בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - ווי נאריש איז אויסצוגעבן טויזנטער דאללער פאר אפאר שעה
הכרת הטוב, אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך דאנק אייך פארן העלפן אהער שטעלן אזא שיינע חתונה; פארן זארגן פאר די 'כלה בענקל' ביים קבלת פנים און פאר די 'שיינע בלומען' פאר די כלה. באטייליגטע ביי די שמחה האבן געפרעגט צי דאס איז עכטע בלומען, האבן מיר געזאגט אז דאס איז: 'עכטע פאלטשע בלומען'...


עס איז ממש א הארץ ווייטאג צו זען ווי די וואס רייניגן ביי חתונה ווארפן אוועק טייערע עכטע בלומען וואס מען האט געצאלט פאר דעם שווערע געלטער - אין מיסט אריין; בשעת מען ווייסט נאך נישט פון וואו מען גייט באצאלן די חובות וואס מען האט גענומען פאר די בלומען. דעריבער דאנק איך אייך פארן זארגן אז עס זאל זיין שיינע עכטע פאלטשע בלומען, וואס דאס לייגט מען אוועק פון איין חתונה פארן צווייטן.


איר האט אודאי מיט געהאלטן די חתונה און געזען ווי פרייליך עס איז געווען; מענטשן הערן נישט אויף רעדן פון די חתונה - ווי שיין עס איז און ווי נאריש עס איז אויס צו געבן טויזנטער דאללער פאר אפאר שעה ווען מען האט נישט דאס געלט און מען ווערט א בליטיגער ארימאן. מענטשן זענען צוגעקומען צו מיר ביי די חתונה פרעגן: "וואס פעלט פאר די חתנה? עס איז דאך אזוי שיין", האב איך זיי געענטפערט: "איין זאך פעלט – 'חובות'", על כל פנים חובות פון די חתונה נאכט איז נישט דא; האבן זיי אלע צוגעשטומט.


דעריבער דאנק איך אייך און איך דאנק אלע פרויען פון אנשי שלומינו וואס האבן געהאלפן עס זאל זיין אזא שיינע שמחה; אזוי אידיש, אזוי היימיש, אזוי בא'טעמ'ט, מיט אזויפיל חן.


איך האב געשריבן א בריוו פאר מרת ... תחי' איר צו דאנקען פארן זיך מתנדב זיין צו כאפן בילדער; אפשר זאלט איר מיר שיקן א ליסט פון אלע וואס האבן געמאכט די עסן וועל איך זיי אויך שרייבן.


מיין ווייב תחי' האט געקאכט די פיש און א פאטעטע קוגעל; מרת ... תחי' האט געמאכט די טאמעטא דיפ, די איבעריגע וואס האבן געהאלפן זאלט איר מיר מודיע זיין אלע זייערע נעמען וועל איך שרייבן פאר יעדן איינעם באזונדער א יישר כח. ווייל עס גייט מיר בנפשי אריין צו ברענגען ביי אנשי שלומינו וואס מוהרא"ש האט געוואלט.


א גריס פון אייער זון, הבחור ... נרו יאיר, ער פירט זיך מיט יראת שמים. איך האב אים געזאגט ער זאל נישט רעדן מיט ...; ער איז נישט קיין געזונטער אינגערמאן און ער טשעפעט בחורים רחמנא לצלן. איך וויל אז ער זאל עס הערן אויך פון אייך; ער זאל נישט האבן מיט אים צו טון, און פון די אנדערע זייט זאל ער אויך נישט יעצט ארום לויפן דערציילן פאר יעדן איינעם וכו', נאר ער זאל וויסן אז אויב איינער וויל אים טשעפען זאל ער יענעם נישט אפשוינען, אבער אז ער הערט א מעשה זאל ער פאר זיך שטיין ווייט, לֹא מִדֻּבְשְׁךָ וְלֹא מֵעֻקְצְךָ - איך בין נישט דיין חבר און אויך נישט דיין בר פלוגתא.