בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - תשרי, שנת תשפ"ו לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איר דארפט זיך פרייען אז אייער מאן גייט אין אן ארגאניזאציע פון חסד, אפילו עס וועט גיין אויפן חשבון פון זיין אין שטוב, אזוי וועט ער זיין באשעפטיגט מיט גוטע זאכן. ווייל וויסן זאלט איר, יעדער מענטש דארף האבן א זאך ווי דארט איז ער א 'יש', א זאך, אנערקענט וכו', דאס הייסט אויסער זיין ווייב, זיין משפחה, זיין ארבעט, זיינע שיעורים – דארף ער האבן א זאך וואס ער טוט און מאכט און איז אנערקענט, און אויב נישט – קען מען טון נישט גוטע זאכן חס ושלום.

איז גוט אז אייער מאן זאל זיך אנשליסן צו טון גוטע זאכן, חסד, העלפן מענטשן וכו', אפילו ער וועט ארויסגיין פון שטוב וכו'; ווי איידער זיצן מיטן טעלעפאן מרה שחורה'דיג און דערשלאגן, קוקן מאוויס, קליפס, סטעטוס, פאדקעסט וכו', און ווערן א קנעכט פאר די קליפות רחמנא לצלן.

איר זענט נישט די ערשטע פרוי וואס איז געקומען בעטן אז איר מאן זאל נישט זיין אין א חסד ארגאניזאציע און איך האב זיי געזאגט אז זיי זענען נישט גערעכט, לדעתי דארפן זיך פרויען פרייען אז דער מאן איז א וואלענטיר צו טון חסד, ווייל עולם חסד יבנה, ובזכות די אינגעלייט וואס טוען חסד שטייט די וועלט, און מוהרא"ש זאגט, בזכות די הצלה אינגעלייט, שומרים אינגעלייט און חברים, חסד, מצילי אש וכדומה – וועט משיח קומען במהרה בימינו.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זע צו קויפן א מתנה פאר דיין ווייב אז זי לאזט דיר גיין צום רבי'ן. זאלסט וויסן עס זענען דא פרויען וואס עסן אויף דעם מאן'ס קישקעס, זיי לאזן נישט פארן קיין אומאן, עס זענען דא וואס סטראשען מיט א גט; זאלסטו איר קויפן א מתנה און איר איבערלאזן מיט געלט, זי זאל זיך קענען פרייליך מאכן אין די טעג וואס דו ביסט אוועק פון שטוב.

איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך נישט פארלירן יעצט ווען דו דארפסט האבן געלט און דו האסט נישט, נעם די עצה וואס מוהרא"ש האט דערציילט. אין ירושלים איז געווען א באוואוסטער מגיד רבי בנציון יאדלער זכרונו לברכה וואס ער פלעגט ארום גיין אין שול'ן האלטן דרשות; איינמאל איז צו אים געקומען א איד און אנגעהויבן וויינען: "איך האב נישט קיין פרנסה, מיינע קינדער גייען אויס פאר הונגער, זיי וויינען פאר ברויט וכו' וכו'", זאגט אים רבי בנציון: "וָואס וִוילְסְטוּ פוּן מִיר? דוּ הָאסְט דָאך אַ רַייכֶער טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל דִיר הֶעלְפְן אוּן רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר", דער איד קוקט אן דעם רבי בנציון מיט וואונדער און זאגט: "מיין טאטע וואס וואוינט אין צפת? וואס קען ער מיר שוין העלפן? ער האט קוים פאר זיך צו לעבן?" און ער הייבט אן וויינען: "פארוואס מאכט איר חוזק פון מיר?!" זאגט אים רבי בנציון: "איך מיין נישט דיין טאטע פון צפת, איך מיין דיין טאטע אין הימל - דער גרויסער באשעפער - ער קען דיר העלפן! בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר", והבן למעשה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד משפחת ... שיחיו, קרית ברסלב ליבערטי.

איך האב ערהאלטן די בריוו.

אויב איר ווילט אמת'ע שלום בית זאלט איר בעטן ביים צינדן די שבת ליכט א געבעט אויף שלום בית.

דער רבי זאגט (ספר המדות אות שלום, סימן א): "נֵרוֹת שֶׁל שַׁבָּת מַרְבִּין שָׁלוֹם", די שבת ליכט ברענגט שלום; איז דעמאלט א פאסיגע צייט צו בעטן אויף דעם, דא האט איר א קליינע תפלה צו בעטן ביים צינדן די ליכט:

"רבונו של עולם, העלף מיר און מיין מאן מיר זאלן זיין בשלום, מיר זאלן זיך ליב האבן, מיר זאלן זען נאר דאס גוטס איינער אויפ'ן צווייטן; הייליגער באשעפער, ראטעווע מיר פונעם יצר הרע וואס וויל צעברעכן אונזער שטוב, ער מאכט מיר טראכטן כאילו עפעס פעלט מיר, ער מאכט עס זאל מיר שטערן זאכן אויף מיין מאן וואס דארף עכט נישט אנגיין, ער וויל נאר אפקילן אונזער ליבשאפט; העלף מיר טאטע, מאך רוען די שכינה ביי אונז".

הצלחה רבה.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר, יבנאל

וואס מאכסטו עפעס? וואס מאכן דיינע קינדער? ווי אזוי גייט דיר אלעס?

דו ווייסט אז די שענסטע זאך וואס א טאטע קען געבן פאר זיינע קינדער, איז דאס אנהאלטן די שטוב זאל נישט צעפאלן, און זיך מוסר נפש זיין פאר שלום, ווייל קינדער וואס קומען פון צעטיילטע שטובער זענען א גרויסע רחמנות, איינער וואס איז דאס נישט אריבער וועט דאס קיינמאל נישט וויסן און פארשטיין; די ווייטאג, די שרעק, די נישט זיכערקייט - וואס די קינדער גייען אריבער.

נאך צוויי וואכן פארן מיר קיין אומאן צום רבי'ן, דארפסטו געדענקען אז צום רבי'ן קען מען קומען נאר מיט שלום בית. מוהרא"ש דערציילט, דער רבי איז אמאל געזעצן יום טוב שבועות ביים טיש מיט אנשי שלומינו, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "ווי וואגט זיך צו קומען צו מיין טיש איינער וואס האט נישט קיין ריינע מחשבות?!" און דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, ער איז אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט בלייבן זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן וויינען, ער האט זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען די תורה. וואס איז געווען די מעשה? דער אינגערמאן האט זיך אביסל צעאמפערט מיט זיין ווייב בעפאר ער איז געקומען צום רבי'ן און דער רבי האט שוין נישט געוואלט זיצן מיט אים ביי איין טיש; אזוי שטארק האט דער רבי מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית. ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב האט מען נישט קיין מח, מען ווערט אויס מענטש, און נאכדעם פאלט מען אראפ אין א טיפע גרוב.

