שאלה אין קורצן ענין
#184 - ווי אזוי קען איך זיך ארויסזען פון שלעכטס?
קדושה, תפילה והתבודדות, שמחה, תשובה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האלט שוין מער נישט אויס צו ליגן אין שמוץ א גאנצן טאג, אוי אוי אוי, ווי אזוי קען איך זיך ארויסזען פון דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


"מען שרייט און מען שרייט און מען שרייט, העלף מיר טאטע, נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע", אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכט): "כְּשֶׁנּוֹפְלִין לִפְעָמִים לְתוֹךְ רֶפֶשׁ וָטִיט, שֶׁקָּשֶׁה לוֹ מְאֹד לָצֵאת מִשָּׁם", אז מען פאלט אריין אין א בלאטע וואס עס איז שווער ארויסצוגיין דערפון, "צוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין!" וְאָמַר בִּלְשׁוֹן אַשְׁכְּנַז בְּזוֹ הַלָּשׁוֹן (רבי נתן ברענגט אראפ דעם לשון אין אידיש אזוי ווי דער רבי האט דאס געזאגט): "אוּן אֲפִלּוּ אַז מֶען פַאלְט אִין אַ בְּלָאטֶע אַרַיין, שְׁרַייט מֶען, אוּן מֶע שְׁרַייט, אוּן מֶע שְׁרַייט"; דאס איז די עצה ווי אזוי מען קען ארויסקריכן פון עבירות, מען זאל שרייען צום אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל: "הֶעלְף מִיר טַאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיין בְּלָאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיינֶע עֲבֵירוֹת".


 צוזאמען מיט די עצה פון זיך גוט אויסשרייען צום אייבערשטן - דארף מען אין די אנדערע צייט זיין זייער פרייליך מיט די מצוות וואס מען איז זוכה צו טון, און מיט דעם אז מיר זענען אידן; שמחה פארברענט די קליפות, שמחה ברענגט צו די העכסטע מדריגה, טו אלעס צו זיין פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#183 - זאל איך גיין אין מקוה, אז איך קען זיך נישט היטן די אויגן?
קדושה, שמירת עינים, מקוה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך וויל גיין אין מקוה יעדן טאג, ספעציעל וויל איך גיין אויב איך בין דורכגעפאלן, אבער עס מיר שווער צו גיין אין מקוה, ווייל איך קען זיך נישט היטן מיינע אויגן אין די מקוה, און נאכדעם בלייב איך טראכטן שלעכטע מחשבות א גאנצן טאג, און עס ברענגט מיר צו נאך שלעכטס.


דארף איך גיין אין מקוה, איז גענוג פאר מיר צו נעמען א שויער?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי האט געזאגט: "דאס ערשטע זאך איז מקוה" (שיחות הר"ן, סימן קמא), ווען מען וויל מתקן זיין וואס מען האט פוגם געווען בכלליות און בפרטיות אין פגם הברית - איז די ערשטע זאך 'מקוה'. נאך זאגט דער הייליגער רבי (ספר המידות, אות המתקת הדין, סימן כב): "עַל יְדֵי טְבִילַת מִקְוֶה נִתְבַּטֵּל הַצָּרוֹת, וִישׁוּעָה בָּאָה", אז מען טובל'ט זיך אין מקוה איז מען מבטל אלע צרות און מען איז זוכה צו א ישועה; נאך זאגט דער רבי (שם, סימן פא): "הַמִּקְוֶה מַמְתִּיק הַדִּין", אז מען גייט אין מקוה נעמט מען אוועק אלע דינים.


גיי פרי ווען די מקוה איז ליידיג - אזוי וועט דיר זיין גרינגער. האלט זיך נישט צוריק פון גיין אין מקוה, זיי מקפיד צו גיין אין מקוה - בפרט ווען דו דארפסט א מקוה, ווייל דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז ער איז צוגעקומען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער איז געווען זייער נזהר צו גיין אין מקוה יעדן טאג. אזוי אויך איז באוויסט וואס דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "מקוה איז טאקע נישט א מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען - קען קיין שום אנדערע מצוה צוברענגען".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#182 - פארוואס פארשפרייט מען נישט די סגולה פון טשערנאבלער מגיד זי"ע?
קדושה, הפצה, סגולות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך מוז זיך באדאנקען פאר די סגולה וואס איך האב געזען געשריבן אין "עצתו אמונה", פון הייליגן טשערנאבלער מגיד זי"ע, אז מען זאל לערנען ליקוטי מוהר"ן פאר'ן שלאפן, און אזוי וועט מען זיין אפגעהיטן ביינאכט פון אלעם שלעכטס. די סגולה האט מיר זייער שטארק געהאלפן.


עס טוט מיר נאר וויי אז איך האב עס ערשט יעצט געזען, ווען איך וואלט עס געהערט פאר דריי יאר צוריק, קען זיין איך וואלט זיך איינשפארן אזוי סאך שוועריקייטן, און איך וואלט היינט געווען א ריינער און פרייליכער איד.


פארוואס פארשפרייט מען נישט מער די סגולה, דאס וואלט דאך געקענט העלפן און ראטעווען אזויפיל בחורים?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ח שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארשפרייט פאר יעדן איינעם די סגולה וואס מיר האבן געהערט פון מוהרא"ש, אז א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן טשערנאבלער מגיד זכותו יגן עלינו און זיך באקלאגט אז ער ווערט נכשל יעדע נאכט בעוון קרי רחמנא לצלן, ער האט געוויינט אז דער הייליגער מגיד זאל אים געבן א עצה, האט אים דער מגיד געגעבן א עצה, למעשה איז ער צוריק געקומען נאך א טאג אז די עצה העלפט נישט, האט ער אים געגעבן אן אנדערע עצה, און ער איז צוריק געקומען זאגן אז די עצה העלפט אויך נישט און ער זעט יעדע נאכט קרי רחמנא לצלן, האט אים דער הייליגער מגיד זכותו יגן עלינו געזאגט: "יעצט וועל איך דיר געבן א סגולה וואס דו וועסט שוין נישט צוריק קומען צו מיר, ווייל די סגולה וועט דיר זיכער העלפן", ער האט אים ארויסגעברענגט דעם ספר 'ליקוטי מוהר"ן' און אים געזאגט: "לערן יעדע נאכט פאר דו גייסט שלאפן אביסל פון דעם ספר, וועסטו זיכער ווערן אפגעהיטן פון אלע שלעכטס און פון מקרה לילה". דער הייליגער טשערנאבלער מגיד איז געווען זייער נאנט מיטן רבי'ן, זיינע קינדער זענען אבער שוין געווארן מתנגדים.


וואויל איז דעם מענטש וואס פארשפרייט די זיסע עצות פון רבי'ן פאר אנדערע, דער איז מקרב די גאולה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו:): "גדולה תשובה שמקרבת את הגאולה", דורך פארשפרייטן די ספרים און קונטרסים מיט די עצות פון רבי'ן - ברענגט מען די גאולה, ווייל דער רבי האט עצות און חיזוק פאר אלעמען, אפילו ווער עס איז אראפגעפאלן אין גראבע עבירות, דורך דעם רבינ'ס ספרים קערט מען זיך צוריק צום אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#181 - אלס משגיח אין א ישיבה, דארף איך רעדן צו די בחורים פון קדושה?
חינוך הילדים, קדושה, בחור, ישיבה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


צום ערשט וויל איך זיך באדאנקען אויף די געוואלדיגע השקעה וואס איר לייגט אריין אין אזויפיל אידישע קינדער, און אויך אין מיר, וואס באקומען אזויפיל כח און חיזוק צו ווערן מער דערנענטערט צום אייבערשטן, צו געדענקען און טראכטן פונעם אייבערשטן און אים דאנקען אויף אלע גוטע זאכן וואס ער טוט פאר אונז.


דער אייבערשטער האט מיר געגעבן א פאסטן אלס משגיח אין א ישיבה פאר יונגערע בחורים אין ארץ ישראל, און איך האב ברוך ה' אן השפעה אויף צענדליגע צענדליגע תלמידים, וואס שטייגן אין תורה און יראת שמים.


איך האב געוואלט פרעגן איידלערהייט און מיט דרך ארץ איבער דעם וואס איך הער אז דער ראש ישיבה שליט"א רעדט פון פארשידענע איידעלע נושאים אין אידישקייט אויף זייער א קלארע און אפענע וועג, אויך האט דער ראש ישיבה שליט"א אמאל צוגעלייגט אז ער פארשטייט נישט פארוואס מען זאל נישט רעדן אזוי, "זאל מען דען נישט אויסלערנען פאר די קינדער הלכות שבת, ווייל מען דארף מורא האבן אז איינער וועט לכבוד דעם גיין אנצינדען א לעקטער אום שבת?"


איך וואונדער זיך אויב איז טאקע דאס די ריכטיגע וועג, און אויב איך זאל אויך רעדן אזוי אדער ענליך צו דעם צו מיינע תלמידים. דער ראש ישיבה שליט"א זעט טאקע אז די תלמידים זענען מער אפגעהיטן? אז זיי זענען מער באשיצט? זיי קענען גרינגער ביישטיין זייערע נסיונות? ווייל אויב יא, דארף מען טאקע טוישן די צוגאנג צו דעם, און איך דארף טאקע אנהויבן מער רעדן און זיין מער אפן און קלאר ביים רעדן צו מיינע תלמידים איבער די זאכן.


איך ווארט זייער צו באקומען א קלארע ענטפער און הדרכה איבער דעם, און נאכאמאל וויל איך זיך באדאנקען אויף די געוואלדיגע שיעורים וואס זענען זייער מחזק און האבן געטוישט ביי מיר אסאך זאכן צום גוטן, און האבן מיר דערנענטער צום אייבערשטן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בא, שובבי"ם, ה' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אודאי זאלט איר רעדן צו די בחורים פון קדושת הברית, אז מען רעדט נישט צו זיי - פון ווי זאלן זיי וויסן ווי זיך צו פירן און ווי צו זיין הייליג...?


איך ווייס עס איז דא וואס האבן פארדרייטע שיטות, מען זאל נישט רעדן צו קינדער פון קדושה וטהרה, אבער די צדיקים, די מנהיגי ישראל וואס האבן אוועקגעשטעלט אידישקייט פאר די קומענדיגע דורות, דער הייליגער רבי פון סאטמער זכותו יגן עלינו און נאך - זיי האבן אונז אוועקגעשטעלט קלארע אנווייזונגען, יא צו רעדן צו די קינדער פון נישט אנרירן די אות ברית קודש, און זיך היטן פון מענטשן וואס ווילן מטמא זיין.


אז איר וועט נישט רעדן צו די בחורים - וועלן זיי נכשל ווערן אין ביטערע עבירות פון הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, און נאכדעם וועט דאס גיין ווייטער, זיי וועלן טון עבירות איינער מיטן צווייטן. אזוי ווי ליידער עס טוט זיך, און עס קען אייך חס ושלום שאטן. אזוי ווי די הייליגע חכמים דערציילן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יח) אליהו הנביא איז געווען אמאל אין בבל און געטראפן א ראש ישיבה פון צוויי הונדערט תלמידים, נאך א יאר איז ער נאכאמאל געווען דארט און מער נישט געטראפן דעם מלמד, דער מלמד איז געשטארבן, זיין ווייב און קינדער זענען געשטארבן און אלע תלמידים, עס זענען איבערגעבליבן בלויז עטליכע יונגע תלמידים, האט אליהו הנביא געוויינט פארוואס דער מלמד מיט זיין משפחה מיט די תלמידים זענען געשטארבן, איז געקומען צו אים א מלאך פון הימל און געפרעגט: אליהו, פארוואס וויינסטו? האב ער געענטפערט: צי דען זאל איך נישט וויינען, אז די אלע זענען געשטארבן...? וְאָמַר לִי: "לֹא יָפָה עָשִׂיתָ שֶׁאַתָּה בּוֹכֶה וּמִתְאַבֵּל וּמִתְאַנֵּחַ עֲלֵיהֶם", האט דער מלאך געזאגט: וויין נישט אליהו, אָמַרְתִּי לוֹ: "מִפְּנֵי מָה", וְאָמַר לִי: "שֶׁהֵן הָיוּ עוֹשִׂין דְּבָרִים מְכֹעָרִים וּדְבָרִים שֶׁאֵינָן רְאוּיִין, וּמְקוּלְקָלִין בְּעַצְמָם, וְהָיוּ מוֹצִיאִין שִׁכְבַת זֶרַע חִנָּם וְהֵן לֹא הָיוּ יוֹדְעִין בְּעַצְמָן שֶׁהַמִּיתָה מַשִּׂיגָתָן", זיי האבן געטון שמוציגע מעשים, זיי האבן געטון עבירות איינער מיטן צווייטן.


אויך זאלט איר אריינלייגן אין די בחורים די וועג פון לערנען פון הייליגן רבי'ן, דער סדר דרך הלימוד פון רבי'ן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "טּוֹב לִלְמֹד בִּמְהִירוּת וְלִבְלִי לְדַקְדֵּק הַרְבֵּה בְּלִמּוּדוֹ. רַק לִלְמֹד בִּפְשִׁיטוּת בִּזְרִיזוּת וְלִבְלִי לְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ הַרְבֵּה בִּשְׁעַת לִמּוּדוֹ מֵעִנְיָן לְעִנְיָן, רַק יִרְאֶה לְהָבִין הַדָּבָר בִּפְשִׁיטוּת בִּמְקוֹמוֹ", עס איז גוט מען זאל זיך צוגעוואוינען צו לערנען שנעל און נישט מדקדק זיין צופיל בשעת מען לערנט, נאר זען צו פארשטיין דעם פשטות הפשט, "וְאִם לִפְעָמִים אֵינוֹ יָכוֹל לְהָבִין דָּבָר אֶחָד, אַל יַעֲמֹד הַרְבֵּה שָׁם וְיַנִּיחַ אוֹתוֹ הָעִנְיָן וְיִלְמַד יוֹתֵר לְהַלָּן", און אויב מען פארשטייט נישט זאל מען נישט פארברענגען אסאך צייט אויף דעם ענין, ענדערש זאל מען גיין ווייטער, "וְעַל פִּי הָרֹב יֵדַע אַחַר כָּךְ מִמֵּילָא מַה שֶּׁלֹּא הָיָה מֵבִין בִּתְחִלָּה, כְּשֶׁיִּלְמַד כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת לְהַלָּן יוֹתֵר", און אז מען לערנט אסאך - וועט מען שפעטער פארשטיין וואס מען האט פריער נישט אזוי גוט פארשטאנען.


