בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תולדות, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

עס איז געווען זייער א שיינעם שבת אין ישיבה, מען האט זיך מחזק געווען מיט דעם הייליגן רבינ'ס התחזקות, מיר האבן גערעדט ביי שלש סעודות פון וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן שח), אז עס פינקט פארקערט ווי מענטשן מיינען, אז דער וואס האט אלעס - דער האט, און דער וואס האט נישט - דעם פעלט, עס איז פינקט פארקערט, דער וואס דארף גארנישט - דער האט אלעס. דאס איז פשט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ו, ד): "וְחַיֵּי צַעַר תִּחְיֶה, וכו', אִם אַתָּה עֹשֶׂה כֵן, אַשְׁרֶיךָ וְטוֹב לָךְ, אַשְׁרֶיךָ בָּעוֹלָם הַזֶּה וְטוֹב לָךְ לָעוֹלָם הַבָּא", ווי קען זיין 'וטוב לך לעולם הזה' - ווען מען האט גארנישט? מילא 'וטוב לך לעולם הבא' – פיין, אבער אז מען עסט א שטיקל ברויט מיט זאלץ און מען טרינקט אביסל וואסער וכו', אויף אזא איינעם זאגסטו 'וטוב לך לעולם הבא'?! זאגט דער רבי, ווי מער א מענטש האט און ווי מער א מענטש וויל באקומען די וועלט - אלץ מער פעלט אים און אלץ מער צער און יסורים גייט מען אריבער; נישטא קיין עולם הזה, נאר אז מען לויפט צום אייבערשטן און צו די תורה און מען אנטלויפט פון די וועלט - דעם איז גוט.

מיט דעם קען מען פארשטיין וואס שטייט אין פסוק (בראשית כד, א): "וַה' בֵּרַךְ אֶת אַבְרָהָם בַּכֹּל", דער אייבערשטער האט געבענטשט אברהם 'בכל', מיט אלעס, און די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא יז.): "שְׁלֹשָׁה הִטְעִימָן הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בָּעוֹלָם הַזֶה מֵעֵין הָעוֹלָם הַבָּא", דריי האבן זוכה געווען צו האבן אויף דער וועלט מעין עולם הבא: אברהם, יצחק און יעקב; ביי אברהם שטייט (בראשית כד, א): "וַה' בֵּרַךְ אֶת אַבְרָהָם 'בַּכֹּל'"; ביי יצחק שטייט (שם כז, לג): "וָאֹכַל 'מִכֹּל'", און ביי יעקב שטייט (שם לג, יא): "וְכִי יֶשׁ לִי 'כֹל'"; אז מען טראכט אריין זעט מען אז די הייליגע אבות זענען דורך שווערע ביטערע נסיונות, איז וואס זאגט מען זיי האבן געהאט אלעס? נאר וואס דען, ווען מען לעבט מיטן אייבערשטן, מען דארף גארנישט, מען וויל גארנישט, מען וויל נאר טון די רצון השם - דער האט אלעס, דער האט נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, ג): "עֲשָׂרָה נִסְיוֹנוֹת נִתְנַסָּה אַבְרָהָם אָבִינוּ", דער אייבערשטער האט אויספרובירט די אבות מיט ביטערע שווערע נסיונות, "וְעָמַד בְּכֻלָּם", זיי האבן נישט געהאט קיין קשיות אויפן אייבערשטן, דערפאר האבן זיי געהאט בַּכֹּל, מִכֹּל, כֹּל. אזוי ווי דער רבי האט דערציילט די מעשה פונעם הייליגן 'תם' (סיפורי מעשיות, מעשה ט) וואס האט גארנישט געהאט און אין די זעלבע צייט אלעס געהאט, ער איז שטענדיג פרייליך געווען, ער האט געהאט אלע פיינע מאכלים און משקאות, און אלע סארט קליידער וכו'.

מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים, מאך זיך א שיעור אין ספר אשר בנחל, וועסטו נישט זיין בקטנות הדעת, דו וועסט אנהויבן שפירן ווי דו האסט בכל מכל כל, דו וועסט שפירן טעם עולם הבא.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט אמונה, פארליר זיך נישט, דער אייבערשטער שטייט אונטער אלעס, ער איז באהאלטן אין דיין ביזנעס, אין אלעס וואס דו גייסט אריבער, עס וועט דיר בקרוב צוריק ברייטער ווערן, דו וועסט צוריק האבן גרויס שפע.

עס קען זיין אז דאס וואס דו גייסט אריבער וכו', איז נאר ווייל דער אייבערשטער וויל הערן דיין קול ווי דו געבסט א גוטע קרעכץ, און איין ווארט פון הארץ ארויס ווי דו בעטסט: "טאטע איך קען נישט מער, טאטע איך בין אזוי פארלוירן, טאטע העלף מיר, ראטעווע מיך, נעם מיך ארויס פון מיין צעקוועטשטקייט" וכו' וכו'.

קען זיין נאר צוליב דעם דארפסטו דאס אריבערגיין, דיר צו ברענגען נענטער צום אייבערשטן, דער אייבערשטער זאגט: "כִּי קוֹלֵךְ עָרֵב", דיין קול איז מיר זיס, "וּמַרְאֵיךְ נָאוֶה", און דיין אויסזען איז שיין (שיר השירים ב, יד).

טייערער ברודער, עס וועט דיר בקרוב בעסער ווערן, דו וועסט צוריק האבן גרויס שפע, נאר איין זאך בעט איך דיר, מאך זיך א קביעות, גיי יעדן טאג התבודדות. פאר מיט דיין קאר צו א שטילע פארק, א שטילע וואסער וכדומה, לאז די טעלעפאן אין קאר, גיי אביסל א שפאציר, קוק ארויף צום אייבערשטן און בעט אים: "באשעפער העלף מיר, באשעפער איך וויל זיין מיט דיר, איך וויל געדענקען פון דיר, איך וויל תכלית, איך וויל לערנען און דאווענען, און פאר דעם דארף איך פרנסה בריווח".

אוי ווי זיס, אוי ווי שיין, אוי ווי געשמאק – ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, מען באניצט זיך מיט התבודדות; מען זעט ישועות און מען ווערט געזונט, מען האט נישט מער די פאניק אטאקעס, ווייל די אמונה ווערט אזוי שטארק, ביז מען באקומט אייזערנע נערווען.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תולדות, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

אז דו גייסט אנהויבן ארבעטן אויף די לוח פאר קומענדיגע יאר, שנת תשפ"ו, וויל איך דו זאלסט טוישן די לימוד נ"ך, אנשטאט צוויי קאפיטלעך א טאג – זאלסטו מאכן איין קאפיטל א טאג און גיין מיט די סדר פון קהילת היכל הקודש ביבנאל, בנשיאות הרב רבי יצחק שליט"א. עס לוינט מיט צו גיין אויפן זעלבן סדר הלימודים, און נישט זיין אפגעטיילט.

