בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר, יבנאל

וואס מאכסטו עפעס? וואס מאכן דיינע קינדער? ווי אזוי גייט דיר אלעס?

דו ווייסט אז די שענסטע זאך וואס א טאטע קען געבן פאר זיינע קינדער, איז דאס אנהאלטן די שטוב זאל נישט צעפאלן, און זיך מוסר נפש זיין פאר שלום, ווייל קינדער וואס קומען פון צעטיילטע שטובער זענען א גרויסע רחמנות, איינער וואס איז דאס נישט אריבער וועט דאס קיינמאל נישט וויסן און פארשטיין; די ווייטאג, די שרעק, די נישט זיכערקייט - וואס די קינדער גייען אריבער.

נאך צוויי וואכן פארן מיר קיין אומאן צום רבי'ן, דארפסטו געדענקען אז צום רבי'ן קען מען קומען נאר מיט שלום בית. מוהרא"ש דערציילט, דער רבי איז אמאל געזעצן יום טוב שבועות ביים טיש מיט אנשי שלומינו, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "ווי וואגט זיך צו קומען צו מיין טיש איינער וואס האט נישט קיין ריינע מחשבות?!" און דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, ער איז אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט בלייבן זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן וויינען, ער האט זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען די תורה. וואס איז געווען די מעשה? דער אינגערמאן האט זיך אביסל צעאמפערט מיט זיין ווייב בעפאר ער איז געקומען צום רבי'ן און דער רבי האט שוין נישט געוואלט זיצן מיט אים ביי איין טיש; אזוי שטארק האט דער רבי מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית. ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב האט מען נישט קיין מח, מען ווערט אויס מענטש, און נאכדעם פאלט מען אראפ אין א טיפע גרוב.

דו ווייסט בעסער פון מיר וואס מוהרא"ש האט געוואלט, דו ביסט געבוירן אין יבנאל ביי מוהרא"ש, ביסט געוואקסן אויפן שויס פון מוהרא"ש, מוהרא"ש האט דיך געהאדעוועט; דו ווייסט אז שלום בית איז געווען אויף וואס מוהרא"ש האט זיך מוסר נפש געווען, וויל איך דיר בעטן זאלסט זיך זייער שטארקן צו האבן שלום בית, ווייל דער סמ"ך מ"ם לאקערט אויף דיר, ער וויל דיר אלעס צונעמען, דורך דיר צעברעכן דיין שטוב.

איך ווארט דיך צו זען אין אומאן מיט שלום בית.

דער אייבעשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע עניינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז דיינע עלטערן קריגן זיך און עס זעט אויס ווי עס גייט זיין א גט, און דו ביסט אינדערמיט, דו ביסט יונג, דו ביסט א יונגער בחור, און אלע שלעפן דיך זאלסט זיין אויף זייער זייט.

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך און אויפשטעלן א געזונטע ערליכע שטוב, מיט ליבשאפט אן קיין קריגערייען.

געב אכטונג נישט צו ווערן אריינגעשלעפט אין די מחלוקת צווישן די עלטערן, דו זיי מכבד ביידע, און אז מען פרובירט דיך אריינצודרייען צו נעמען א צד - זאלסטו מיט חכמה יעדן אויסהערן און יעדן איינעם געבן גערעכט, ביידע זאלן שפירן ווי דו ביסט מיט זיי, און מיט חכמה זיך ארויסדרייען.

איך האף דו וועסט קענען אריבערגיין די וואסער. אין לעבן דארף מען אריבערגיין אסאך וואסערן, מען פרובירט אויס מיט די זיבן וואסערן וואס דער רבי דערציילט ביי די מעשה פון די בערגער און דעם ארעמאן (ספורי מעשיות, מעשה י'); וואויל איז דעם מענטש וואס שווימט אריבער די וואסערן, ער דערהאלט זיך מיט אמונה, ער בלייבט שטארק נישט אפצולאזן דעם אייבערשטן און די הייליגע תורה.

שרייב מיר נאך, איך וויל זיין נאנט מיט דיר, איך האב דיך זייער ליב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, אסרו חג פסח, כ"ג ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך האב גרויס צער און ווייטאג פון הערן וואס דו גייסט אריבער, דאס מערסטע טוט מיר וויי אז דו טראכסט מחשבות פון זיך גט'ן, דו ווילסט אנטלויפן השם ישמרינו.

טייערער ... וואס זאל איך דיר זאגן, נישטא וואו צו אנטלויפן, עס וועט דיר נישט זיין בעסער אז דו וועסט אנטלויפן; אויב יעצט מיט דיין ווייב און קינדער איז דיר ביטער, אויב וועסטו צעברעכן די משפחה וועט דיר זיין ביטער ביטער שלעכט, איך וויל נישט טראכטן ווי ביטער עס וועט דיר דעמאלט זיין.