דער רבי זאגט דארט ווייטער: "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד, לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר", אפילו מען פארשטייט גארנישט זאל מען זאגן די ווערטער, "וּמִמֵּילָא יָבִין", און ביים סוף וועט מען פארשטיין. "וְלֹא יְבַלְבֵּל דַּעְתּוֹ בִּתְחִלַּת לִמּוּדוֹ שֶׁיִּרְצֶה לְהָבִין תֵּכֶף, וּמֵחֲמַת זֶה יִקְשֶׁה לוֹ הַרְבֵּה תֵּכֶף וְלֹא יָבִין כְּלָל. רַק יַכְנִיס מֹחוֹ בְּהַלִּמּוּד וְיֹאמַר כְּסֵדֶר בִּזְרִיזוּת וּמִמֵּילָא יָבִין", מען זאל נישט ווערן צעבראכן ווען מען זעט אז מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט, וואס דאס אליינס - אז מען וויל גלייך פארשטיין - מאכט אז עס זאל זיין שווער צו פארשטיין דאס לערנען, נאר מען זאל בלויז זאגן די ווערטער כסדרן און מען וועט שוין פון זיך אליינס פארשטיין, "וְאִם לֹא יָבִין תֵּכֶף יָבִין אַחַר כָּךְ, וְאִם יִשָּׁאֲרוּ אֵיזֶה דְּבָרִים, שֶׁאַף עַל פִּי כֵן לֹא יוּכַל לַעֲמֹד עַל כַּוָּנָתוֹ, מַה בְּכָךְ", און אויב מען פארשטייט נישט דעם ערשטן מאל, וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל; און אויב מען וועט נישט פארשטיין דעם צווייטן מאל איז אויך גארנישט, "כִּי מַעֲלַת רִבּוּי הַלִּמּוּד עוֹלָה עַל הַכֹּל, וּכְמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה: 'לִגְּמוֹר, וַהֲדַר לִסְבֹּר, וְאַף עַל גַּב דְּלָא יָדַע מַה קָאָמַר' שֶׁנֶּאֱמַר: "גָּרְסָה נַפְשִׁי לְתַאֲבָה", ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן, אז א מענטש זאל קודם אסאך זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, אפילו ער פארשטייט נישט וואס ער לערנט, און דערנאך זאל ער לערנען צו פארשטיין, "כִּי עַל יְדֵי רִבּוּי הַלִּמּוּד שֶׁיִּלְמַד בִּמְהִירוּת, וְיִזְכֶּה לִלְמֹד הַרְבֵּה, עַל יְדֵי זֶה יִזְכֶּה לַעֲבֹר כַּמָּה פְּעָמִים אֵלּוּ הַסְּפָרִים שֶׁלּוֹמֵד, לְגָמְרָם, וְלַחֲזֹר לְהַתְחִיל, וּלְגָמְרָם פַּעַם אַחַר פַּעַם, וְעַל יְדֵי זֶה מִמֵּילָא יָבִין וכו'", ווייל אז מען געוואוינט זיך צו צו לערנען שנעל, קען מען זוכה זיין צו לערנען זייער אסאך; מען איז זוכה איבערצוגיין יעדע זאך זייער אסאך מאל, ביז מען איז זוכה דאס צו פארשטיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#180 - קען מען איינטיילן די ח"י פרקים משניות אין לויף פונעם טאג?
קדושה, לימוד התורה, תשובה, משניות, שכל, שובבי"ם, תיקונים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


דער ראש ישיבה שליט"א האט מיר געראטעוועט דאס לעבן מיט די עצות, דרשות, און חיזוק; ווען איך האב זיך אנגעטראפן אין די שיעורים פונעם ראש ישיבה שליט"א בין איך געווען ממש אויפ'ן שוועל אריינצופאלן אין תהום פון טומאה, און איך בין געראטעוועט געווארן ממש די לעצטע מינוט, און אנגעהויבן אביסל זיך אויפצוהויבן.


איך האב געוואלט פרעגן וועלכע תיקונים איך דארף טון יעצט אין די טעג פון שובבי"ם, אויב דער ראש ישיבה שליט"א קען מיר געבן א וועג מתקן צו זיין.


אויך האב געוואלט פרעגן איבער'ן זאגן ח"י פרקים משניות, אויב דאס דארף זיין אויף איינמאל, אדער קען מען עס איינטיילן אין עטליכע מאל א טאג, יעדעס מאל אביסל, אויב דאס העלפט אויך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


לערנען תורה איז די גרעסטע תיקון צו מתקן זיין וואס מען האט פוגם געווען, בפרט לערנען משניות; דאס לויטערט און רייניגקייט די נשמה. ווער רעדט נאך אז מען קען זאגן אכצן פרקים משניות; דאס נעמט אראפ יעדע פלעק, יעדע פגם - פון די נשמה.


עס דארף נישט זיין אין איין צי, מען קען צעטיילן די אכצן פרקים משניות; מוהרא"ש פלעגט זאגן פאר די בחורים אין ישיבה, אויב איז שווער צו זאגן אין איין צי קען מען דאס צעטיילן אויף זעקס, זעקס, זעקס; אינדערפרי זעקס, נאכמיטאג זעקס און ביינאכט זעקס. מוהרא"ש זאגט דאס איז מרומז אין רבינ'ס ווערטער אין די ערשטע תורה, דער רבי זאגט: "עִיקָר הַכְנָעָתוֹ שֶׁל יֵּצֶר הָרָע, הוּא עַל יְדֵי הַתּוֹרָה", דער עיקר עצה ווי אזוי מען קען פטור ווערן פונעם יצר הרע איז דורך לערנען תורה, "וְהַתּוֹרָה הִיא בְּחִינַת וָי"ו", די תורה איז אזוי ווי די אויסזען פונעם אות ו', ווייל די לוחות איז געווען ברייט זעקס טפחים און לאנג זעקס טפחים, "וְהַוָי"ו הוּא צוּרַת מַקֵּל", די אות ו' זעט אויס ווי א שטעקן, "כִּי הַתּוֹרָה הַקְדוֹשָׁה מַכְנִיעַ אֶת הַיֵּצֶר הָרָע שֶׁרוֹצֶה לַעֲשׂוֹת אֶת הָאָדָם מְשׁוּגָע מַמָּשׁ חַס וְשָׁלוֹם", די תורה איז צוגעגליכן צו א שטעקן, פונקט ווי א משוגע'נער פארשטייט נאר ווען מען שלאגט אים מיט א שטעקן, אזוי אויך דער מענטש וואס זינדיגט, וואס ער איז אויך א משוגע'נער, פארשטייט אויך נאר ווען מען שלאגט אים מיט די תורה, נאר די תורה וועט אים מאכן אויפהערן זינדיגן; דאס איז משניות וואס איז זעקס סדרים, דאס איז די אות ו', און אויך איז דאס די אכצן פרקים משניות וואס מען צעטיילט אין דריי מאל זעקס.


זאג יעדן טאג משניות און בלעטער גמרא, דאס וועט דיך ארויסנעמען פון אלע בלאטעס, דאס וועט דיך אפוואשן פון אלע פלעקן. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך", וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


ווען דער רבי האט געזאגט דעם שמועס, האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "צי תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן?" האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט: "דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס"; אפילו א מענטש וואס ווייקט זיך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה, רחמנא לצלן, וועט די תורה אים ארויסשלעפן פון זיין בלאטע און ער וועט ווערן אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#179 - דארף מען זאגן תיקון הכללי ווי פריער?
קדושה, קליידער, מקוה, תיקון הכללי, ריינקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט פרעגן אויב נאכ'ן דורכפאלן אין מקרה לילה רחמנא ליצלן דארף מען זאגן תיקון הכללי דוקא פאר'ן דאווענען, אדער איז גוט אויך אויב מען זאגט עס נאכ'ן דאווענען?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז מען איז אדורכגעפאלן מיט מקרה לילה - זאל מען וואס פריער לויפן אין מקוה, און איידער מען טובל'ט זיך זאל מען זיך אפוואשן, מען זאל זיין ריין.


בעסער איז ווי פריער צו זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רה; חלק ב', סימן צב): "תִּקּוּן לְמִקְרֵה לַיְלָה רַחֲמָנָא לִצְלָן", ווי אזוי פאררעכט מען די פגם פון מקרה לילה? "לוֹמַר עֲשָׂרָה קַפִּיטְל תְּהִלִּים בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם שֶׁאֵרַע לוֹ חַס וְשָׁלוֹם", מען זאל זאגן די צען קאפיטלעך תהילים אין די טאג וואס עס האט פאסירט די זאך; די תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים וואס דער הייליגער רבי האט אונז אנטפלעקט: מִכְתָּם לְדָוִד – טז, לְדָוִד מַשְׂכִּיל – לב, אַשְׁרֵי מַשְׂכִּיל אֶל דָּל – מא, כְּאַיָּל תַּעֲרֹג – מב, לַמְנַצֵּחַ אַל תַּשְׁחֵת – נט, לַמְנַצֵּחַ עַל יְדוּתוּן – עז, תְּפִלָּה לְמשֶׁה – צ, הוֹדוּ לַה' קִרְאוּ בִּשְׁמוֹ – קה, עַל נַהֲרוֹת בָּבֶל – קלז, הַלְלוּ-יָהּ הַלְלוּ קֵל בְּקָדְשׁוֹ - קנ, און דער רבי האט געזאגט: "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לְאָמְרָם בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם", ווער עס איז זוכה צו זאגן די צען קאפיטלעך תהילים - "אֵין צָרִיךְ לִפְחֹד עוֹד כְּלָל מִפְּגָם הַנּוֹרָא שֶׁל הַמִּקְרֶה, חַס וְשָׁלוֹם", דארף מער נישט מורא האבן פון די שרעקליכע פגם פון מקרה לילה, "כִּי בְּוַדַּאי נִתְתַּקֵּן עַל יְדֵי זֶה", ער האט דאס זיכער פארראכטן.


אויך איז וויכטיג צו אכטונג געבן נישט צו גיין מיט די קליידער וואס איז שמוציג, סיי די בעט געוואנט און סיי די קליידער אויף זיך. אזוי ווי דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט (הנהגת האדם, סימן יא): "ויזהר שיהיו בגדיו, הכתונת ומכנסים, מנוקים מלכלוך וצואה ושכבת זרע חס ושלום", מען זאל זיך אכטונג געבן אז די העמד און הויזן - זאלן זיין זויבער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#178 - וואס קען מיר העלפן בייקומען מיינע נסיונות?
קדושה, לימוד התורה, נסיונות, עבירות, משניות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א אינגערמאן מיט גאר אסאך נסיונות צו טראכטן און טון וואס מען טאר נישט. איך לערן יעדן טאג אבער עס העלפט מיר נישט צופיל, וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב זיך אכטונג פון עבירות, מען קען אלעס פארלירן אויב מען טוט עבירות. רבי נתן זאגט (שיחות הר"ן, סימן שד): "פַּעַם אַחַת הִתְלוֹצֵץ מִזֶּה", דער רבי האט אמאל זייער חוזק געמאכט פון די עקלדיגע עבירה, "וְאָמַר", און דער רבי האט געזאגט: "שֶׁעַל זֶה מְבַקְּשִׁים בְּכָל יוֹם אַל תְּבִיאֵנִי לִידֵי נִסָּיוֹן וְלֹא לִידֵי בִּזָּיוֹן, וְאָמַר בְּזוֹ הַלָּשׁוֹן, 'אָדֶער אַ נִסָּיוֹן אָדֶער אַ בִּזָּיוֹן'", ווייל אז עס ווערט אויס נסיון ווערט בזיונות; א מענטש באהאלט זיך מיט עבירות, און נאכדעם ווערט ער פארשעמט; די ווייב ווערט געוואר און זי לאזט אים אפ, נאכדעם ווען די קינדער ווערן געוואר - דערווייטערן זיי זיך, מען בלייבט אליין.


עבירות מאכט נישט זאט, עבירות מאכט נישט פרייליך, עבירות מאכט דאס פארקערטע; עס מאכט מרה שחורה, מען פארלירט אלעס. מען פארלירט די געלט, ביז מען האט נישט א שטיקל ברויט. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי ו, כו): "כִּי בְעַד אִשָּׁה זוֹנָה", וועגן די פרעמדע פרוי – "עַד כִּכַּר לָחֶם", וועט ער קומען צו בעטלערן פאר א שטיקל ברויט.


מאך זיך א קביעות צו לערנען יעדן טאג אכצן פרקים משניות. זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין, דער רבי זאגט צו אז דאס נעמט אויס פון אלע בלאטעס. ווער עס פאלגט דאס - זעט גרויסע וואונדער, אין אנהויב וועט עס זיין אביסל שווער, אבער מיט די צייט וועסטו ווערן א נייער מענטש, עס וועט דיך ארויסנעמען פון אלע טומאות. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד"; אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג כך וכך, וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס; מוהרא"ש האט מקובל פון אנשי שלומינו אז ווען די רבי האט געזאגט די שיחה האט ער געמיינט מיט דעם דאס לערנען אכצן פרקים משניות.


עס איז וויכטיג צוצולייגן צו די ווערטער פון רבי'ן - וואס רבי נתן דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "ווען דער רבי האט געזאגט דעם שיחה, האב איך געפרעגט דעם רבי'ן צי תורה קען העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן? האט דער רבי געשריגן אויף מיר און געזאגט: 'דו ווייסט ווי גרויס דער כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס'"; אפילו אז א מענטש ליגט נעבעך אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב ער וועט לערנען יעדן טאג 'כך וכך' וועט ער ווערן אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#177 - איך וויל פשוט זיין א איד, ווי אזוי בין איך זוכה צו דעם?
קדושה, תפילה והתבודדות, קאמפיוטער, מאוויס, תשובה, ניבול פה, נסיונות, טעלעפאן, חברים, בחור, עבודת השם, מקוה, משניות, גמרא

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער דאנקבאר אויף די הערליכע בריוו און ברסלב'ע גליונות, עס געבט מיר אסאך חיזוק.


