בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אמור, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד המלמד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו בויסט אויף די קינדער, דו געבסט זיי א וועג זיי זאלן אויסוואקסן צדיקים.

וויסן זאלסטו, מען קען מאכן יעדן קינד פאר א שלעכט קינד און מען קען מאכן יעדן קינד פאר א צדיק; עס ווענדט זיך אינעם מלמד, עס ווענדט זיך וואס פאר א ניגון דער מלמד זינגט פאר'ן קינד. ווען דער קינד הערט טאג און נאכט: "ביסט וואויל", "ביסט ווערד", "ביסט טייער", "קענסט יא", "קענסט גוט", "וועסט זיין א צדיק" - דער ניגון וועט אים מאכן פאר א צדיק, אנדערש איז ווען ער הערט קוֹל עֲנוֹת חֲלוּשָׁה (שמות לב, יח), מען קלאפט אים, מען זאגט אים: "ביסט גארנישט ווערד", "דער אייבערשטער דארף דיך נישט", "דו ביסט א שלעכט קינד", "ביסט אן עקלדיג קינד" - איז דא א קליינע האפענונג אז עפעס זאל ווערן פון דעם קינד.

די הייליגע חכמים זאגן אויפ'ן פסוק (ויקרא יט, ב) "קְדשִׁים תִּהְיוּ", הייליג זאלט איר זיין, "כִּי קָדוֹשׁ אֲנִי ה' אֱלֹקֵיכֶם", (ויקרא רבה כד, ט): "יָכוֹל כָּמוֹנִי, תַּלְמוּד לוֹמַר כִּי קָדוֹשׁ אֲנִי", טייטשן די צדיקים דאס אויס נישט בלשון פראגע: "יָכוֹל כָּמוֹנִי?" נאר דער אייבערשטער זאגט פאר אידישע קינדער: "יָכוֹל", דו קענסט זוכה זיין צו קומען "כָּמוֹנִי" - צו די גרעסטע, העכסטע און הייליגסטע מדריגות, ווי אזוי? "תַּלְמוּד לוֹמַר", זאלסט אסאך זאגן און חזר'ן: "כִּי קָדוֹשׁ אֲנִי" – "איך בין הייליג", "איך בין גוט", "איך בין א איד", "איך בין א חלק פונעם אייבערשטן", "דער אייבערשטער האט מיך ליב", "דער אייבערשטער דארף מיך יא"; דאס וועט דיר ברענגען צו די גרעסטע, העכסטע און הייליגסטע פלעצער.

דאס איז זייער וויכטיג פאר מלמדים צו וויסן, זיי זאלן אסאך זאגן פאר די קינדער גוטע ווערטער, זיי רופן מיט שיינע לשונות, די קינדער זאלן וויסן: "כִּי קָדוֹשׁ אֲנִי", און אפילו מען זעט אמאל א קינד פירט זיך נישט אויף גוט, מיינט נישט צו זאגן אז דער קינד איז נישט גוט, אדרבה, עס קען גאר זיין אז דער קינד איז גאר גוט און טאקע פארדעם פארלייגט זיך דער יצר הרע אויף אים, דער אריז"ל זאגט אז דער סמ"ך מ"ם פארלייגט זיך מער אויף די קינדער וואס זענען שורשי נשמות.