דו ווייסט בעסער פון מיר וואס מוהרא"ש האט געוואלט, דו ביסט געבוירן אין יבנאל ביי מוהרא"ש, ביסט געוואקסן אויפן שויס פון מוהרא"ש, מוהרא"ש האט דיך געהאדעוועט; דו ווייסט אז שלום בית איז געווען אויף וואס מוהרא"ש האט זיך מוסר נפש געווען, וויל איך דיר בעטן זאלסט זיך זייער שטארקן צו האבן שלום בית, ווייל דער סמ"ך מ"ם לאקערט אויף דיר, ער וויל דיר אלעס צונעמען, דורך דיר צעברעכן דיין שטוב.

איך ווארט דיך צו זען אין אומאן מיט שלום בית.

דער אייבעשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע עניינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ראה, מברכים אלול, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דעם שבת בענטשט מען ראש חודש אלול. עס כאפט א פחד און א ציטער, מען גייט אונז אלע משפט'ן אויף דעם קומענדיגן יאר, 'מי יחיה' ווער וועט לעבן, און אזוי ווייטער; וואס ווייסט א מענטש וואס גייט זיין מיט אים מארגן? מוהרא"ש ברענגט די ווערטער פון די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (תנחומא שמיני, ב): "אֵין הַשִּׂמְחָה מַמְתֶּנֶת לָאָדָם, לֹא כָּל מִי שֶׁשָּׂמֵחַ הַיּוֹם שָׂמֵחַ לְמָחָר", מוהרא"ש בעט זיך ביי אונז, זיי פרייליך, שטופ עס נישט אפ אויף מארגן, וואס ווייסטו וואס מארגן וועט זיין? זיי פרייליך היינט, און אז עס איז דיר שווער, עס גייט אריבער אויף דיר שוועריקייטן - דארף מען נאכאלץ זיין פרייליך, וועסטו פרעגן פרייליך מיט וואס? פרייליך מיט וואס גייט זיין, גלייב אז עס וועט זיין גוט, און מיט דעם זאלסטו אויסבארגן שמחה. אזוי ווי די מעשה גייט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד רבי אהרן קיבליטשער זכרונו לברכה; ער איז געווען זייער א פרייליכער איד'ל, שטענדיג איז ער ארום געגאנגען מיט א שמייכל, אפילו ער איז געווען אן עני ואביון. ווען זיין ווייב פלעגט אים פרעגן: "אהרן, פארוואס ביסטו פרייליך, האסט דאך גארנישט?" האט ער איר געענטפערט: "דו גלייבסט דאך אז עס וועט נאך זיין גוט, נו, איך בארג אויס שמחה פון דעמאלט אויף יעצט"; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון איינער וואס גייט שטענדיג ארום מיט א שמייכל און ער דערהאלט זיך.

בעט איבער דיין ווייב היינט ערב שבת, טרייב ארויס דעם סמ"ך מ"ם פון שטוב. אזוי ווי דער הייליגער זוהר זאגט (תיקון כא, דף נז.): "אִם הוּא עָצִיב בְּחוֹלָא" אויב איז מען א גאנצע וואך טרויעריג, "דִּיְהֵא חָדֵי בְּשַׁבַּתָּא" דארף מען שבת זיין פרייליך, "וְאִם אִית לֵיהּ קְטָטָה בְחוֹלָא" און אויב מען האט זיך געקריגט דורכאויס די וואך, "עִם בַּר נַשׁ" מיט א צווייטן, "אוֹ עִם אִתְּתֵיהּ" אדער מיט די ווייב, "דִּיְהֵא לֵיהּ שְׁלָמָא עִמָּהּ בְּשַׁבַּתָּא" דארף מען זיך שבת איבערבעטן און לעבן בשלום, "וּבְדָא לֵית רְשׁוּ לְקָרְבָא לְסַם הַמָּוֶת חֲלָלָה, וּלְבַעֲלָהּ דְּאִיהוּ אֵל אַחֵר חִלּוּל שַׁבָּת" ווייל אז מען איז שבת בשלום און מען איז פרייליך שבת, קענען די קליפות נישט האבן קיין שליטה אויפן מענטש, "וּבְגִין דָּא אָמְרוּ קַדְמָאֵי, 'אִם יִשְׂרָאֵל הֲווֹ מְקַיְּימִין שַׁבָּת אַחַת כְּהִלְכָתָהּ, מִיָּד הֲווֹ נִגְאָלִין'" דעריבער זאגן די הייליגע חכמים, אויב אידן היטן אפ שבת אזוי ווי עס דארף צו זיין, מען איז פרייליך און מען קריגט זיך נישט - ווערט מען אויסגעלייזט.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היינט גייען מיר אריין אין די זיסע טעג פון אלול, היינט קען מען זוכה זיין צו שלום בית, מען קען אלעס פאררעכטן, די זיסע אלול טעג איז דאך אזוי גוט, מען קען אין די טעג זוכה זיין צו שידוכים און צו שלום בית. אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פז): "דַּע, שֶׁכַּוָּנַת אֱלוּל הֵם תִּקּוּן לִפְגַם הַבְּרִית", חודש אלול איז מסוגל צו פאררעכטן פגם הברית, "וְלִפְעָמִים, מֵחֲמַת זֶה הַפְּגָם יוּכַל לְאַבֵּד אֶת זִוּוּגוֹ, כִּי מֵאַחַר שֶׁנָּטָה מִזִּוּוּגוֹ קָשֶׁה לוֹ לִמְצֹא אֶת זִוּוּגוֹ", ווייל ווען א מענטש זינדיגט אין פגם הברית פארלירט ער זיין שידוך, "וַאֲפִילּוּ אִם יִמְצָא אֶת זִוּוּגוֹ, תִּהְיֶה לוֹ מְנַגֶּדֶת וְלא תִּהְיֶה נוֹטָה אַחַר רְצוֹנוֹ", און אפילו איינער וואס האט שוין זיין שידוך, ער האט שוין חתונה געהאט, וועט זיך זיין ווייב קריגן מיט אים וכו'; זאגט דער רבי: "וְחֹדֶשׁ אֱלוּל שֶׁאָז יְכוֹלִין לְתַקֵּן זֶה", חודש אלול קען מען פאררעכטן וואס מען האט פוגם געווען בפגם הברית, "אֲזַי מוֹצֵא זִוּוּגוֹ, וְהִיא אֵינָהּ כְּנֶגְדּוֹ, רַק כִּרְצוֹנוֹ", ממילא איז מען דעמאלט זוכה צו טרעפן דעם שידוך; זאגט דער רבי אז דאס איז מרומז אין די ווערטער וואס אברהם אבינו האט געזאגט פאר אליעזר ווען ער האט אים באפוילן צו גיין זוכן א שידוך פאר יצחק אבינו, ער האט אים געזאגט (בראשית כד, ח): "וְ'אִם לֹ'א "תֹאבֶה הָאִשָּׁה" לָ'לֶכֶת אַ'חֲרֶיךָ", די ראשי תיבות פונעם פסוק איז 'אלול' און אינמיטן שטייט די ווערטער: "תֹאבֶה הָאִשָּׁה", דאס קומט אונז ווייזן אז אלול איז מסוגל צו טרעפן א שידוך; ווייל אז מען טוט תשובה, מען געבט זיך אונטער צום אייבערשטן און מען וויל גארנישט, מען וויל נאר טון די רצון השם, איז מען זוכה צו טרעפן א שידוך און מען איז זוכה צו האבן שלום בית.