אפשר קען מיר דער ראש ישיבה שליט"א געבן אן עצה, איך בין א 19 יעריגער בחור, איך לערן אין א גוטע ליטווישע ישיבה, אבער איך האלט אין איין אריינפאלן אינעם נעץ פון יצר הרע, איך פאל אריין אין פראבלעמען מיט קדושה נאכאמאל און נאכאמאל. איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך וויל פשוט זיין א איד, איך וויל מצליח זיין ברוחניות ובגשמיות, וואס קען איך טון ארויסצוקריכן פון דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב זיך אכטונג צו האבן נאר ערליכע חברים, אז דו הערסט רעדן ניבול פה - זאלסטו אוועקגיין פונעם שמועס; נעם זיך חברים וואס רעדן איידל, וואס רעדן ריין.


ווארף אוועק אלע כלים וואס מען קען קוקן אויף דעם מאוויס, אויסגעלאסענע בילדער און קליפס. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית טז.): "אָדָם שֶׁתּוֹפֵס שֶׁרֶץ בְּיָדוֹ, אֲפִלּוּ טוֹבֵל בְּכָל מֵימוֹת שֶׁבָּעוֹלָם לֹא עָלְתָה לוֹ טְבִילָה, זְרָקוֹ מִיָּדוֹ כֵּיוָן שֶׁטָּבַל בְּאַרְבָּעִים סָאָה מִיַד עָלְתָה לוֹ טְבִילָה", אז מען טובל'ט זיך אין מקוה ווערט מען ריין נאר אויב מען ווארפט אוועק די טויטע שרץ, ווייל אויב מען כאפט ווייטער אן די טויטע שרץ, אפילו דער מענטש וועט זיך טובל'ן אין אלע מקוה'ס פון די וועלט - וועט ער בלייבן טמא; אז מען וויל תשובה טון - איז די ערשטע זאך אפלאזן די טויטע שרצים, די כלים וואס ברענגט טויט. מוהרא"ש באטיטלט דעם קאמפיוטער, מחשב - מיט'ן טיטל 'מכשף'; דער קאמפיוטער - אויב איז דאס נישט מסונן, געפילטערט - ברענגט דאס כישוף, עס ברענגט אלע צרות.


מאך זיך א שיעור אין ששה סדרי משנה. הויב אן אנהויב סדר זרעים, מסכת ברכות, זאג א פרק נאך א פרק, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין. אז דו קענסט זאגן אכצן פרקים יעדן טאג - מה טוב ומה נעים, דאס וועט דיך ארויסנעמען פון דיינע בלאטעס, משניות רייניגט דעם מענטש פון אלע פלעקן.


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין תלמוד בבלי. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ריד): "'תַּלְמוּד' בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית'", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע מספר ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, "עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", און ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה.


אודאי וועט דער סמ"ך מ"ם דיך נישט אזוי שנעל אפלאזן, ער געבט נישט אזוי שנעל אויף אויף זיינס א קרבן; ער וועט דיך נאכלויפן, ער וועט דיך נאכאמאל אראפווארפן אין די ביטערע עבירה פון פגם הברית רחמנא לצלן, אבער אז דו וועסט זיין שטארק מיט די זאכן וואס שטייט אינעם בריוו - וועסטו ווערן אן ערליכער איד.


גיי זיך מתבודד זיין, שמועס מיט'ן אייבערשטן אין דיין שפראך, אין ענגליש. דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן, דער אייבערשטער האט געמאכט אלע שפראכן. רעד אין ענגליש, זאג דעם אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין ערליך און יעדע מאל פאלסטו נאכאמאל אראפ, דער יצר הרע ווארפט דיך אראפ אין פגם הברית, דו טוסט עבירות רחמנא לצלן. וויין צו אים אין דיין שפראך, בעט אים ער זאל דיר העלפן - וועסטו זיך ריינוואשן, און מיט די צייט וועסטו פטור ווערן פון די שווערע ביטערע נסיונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#176 - פארוואס זאל מיין ווייב נישט טארן אנטון א שייטל?
צניעות, קדושה, קליידער, מורה דרך, משפחה, מנהגים, שמירת עינים, שייטל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים, עס העלפט מיר גאר גאר אסאך, כאטש איך בין נישט אפיציעל א ברסלב'ער, דאך הער הערן די שיעורים כסדר, און איך שעפ פון זיי גאר אסאך עצות און חיזוק, און עס האט מיר שוין אסאך צוריק געהאלטן פון עבירות. דאס שרייב איך פשוט אז איר זאלט וויסן אז אייערע שיעורים טוען אויף באהאלטענערהייט אפילו ביי אזעלכע וואס זענען נישט אפיציעל דערקלערט ברסלב.


וויבאלד ממש יעדע נושא אין אידישקייט וואס איר רעדט דערוועגן, הער איך אין דעם אזא געוואלדיגע קלארע דעת תורה וואס איך הער נישט פון קיינעם, עס קלארט מיר אויס אזויפיל בלבולים וואס דרייט זיך מיר אין קאפ, דערפאר וויל איך פרעגן איבער אן ענין וואס שטערט מיר שוין גאר א לאנגע צייט, און דאס איז בנוגע דאס וואס איך וויל זייער אז מיין ווייב זאל גיין מיט א הוילע שייטל.


אין מיין סביבה בכלל, און אין מיין משפחה בפרט, איז זייער שטארק די צוגאנג אז די פרויען מען מוז גיין אזוי ווי די מאמע, עס איז ממש ווי די עשרת הדברות, און עס איז ווי א לעבל אויף די משפחה, "אונז" גייען אזוי, און גיין אנדערש פילט זיך ווי די גרעסטע עבירה אין די תורה, און אין די זעלבע צייט ביי די שכינים ידידים און אנדערע, וואס "זיי" גייען מיט א הוילע שייטל אדער ווייניגער צוגעדעקט, איז עס כשר וישר, און זיי זענען טאקע יראים ושלימים, אבער ווייל זייער באבע איז מיט פופציג יאר צוריק אזוי געגאנגען האבן זיי א גרינגערע תורה, און אלץ איז אין בעסטן ארדענונג, און איך וואס מיין באבע האט דעמאלט געוואלט זיין פרומער און זיך צודעקן איז דאס שוין געווארן א חיוב גמור אויף אלע דורות ווייטער, און אויב מ'טוישט איז מען שוין "אפגעפארן" אדער געפאלן? איך פארשטיי נישט ווי אזוי דאס ארבעט, עס זעט נישט אויס ריכטיג אין מיינע אויגן. פארוואס דארף איך זיך מער פלאגן מיט שמירת עינים ווייל מיין באבע האט אזוי געטון?


מען רעדט דאך פון א זאך וואס די גדולי ישראל נאכ'ן קריג האבן בפירוש נישט אויסגעשלאסן. און ווען איך וואלט נישט געקומען אין קאנטאקט מיט אזעלכע וואס גייען אויפגעדעקט וואלט עס נישט געצויגן אזוי שטארק, עס וואלט געווען גרינג מסיח דעת זיין דערפון, אבער למעשה האלט איך אין איין באמערקן, אפילו מיט'ן פרובירן צו האבן שמירת עינים באמערקט איך עס, עס מאכט מיר שווערע נסיונות.


איך ווייס נישט וואס צו זאגן פאר זיך אליין, איך פרעג זיך אליין פארוואס קומט זיך מיר נישט די הנאה פון מיין ווייב? פארוואס זאל מיין ווייב נישט גיין אנגעטון אויף א וועג אז איך זאל נישט דארפן קוקן אויף אנדערע? מה פשעי אז יענער קען האבן די הנאה און נאך זיין אפילו א חסידישער היימישער יונגערמאן און ביי מיר וועט דאס זיין די ערגסטע עבירה און איך בין א פאדארבענער מענטש פאר'ן עס נאר וועלן.


ווען עס וואלט זיך גערעדט פון אן איסור גמור וואס איך זע ביי יענעם, כאטש עס קען אויך מאכן קנאה ותאוה, ווייס איך כאטש וואס צו זאגן צו זיך אז דאס איז אן איסור און נעבעך אויף יענעם וואס פירט זיך נישט ערליך, אדער אפילו ווען עס רעדט זיך פון א חומרא מיט א קלארע מסורה, ווי למשל נישט צו לאזן די אייגענע האר, כאטש וואס עס איז יא דא געוויסע חסידישע וואס לאזן נאך פון דעם, און ממילא קען זיין א רייץ זיך נישט צו שערן, קען איך זיך אבער שטארקן אויף דעם, ווייל איך ווייס אז מיר גייען נאך די מסורה וואס ערליכע אידן האבן געהייסן און זיי האבן געוואוסט וואס איז גוט פאר אונז, איך ווייס פארוואס איך טו דאס, איך טו עס פאר'ן אייבערשטן, נישט פאר מיין מאמע, שוויגער, און אזוי ווייטער, אבער ביי די נושא וואס הערשט אזא צעמישטקייט אין די גאנצע זאך, עס ווענדט זיך נאר מיט די וועג פון "אונזער משפחה" אבער בעצם איז עס נישט קיין שום איסור, הייסט עס אז איך טו עס נאר ווייל איך אין מיינע אומשטענדן בין מער באגרעניצט, ווייס איך נישט ווי אזוי זיך מחזק צו זיין.


איך שטעל זיך פאר אז פאר אסאך מענטשן מאכט זיי נישט אויס אזוי שטארק אזוי צו אזוי, אבער ביי מיר איז אנדערש, עס ציט מיר יא שטארק די סארט שיינקייט פון א הוילע שייטל, עס מאכט מיר אסאך צער גאר אפט און איך קען נישט אויסגראדן מיינע מחשבות. איך האב שוין גאר אסאך מאל פרובירט צו מסיח דעת זיין פון דעם אבער אלץ קומט עס צוריק און עס שטערט מיר שטארק. איך קען נישט זען וועם אנדערש צו רעדן וועגן דעם. איך האב פרובירט צו זוכן אין פריערדיגע בריוו צו באקומען א קלארקייט איבער די נושא פון גיין מיט א הוילע שייטל, אבער איך האב נישט געטראפן וועגן דעם.


איך בעט אנטשולדיגונג פאר'ן אייך מטריח זיין, און איך האף צום אייבערשטן איר זאלט זיין דער גוטער שליח און איך זאל באמת גענצליך באפרייט ווערן פון דעם גלות הנפש.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ז' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישטא קיין כלל ביי דעם. איך ווייס פעלער ביי אנשי שלומינו וואס זענען געקומען צו מוהרא"ש פרעגן אויב זיי קענען זיך אנטון אנדערש פון זייער משפחה, א טייל האט מוהרא"ש מדריך געווען אויף יא; מוהרא"ש האט זיי פונקטליך מדריך געווען ווי אזוי זיי זאלן דאס טון, ווי לאנג די שייטל זאל זיין וכו'. אזוי אויך זענען געווען משפחות וואס האבן זיך געוואלט אויסטון די צודעק פונעם שייטל און מוהרא"ש האט זיי מדריך געווען אז זיי קענען דאס טון. און אויך ווייס איך קלארע מעשיות וואס מוהרא"ש האט גע'עצה'ט נישט אויסטון די טיכל, גארנישט משנה זיין, נאר בלייבן מיט די לבוש אזוי ווי די מאמע גייט; דעריבער איז ראטזאם איר זאלט אריבער גיין צו אייער מורה דרך, אדער דיין וועם איר פרעגט אייערע שאלות, און ער וועט אייך מדריך זיין ווי אזוי איר זאלט זיך פירן.


דאס וויכטיגסטע זאך אין לעבן איז האבן א מורה דרך, אן ערליכער איד - וועמען מען פרעגט ביי יעדע טריט און שריט ווי אזוי זיך צו פירן. מען קען גיין מיט א טיכל, מען קען גיין מיט א שייטל; אויב מען לעבט אן א מורה דרך, מען האט נישט קיין וועג ווייזער א דיין אדער רב וכדומה וועם מען פרעגט און מען פאלגט - איז מען א הפקר מענטש און די קינדער וועלן זיך נישט האלטן אויף די אידישע וועג, און אז מען האט א מורה דרך, מאן און ווייב ביידע אינאיינעם האבן אן ערליכער איד וועם מען פרעגט - דאן איז גוט פאר זיי און גוט פאר זייערע דורות.


דעריבער זאלט איר פרעגן אייער רב, אייער דיין - וואס איר זאלט טון, ווי אזוי איר זאלט זיך פירן.


איין קליינע באמערקונג, דאס וואס דו שרייבסט: "פארוואס זאל מיין ווייב נישט גיין אנגעטון אויף א וועג אז איך זאל נישט דארפן קוקן אויף אנדערע? און פארוואס דארף איך מיך מער פלאגן מיט שמירת עיניים ווייל מיין באבע האט זיך אנגעטון א טיכל נאכן קריג?"


וויסן זאלסטו, ווי אזוי דיין ווייב וועט נאר גיין אנגעטון - וועסטו דארפן ארבעטן אויף שמירת עיניים, ווייל די אינגעלייט וואס זייערע ווייבער גייען אנגעטון מיט א שייטל - דארפן אויך ארבעטן אויף שמירת עיניים, די האבן אויך שווערע ביטערע נסיונות. פאר דיר דאכט זיך יעצט אז אויב דיין ווייב וואלט ווען געהאט א שייטל וואלט דיר געווען גרינגער, עס איז נישט אזוי; עס וועט דיר נישט קיין סאך העלפן אויף שמירת עיניים ווי אזוי דיין ווייב וועט זיך אנטון, אז דו ווילסט האבן ריינע אויגן - דארפסטו היטן דיינע אויגן, מוהרא"ש ברענגט א מאמר החכם: "אין חוצץ בפני התאוה כעצימת העינים" (עיין ספר חסידים, סוף סימן י), די בעסטע עצה צו באזיגן די תאוה איז אז מען זאל פארמאכן די אויגן.


דעריבער בעט איך דיר זייער, היט דיינע אויגן, אזוי וועסטו זיין צופרידן מיט דיין ווייב, מיט דיין לעבן; דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק. די הייליגע חכמים זאגן (ירושלמי ברכות א, ה) דער אייבערשטער זאגט: "אִי יְהַבְתְּ לִי לִיבָּא וְעֵינָא, אֲנָא יָדַע דְּאַתְּ לִי", אז דו געבסט מיר דיין הארץ מיט דיינע אויגן - ווייס איך אז דו ביסט מיינער; ווייל חס ושלום אויב מען איז מפקיר די אויגן, מען קוקט עבירות - ווערט מען א חסר דעה, מען ווערט משוגע. אזוי ווי עס שטייט (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", מוהרא"ש טייטשט, דאס מיינט מען אז דער וואס היט נישט די אויגן - ווערט משוגע רחמנא לצלן, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לו; עיין קיצור לקוטי מוהר"ן חלק א' סימן ס, אות ה): "רוב משוגעים ווערן משוגע פון תאות ניאוף".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#175 - וואס קען איך זיך פארנעמען צו האבן פרנסה בריווח?
קדושה, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מאוויס, פרנסה, תשובה, סגולות, תיקון הכללי, קבלה טובה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


וואס קען איך זיך פארנעמען צו האבן פרנסה בריווח?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם זיך פאר צו מתקן זיין אות ברית קודש, ווייל דער זוהר הקדוש זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט וועט זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז אויב מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.


