בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - רעד שיין צו דיין ווייב, וועט אלעס ווערן גלאטיג
אמונה, שלום בית, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אלעס וואס דו שרייבסט.


די לעצטע פאר שורות שרייבסטו: "איך וויל בעטן דעם ראש ישיבה אויב מ'קען העלפן מיר און מיין ווייב; איך ווייס נישט פארוואס איך האב נישט געשריבן ביז יעצט, אבער מיר זענען שוין חתונה געהאט איבער א יאר, מיר האבן שוין ברוך ה' א קינד, אבער עס איז נאכאלץ נישט גלאטיג".


טייערע ליבער ... נרו יאיר, אויב דו ווילסט די שכינה הקדושה זאל רוען ביי דיר אין שטוב, דו ווילסט האבן אן אמת'ע שלום בית - איז דאס נאר מעגליך אז דו וועסט זיך איינבייגן דיין קאפ פאר'ן אייבערשטן, דו וועסט זיך מבטל זיין פאר אים; גארנישט וועלן - נאר טון רצון השם יתברך.


ווען מיר לערנען די הייליגע תורה זעען מיר ווי אזוי גרויסע צדיקים זענען געווען בטל ומבוטל צום אייבערשטן, אפילו די ווייב האט מצער געווען האבן זיי נאכאלץ געזוכט גוטס פאר זיי. די הייליגע חכמים דערציילן (יבמות סג.):ַב, הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", דער הייליגער אמורא רב, זיין ווייב האט אים אלץ מצער געווען, ווען רב האט געבעטן עפעס עסן האט זי אלץ געמאכט פארקערט, ביז דער זון האט דאס נישט געקענט אויסהאלטן, האט ער זיך אריינגעמישט און אויסגעשפילט די מאמע אז עס זאל זיין גוט פאר'ן טאט'ן, האט רב געזאגט ער זאל דאס נישט טון.


אזוי אויך דערציילן חכמינו זכרונם לברכה (שם): "רֶבִּי חִיָיא הַוָה קָא מְצַעֲרָא לֵיהּ דְבִיתְהוּ", רב חייא'ס ווייב האט אים מצער געווען, "כִּי הַוָה מְשַׁכַּח מִידִי, צִיֵּיר לֵיהּ בְּסוּדְרֵיהּ וּמַיְיתֵי נִיהֲלֵהּ", מיט דעם אלעם האט ער געזוכט איר גוטס, ווען ער האט געטראפן א גוטע זאך פאר איר האט ער דאס שיין איינגעפאקט און אהיים געברענגט פאר איר, האט אים רב געפרעגט, פארוואס ברענגסטו איר? פארוואס זארגסטו פאר איר? זי איז דיר דאך שטענדיג מצער! האט רב חייא געענטפערט: "דַּיֵּינוּ שֶׁמְגַדְלוֹת בָּנֵינוּ", אפילו זי אז מיך מצער וועל איך זוכן נאר איר גוטס, ווייל זי העלפט מיר מגדל זיין די קינדער, "וּמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", און זי ראטעוועט מיך פון עבירות.


מוהרא"ש פלעגט זיך שטענדיג פארוואונדערן ביי די גמרא, מען רעדט דאך דא פון רבי חייא, פון די גרעסטע צדיקים! מיר האבן נישט קיין השגה ווער רבי חייא איז געווען, די הייליגע חכמים זאגן (כתובות קג:): "כַּמָּה גְּדוֹלִים מַעֲשֵׂה חִיָיא וכו'", אפילו די צדיקים אויבן אין הימל זענען נישט זוכה צו זען זיין גרויסקייט וכו'; מיט דעם אלעם האט ער זיך אזוי אראפגעלאזט אין שטוב, געברענגט מתנות און אכטונג געגעבן אויף איר כבוד.


אז דו ווילסט זאכן זאלן ווערן מער גלאטיג - זאלסטו רעדן שיין צו דיין ווייב; געב איר גוטע ווערטער, זיסע ווערטער. קוק די זיסע ווערטער וואס די תורה דערציילט, ווי אזוי אדם הראשון האט גערעדט צו זיין ווייב. דער הייליגער זוהר זאגט (בראשית דף מט:): "הָא בְּסִימוּ דְּמִלִּין", דאס זענען די ווערטער וואס אדם הראשון האט גערעדט צו חוה, "לְאַמְשְׁכָא עִמָּהּ חֲבִיבוּתָא", כדי צו ציען צו איר ליבשאפט, "וּלְאַמְשָׁכָא לָהּ לִרְעוּתֵיהּ", זי זאל וועלן טון זיין ווילן, "לְאַתְעָרָא עִמָּהּ רְחִימוּתָא", און אויפצואוועקן די ליבשאפט; "חָמֵי כַּמָּה בְּסִימִין אִנּוּן מִלִּין", קום און זע די זיסע ווערטער וואס אדם הראשון האט גערעדט צו חוה, "כַּמָּה מִלֵּי דִרְחִימוּתָא אִנּוּן", אזויפיל ליבשאפט ליגט אין די ווערטער וואס ער האט איר געזאגט, "עֶצֶם מֵעֲצָמַי וּבָשָׂר מִבְּשָׂרִי, בְּגִין לְאַחֲזָאָה לָהּ דְּאִנּוּן חַד וְלָא אִית פִּירוּדָא בֵּינַיְיהוּ בְּכֹלָּא", מיר זענען איינס, מיר קענען זיך נישט צעטיילן, דו ביסט א חלק פון מיר.


עס איז כדאי דו זאלסט אריינקוקן וואס דער זוהר הקדוש זאגט (שם): "הַשְׁתָּא שָׁרֵי לְשַׁבָּחָא לָהּ", נאכדעם וואס אדם הראשון האט געזאגט די זיסע ווערטער פאר חוה, "עֶצֶם מֵעֲצָמַי וּבָשָׂר מִבְּשָׂרִי", - האט ער איר אנגעהויבן אויסלויבן, ער האט איר געזאגט: "לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה", דאס מיינט, "דָּא הִיא דְּלָא יִשְׁתַּכַּח כַּוָּותָהּ", נישטא נאך אזא ווייב ווי דיר, "דָּא הִיא יְקָרָא דְּבֵיתָא", דו ביסט די גאנצע כבוד פון אונזער שטוב, "כֻּלְּהוֹן נָשִׁין גַּבָּהּ כְּקוֹפָא בִּפְנֵי בְּנִי נָשָׁא", אלע אנדערע פרויען זענען ווי מאלפעס אנטקעגן דיר, "אֲבָל לְזֹאת יִקָּרֵא אִשָּׁה שְׁלִימוּ דְּכֹלָּא לְזֹאת וְלָא לְאַחֲרָא", דו האסט אלע מעלות, דו ביסט די בעסטע ווייב, "כֹּלָּא הוּא מָלֵי רְחִימוּתָא", אזעלכע שיינע ליבשאפט ווערטער האט אדם הראשון גערעדט צו זיין ווייב, "כְּמָא דְאַתְּ אָמֵר (משלי לא, כט) רַבּוֹת בָּנוֹת עָשׂוּ חָיִל וְאַתְּ עָלִית עַל כֻּלָּנָה".


איך האף דו וועסט ארייננעמען די ווערטער אין דיר, דו וועסט טון וואס דא שטייט - וועט אלעס ווערן גלאטיג, דער לעבן וועט דיר ווערן זיס און שיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.