אונזער ארבעט איז צו זיין אזוי ווי די ערליכע פרויען שפרה און פועה, וואס זיי האבן געמאכט לעבן אידישע קינדער אין מצרים. דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות תחומין הלכה ו, אות יח) די צדיקים ווערן אנגערופן "מְיַלְּדוֹת הָעִבְרִיּוֹת", ווייל זיי זענען עוסק צו לעבעדיג מאכן אידישע קינדער, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה יא:) וואס איז די נאמען שפרה און פועה? שִׁפְרָה, "שֶׁמְּשַׁפֶּרֶת הַוָּלָד", זי מאכט שיין דעם קינד, פּוּעָה, "שֶׁפּוֹעָה וּמְדַבֶּרֶת וְהוֹגָה לַוָּלָד כְּדֶרֶךְ הַנָּשִׁים הַמְפַיְּסוֹת תִּינוֹק הַבּוֹכֶה", זי רעדט צום קינד, אזוי ווי די סדר פון פרויען וואס רעדן שיין צום קינד, בארואיגן דאס קינד פון וויינען; זאגט רבי נתן, דאס טוען די צדיקים, 'שפרה' זיי מאכן שיין אידישע קינדער, זיי זוכן אויף אין אידישע קינדער גוטע זאכן, זיי זוכן נקודות טובות, זיי ווייזן פאר דעם מענטש 'קוק ביסט יא שיין, ביסט יא ווערד, האסט אין דיר אזויפיל גוטס'. אזוי אויך ווערן די צדיקים אנגערופן בלשון פועה, "כִּי כֵן הוּא מַמָּשׁ עִסְקֵי הַצַּדִּיקִים עִם יִשְׂרָאֵל", דאס איז דאך ממש וואס די הייליגע צדיקים טוען מיט אידישע קינדער, "שֶׁפּוֹעִין וְהוֹגִין וּמְדַבְּרִין עִמָּהֶן וְשׁוֹרְקִין וּמְצַפְצְפִין וּמְרַמְּזִין אֲלֵיהֶם", זיי רעדן, זינגען, פייפן, קוויטשקען און ווינקען, "לְחַזְּקָם", זיי צו שטארקן, "לְעוֹרְרָם", זיי אויפצואוועקן, "וּלְהַגְבִּיהָם", זיי אויפהייבן, "וְלַהֲרִימָם", זיי דערהייבן, "מִכָּל מִינֵי נְפִילוֹת וִירִידוֹת וְהַשְׁלָכוֹת שֶׁלָּהֶם", פון וואו זיי זענען אראפגעפאלן און פארווארפן, "שֶׁיִּזָּרְזוּ בְּכָל יוֹם וּבְכָל עֵת לְהִתְעוֹרֵר מֵחָדָשׁ בַּעֲבוֹדַת ה' בְּכָל מַה שֶּׁיּוּכְלוּ לַחֲטֹף", זיי זאלן זיך שטענדיג אויפוועקן און אנהויבן פונדאסניי, "וְהוּא מַמָּשׁ כְּדֶרֶךְ שֶׁמְּפַיְּסִין תִּינוֹק הַבּוֹכֶה, שֶׁזֶּהוּ בְּחִינַת פּוּעָה", ממש אזוי ווי די פרויען וואס בארואיגן א קינד פון וויינען, "וְהַדְּבָרִים מוּבָנִים לְכָל אֶחָד לְמִי שֶׁיּוֹדֵעַ רַחֲמָנוּת הַצַּדִּיקֵי אֱמֶת עָלֵינוּ אֲשֶׁר עַל יָדָם ה' יִתְבָּרַךְ מְחַזֵּק וּמְנַחֵם אוֹתָנוּ", דאס איז זייער פארשטענדליך פאר די וואס ווייסן די רחמנות פון די אמת'ע צדיקים, וואס דורך זיי העלפט אונז דער אייבערשטער און טרייסט אונז, אזוי ווי עס שטייט: "כְּאִישׁ אֲשֶׁר אִמּוֹ תְּנַחֲמֶנּוּ כֵּן אָנֹכִי אֲנַחֶמְכֶם" וְכוּ'.

זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט גערעדט מיט די קינדער וואס דו האסט זיי געכאפט קוקן עבירות, זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט זיי געלערנט דאס נישט צו טון און זיי געזאגט אז זיי קענען תשובה טון, אזוי זאלסטו ווייטער טון; זאלסט אכטונג געבן די קינדער זאלן זיין הייליג, זאלסט זיי אויפבויען, זיי זאלן וויסן אז דער אייבערשטער האט זיי ליב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.