שטארק זיך מיט אמונה, שטארק זיך מיט שמחה, נאר מיט אמונה און שמחה – קען מען אריבערגיין די וועלט, אריבערגיין אלע שטורעמישע וואסערן, אזוי ווי דער נביא זאגט (ישעי' מג, ב): "כִּי תַעֲבֹר בַּמַּיִם", אז דו גייסט אריבער שטורעמישע וואסערן, "אִתְּךָ אָנִי", געדענק אז איך – באשעפער – בין מיט דיר, "וּבַנְּהָרוֹת", און גרויסע טייכן - "לֹא יִשְׁטְפוּךָ" – וועלן דיך נישט פארשוועמען; נאר מיט אמונה, מען גלייבט אז דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר – נאר אזוי קען מען אריבערגיין די שווערסטע מצבים.

איך בעט פאר דיר, איך בעט פאר דיין ווייב, ענק זענען אין מיינע תפילות.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תולדות, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך בענק זיך אזוי צו דיר, איך האף צום אייבערשטן אז אלעס איז גוט ביי דיר, ביי דיין משפחה מיט דיין ווייב און קינדער.

בעט אויף אמונה, בעט יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף א קלארע לויטערע אמונה, ווייל דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לב), ווער עס האט אמונה, אפילו ער גייט אריבער שווערע טעג חס ושלום, "יוּכַל לְנַחֵם עַצְמוֹ", קען ער זיך טרייסטן, "וּלְהַחֲיוֹת אֶת עַצְמוֹ", און זיך מחי' זיין, "כִּי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יְרַחֵם עָלָיו", אז דער אייבערשטער וועט זיך דערבארעמען אויף אים, און אז אלעס איז לטובה און פאר זיין כפרה, "וּבַסּוֹף יֵיטִיב לוֹ הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", און ביים סוף וועט אים דער אייבערשטער גוט מאכן, "בָּעוֹלָם הַזֶּה אוֹ בָּעוֹלָם הַבָּא", אדער דא אדער שפעטער, אבער אן אמונה ווען מען גייט אריבער שוועריקייטן האט מען זיך נישט צו וועם צו ווענדן, נישטא קיין טרייסט.

דאס רעדן צום אייבערשטן און דאס בעטן דעם אייבערשטן, דאס אליין בויט אויף די אמונה, מען ווערט שטערקער און קלארער מיט די אמונה.

שכוח פאר אלעס וואס דו העלפסט די קהילה, דער רבי וועט דיר נישט שולדיג בלייבן.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

שלמה המלך זאגט (משלי יב, ה): "מַחְשְׁבוֹת צַדִּיקִים", די געדאנקען פון צדיקים – "מִשְׁפָּט", איז צו טון גערעכטיגקייט, "תַּחְבֻּלוֹת רְשָׁעִים", די געדאנקען פון רשעים – "מִרְמָה", איז פאלשקייט.

מען קען זאגן נאך א פשט, דער צדיק לעבט אמונה, אזוי ווי עס שטייט (חבקוק ב, ד): "וְצַדִּיק בֶּאֱמוּנָתוֹ יִחְיֶה", ער ווייסט אז דער אייבערשטער טוט נישט קיין אומרעכט, אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז בצדק ובמשפט, און ווען עפעס פאסירט ווייסט ער אז דאס איז מיט א חשבון צדק און ער איז נישט חשוד "דְעָבִיד דִּינָא בְּלֹא דִינָא" (ברכות ה:), דער אייבערשטער ברענגט נישט קיין שטראף ווען עס קומט נישט, אלעס אלעס איז פינקטליך מיט אן אויסגערעכנטקייט; דאס זאגט דער פסוק, 'מַחְשְׁבוֹת צַדִּיקִים', די געדאנקען פונעם צדיק, 'מִשְׁפָּט', איז אז דער אייבערשטער טוט אלעס מיט משפט, אזוי ווי מען האט געזען ביי צדיקים, ווען עס האט פאסירט עפעס שלעכט, פון א קלייניקייט ביז א גרויסע זאך, האבן זיי אלץ געזאגט: "צדיק הוא ה', דער אייבערשטער איז גערעכט".

מוהרא"ש דערציילט, דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו האט זיך אמאל זיין קנעפל צוריסן און אראפגעפאלן, האט דער הייליגער חתם סופר געזאגט: "איך ווייס פארוואס עס קומט מיר", ווייל די צדיקים לעבן מיט חשבון הנפש, מה שאין כן די רשעים, וואס האבן נישט קיין אמונה, זיי זאגן אז אלעס איז מרמה, אלעס איז פאלש חס ושלום.

וואויל איז דעם וואס איז דבוק צום צדיק אמת, וועט ער זוכה זיין צו אמונה, והבן למעשה.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן

... תחי', תלמידת בית פיגא בני ברק

איך פריי זיך זייער צו הערן שיינע גריסן פון אייערע לערערינס, אז איר פירט זיך מיט דרך ארץ און מיט גוטע מידות.

וואס איר דארפט זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן, בעטס אים אין אייער שפראך, אויף אידיש; רעדט צו אים אזוי ווי מען רעדט צו א גוטע פריינד, בעטס אים אלעס וואס איר דארפט.

דער עיקר זאלט איר בעטן אויף א שטארקע אמונה, צו געדענקען אז קיינער קען נישט טון דעם מענטש - נישט קיין שלעכטס און נישט קיין גוטס, נאר דער אייבערשטער - ער טוט אלעס ער מאכט אלעס, אויף דעם זאלט איר דער עיקר בעטן, ווייל ווער עס האט א שטארקע אמונה - דער האט אלעס. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים מא.): "דְדָּא בֵּיהּ כּוּלָא בֵּיהּ", דער וואס האט דעת - דער האט אלעס, "דְּלֹא דָא בֵּיהּ מַה בֵּיהּ", דער וואס האט נישט קיין דעת - האט גארנישט; וואס איז דעת? אמונה; דער וואס ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער, דער אייבערשטער האט באשאפן די וועלט, ער פירט די וועלט, ער האט אלעס געטון, ער טוט אלעס און וועט אלעס טון, נישטא גארנישט אויסער אים, אלעס איז נאר א פארשטעלאכץ פון אים - דאס איז דעת; אויב האט מען די פינטעלע דעת - האט מען שוין סיי ווי אלעס.

געבט א גרוס אייערע עלטערן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וזאת הברכה ב', י"א תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב יעצט געהערט די ביטערע נייעס אז דיין מאמע איז נפטר געווארן, דו ביסט געבליבן א יתום; איך וויל דיר שיקן מיינע טרייסט ווערטער: "המקום ינחם אתכם מתוך שאר אבלי ציון וירושלים", דער אייבערשטער זאל דיך טרייסטן, דו זאלסט נישט וויסן פון קיין צער.