וואס איז יא די עצה? זאלסט זיך פארבעסערן דיינע מעשים, זאלסט אויפשטיין פרי קומען אין שול זיך טובל'ן אין מקוה און דאווענען מיט מנין און מיט א סידור, און זיך קובע זיין שיעורים כסדרן; חומש - איינגעטיילט לויט די וואך, משניות און גמרא, אויך תהלים, אזוי ווי דו פלעגסט לערנען אלס בחור. נאכדעם זאלסטו גיין צו די ארבעט ברענגען פרנסה, און ווען דו קומסט אהיים פון די ארבעט - זאלסטו זיך נישט טענה'ן מיט דיין ווייב, און אויב זי הויבט אן דיך באשולדיגן און באזידלען - זאלסטו איר נישט ענטפערן, זאלסט דאס אננעמען פאר כפרת עוונות, און פארנאכטס זאלסטו קומען אין שול לערנען גמרא; אין שטעטל איז דא אפאר שיעורים פונעם דף, זאלסטו גיין צו א שיעור.

דער אייבערשטער האט אויף דיר רחמנות, מאכט ער דו זאלסט צוריק קומען צו אים; נאך דיין חתונה ביסטו געווען שטארק מיט דיין עבודת השם און צוביסליך האסטו זיך נאכגעלאזט, יעצט דרוקט מען דיר צום וואנט, מען קוועטשט דיר, מען דערווערגט דיר; אז דו זאלסט צוריקקומען צום אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה כא, ה), דער אייבערשטער ווארט צו הערן ווי מען רופט אים, ווי מען שרייט צו אים, מאכט דער אייבערשטער עס זאלן קומען אויפן מענטש אזעלכע זאכן ביז דער מענטש געבט א קוויטשקע צום אייבערשטן.

איך בין פארנומען אוועק צו לייגן די פסח כלים, איך וועל רעדן צו דיר שפעטער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - ליל שישי פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

חס ושלום מאכן א גט, און חס ושלום צעטיילן די טייערע פארפאלק; מען דארף איר מחזק זיין זי זאל נאכגעבן, אפילו זי איז גערעכט און ער איז נישט גערעכט; טון אלעס אבי די שטוב זאל בלייבן גאנץ.

נעמט די כלל אין לעבן, דער וואס איז אין מוחין דגדלות - דער דארף נאכגעבן, ווייל דער וואס איז אין מוחין דקטנות - האט דאך נישט קיין מוחין, און אז זי איז יעצט אין מוחין דגדלות - זאל זי זיין דער וואס איז מוותר.

און וואס איז דער סימן פון מוחין? דער וואס קומט פרעגן, דער וואס בעט הילף, דער איז ביי גדלות המוחין; אפילו מען איז זייער פארווייטאגט, אבער דאס אז מען וויל זיך העלפן, מען קומט בעטן אן עצה; דער דארף איינגיין און זיין דער קלוגער.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בשלח, ז' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

איך האב גערעדט מיט אים, ער זאגט אז ער גייט קומען קיין וויליאמסבורג צו מיר אין שטוב, מיר וועלן רעדן און זיך אויסקומען ווי אזוי די זאך זאל צוגיין.

איך האף צום אייבערשטן עס וועט ארויסקומען נאר א טובה פון דעם, ווייל דאס איז ריכטיג און דאס איז פאר די געזונט פונעם קינד; א קינד מוז מען לאזן רעדן צו זיינע עלטערן, און אויב מען האלט צוריק א קינד פון רעדן מיט זיינע עלטערן - איז דאס נישט גערעכט, אויך שאדט עס פארן זעל פונעם קינד, און שפעטער ווען דאס קינד וואקסט אויף און ער זעט אז מען האט אים אוועק גענומען פון רעדן מיט זיין טאטע אדער מאמע - קענען זיי דאס נישט מוחל זיין.

מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועלן מיר מצליח זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פארשטיי אייער צער און די בושה וכו', עס איז נישט קיין בא'טעמ'טע עסק דורך צו גיין א גט, אבער ההכרח לא יגונה, אז מען האט אייך פארנארט וכו' - דארפט איר זען וואס שנעלער פטור ווערן פון אים.

מען קען היינט מסדר זיין אז די פרוי זאל נישט זיין די גאנצע צייט ביים גט, נאר די לעצטע פאר מינוט; זאלט איר אפשמועסן מיט אייערע עלטערן אז זיי זאלן זיין די גאנצע צייט, און איר זאלט זיין אין שטוב, אדער אין א זייטיגע שטיבל - פון בית דין, און נאר די לעצטע פאר מינוט ביים איבערנעמען די גט - וועט איר אריינקומען.

דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח צו קענען אריבערגיין די פרשה און זוכה זיין צו אנהויבן א פרישע בלאט אין לעבן בשמחה ומתוך נחת.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך ווייס נישט וואס צו שרייבן, איך האב דיך זייער ליב, ביסט אן ערליכער מענטש, אבער ווי קען איך זאגן פאר דיין ווייב זי זאל זיך נישט גט'ן ווען זי האט א ריכטיגע טענה, זי וויל א מאן און דו לעבסט נישט מיט איר, דו לויפסט אוועק פון שטוב יעדע נאכט מיט א צווייטע מעשה.

גלייב מיר, איך האב דיך ליב, אבער איך האב זייער רחמנות אויף דיין ווייב, זי האט א גערעכטע טענה. חנה צירל, רבי נתן'ס טאכטער האט דאס גע'טענה'ט צו איר טאטן רבי נתן: "טאטע איך דארף א מאן, נישט קיין מלאך"; איר מאן רבי נחמן, א זון פונעם ברסלב'ן רב רבי אהרן - איז געווען אפגעשיידט, זי האט געזאגט: "איך וויל א מאן", און זי האט זיך גע'גט און נאכאמאל חתונה געהאט, און דער רבי נחמן איז אוועק פון די וועלט.

איך האב דיר שוין אזויפיל געשריבן זאלסט זיך פירן ווי מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש די וועג פון לעבן מיט די ווייב, און דאס זאל זיין עבודת השם; א שאד דו האלסט זיך קלוגער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת במדבר, כ"ז אייר, מ"ב לעומר, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב געוואוסט אז דאס גייט פאסירן, דיין ווייב גייט פארלאנגען א גט, און דעריבער האב איך דיר געשריבן די לעצטע פאר יאר אז דו ביסט נישט גערעכט, דו טוסט נישט וואס די תורה זאגט, דו האלטסט נישט איין דיינע פליכטן פון א חתונה געהאטע לעבן, דו ביסט אפגעשיידט א גאנץ יאר.

בפרט די לעצטע יאר האסטו גענומען א נייע וועג פון נעלם ווערן פון שטוב וכו', דו ווערסט פארפירט מיט דעם בעל מקובל וכו', דו פירסט זיך נישט לויט די תורה, און יעצט אז דיין ווייב פארלאנגט א גט, זי זאגט זי דארף א מאן נישט קיין מלאך - וואס זאל איך איר זאגן...

ביז אהער האסטו מיר נישט צוגעהערט, איז וואס קען איך דיר יעצט העלפן?

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דיין ווייב שרייבט מיר זי ליידט, זי האלט נישט אויס. איך וויל נישט אויסהערן איין צד, אפשר ווילסטו קומען רעדן צו מיר מיט דיין ווייב? לויט ווי זי שרייבט זעט אויס ווי זי גייט כאפן א נערווען בראך, זי זאגט זי קען מער נישט.

ביטע מיר לאזן וויסן אויב איך קען עפעס העלפן, איך בין נישטא צו מאכן קיין גיטין, איך וויל נאר מאכן שלום; אפשר דאך קען איך מאכן שלום צווישן ענק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.

לדעתי קען מען נאך ראטעווען אז די שטוב זאל נישט צעפאלן, דו דארפסט רעדן צו דיין ווייב קלארע ווערטער. זאג איר אז די וועג ווי זי רעדט צו דיר – איז נישט קיין וועג, זאג איר דו שפירסט אז דו ווערסט בארירט פון איר, און עד כדי כך, דו ווילסט זיך שוין צעטיילן, השם ישמרינו; זי ווייסט נישט אז זי טוט דיר וויי, זי ווייסט נישט אז עס האלט שוין ביי א גט.

טייערער ברודער, אויך דו זאלסט זיך עפעס פארנעמען, צום ביישפיל, זיין שטארק מיט די דריי תפילות; זיך מוסר נפש זיין צו דאווענען יעדן טאג לכתחילה מיט מנין, און אויב מען האט נישט קיין מנין – דאווענען אין שול דווקא. איך בין זיכער דו וועסט האבן א ישועה.

אויך זאלסטו לערנען יעדן טאג חומש איינגעטיילט אויף די וואך, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי; ווייל ביי די תורה איז די בעסטע פלאץ וואו צו אנטלויפן, דורך די תורה ווערט מען א בן-חורין, פריי פון אלעמען, דורך לערנען תורה ווערט בעסער די שלום בית, די פרנסה; אלעס ווערט בעסער.

