תוכן השאלה
לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,
איך באקום אסאך חיזוק פון די בריוון און פון די שיעורים, אבער מער חיזוק האב איך פון די בריוו ווייל איך ליין מער ווי איך הער טעלעפאן ליניעס, און איך בין זיך מחי' מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.
איך האב שוין עטליכע מאל באגעגנט וואס דער ראש ישיבה שליט"א שרייבט איבער די טענה'רייען וואס איז געווען אין הימל פאר דעם רבינ'ס נשמה איז אראפגעקומען אויף דער וועלט, וואס דער רבי האט דערציילט אז דער סמ"ך מ"ם האט גע'טענה'ט אז אויב דעם רבינ'ס נשמה קומט אראפ האט ער מער נישט וואס צו טון, ביז ער האט געטראפן אן עצה אז מ'וועט אפלאכן און חוזק'ן פון הייליגן רבי'ן.
מיין קשיא איז פארוואס דער רבי האט זיך נישט אויך עפעס אויסגענומען אין קעגנזאץ צום סמ"ך מ"ם, ווי למשל דאס וואס מ'דערציילט אויפ'ן הייליגן בעל שם טוב זי"ע וואס האט זיך אויסגענומען אז ער קומט נישט אראפ נאר אויב ער באקומט מיט זיך ששים גבורים, אדער עפעס ענליך.
איך קוק זיך ארום, עס לאזט זיך נישט גלויבן ווי ברסלב'ע חסידים זענען אזוי ללעג ולקלס, נישט קיין חילוק ווי קלוג און געלונגען א אינגערמאן זאל זיין, אויב קערט ער זיך אן קיין ברסלב, בפרט אין היכל הקודש ביים ראש ישיבה, ווערט ער צושאנד און צושפאט ביי יעדן איינעם, מ'איז אראפגעקוקט און אויסגעשלאסן פון די משפחה און ארומיגע חברים למחצה לשליש ולרביע. פון וואו האבן די ברסלבע די כוחות זיך צו שלאגן מיט'ן אזויפיל געלעכטער און חוזק?
יישר כח
תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
די אלע וואס קריגן אויף ברסלב - האבן נישט קיין אנונג וואס ברסלב איז; זיי ווייסן נישט וואס זיי ווייסן נישט.
ווען מענטשן וואלטן געוואוסט וואס ברסלב איז - וואלטן זיי נישט געקריגט אויף ברסלב, זיי וואלטן אלע געקומען נעמען חיזוק פון הייליגן רבי'ן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל", אויף מיר קריגט מען נישט, "רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָֹה כַּךְ, כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו", נאר זיי קריגן אויף אזא איינעם וואס האט געטון דאס וואס זיי זאגן אויף מיר אז איך האב דאס געטון, "וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", און אויף אזא איינעם דארף מען טאקע קריגן; זעט מען פון דעם אז אויפ'ן רבי'ן אליינס איז נישטא וואס צו קריגן, מען קריגט אויף די לשון הרע'ס.
דו פרעגסט פארוואס ברסלב איז אזוי פארשעמט? דו פרעגסט א גוטע קשיא; דער רבי רעדט פון די קשיא, די רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תב): "תַּאֲמִינוּ לִי", גלייבט מיר, "שֶׁיֵּשׁ בְּיָדִי כֹּחַ לַעֲשׂוֹת שָׁלוֹם עִם כָּל הָעוֹלָם", איך האב די כח צו מאכן שלום מיט די גאנצע וועלט, "שֶׁלֹּא יִהְיֶה שׁוּם חוֹלֵק עָלַי", קיינער זאל מער נישט קריגן אויף מיר, "אֲבָל מָה אֶעֱשֶׂה שֶׁיֵּשׁ מַדְרֵגוֹת וְהֵיכָלוֹת כָּאֵלּוּ שֶׁאִי אֶפְשָׁר לָבֹא אֲלֵיהֶם רַק עַל יְדֵי מַחֲלֹקֶת", אבער וואס זאל איך טון אז עס איז דא אזעלכע הויכע מדריגות און אזעלכע היכלות וואס מען קען נישט צוקומען צו זיי נאר דורך מחלוקת, אזוי ווי מיר געפונען ביי משה רבינו עליו השלום. משה רבינו דער רבי פון כלל ישראל האט דאך געהאט אזא כח צו קענען צאמנעמען גאנץ כלל ישראל, אזוי ווי עס שטייט (שמות לה, א): "וַיַּקְהֵל משֶׁה אֶת כָּל עֲדַת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל", משה רבינו האט צאמגענומען אלע אידן; משה רבינו איז דאך געווען די דעת פון כלל ישראל, ער האט געהאט די כח צו קענען צוציען צו זיך גאנץ כלל ישראל, דאך שטייט (שם לג, ח): "וְהִבִּיטוּ אַחֲרֵי משֶׁה", דרשנ'ען די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (קדושין לג:) מען האט גערעדט אויף משה רבינו שלעכטס; שטעלט זיך א קשיא, ווי קען זיין אז אידישע קינדער זאלן רעדן אויף משה רבינו? זאגט דער רבי, אזוי מוז זיין, אויף א צדיק דארף מען קריגן.