טייערער ... נרו יאיר, האלט זיך שטארק מיט יראת שמים, האב שייכות מיט דיינע גוטע חברים תלמידי היכל הקודש, האב נישט קיין תרעומות אויפן אייבערשטן; גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס, און אז מען גייט אריבער שווערע טעג, מען האט פארלוירן א מאמע, עס ציפט אין הארץ, מען קען נישט בארואיגן די ווייטאג - דארף מען געדענקען אז דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס.

טייערער ... נרו יאיר, מאך א נחת רוח פאר דיין מאמע, לערן יעדן טאג משניות אויפן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן אפילו בלי הבנה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), פרוביר צו זאגן אכצן פרקים משניות, און אז דו קומסט נישט אן צו אכצן - זאלסטו זאגן וויפיל דו קענסט, דאס וועט מאכן גוט פאר איר נשמה, זי וועט ארויפגיין העכער און העכער אין גן עדן; אויבן אין הימל ווארטן די נשמות זייער שטארק אויף א משנה און א פרק.

דער אייבערשטער זאל טרייסטן דיין צעבראכענע הארץ און דיין צעבראכענע משפחה, און אונז אלע טרייסטן, ווייל מיר אלע זענען צעבראכן, יעדער איינער דארף ישועות.

וואויל איז דער וואס פארלירט נישט די אמונה, ער גלייבט אז אלעס איז פאר זיין טובה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך אנצוהויבן פונדאסניי, הויב אן פונדאסניי זיך בענקען צום אייבערשטן, און נעם אריין אין דיר אמונה, גלייב באמונה שלימה אז עס איז גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן; דומם צומח חי מדבר, הכל לכל איז אייבערשטער, ובכל תנועה ותנועה שם אלופו של עולם.

מאך נישט קיין מציאות פון קיינעם, קיינער קען דיר נישט העלפן, קיינער קען דיר נישט שלעכטס טון, אלעס איז נאר דער אייבערשטער, און אז דו וועסט דאס ארייננעמען אין דיר - וועסטו פטור ווערן פון אלע דיינע צרות, ווייל דער גאנצער גלות איז ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן.

ווען דו גייסט שטימען זאלסטו דאס מאכן נאר לפנים, פארגעס נישט פאר איין סעקונדע ווער דער פירער איז, ווער עס מאכט די פרייזן, די שטייער, וכו' וכו', אלעס דער אייבערשטער אליין.

מען האט שוין גערוקט דעם זייגער, עס הויבט זיך אן די גאלדענע נעכט. דער הייליגער צדיק רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו רופט אן די ווינטער נעכט - די 'גאלדענע נעכט', ווייל מען קען אין די נעכט זייער אסאך דינען דעם אייבערשטן; וויל איך דיר בעטן זאלסט נישט האלטן אין שטוב קיין קאמפיוטער, סמארטפאון, טעבלעט וכדומה, קוק נישט קיין מאוויס; נישטא נאך א זאך וואס פארברענט די נשמה פונעם מענטש ווי מאוויס.

קוק נישט קיין מאוויס, מאוויס ווארפט אראפ דעם מענטש אין די גרעסטע טומאה, מען איז נאכדעם פוגם בברית רחמנא לצלן, מען פארלירט אלעס. ווייל די עבירה פון הוצאת זרע לבטלה איז אזוי געפערליך, די הייליגע חכמים זאגן (נדה יג:): "כָּל הַמוֹצִיא שִׁכְבַת זֶרַע לְבַטָּלָה חַיָיב מִיתָה", ווער עס זינדיגט אין פגם הברית, ער איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן איז חייב מיתה, "כְּאִילוּ שׁוֹפֵךְ דָמִים", עס איז אזוי ווי איינער איז עובר אויף רציחה און שפיכות דמים, "כְּאִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדַת כּוֹכָבִים", עס איז אזוי ווי ער דינט עבודה זרה רחמנא לצלן; דאס אלעס קומט פון קוקן מאוויס רחמנא לצלן, דאס איז וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות נט:): "הַבַּטָּלָה מְבִיאָה לִידֵי זִמָּה וְלִידֵי שִׁעֲמוּם", ליידיגגיין ברענגט צו עבירות, און צו דעפרעסיע, אויך זאגט דער רבי (ספר המידות אות ניאוף, סימן י): "אִישׁ בָּטֵל שֶׁאֵין עוֹסֵק בְּשׁוּם עֵסֶק, עַל יְדֵי זֶה תַּאֲוָתוֹ מְרֻבָּה וכו'", דער ליידיגייער וואס טוט גארנישט - דער האט אסאך נסיונות און פאלט אראפ אין עבירות, עיין שם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת נח, כ"ה תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אוי געוואלד, קוק נישט קיין מאוויס; אז מען קוקט עקלדיגע מאוויס רחמנא לצלן - ווערט דער מח זייער פארדרייט, מען פארלירט די הייליגע אמונה, מען פארלירט אלעס.

קוק נישט קיין מאוויס וועסטו זוכה זיין צו אמת'ע שלום בית, די שכינה וועט רוען ביי ענק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת נח, כ"ו תשרי, שנת תשפ"ה לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

ווען עס איז טונקל און מען וויל מאכן ליכטיג, פארשטייסטו אז מען קען נישט נעמען א בעזעם און אויסקערן די טונקלקייט, מען קען נישט נעמען א פע"ן און ארויסבלאזן די טונקלקייט; איין עצה איז דא, אנצינדן ליכטלעך, נאר אזוי ווערט אויס טונקל, די זעלבע איז מיט שלעכטע מחשבות וכו', ספיקות וכו'; מען קען זיך נישט קריגן מיט שלעכטע מחשבות, מען קען נישט אויפהערן טראכטן די שרעקעדיגע זאכן וכו'. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עב), דאס איז די טבע פון שלעכטע מחשבות, ווי שטארק מען וויל דאס פארטרייבן - אלס שטערקער קומען זיי צוריק, איין עצה איז דא, אנצינדן ליכטלעך פון אמונה, טראכטן פונעם אייבערשטן.

ווען מען חזר'ט אמונה ווערט ליכטיג. יחזקאל הנביא דערציילט (יחזקאל מג, ב): "וְהִנֵּה כְּבוֹד אֱלֹקֵי יִשְׂרָאֵל בָּא מִדֶּרֶךְ הַקָּדִים, וְקוֹלוֹ כְּקוֹל מַיִם רַבִּים", ער האט געזען כביכול דעם אייבערשטן קומען אין די עזרה, "וְהָאָרֶץ הֵאִירָה מִכְּבֹדוֹ", און פלוצלונג איז די גאנצע וועלט ליכטיג געווארן; חזר'ן אמונה - דאס איז די עצה פטור צו ווערן פון אלע שלעכטע מחשבות.