הדבר הראשון, ווארף אוועק אלע כלי משחיתים וואס מען קען קוקן אויף דעם גילוי עריות; אז מען קוקט עבירות, מען קוקט ניאוף רחמנא לצלן - פארלירט מען די מזל, מען פארלירט די פרנסה; וויפיל מען וועט נאכלויפן די געלט - וועט מען נישט האבן קיין שפע, און אז מען פאררעכט די אויגן, מען היט די אויגן, מען צעברעכט די אויגן - קומט שפע אין צייט. מוהרא"ש זאגט אויפ'ן פסוק (תהלים קמה, טו): "עֵינֵי כֹל אֵלֶיךָ יְשַׂבֵּרוּ, וְאַתָּה נוֹתֵן לָהֶם אֶת אָכְלָם בְּעִתּוֹ", 'יְשַׂבֵּרוּ' – קען מען ליינען מיט א שׁין 'יְשַׁבֵּרוּ', א לשון פון צעברעכן, דעמאלט "וְאַתָּה נוֹתֵן לָהֶם אֶת אָכְלָם בְּעִתּוֹ" – געבט דער אייבערשטער עסן און שפע אין צייט (אן אינטערעסאנטע זאך האב איך געזען ביי תלמידי היכל הקודש, ווען זיי גייען אין גאס און זיי האבן א נסיון צו קוקן אויף פריצות, זאגן זיי צו זיך דעם פסוק "עֵינֵי כֹל אֵלֶיךָ יְשַׂבֵּרוּ" און זיי בעטן גלייך א תפילה צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, בזכות וואס איך צעברעך מיינע אויגן, איך קוק נישט, העלף מיר איך זאל האבן פרנסה בריווח").


שנית זאלסטו זאגן יעדן טאג די צען קאפיטלעך תהלים, די תיקון הכללי [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ]; אז מען זאגט די צען קאפיטלעך תהלים פאררעכט מען וואס מען האט פוגם געווען און מען איז זוכה צו פרנסה בנקל (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כט); זיי זיך קובע צו זאגן די תיקון הכללי גלייך נאכן דאווענען.


ועל כולם זאלסטו אויפהייבן דיינע הענט צום אייבערשטן, אים בעטן ברחמים ותחנונים אויף דיין אייגענע שפראך, אויף דיין מאמע לשון, ווערטער פון הארץ: "הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר שפע, הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל פאררעכטן אות ברית קודש, איך וויל אלעס פאררעכטן, זיי מיר מוחל, איך גיי שוין זיין ערליך", אזוי זאלסטו זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, גיס זיך אויס דיין הארץ, זאג אים ווי ענג דו ביסט, זאג אים דיין בודזשעט; וויפיל דו דארפסט, וויפיל דו מאכסט און וויפיל עס פעלט דיר - וועסטו זען גרויסע ניסים.


עס איז דא אסאך שיינע סגולות פון מוהרא"ש אויף פרנסה, דאס איז ממש די ערשטע צוויי טריט; אז דו וועסט טון די ערשטע שריט - וועסטו שוין זען ווי עס וועט זיך איבערדרייען, עס וועט זיין שפע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#174 - וואס קען א פרוי טון ווען איר מאן האט א סמארטפאון?
שלום בית, קדושה, חיזוק פאר פרויען, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, סמארטפאון, שבת ליכט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געוואלט בעטן אויב דער ראש ישיבה קען געבן חיזוק פאר פרויען וואס זייערע מענער האבן א סמארטפאון.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אסאך פרויען דארפן חיזוק אויף דעם פרט, און מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, מיט די שכל פון רבי'ן, און מיט אסאך סבלנות - קען מען זוכה זיין צו אן ערליכע שטוב, א ריינע שטוב.


איר ווייסט אודאי דאס וואס מען לערנט מיט אלע מיידלעך און פרויען, "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת נִגְאַלוּ אֲבוֹתֵינוּ מִמִּצְרַיִם" (סוטה יא.), בזכות די ערליכע פרויען זענען אונזערע עלטערן ארויס פון מצרים; וואס פאר א גרויסע זאכן האבן די ערליכע פרויען געטון אז זיי האבן געברענגט די גאולה? דערציילן די הייליגע חכמים (שם), די אידן אין מצרים האבן געארבעט זייער שווער און זיי האבן נישט געהאט קיין כח פאר גארנישט, זיי האבן בכלל נישט געוואלט אהיים קומען, ווער רעדט נאך פון האבן קינדער וכו' וכו', זייער קאפ איז געווען אויסגעברענט פון ארבעטן שווער; אזוי ווי היינטיגע טעג, די וואס האבן א טעלעפאן און זענען איינגעטונקען ראשו ורובו אינעם טעלעפאן, קאפ און הארץ אין די נייעס, די מח מחשבה אין די נארישקייטן; די אידן אין מצרים זענען געווען שמוציג פון די פעלד ארבעט, זיי האבן נישט געטראכט פון אהיים גיין.


די ערליכע פרויען, די נשים צדקניות - זענען ארויס אין פעלד צו זייערע מענער, זיי האבן מיט געברענגט וואסער, יעדע פרוי האט אפגעוואשן איר מאן, און דער אייבערשטער האט געמאכט א נס, בשעת זיי זענען געגאנגען שעפן וואסער איז אריין געשווימען קליינע פיש, דאס האבן זיי געגעבן פאר זייערע מענער, און יעדע פרוי האט גערעדט שיין צו איר מאן, מיט ליבשאפט, און זיך שיין געמאכט פאר אים וכו', ביז דער מאן האט באקומען א שטארקע ליבשאפט צו זיין ווייב, אזוי זענען זיי געווען צוזאמען וכו' וכו', און אזוי איז ארויסגעקומען כלל ישראל.


די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט רות, ד'): "בִּזְכוּת נָשִׁים צִדְקָנִיּוֹת עֲתִידִין לְהִגָּאֵל", אין זכות פון די נשים צדקניות וועלן מיר ארויסגיין פון דעם לאנגן ביטערן גלות ; בזכות די ערליכע פרויען וואס טוען דאס זעלביגע וואס די ערליכע פרויען האבן געטון אין מצרים, זיי ווארטן אפ דעם מאן, זיי גייען אנטקעגן דעם מאן, זיי קוקן נישט אויף גארנישט, זיי ארבעטן מיט חכמה, זיי רעדן שיין צום מאן, זיי האבן ליב דעם מאן, - ביז דער מאן וויל פון זיך אליינס שוין נישט די אלע נארישקייטן.


אז מען האט א גוטע ווייב, אן ערליכע פרוי, א קלוגע, וואס זי איז פון איין זייט שטארק ביי זיך נישט צו האבן קיין כלים וואס רבנים אסר'ן, און פון די אנדערע זייט זענען זיי גוט צום מאן, אפילו ער איז נאכנישט דערביי - אין זייער זכות וועלן מיר אויסגעלייזט ווערן.


ביי די שבת ליכט דערמאלט איז א צייט וואס פרויען קענען פועל'ן גרויסע ישועות. מוהרא"ש זאגט, ווען פרויען וואלטן געוויסט וואס זיי קענען אויסבעטן ביי די ליכט - וואלטן זיי זיכער גע'פועל'ט אלעס וואס זיי דארפן.


מוהרא"ש דערציילט, רבי נתן האט געבעטן זיין ווייב און זיינע טעכטער, ווען זיי צינדן אן די שבת ליכט זאלן זיי בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם אזוי ווי איך צינד אן די ליכט, אזוי זאל אנגעצינדן ווערן דעם הייליגן רבינ'ס ליכט אין אלע אידישע הערצער"; דאס דארפן אלע פרויען בעטן ביי די שבת ליכט: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אַזוֹי וִוי אִיךְ צִינְד יֶעצְט אָן דִי שַׁבָּת לִיכְט, מַאךְ אוּנְז לִיכְטִיג אוּנְזֶער לֶעבְּן אוּן מַאךְ לִיכְטִיג פַאר אַלֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער; אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן דִיר אוּן אַלֶע זָאלְן וִויסְן פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן. צִינְד אָן מַיין מַאן'ס הַארְץ עֶר זָאל דִיךְ דִינֶען מִיט לִיבְּשַׁאפְט אוּן צִינְד אָן דִי הֶערְצֶער פוּן מַיינֶע קִינְדֶער".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#173 - וואס טו איך אז א קרוב פירט זיך נישט צניעות'דיג מיט מיין קינד?
קדושה, קינדער, משפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


ווען מיין קינד קומט מיר דערציילן אז א פעטער, א יונגער בחור, לערנט אים אים אויס נישט צניעות'דיגע זאכן, וואס דארף איך אים ענטפערן און וואס דארף איך טון דערצו?


אויך וויל איך פרעגן ווי אזוי א מאמע קען באדן א קליין קינד, אז ס'זאל זיין צניעות'דיג?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט מיר מוחל, איך פארשטיי נישט די פראגע.


וואס וואלט איר געטון ווען איינער נעמט א מעסער און צעשניידט אייער קינד? וואס וואלט איר געטון ווען איינער נעמט פייער און בריט אפ אייער קינד? איר וואלט זיכער יענעם געווארענט איין מאל, און אויב דאס פאסירט נאכאמאל וואלט איר יענעם געשלאגן און גע'הרג'ט, און געווארענט אייער קינד נישט צו שטיין אין די הונדערט אמות פון יענעם, ניין? נישט אזוי?!


אויב אזוי וואס איז די פראגע בכלל? אז אייער קינד קומט זאגן אז זיין פעטער איז א מניוול - איז וואס ווארט איר? איר ווארט ער זאל אים אינגאנצן אראפווארפן?!


בנוגע באדן דעם קינד; מען וואשט נאר ארום און ארום וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#172 - בין איך ראוי צו מאכן בתים פאר די הייליגע תפלין?
שידוכים, התחזקות, קדושה, פרנסה, מקוה, משניות, תיקון הכללי, תפלין

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א אינגערמאן א גרוש, פון ווען איך האב אנגעהויבן הערן די שיעורים, האב איך זיך אנגעהויבן שטארקן מיט אמונה, און דאס העלפט מיר אריבערגיין די שווערע דורכגאנג.


מען טראגט מיר אן צו ארבעטן אין א פאבריק וואו מען מאכט בתים פאר תפלין, פארשטייט זיך אז צו דעם דארף מען האבן יראת שמים, איך ווייס אבער ביי מיר אז איך קען אמאל פאלן אין קדושה, איז מיין שאלה אויב איך מעג גיין ארבעטן אין אזא פלאץ?


אויך וויל איך וויסן ווי אזוי איך קען זיך שטארקן אריבערצוגיין די שווערע תקופה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו קענסט ארבעטן מיט תפילין.


געב אכטונג צו גיין אין מקוה יעדן טאג, אויך זאלסטו זיך צוגעוואוינען צו זאגן אינדערפרי נאך תפילת שחרית די צען קאפיטלעך תהילים, דעם "תיקון הכללי": קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ - וואס דער הייליגער רבי האט מתקן געווען, און דער רבי האט געזאגט אז ווער עס זאגט די צען קאפיטלעך תהילים דארף גארנישט זארגן.


נאך האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קמא): אסאך צדיקים האבן געוואלט דערגיין דעם תיקון, אבער זיי האבן עס נישט געקענט משיג זיין; א טייל זענען אוועק פון די וועלט פאר זיי האבן בכלל געקענט דערגיין דעם תיקון, און א טייל צדיקים האבן יא אנגעהויבן משיג צו זיין דעם תיקון, אבער זיי זענען נפטר געווארן אינמיטן, אבער מיר - זאגט דער רבי - האט דער אייבערשטער געהאלפן אז איך האב געקענט דערגיין דעם תיקון. נאך האט דער רבי געזאגט אז אפילו עס איז נישט קיין שווערע זאך צו זאגן צען קאפיטלעך תהילים, אבער וויבאלד ער האט דאס געהייסן טון - וועט עס אנקומען זייער שווער.


פארליר זיך נישט, האלט זיך מיט אלע דיינע כוחות. אז דו וועסט לערנען משניות - וועט דיר זיין גרינגער, משניות האט א כח צו ראטעווען דעם מענטש. אויב דו קענסט זאגן אכצן פרקים משניות - איז דאס א מורא'דיגע זאך, משניות רייניגט דעם מענטש, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה" ווי מער א מענטש זאגט משניות איז ער זיך מְשַׁנֶה אינגאנצן און ער ווערט ריין.


איך קען מענטשן וואס זענען געלעגן אין טיפע בלאטעס און זיי האבן געפאלגט דעם רבי'ן, זיי האבן גענומען דעם משניות אין די הענט און נישט אפגעלאזט ביז זיי זענען געווארן גרויסע צדיקים. מוהרא"ש זאגט, משניות שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, די ראשי תיבות פון הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי איז מִשְׁנָה, אז מען זאגט משניות - נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו דער מענטש איז רחמנא לצלן אריינגעפאלן.


זאג נישט אפ קיין שידוכים, נעם די ערשטע שידוך וואס מען טראגט דיר אן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#171 - ווי הארב איז די עבירה פון פגם הברית?
קדושה, עבירות, עונשים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


יישר כח פאר די שטענדיגע חיזוק, איך האב געוואלט פרעגן איבער די הארבקייט פון פגם הברית, אויב איז דאס א לאו אדער אן עשה?