איך וויל דיר העלפן, און איך וועל דיך מחזק זיין אין יעדע מצב דיינע. איך פערזענליך העלף נישט צו מאכן א גט, אבער אז דו וועסט זיך גט'ן וועל איך דיך נישט אוועקווארפן, איך וועל דיך מחזק זיין אין יעדן מצב.

איך בעט פאר דיר, איך האף זי וועט צוריק באקומען די חן, און עס וועט זיין שלום בית.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת וישלח, י"ח כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

א איד איז געקומען צו א גדול בישראל אז ער וויל זיך גט'ן, ער ליידט פון זיין ווייב, ער וויל נישט מער ליידן; האט אים דער גדול געזאגט: "איך וויל זאלסט מיר ברענגען א פינקטליכער באריכט פון דיין סדר היום, וויפיל דו שלאפסט, וויפיל דו ארבעטסט, וויפיל דו לערנסט, ווי לאנג עס נעמט דיר צו עסן, און אפילו ווי לאנג דו זיצט אין בית הכסא; שרייב מיר אראפ אלעס פינקטליך". דער איד איז צוריק געקומען מיט א פינקטליכער באריכט אפגעשריבן, פרעגט אים דער גדול: "ווען דו שלאפסט ליידסטו פון דיין ווייב?" זאגט ער: "ווען איך שלאף - שלאף איך, איך לייד נישט", זאגט דער גדול: "האסטו שוין אכט שעה פונעם טאג וואס דו ליידסט נישט, נאכדעם ווען דו ארבעטסט רוב טאג ליידסטו פון איר? אויך נישט, דו ביסט דאך ביי די ארבעט, נאכדעם די איבריגע צייט וואס דו דאווענסט און דו לערנסט דיינע שיעורים - האסטו אויך נישט מיט איר, און אזוי ווייטער; קומט אויס א שעה א האלב אדער ווייניגער האסטו מיט איר, איז דער צרה נישט אזוי גרויס, איז וואס לוינט דיר זיך צו גט'ן? זיין פארוואגלט, נישט האבן קיין בעט, נישט קיין דירה און ליידן א גאנצן טאג צוליב די ביסל צייט?" ודברי פי חכם חן.

איך האב געהערט אן עצה פון א צדיק פון ברסלב אז דורך הפצה האט מען שלום בית. ווייל יעדן איינעם איז באשערט בזיונות און חלישות הדעת; אדער גייט מען הפצה און מען נעמט די חלישות הדעת ביי די הייזער, און מען כאפט די בזיונות אין שול ביי הפצה - האט מען שוין באקומען דאס באשערטע; וועט די ווייב אפווארטן מיט א שמייכל, און אז מען האט נאכנישט געהאט די חלישות הדעת - קומט מען אהיים און דעמאלט הייבט זיך אלעס אן.

זאלסטו יעדן טאג עוסק זיין אין הפצה, וועט דיר זיין גרינגער אין שטוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד החתן ... נרו יאיר

מזל טוב! דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט גיין צו די חתונה מיט שמחה און הרחבת הדעת, און אויפשטעלן דורות ערליכע אידן.

בנוגע נייע בעטן וכו'; נוץ נישט די אלטע בעטן. מוהרא"ש זאגט מען זאל נישט נוצן בעטן פון א פארפאלק וואס האבן זיך גע'גט, ווייל דאס איז וואס דער רבי רעדט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רכט): "דע שיש עצים וכו' שאינם מסגלים להולדת בנים ולגדלם".

קויף זיך נייע בעטן; סיי די מאטראץ און סיי די העלצער וואס האלטן דעם מאטראץ; אלעס זאל זיין ניי. אזוי אויך די בעט געוואנט זאל מען נישט נוצן פון א גע'גט'ע פארפאלק.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת האזינו א', א' סליחות, כ"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

די שוועריקייטן איז נאר פון פאראויס, איינמאל מען קומט קיין אומאן - צעפאלט די גאנצע דמיון; נישטא קיין גט, נישטא גארנישט; פון פאראויס זעט עס אויס שרעקעדיג.

וואס ברסלב'ער חסידים גייען אריבער צו קענען קומען ראש השנה קיין אומאן - איז נישט קיין שכל'דיגע זאך, מען זעט קלאר ווי די קדושה שלאגט זיך מיט די טומאה; געוואלד און געשריגן, וואס איז אזוי שלעכט אז מען פארט צו צדיקים אויף ראש השנה?! אלע פארן ראש השנה צו זייער רבי, וואס דארף מען אזוי שלאגן און פייניגן דעם ברסלב'ן חסיד? אלא מאי מוז זיין אז דא איז א מלחמה פון די קדושה מיט די טומאה.