"שוין גענוג נאכגעלאפן די בהמות" (עיין סיפורי מעשיות מעשה יא, מבן מלך ובן שפחה שנתחלפו) אנשטאט זיך פייניגן מיט מחשבות וכו', ספיקות ובלבולים וכו' - זאלסטו ארייננעמען אין זיך די אמונה, און אז אלעס איז דער אייבערשטער; וועט דיר ליכטיג ווערן.

היינט וועט זיין א פרויען צאמקום, (בדרך כלל איז דאס יעדע וואך מאנטאג), זע דיין ווייב זאל קומען; דו וועסט דאס מערסטע הנאה האבן, זי וועט אהיים קומען אויפגעפרישט און פרייליך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נצבים וילך, כ"ב אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וואס מאכסטו מיין טייערער ... נרו יאיר? איך האב שוין אזוי לאנג נישט געהערט פון דיר, איך האף אז דו שטארקסט זיך, און אפילו עס גייט אריבער אויף דיר שווערע טעג, דו ביסט עלנד, דו דארפסט זיין געזונט וכו', די דאקטוירים שרעקן דיך אן וכו' וכו' - דאך זאלסטו זיך נישט פארלירן, זאלסט גלייבן אינעם אייבערשטן און אים בעטן ער זאל דיר העלפן.

האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן, גלייב באמונה שלימה אז דער אייבערשטער טוט נאר גוטס און מאכט נאר דאס בעסטע פאר אונז. די הייליגע חכמים זאגן (אבות ה, ג): "עֲשָׂרָה נִסְיוֹנוֹת נִתְנַסָּה אַבְרָהָם אָבִינוּ עָלָיו הַשָּׁלוֹם וְעָמַד בְּכֻלָּם, לְהוֹדִיעַ כַּמָּה חִבָּתוֹ שֶׁל אַבְרָהָם אָבִינוּ עָלָיו הַשָּׁלוֹם", אברהם אבינו האט מען אויספרובירט מיט צען נסיונות און ער האט זיך דערהאלטן, ער איז נישט אוועק געגאנגען פון די אמונה, און ער האט ווייטער מגלה געווען די אמונה פאר די גאנצע וועלט, "לְהוֹדִיעַ כַּמָּה חִבָּתוֹ שֶׁל אַבְרָהָם אָבִינוּ עָלָיו הַשָּׁלוֹם", דאס ווייזט אונז ווי ווייט אברהם אבינו איז געווען דבוק צום אייבערשטן; ער איז נישט אוועק געגאנגען פון די אמונה אפילו ער איז דורך שווערע ביטערע נסיונות.

זיי שטארק מיט לייגן תפילין יעדן טאג, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מנחות מד.), ווער עס לייגט תפילין יעדן טאג - לעבט לאנג. אויך זאלסטו היטן שבת, זאלסט חס ושלום נישט ניצן די טעלעפאן שבת. די הייליגע חכמים זאגן (שבת קיט:): "כל המשמר שבת", ווער עס היט שבת - איז מען אים מוחל אלע עבירות; אויף די צוויי זאכן, אויף לייגן תפילין יעדן טאג און אויף היטן שבת - זאלסטו זיך מוסר נפש זיין.

גיי יעדן טאג אביסל התבודדות; זוך א שטילע גאס, א שטילע ווינקל, אין א פארק אדער א פעלד, אדער ביי א וואסער, און הייב אויף דיינע אויגן צום הימל, קוק ארויף און זאג: "הייליגער באשעפער איך בין אזוי עלנד, איך בין אזוי אליין, איך האב קיינעם נישט אויף דער וועלט, נאר דיך האב איך, נאר דו פארשטייסט מיך, נאר דו קענסט מיר העלפן, און נאר דו וועסט מיר העלפן".

דערצייל דעם אייבערשטן ווי לאנג דו זוכסט א שידוך: "הייליגער באשעפער, ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו חתונה האבן? ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו בויען א שטוב און צו ברענגען קינדער? רבונו של עולם דו ביסט א כל יכול, דו קענסט אלעס מאכן, דו האסט מיך באשאפן און דו געבסט מיר יעדע רגע לעבן, בעט איך דיר, אנא השם, געב מיר א שידוך".

טייערער ..., אז דו וועסט זיך דערהאלטן וועט זיין זייער שיינע זאכן פון דיר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו תחי', לעיקוואד

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס טוט מיר זייער וויי צו הערן וואס ענק זענען יעצט אריבער, ענק האבן פארלוירן וכו', נאכן זיך אזוי מוטשען מיט טריטמענטס וכו'; עס איז ענק זייער שווער, ענק זענען זייער צעבראכן.

איך בעט דיר טייערער ..., שטארק זיך מיט אמונה, דער אייבערשטער מאכט נאר גוט, דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, און אז עס זעט אויס שלעכט - איז דאס אויך גוט, דער אייבערשטער איז דער בעל הרחמים, ער מאכט נאר גוט.

שטארק זיך מיט אמונה, אזוי וועט אוועק גיין אלע פחדים, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות אות מפלת, סימן א): "עַל יְדֵי פַּחַד הָאִשָּׁה מַפֶּלֶת" דורך שרעק קען א פרוי פארלירן וכו'. אויך זאלסטו קויפן א מאגנעט פאר דיין ווייב זי זאל עס טראגן מיט זיך, דער רבי זאגט (שם, סימן ב): "סְגֻלָּה לְמַפֶּלֶת נְפָלִים שֶׁתִּשָּׂא אֶצְלָהּ מַגְנֵט", און אויך איז דא א סגולה: "גַּם תִּשָּׂא אֶצְלָהּ חֲתִיכַת עֵץ מִקֶּבֶר הַצַּדִּיק" זי זאל טראגן מיט זיך א שטיקל האלץ פון א קבר פון א צדיק; אז מען זעט א בוים העכער א קבר פון א צדיק - זאלסטו נעמען א קליין שטיקל צווייג און דאס האלטן מיט זיך, "גַּם יִתֵּן צְדָקָה", אויך איז צדקה א סגולה נישט צו פארלירן וכו'.

אויך זאל זי נישט גיין מיט גאלדענע צירונג, ווייל דער רבי זאגט (שם חלק ב', סימן א): "אִשָּׁה הַמַּפֶּלֶת נְפָלִים" א פרוי וואס פארלירט וכו' – "לֹא תֵּלֵךְ בְּקִשּׁוּטֵי זָהָב" זאל נישט גיין מיט קיין גאלדענע צירונג.

