בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - מ'טאר זיך נישט לאזן פייניגן
שלום בית, בין אדם לחבירו, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך שעם זיך זייער, ווייל איך בין געווען שדכן; איך האב נישט גע'חלומ'ט אין מיין וויסטן חלום אז אייער מאן וועט אזוי רעדן צו אייך, ער וועט אייך סטראשען מיט א גט, ער וועט רעדן צו אייך מיאוס'ע ווערטער; איך ווייס אייך נישט וואס צו זאגן, איך האב גרויס צער.


איך גיי רעדן צו אים, איך וועל זען אויב איז די מעשה טאקע אזוי ווי איר שרייבט, אז ער שלאגט און ער טשעפעט אייך מיט מיאוס'ע ווערטער. אויב איז דאס אזוי, ווייס איך אייך נישט וואס צו זאגן; איך וואלט נישט געזאגט מיין טאכטער זאל בלייבן וואוינען מיט א מאן וואס שלאגט אדער סטראשעט מיט מיאוס'ע ווערטער.


איין זאך פארשטיי איך נישט פון די בריוו, אויב איז טאקע אזוי ווי איר שרייבט, ער שלאגט, ער שרייט די מיאוס'ע ווערטער און ווארפט א פחד אויף אייך, פארוואס שרייבט איר מיר אז איך זאל אים נישט זאגן אז איר האט געשריבן? דאס גייט מיר נישט אריין אין קאפ, פארוואס זאלט איר נישט מעגן דערציילן אז איר ליידט? פארוואס זאלט איר נישט מעגן זוכן הצלה זיך צו ראטעווען? וואס איז די סוד?! אויב איז טאקע וואר די ווערטער וואס איר שרייבט; איך ברענג אייך די ווערטער וואס איר שרייבט:


"נעכטן האט ער זייער געשריגן אויף מיר, אז ער גייט מיר צערייסן און אז איך מאך אים נמאס דאס לעבן און אז איך בין גארנישט ווערד, און אז איך פיר זיך נישט ווי א פרוי נאר ווי א ... פון גאס, און ער גייט זיך גט'ן פון מיר, און איך זאל וויסן אז דאס גייט זיין די סוף, אז ער גייט מיר געבן א גט, און קיינער גייט נישט וועלן חתונה האבן מיט מיר. ער האט מיר אראפגעלייגט אויפ'ן ערד און ער זאגט אז איך דארף דאנקען די קינד ווייל ווען נישט מיר האבן א קינד וואלט שוין לאנג געווען א גט, איך האב זיך זייער דערשראקן און איך האב נישט געקענט רעדן פון גרויס שרעק, און איך האב זיך גענומען וויינען זייער שטיל, וועגן איך האב מורא געהאט אויב איך גיי וויינען הויך גייט ער מיר שלאגן".


אויב איז דאס וואר, פארוואס זאלט איר דאס נישט דערציילן? פארוואס זאלט איר מורא האבן? פון וועמען מורא האבן? פארוואס זיך לאזן פייניגן? פארוואס לעבן מיט איינעם וואס רעדט אזוי מיאוס?! איר האט מורא איר וועט בלייבן אליינס? אפילו עס איז אמת, קיינער וועט נישט וועלן חתונה האבן מיט אייך איז נאכאלץ ענדערש צו לעבן אליין ווי צו לעבן מיט איינער וואס לייגט אראפ אויף דער ערד און רעדט אזעלכע ווערטער!


איך גיי אים יעצט שרייבן און פרעגן וואס עס גייט פאר; איך האב נישט מורא פון קיינעם, מוהרא"ש האט מיר אויסגעלערנט צו גיין מיט'ן אמת, איך וועל אים פרעגן אויב דאס איז אמת, איך וועל אים פרעגן וואס גייט פאר, וואס איז די צווייטע זייט פון די מעשה.


ביי מוהרא"ש איז איינער אמאל אריינגעקומען צובלוטיגט; די גאנצע העמד איז געווען בלוטיג, יענער בחור האט געוויינט אז איינער האט אים געשלאגן ביז בלוט; ווען מוהרא"ש איז געגאנגען פרעגן דעם אנדערן, אזוי ווי די הלכה איז, אז מען דארף אלץ הערן ביידע מעשיות, האט יענער געזאגט: "איך האב אים נישט געשלאגן, יענער האט מיר געשלאגן; יענער האט מיר געמאכט בלוטן, די בלוט איז פון מיינע וואונדן. יענער האט מיר ארומגענומען, ער האט מיר געוואלט דערווערגן, ער האט מיר געהאקט און געשלאגן, פון דעם איז יענער בלוטיג".


מוהרא"ש האט דאס דערציילט פאר אונז צו ווייזן ווי מען דארף פאלגן די תורה און הערן ביידע זייטן, אפילו עס זעט אויס ממש ווי מען ווייסט דעם אמת.


איך האב אמאל געזען א מעשה ביי מיין זיידע, קארלסבורגער רב זכרונו לברכה. א פרוי איז געקומען שרייען: "מיין מאן שלאגט מיר!" די פרוי האט געוואוינט בשכינות מיט אונז, טאג און נאכט איז דארט געווען קריגערייען; איין טאג קומט זי וויינען: "מיין מאן שלאגט מיר!" מען האט אריבערגערופן דעם מאן, דעמאלט האט מען אלעס געזען, דער מאן איז געווען צעגראזשעט, די פנים צובלוטיגט פון איר, ער האט געוויינט צו מיין זיידע אז ער ווייסט נישט וואס צו טון, זי בייסט אים, זי גראזשעט אים, וואס זאל ער טון? ביז יענער האט זיך געדארפט גט'ן.


איך גיי רעדן צו אייער מאן, איך וועל זען וואס דא גייט פאר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.