תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
קודם כל יישר כח פאר די שיינע שיעורים, ס'געבט מיר חיזוק אויף א גאנצן טאג.
איך בין א אינגערמאן, עטליכע יאר נאך די חתונה ב"ה, מיט עטליכע זיסע קינדערלעך ב"ה. לעצטנס האב איך געקויפט א סמארפאון, עס איז געפילטערט און איך נוץ נאר אין שטוב, און אויך מיין ווייב האט ליב זיך צו שפילן דערמיט צו קוקן נייעס, און איך האב עס אויך גענוצט נאר פאר דעם צו קוקן נייעס.
דערנאך האב איך אבער געטראפן א וועג ווי אזוי אויסצוקרויזן דעם פילטער, און אנגעקומען צו די ערגסטע שמוציגע מאוויס, און איך פאל ליידער אסאך דורך. איך ווייס אז איר גייט מיר זאגן איך זאל אוועקווארפן דעם פאון, אבער קודם איז עס נישט גרינג צו טון סתם אזוי, און צווייטנס ווייס איך נישט וואס צו זאגן פאר מיין ווייב, פארוואס וויל איך עס אוועקווארפן? זאל איך דערציילן אז ווען זי איז נישט אין שטוב נוץ איך עס פאר די ערגסטע, און עס ברענגט מיר צו פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא ליצלן?! זי ווייסט דאך אז עס איז געפילטערט.
און דאס ערגסטע איז אז איך שפיר אז עס נעמט אוועק פון מיר די ליבשאפט צו מיין ווייב. ביטע ראטעוועט מיר!
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת פנחס, י"ט תמוז, שנת תשע"ט לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וויסן זאלסטו אז מיר האבן אין אונזער דור א ביטערע צרה וואס רופט זיך "אינטערנעט"; דאס האט שוין חרוב געמאכט זייער אסאך מענטשן. זייער אסאך זענען אינגאנצן אוועקגעפאלן פון דרך התורה דורך די צרה און אסאך אידישע שטובער זענען צעפאלן פון דעם, ווייל ווי נאר מען היט זיך נישט די אויגן, מען איז מטמא די אויגן - ברענגט דאס אז מען זאל אראפפאלן אין עבירות.
אז מען היט זיך נישט די אויגן פארלירט מען די אמונה, מען הייבט אן האבן קשיות אויף די אמונה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ט:): "שִׁמְשׁוֹן הָלַךְ אַחַר עֵינָיו", שמשון האט זיך נישט געהיטן די אויגן, "לְפִיכָךְ נִקְּרוּ פְּלִשְׁתִּים אֶת עֵינָיו", דערפאר האבן די אראבער אויסגעשטאכן זיי אויגן; ווען מען היט זיך נישט די אויגן ווערן די אויגן אויסגעשטאכן פון די קליפות. זיי פארשטעלן דעם אלוקות און מען זעט נישט מער קיין געטליכקייט, עס ווערט טינקל אין די אויגן און מען פארלירט די אמונה און יראת שמים רחמנא לצלן.
זיי מיר מוחל, איך פארשטיי נישט דיין פראגע; דו פרעגסט וואס דו זאלסט טון מיט דיין טעלעפאן וואס איז אפן צו די ערגסטע זאכן השם ישמרינו? וואס איז דיין פראגע בכלל?! דו אליינס שרייבסט דאך אז זייט דו קוקסט עבירות שאדט דאס צו דיין שלום בית, עס נעמט אוועק פון די ריינקייט אין שטוב. דיין קאפ ליגט נעבעך אין עפעס אנדערש רחמנא לצלן, דעמאלט וואס איז בכלל דיין שאלה? פארוואס זאלסטו האלטן אין טאש א זאך וואס מאכט קאליע דיין אייביגע לעבן, דיין שלום בית, דיין פרנסה וכו'? אז דו וועסט ווייטער קוקן עבירות וועסטו אלעס פארלירן, דו וועסט זיך גט'ן און בלייבן אן גארנישט.