איך בין מתפלל פאר ענק און איך ווארט צו הערן בקרוב גוטע בשורות.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש פון ארץ הקודש, ה' עליהם יחיו

ווי גליקליך זענען מיר אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן וואס דערמאנט אונז פון דעם הייליגן באשעפער; וויפיל מיר פארגעסן און מיר גייען צוריק צו אונזערע שטותים - קומט דער רבי און וועקט אונז, און דערמאנט אונז מיר זאלן נאכאמאל טראכטן פונעם אייבערשטן, און בעט אונז מיר זאלן רעדן אפאר ווערטער צום אייבערשטן.

מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, וואס איז די לימוד פון הייליגן רבי'ן אנדערש פון אנדערע צדיקים? אלע צדיקים רעדן דאך פון די זעלבע זאכן; פון תורה, פון תפילה, פון אמונה וכו' וכו', וואס איז ברסלב? זאגט מוהרא"ש, אלע צדיקים ווייזן דיר א וועג ווי אזוי דו קענסט אנקומען נאנט ווערן צום אייבערשטן, דער צדיק זאגט - דורך תורה וועסטו אנקומען הויך, דער צדיק זאגט - דאס איז די וועג וכו', ווידעראום דער רבי זאגט אנדערש, דער רבי עפנט אונז די אויגן מיר זאלן זען אז 'דער אייבערשטער איז דא מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר', מען דארף נאר עפענען די מויל און אנהויבן רעדן צו אים.

נעכטן ביים שיעור האבן מיר גערעדט פון וואס די תורה זאגט (דברים טז, יח): "שֹׁפְטִים וְשֹׁטְרִים תִּתֶּן לְךָ בְּכָל שְׁעָרֶיךָ" מען זאל שטעלן מנהיגים, די שאלה איז ווי אזוי ווייסט מען צו וועלכער מנהיג צו גיין? מוהרא"ש דערציילט, מענטשן זענען געקומען צו א גרויסן צדיק און אים געפרעגט, זיי וואוינען אין א גרויסע שטאט מיט אסאך גוטע אידן, וועם זאלן זיי נעמען פאר א רבי? האט דער צדיק געענטפערט, עס שטייט אין די תורה: "שֹׁפְטִים וְשֹׁטְרִים תִּתֶּן לְךָ בְּכָל שְׁעָרֶיךָ",  מען זאלן ממנה זיין אין יעדע שטאט און אין יעדע געגנט רבנים און דיינים, וועלכער מנהיג זאל מען אויפנעמען? "אֲשֶׁר ה' אֱלֹקֶיךָ נֹתֵן לְךָ לִשְׁבָטֶיךָ" א מנהיג וואס שיינט אריין אין ענק 'דער אייבערשטער איז מיט דיר, דער אייבערשטער איז דא, רעד צו אים, בעט אים'.

אינטערעסאנט איז, ווען א תלמיד היכל הקודש רעדט מיט א פרעמדער, ווען יענער ווייסט נישט אז ער דרייט זיך אין רבינ'ס חדר, אין היכל הקודש - וועט יענער פרעגן: "דו ביסט ברסלב?" ווייל נאכן רעדן אפאר ווערטער און הערן ווי אין יעדע שמועס קומט אריין אייבערשטער, "אֲשֶׁר ה' אֱלֹקֶיךָ נֹתֵן לְךָ" - ווייסט מען שוין אז דאס איז א ברסלב'ער.

עס איז א גרויסע שמחה פאר אנשי שלומינו אין ארץ ישראל אז מיר האבן געעפנט די וואך נאך א שולע אין ארץ ישראל, מיר האבן געעפנט א בית פיגא אין בני ברק; איך באקום צוריק זייער שיינע גריסן ווי די לערערינס ארבעטן געטריי, מען לייגט אריין אין די קינדער אמונה פשוטה מיט שמחה.

א כתיבה וחתימה טובה און א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שופטים, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך וויל דיר מנחם זיין אויף די פטירה פון דיין טאטע עליו השלום, המקום ינחם אותך מתוך שאר אבלי ציון וירושלים, זאלסט נישט וויסן מער פון קיין צער און פלאג.

זאלסט רופן דיין מאמע יעדן טאג, מען דארף נישט ווארטן ווען עס פאסירט עפעס שלעכטס אנצוהויבן מכבד זיין די עלטערן, מען דארף שטענדיג רופן די עלטערן, און זיכער יעצט ווען דיין מאמע איז געבליבן אן אלמנה - זאלסטו זיך מאכן א קביעות צו רופן יעדן טאג דיין מאמע און איר אויסהערן אירע רייד.

אויך זאלסטו זיך מאכן א קביעות יעדן טאג נאך שחרית צו לערנען א פרק משניות מיט די טלית ותפילין לעילוי נשמת דיין טאטן עליו השלום, דאס איז די גרעסטע זאך וואס א קינד קען טון פאר די נשמה פון זיין טאטע, לערנען יעדן טאג א פרק משניות פאר זיין נשמה.

שטארק זיך, שטארק זיך מיט אמונה, דער אייבערשטער האט א פינקטליכע פלאן, די וועלט פירט זיך נישט אליין חס ושלום, די וועלט האט א מנהיג, א פירער, יעדע זאך איז מיט א פינקטליכער חשבון, און אויך פרנסה קומט פונעם אייבערשטן, עס האט נישט מיט א קלוגער קאפ אדער געלונגענע הענט, דער אייבערשטרע געבט פרנסה, בעט אים יעדן טאג מיט א תמימות און לב נשבר ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר געבן שפע ברכה והצלחה, זאלסט קענען מפרנס זיין דיין שטוב.

גיי יעדן טאג אין א ווינקל און זאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן, זאג אים אפאר ווערטער פון הארץ, און אז די הארץ איז קאלט און פארמאכט זאג אפאר ווערטער נאר מיטן מויל אן קיין געפיל, זאג: "רבונו של עולם העלף מיר, זיי מיך מקרב צו דיר, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין פרייליך, און געב מיר פרנסה, איך זאל קענען אפצאלן מיינע חובות, און העלף מיר מיט מיינע קינדער, איך זאל זען נאר נחת ביי זיי".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן דעם הייליגן רבי'ן וואס לייגט אין אונז אריין די ריינע אמונה. דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן" ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, "וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד" אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, "וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל" מען דארף האבן אמונה, אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, "רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים" נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן וואס לעבן בתמימות ופשיטות מיט אמונה אינעם אייבערשטן.

א מענטש מיט אמונה לעבט א זיסע לעבן, ער לעבט אן זארג, ער לעבט אן שרעק, ער ווייסט אז אלעס איז דער אייבערשטער, קיין שום זאך פירט זיך נישט אליין, דער אייבערשטער איז מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ יִתְבָּרַך כְּלָל, פאר אזא מענטש איז אלעס פיין און אלעס גוט.

