוכה געווען מסיים צו זיין אפילו איין מאל ששה סדרי משנה, הייסט דאס אפגענארט, און דאס הייסט א פארפירער.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן ו): "הַיֵּצֶר הָרָע דּוֹמֶה כְּמוֹ מִי שֶׁהוֹלֵךְ וְרָץ בֵּין בְּנֵי־אָדָם, וְיָדוֹ סְגוּרָה וְאֵין אָדָם יוֹדֵעַ מַה בְּתוֹכָהּ", דער יצר הרע איז צוגעגליכן צו א מענטש וואס לויפט צווישן מענטשן מיט א פארמאכטע האנט, ער פאפט אויס אלעמען און פרעגט זיי: "וואס האב איך אין מיין האנט?" און פאר יעדעם דאכט זיך אז ער האט אין זיין האנט דאס וואס ער וויל, דעריבער לויפן אים אלע נאך, ווייל מען מיינט אז מען וועט באקומען די זאך וואס מען וויל, "וְאַחַר־כָּךְ הוּא פּוֹתֵחַ אֶת יָדוֹ וְאֵין בָּהּ כְּלוּם", ביים ענדע עפנט ער זיין האנט און מען זעט אז עס איז גארנישט דא דארט, אזוי אויך - זאגט דער רבי - איז מיט'ן יצר הרע, "כְּמוֹ כֵן מַמָּשׁ הַיֵּצֶר הָרָע, שֶׁהוּא מְרַמֶּה כָּל הָעוֹלָם, וְהַכֹּל רָצִים אַחֲרָיו וּמְרַמֶּה לְכָל אֶחָד וְאֶחָד", ער רעדט איין א מענטש אז ער זאל אים נאכלויפן ווייל אזוי וועט ער באקומען אלע זיינע תאוות, אבער ביים סוף ווען דער מענטש גייט אוועק פון די וועלט עפנט ער זיין האנט און מען דערזעט זיך אינגאנצן אפגעפאטשט, מען איז אים נאכגעלאפן א גאנץ לעבן אומזיסט.


מוהרא"ש זאגט אז דער שיחה פון רבי'ן גייט ארויף בכלליות אויף אלע תאוות און בפרטיות גייט דאס ארויף אויף דאס וואס א מענטש לויפט נאך א מנהיג, א רבי וכו'; דער רבי לויפט ארום מיט א פארמאכטע האנט און אלע חסידים לויפן אים נאך, אלע מיינען אז ער האט עפעס פאר אים ביז עס קומט דעם לעצטן טאג פון לעבן, דאן עפנט דער מנהיג זיינע הענט און מען זעט ליידיגע הענט השם ירחם; דערפאר ווען מען גייט צו א חבורה, צו א מנהיג, צו א גוטער איד וכו', דארף מען אלץ קוקן צי מען באקומט עפעס אין די האנט, אויב גייט מען אוועק פון דארט מיט ליידיגע הענט איז א סימן אז מען נארט זיך. אפילו דער גוטער איד איז א צדיק, א באהאלטענער צדיק, א ל"ו צדיק, א צדיק וואס פליט אין הימל, ער זעט זאכן וכו'; אויב קען ער מיר נישט מזכה זיין מיט מעביר סדרה זיין יעדע וואך, מיט לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא וכו', איז אלעס בלאף; אויב איך הייב נישט אן רעדן מיט'ן אייבערשטן, איך באקום נישט פון דעם פלאץ שכל ווי אזוי זיך צו פירן אין שטוב מיט די ווייב און קינדער, אדער מכבד זיין מיינע עלטערן וכו' איז אלעס נארישקייטן.


ליידער פארנארט מען היינט מענטשן מיט לשונות פון קבלה, מענטשן לויפן נאך א מענטש וואס איז בלינד, קרום און שטום, אזוי ווי דער רבי דערציילט (סיפורי מעשיות מעשה יב, מבעל תפילה): "א טייל האבן געזאגט אז דער עיקר תכלית איז כבוד וכו' האבן זיי געזוכט א מענטש וואס לויפט זייער נאך זיין כבוד, ביז זיי האבן געזען ווי מען טראגט אן אלטן בעטלער א ציגיינער, און עס זענען אים נאכגעגאנגען פינעף הונדערט ציגיינערס, און דער בעטלער איז געווען בלינד, קרום און שטום", עיין שם; נעבעך, מען נעמט א רבי, א מנהיג וואס איז בלינד, ער ווייסט נישט וואס גייט אריבער אויף זיינע מענטשן, און ער איז שטום - ער רעדט פון אלעס נאר נישט פונעם אייבערשטן.