מיר גרייטן זיך שוין צו אונזער נסיעה קיין אומאן, זיין ביים רבי'ן ראש השנה, אין פינף און צוואנציג טעג פארן מיר קיין אומאן; אין אומאן זאלסטו זיך נישט דרייען אין די גאסן און נישט גיין אין מארק, מען דארף רחמי שמים מען זאל נישט פאלן דארט. ווייל די אוקריינער און די רוסן זענען שרעקליך געמיין, און דער צדיק רבי פנחס קוריצער זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז די רוסן זענען די ערגסטע פון אלע פעלקער אין די תאוה השם ישמרינו.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

א גוטן חודש.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... נרו יאיר

דו פארלייג זיך עס זאל זיין שלום בית, רעד שיין, ווייך און הארציג, און ווי שענער דו וועסט רעדן – וועסטו ווערן מער חשוב און מער קעניג, די אנדערע זאכן; ווער זאל ערשט אריינגיין אין שטוב, דו אדער דיין ווייב, אדער ווער זאל שטיין רעכטס און ווער לינקס ביים שפאצירן – דאס איז נישט קובע, דאס איז נישט מְשַׁנֶּה, נאר דאס שיין רעדן – דאס מאכט חשוב, און דאס מאכט זיין ווי א קעניג, (שיין רעדן מיינט נישט געמאכט וכו', ווי מען רעדט ביי א שפיל [פלעי], שיין רעדן מיינט מיט דרך ארץ, מיט כבוד).

מאך זיך א שיעור אין זאגן תיקונים. א איד איז געקומען צום הייליגן אריז"ל בעטן א תיקון פאר שרעקליכע עבירות פון נשג"ז רחמנא לצלן, האט אים דער אריז"ל געזאגט ער זאל זאגן יעדן טאג פינף בלאט תיקוני זוהר.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שטארק זיך בעבודת השם יתברך, שטארק זיך מיט לערנען און דאווענען, נאר דאס בלייבט, אלעס אנדערש איז נאר צייטווייליג, כאפ אריין לערנען יעדן טאג חומש און משניות, אויך לערן גמרא והלכה; אז דו פארשטייסט נישט זאלסטו זאגן די ווערטער, ביים סוף וועסטו פארשטיין.

דאס וואס דו בעטסט נישט פון דיין ווייב עסן, קליידער וכו' – איז לדעתי א טעות; ווייל א פרוי האט ליב צו מאכן און טון פארן מאן, ווען די פרוי קאכט און באקט פארן מאן – מאכט דאס א שטארקע קשר און עס מאכט שלום בית, אויך אז די ווייב מאכט די קליידער, זי וואשט וכו', זי איז מסדר דעם מאן'ס קליידער – מאכט דאס שלום בית.

עס איז נישט ריכטיג ווען דיין ווייב פרעגט דיר: "וואס דארפסטו פאר נאכטמאל?" – צו ענטפערן: "איך וויל דיך נישט מטריח זיין, מאך גארנישט"; דאס טוט וויי פאר די פרוי, ווייל זי וויל זיין נאנט, דאס איז נישט קיין טירחא, אזוי אויך מיט די קליידער; דאס מיינט נישט אז מען איז מטריח.

איך וויל דיר בעטן, מהיום והלאה, אז דיין ווייב פרעגט דיר: "וואס קען איך דיר מאכן?" זאלסטו יא זאגן וואס דו באגערסט, און זאלסט איר יא בעטן צו מאכן קליידער וכו', דאס וועט מאכן ענקער קשר שטערקער און נענטער.

קאנטראלירן מיינט ווען די פרוי איז נישט ביי די כוחות, זי זאגט: "היינט האב איך נישט קיין כח צו מאכן עסן, היינט וועלן מיר עסן ירקות און פירות וכדומה", און דער מאן ווארפט א שרעק, אז זי טוט דאס אן כח; דאס איז א קאנטראלער השם ישמרינו, אבער גיין לכתחילה זיך אלעס מאכן, אייגן, אליין – דאס איז נישט ריכטיג.

שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, מיט לערנען, מיט דאווענען; לערן יעדן טאג די הייליגע תורה, און זיי מקפיד אויף דאווענען די דריי תפילות מיט מנין דוקא; וועסטו זוכה זיין צו קומען צו גאר שיינע זאכן, עס וועט שיינען אויף דיר די זיסע איינגענעמע ליכטיגקייט פון שכינתו יתברך.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

...

די שרעקעדיגע חלום אייערע ווי אלע זיצן אין גן עדן ביים שבת טיש, אלע מיט שיינע לייכטער און איר זיצט אין די זייט אנגעטון וואכנדיג מיט נישט שיינע לעכט; מיט דעם ווייזט מען אייך ווי טרויעריג עס איז אין הימל ווען מען נעמט נישט אויף דעם שבת פרייליך. ווייל דער הייליגער זוהר זאגט, פינקט אזוי ווי א פרוי צינדט די שבת לעכט – אזוי איז מען מקבל איר נשמה אויבן אין הימל, און דאס וואס האט פאסירט פאריגע שבת, איר האט נישט געדעקט טיש און נישט געצינדן די שבת לעכט אין די שיינע לייכטער, נאר געצינדן בעצבות צוויי קליינע טרעוול לעכט; האט מען אייך גלייך געוויזן די שרעקעדיגע חלום ווי אזוי עס וועט אויסזען אין הימל.

נעמט זיך פאר פון דעם שבת צו צינדן ליכט מיט שמחה און מיט שיינע לייכטער און שיין אנגעטון, און אפילו חס ושלום אויב עס וועט זיין זאכן וואס וועלן אייך מאכן בעצבות ומרה שחורה – וועט איר נישט וויי טון דעם שבת, איר וועט נישט ניצן די מצוה פון צינדן שבת לעכט פאר א סטראשע, און אויב חס ושלום עפעס שלעכט וועט פאסירן צווישן אייך און אייער מאן (עס זאל נישט פאסירן) – וועט איר נישט פארשעמען די שבת ליכט, וועט איר אויך זוכה זיין צו זיצן אין גן עדן מיט די שיינע שבת קליידער און מיט די שיינע לעכט.

איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן, טוט אלעס פאר אייער שלום בית, און אז איר ווערט וויי געטון פון אייער מאן – זאלט איר דערציילן אייער ווייטאג פארן אייבערשטן; טוט נישט גארנישט, מאכט נישט די זאכן וכו', עס העלפט נישט, עס מאכט נאר ערגער, גייט אביסל התבודדות, דערציילט דעם אייבערשטן אייערע געפילן, און בעטס דעם אייבערשטן ער זאל אייך פרייליך מאכן און די שכינה הקדושה זאל רוען אין שטוב.

איך וועל ענק ווייטער מחזק זיין, איך וועל רעדן צו אייער מאן ער זאל אהיים קומען צייטליך, און ווען ער קומט אהיים זאל ער אוועק לייגן די טעלעפאן, ער זאל אייך אויסהערן און רעדן שיין צו אייך, אבער אייך בעט איך איר זאלט מיט אלע כוחות רעדן ווייך, און אלע מאל מאכן א שמייכל; דאס וועט אים ציען צו אייך.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... נרו יאיר

איך האף דו פירסט זיך שיין צו דיין ווייב, האב רחמנות אויף איר. איך האב דיר שוין אסאך געשריבן זאלסט ארויסנעמען דיין ווייב, זאלסט איר טראגן אין גראסערי איינקויפן, זי זיצט אין שטוב איינגעשפארט כאלמנה.

איך בעט דיר, דו העלפסט אזויפיל מענטשן, דו מאכסט חסד א גאנצן טאג; מאך אויך חסד מיט איר, זי איז א לב נשבר, זי איז זייער נאנט צום אייבערשטן. טראג איר, ברענג איר, נעם איר; דאס איז דיין תיקון, מיט דעם וועסטו אלעס מתקן זיין, דורך מהפך זיין כעס צו רחמנות. ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ד): "עיקר עבודת הצדקה לשבר האכזריות", דארט וואו עס איז שווער, דארט וואו מען וויל נישט – דארט דארף מען מהפך זיין לרחמנות.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... נרו יאיר

דיין ווייב ווארט אויף דיר, דיין ווייב דארף דיין הילף, דיין ווייב דארף דיין שמייכל, דיין ווייב ווארט זאלסט איר פרעגן: "ווי אזוי איז געווען דיין טאג?" "וואס מאכסטו?" "ווי אזוי שפירסטו זיך?"

בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט האבן שלום בית, בעט אים דו זאלסט ליב האבן צו זיין אין שטוב, זאלסט שפירן ווי א קנס יעדע מאל דו דארפסט ארויסגיין צו א שמחה וכדומה, נישט ווי יעצט ווי דו שפירסט זיך גע'קנס'עט ווען דו דארפסט בלייבן אין שטוב.

דאס וואס דיין ווייב זאגט דיר זאכן ווי זיך צו פירן און דו שפירסט ווי דו האסט נאך א מאמע וכו'; דאס דארפסטו אויסוויינען ביים אייבערשטן, דאס איז א תוצאה פון דיינע קינדער יארן ווען מען האט דיר טאג און נאכט נאר געזאגט. א ווייב מעג זאגן, דאס מיינט נישט אז זי איז א מאמע. בעט דעם אייבערשטן אז דו זאלסט האבן שלום בית און הער דעם קול פון צדיק, וועסטו בודאי האבן שלום בית.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ז' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר

נעם די שכל וועט דיר גוט זיין:

ווען די ווייב זאגט דיר אז זי איז וויי געטון געווארן פון דיר וכו', זאלסטו איר נישט אנהייבן מסביר זיין פארוואס דו האסט עס געטון, און וואס דו האסט געמיינט וכו' וכו', ווייל דאס וועט נאר ערגער מאכן. אז זי זאגט: "דו האסט מיך וויי געטון" – איז דא איין זאך און נאר איין זאך צו זאגן: "זיי מיר מוחל", און אז זי זאגט: "יעדע מאל טוסטו דאס צו מיר, און נאכדעם מאכסטו זיך אזוי בא'טעמ'ט און דו בעטסט איבער, יעדע מאל טוסטו דאס" – הייבט מען נישט אן שפילן מיט אירע געפילן, נאר מען בעט נאכאמאל איבער, און אז זי זאגט ווייטער: "דו ווייסט ווי שטארק דו טוסט מיך וויי וכו' וכו'", זאגט מען נאכאמאל: "איך בעט דיר, זיי מיר מוחל".

דו ביסט טאקע זייער קלוג, אבער ביסט נישט קלוגער פון מוהרא"ש, אז מוהרא"ש זאגט 'נישט טענה'ן מיט די ווייב, נישט אריינגיין אין ויכוחים, א ווייב דארף מען מכבד זיין, איר געבן גערעכט' – איז דאס אזוי, און אז דער הייליגער רבי זאגט קלאר (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רב), מען זאל אכטונג געבן נישט טענה'ן מיט די ווייב, נאר איבערבעטן און געבן גערעכט – איז קיינער נישט קלוגער פון דעם.

איך וויל זייער דו זאלסט האבן שלום בית, איך וויל זייער האבן נחת פון ענק. זאלסט מאכן א פלאץ פאר די שכינה, און דאס קען מען נאר אז מען בייגט איין די קאפ, מען זוכט נישט צו זיין גערעכט.

מוהרא"ש זאגט, דאס איז פשט אין רבינ'ס ווערטער (שם חלק א' סימן ו', אות ב): "לית כבוד", מען קען נישט זוכה זיין צו כבוד אלקים, צו שפירן דעם אייבערשטן, צו זיין ארומגענומען מיט די שכינה – "בלא כ"ף", אן די אות כ' וואס ווייזט אויף כפיפה, איינגעבויגן; נאר אז מען בייגט איין די קאפ, די 'כבוד עצמו', דורך איבערדרייען 'דָם' צו 'דֹם', מען זאל אפשווייגן אויף בזיונות, און ווען די ווייב שרייט מיאוס'ע ווערטער, "משוגע'נער", "צעדרייטער", "נאַר" – זאל מען נישט מדקדק זיין על בזיון כבודו.

איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין העלפן מיט ווייב מיט די קינדער.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ראה, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מרת ... תחי', קרית ברסלב

איך בין גרייט צו זיצן מיט ענק וויפיל שעה מען דארף נאר צו מאכן ביי ענק שלום בית, אבער איין זאך מוז זיך אויפהערן; מען קען נישט צונעמען דעם מאן'ס קליידער און די שליסל פון זיין קאר, מען קען נישט טון די זאכן, און ווער רעדט נאך צערייסן די כתובה; די זאכן קענען נישט געטון ווערן, דאס מאכט נישט בעסער, דאס מאכט נאר ערגער.

אז דער מאן קומט אהיים שפעט איז טאקע נישט גערעכט, אבער מען קען נישט טון די זאכן, און אז דער מאן קומט אהיים און ער איז צוגעקלעבט צו זיין טעלעפאן און ער הערט נישט ווען מען רופט אים, ער קלעבט צו זיין טעלעפאן - קען מען נאכאלץ נישט שלאגן, שטופן, אויסשפארן וכו'; דאס העלפט נישט, דאס מאכט נאר ערגער.

איך בין גרייט צו העלפן, איך דארף עס טון פשוט פאר מיין געזונט, איך ווער קראנק פון דעם, צו זען מיינע תלמידים ותלמידות זיך אזוי אויפפירן. איך בין גרייט צו זיצן מיט ענק וויפיל שעה עס וועט אויספעלן, אבער איין זאך, די זאכן מוזן זיך ענדיגן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, כ' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

איך קען נישט קומען צו זיך הערנדיג ווי דיין ווייב תחי' ווערט אזוי שטארק געטשעפעט פון איר משפחה צוליב דעם וואס זי נעמט חיזוק פון הייליגן רבי'ן, ווי קענען מענטשן זיין אזוי שלעכט? ווי קענען ברידער און שוועסטער זיין אזוי שלעכט? צו טשעפען א שוועסטער וכו' וכו'.

יעצט ווען זי גייט דאס אריבער זאלסטו זיין מער ליבליך און מער ווארעם, ווייל עס איז זייער ווייטאגליך ווען א משפחה האקט אפ קשר וכו'.

שטארק זיך און שטארק איר, עס וועט אריבערגיין, יארן גייען אריבער, מען ווערט עלטער, מען קוקט זיך ארום אויף די קינדער און אייניקלעך; אפילו ווען אלע קינדער און אייניקלעך בלייבן בדרך התורה, דאך זעט מען א גרויסע חילוק צווישן די קינדער און אייניקלעך וואס לעבן מיטן רבינ'ס עצות און מיט זיינע וועגן, די כיבוד אב ואם איז גאר אנדערש, די דרך ארץ איז מער, די חינוך הבנים והבנות איז כרחוק מזרח למערב; ביים סוף זענען אלע מודה אז דאס מערסטע נחת האט מען פון די ברסלב'ע קינדער און אייניקלעך.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

שריי נישט אין שטוב, שריי נישט אויף דיין ווייב; אז מען שרייט אויף די ווייב, מען כעס'ט זיך - טרייבט מען ארויס די שכינה פון שטוב. א ברסלב'ער חסיד דארף רעדן שיין צו די ווייב, ווייל דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג), אז מען דארף רחמנות האבן אויף די ווייב, מען דארף רעדן שיין צו איר און איר האלטן טייער.

זיכער ווען עס קומט שבת דארף מען זיך זייער אכטונג געבן צו רעדן שיין, ערב שבת דארף מען מער זיין פארזיכטיג נישט צו מאכן קיין לחץ אין שטוב, דער הייליגער חיד"א שרייבט אין ספר עבודת הקודש (מורה באצבע סימן ד, אות קמ), אז ערב שבת קומט דער שטן אין יעדע שטוב און ער ווארט נאר אז עס זאל אויסברעכן א מחלוקת צווישן מאן און ווייב, ער האט זייער מורא ווען מאן און ווייב פארטראגן זיך, בעיקר שבת קודש, ווייל ווען די מאן און ווייב פארטראגן זיך און לעבן צוזאמען באהבה ושלום, דעמאלט האט ער נישט קיין שום שליטה אויף זיי, ער ווערט ארויס געטריבן פון אזא סארט שטוב.

א גאנץ שבת זאלסטו נאר טאנצן און זיין זייער פרייליך, דער רבי האט זייער אסאך גערעדט פון זיין פרייליך שבת. איינמאל פרייטאג צו נאכטס איז רבי נתן געווען ביים רבי'ן, דער רבי האט אים געפרעגט: "הַאַתָּה שָׂמֵחַ בְּשַׁבָּת", ביסט פרייליך שבת? האט רבי נתן געענטפערט: "איך ווער אסאך מאל זייער ערנסט", האט אים דער רבי געזאגט: "לֹא כָּךְ הוּא, הָעִקָּר הוּא שִׂמְחָה", שבת דארף מען זיין נאר פרייליך. דעמאלט האט דער רבי געזאגט די תורה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", שבת דארף מען זיין זייער פרייליך און גוטמוטיג, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און זייער טייער, עיין שם.

מאך פרייליכע סעודות, דיינע קינדער וועלן דאס געדענקען זייער גאנץ לעבן, און אויב חס ושלום דו וועסט שרייען ביי די סעודות וועלן דיינע קינדער ווערן צעקלאפטע נפשות. זאלסט זיך מוסר נפש זיין צו מאכן פרייליכע סעודות, ווייל די סעודות שבת זענען זייער הייליג. דער הייליגער זוהר זאגט (יתרו, פד.): "רַבִּי אַבָּא כַּד הֲוָה יָתִיב בִּסְעוּדָתָא דְשַׁבְּתָא הֲוָה חָדֵּי בְכָל חַד וְחַד", רבי אבא ווען ער איז געזיצן ביי די שבת'דיגע סעודה איז ער געווען זייער פרייליך; קוק אריין די שטיקל זוהר וואס מען פירט זיך צו זאגן ביי די סעודה, וואו עס ווערט דערציילט דאס גרויסקייט פון די דריי סעודות שבת, ווי אזוי די הייליגע צדיקים פלעגן עסן די שבת'דיגע סעודות; זיי זענען געזיצן ביי די סעודות מיט א מורא'דיגע פרייד, ווייל די סעודות שבת איז משפיע אמונה פאר זיך, פאר די שטוב און פאר די קינדער.

היינט איז דער יארצייט פון הייליגן בעלזער רב זכותו יגן עלינו, מיר דארפן זוכן ביי די צדיקים מיט וואס מיר קענען זיי נאכמאכן, מיט וואס מיר קענען זיך לערנען פון זייערע הייליגע וועגן. דער הייליגער בעלזא רב זכותו יגן עלינו, ווען ער איז געזיצן שבעה נאך זיין ברודער דער בילגורייער רב זכרונו לברכה איז געווען ביי אים איינער פון די גרויסע רבי'ס, נאכן זאגן דעם נוסח "המקום ינחם אתכם" וכו', האט ער צוגעלייגט: "מען זאל נישט וויסן פון קיין צער", דער הייליגער בעלזא רב איז געווארן זייער צעקאכט און זיך אנגערופן: "צער?! דער אייבערשטער האט מיר נאך קיינמאל נישט מצער געווען"; ער האט דאס איבערגעזאגט אפאר מאל: "צער?! דער אייבערשטער מאכט נישט קיין צער".