אומאן נייעס: די גבאים אין אומאן ארבעטן זייער פלייסיג אנצוגייטן דעם בנין אויף צו קענען מקבל פנים זיין אלע אנשי שלומינו וואס קומען צום הייליגן רבינ'ס ראש השנה, מען האט גרעסער געמאכט די מקוה, אויך האט מען געבויט א שאטער וואו מען וועט עסן די סעודות, אויך האט מען אנגעגרייט אין אלע שטיבער שענק אז די שטיבער זאלן זיין מער מסודר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א גוטן חודש און א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב אייך געבעטן צו רעדן מיט פרויען, זיי אויסהערן און אויסרעדן, אבער נישט איר זאלט רעדן צו זיי קעגן טעראפי; קיינמאל זאלט איר נישט רעדן פריוואט קעגן טעראפי; וואס ווייסט איר יענעמ'ס פריוואטע לעבן, ווי יענער מוטשעט זיך? יענעמ'ס עבר, יענעמ'ס יונגע יארן ווי יענער מוטשעט זיך?

נעמט דעם כלל, ווען איינער קומט זיך אויסרעדן - הערט מען יענעם אויס, עס איז א גרעסערע מצוה צו אויסהערן ווי רעדן; אויסהערן אליין איז שוין כמעט א גאנצע רפואה, און אז מען דארף רעדן - רעדט מען נאר פון איין זאך, פון אמונה און תפילה. ווייל דער רבי זאגט בפירוש (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יח) ווען מען רעדט מיט מענטשן איז דאס א גרויסע סכנה, מען קען יענעם הרג'ענען.

ווי קען מען רעדן מיט א צווייטן, יענעם געבן עצות - ווען מען קען זיך אליין נישט העלפן? נאר איין זאך אז מען רעדט - קען מען יענעם נישט פארפירן; אז מען איז יענעם מחזק מיט תפילה און אמונה.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ראה, כ"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אשריך ואשרי חלקך אז דו ביסט מזכה נשמות ישראל מיט די בריוו פון עצתו אמונה, דו האסט נישט קיין השגה ווי ווייט די בריוו קומען אן, דו האסט נישט קיין השגה וויפיל שטיבער שטייען בזכות די בריוו, און וויפיל תורה, תפילה ויראת שמים עס ברענגט אריין אין די וועלט. ובא השמש וטהר, ווען עס וועט קומען די צייט מען וועט צוריק גיין צום אייבערשטן - ואחר יאכל מן הקדשים, דעמאלט וועסטו זען דיין שכר וואס די עצתו אמונה האט אויפגעטון.

איך בעט דיר זייער, לאז נישט אפ דיין הייליגע ארבעט, און אפילו עס וועט איבערגיין אויף דיר וואס עס וועט איבערגיין - זאלסטו נישט שוואך ווערן פון די הייליגע ארבעט, נאר אדרבה; זאלסט נאך מער ספרים און נאך מער קונטרסים ארויסגעבן פאר כלל נשמות ישראל.

טראכט נאך געדאנקען ווי אזוי מען קען מאכן ספרים פאר קינדער; מיר דארפן זיך פארלייגן אויף די קינדער, זיי אנפילן מיט אמונה. עס קומען שווערע ביטערע נסיונות, די נסיונות פון יעצט איז גארנישט קעגן די נסיונות וואס קומען, מיר דארפן אנגרייטן די קינדער מיט אמונה און יראת שמים אויף א פרייליכע וועג, אזוי וועט זיי זיין גרינגער.

מאך א מעשה פאר די קינדער פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, ווי ער האט מתקן געווען די נשמות וואס זענען מגולגל געווארן. איך וויל מען זאל דאס לערנען מיט די קינדער אין חדר און אין סקול, די מלמדים מיט די טיטשערס זאלן קאלערן (מאלעווען), און בשעת די קינדער מאלעווען זאלן זיי דערציילן די מעשה; דאס אריינלייגן מיט טעם און געשמאק לויט יעדן איינעמ'ס וועג, מען זאל פילעווען די קינדער מיט מעשיות פון צדיקים.

מאך א בילד פון א פארעם פון שעפעלעך און פערדן, מיט א קליינעם דארן פערד, און א בילד פון אן איידעלע צורה שטייט נעבן א פויער, דער מיט די איידעלע צורה ווייזט אויפן קליינעם דארן פערד און ווי דער פויער האלט שטרות אין האנט.

"קענסט מיר פארקויפן א פערד?" פרעגט דער הייליגער בעל שם טוב, "אודאי!" ענטפערט דער פויער, "איך האב גוטע פערד, קום רבי איך וועל אייך ווייזן מיינע גוטע פערד".

דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו קוקט זיך אום אויף די פערד, און פרעגט דעם פויער: "אפשר קען איך קויפן דעם קליינעם דארן פערד?" "ניין, ניין!" זאגט דער פויער, "דעם קליינעם דארן פערד געב איך קיינעם נישט אוועק, דאס איז מיין בעסטע פערד וואס איך האב נאר אמאל געהאט, יעדע שווערע וועג וואס דריי פערד קענען דעם וואגן נישט שלעפן, קען אבער דער קליינער דארער פערד יא שלעפן", דער פויער זאגט: "איך קען פארקויפן פארן רבי'ן אלע פערד, אויסער דעם פערד".

דער הייליגער בעל שם טוב שמועסט מיטן פויער, און ער האט אנגעהויבן שמועסן פון חובות; וויפיל חובות ער האט, וויפיל מענטשן זענען אים שולדיג, דער פויער ברענגט ארויס זיינע צעטלעך און הויבט אן ציילן זיינע שטרות, ביי איין שטר זאגט ער פארן בעל שם טוב: "דער שטר איז שוין גארנישט ווערד, דער בעל חוב איז שוין געשטארבן", פרעגט אים דער הייליגער בעל שם טוב: "נו אפשר קען איך האבן דעם שטר חוב במתנה?" "אודאי!" ענטפערט דער פויער, "איך געב דיר אוועק דעם שטר במתנה גמורה, עס איז גארנישט ווערד".

דער צדיק צערייסט דער שטר און זאגט הויך אויפן קול: "מחול לך, מחול לך, מחול לך", דאס מיינט, 'די חוב וואס דו ביסט שולדיג - איז בטל', און דער צדיק זאגט פארן פויער: "לאמיר גיין צוריק אין שטאל, לאמיר זען די פערד"; זיי גייען און זעען ווי דער קליינער דארער פערדל ליגט טויט אויף דער ערד...

דער צדיק איז מגלה פארן פויער וואס דא האט פאסירט, ווען א מענטש גייט אוועק פון דער וועלט און מען בלייבט שולדיג געלט, אדער אויב מען האט חס ושלום גע'גנב'עט פון א צווייטן און מען שטארבט - האט די נשמה נישט קיין רו, די נשמה קען נישט אנקומען אין גן עדן, די נשמה דארף אראפקומען נאכמאל און באצאלן די חוב און די גניבה.