די מניעות - אז מען איז זוכה צו צעברעכן - ווערט אזוי זיס, עס ווערט נעימו"ת, עס ווערט ליכטיג.

אינעם ליד פון רבי יצחק ברייטער זכרונו לברכה, זינגט ער: "שׁוֹמְרִים זֹאת תַּלְמִידָיו", ברסלב'ער חסידים טוען וואס דער רבי האט געזאגט, "מִדֵּי שָׁנָה בְּשָׁנָה לְהִתְרָאוֹת לְפָנָיו", אלע יארן צו קומען קיין אומאן, "שׁוֹבְרִים עַל זֶה מְנִיעוֹת עֲצוּמוֹת", מען צעברעכט אלע שוועריקייטן פון קומען קיין אומאן, "כִּי זֶה תִּקוּנָם הַמְּיֻחָד לִפְנֵי יוֹדֵעַ תַּעֲלוּמוֹת".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת נצבים וילך, י"ט אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

רייס נישט איין מיט דיין ווייב; אז זי סטראשעט מיט א גימל טית - זאלסטו זיך מיט איר נישט קריגן. רעד צו איר שיין, זאג איר ווייכערהייט: "מיין ליבער ווייב, וואס ווילסטו פון מיר? פארוואס רודפ'סטו מיך, פארוואס זענען דיר די שכנים מער ווערד ווי מיר? פארוואס זענען די שוועגערינס וואס לאכן און שפעטן - מער חשוב פאר דיר ווי מיר? איך וויל פאלגן דעם הייליגן רבי'ן וואס געבט מיר חיות און לעבן, איך וויל טון וואס איז גוט פאר מיר און פאר דיר"; רעד צו איר שיין און ווייך און חס ושלום איר וויי טון, חס ושלום רעדן צו איר שטעכעדיג.

מאך זיך פרייליך, מאך איר פרייליך און מאך די גאנצע שטוב פרייליך. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִֹמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", און אוועק נעמען פון זיך די עצבות און מרה שחורה מיט אלע כוחות. "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אלע מחלות און קרענק וואס קומען אויפן מענטש קומט נאר צוליב עצבות און מרה שחורה. און דער רבי זאגט ווייטער: "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים הֶאֱרִיכוּ בָּזֶה, שֶׁכָּל הַחוֹלַאַת עַל יְדֵי מָרָה שְׁחֹרָה וְעַצְבוּת, וְהַשִֹֹּמְחָה הוּא רְפוּאָה גְּדוֹלָה", אויך די דאקטורים זענען מודה אז אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך, און שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק; ווען א מענטש איז פרייליך נעמט ער אוועק פון זיך אלע צרות און יסורים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד הרב...

דאס וואס מען זאגט אז די פרוי מרת ... תחי' איז נישט סטאביל צו קענען אויפציען אירע קינדער און אז זי ליידט אויף ... - איז נישט וואר; די שלעכטע שמועות האט איר געוועזענער מאן ארויסגעלאזט, ווייל ער וויל פון איר צונעמען די קינדער.

פארקערט, ער האט פאר מיר מודה געווען כמאה עדים, (ווען ער האט געטראכט צוריק צו גיין צו איר), אז די אלע זאכן זענען בלבולים.

אויך האב איך בכתב - סיי פון אים ווי ער איז מודה אויף זאכן וואס ער האט געטון שלא על פי תורה, און אויך ווי די קינדער האבן מיר געשריבן שרעקליכע זאכן, וואס אין כאן המקום לפורטם אז ער איז א סכנה פאר זיי וד"ל.

איך בין גרייט צו קומען עדות זאגן.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת עקב, י"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

אייער מאן האט מיר געשריבן אז איר ווילט זיך גט'ן, ער האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן אפאר ווערטער.

לדעתי זאלט איר זיך נישט גט'ן, און אז איר שפירט נישט קיין קליק מיט אייער מאן - איז דאס נישט קיין סיבה זיך צו גט'ן; איר האט א מאן וואס טשעפעט אייך נישט, ער איז גוט צו אייך, זאלט איר אים נישט אוועק ווארפן.

וואס ווייסט איר וואס פאר א גליקן איר וועט טרעפן...? וואס ווייסט איר וואס וועט זיין מיט אייך...? איך קען אייער מאן, ער איז א טייערער אינגערמאן, אן איידעלער, א וואוילער; טוט נישט די נארישקייט זיך צו גט'ן צוליב דמיונות וואס חבר'טעס זאגן, ווי אזוי מען שפירט און ווי אזוי עס קליקט.

איך האב נישט קיין אייגענע אינטערעס, איך וויל נאר דאס גוטס ביי ענק.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת עקב, י"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

הערט נישט אויס די וואס רעדן צו אייך קעגן אייער מאן וכו', ווייל ווער עס רעדט צו א פארפאלק זיך צו גט'ן - דער איז א שליח פונעם שטן, זאל זיין ווער זאל נאר זיין.

איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך מיט אמונה אינעם אייבערשטן, גלייבט באמונה שלימה אז וואס עס גייט אריבער אויף אייך איז נאר לטובה, און וויסן זאלט איר, מיט אלע שוועריקייטן וואס גייט אריבער אויף אייך - איז דאס נאכאלץ אסאך גרינגער ווי זיך גט'ן און זיין עלענד, אפגערעדט די צער וואס די קינדער גייען אריבער ווען טאטע און מאמע זענען צעטיילט; נאר אפילו פאר אייך אליין וועט זיין אסאך שווערער.

עס בוזשעווען ווינטן פון די לינקע גאס און עס שניידט אריין אין היימישע הערצער מיט געדאנקען פון די סטרא אחרא, זיי זאגן: "הער אויף ליידן", "גט זיך און פטור פון אלע צרות", און צענדליגער און הונדערטער משפחות צעטיילן זיך השם ישמרינו, און נאכדעם איז אזוי ביטער; מען קען זיך נישט פארשטעלן די ביטערע טעם וואס א גרוש און א גרושה שפירן, ערגער ווי טויט השם ישמרינו; מען איז פארוואגלט און פארווארפן, מען האט נישט קיין פלאץ אויף די וועלט.

אנטלויפן פונעם מאן מאכט נישט גרינגער, עס מאכט נאר שווערער; איין עצה איז דא, אנטלויפן צום אייבערשטן און נעמען די עצה פון רבי'ן, פון אזמרה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב), זוכן גוטס אין זיך און זוכן גוטס אין יענעם; זוכט גוטע פינטלעך אין אייער מאן און טראכטס פון דעם, און לויבט אים און רימט אים - וועט אייך ווערן גרינגער.

דאנקט יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייך - וועט איר אנהויבן שפירן א שטארקע נאנטקייט צום אייבערשטן, עס וועט אנהויבן קומען א טעם אין לעבן און אלע פראבלעמען וועלן אוועקפאלן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

א שאד אז זי וויל זיך גט'ן, זי וועט נישט באקומען א בעסערער מאן ווי אים; ער איז א גאלדענער מענטש מיט גוטע מידות, א שאד א שאד.

איז וואס אז ער איז נישט קיין שטארקער, ער קען נישט מחליט זיין; וועגן דעם גט מען זיך?

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אודאי זאלט איר זיך אריינלייגן אין די זאך פון לערנען מיט כלות; לערנען מיט זיי אזוי ווי די הייליגע תורה זאגט און מדריך זיין ווייבלעך ווי אזוי צו לעבן מיטן מאן אזוי ווי די תורה וועג, ליידער ליידער לערנט מען מיט כלות פאלשע הדרכות וואס איז נגד התורה. בכלל די גאנצע זאך פון כלה הדרכות - איז א נייע זאך, עס איז קיינמאל נישט געווען אזא זאך; אין אלע דורות פלעגן די מאמעס איבערגעבן פאר די טעכטער ווי אזוי צו לעבן, היינט איז געווארן א נייע זאך, מען לערנט פאלשע לימודים, און פון דעם פאסירט אלע גיטין השם ישמרינו.

אז איר וועט קענען העלפן בלויז איין קאפל זיך נישט צו גט'ן - איז אלעס כדאי, און אז איר וועט קענען מדריך זיין כלות אויף די תורה וועג, נישט מיט די וועג פון די גלחים, וואס ביי זיי מיינט שמייליג ווי מער מען איז אפגעשיידט - איז אלעס כדאי.

ווי לאנג זענען מיר דא? ווי לאנג לעבט מען דען? א מענטש לעבט אפ אפאר יאר און מען דארף שוין אט אט צוריק גיין צום אייבערשטן, און נאר וואס מען טוט פאר אנדערע, העלפן בויען אידישע שטיבער - דאס בלייבט.

געדענקט, אלעס וואס מען טוט פאר זיך - בלייבט דא, מען נעמט דאס נישט מיט, און אלעס וואס מען טוט פאר א צווייטן - דאס נעמט מען מיט לנצח נצחים.

דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט מצליח זיין און קענען העלפן בויען אידישע שטיבער.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

שטארקט אייך מיט אלע כוחות אז אייער שטוב זאל נישט צעפאלן, און אז עס איז אייך ביטער שווער - זאלט איר ארויפקוקן צום אייבערשטן און אים בעטן ער זאל העלפן עס זאל גרינגער ווערן.