א צווייטער פאנטאזירער אין ברסלב זאגט אז מוהרא"ש איז אים געקומען אין חלום אז ער האט נישט קיין מנוחה אויבן אין הימל וכו' וכו'; דאס איז בנוסף צו זיינע דמיונות וואס ער פארפירט צענדליגער מענטשן יאר נאך יאר נישט צו קומען קיין אומאן אויף ראש השנה ווייל עס האט זיך אים גע'חלומ'ט אז דער רבי איז מער נישט אין אומאן; א רחמנות אויף די בחורים און אינגעלייט וואס שלעפן זיך נאך נאך אזעלכע דמיונות, בשעת מיר ווייסן אז דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", זיין ביי מיר ראש השנה איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", און עס איז מיר א וואונדער אויף די מענטשן וואס גלייבן אין מיר און זיי זענען מקורב צו מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מודיע זיין פאר אלעמען אז מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה? "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן, "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה", נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה"; איך האב באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, אז איך ווייס וואס איז 'ראש השנה', "לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", נישט נאר ענק זענען אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, "אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ, תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", נאר די גאנצע וועלט איז געוואנדן אין מיין ראש השנה, נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּראשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", ראש השנה קען איך יעדן איינעם העלפן, אפילו מענטשן וועם איך קען נישט מתקן זיין א גאנץ יאר.


ווי קען מען זאגן נישט קומען אויף אומאן ראש השנה ווען דער רבי האט געהייסן קומען?! דער רבי האט געזאגט פאר'ן ברסלב'ער רב רבי אהרן זכרונו לברכה ווען ער איז געקומען צום רבי'ן בעפאר דעם לעצטן ראש השנה פאר דער רבי איז אוועק - שנת תקע"א, ער האט געזאגט פאר'ן רבי'ן אז עס איז אים זייער שווער צו קומען צום רבי'ן אויף ראש השנה, ווייל ער קען נישט איבערלאזן זיין קהילה, האט זיך דער רבי אנגערופן און געזאגט (עיין חיי מוהר"ן, סימן תו): "ווי אזוי זאל איך אייך זאגן, קיין גרעסערס דערפון איז נישט פארהאנען, איי אנדערע גוטע אידן זאגן נישט אזוי? איז נאך א קשיא".


זיי זיך קובע שיעורים בכל התורה כולה על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), לערן משניות און אסאך בלעטער גמרא, אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין הלכה און א שיעור אין רבינ'ס ספרים.


מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט אין די צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות יג): "וּכְשֶׁתַּגִיעוּ לְעוֹלָם הָאֱמֶת אָז תִּיוָכְחוּ צִדְקַת 'סֵדֶר דֶּרֶךְ הַלִימוּד' שֶׁל רַבֵּינוּ זַ"ל", ווען איר וועט ארויף קומען אויף יענע וועלט וועט איר זיך איבערצייגן די ווארהייט פונעם הייליגן רבינ'ס סדר דרך הלימוד; "וְעַל כֵּן מַה וְלָמָּה לָכֶם לְהִתְוַכֵּחַ?! טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב הַשֵּׁם, הַרְגִילוּ עַצְמְכֶם לָזֶה וְאָז תִּרְאוּ וְתִּרְגְשׁוּ כָּל מִינֵי טַעֲמִים בְּחַיֵּיכֶם", דעריבער זאלט איר זיך נישט טענה'ן מיט קיינעם, נאר געוואוינט אייך צו צו לערנען לויט דעם סדר דרך הלימוד, דעמאלט וועט איר זען און שפירן אלע טעמים אויף די וועלט, "כִּי הַתּוֹרָה הִיא חִיוּתֵנוּ בָּעוֹלָם הַזֶה וּבָעוֹלָם הַבָּא, חִיוּת גַּשְׁמִי וְחִיוּת רוּחְנִי", ווייל די תורה איז אונזער לעבן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, די תורה געבט אונז לעבן סיי בגשמיות און סיי ברוחניות, "אַשְׁרֵי מִי שֶׁאֵינוֹ מַטְעֶה עַצְמוֹ בָּזֶה הָעוֹלָם כְּלָל, וְיוֹדֵעַ אַשֶׁר עִיקָר הַלִימוּד הוּא רַק לַעֲשׂוֹת רְצוֹנוֹ יִתְבָּרַךְ וְלוֹמֵד עַל מְנָת לְקַיֵים מִצְווֹתָיו יִתְבָּרַךְ וְלַעֲשׂוֹת נַחַת רוּחַ לוֹ יִתְבָּרַךְ", וואויל איז דעם מענטש וואס לאזט זיך נישט נארן און ווייסט אז דער עיקר לימוד התורה איז צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן, עיין שם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#73 - איז דעם רבינ'ס ציון אויך געמאכט פאר פרויען?
אומאן, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל זייער שטארק פארן קיין אומאן מיט מיין ווייב אינמיטן די יאר, איך וויל וויסן אויב דאס זאגן תיקון הכללי ביים ציון איז אויך געמאכט פאר פרויען, און וואס קען איך איר זאגן אז זי זאל אויך וועלן אהינפארן מיט מיר?