א פרייליכן שבת.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת עקב, י"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

געב גוטע ווערטער אין שטוב, לויב אויס דיין ווייב, אויך זאלסטו איר אויסרימען מיט איר איידלקייט, מיט איר צניעות, און חס ושלום איר אראפרייסן מיט איר ערליכע לבוש, און זיכער ווען עס קומט צו די הייליגע זאך פון זיך אפשערן - זאלסטו איר שעצן און איר אויסלויבן. ווייל דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכה:): "תּוּנְבָא לֵיתֵי" א קללה זאל קומען, "עַל הַהוּא בַּר נָשׁ" אויף דעם מענטש, "דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ" וואס לאזט זיין ווייב, "דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר" אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען, "וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר" און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, "לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ" זיך שיין צו מאכן, "גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא" איז זי גורם אז עס זאל הערשן ארעמקייט אין שטוב, "וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא" און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, "וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא" אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב; זאלסטו איר אויסלויבן און אויסרימען.

אנטלויף פון חכמות, פיר זיך מיט תמימות, זע אז דיין שטוב זאל זיין געבויט אויף צדיקים, דיין שטוב זאל זיין געבויט אויף תמימות, טרעט נישט איין טריט אוועק פון די צדיקים. ווייל דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן יב): "וְעִקָּר הַיַּהֲדוּת הוּא רַק לֵילֵךְ בִּתְמִימוּת וּבִפְשִׁיטוּת, בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת", דער עיקר אידישקייט איז ווען מען פירט זיך פשוט אן קיין חכמות; "וְיֵשׁ שֶׁקִּלְקְלוּ הַרְבֵּה, כְּגוֹן הָרְשָׁעִים הַגְּדוֹלִים מְאֹד הַמְפֻרְסָמִים, שֶׁהִטְעוּ אֶת הָעוֹלָם, וְהַכֹּל הָיָה עַל יְדֵי חָכְמָתָם וְשִׂכְלָם", אסאך רשעים וואס האבן פארדרייט די וועלט מיט זייערע טעותים איז אלעס געקומען ווייל זיי האבן גענוצט זייער חכמה; קודם רעדט מען אויף צדיקים, נאכדעם גייט מען ארויף צו די פריערדיגע דורות, מען לאכט אפ פון זיי, מען מיינט אז מען פארשטייט בעסער, מען האלט זיך קלוגער, אבער ביים סוף זעט מען דעם חילוק פון דער וואס האט געפאלגט וואס צדיקים זאגן און דער וואס איז געגאנגען מיטן אייגענעם שכל.

מיר גרייטן זיך שוין צו אונזער נסיעה קיין אומאן, זיין ביים רבי'ן ראש השנה; אין אכט אין דרייסיג טעג פארן מיר קיין אומאן, אז דו ווילסט דיין ווייב זאל דיך נישט שטערן פון קומען ראש השנה צום רבי'ן - זאלסטו איר מכבד זיין און זיך אויפפירן ווי א ברסלב'ער חסיד פירט זיך אויף, מיט דרך ארץ, רעד צו איר שיין, טשעפע איר נישט, וועט זי דיר נישט אפהאלטן פון קומען צום רבי'ן. מוהרא"ש זאגט, דער שופר בלאזט ראש השנה גוט ווייל א גאנץ יאר ליגט זי אין ארון הקודש, אזוי אויך אז א גאנץ יאר רעדט מען שיין צו די ווייב, מען קריגט זיך נישט מיט איר און מיט די שווער און שוויגער - וועט מען נישט מאכן קיין סקאנדאל ווען דו וועסט פארן קיין אומאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ואתחנן, י"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

דיין ווייב זאגט זי האט דיך ליב אבער אויך האט זי א שרעק פון דיר, דאס איז זייער נישט גוט און עס קען זיך שפעטער זייער נישט גוט ענדיגן, זי האט מורא פון דיין שרייען און דיין קוועטשן וכו', עס טאר נישט זיין קיין פחד אין שטוב, אן אימה יתירה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין ו:): "לְעוֹלָם אַל יַטִּיל אָדָם אֵימָה יְתֵירָה בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ", מען זאל נישט לייגן קיין פחד אין שטוב, ווייל עס קען ברענגען שרעקליכע זאכן.

דיין ווייב זאגט זי האט דיך ליב, זי וויל נישט איך זאל דיר אראפקוקן וכו', איך קוק דיך נישט אראפ; וואלט איך דיך אראפגעקוקט וואלט איך דיר נישט געשריבן, אז איך שרייב דיר איז דאס נאר ווייל איך האב דיך ליב און איך וויל דיר לערנען ווי אזוי מען רעדט צו א ווייב מיט דרך ארץ, א ווייב איז נישט קיין שלאק, די ווייב איז נישט קיין משרת, וויל איך דיר בעטן דו זיי נישט דער פריץ און דיין ווייב דיין משרת, דו זיי א קעניג און דיין ווייב די קעניגן...

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת עקב, ט"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך האב גערעדט צו אייער מאן, אויך האב איך אים געשריבן ער זאל פאררעכטן וכו', נישט ווארפן קיין פחד אויף אייך וכו'.

אויף אייער פראגע אז איר מורא צו וויינען ווען ער שרייט אויף אייך ווייל איר ווייסט פון די מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (כתובות סב:), איר ווילט נישט אייער מאן זאל געשטראפט ווערן, אבער פון די אנדערע זייט שפירט איר ווי דאס בארירט אייך.

איר מעגט וויינען, און אז עס וועט חס ושלום נאכאמאל פאסירן, ער וועט שרייען קולות אויף אייך אדער דערקוטשען (עס זאל נישט פאסירן), זאלט איר יא וויינען, דאס וועט אים דערשרעקן, ער וועט כאפן אז ער קען נישט שרייען און ווארפן א פחד, ווייל אייער מאן איז נישט קיין שלעכטער, עכט עכט וויל ער אייך נישט וויי טון, ער פארלירט זיך, ער פארגעסט זיך, און דאס מאכט אים שרייען וכו', און אז איר וועט אויסשיסן אין א געוויין וועט ער אייך זיכער איבערבעטן, און במילא וועט נישט זיין קיין סכנה.