ווארטס נישט אייער מאן זאל אייך איבערבעטן וכו' וכו'; איר זאלט ווייטער זיין פרייליך און ווייטער זיין געטריי צו אים און צו די קינדער.

עס איז דא א ווארט פון הייליגן רבי'ן: "אז מען וויל נישט ליידן אביסל - ליידט מען אסאך"; די ווארט איז אזוי אמת, אזוי הייליג; ווייל יעדער איינער אויף די וועלט ליידט, נישטא אזא זאך מען זאל נישט ליידן; נאר וואס דען, דער וואס לעבט מיטן אייבערשטן, ווען עס גייט אים עפעס אריבער, אן איבערגייאכץ - ווייסט ער אז דאס איז פונעם אייבערשטן, איז אים גרינגער צו ליידן; אבער אז מען אנטלויפט פון די תורה, מען אנטלויפט פונעם אייבערשטן - ווערט שפעטער גאר ביטער.

וויפיל ווייבלעך גרושות זאגן קלאר, ווען מיר וואלטן געוויסט ווי שווער עס וועט אונז זיין - וואלטן מיר געבליבן ליידן דאס ביסל.

איך האף די פאר ווערטער וועט אייך געבן חיזוק און איר וועט האלטן אייער שטוב שטארק, איר וועט זיין פון די נשים צדקניות וואס ווערן פארשריבן אין הימל אז זיי האבן געבויט זייער שטוב מיט מסירת נפש פארן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אמור, ט' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

זייער גוט אז דו און דיין אשת חיל, ביידע פון ענק - ארבעטן איבערמידליך אז די קינדער זאלן האבן א גוטע שטוב, א רואיגע שטוב, און דו זארגסט פאר אירע קינדער און זי זארגט פאר דיינע קינדער, א מחי' צו זיין אין א שטוב וואו עס איז דא שלום. מען שפירט דעם אייבערשטן אין אזא שטוב; ווייל דער אייבערשטער רוט דארט וואו עס איז דא שלום.

אז מען נעמט אריין אין שטוב דעם אייבערשטן - איז אלעס גרינגער. מען קען טון און מאכן, די כח נוצט זיך נישט אויס, עס איז א בחינה פון קודש הקדשים וואס איז געווען למעלה מן המקום. אויב חס ושלום מען פארגעסט פונעם אייבערשטן - דעמאלט איז שווער אפילו מיט איין קינד, און אפילו אן קינדער; אן דעם אייבערשטן איז יעדע ריר ביטער שווער.

בנוגע וכו'; דאס בעסטע פאר די קינדער איז - זיי זאלן זיין אין איין פלאץ, ביי איין שטוב, און יעדע צווייטע שבת קענען זיי גיין צום אנדערן. דאס הייסט, אויב זיי וואוינען ביים טאטען - זאלן זיי וואוינען ביי אים און גיין יעדע צווייטע שבת צום מאמען, און אז מען וואוינט מיט די מאמע - קען מען גיין יעדע צווייטע וואך צום טאטן.

קינדער זענען נישט קיין באלי, זיי קענען נישט וואוינען א האלבע וואך דא און א האלבע וואך דארט, דאס ארבעט נישט, בשום אין אופן; קינדער דארפן האבן איין שטוב, א ווארעמע וואוינונג און אן אפגעהיטענע וואוינונג.

לאז זיך נישט, געב אכטונג אויף די קינדער, און אויב די סיבה פארוואס יענער פארדריידט דעם קאפ איז ווייל ער וויל זיך פטר'ן פון צאלן קינדער געלט - זאלסטו מוותר זיין אויף די געלט אבי די קינדער זאלן האבן איין וואוינונג.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

זיי פעלזן פעסט צו בלייבן ערליך, גיי נישט צו די שבתים פון גרושים. בני, אל תלך בדרך אתם, דו וועסט פאלן פון דיין יראת שמים.

בכלל איז שבתון'ס נישט קיין גוטע זאך, קיין גוטס קומט נישט ארויס פון דעם. מיט אלע הסכמות, מיט אלע רעדנערס, בדחנים, טערעפיסטן - קומט נישט ארויס קיין גוטס פון דעם, הלוואי זאלן קומען רבנים און דאס מבטל זיין כעפרא דארעא.

בלייב שבתים ביי דיין טאטע אין שטוב, אדער גיי צו א ברודער, א שוואגער, א זיידע און בקרוב וועסטו טרעפן דיין שידוך.

ביינאכט גיי שלאפן, גיי נישט צו קיין פארטיס. האלט זיך שטארק, עס ווארט דיר גוטע טעג.