יישר כח פאר אלע שיעורים און בריוו, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט ווייטער זוכה זיין מקרב צו זיין אידישע קינדער צו אונזער טאטע אין הימל.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון, ער וועט זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיר לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויס נעמען פון שואל תחתית", די הבטחה פון רבי'ן איז סיי פאר מענער און סיי פאר פרויען; ווער עס קומט קיין אומאן און זאגט די צען קאפיטלעך תהלים וועט דער רבי אים מתקן זיין.


וואויל איז דעם וואס איז זוכה צו זיין כאטשיג איין מאל אין לעבן ביים רבינ'ס ציון, נישט קיין חילוק מענער אדער פרויען, בחורים אדער מיידלעך, דער רבינ'ס ציון איז פאר יעדן איינעם, דער רבי איז מתקן יעדנ'ס נשמה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#72 - דארף איך איבערבעטן מיין מאמע?
אומאן, כיבוד אב ואם, בחור

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דעם פארגאנגענעם ערב יום כיפור האב איך געטראכט צו זיך אויב איך דארף איבערבעטן מיין מאמע, וואס האט מיר געמאכט איך זאל האבן א ביטערע יאר, מיט קיין איין טאג וואס איך זאל קענען זיין פרייליך.


איך דארף האבן חיזוק אויף כיבוד אב ואם, איך בין געווען אסאך מאל חוצפה'דיג צו מיין מאמע, איך בין אזוי ברוגז אויף איר, און איך קען ממש נישט שמייכלען צו איר, ובפרט נאכדעם וואס זי האט מיר נישט געלאזט פארן קיין אומאן אויף ראש השנה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, ט"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס זאלסטו וויסן אז פארן קיין אומאן העלפט נישט פאר אן עזות פנים, א מחוצף; דער רבי האט בפירוש געזאגט: "איך קען יעדן איינעם העלפן חוץ אן עזות פנים"; א מחוצף האט נישט קיין פלאץ ביים רבי'ן.


צווייטנס, וואס איז בכלל דיין שאלה אויב דו זאלסט איבערבעטן דיין מאמע?! אודאי זאלסטו איר איבערבעטן, זאלסט פאלן אויף דער ערד און קלאפן על חטא מיט דיין קאפ צום ערד אויף דיין אויפפירונג צו דיינע עלטערן. אך און וויי פאר דעם וואס פירט זיך מיט חוצפה צי זיינע עלטערן, וויי פאר א קינד וואס עפנט א מויל צו רעדן מיט חוצפה צו זיינע עלטערן, וויי פאר א קינד וואס שפעט אפ פון זיין אלטע מאמע!


קוק וואס שלמה המלך זאגט (משלי ל, יז): "עַיִן תִּלְעַג לְאָב", אן אויג וואס שפעט אפ פון זיין טאטע, "וְתָבוּז לִיקֲּהַת אֵם", און דער וואס שפעט אפ פון די קנייטשן פון זיין מאמע (ווען א מענטש ווערט עלטער ווערט דער פנים פול מיט קנייטשן), "יִקְּרוּהָ עֹרְבֵי נַחַל", זאלן קומען די רויב פויגל וואס זענען גרויסע אכזרים און אים אויסשטעכן די אויגן, "וְיֹאכְלוּהָ בְנֵי נָשֶׁר", און די אדלער זאלן אים אויפעסן.


כיבוד אב ואם איז פון די חמורות שבחמורות; דאס איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי קידושין פרק א, הלכה ז): "רַבִּי שִׁמְעוֹן בֶּן יוֹחָאִי אוֹמֵר, גָדוֹל הִיא כִּיבּוּד אָב וָאֵם שֶׁהֶעֱדִיפוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יוֹתֵר מִכְּבוֹדוֹ", רבי שמעון בן יוחאי זאגט, דער אייבערשטער האט אונז באפוילן מען זאל מכבד זיין טאטע מאמע מער ווי מען זאל מכבד זיין דעם אייבערשטן אליינס.


אז דיין מאמע דערביטערט דיר דיין לעבן איז נישט קיין תירוץ צו זיין א מחוצף; אז עס איז דיר ביטער דיין לעבן זאלסטו גיין אין א ווינקל און וויינען צום אייבערשטן ער זאל אוועק נעמען פון דיר די דינים און עס זאל דיר גוט ווערן אין לעבן.


איך האף צום אייבערשטן אז דו וועסט פון היינט פאררעכטן דיין צוגאנג צו דיין טאטע מאמע, וועט דיר גוט זיין אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

#71 - וואס טו איך אז ס'וועט זיין זייער שווער פאר מיין ווייב ווען איך פאר קיין אומאן?
אומאן, שלום בית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב חתונה געהאט צום צווייטן מאל, און איך לעב זייער גוט מיט מיין ווייב ברוך ה', און איך האב זייער שטארק חשק צו פארן קיין אומאן צום רבי'ן אויף ראש השנה, אבער מיין ווייב האט שטארק נישט חשק צו ווערן צוריק איינזאם אויף יום טוב, און זיך דערמאנען צוריק פון אירע אלטע שווערע צייטן.


