בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - די ריכטיגע וועג ווי אזוי מען מעג באשטראפן א קינד
חינוך הילדים, מלמדים, שבת ליכט, חדר

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי קדושים, ה' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי', צפת


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס איז נישט די וועג, מען טאר נישט באשטראפן א קינד מיט נישט געבן עסן; דאס וואס איר זאגט, איר האט געהערט אז איך טו דאס מיט מיין קינד, איך באשטראף מיט נישט געבן עסן - איז נישט ריכטיג, איך טו דאס נישט; מען טאר נישט באשטראפן א קינד מיט נישט געבן עסן, מען קען באשטראפן מיט נישט געבן א נאש, אן איבריגע זאך אין לעבן - אבער נישט מיט עסן; בפרט ווען דאס קינד האט נאך גארנישט געגעסן א גאנצן טאג.


מען קען נישט דרוקן אויפן קינד. עס איז דא פון הייליגן רבי'ן א גאנצע קאפיטל אין ספר חיי מוהר"ן (סימנים תל-תלה) פון זיך נישט עקשנ'ען און נישט דרוקן אויף קינדער; וואס ווייסט איר פארוואס ער האט נישט געוואלט גיין אין חדר, אפשר מאכט דער רבי א געשפעט ווען א קינד קומט שפעט אין חדר, און אז איר האט אים באצווינגען צו גיין אין חדר - איז ער ניטאמאל געגאנגען אין חדר, ער האט זיך געדריידט אין גאס, דאס איז דאך א גרויסע סכנה.


עס איז היינט דא מלמדים וואס זענען רוצחים. מענטשן מיינען, אמאל האט מען גע'רצח'ט די קינדער, היינט איז גוטע צייטן; עס איז נישט וואר, עס איז היינט דא מלמדים וואס צעקלאפן קינדער אויף א וועג אז דאס קינד זאל בלייבן צעקלאפט זיין גאנצע לעבן.


א מלמד דערציילט, ער האט מיטגעהאלטן יעצט א מעשה אין א תלמוד תורה וואס האט א גאר גוטע נאמען, די בעסטע משפחות שיקן דארט. א קינד פון כיתה א' האט אנגעהויבן בעטן זיין מלמד ער וויל אהיים גיין, דער מלמד זאגט אים: "אויב דו ווילסט אהיים גיין - גיי צום מנהל". ער גייט צום מנהל און זאגט: "איך וויל אהיים גיין". דער מנהל קומט אריין אין כיתה, ער מאכט שטיל די כיתה און פרעגט: "ווער האט א דאלי אין שטוב?" אלע קינדער שרייען אויס: "איך!" פרעגט דער מנהל די קינדער: "א דאלי גייט אין חדר?" שרייען אלע: "ניין!" פרעגט דער מנהל: "ווער גייט אין חדר? נאר וואוילע קינדער!" און דער מנהל דריידט זיך אויס צום אומשולדיגן קינד, און הויבט אן לאכן פון אים: "דו ווילסט אהיים גיין ווייל דו ביסט א נישט וואוילער קינד, ווייל נאר וואוילע קינדער ווילן זיין אין חדר".


וואס מיינט איר? דעם קומענדיגן טאג - דערציילט דער מלמד, נישט דער כיתה א' מלמד, א מלמד פון אן אנדערע כיתה, ער הערט ווי די קינדער מאכן חוזק פון דעם קינד, זיי שפעטן, אלע באזינגען אים: "דו ביסט א דאלי, דו ביסט נישט א וואוילער קינד"; פרעג איך אייך, מעג אזא איינער זיין א מנהל אין א חדר? נעמען א קליין קינד, אן אומשולדיג קינד און אים צעקלאפן און אים צונאר מאכן?!


אגב, אין שטעטל, אונזער קינדערגארטן מלמד דערציילט מיר, ער האט א קינד אין כיתה וואס פון אנהויב יאר יעדן טאג, פון מיטאג צייט - הויבט ער אן קוועטשן: "רבי, איך וויל אהיים גיין"; זאגט מיר דער מלמד: "איך זאג אים, 'מען גייט שוין כמעט אהיים', און דער קינד בארואיגט זיך", א שעה שפעטער הויבט ער נאכאמאל אן קוועטשן: "איך וויל שוין אהיים גיין", און דער מלמד ווערט נישט נערוועז, ער ציט אים נישט ביים אויער, ער מאכט נישט קיין געשפעט פון אים, ער זאגט אים נאכאמאל מיט א שמייכל: "נאך אביסל גייט מען אהיים".


בעטס דעם אייבערשטן פאר אייערע קינדער, ביי די שבת ליכט זאלט איר בעטן פאר זיי, און גייט אום מיט זיי מיט ליבשאפט און געדולד - וועט איר האבן נחת פון זיי אלע.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.