אסאך מאל בוזשעווען ביי מיר אין קאפ מחשבות אז איך זאל זיך נאר איין מאל נאכגעבן די שלעכטע תאוות, און נאכדעם וועט מיר ווערן גרינגער, ווי אזוי שטארקט מען זיך אויף דעם?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת יתרו, י"ד שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קוק אריין אין שולחן ערוך (אבן העזר סימן כג, סעיף א-ב): "אָסוּר לְהוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה, וְעָוֹן זֶה חָמוּר מִכָּל עֲבֵרוֹת שֶׁבַּתּוֹרָה", די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז הארבער פון אלע עבירות אין די תורה, "אֵלּוּ שֶׁמְּנָאֲפִים בַּיָּד וּמוֹצִיאִים שִׁכְבַת זֶרַע, לֹא דַּי לָהֶם שֶׁאִסוּר גָּדוֹל הוּא, אֶלָּא שֶׁהָעוֹשֶׂה זֶה, בְּנִדּוּי הוּא יוֹשֵׁב", די וואס טוען די עבירה, אויסער די גרויסע עבירה וואס מען האט - איז מען אין חרם, און אויף זיי וויינט דער נביא (ישעיה א, טו): "יְדֵיכֶם דָּמִים מָלֵאוּ", ענקערע הענט זענען אנגעפולט מיט בלוט, "וּכְאִלּוּ הָרַג הַנֶּפֶשׁ", עס איז אזוי ווי הרג'נען מענטשן.


די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", דער וואס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - איז חייב מיתה. נאך זאגן חז"ל (שם): "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה, איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים, ער הרג'ט אויס זיינע קינדער; ווייל יעדע טיפה איז א גאנצע מענטש, אזוי אויך: "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן.


עס זעט אויס ווי ביי דיר איז די גאנצע זאך א געלעכטער; עס איז גארנישט קיין געלעכטער, אלע צרות און יסורים וואס מענטשן ליידן איז אלעס פון די עבירה, די עבירה איז מעכב די גאולה שלימה. די הייליגע חכמים זאגן (נדה יג.): "כָּל הַמוֹצִיא זֶרַע לְבַטָּלָה", ווער עס טוט די עבירה, "כְּאִילוּ מֵבִיא מַבּוּל לָעוֹלָם", איז אזוי ווי ער ברענגט א מבול אויף די וועלט; ווייל ער מעקט אפ גאנצע דורות רחמנא לצלן, יעדע טיפה איז א קומה שלימה, אזוי ווי ביים מבול איז אלעס חרוב געווארן - אזוי אויך מאכט ער אלעס חרוב.


מען פארלירט אלעס דורך די עבירה, נישט נאר יענע וועלט נאר אפילו די וועלט פארלירט מען. אזוי ווי דער מחבר זאגט (אורח חיים סימן רמ, סעיף יד): "זִקְנָה קוֹפֶצֶת עָלָיו", מען ווערט אפגעשוואכט און פארעלטערט, "וְכֹחוֹ תָּשַׁשׁ", מען פארלירט די כוחות. אזוי אויך "עֵינָיו כֵּהוֹת", די אויגן ווערן אים אפגעשוואכט, "וְרֵיחַ רַע נוֹדֵף מִפִּיו", עס הייבט אן גיין א שלעכטע גערוך פון זיין מויל, "וְשַׂעַר רֹאשׁוֹ וְגַבּוֹת עֵינָיו וְרִיסֵי עֵינָיו נוֹשְׁרִים וְכוּ'", די האר פון קאפ און פון די אויגן ברעמען פאלט ארויס, "וְהַרְבֵּה כְּאֵבִים חוּץ מֵאֵלּוּ בָּאִים עָלָיו", און עס ברענגט אויף אים נאך אסאך ווייטאגן.

#170 - ווי אזוי האלט מען ערליך די קינדער, ווען די ארומיגע משפחה זענען אנדערש?
שלום בית, אחדות, חינוך הילדים, קדושה, מאוויס, משפחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אויפגעוואקסן ברוך ה' אין א ווארעמע ערליכע חסידישע שטוב, מיינע עלטערן האבן אונז זייער גוט מחנך געווען צו זיין שטאלץ מיט אידישקייט. אבער נאך מיין חתונה האב איך זיך דערזען פאר א נסיון, מיין ווייב איז ברוך ה' זייער ערליך און וואויל, אבער ביי איר משפחה איז מען נישט אזוי מקפיד אויף זאכן, מ'איז פארנומען מיט אסאך נארישקייטן, אריינגערעכנט מיט סמארטפאונס, סאשעל מידיא, און דאס גלייכן. איך פרוביר אנצוהאלטן מיין חסידישקייט און ערליכקייט, אבער ס'איז מיר זייער שווער צו זיין ביי מיין שווער אינדערהיים און זיין אנדערש פון יעדן, נישט קענען מיטהאלטן פון וואס זיי רעדן און שמועסן, דאס איז מיר א שווערע נסיון. יעדער זיצט מיט די כלים און מען שיקט זאכן איינער צום צווייטן, און איך שפיר מיך ווי א יון אין די סוכה, אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א אן עצה פאר מיר?


ספעציעל איז מיר שווער אויב מ'ווייזט דארט א ווידיא פאר די גאנצע משפחה, און די קינדער ווילן אויך מיטהאלטן, ווי אזוי האלט מען זיך ביי שטארקע גדרים, אן צו גרינגשעצן אין די משפחה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרעגסט זייער א הייקעלע און וויכטיגע שאלה, ווייל פון איין זייט דארף מען אכטונג געבן אויף שלום, מען זאל זיך נישט קריגן מיט משפחה און נישט גרינגשעצן אין עלטערן, און פון די אנדערע זייט דארף מען אכטונג געבן אויף זיך מען זאל בלייבן מיט יראת שמים, און אויך דארף מען אכטונג געבן אויף די קינדער זיי זאלן אויסוואקסן מיט יראת שמים.


דער רבי האט אונז דערציילט אזא מעשה וואס דו האסט, מיט א חכם וואס האט נישט געוואלט אז זיינע קינדער זאלן פארפאלן גיין. דער רבי דערציילט (ספורי מעשיות, מעשה ג', מחיגר) עס איז אמאל געווען א חכם, און דער קיסר פון די לאנד איז געווען א גרויסער אפיקורס, איז געגאנגען דער חכם, ער האט גערופן די גאנצע משפחה און זיי געזאגט: "איר זעט דאך אז דער קיסר איז א גרויסער אפיקורס און האט שוין געמאכט די גאנצע מדינה פאר אפיקורסים, און א טייל פון אונזער משפחה האט ער שוין אויך געמאכט פאר אפיקורסים, בכן לאמיר אוועקגיין אין מדבר כדי מיר זאלן בלייבן מיט אונזער אמונה אין גאט ברוך הוא", זיי זענען געגאנגען צו א מדבר און דער חכם האט געמאכט א רינג ארום זיי אז קיינער זאל זיי גארנישט קענען שלעכטס טון.


מוהרא"ש זאגט (נהרי אפסרמון) די רינג איז די הייליגע אמונה, אזוי ווי עס שטייט (תהלים פט, ט): "וֶאֱמוּנָתְךָ סְבִיבוֹתֶיךָ"; ווען א מענטש איז ארום גענומען מיט אמונה - קען אים קיינער נישט שלעכטס טון, ווייל די קליפות און מזיקים האבן נאר א שליטה ווען די אמונה איז אפגעשוואכט, דעמאלט האבן זיי א טיר אריין צו קומען צום מענטש, אבער ווער עס איז שטארק מיט אמונה - קען אים קיינער נישט שלעכטס טון.


אויך איז א רינג א סימן פון אחדות, אז מען מאכט א שטארקע רינג, מען לעבט בשלום, מען לעבט מיט ליבשאפט, מען איז מוותר איינער פאר'ן צווייטן, מען קריגט זיך נישט - דעמאלט האט די שלעכטס נישט קיין שליטה, דעמאלט קען קיינער נישט צעברעכן די שטוב. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נצבים, א): "בְּנֹהַג שֶׁבָּעוֹלָם, אִם נוֹטֵל אָדָם אֲגֻדָּה שֶׁל קָנִים, שֶׁמָּא יָכֹל לְשָׁבְרָם בְּבַת אַחַת" אז מען מאכט א בינטל פון אסאך שטעקענעס, קען מען דאס נישט צעברעכן, "וְאִלּוּ נוֹטֵל אַחַת אַחַת, אֲפִלּוּ תִּינוֹק מְשַׁבְּרָן", אבער אויב מען נעמט איין שטעקן באזונדער, קען דאס אפילו א קינד צעברעכן.


דאס איז די עצה פאר דיר און פאר אלע עלטערן וואס ווילן היטן די שטוב אז די קינדער זאלן בלייבן ערליך און אפגעהיטן, מען דארף שטארק ארבעטן עס זאל זיין שלום בית אין שטוב, דאס איז דער פונדאמענט פון די שטוב. מענטשן מיינען אז שלום בית איז א שיינע זאך, מען קוקט אויף דעם ווי א היינטיגע זאך, ווי א זאך וואס איז נישט בעצם א יסוד אין לעבן, אבער עס איז נישט אזוי, שלום בית איז די וויכטיגסטע זאך פאר א איד, מען קען נישט אויפציען קינדער נאר מיט שלום בית; קינדער וואס קומען פון א שטוב וואו עס איז דא א שטארקע רינג, טאטע מאמע האבן זיך ליב - וואקסן אויף ערליך און געזונט, און חס ושלום אויב מען קריגט זיך - איז דאס די ערגסטע זאך פאר זיי.


קינדער ווייסן און שפירן אויב עס איז דא ליבשאפט צווישן טאטע מאמע, מען קען זיך נישט מאכן, מען קען זיי נישט אפנארן, זיי ווייסן דאס נאך בעסער פון די עלטערן אליינס, און דאס איז די שטערקסטע זאך פאר זייער עתיד.


דערפאר, אז דו ווילסט היטן דיינע קינדער - זאלסטו זען צו טון וואס דער חכם האט געטון, מאך א רינג ארום דיין משפחה; זע עס זאל זיין ליבשאפט, פארברענג אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער, דאס איז מער פון אלעס. קינדער וואס פארברענגען מיט די עלטערן דארפן נישט קיין ווידיאו"ס, אויך רעד אין שטוב פון אייבערשטן, דערצייל מעשיות פון תפילה, מעשיות פון השגחה פרטיות, שמועס ביי די שבת סעודות פון אייבערשטן - וועסטו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס און דו וועסט האבן ערליכע שיינע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#169 - ס'ציעט מיר צוריק צו גאר הארבע עבירות, וואס טו איך?
קדושה, תשובה, עבירות, עונשים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין ליידער נכשל געווארן אין הארבע עבירות מיט פרעמדע, ווי אזוי קען איך תשובה טון? און נאך ערגער איז אז ס'ציעט מיר נאך אלץ צוריק צו גיין צו די עבירות, שוין אפאר חדשים שפעטער, וואס טו איך?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וירא, י"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז א שאנד און א שעם צו הערן וואס דו האסט געטון און דו שעמסט זיך נישט צו שרייבן אז דו ווילסט נאכאמאל טון די עבירה, ווען דער הייליגער באשעפער זאגט אין די תורה (ויקרא כ, י): "וְאִישׁ אֲשֶׁר יִנְאַף אֶת אֵשֶׁת אִישׁ אֲשֶׁר יִנְאַף אֶת אֵשֶׁת רֵעֵהוּ מוֹת יוּמַת הַנֹּאֵף וְהַנֹּאָפֶת", ווער עס טוט עבירות מיט פרעמדע דארף מען ביידע הרג'ענען; וואלט יעצט געווען די סנהדרין וואלטן זיי מקיים געווען מיט דיר און מיט יענעם - וואס די תורה זאגט: "מוֹת יוּמַת".


אפילו יעצט ווען עס איז נישטא קיין סנהדרין - דארפסטו ציטערן פאר דיין לעבן, עס גייט נאך אן היינט ד' מיתות בית דין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות ל:) כאטשיג מיר האבן נישט קיין סנהדרין, "אַרְבַּע מִיתוֹת לֹא בָּטְלוּ", אבער דער אייבערשטער שטראפט ווייטער מיט די ד' מיתות בית דין; ווער עס איז חייב "סקילה" - אדער פאלט ער אראפ פון א דאך אדער ווערט ער פארציקט דורך א חי', ווער עס איז מחויב "שריפה" - אדער ווערט ער פארברענט אדער ווערט ער געביסן דורך א שלאנג, אויב איינער איז מחויב "הרג" - אדער ווערט ער איבער געגעבן למלכות אדער אין די הענט פון רויבערס, און ווער עס איז מחויב "חנק" - אדער ווערט ער דערטראנקען אין וואסער אדער שטארבט ער במיתת סרונכי.


וויי צו דיר, וויי! וויי וואס ווארט דיר אויב דו וועסט נישט תשובה טון! די וועלט איז נישט הפקר, מען הערט שרעקעדיגע נייעס, עס פאסירן אומגליקן - מען ווייסט נישט פארוואס דאס האט פאסירט וכו' וכו'; שומו שמים, ווי קען א מענטש גיין מיט א פרעמדע פרוי?!


מיין נישט אז מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, דער אייבערשטער זאגט (ירמיה כג, כד): "אִם יִסָּתֵר אִישׁ בַּמִּסְתָּרִים וַאֲנִי לֹא אֶרְאֶנּוּ, נְאֻם ה'", ווי קען זיך א מענטש באהאלטן פון מיר? "הֲלוֹא אֶת הַשָּׁמַיִם וְאֶת הָאָרֶץ אֲנִי מָלֵא נְאֻם ה'", דער אייבערשטער איז דאך איבעראל!


וואס מיינסטו, ווי לאנג קען מען טון עבירות בסוד? דער אייבערשטער זאגט (איוב כד, טו): "וְעֵין נֹאֵף שָׁמְרָה נֶשֶׁף לֵאמֹר לֹא תְשׁוּרֵנִי עָיִן", די בעלי עבירות רעדן זיך איין און טראכטן ביי זיך: 'מיר וועלן ווארטן עס זאל ווערן נאכט דעמאלט וועלן מיר טון עבירות; מיר וועלן גיין אין באהאלטענע פלעצער אז קיינער זאל אונז נישט זען', זאגן חכמינו זכרונם לברכה (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט טאקע אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", דער אייבערשטער פארשעמט אים אויף דער גאנצע וועלט.

#168 - ווי אזוי קען איך זיין צופרידן פון מיין ווייב?
שלום בית, קדושה, תפילות אויף אידיש, אמונה, שמחה

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין נישט קיין ברסלב'ער חסיד, אבער די זאך פון רעדן צום אייבערשטן האב איך יא אביסל, נאך אלס קינד פלעגט מיין שוועסטער זאגן אז איר לערערין זאגט אז מ'קען רעדן צום אייבערשטן אויף אידיש, אין אנהויב האב איך געלאכט דערפון, אבער שפעטער האט עס מיר יא געכאפט, איך האב געשפירט אז איך האב אלעמאל אן אוזן קושבת, דער אייבערשטער איז גרייט מיר אויסצוהערן אלעמאל, אפילו ווען מענטשן פארשטייען מיר נישט.