"דעריבער" - זאגט דער צדיק – "די נשמה פונעם בעל חוב איז אריין אין דעם קליינעם דארן פערד און זיך געדארפט פייניגן, ער האט געדארפט ארבעטן פאר דיר אפצוצאלן זיין חוב, און יעצט אז דו האסט מיר אוועק געגעבן במתנה דעם שטר חוב און איך האב אים מוחל געווען, האט די נשמה שוין נישט וואס צו זיין דא אויף די וועלט, איז די פערד געשטארבן".

טייערע קינדער, מיר לערנען זיך פון די מעשה צו אכטונג געבן נישט גנב'ענען פון קיינעם און נישט בארגן קיין געלט פון קיינעם, און אויב מען האט יא געבארגט געלט, אדער חס ושלום גע'גנב'עט - זאל מען באצאלן די חוב און די גניבה, נישט צו דארפן ליידן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ראה, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

די זומער איז אריבער, מען פאקט שוין די פעקלעך אהיים צו פארן, 'עבר קציר כלה קיץ', דעם קומענדיגן שבת איז שוין 'שבת מברכים אלול'; עס כאפט שוין א ציטער, מען גרייט זיך צום יום הדין, מען דארף זיך מאכן א חשבון, ווי האלט מען? וואס טוט מען? וואס איז דער פלאן אויף ווייטער?

גיי א שפאציר אליין מיטן אייבערשטן, שמועס זיך אויס דיין הארץ, קרעכץ זיך אויס, דערצייל דעם אייבערשטן ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט און ווי דו ביסט פארכאפט אינעם נעץ ביים יצר הרע, בעט אים ער זאל דיך מקרב זיין צו אים.

רעד נישט מיט מענטשן וואס רעדן קעגן די אמונה, אויך אין ביזנעס זאלסטו נישט רעדן מיט די וואס פרעגן קשיות וכו' און מאכן ליצנות אויף די הייליגע אמונה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ליצנות, סימן ד): "עַל יְדֵי לֵיצָנוּת בָּאִים יִסּוּרִים", דורך ליצנות קומט יסורים אויפן מענטש, אויך פארלירט מען די פרנסה, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם): "הַמִּתְלוֹצֵץ מְזוֹנוֹתָיו מִתְמַעֲטִין", מען פארלירט די געלט דורך ליצנות.

ווילסט שפע, ווילסט האבן אסאך געלט? דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקיג): "עַל יְדֵי אֱמוּנַת צַדִּיקִים אֲמִתִּיִּים זוֹכֶה לְמָמוֹן הַרְבֵּה", דורך אמונת חכמים איז מען זוכה צו האבן אסאך געלט, עיין שם.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת עקב, י"ד מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אמונה, גלייב באמונה שלימה אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט – איז נאר פאר גוטס, נישטא קיין טעותים, נישטא קיין פערצופאל. די הייליגע חכמים זאגן (חולין ז.): "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה", מען כאפט נישט קיין קלאפ אין פינגער, "אֶלָא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה", נאר אז מען רופט אויס אין הימל 'פלוני אלמוני זאל כאפן א קלאפ אין פינגער, אין פיס'; נישט נאר עס איז נישט קיין פערצופאל, נאר מען רופט גאר אויס די נאמען; ווער רופט אויס מיין נאמען? וואו רופט מען אויס מיין נאמען? אין הימל, בהשגחה פרטית; דארף דאס אויפהייבן און נישט אראפווארפן, דאס דארף שטארקן, אז 'דער אייבערשטער מאכט מיט מיר זאכן אז איך זאל זיך אויפוועקן און צוריק קומען צו אים'.

געב איבער א גרויסן דאנק פאר דיין ווייב תחי' פארן זיך מתנדב זיין צו העלפן אין בית פיגא באקוקן די האר פון די קינדער, מאכן זיכער אז עס נישטא קיין לייז וכו', יעדע זאך וואס מען טוט פארן רבי'ן, ובפרט פאר די מוסדות – איז אן אייביגע זכות.

אויך א דאנק פאר וואס זי געבט אוועק אירע נעכט צו העלפן אין די מקוה טהרה, דאס איז וואס ענק וועלן מיט ענק מיטנעמען.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט ביתר שאת וביתר עוז, בפרט די קינדער ביכלעך; דארט זאלסטו אריינלייגן אסאך כוחות, ווייל דער רבי האט אונז געזאגט מיר זאלן לאזן וויסן פאר די קינדער וואס דא האט זיך געטון; מען דארף אסאך טון מיט די קינדער, אריינפרעגלען אמונה און קדושה אין זיי, דורכדעם שפארט מען איין אסאך עגמת נפש.

די וואך לייג די מעשה פון דעם צדיק רבי מענדל פוטערפאס זכרונו לברכה, ווי ער האט זיך מוסר נפש געווען פאר אידישקייט און פארטריבן געווארן אין גלות סיביר.

"גיי נישט! גיי נישט!" האבן אלע אויסגעשריגן... עס איז סכנת נפשות...!

די קליינע מיידל גייט, אלע שרייען: "וואס טוסטו? דו וועסט אראפפאלן!"

געווען איז דאס מיט יארן צוריק אין סיביר וואו מען האט פארטריבן די אידן אין גלות סיביר, די קאמוניסטן ימח שמם האבן געזוכט די ערליכע אידן.

רבי מענדל פוטערפאס איז דארט אויך פארטריבן געווארן, ער האט זיך מוסר נפש געווען פארן אייבערשטן און פאר די תורה. נאך לאנגע יארן איז ער אנגעקומען קיין אמעריקע, און ווען מען האט אים געפרעגט: "רבי מענדל, ווי אזוי האט איר זיך געקענט דערהאלטן? וואס האט אייך געגעבן שטארקקייט? פלעגט ער זאגן: "די קליין מיידל וואס איז ארויף אויפן שטריק, אריבער די צוויי בערג - דאס האט מיך געטראגן אלע שווערע יארן", און ער דערציילט:

דארט וואו מיר זענען געווען איז געווען אויסגעצויגן א שטריק צווישן צוויי בערג העכער א גרויסער טאל, ויהי היום איין טאג קומט איינער און רופט אויס: "ווער וויל זען ווי איך וועל אריבערשפאצירן אויפן שטריק העכער די טאל?" ער קריכט ארויף און גייט אריבער די שטריק, א טייל קוקן און שרייען פאר שרעק, א טייל קענען נישט קוקן, זיי ציטערן, אפשר וועט ער אראפפאלן, א טייל פאטשן, און ווען ער האט געענדיגט אריבערגיין צום צווייטן בארג, רופט ער אויס הויך:

"ווער וויל קומען אויף מיין אקסל און אריבערגיין די שטריק פון איין בארג צום צווייטן?" און פלוצלונג זעט מען א קליין מיידל הויבט אן גיין...

"גיי נישט, גיי נישט!" האבן אלע אויסגעשריגן... "סכנת נפשות...!"