זי זאגט מיר אז איך קען פארן, אבער עס גייט איר זיין זייער שווער, זי וועט פארלאזן טרערן זייענדיג טראמאטיזירט פון איר פארגאנגענהייט.


וואס קען דער ראש ישיבה שליט"א מיר עצה'ן צו טון?


יישר כח פון פאראויס

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תצא, ט' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיין ווייב לאזט דיר זיין ראש השנה אין אומאן זאלסטו אודאי קומען אויף ראש השנה צום רבי'ן כדי צו באקומען דעם תיקון. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תו): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּראשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן. אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם אֲבָל בְּראשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּראשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", ראש השנה קען איך יעדן איינעם העלפן, אפילו מענטשן וואס איך קען זיי נישט מתקן זיין א גאנץ יאר.


גלייב מיר, עס איז פאר יעדן איינעם שווער; פאר אלע וואס פאלגן דעם רבי'ן און קומען קיין אומאן אויף ראש השנה - איז דאס שווער, סיי פאר די מענער וואס פארן און סיי פאר די פרויען וואס בלייבן אין שטוב מיט די קינדער וכו'. אבער אז דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכ): "וואס זאל איך אייך זאגן, קיין גרעסערס פון דעם איז נישט פארהאנען", לייגן מיר אוועק אלע באקוועמליכקייטן און מיר פארן קיין אומאן.


איך זאג שטענדיג פאר אלע וואס קומען זיך אפרעדן אויף די ווייב אז זי לאזט נישט קומען קיין אומאן, אז עס האט גארנישט צו טון מיט דיין ווייב, 'אז דו וועסט זיך אויפפירן א גאנץ יאר אזוי ווי עס דארף צו זיין, דו וועסט זיין אין שטוב א גאנץ יאר און ארויסהעלפן דיין ווייב זיך צו פארען מיט די קינדער, דו וועסט רעדן שיין צו איר אזוי ווי אן ערליכער איד רעדט צו זיין ווייב, דעמאלט וועט זי דיר נישט שטערן פון פארן צום רבי'ן, אדרבה זי וועט דיר מחזק זיין דו זאלסט פארן קיין אומאן זיך אויסבעטן א גוט יאר'.


די וועלט זאגט: "פארוואס בלאזט דער שופר אזוי גוט ראש השנה? ווייל עס ליגט א גאנץ יאר אין ארון הקודש" - דאס זעלבע זאגט מוהרא"ש: - "אז מען וויל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה ווענדט זיך עס ווי אזוי מען פירט זיך אויף א גאנץ יאר; אז דיין ווייב וועט זען אויף דיר א גאנץ יאר אז דו פירסט זיך אויף ווי א ברסלב'ער חסיד, דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן יעדן טאג און דו לעבסט מיטן אייבערשטן, דאן וועט זי דיר נישט מעכב זיין פון פארן קיין אומאן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#70 - קען איך מיטנעמען מיין ווייב קיין אומאן אויף ראש השנה?
אומאן, שלום בית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין שוין געווען אלס בחור אין אומאן, און אויך אלס חתן, כאטש וואס איך בין נישט קיין ברסלב'ער פאר איך אבער קיין אומאן ווייל איך הער די שיעורים פון ראש ישיבה שליט"א, און יעצט האב איך שוין חתונה געהאט, איך האלט אינמיטן שנה ראשונה, און איך וויל וויסן אויב איך זאל ווייטער פארן קיין אומאן אויף ראש השנה.


מיין ווייב שטעלט זיך נישט קעגן, אבער זי ווילן זייער נישט איך זאל איר איבערלאזן אליין אויף יום טוב, זי זאגט אז אדרבה מיר זאלן פארן אינאיינעם, זי וויל זיך נישט טיילן פון מיר. ס'וועט איר וויי טון אויב איך וועל פארן אליין און איר לאזן אליין ראש השנה.


איך ווייס נישט וואס צו טון, איז שייך אזא זאך אז א פרוי זאל וויילן ראש השנה אין אומאן? אפשר קענען מיר טרעפן א דירה ערגעץ ווייט ארויס פון געגנט ס'זאל נישט זיין קיין פראבלעם פון צניעות?


איך בעט דער ראש ישיבה שליט"א זאל מיר קלאר שטעלן, זאל איך איר מיטנעמען אויף ראש השנה? אדער זאל איך בלייבן אינדערהיים אויף יום טוב?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז שייך אז פרויען זאלן זיין אין אומאן ראש השנה, אבער עס וועט איר זיין זייער שווער; זי וועט דארפן זיין איינגעשפארט אין שטוב די גאנצע צייט.