מיין שאלה איז אזוי, איך האב ברוך ה' פיין חתונה געהאט, איך האב א גוטע און וואוילע ווייב, אבער מיר קומען פון פרומע משפחות, און איך שפיר אז זי איז נישט גענוג אהערגעשטעלט פאר מיר, און איך האב אסאך פראבלעמען אין שמירת עינים, וואס שטערט מיר אסאך אין לעבן.


ווען איך האב זיך אויסגערעדט פאר חברים, האבן זיי מיר גע'עצה'ט זיך צו גט'ן, איך וויל אבער נישט, איך בין זייער צופרידן מיט איר, נאר עס שטערט מיט די פרומע וועג ווי אזוי זיך גייט אנגעטון. וואס איז יא די עצה? ווי אזוי קען איך מאכן אז איך זאל באמת זיין צופרידן אין שטוב, און נישט זוכן קיין גליקן אינדרויסן?


איך האב נישט קיין ווערטער צו דאנקען אויף די פילע עצות און חיזוק וואס איך האב שוין באקומען פון אייך.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי מיר מוחל וואס איך גיי דיר זאגן, אויב איינער דארף זיך פאררעכטן - איז דאס נישט דיין ווייב; אז דו ביסט נישט צופרידן, דו ביסט נישט זאט אין לעבן - האט דאס נישט מיט איר, דו ביסט דער פראבלעם, אז דו ווילסט זיך שפירן צופרידן און גליקליך - ליגט דאס אין דיינע הענט. זיין א צופרידענער מענטש האט מיט זיך אליינס; די וואס טראכטן: 'אויב מיין ווייב וועט זיין אזוי און אזוי, זי וועט זיך אנטון אזוי און אזוי - וועל איך זיין גליקליך און צופרידן', אזוי אויך די פרויען וואס טראכטן: 'ווען מיין מאן וועט זיין אזוי און אזוי, וועל איך זיין א גליקליכע' - די זענען זיך טועה, ווייל זיין פרייליך, גליקליך און צופרידן - דאס האט מיט זיך אליינס.


ווי אזוי ווערט מען א צופרידענער מענטש? ווען א מענטש געבט זיך איבער צום אייבערשטן, ער איז זיך אינגאנצן מבטל צום אייבערשטן - דעמאלט הייבט מען אן שפירן א צופרידנקייט אין לעבן, מען ווערט אזוי פרייליך, מען שפירט זיך זייער גליקליך.


וואס איז ביטול? ווי אזוי איז מען זיך מבטל צום אייבערשטן? ווען מען ווייסט און געדענקט אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, גארנישט איז א פערצופאל, נישטא קיין טבע, נישטא קיין מקרה און קיין מזל, אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס איז א לבוש, א פארשטעלאכטץ פונעם אייבערשטן; מיין ווייב, מיין מאן, מיינע קינדער, מיין פרנסה, מיין הויז, מיין קאר, מיין טאטע, מיין מאמע, מיינע שוועריקייטן, מיינע איבערגייאכטץ, מיין אלעס וואס איך האב און וואס איך גיי אריבער - איז דער אייבערשטער, ווען מען נעמט דאס גוט אריין אין זיך, ווערט מען איינס מיט'ן אייבערשטן, דאס איז ביטול; דעמאלט איז מען צופרידן מיט וואס דער אייבערשטער געבט.


אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן א וואוילע ווייב און א גוטע ווייב, אזוי ווי דו שרייבסט אינעם בריוו: "זי איז וואויל, זי איז גוט", - דארפסטו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, וואס דארף מען מער פון גוט און וואויל? עפעס אנדערש איז נאר דמיונות. מיר געפונען, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כג:) דער הייליגער אמורא רבי מני האט זיך באקלאגט פאר רבי יצחק בן אלישיב: "לֹא מִיקַּבְּלֵי עֲלֵי אִינְשֵׁי בֵּיתִי", איך האב נישט קיין געפיל צו מיין ווייב, זי איז נישט שיין פאר מיר, האט רבי יצחק מתפלל געווען פאר איר זי זאל שיין ווערן און עס איז געשען א נס אז זי איז שיין געווארן. נאכדעם איז ער געקומען וויינען צו רבי יצחק און געזאגט: "קָא מִגַּנְדְּרָא עֲלֵי", פון ווען זי איז שיין געווארן גרויסט זי זיך אויף מיר, זי איז מזלזל אין מיר, האט רבי יצחק געבעטן דעם אייבערשטן עס זאל אוועק גיין דאס שיינקייט פון איר כדי זי זאל נישט טשעפען איר מאן און זי איז צוריק געווארן ווי פריער, אים איז ענדערש געווען א פשוט'ע פרוי וואס איז נישט אזוי אהערגעשטעלט וכו' אבער זי האט הכנעה; זי גרויסט זיך נישט, זי איז געטריי, זי איז גרייט פאר אים, זי קוקט ארויף אויף אים - ווי איידער האבן א פרוי וואס גרויסט זיך און טרעט אויף אים.


אסאך אינגעלייט ווי דיר האבן די פייגלעך אין קאפ, זיי פייניגן זיך מיט דער געדאנק: 'איך וויל מיין ווייב זאל גיין אנגעטון אזוי', 'איך וויל א ווייב אזוי', זיי שלאגן זיך אין קאפ מיט מחשבות: 'ווען זי וואלט ווען געווען אזוי וואלט איך געווען פרייליך', 'ווען זי וואלט זיך געטוישט וואלט איך געהאט שמירת עיניים'; דאס איז אלעס פונעם יצר הרע וואס וויל נישט דער מענטש זאל זיין ערליך, הייליג און ריין; ער ברענגט די סארט מחשבות פון נישט זיין צופרידן פון די ווייב.


בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיין פרייליך, בעט דעם אייבערשטן אויף אמונה, בעט אים די ווערטער:


"הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך רוען די שכינה ביי אונז אין שטוב, געב מיר צופרידנקייט; איך זאל זיין צופרידן מיט מיר, איך זאל זיין צופרידן מיט מיין לעבן, מיט מיין ווייב און מיט אלעס וואס איך האב.


"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיך קענען היטן מיינע אויגן; איך בין אזוי פארזינקען אין טומאה, איך האב מפקיר געווען מיינע אויגן, איך קוק אויף פרעמדע פרויען; דאס מאכט איך זאל נישט ליב האבן מיין ווייב. איך בין אזוי משוגע געווארן פון קוקן אזויפיל שמוץ, עס איז ביי מיר מקוים געווארן דער פסוק פון די תוכחה (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", איך האב א וואוילע ווייב, אבער די עבירות מאכן איך זאל זיין אזוי פארדריידט אז איך טראכט נארישע מחשבות פון זיך גט'ן השם ישמרינו; העלף מיר טאטע, איך וויל זיין גוט, איך וויל זיך צוריקקערן צו דיר, איך וויל היטן מיינע אויגן, אזוי וועל איך ליב האבן מיין שטוב, איך וועל ליב האבן צו זיין אינדערהיים מיט מיין משפחה, העלף מיר איך זאל זיין צופרידן, איך ווייס נישט פארוואס איך וויל אלץ ארויסלויפן, איך זוך אלץ גליקן, איך רעד זיך איין אז עפעס גליק איז דא אינדרויסן"; אזוי זאלסטו וויינען צום אייבערשטן, און לייג צו דיינע אייגענע בקשות פון הארץ.


איך זאג דיר צו, אויב דו וועסט יעדן טאג בעטן די תפילה וועט נישט נעמען לאנג ביז דו וועסט אנהייבן שפירן אין שטוב א טעם גן עדן, דו וועסט נישט וועלן עפעס אנדערש ווי דיין ווייב און קינדער, עס וועט דיר נישט אינטערעסירן די גאס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#167 - ווי אזוי געוואוין זיך אפ פון זיין פארנומען מיט'ן אינטערנעט?
קדושה, סמארטפאון, מקוה, אינטערנעט, סופרים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל א גרויסן יישר כח פאר די שיעורים און שמועסן, עס ברענגט אריין אין מיר אמונה און בטחון אין באשעפער.


איך האב אינטערנעט אינדערהיים שוין באלד צוויי יאר, און אויך א סמארטפאון, איך האב שוין פרובירט עטליכע מאל עס אפצולאזן אבער עס איז מיר נישט געגאנגען, ווייל עס ווערט מיר זייער לאנגווייליג אן דעם, אבער למעשה נעמט עס מיר אוועק מיין קאפ און מיין צייט.


לעצטנס האט עס מיר אפגעהויבן מער צו שטערן, ווייל איך בין א סופר, דארף איך דאך מער אכטונג געבן ווי איך פיר זיך, און אויך מיין אינגל הויבט שוין אן ווערן גרעסער.


מיין שאלה איז אויב איך זאל עס אפלאזן גלייך אינגאנצן, אדער זאל איך עס קודם מאכן כשר? אדער אפשר אן אנדערע עצה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בהעלותך, י"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין אזוי דערשראקן צו הערן ווער עס זענען די סופרים וואס שרייבן הייליגע מזוזות און תפילין; איך וואונדער זיך אויף דיר, דו ביסט א סופר און דו האסט אינטערנעט אין שטוב?! דו ביסט א סופר און דו קוקסט אינעם אינטערנעט רחמנא לצלן?!


אדער ווארף אוועק דיין פעדער און הער אויף שרייבן הייליגע מזוזות און תפילין אדער ווארף אוועק די אינטערנעט און טו תשובה.


חכמינו הקדושים זאגן (עירובין יג.) רבי מאיר האט דערציילט, ווען איך בין געקומען צום הייליגן תנא רבי ישמעאל און ער האט מיר געפרעגט וואס איך טו פאר פרנסה, האב איך אים געזאגט: "לַבְלָר אֲנִי", איך בין א סופר, האט ער מיר געזאגט: "בְּנִי, הֱוֵי זָהִיר בִּמְלַאכְתְּךָ, שֶׁמְלַאכְתְּךָ מְלֶאכֶת שָׁמַיִם הִיא, שֶׁמָּא אַתָּה מְחַסֵּר אוֹת אַחַת אוֹ מְיַיתֵּר אוֹת אַחַת, נִמְצָא מַחֲרִיב אֶת כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ", געב אכטונג וואס דו טוסט, דיין ארבעט איז א גרויסע אחריות, אויב דו וועסט פארפעלן איין אות אדער צולייגן איין אות - קענסטו חרוב מאכן די וועלט; זעט מען פון דעם אז זיין א סופר איז נישט קיין קינדער שפיל.


ווארף אוועק דיינע כלים און זיי זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן; דערצייל אים וואס דו האסט אלץ געקוקט, טו תשובה; נאר אזוי קענסטו ווייטער שרייבן.


אויך זאלסטו קיינמאל נישט שרייבן נאר אז דו גייסט אין מקוה.


איך האף אז דו וועסט אננעמען דעם בריוו, דו וועסט אלעס אוועק ווארפן; נאר אזוי קענסטו ווייטער שרייבן ספרי תורה, תפילין און מזוזות.

#166 - זאל איך קויפן א טעסלא קאר?
קדושה, קאמפיוטער, טעלעפאן, דרייוון, קאר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זייער חשק צו קויפן א טעסלא קאר. אבער איך האב געהערט אז מען קען נישט אפשטעלן די פארבינדונג צו ווייפיי מעגליכקייט פונעם קאר. מעג איך קויפן אזא קאר?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, ט"ז אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


 רבי נפתלי זכרונו לברכה האט דערציילט פאר רבי נתן אז דער רבי האט אים געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רל): "טּוֹב הָיָה שֶׁיִּהְיֶה לְאִישׁ כָּשֵׁר סוּסִים, שֶׁיִּסַּע בְּכָל פַּעַם עִם בְּנֵי הַנְּעוּרִים לְתוֹךְ אֵיזֶה יַעַר וְכַיּוֹצֵא, וְשָׁם יְדַבְּרוּ יִרְאַת שָׁמַיִם, וְיִהְיֶה לָהֶם הִתְבּוֹדְדוּת וְכוּ', כִּי בְּשָׂדֶה וְיַעַר טוֹב מְאֹד לְהִתְבּוֹדְדוּת", עס איז גוט צו האבן א פערד און וואגן כדי מען זאל קענען גיין התבודדות; היינט איז עס א קאר. עס איז ממש א מחי' אז מען פארט אביסל אוועק פון שטאט און מען גיסט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן; מען זוכט א שטילע גאס, א ווינקעלע, און מען גייט אביסל שפאצירן וכו' וכו'; ווי מער א מענטש רעדט צום אייבערשטן האט ער א בעסערע לעבן.


א קאר קענסטו נעמען, געב נאר אכטונג נישט צו האבן אין שטוב די כלים וואס מען קען זיך מחבר זיין מיט נישט גוטע זאכן; אז מען דארף דאס האבן אין אפיס אדער אין קאר איז עפעס אנדערש ווי דאס צו האבן אין שטוב, פארשטייט זיך עס דארף זיין אפגעשטעלט די וועג וואו מען גייט אריין אין נישט גוטע פלעצער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#165 - וואס טו איך אז מ'רודפ'ט מיך פאר'ן ארעסטירן א מנוול?
התחזקות, חינוך הילדים, קדושה, מנוולים, תפילה והתבודדות, צרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין אסאך יארן וואס איך בין זוכה צו הערן די שיעורים און ליינען די בריוו, און דאס איז מיר זייער מחזק.


פאר א שטיק צוריק האט א בחור א מנוול געטשעפעט מיט מיין זון און אים מטמא געווען רחמנא ליצלן, איך בין דעמאלט געווען פארנומען מיט עניני רפואה אין מיין משפחה, האב איך נישט געקענט זיך אפגעבן געהעריג מיט מיין זון, אבער א צווייטער האט אריינגעגעבן א קלאגע קעגן דעם מנוול און מ'האט אים ארעסטירט.


דער פראבלעם איז אבער אז ער איז גאר באקאנט אין מיין קהלה, און דערפאר האט מען מיר אנגעהויבן זייער צו רודפ'ן איבער דעם, מ'וויל נישט האבן קיין שייכות מיט אונז, מ'וויל אז דאס קינד זאל צוריק ציען און זאגן ליגנט אז ס'האט קיינמאל נישט פאסירט.