באשולדיג זיך נישט און באשולדיג נישט דעם אייבערשטן. דאס וואס דו האסט חתונה געהאט וכו' און זיך געדארפט גט'ן וכו' - איז נישט דיין שולד; פארוואס און פארווען - ווייסן מיר נישט, מיר גלייבן אז אלעס איז לטובה.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער תלמיד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בין אזוי בצער פון וואס דו גייסט אריבער, איך בין ממש אויסער זיך אז דא גייט זיין א גט.

בעט איבער דיין ווייב, שרייב איר א שיינעם בריוו; בעט איר, אפשר דאך קען מען בלייבן אינאיינעם למען יונקי שדים שלא חטאו, די קינדער זאלן נישט זיין פארוואגלט.

ביז דערווייל מאך זיך נישט וויסנדיג פונעם הזמנה לדין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת תרומה, א' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

נאכן רעדן מיט אייך און נאכן זיך אריינטון אין די גאנצע פרשה, וויל איך אייך זייער בעטן איר זאלט ארויסקלאפן פון אייער קאפ דער זאך פון 'זיך גט'ן'; עס איז א גרויסע אחריות צו גיין צעברעכן א שטוב מיט אזויפיל קינדער.

איך האב זיך אביסל אריינגעטון צו מברר זיין וואס איז די מעשה מיט אייער מאן נרו יאיר; איך פארשטיי אז מען דארף פארקוקן אויף די זאכן וכו', אבי עס זאל בלייבן די שטוב.

איר זענט מקורב געווארן צו היכל הקודש; ביי מוהרא"ש איז געווען צעברעכן א שטוב דאס ארגסטע זאך, מוהרא"ש פלעגט זיצן צען שעה מיט מאן און ווייב - אבי עס זאל זיין שלום בית, אבי נישט צו מאכן קיין גט.

איך האף איר וועט אננעמען די בריוו און פאלגן וואס שטייט דא - וועט איר נישט דערלייגן און איר וועט נאר פארדינען. מאכט שלום מיט אייער מאן און קלאפט ארויס די שלעכטע מחשבה פון 'זיך גט'ן', ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין צ:): "כָּל הַמְגָרֵשׁ אֶת אִשְׁתּוֹ, אֲפִילוּ מִזְבֵּחַ מוֹרִיד דְּמָעוֹת", ווען מאן און ווייב גט'ן זיך וויינט דער מזבח, פארוואס וויינט דוקא דער מזבח? זאגט מוהרא"ש זכרונו לברכה: "דער מזבח וויינט, ווי צו זאגן: 'מען איז שוין מקריב אויף מיר גענוג קרבנות, פארוואס פעלט אויס מען זאל ברענגען נאך קרבנות', ווייל ווען עלטערן גט'ן זיך ווערן די קינדער קרבנות, די קינדער ווערן גע'שחט'ן השם ישמרינו".

איך האף צו זיין אין ארץ ישראל בקרוב, וועל איך רעדן מיט אייער מאן פנים בפנים.

איך ווארט צו הערן אויב איר האט באקומען דעם בריוו.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בא, י"ח שובבי"ם, ג' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב געליינט פארזיכטיג יעדעס ווארט וואס דו שרייבסט, עס איז נישט דא וואס צו טון; אז זי וויל זיך גט'ן, זי רעדט נישט מיט דיר און שוין אפאר יאר וואס זי לעבט נישט מיט דיר כדרך כל הארץ - איז דאס א ביטערע מעשה. איין זאך איז דיר געבליבן, תפילה; בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר און דיר ראטעווען דיין משפחה, עס זאל נישט צעפאלן.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים צ:) ווען א פרוי טענה'ט ביים בית דין "השמים ביני לבינך", זי וויל זיך גט'ן, "יעשו דרך בקשה", בעט מען איר זי זאל דאס מער נישט טענה'ן, אבער עס איז דא נאך א פשט, תוספות ברענגט בשם רבינו חננאל, דאס גייט ארויף אויף תפילה: "יבקשו רחמים מאת המקום" מען בעט דעם אייבערשטן, "שיהא להם בנים" זיי זאלן האבן קינדער; זעט מען אז דאס איז די עצה ווען די פרוי וויל א גט און זי וויל נישט לעבן כדרך כל הארץ.

וואוינסט דאך אין קרית יואל, סמוך ונראה פון ציון רבינו הקדוש מסאטמער זכותו יגן עלינו, גיי ארויף איינמאל א טאג, זאג דארט אפאר קאפיטלעך תהילים און בעט דעם אייבערשטן עס זאל זיין שלום ביי דיר אין שטוב. בעט דעם אייבערשטן אלעס וואס דרוקט דיר אויפן הארץ, רעד אין אידיש; דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי צו דאווענען, מען זאל מאכן אייגענע תפילות, מען זאל שמועסן מיטן אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א גוטער פריינט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.