אז דו וועסט איר געבן צו פארשטיין וואס איז דאס "אומאן ראש השנה"; דו וועסט איר מסביר זיין פארוואס מיר פארן קיין אומאן אויף ראש השנה - וועט זי דיר זיכער לאזן פארן מיט איר גאנצע ווילן און זי וועט זיך פרייען אז דו פארסט קיין אומאן.


ראש השנה איז מען דן יעדן מענטש וואס עס גייט זיין מיט אים דעם קומענדיגן יאר; ווען עס ווארט פאר א מענטש א שווערע משפט, נעמט מען דעם גרעסטן לויער וואס עס איז נאר דא, ווער רעדט נאך אויב עס ווארט פאר א מענטש א משפט פון טויט שטראף רחמנא לצלן, נעמט מען דעם גרעסטן לויער וואס איז נאר דא אין די גאנצע וועלט, אפילו עס קאסט זייער אסאך געלט און מען וועט טון אלעס וואס מען קען צו באקומען דעם לויער וואס ער קען אפשר ראטעווען דעם מענטש. דאס זעלבע איז ווען עס קומט ראש השנה דעם גרויסן יום הדין וואס: "וְכָל בָּאֵי עוֹלָם יַעַבְרוּן לְפָנֶיךָ כִּבְנֵי מָרוֹן, כְּבַקָּרַת רוֹעֶה עֶדְרוֹ, מַעֲבִיר צֹאנוֹ תַּחַת שִׁבְטוֹ, כֵּן תַּעֲבִיר וְתִסְפֹּר וְתִמְנֶה וְתִפְקֹד נֶפֶשׁ כָּל חָי, וְתַחְתֹּךְ קִצְבָה לְכָל בְּרִיּוֹתֶיךָ, וְתִכְתֹּב אֶת גְּזַר דִּינָם", מען משפט יעדן איינציגן מענטש צי ער וועט לעבן, און ווי אזוי זיין פרנסה זאל זיין און אלעס וואס וועט זיין מיט אים, דארף דאך א מענטש טון אלעס אויף דער וועלט צו נעמען א גוטן לויער, איינער וואס וועט אים העלפן ניצול ווערן פון די שלעכטע גזירות. געב איר צו פארשטיין אז דער רבי - ער איז אונזער לויער, ער איז דער גרעסטער לויער וואס איז דא אויף די וועלט.


דערפאר פארן מיר קיין אומאן אויף ראש השנה ווייל דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", זיין ביי מיר ראש השנה איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", איך וואונדער זיך אויף מיינע תלמידים וואס גלייבן אין מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מעורר זיין מיינע מענטשן אז אלע זאלן קומען צו מיר אויף ראש השנה?! קיינער טאר נישט פעלן! "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ, וּמְקֹרָב אֵלָיו, יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ", און דער רבי האט געהייסן מען זאל מודיע זיין פאר אלע מענטשן וואס גלייבן אין אים אז ער האט געהייסן קומען צו אים אויף ראש השנה, "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד, אִכְלוּ מַעֲדַנִּים וּשְׁתוּ מַמְתַקִּים, כִּי חֶדְוַת ה' הִיא מָעֻזְּכֶם", און ווער עס איז זוכה צו זיין ביי אים אויף ראש השנה דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר, עיין שם.


נאכאמאל, עס איז שייך אז זי זאל מיט קומען מיט דיר, אבער עס וועט איר זיין שווערער אין אומאן ווען זי וועט זיין אליינס כמעט די גאנצע צייט; רוב טאג איז מען ביים דאווענען, נאכדעם לויפט מען צום ציון, גלייך נאכדעם לויפט מען צו תשליך, נאכדעם איז ווייטער דאווענען וכו' וכו'. זי וועט נישט קענען ארויס גיין פון שטוב און עס וועט איר זיין זייער שווער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#69 - מיין מאן וויל פארן קיין אומאן אויף ראש השנה
אומאן, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי פון ארץ ישראל, איך מיט מיין מאן האלטן מיט אלע שיעורים אין ישיבה, און מיר זענען זיך מחיה דערמיט.


ספעציעל וויל איך זיך באדאנקען אויף דעם וואס איר האט געזינגען לעצטנס ביי די שיעורים שטיקלעך פונעם ראש השנה'דיגע דאווענען, מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע, אבער איין טאג אינמיטן הערן די ראש השנה'דיגע שטיקלעך ביים שיעור, געבט זיך מיין מאן א רוף אן, "ס'שמעקט מיר צו פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, אויב איז דא דארט אזא שיינער דאווענען".


יישר כח נאכאמאל פאר אלעס, איך ווארט שוין קוים אויף נאך א שיעור פאר פרויען, דער אייבערשטער זאל אייך געבן ווייטער געזונט און כח אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן א רבי וואס איז אונז מחזק און געבט אונז עצות פאר'ן לעבן.


דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן ד): "כְּשֶׁתִּסְעוּ וְיִשְׁאֲלוּ אֶתְכֶם 'מַה פְּעַלְתֶּם?'", ווען איר וועט אהיים קומען און מען וועט אייך פרעגן וואס האט איר באקומען פון אייער רבי'ן, "תֹּאמְרוּ 'רוּחַ'", זאלט איר ענטפערן: "לופט"; דער רבי געבט אונז לופט צו אטעמען מיט די עצות וואס ער לערנט מיט אונז. די עצה פון התבודדות - מען זאל זיך אויסרעדן צום אייבערשטן און אים בעטן אויף יעדע זאך - דאס איז אזוי ווי לופט צום לעבן. ווען א מענטש געוואוינט זיך צו אויסצושמועסן יעדע זאך מיט'ן אייבערשטן איז אים אסאך גרינגער דאס לעבן, מען ווערט נישט פארלוירן פון יעדע זאך, מען ווייסט אז אלעס פירט דער אייבערשטער און 'קיינער קען מיר גארנישט שלעכטס טון און גארנישט גוטס טון'.


וואויל איז אייך אז איר זענט נישט מעכב אייער מאן און איר לאזט אים פארן קיין אומאן; איר דארפט זיך זייער פרייען אז איר האט א חלק אין אייער מאן'ס ראש השנה. מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון רבינ'ס ראש השנה, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת אֶצְלוֹ עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד", ווער עס איז זוכה צו זיין ביי מיר 'ראש השנה' דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר; איז דאך זיכער אז א פרוי וואס האלט נישט אפ איר מאן פון גיין קיין אומאן ראש השנה וועט זוכה זיין צו אלע הבטחות און צו אלעס גוטס.


איר שרייבט: "מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע"; איך וויל פארשטיין וואס מיינט: "מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע", וואס איז דאס ברסלב אז איר האט מורא פון זיין ברסלב?! וואס וויל דען דער רבי פון אונז? דער רבי וויל סך הכל פון אונז אז מיר זאלן לעבן מיט'ן אייבערשטן - נישט קיין חילוק ווי אזוי מיר רופן זיך און צו וואס פאר א חסידות מיר באלאנגען, זאלן מיר לעבן א לעבן מיט אמונה, א לעבן מיט שמחה און א לעבן מיט ישוב הדעת, ממילא וואס איז אזוי געפערליך מיט זיין ברסלב? די אלע וואס האבן מורא פון די ווארט ברסלב וואס וועלן זיי טון ווען משיח וועט קומען און מגלה זיין פאר אלעמען אז מען זאל רעדן צום אייבערשטן?


דער רבי זאגט (עיין ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פג) אז משיח איז א לשון פון 'מֵשִׂיחַ אִלְּמִים', ער וועט מאכן רעדן אלע שטומע; משיח וועט אויסלערנען פאר אלעמען מען זאל רעדן צום אייבערשטן. אזוי ווי עס שטייט (צפניה ג, ט): "כִּי אָז אֶהְפֹּךְ אֶל עַמִּים שָׂפָה בְרוּרָה, לִקְרֹא כֻלָּם בְּשֵׁם ה'", אלע וועלן רעדן צום אייבערשטן, אלע וועלן זיין ברסלב'ע חסידים - וואס וועלן זיי דעמאלט טון, זיי וועלן אויך שטיין אין די זייט און זאגן פאר משיח: "מיר זענען נישט קיין ברסלב'ע"? עס אז שוין צייט אפצולאזן די אלע מחלוקת און קריגערייען, אלע דינען מיר דעם איין איינציגער באשעפער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#68 - איז אינטערעסאנט צו פארן קיין אומאן נאר אויף ערב ראש השנה?
אומאן, ראש השנה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין א שיינע שטיק צייט וואס איך הער די שיעורים פון מוהרא"ש זי"ע און להבחל"ח פונעם ראש ישיבה שליט"א, און איך שעפ אסאך חיזוק און חיות פון די הייליגן דיבורים פון רבי'ן.


איך וויל זייער שטארק פארן קיין אומאן אויף ראש השנה אזוי ווי דער רבי האט געהייסן, אבער למעשה איז מיר יעצט אויף די מינוט נישט מעגליך דאס צו טון, איך האף אז איין טאג וועל איך קענען פארן אי"ה. איך האב געהערט א דרשה פונעם ראש ישיבה שליט"א אז ער דאנקט דעם אייבערשטן אז ער איז נישט געפארן די ערשטע יאר קיין אומאן, ווייל אזוי האט ער שפעטער יא געקענט פארן, און דאס האט מיר געגעבן אסאך חיזוק, זעענדיג אז ס'איז דא אזא זאך אז איינער וואס איז מקושר צום רבי'ן, שעפט חיות פון רבי'ן, זאל אבער נישט האבן דערווייל די מעגליכקייט צו פארן קיין אומאן.