מיר זענען זייער צעבראכן פון דעם, נישט גענוג אלע צרות און יסורים וואס מיר זענען דורך, דארפן מיר דאס נאך אויך דורכגיין. איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט אונז קענען מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פארשטיי נישט, נאך אזא מעשה וואס מען האט דיר גע'הרג'ט דיין קינד און דיין אייגענע קהילה וויל פארדעקן אויף דעם רוצח - ווילסטו נאכאלץ זיין אין די קהילה?! טשעפע זיך אפ פון זיי, דארט איז נישט קיין פלאץ פאר דיר; זוך דיר אן ערליכע קהילה, א קהילה וואס איז נישט מחפה אויף בחורים מנוולים.


עס איז ביטער שווער פאר עלטערן ווען מען גייט אריבער אזא מעשה, מען שפירט זיך פארלוירן און מען ווייסט נישט וואס צו טון, בפרט ווען די אייגענע נאנטע שטייען נישט מיט. דאך דארפסטו וויסן אז אויפגעבן איז נישט קיין עצה, דו דארפסט זיך שטארקן מיט אלע כוחות ווייטער אנצוגיין מיט דיין שטוב, זיין א טאטע פאר די קינדער און א מאן פאר דיין ווייב.


מיט תפילה והתבודדות קען מען אלעס צוריקדרייען; תפילה איז העכער פון די טבע, די טבע זאגט איין זאך און תפילה דריידט איבער די טבע. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוכה יד ע"ב; יבמות סד): "לָמָּה נִמְשְׁלָה תְּפִלָּתָן שֶׁל צַדִּיקִים כְּעֶתֶר" פארוואס ווערט אנגערופן די תפילה פון צדיקים א גרויסע שאוול? "מַה עֶתֶר זֶה מְהַפֵּ אֶת הַתְּבוּאָה בַּגֹּרֶן מִמָּקוֹם לְמָקוֹם, אַף תְּפִלָּתָן שֶׁל צַדִּיקִים מְהַפֶּכֶת מִדּוֹתָיו שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּ הוּא מִמִּדַּת רַגְזָנוּת לְמִדַּת רַחֲמָנוּת", אזוי ווי די גרויסע שאוול דריידט איבער די תבואה פון איין פלאץ צום צווייטן, מען מישט די תבואה מיט די גרויסע כלי; אזוי אויך די תפילה פון צדיקים דריידט איבער כביכול דעם אייבערשטן, עס זאל זיין נאר רחמים.


נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה וואס משיח וועט אריינברענגען אין די גאנצע וועלט; די עצה פון התבודדות. גיי יעדן טאג אביסל אליין שפאצירן מיט'ן אייבערשטן, גיס זיך אויס דיין הארץ, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס דו גייסט אריבער; אנגעהויבן דאס וואס דו דארפסט א רפואה וכו', דערצייל אים וועגן דיין קינד און נאכדעם די גאנצע געשיכטע מיט די קהילה, בעט דעם אייבערשטן דיין קינד זאל אויסוואקסן ערליך, ער זאל אויסוואקסן געזונט.


איך בעט דיר זייער, לאז זיך נישט נאך, לאז נישט דיין גאנצע משפחה אראפפאלן; זיי ווייטער מחנך דיינע קינדער, רעד צו זיי, געב זיי צו פארשטיין זיי זאלן זיין אפגעהיטן פון מנוולים, קראנקע מענטשן. לייג אריין אין זיי א זיכערקייט זיי זאלן זיך נישט דערשרעקן פון גארנישט, זיי זאלן וויסן אז דער אייבערשטער איז מיט זיי. לערן זיי אויס זיי זאלן רעדן צום אייבערשטן, בעטן דעם אייבערשטן יעדע זאך וואס זיי דארפן; דאס וועט זיי אויפבויען, דאס וועט צוריק אריינלייגן אין זיי א זיכערקייט, זיי וועלן קענען חתונה האבן און זיין ערליכע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#164 - מעג מען קוקן אויף צניעות'דיגע פרויען?
הלכה, קדושה, שמירת עינים

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב געזען לעצטנס אן הלכה אז על פי דין מעג מען קוקן אויף צניעות'דיגע פרויען, נאר נישט הנאה האבן פון דאס קוקן, נאר על פי מוסר איז אסור בכלל צו קוקן.


פון ווען כ'האב דאס געזען בין איך ווייניגער מקפיד נישט צו קוקן, אבער למעשה קלאפט מיר דאס הארץ אז איך טו נישט באמת דעם רצון ה'. וואס איז די ריכטיגע וועג צו טון?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט וואס דו רעדסט, ווי קענסטו פארזען אן אפענע פסוק אין די תורה וואס מען זאגט יעדן טאג ביי קריאת שמע (במדבר טוב, לט): "וְלֹא תָתוּרוּ אַחֲרֵי לְבַבְכֶם וְאַחֲרֵי עֵינֵיכֶם", זאגט אויף דעם רש"י (שם): "הַלֵּב וְהָעֵינַיִם הֵם מְרַגְּלִים לַגּוּף וּמְסַרְסְרִים לוֹ אֶת הָעֲבֵרוֹת", די אויגן און די הארץ זענען צוויי מעקלערס פאר עבירות, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (עיין מדרש תנחומא, סוף פרשת שלח; ירושלמי ברכות א, ה): "הָעַיִן רוֹאֶה", עס הייבט זיך אן מיט די אויגן, אז מען היט נישט די אויגן, "וְהַלֵּב חוֹמֵד", - קומט די הארץ און הייבט אן גליסטן, "וְהַגּוּף עוֹשֶׂה אֶת הָעֲבֵרוֹת", און די גוף טוט די עבירה.


אלעס הייבט זיך אן מיט די אויגן; אז מען היט נישט די אויגן פאלט מען אראפ אין עבירות, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן אונז (סוטה ח.): "אֵין יֵצֶר הָרָע שׁוֹלֵט אֶלָּא בַּמֶּה שֶׁעֵינָיו רוֹאוֹת", דער יצר הרע קומט צום מענטש ווען דער מענטש היט נישט די אויגן; אזוי אויך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (ירושלמי ברכות א, ה): "לִיבָּא וְעֵינָא תְּרֵי סַרְסוּרֵי דַּחֲטָאָה נִינְהוּ", די הארץ און די אויגן זענען צוויי מעקלער פאר עבירות, "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, אִי יְהַבְתְּ לִי לִיבָּא וְעֵינָא, אֲנָא יָדַע דְּאַתְּ לִי", דער אייבערשטער זאגט אונז, אויב דו געבסט מיר די צוויי זאכן - די היטסט דיינע אויגן, דו קוקסט נישט אויף קיין פרעמדע פרויען און דו געבסט מיר דיין הארץ - דו גליסט נישט קיין פרעמדע זאכן, ווייס איך אז דו ביסט מיינער; עס איז מיר א גרויסע וואונדער ווי אזוי א איד שרייבט אזעלכע זאכן קעגן די תורה.


וויסן זאלסטו, אז מען היט זיך נישט די אויגן איז גרויסע צרות; מוהרא"ש זאגט, דאס וואס די תורה זאגט (דברים כח, לד): "וְהָיִיתָ מְשֻׁגָּע מִמַּרְאֵה עֵינֶיךָ אֲשֶׁר תִּרְאֶה", דאס גייט ארויף אויף הסתכלות אסורות; דער וואס היט נישט די אויגן - דער ווערט פשוט קראנק, ער ווערט משוגע, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לו) רוב משוגעים ווערן משוגע פון ניאוף.


איך בעט דיר, האב רחמנות אויף דיר, האב רחמנות אויף דיין נשמה; הער אויף קוקן אויף פרויען. וויי און ביטער איז פאר דעם וואס קוקט אויף פרויען, מענטשן זענען אזוי פארקראכן אין דעם, מען טראכט אז מען קען נישט ארויסקריכן פון דעם וכו', בשעת דאס איז א קראנקהייט, צו קוקן אויף יעדע פרוי. אז דו וועסט אכטונג געבן פן היינט און ווייטער צו היטן דיינע אויגן וועסטו זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד.


עס ווערט געברענגט פון צדיקים, אויפ'ן פסוק (בראשית לח, כא): "אַיֵּה הַקְּדֵשָׁה, הִוא בָעֵינַיִם"; אַיֵּה הַקְּדֵשָׁה - ווי אזוי קען מען זוכה זיין צו ווערן הייליג? הִוא בָעֵינַיִם - אויב מען היט זיך די אויגן איז מען זוכה אז מען ווערט הייליג, און אויב חס ושלום מען איז מפקיר די אויגן, מען קוקט וואו עס לאזט זיך - דעמאלט איז א סימן אז מען איז זייער ווייט פון קדושה.

#163 - ווי אזוי בין איך מחזק א חבר'טע וואס איז אריבער שווערע איבערלעבענישן?
חתונה, חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, מנוולים, חסידות ברסלב, תפילה והתבודדות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב א חבר'טע וואס איך האב גערעדט מיט איר און זי האט מיך געזאגט אז זי האט זייער מורא פון מענער. איך האב איר געפרעגט אויב זי האט אפשר געהאט שווערע איבערלעבענישן וכו', האט זי מיר געזאגט אז יא. איך האב איר געפרעגט אויב ס'איז געווען איינער פון איר משפחה אדער א פרעמדער מאן, האט זי מיך נישט געוואלט זאגן.


איך האב זייער רחמנות אויף איר, איך וויל זי זאל וועלן חתונה האבן, איך וויל זי זאל קענען האבן א שיינע חתונה געהאטע אידישע לעבן.


ווען זי האט מיר דאס געזאגט, האב איך איר געזאגט אז איך וועל פרובירן איר צו העלפן און זוכן אן עצה פאר דער פראבלעם. ביטע אויב דער ראש ישיבה קען איר געבן אן עצה וואס וועט איר ארויסנעמען פון איר פראבלעם.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס איז א ביטערע מעשה; ליידער איז די וועלט אזוי געפאלן, מנוולים און משחיתים דרייען זיך ארום הפקר, פראנק און פריי; זיי הרג'ענען אידישע קינדער און מען נעמט זיך נישט אן פאר די בא'עולה'טע. ווען א קינד גייט אריבער א פרשה מיט א מושחת, א מנוול - איז דאס קינד א גע'שחט'ענער פאר'ן לעבן.


מען וואלט ווען געדארפט אנגרייטן קינדער זיי זאלן זיין אפגעהיטן פון קראנקע מענטשן, זיי אנגרייטן ווען זיי זענען יונג, ריין און הייליג, זיי זאלן וויסן נישט אנצוקומען אין די רוצח'ישע הענט; די גרעסטע צרה איז אז אויב רעדט מען צו קינדער פון זיך היטן פון מנוולים שרייט מען: "מען טאר נישט רעדן פון דעם"; געוואלד און געשריגן! ווי קען מען זיין אזוי נאריש צו זאגן אז מען טאר נישט אנגרייטן קינדער זיי זאלן וויסן זיך צו היטן פון מנוולים, משחיתים?!


אייער חבר'טע איז אין א ביטערע צרה, די שאלה איז אויב זי וויל זיך העלפן; פון יעדע פראבלעם קען מען ארויסגיין, מען דארף אבער וועלן ארויסגיין דערפון, אויב זי וויל ארויסגיין פון דעם וועט זי מצליח זיין.


דעם רבינ'ס עצות איז א היילונג פאר אלע מחלות וחלאים רעים; די עצה פון התבודדות איז אזוי שטארק און וואונדערליך, עס טוישט די טבע, עס טוישט נאטור. אז מען נעמט דאס ערנסט, מען איז זיך מתבודד יעדן טאג, מען דערציילט פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס מען איז אריבער, מען שמועסט מיט אים כדבר איש אל רעהו אזוי ווי מען שמועסט מיט א גוטן פריינט, דאן טוישט זיך אלעס, מען קריכט אינגאנצן ארויס פונעם פראבלעם.


אז אייער חבר'טע האט אייך דערציילט וואס זי איז אריבער איז דאס מן השמים איר זאלט רעדן מיט איר, איר מחזק זיין; דערציילט איר פון רבי'ן, זאגט איר אז עס איז דא א רבי אויף די וועלט וואס פארשטייט יעדן איינעם און קען יעדן איינעם העלפן. זאגט איר די עצה פון התבודדות, זי זאל גיין אין איר צימער, פארמאכן די טיר, זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן און אים בעטן ער זאל רחמנות האבן, ער זאל ארויסנעמען די שלעכטע זאכן פון איר מח, זי זאל קענען אנהייבן דאס לעבן פון ניי.


וואויל איז דעם מענטש וואס איז דבוק צו הייליגע צדיקים, ער האט אמונת חכמים, ער גלייבט זייערע ווערטער און איז מקיים בתמימות ובפשיטות וואס זיי זאגן; דורכדעם וועט ער ארויסגיין פון אלע שלעכטס און אנקומען צו די גרעסטע מדריגה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#162 - איך ארבעט אויף א נישט ערליכע פלאץ, זאל איך אוועקגיין פון דארט?
שלום בית, קדושה, פרנסה, עבירות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך ארבעט שוין צען יאר אויפ'ן זעלבן פלאץ, און ליידער בין איך דארט דער איינציגסטער פרומער איד צווישן כמעט אלע פרייע, און אלס טייל פון מיין ארבעט דארף איך זיך טרעפן מיט אסאך מענטשן דארט, און איך שטרויכל זיך אן אסאך אין פריצות, ניבול פה, און אנדערע שלעכטע זאכן. אויך דארף איך האבן פאר די ארבעט א סמארטפאון, אבער אויף דעם האב איך ברוך ה' ארויפגעלייגט די בעסטע פילטער.


איך בעט שוין א לאנגע צייט דעם אייבערשטן איך זאל האבן א בעסערע פרנסה, אבער דערווייל בין איך נאך דארט, און דאס מאכט מיר זייער איבערגעשטרענגט און אנגעצויגן, איך קום אהיים נערוועז און אויפגערעגט, איך בין אינגאנצן פארמאכט, כ'האב נישט קיין געדולד צו מיין ווייב און קינדער.


בכלל מאכט דער מצב ביי די ארבעט אז איך זאל אסאך פאלן, איך בין פול מיט שלעכטע מחשבות, מיין הארץ ציעט צו עבירות, און ליידער בין איך שוין דורכגעפאלן אויך.


ברוך ה' אז איך פרוביר צו לערנען יעדן טאג חומש רש"י, משניות, גמרא און שלחן ערוך. אויך פרוביר איך צו רעדן צום אייבערשטן יעדן טאג אויפ'ן וועג צו די ארבעט. אבער איך דארף נאך א גרויסער תיקון.


איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן, איך שפיר אסאך מאל ווי אט אט גיי איך ווידער דורכפאלן מיט שלעכטע זאכן, און ווען נישט דער אייבערשטער ראטעוועט מיר די לעצטע סעקונדע וואלט איך שוין געווען א פארטיגער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זע צו טוישן דיין ארבעט.


אז דו פאלסט אראפ אין עבירות נאכדעם וואס מען גייט דארט אנגעטון בפריצות און מען רעדט ניבול פה, דו פייניגסט זיך מיט שווערע נסיונות, ובנוסף לזה קומסטו אהיים אן געדולד צו דיין משפחה - איז דאך בכלל נישט קיין שאלה וואס דו זאלסט טון; אנטלויף פון דארט וואס שנעלער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#161 - נאכ'ן דורכגיין א שווערע איבערלעבעניש, ווי אזוי קען איך גיין אין מקוה?
התחזקות, קדושה, מנוולים, אמונה, בחור, מקוה, זעלבס זיכערקייט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם וויל איך שטארק באדאנקען אויף אלע שיעורים און בריוון, עצות וכו'.


איך וויל דא מיטטיילן א שווערע נושא וואס כ'האב מיט קיינעם ביז היינט נישט גערעדט. מיין טאטע האט מיר מחנך געווען צו גיין יעדן טאג אין מקוה פון די בר מצוה, ער האט מיר אנגעזאגט נישט צו גיין ווען ס'איז שטארק פול מיט אסאך מענטשן, און אויך נישט ווען ס'איז גאר ליידיג, נאר ווען ס'איז דא צום ווייניגסטן זיבן אכט מענטשן, ווייל אויב ס'איז ליידיג קען מען זיך אנטרעפן דארט נישט קיין ריינע מענטשן. און אזוי האב איך זיך געפירט פאר עטליכע יאר.


פאר כמעט א יאר צוריק, בין איך א דורך זייער א שווערע איבערלעבעניש, איך בין געגאנגען אין מקוה ווי יעדן טאג, און ס'איז געווען דארט עטליכע יודן וואס איך קען זיי פון שול און שכנים וכדומה, איך בין אריין אין בור, און אויף איינמאל כאפט מיך אן אן אומבאקאנטער פארשוין, און ווייזט מיר צו זיי שטיל, כ'האב פראבירט זיך ארויסציען פון אים אבער ס'נישט געווען מעגליך, און ער האט מיר אנגעהויבן באטאפן אויף אן עקלדיגע וועג.


מיך האט זייער געעקלט די גאנצע מעשה, איך בין געווען שטארק שאקירט, כ'האב נישט געשריגן פון רוב פאניק און שרעק, מיין טאטע פון אלס קינד זאגט מיך אן אז ס'איז א געפערליכע עבירה אנצורירן וואו מ'טאר נישט, און יעצט טוט ער דאס רחמנא ליצלן. אזוי האט ער מיר נישט אפגעלאזט ביז א דריי פיר מינוט, ביז איינער איז צוגעקומען אריינגיין אין וואסער האט ער מיך אפגעלאזט, כאילו לא היה.


איך בין גלייך ארויסגעלאפן, כ'האב אפי' נישט גענומען קיין שויער ווי געווענליך, כ'האב זיך גאר שטארק געשעמט צו דערציילן דארט ווער דאס איז וכו', ווייל מ'וועט קוקן אויף מיך אויך ווי א נעבעכדיגע בחור וואס מ'האט זיך מיאוס באשעפטיגט מיט אים. איך בין געווען זייער צובראכן און פארווייטאגט, אינדערהיים האט מען געפרעגט וואס איז געשען, האב איך זיך ארויסגעדרייט אז א חבר אין ישיבה האט מיך שטארק פארשעמט, און איך קען נישט זאגן פרטים.


נאך אפאר טעג האב איך זיך אביסל בארואיגט, אבער פון דעמאלט קען איך נישט גיין אין מקוה, איך נעם א האנטוך און איך מאך נאס די פיאות מ'זאל מיינען אז איך בין געווען אין מקוה, אבער ס'איז ממש אוממעגליך. אפילו ערב יום כיפור, וואס איז א הלכה אז מ'מוז גיין, בין איך געגאנגען, אבער נאר ווען כ'האב זיך אויסגעטון איז אלע שרעקליכע בילדער צוריק געקומען, אין כ'האב זיך גלייך צוריק אנגעטון און אוועק געגאנגען פון דארט, האפנדיג אז קיינער האט נישט באמערקט אז איך בין גאר אין מקוה נישט אריין.


איך בין קלאר ביי מיך, אז אויב איך וואלט געטראפן היינט דעם באנדיט, וואלט איך אנגעזאגט אנדערע זאלן אכטונג געבן פון אים, ווייל ער טשעפעט קינדער און יונגע בחורים, אבער זייט דעמאלט האב איך אים נאך קיינמאל נישט געזען. כ'האב אסאך מאל מתפלל געווען צום אייבערשטן ער זאל מיך ארויס נעמען די אלע פחדים, איך שעם זיך גאר שטארק צו גיין רעדן מיט איינעם אויף דער נושא, כ'האב זיך אליין געטראכט אז אפאר יאר פאר דעם בין איך דאך געגאנגען און אלעס איז געווען אין ארדענונג און איך דארף נישט צופיל מורא האבן, אבער וואס זאל איך טון אז ס'גייט מיך נישט ארויס פון קאפ די גאר שווערע צושטאנד וואס איך האב מיטגעמאכט. אפשר האט דער ראש ישיבה שליט"א עפעס א גוטע עצה פאר מיך? אויב יא וועל איך זיך שטארק פרייען.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


                        יום א' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט קיין עסק צו אנטלויפן פון א פראבלעם; היינט איז עס מקוה, מארגן איז עס א צווייטע זאך אין א צווייטע פלאץ; וועסטו בלייבן א גאנץ לעבן פארשפארט אין שטוב?


הייב צוריק אן גיין אין מקוה, האב נישט מורא פון קיינעם; נעם אריין אמונה אין זיך, חזר טאג און נאכט: 'דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר, און נעבן מיר', דאן וועט דיר נישט פאסירן קיין שום שלעכטס. אזוי ווי מיר געפונען, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (סנהדרין סז:): א כישוף מאכערטע האט געוואלט מאכן כישוף אויפ'ן הייליגן צדיק רבי חנינא, האט זי גענומען זאמד פון אונטער זיינע פוס, ווען רבי חנינא האט באמערקט וואס זי וויל טון האט ער איר געזאגט: "אִי מִסְתַּיְּיעַת זִילִי עֲבִידִי", איך האב נישט מורא פון דיר, קענסט פרובירן צו מאכן כישוף וויפיל דו ווילסט, עס שטייט (דברים ד, לה): "אֵין עוֹד מִלְּבַדּוֹ", עס איז גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן; זעט מען פון דעם אז ווען מען לעבט מיט אמונה ווערט מען אזוי שטארק, מען האט פון קיינעם נישט קיין מורא.


אז דו וועסט זיך שטארקן אין אמונה וועלן די שדים און קליפות נישט קומען צו דיר; די מנולים דערשמעקן שוואכע מענטשן, זיי פרובירן נישט צוצוגיין צו שטארקע מענטשן. אזוי ווי מיר געפונען, ווען עמלק איז געקומען מטמא זיין אידישע קינדער האט ער גענומען שוואכע מענטשן וואס וואקלען זיך, עס שטייט (דברים כה, יח): "וַיְזַנֵּב בְּךָ כָּל הַנֶּחֱשָׁלִים אַחֲרֶיךָ", ער האט גענומען די אלע שוואכע וואס די וואלקן האט זיי ארויסגעווארפן; די וואס האבן נישט געהאט די שטארקע אמונה, די סארט מענטשן ווארפט ער אראפ, עמלק האט נישט קיין שליטה אויף מענטשן וואס זענען שטארק אין די אמונה.


דעריבער בעט איך דיר זייער, נעם אריין דעם אייבערשטן אין דיר, רעד צו אים, שמועס מיט אים, רעד צום אייבערשטן אזוי ווי דו רעדסט מיט א גוטער פריינט, רעד צו אים אין דיין שפראך; דאס וועט דיר געבן זעלבסט-זיכערקייט (סעלף קאנפידענס) דו וועסט ווערן א נייער מענטש, דו וועסט מער נישט מורא האבן פון קיינעם, דו וועסט מער נישט בלייבן מיט א פארמאכטע מויל ווען אזוינס פאסירט השם ישמרינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#160 - איז דא א פראקטישע עצה ווי אזוי צו ווערן אן ערליכער איד?
קדושה, תשובה, עבודת השם

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


עס טוט מיר זייער וויי אז איך דארף פרעגן אזא שאלה, אבער דאך אפשר וועל איך געהאלפן ווערן ממילא לוינט זיך עס.


ליידער בין איך שטארק איינגעזונקען אין פגם הברית, אזוי ווייט אז איך קוק א גאנצן טאג ראיות אסורות, און אויך קען איך אסאך מאל שטיין לאנג אויף די גאס סתם באטראכטן אלע סארט פרויען. אין נאך ערגערס פון דעם, איך חלום אפילו ביינאכט פון די אלע סארט זאכן. איך בין ממש אויסגעלאשן פון יעדע התעוררות אז איך ווייס אפילו נישט צי עס לוינט מיר צו תשובה טוהן, איך זוך נאר א גאנצן טאג וואו איך קען האבן מער תאוות וכדומה, איך האב א איבריגע מינוט טו איך נאך עבירות, איך טראכט א גאנצן טאג נאר פון דעם.


אפשר האט דער ראש ישיבה פאר מיר א פראקטישע עצה וואס קען באמת העלפן צו עוקר זיין אינגאנצן די פראבלעם און טוישן די גאנצע מחשבה? איך פיל אז דער רבי העלפט מיר נישט, וויפיל איך האב נאר פרובירט, איך וואלט זייער געוואלט פרעגן אפשר איז דא עפעס אנדערש וואס וועט מיר העלפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב פאר דיר אן עצה וואס קען אינגאנצן עוקר זיין דיין פראבלעם און טוישן דיין גאנצע מחשבה; נעם די עצה פון לערנען משניות. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון די קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם", אפילו אזא מענטש קען די תורה אויך העלפן, די תורה האט אזא כח אז עס קען אים ארויסנעמען פון די עבירות, "וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה; בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, "כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


רבי נתן זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "ווען דער רבי האט אונז מגלה געווען די זאך אז די תורה איז אן עצה ארויס צו שלעפן דעם מענטש פון עבירות האב איך געפרעגט דעם רבי'ן 'אויב תורה קען אויך העלפן אזא איינעם וואס איז אראפגעפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן?' האט דער רבי געשריגן אויף מיר און געזאגט: 'דו ווייסט ווי גרויס די כח פון תורה איז?! תורה איז העכער פון אלעס! אפילו א מענטש וואס ליגט אין די נעגל פונעם סמ"ך מ"ם, ער זינדיגט אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אויב וועט ער לערנען יעדן טאג תורה וועט ער ארויס קריכן פון אלעם שלעכטס און ווערן אן ערליכער איד'".


דערפאר, אז דו זוכסט אן עצה וואס קען אינגאנצן עוקר זיין דיין פראבלעם און טוישן דיין גאנצע מחשבה, נעם די עצה פון לערנען משניות, קוק נישט אויב דו פארשטייסט וואס דו לערנסט, דער עיקר זאלסטו זאגן די ווערטער פון משניות; פרוביר צו זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות, דאס האט א וואונדערליכע כח צו הרג'נען דעם יצר הרע.


דער הייליגער מהר"ם פאפירש זאגט (אור צדיקים סימן כב, אות יא): "טוֹב לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת בְּכָל יוֹם, וְאִם אֶפְשַׁר שֶׁיַּשְׁלִים חַ"י פְּרָקִים בְּכָל יוֹם, נֶגֶד חַ"י עוֹלָמוֹת מַה טוֹב וּמַה נָעִים", עס איז זייער גוט מען זאל יעדן טאג לערנען אכצן פרקים משניות, "יְהִי חֶלְקִי עִמּוֹ", איך וויל האבן א חלק מיט זיי, "כִּי הוּא תִּיקוּן גָּדוֹל לִפְגַם הַבְּרִית, סוֹד אֵל חַי", ווייל מיט'ן זאגן אכצן פרקים משניות איז מען מתקן וואס מען האט פוגם געווען אין די חטא פון פגם הברית, "וְיֶשׁ לָהֶם גַּם כֵּן סְגוּלָה לַהֲרוֹג הַיֵּצֶר הָרָע", אויך האט דאס א סגולה צו הרג'נען דעם יצר הרע, "גַּם סְגוּלָה לְהַמְשִׁיךְ נְשָׁמָה, שֶׁהִיא אוֹתִיּוֹת מִשְׁנָה", אויך האט דאס א סגולה צו ברענגען א ריינע נשמה אויפ'ן מענטש.


אז דו וועסט לערנען יעדן טאג משניות, דו וועסט דאס טון מיט א שטארקייט וועט אינגאנצן נעקר ווערן דיין פראבלעם, עס וועט טוישן דיין גאנצע מחשבה, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה"; ווי מער מען זאגט משניות איז מען זיך מְשַׁנֶה אינגאנצן, מען ווערט ריין. משניות שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, די ראשי תיבות פון (תהלים ל, ד): הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי איז מִשְׁנָה, אז מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו דער מענטש איז רחמנא לצלן אריין געפאלן.


עס איז דא נאך אסאך עצות פון רבי'ן ארויס צו קריכן פון די הענט פונעם שטן, אבער די עצה פון לערנען משניות איז בדוק ומנוסה; הונדערטער און טיזנטער מענטשן האבן זיך שוין צוריק געקערט צום אייבערשטן דורך די עצה פון זאגן משניות. איך פערזענליך ווייס פון צענדליגער און הונדערטער בחורים וואס זענען שוין געווען ביי די נישט גוטע, זיי זענען געווען איינגעזינקען אין פגם הברית ביז איבער די אויערן, און דורך די עצה פון משניות, זיי האבן גענומען משניות פאר זייער ציל - זענען זיי ארויס אינגאנצן פון די טומאה און זענען געווארן ערליכע אידן.


מען דארף נאר האבן אסאך סבלנות, עס גייט נישט איבערנאכט; אבער דער וואס האט סבלנות, דער וואס לערנט די הייליגע תורה יעדן טאג - דער ווערט א גרויסער צדיק.


דו קענסט נאך זיין א גרויסער צדיק אויב דו וועסט פאלגן דעם רבי'ן.