בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - באניי זיך, פריש זיך אויף, ווער פריש מקורב
גמרא, הלכה, ניין טעג

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מטות-מסעי, כ"ח תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז ערב ראש חודש מוקדם וועלן מיר היינט זאגן יום כיפור קטן, בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן שוין זוכה זיין צו ווערן אויסגעלייזט בכלליות און בפרטיות.


דעם שבת איז ראש חודש אב, עס הויבט זיך אן די הלכות פון די ניין טעג. שבת גייט נישט אן די הלכות, אבער פון מוצאי שבת הויבט זיך אן די הלכות, מען עסט נישט קיין פלייש, מען טרינקט נישט קיין וויין און נישט קיין גרעיפ-דזשוס. מען שווימט נישט, מען גייט נישט אין שוויץ, מען באדט זיך נישט לשם תענוג (מען רעדט נישט פון זיך אביסל ארומוואשן מען זאל זיין זויבער), אלץ טוט מען צו טרויערן אויפן חורבן בית המקדש.


איידער דו גייסט אין ארבעט זאלסטו לערנען גמרא, און אז דו האסט נישט קיין צייט - זאלסטו לערנען ביי הפסקה אדער נאכן ארבעט, ווייל אז מען לערנט גמרא איז מען זוכה צו זיין ארום גענומען מיט די הייליגע מלאכים וואס זענען די מרכבה פאר די שכינה, גמר"א איז די ראשי תיבות מִ'יכָאֵל, גַ'בְרִיאֵל, רְ'פָאֵל, א'וֹרִיאֵל; ווען מען לערנט גמרא ווערט מען א מרכבה פאר די שכינה, מען ווערט פרייליך, מען שפירט שוין די גן עדן אויף די וועלט.


היינט איז די יארצייט פון הייליגן ישמח משה זכותו יגן עלינו, מוהרא"ש דערציילט אז דער הייליגער צדיק דער ישמח משה זכותו יגן עלינו האט אמאל געלערנט גמרא, און אינמיטן לערנען האט ער איינגעדרימלט. ער חלומ'ט זיך ווי ער זעט די הייליגע תנאים, געבט ער זיי א פרעג: "זאגט מיר, וואו איז דער גן עדן? איך וויל גיין צום גן עדן", ענטפערט אים א תנא: "דער גן עדן איז דא"; ווייל ווען מען לערנט תורה, מען לערנט די הייליגע גמרא - איז דאס די גרעסטע גן עדן.


קום היינט נאכט צום שיעור, איך וויל זיך מחזק זיין מיט דיר מיט די עצות פון רבי'ן; באניי זיך, פריש זיך אויף, ווער פריש מקורב; דער רבי מיט זיינע עצות, זיינע התחזקות - וועט דיך ברענגען צו די העכסטע מדריגה. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנד): "עַל שְׁנֵי כִּתּוֹת אֲנָשִׁים יֵשׁ לִי רַחֲמָנוּת גָּדוֹל עֲלֵיהֶם", אויף צוויי גרופעס מענטשן האב איך גרויס רחמנות, "עַל אֵלּוּ אֲנָשִׁים שֶׁהָיוּ יְכוֹלִים לְהִתְקָרֵב אֵלַי וְאֵינָם מִתְקָרְבִים", אויף די מענטשן וואס האבן געקענט מקורב ווערן צו מיר און זענען נישט מקורב געווארן, "וְעַל אֵלּוּ הַמְקֹרָבִים אֵלַי וְאֵינָם מְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי", און אויף די וואס זענען מקורב צו מיר און פאלגן מיך נישט; "כִּי אֲנִי יוֹדֵעַ, שֶׁיִּהְיֶה עֵת, בְּעֵת שֶׁיִּהְיֶה הָאָדָם מֻנָּח עַל הָאָרֶץ עִם רַגְלָיו אֶל הַדֶּלֶת, אָז יִסְתַּכֵּל עַל עַצְמוֹ הֵיטֵב, וְיִתְחָרֵט מְאֹד מְאֹד עַל שֶׁלּא זָכָה לְהִתְקָרֵב אֵלַי, אוֹ שֶׁלֹּא קִיֵּם אֶת דְּבָרַי. כִּי אָז יֵדְעוּ שֶׁאִם הָיוּ מְקֹרָבִים אֵלַי וּמְקַיְּמִים אֶת דְּבָרַי, לֹא הָיָה שׁוּם דַּרְגָּא בָּעוֹלָם שֶׁלֹּא הָיִיתִי מְבִיאָם לְאוֹתָהּ הַמַּדְרֵגָה, אֲבָל לֹא יוֹעִיל אָז", ווייל עס וועט קומען א צייט ווען דער מענטש וועט ליגן מיט די פיס צום טיר (דאס מיינט ווען מען וועט שטארבן - וואס דעמאלט לייגט מען אראפ דעם מענטש אויף דער ערד מיט די פוס אויסגעדרייט צום טיר), דעמאלט וועט זיך דער מענטש באטראכטן ווי אזוי ער זעט אויס און ער וועט חרטה האבן: 'פארוואס האב איך נישט געפאלגט דעם רבי'ן? ווען איך וואלט ווען געפאלגט דעם רבי'ן וואלט איך זוכה געווען צוצוקומען צו די גרעסטע מדריגות אויף די וועלט', אבער דעמאלט וועט שוין זיין צו שפעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.