איך האב אבער געוואלט פרעגן, אזוי ווי כ'האב געהערט פון מוהרא"ש אז דער רבי האט געזאגט איבער די גרויסקייט פון זיין ערב ראש השנה, אז אנדערע צדיקים וואלטן זיך געוואונטשן צו האבן אזא ראש השנה, ווי ס'איז ביי אים ראש השנה. האב איך געוואלט פרעגן אויב ס'האט פשט פאר איינעם וואס קען דערווייל נאכנישט פארן אויף ראש השנה, אז ער זאל כאטש פארן אויף ערב ראש השנה, דאס מיינט צו זיין אין אומאן אויף שבת, און זאגן סליחות זכות ברית מוצאי שבת ביי חצות, זאגן תיקון הכללי ביים ציון, און כאפן א פליגער צוריק קיין ניו יארק אויף ראש השנה.


איז דאס בכלל אינטערעסאנט? אדער זאל איך ענדערש ווארטן ביז דער אייבערשטער וועט מיר העלפן אז איך וועל קענען געהעריג פארן אויף ראש השנה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי האט נישט געהייסן קומען צו אים אויף 'ערב ראש השנה', דער רבי האט געהייסן קומען קיין אומאן אויף ראש השנה זעלבסט. דער הייליגער רבי האט זיך אויסגעדרוקט מיט די גרעסטע לשונות ארויס צו ברענגען ווי שטארק ער וויל מען זאל קומען צו אים, ער האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכ): "וואס זאל איך אייך זאגן, קיין גרעסערס פון דעם איז נישט פארהאנען"; נאך האט ער געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ רֹאשׁ הַשָּׁנָה", דער אייבערשטער האט מיר געגעבן א מתנה אז איך ווייס וואס איז ראש השנה, איך האב דאס נישט באקומען בירושה פון מיינע עלטערן נאר איך האב דאס באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, "לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", און נישט נאר איר זענט אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


דו פרעגסט צי עס איז בכלל אינטערעסאנט צו קומען קיין אומאן אויף 'ערב ראש השנה'? אודאי איז ווערד דאס קומען קיין אומאן! א גאנץ יאר – נישט קיין חילוק וועלכע צייט - ווען מען קומט צום רבי'נס ציון איז מען זוכה צו די הבטחה וואס דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה), אז ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און זאגן דעם תיקון הכללי (די צען קאפיטלעך תהילים - ט"ז, ל"ב, מ"א, מ"ב, נ"ט, ע"ז, צ', ק"ה, קל"ז, ק"נ) און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וֶועל אִיךְ זִיךְ לֵייגְן אוֹיף דִי לֶענְג אוּן אוֹיף דִי בְּרֵייט אִים אַ טוֹבָה צוּ טוּן; בַּיי דִי פֵּיאוֹת וֶועל אִיךְ אִים אַרוֹיס נֶעמֶען פוּן שְׁאוֹל תַּחְתִּית".


אז דו וועסט קומען ערב ראש השנה וועסטו זען בחוש וואס דער רבי האט זיך אויסגעדרוקט אמאל נאכ'ן זאגן סליחות ערב ראש השנה (חיי מוהר"ן, סימן שה): "אנדערע צדיקים וואלטן זיך געוואונטשן צו האבן אזא ראש השנה, ווי ביי מיר ערב ראש השנה"; ערב ראש השנה ביים ציון אין אומאן איז א געשעעניש וואס מען זעט נישט אין די גאנצע וועלט, דעמאלט קומען אלע צום ציון וואו מען וויינט צום אייבערשטן ער זאל אונז אנשרייבן א גוט יאר און מיר זאלן שוין ארויס גיין פון אונזער גלות; טייכן טרערן ווערן פארגאסן ביים ציון שוין פון ליל זכור ברית, יעדער איינער איז זיך מתוודה פארן אייבערשטן און מען נעמט זיך פאר צו זיין גוט דעם נייעם יאר, מען זאגט דעם תיקון הכללי מיט'ן האפענונג אז מען וועט אלעס פאררעכטן.


קודם קום אויף שבת און אויף ערב ראש השנה, אפשר וועסטו פארשפעטיגן וכו' - וועסטו זוכה זיין צו בלייבן אין אומאן און באקומען די אלע הבטחות וואס דער רבי האט צוגעזאגט.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#67 - אויף חתונות שפארט מען, פארוואס אויף אומאן געבט מען יא אויס געלט?
אומאן, חתונה, אידיש געלט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן איבער דעם וואס דער ראש ישיבה שליט"א רעדט כסדר נישט אויסצוגעבן איבריג געלט אויף אידישע שמחות, אז מ'זאל שפארן ווי ווייט מעגליך און נישט מאכן קיין טייערע שמחות.