די מחלוקת אויף ברסלב האט זיך אנגעהויבן ביים רבי'ן; ווען דער רבי איז צוריק געקומען פון ארץ ישראל האט ער געזאגט: "איך האב ענק געברענגט א מתנה 'מחלוקת', פון היינט אן וועט מען קריגן אויף מיר", און אזוי איז טאקע געווען, עס האט זיך דעמאלט אנגעהויבן א מחלוקת אויפ'ן רבי'ן וואס האלט נאך אן ביזן היינטיגן טאג.
פארוואס טאקע האט דער רבי אונז געברענגט אזא מתנה? עס פעלט דען גוטע מתנות וואס צו געבן? וואס איז די גרויסקייט פון מחלוקת אז דער רבי רופט דאס אן 'א מתנה'?! מוהרא"ש זכותו יגן עלינו געבט אונז דאס צו פארשטיין, אז ווען א מענטש דינט דעם אייבערשטן איז ער אין א גרויסע סכנה, ער קען אין איין רגע אלעס פארלירן, אויב מען גרויסט זיך מיט די עבודת השם, מען גייט ארום מיט גאוה וכו' - פארלירט מען אלעס, אזוי ווי דער הייליגער בעל דגל מחנה אפרים זכותו יגן עלינו האט דערציילט (הובא בפירוש תורת אבות על מסכת אבות ב, ה), אז ווען ער איז געווען א קינד און ער איז געזעצן אויפ'ן שויס פון זיין זיידע דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, האט ער געהערט ווי דער הייליגער בעל שם טוב זאגט אויף זיך: "דא זיצט א איד וואס הערט תורה - נישט פון קיין מלאך, נישט פון קיין שרף, נישט פון אליהו הנביא, נאר פונעם אייבערשטן אליין און איך האב מורא איך זאל נישט אראפפאלן יעדע סעקונדע אין נוקבא דתהומא רבא פון גאות און יישות וכו'"; ווייל אז מען גרויסט זיך חס ושלום מיט די תורה און תפילה וכו' קען מען אלעס פארלירן.
בפרט תלמידי וחסידי ברסלב וואס דער רבי ברענגט אונז צו גרויסע מדריגות; יעדער איינער פון אנשי שלומינו, הקטן שבתוכינו איז זוכה צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה; מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכות ואגדות, בריתות ותוספתות. דער רבי ברענגט אונז צו א דביקות בשם, מיר זאלן זיין דבוק צום אייבערשטן, מיר זאלן ארום גיין מיט א בענקשאפט צום אייבערשטן, מיר זאלן זיך מתבודד זיין מיט'ן אייבערשטן און צו נאך אסאך גרויסע זאכן און מיט איין מחשבה פון כבוד וכדומה קען מען אלעס פארלירן; דאס האט דער רבי געמיינט מיט דעם מתנה וואס ער האט אונז געברענגט, אז מען וועט שפעטן פון אונז, אזוי ווי מען זעט אז מען שפעט פון ברסלב'ע חסידים, מען מאכט אוועק ברסלב'ע חסידים און דאך גייט מען אן ווייטער מיט עבודת השם, אזוי איז מען זוכה צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגות.
אויף די צווייטע פראגע וואס דו פרעגסט, פון וואו נעמען די ברסלב'ע די כוחות זיך צו קענען שלאגן מיט אזויפיל געלעכטער און אזויפיל בזיונות; דעם כח באקומט מען פון התבודדות. ווען א מענטש איז זיך מתבודד, ער רעדט צום אייבערשטער טאג טעגליך - מיט די צייט באקומט ער א נייעם מח; מען טראכט נישט פון אנדערע, מען לעבט נישט פאר אנדערע, מען הייבט אן לעבן מיט תכלית, מען הייבט אן לעבן מיט א ישוב הדעת, מיט זכרון בעלמא דאתי, מען ווייסט און מען געדענקט אז מען איז דא בלויז פאר א שטיק צייט, מען גייט שוין באלד צוריק, די נשמה גייט צוריק גיין צום אייבערשטן; דאס געבט כח צו טון וואס איז ריכטיג און נישט ווערן פארלוירן פון צייטווייליגע זאכן.
מען קען דאס נישט פארשטיין, נאר דער וואס הייבט אליינס אן לעבן מיט התבודדות; ווען מען איז זיך מתבודד, מען רעדט זיך אויס דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן ווערט מען מער און מער צוגעקלעבט צום אייבערשטן, "הוּא תְהִלָּתְךָ וְהוּא אֱלֹקֶיךָ (דברים י, כא)"; ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן, מען איז זיך מתבודד - אלץ מער ווערט מען צוגעקלעבט צו אים. תפילה איז מחבר דעם מענטש מיט די גרעסטע דביקות צום אייבערשטן, אזוי זאגט דער רבי (ליקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן פד): "דַּע, שֶׁעִקָּר הִתְחַבְּרוּת וּדְבֵקוּת לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ הוּא עַל יְדֵי הַתְּפִלָּה"; דעמאלט דארף מען שוין נישט קיינעם, מען וויל שוין גארנישט - נאר דעם אייבערשטן אליינס, עס אינטערעסירט נישט וואס די זאגן און וואס יענע זאגן, מען וויל נאר דעם אייבערשטן.
גלייב מיר, אז מען פאלגט דעם רבי'ן בתמימות ובפשיטות קען יעדער איינער זוכה זיין צו דעם, מען זאל גארנישט דארפן און גארנישט וועלן - נאר דעם אייבערשטן אליינס.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.