מיר דארפן וויינען און קלאגן צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער, ער זאל קוקן וואו מען ליגט און וואס מען קוקט רחמנא לצלן. יעדע נאכט ביי חצות וויינען מיר אויפ'ן חורבן (איכה א, טז): "עַל אֵלֶּה אֲנִי בוֹכִיָּה", אויף דעם וויין איך רבונו של עולם, "עֵינִי עֵינִי יֹרְדָה מַּיִם", אויף מיינע אויגן וואס איך היט נישט; איך קוק עבירות, וואס דאס איז גורם: "כִּי רָחַק מִמֶּנִּי מְנַחֵם מֵשִׁיב נַפְשִׁי", אז איך זאל זיך דערווייטערן פונעם צדיק וואס ער איז: "מֵשִׁיב נַפְשִׁי", און איך פאל אראפ אין פגם הברית. "הָיוּ בָנַי שׁוֹמֵמִים", איך זינדיג בהוצאת זרע לבטלה, "כִּי גָבַר אוֹיֵב", ווייל דער יצר הרע שטארקט זיך אויף מיר; אלעס צוליב: "עֵינִי עֵינִי", אז מיינע אויגן זענען נישט ריין.
ווען די פריערדיגע צדיקים וואלטן דאס געהאט אין זייער דור וואלטן זיי דאס נישט אויסגעהאלטן; דער ס"מ האט זיך געטראפן א גרינגע וועג ווי אזוי ער קען אראפ ווארפן אידישע קינדער, גרינגערהייט; אנשטאט דארפן ארבעטן טאג און נאכט זיי צו שלעפן אויף נישט גוטע פלעצער האט ער היינט א גרינגע וועג, מען שאפט זיך א סמארטפאון אדער א טעבלעט וכדומה לזה און מען דארף שוין נישט גיין אין ערגעץ. מען זיצט ביי זיך באהאלטן און מען קוקט אפ אלע שמוץ וואס איז דא אויף די וועלט רחמנא לצלן - אזוי ווי דו שרייבסט, השם ישמרינו. אין אנהייב זעט עס אויס זייער גוט, עס ציט זייער שטארק, עס גלאנצט און עס שמייכלט צום מענטש, אבער ווען מען בייסט אריין אין דעם, מען קוקט עבירות, ווערט מען זייער צעקלאפט און צעבראכן, ווייל פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה מאכט דעם מענטש דעפרעסט און מרה שחורה'דיג.
ווארף אוועק דיין טעלעפאן ווי פריער; וואס מיינסטו, דיין ווייב איז טאקע אזא נאר? דו מיינסט אז זי ווייסט נישט וואס דו קוקסט? זי ווייסט זייער גוט ווער דו ביסט, זי שפילט מיט דיר א שפיל, זי שטעלט א פנים ווי זי ווייסט גארנישט, ווען באמת ווייסט זי גאר גוט ווער דו ביסט; עס איז נישט דא קיינער וואס קען דעם מענטש אזוי גוט ווי די אייגענע ווייב.
הדבר הראשון זאלסטו עס ארויס ווארפן פון שטוב, ברענג נישט אריין קיין כלי שופכין אין שטוב. נאכדעם צווייטנס, זאלסטו נעמען דעם רבינ'ס עצות. נעם א משניות און א גמרא הייב אן לערנען אין שטוב ביינאכט אויפן קול פרקים משניות און דפים גמרא, גמרא האט א כח אז עס פארברענט אלע קליפות, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", ווען א מענטש לערנט גמרא פארברענט ער די קליפה וואס ווארפט אראפ א מענטש אין פגם הברית.
זאג פאר דיין ווייב אז דו ווילסט האבן ערליכע קינדער, דעריבער האסטו אפגעמאכט אז דו ברענגסט מער נישט אריין א סמארטפאון אין שטוב; דו האסט זיך בארעכנט צו פאלגן וואס די רבנים זאגן.
מיין נישט אז דו וועסט נישט האבן ווייטער די נסיון; עס גייט נישט אזוי גרינג זיך ארויס צו רייסן פון דעם, בפרט ווען מען האט שוין געקוקט און געזען וכו', וכו' - שפירט מען כסדר ווי מען וויל צוריק לויפן צו דעם, זאלסטו זיין שטארק אין לימוד התורה וועט דיר דאס היטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל.): "בָּרָאתִי יֵצֶר הָרַע וּבָּרָאתִי לוֹ תּוֹרָה תַּבְלִין", איך האב באשאפן דעם יצר הרע - זאגט דער אייבערשטער - אבער איך האב א רפואה פאר'ן יצר הרע, דאס איז די הייליגע תורה וואס איז א מעדיצין קעגן דעם יצר הרע, "וְאִם אַתֶּם עוֹסְקִים בַּתּוֹרָה אֵין אַתֶּם נִמְסָרִים בְּיָדוֹ", אויב לערנט מען תורה פאלט מען נישט אריין אין זיינע הענט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.