למעשה אבער ווען ס'קומט צו אומאן, וואס דאס קאסט אויך אסאך געלט פאר די טיקעטס, אכסניה, און אזוי ווייטער, דארט געבט מען יא אויס אסאך געלט. פארוואס איז דאס אנדערש?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף נישט זיין קיין גרויסער חכם צו פארשטיין דער חילוק פון אויסגעבן געלט פאר נישטיגע פאר שעה ווען מען מאכט א שמחה צו געווינען דערביי אביסל כבוד המדומה וכו', ביז אויסגעבן געלט צוליב פארן קיין אומאן צו א צדיק וואס האט מבטיח געווען פאר ווער עס וועט קומען צו אים אויף ראש השנה אז ער וועט אים פאררעכטן מיט אן אייביגער תיקון.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תה): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי הוּא חִדּוּשׁ גָּדוֹל, וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יוֹדֵעַ שֶׁאֵין הַדָּבָר הַזֶּה בִּירֻשָּׁה מֵאֲבוֹתַי, רַק הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ נָתַן לִי זֹאת בְּמַתָּנָה - שֶׁאֲנִי יוֹדֵעַ מַהוּ ראשׁ הַשָּׁנָה. לֹא מִבָּעֲיָא אַתֶּם כֻּלְּכֶם בְּוַדַּאי תְּלוּיִין בָּראשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי, אֶלָּא אֲפִילּוּ כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ תָּלוּי בָּרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי", די גאנצע וועלט איז אנגעהאנגען אין מיין ראש השנה און דער אייבערשטער האט מיר דאס געגעבן פאר א מתנה; נישט נאר איר - מיינע תלמידים זענט תלוי אין מיין ראש השנה, נאר די גאנצע וועלט שטייט אויף מיין ראש השנה.


די אלע וואס פארן קיין אומאן און צאלן אלע געלטער זוכה זיין צו זיין אין אומאן אויף ראש השנה ביי זיי איז דאס ווי ווען עס ווארט פאר א מענטש א שווערע משפט. ווען מען שטייט פאר א משפט נעמט מען דעם גרעסטן לויער וואס עס איז נאר דא; ווער רעדט נאך אויב עס ווארט פאר א מענטש א משפט פון טויט שטראף רחמנא לצלן, דאן נעמט מען דעם גרעסטן לויער וואס איז נאר דא אין די גאנצע וועלט - אפילו עס זאל קאסטן אסאך געלט, און מען וועט טון אלעס וואס מען קען צו באקומען דעם גאר טייערן לויער וואס ער קען אפשר ראטעווען דעם מענטש. דאס זעלבע איז ווען עס קומט ראש השנה, דער גרויסער יום הדין וואס: "וְכָל בָּאֵי עוֹלָם יַעַבְרוּן לְפָנֶיךָ כִּבְנֵי מָרוֹן, כְּבַקָּרַת רוֹעֶה עֶדְרוֹ, מַעֲבִיר צֹאנוֹ תַּחַת שִׁבְטוֹ, כֵּן תַּעֲבִיר וְתִסְפֹּר וְתִמְנֶה וְתִפְקֹד נֶפֶשׁ כָּל חָי, וְתַחְתֹּךְ קִצְבָה לְכָל בְּרִיּוֹתֶיךָ, וְתִכְתֹּב אֶת גְּזַר דִּינָם", דארף דאך א מענטש טון אלעס אויף די וועלט צו נעמען א גוטן לויער, איינער וואס וועט אים העלפן ניצול צו ווערן פון די שלעכטע גזירות.


דער רבי - ער איז דער גרעסטער לויער וואס איז דא אויף די וועלט; דערפאר פארן מיר קיין אומאן אויף ראש השנה אפילו עס איז אונז שווער, און מיר צאלן פאר דעם אלע געלט וואס פארלאנגט זיך פאר דעם אבי צו זיין אין אומאן ראש השנה.


עס איז א גרויסע רחמנות אויף אידישע קינדער אז ווען עס קומט די צייט פון מאכן שמחות ווערט מען א בעל חוב, מען ווייסט נישט וואו זיך אהין צו טון; מען בארגט פון חברים, קרובים, משפחה און מען קען דאס נישט באצאלן ווען עס קומט איין שמחה נאכ'ן צווייטן. רבי נתן זאגט: "פרנסה געבט דער אייבערשטער פאר יעדן איינעם גלייך, אבער פאר איבעריגע זאכן, פאר מותרות און נארישקייטן - דארט ווערט מען פארשווארצט".


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, ער זאל אונז ארויסנעמען פון די גלות פון די אומות העולם און פון אונזער אייגענע גלות וואס מיר לייגן זיך אליינס ארויף, עס זאל שוין מקיום ווערן וואס מיר בעטן יעדן טאג ביים דאווענען: "וּשְׁבֹר עוֹל הַגּוֹיִם", דער גלות פון די פעלקער, "וְעוֹל הַגָּלֻיּוֹת", און די אייגענע גלות, "מֵעַל צַוָּארֵנוּ, וְתוֹלִיכֵנוּ מְהֵרָה קוֹמְמִיּוּת לְאַרְצֵנוּ".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.