שטארקט זיך, בעטס דעם אייבערשטן אז די ליבשאפט זאל זיך נישט אפקילן, איר זאלט האבן חן אין זיינע אויגן, און ער זאל האבן חן אין אייערע אויגן. תפילה איז אזוי שטארק, א שאד מען איז מזלזל אין דעם; וואלט מען געגלייבט אין תפילה, וואלט מען געהאט א שטארקע אמונה – וואלט מען שוין לאנג גע'פועל'ט.

ובכן, ווען איר צינדט אן די שבת לעכט, איר לייגט די הענט אויפן פנים – זאלט איר בעטן א שטילע תפילה צום אייבערשטן:

"הייליגער באשעפער מאך ליכטיג אונזער שטוב, מאך רוען דיין שכינה אין שטוב, העלף מיר איך זאל ליב האבן מיין מאן, איך זאל אים אזוי ליב האבן אז איך זאל נישט נערוועז ווערן ווען ער זאגט און מוטשעט וכו', און אויב ער פארלירט זיך און שרייט – זאל איך נישט ווערן וויי געטון, איך זאל בלייבן פרייליך און ווייטער נאר זען גוטס אין אים".

אזוי זאלט איר טון, און אויך אינמיטן די וואך קען מען בעטן ביי די לעכט, די הייליגע חכמים זאגן (בראשית רבה ס, טו), אז ביי די הייליגע אמהות שרה און רבקה האט א גאנצע וואך געברענט די לעכט, זיי האבן זיך שטענדיג מתבודד געווען.

וואויל איז דער וואס לעבט מיט תפילה, דער לעבט א חיים טובים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת דברים, ה' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

איך וויל דיך מחזק זיין אויף די זאך וואס דיין ווייב ערווארט פון דיר, אביסל שמועסן, רעדן, אויסהערן.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כ:): "רוֹצֶה אִשָׁה בְּקַב וְתִּפְלוּת", א פרוי וויל ענדערש ווייניג געלט, ווייניג עסן, אבער אסאך שמועסן, פארברענגען, רעדן, אויסהערן, "מִתִּשְׁעָה קַבִּין וּפְרִישׁוּת", פון אסאך עסן, אסאך געלט, און נישט לעבן אינאיינעם.

מיט די בריוו מיין איך דיר נישט צו קלאפן, חס ושלום, דו ביסט א גוטע מאן, א גוטע מענטש, איך האלט פון דיר, די זאך איז נאר אז א פרוי דארף מער דאס שמועסן ווי א מאן, זי וויל רעדן, אויסשמועסן, אויסקנעטן, און אז מען געבט זיי דאס – מאכט מען זיי פרייליך, און אז די ווייב איז פרייליך – איז דאך גאר גוט; דאן איז די משפחה פרייליך, און אזוי ווערט דער מאן פרייליך, און עס גייט ווי א רינג, שטערקער און שטערקער.

דעריבער זאלסטו פרובירן צו מאכן צייט צופרי און ביינאכט רעדן צו דיין ווייב, ובעיקר אויסהערן.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ... נרו יאיר

צו האבן שלום בית דארף מען געדענקען וואס מוהרא"ש האט אונז שטענדיג געזאגט, מען זאל נישט זוכן צו זיין גערעכט, נאר זוכן צו זיין קלוג, ווייל נאר אזוי קען מען האבן שלום בית; אז מען געבט נאך, מען איז א מוותר, מען קען זיך איינבייגן די קאפ, און נישט זיין גערעכט, נאר אזוי איז דא א שאנס צו האבן א זיסע שלום בית.

טייערער ברודער, זוך נישט צו זיין גערעכט, אוי ואבוי ווען מען זוכט צו זיין גערעכט, מען לעבט אפ א ביטערע לעבן און מען ווייזט אויף יעדן איינעם אז מען איז גערעכט, וואו מען גייט און וואו איז מען יעדן איינעם מסביר ווי גערעכט מען איז און ווי נישט גערעכט די ווייב איז; און? וואס איז יעצט? יעצט איז שוין גוט? יעצט איז פיין? ניין, גארנישט טוישט זיך נישט, מען ליידט ווייטער, ווייל מען וויל נישט איינבייגן די קאפ פארן אייבערשטן.

איך בעט דיר ליבער ברודער, פון היינט זאלסטו זיין קלוג און נישט זוכן צו זיין גערעכט; וועסטו נאך זוכה זיין צו א גוטע זיסע שלום בית, ווי צוויי טויבעלעך אין א זיסע חלום.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מרת ... תחי'

וויסן זאלט איר, אייער מאן איז אריבער פון זיין טאטע שרעקליכע פיין, זיין טאטע איז א רוצח, ער האט אים אזוי געפייניגט ביז ער האט אים פארברענט זיין מח, און יעדע מאל איר וועט רעדן צו אייער מאן, אויב וועט ער שפירן ווי איר האלט אים פאר – וועט ער גלייך אנהויבן מיט ליגנט וכו', אזוי ווי אלס קינד און אלס בחור; דאס טוט ער נישט פאר שלעכטס, ער טוט דאס נישט אייך אויסצושפילן, דאס פאסירט פון זיך אליין, פון געוואוינהייט וכו'.

איר וויינט, איר דארפט א מאן, איר שפירט ווי איר לעבט אן א מאן, איר שפירט ווי איר האט נאך א קינד אין שטוב, איר זענט אויס מענטש, איר זאגט איר קענט נישט ווייטער אזוי אנגיין; טייערע מרת ..., איר זאגט דאך אזוי גוט, איר אליין זאגט די עצה, איר שפירט ווי איר לעבט מיט נאך א קינד, איז וואס טוט איר ווען אייער קינד פירט זיך אזוי אויף, זאגט ליגנט, דרייט ארום? וואלט איר נישט אוועק געווארפן די קינד, נאר געקוקט אויף די מעלות און געזוכט די פינטלעך גוטס, און ערווארטעט אז זיין ווייב זאל לעבן שיין מיט אים, אזוי אויך מיט אייער מאן, זוכט דאס גוטס, און דאנקט דעם אייבערשטן אז ער איז א גוטער, א ווייכער, א גוט הארץ, ער האט טאקע נישט די שטארקקייט וכו', אבער ער איז דאך פול מיט מעלות; אז איר וועט אזוי טון – וועט זיך אלעס איבער דרייען לטובה.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר

זאג דיין ווייב זאל מער נישט איבערטרעטן דעם שוועל פונעם דאקטער וואס זי פלעגט ביז אהער ניצן, נאכדעם וואס ער האט איר אזוי אנגעשראקן אן רחמנות אז ענק וועלן האבן השם ישמרינו... זי זאל גיין צו א דאקטער וואס האט הארץ און געפיל, א דאקטער וואס קוקט אויף איר אלס א מענטש, נישט ווי א נומער.

בנוגע זיך אריבערציען אין שטעטל; איך וועל מיך זייער פרייען, מיר האבן פאר דיר א פרנסה, א מלמדות פאסטן, אבער אז דיין ווייב תחי' איז נאכנישט גרייט צו קומען – זאלסטו איר נישט דרוקן, נעם נישט די גאולה פאר די צייט, ענדערש ווארט אביסל און ווען זי וועט וועלן קומען וואוינען אין שטעטל וועסטו קומען.

מאך זיך א קביעות אפאר מינוט וואס דו דאנקסט דעם אייבערשטן און דו בעטסט אים, דאס – און נאר דאס – איז ברסלב'ע חסידות.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת פנחס, מברכין אב, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אז מען שרייט אויף דיר - שווייג, און אז עס איז אין שטוב - זאלסטו זיכער אפשווייגן, און אז דיין ווייב רעדט צו דיר נישט שיין - זאלסטו דאס נעמען פאר כפרת עוונות; וואלסטו געוואוסט וואס מען קומט אפ מיט דעם וואס די ווייב רעדט שטעכעדיג, מיט זלזול; וויפיל עונשים קשים ומרים מען נעמט אראפ - וואלסטו דאס אנגענומען מיט ליבשאפט.

איך בעט דיר מיין ליבער טייערער קינד, שווייג און שווייג, און ווען דו האסט מער נישט כח, דו שפירסט אז דו קענסט מער נישט, אלעס האט א שיעור - זאלסטו שווייגן, נעם עס אן באהבה, דאס וועט אראפנעמען פון דיר אלע ראסט און שמוץ. ווייל ווען מען זינדיגט, מען קוקט איין שלעכטע קוק, מען האט איין שלעכטע מחשבה...

מוהרא"ש זאגט אז דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז מגלה געווען א סוד, ווער עס איז פוגם במחשבה - ליידט פון די קינדער, ווער עס איז פוגם בדיבור - ליידט פון די ווייב, און ווער עס איז פוגם במעשה - ליידט פון מענטשן. מוהרא"ש איז מסביר די ווערטער, אז מען היט נישט דעם דיבור, מען ענטפערט צוריק - דעמאלט ליידט מען אין שטוב, ווייל מען טאר נישט ענטפערן אין שטוב, מען טאר נישט אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט. דאס איז וואס די הייליגע חכמים זאגן (חולין פט.): "אמר רבי אילעא, אין העולם מתקיים אלא בשביל מי שבולם את עצמו בשעת מריבה", די וועלט שטייט נאר אויב מען האלט איין דעם דיבור ביי א קריגעריי, מען ענטפערט נישט צוריק, און אויב מען ענטפערט, מען טוט וויי - פאלט איין די וועלט.

יעצט קומט שבת, וויל איך דיר בעטן זאלסט זיך בארעכענען און זיך שוין אויפהערן קריגן, און אז דיין ווייב איז די וואס הויבט אן קריגן, זי הויבט אן פארשעמען - זאלסטו חס ושלום ענטפערן, איך בעט דיר שווייג און שווייג, און ווען דו האסט מער נישט קיין כח - זאלסטו זיך אפרוען און שווייגן, און אז זי שרייט - זאלסטו זיך פארשטעלן ווי דו ביסט ביים בית דין של מעלה און מען איז דיך דן אויף דיינע מעשים און די בזיונות נעמט אלעס אוועק.

איך בין אין שטעטל זומער, איך בין זיך מחי'; א ריינע פלאץ, א פרייליכע פלאץ, אינדערפרי לערנען איך דעם בלאט גמרא מיט אינגעלייט, און ביינאכט זיץ איך מיט די בחורים און מיר רעדן פון רבי'ן.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

ווען דו ביסט געווען ביי מיר מיט דיין ווייב, האבן מיר גערעדט אז דו ווילסט דיינע קינדער זאלן גיין חסידי'ש, מיט פיאות, און זי וויל די קינדער זאלן גיין קליינע פיאות אויף די אויערן; דו ווילסט וויסן וואס איז ריכטיג.

דאס ווייסטו אוודאי אז מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט זיך באהאלטן די פיאות פון די חתונה, ווייל די רביצין האט נישט געוואלט אראפגעלאזטע פיאות, למען השלום בית האט ער דאס געטון, און אין די זעלבע צייט האט מוהרא"ש זיך מתבודד געווען מיט טרערן, געוויינט און געבעטן דעם אייבערשטן אז זיין ווייב זאל נישט מאכן קיין עסק פון דעם, זי זאל יא הנאה האבן פון פיאות, ביז איין טאג האט מוהרא"ש זיך צוריק אראפגעלאזט זיינע פיאות.

אזוי זאלסטו טון, קריג זיך נישט מיט דיין ווייב, מאך נישט קיין גאראטשקע, און אין די זעלבע צייט זאלסטו גיין התבודדות אז דיין שטוב זאל זיין געבויט ערליך און הייליג, קינדער מיט בארד און פיאות און א מאמע מיט א צוגעדעקטע קאפ און אפגעשוירן וכו' וכו', ווייל מיט תפילה קומט מען אן זייער ווייט און זייער שיין.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן

טייערער ...

ווען דו קומסט אהיים זאלסטו העלפן אין שטוב, נעם ארויס די קליינע קינדער, גיי א שפאציר מיט זיי און דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, קענסט מיט איין גוטע טון אויפטון צוויי זאכן; איינס, דיין ווייב וועט האבן אפאר מינוט צו אטעמען, זי איז איבערגעשטרענגט מיט די פיצלעך קינדער, זי וועט קענען כאפן איר אטעם און אין די זעלבע צייט וועסטו זיך מתבודד זיין. ערשט וועסטו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים אז דו ביסט געזונט, דיין ווייב און די קינדער זענען געזונט, און אויף די נס אז דו ביסט חתונה געהאט מיט ליכטיגע קינדער, און אויך וועסטו זיך קענען אביסל אויסוויינען צום אייבערשטן, אים בעטן אויף שמחה, אויף שלוות הנפש, אויף שלום בית, אויף פרנסה בריווח, אויף נחת פון די קינדער, ועל כולם זוכה זיין צו זיין דבוק צום אייבערשטן, לעבן מיט אים.

וואויל איז דעם מענטש וואס האט רחמנות און געפיל צו זיין ווייב, וואויל איז דעם אינגערמאן וואס פארשטייט די פלאג און די מיה פון זיין ווייב, ער איז איר מחזק, ער העלפט מיט וואס ער קען נאר.

איך האב דיך זייער ליב, איך ווייס עס וועט דיר גרינגער ווערן, יעצט איז אלעס איבערגעשטרענגט, יעצט איז א צייט צו העלפן אין שטוב.