די קליינע מיידל גייט, אלע שרייען: "וואס טוסטו? וועסט אראפפאלן!" זי קריכט ארויף אויף דעם גרויסן מענטש, דער מענטש גייט שטייטליך אריבער און ער איז אנגעקומען בשלום, אלע האבן געשריגן פאר פרייד אז די קליין קינד איז נישט געפאלן.

מען האט געפרעגט די מיידל: "וואס איז מיט דיר? דו האסט נישט מורא געהאט צו גיין?" זי לאכט און זי פרעגט: "מורא? דער מענטש איז מיין טאטע, אז מיין טאטע נעמט מיך אריבער - ווייסט ער וואס ער טוט, אויף מיין טאטע'ס אקסל האב איך נישט מורא".

רבי מענדל זאגט: "די ווערטער איז מיר אריין אין מיינע ביינער, אז אפילו איך בין אין סיביר - בין איך אויף מיין טאטע'ס אקסל, דער מענטש איז מיין טאטע, אז מיין טאטע נעמט מיך אריבער - ווייסט ער וואס ער טוט, אויף מיין טאטע'ס אקסל האב איך נישט מורא".

טייערע קינדער, לאמיר געדענקען וואו מיר זענען, און וואס עס גייט אריבער אויף אונז ווייסן מיר אז מיר זענען אינעם אייבערשטנ'ס הענט, מיר קענען נישט פאלן, עס קען נישט פאסירן שלעכטס מיט אונז.

בעט דעם מעלער זאל מאלן א בילד ווי עס לויפט א שטריק צווישן צוויי בערג העכער א טאל, ווי איינער גייט אויפן שטריק מיט די הענט אויסגעשפרייט אזוי ווי איינער וויל זיך באלאנצירן, מיט א קליין מיידל אויף די אקסל, און ווי מענטשן קוקן מיט וואונדער פון אונטן די בארג.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב תחי'.

זי האט געליינט אין א בריוו אין עצתו אמונה אז די סיבה פאר קראנקע קינדער איז, אז מען היט נישט טהרת המשפחה, מען איז מזלזל אין הלכות, זי זאגט עס טוט איר זייער וויי, ווייל לויט וויפיל זי ווייסט האלטן ענק די הלכות זייער ערליך, ביי ענק אין שטוב איז מען מקפיד אויף יעדע סעיף קטן אין שלחן ערוך, איז ווי קען זיין אז ענק האבן א קינד וואס איז נישט געזונט השם ירחם?!

אז מען זאגט פאר איינעם טשעפע נישט די הונט ווייל דו וועסט כאפן א ביס, מיינט עס נישט אז אויב איינער האט געכאפט א ביס איז דאס ווייל ער האט זיך געטשעפעט מיטן הונט. אזוי אויך, די תורה זאגט אז דער וואס היט נישט די הלכות וכו' - וועט האבן קינדער בעלי מומין בגוף ובנפש רחמנא לצלן, אבער דאס מיינט נישט צו זאגן אז דער וואס מוטשעט זיך מיט קינדער - היט נישט הלכות.

וואס זאל איך דיר זאגן, וויפיל איך וועל ענק שרייבן און שטארקן וועט נישט זיין גענוג, ווייל די צער און ווייטאג וואס עלטערן גייען אריבער ווען מען האט אין שטוב א קינד וואס איז נישט געזונט פיזיש אדער גייסטיש איז דאס שווערער ווי אלע צרות, קיין שום איד זאל נישט וויסן וואס די צרה איז, דאס איז די ביטערסטע צרה וואס קען זיין.

דאך וויל איך ענק בעטן, זייט אייך מחזק מיט אמונה פשוטה, מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען נישט דרכי המקום ברוך הוא. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כל שהקדוש ברוך הוא חפץ בו", וועם דער אייבערשטער האט ליב, "מדכאו ביסורין", צעקלאפט מען אים מיט יסורים, "ואם קבלם" און אויב מען נעמט אן וואס דער אייבערשטער געבט, מען שווייגט און מען רעדט נישט קעגן די אמונה – "יראה זרע" וועט ער זוכה זיין צו קינדער, "יאריך ימים" און צו אריכות ימים.

דאס גרויסקייט פון א איד מעסט זיך נאר אין דעם, אז מען האט נישט קיין טענות אויפן אייבערשטן, מען רעדט זיך נישט אפ, מען גלייבט באמונה שלימה אז דער אייבערשטער מאכט דאס אלעס נאר מיך נענטער צו ברענגען צו אים, מיך אויסלייטער, און צוליב נאך סיבות וואס איז פארהוילן פון אונז; מיט דעם מעסט מען דאס גרויסקייט, אז מען האט נישט קיין טענות און תרעומות אויף די אמונה.

ענקערע יסורים זענען זייער גרויס, מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן חזון איש זכותו יגן עלינו, ווער עס האט א קינד אין שטוב, א זון אדער טאכטער וואס איז גייסטיש נישט מסודר, אדער פיזיש נישט געזונט, אן אינוואליד, השם ירחם - פאסט מען זאל זיך אויפשטעלן פאר די עלטערן אזוי ווי מען שטעלט זיך אויף פאר אן עלטערער איד אדער א תלמיד חכם, ווייל די צער און ווייטאג וואס די עלטערן גייען אריבער - איז נישט מעגליך מען זאל דאס פארשטיין.

ענק קומען אפ מיט דעם אלעס וואס מען דארף אפקומען. מוהרא"ש זאגט (שו"ת ברסלב, מכתב ג' שפו) ווער עס האט א נישט געזונט קינד אין שטוב, א דיסעיבלד אדער גייסטיש אומסטאביל - וועט נישט זען די פנים פון גיהנום, ווייל ער האט שוין געהאט אויף די וועלט די גיהנום, און אויב די עלטערן דערהאלטן זיך, זיי נעמען אן באהבה וואס דער אייבערשטער געבט זיי - דאס איז די העכסטע מדריגה, און דאס איז געווען די מדריגה פון די אבות הקדושים, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (ילקוט איוב, רמז תתק"ח), וואלט איוב נישט גערעדט קעגן דעם אייבערשטן ווען ער האט געליטן זיינע יסורים, אזוי ווי מען זאגט יעדן טאג ביים דאווענען אלקי אברהם, אלקי יצחק, ואלקי יעקב, "כך היו אומרים אלקי איוב", וואלט מען אויך געזאגט אלקי איוב, אבער איוב האט זיך נישט געקענט דערהאלטן, ער האט גערעדט קעגן די אמונה, זעט מען פון דעם אז דאס איז די גרויסקייט פון די אבות הקדושים אברהם, יצחק און יעקב, עס איז אריבער אויף זיי שווערע ביטערע יסורים און זיי האבן נישט געהאט קיין שום טענות אויפן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מטות מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

הרב ... שליט"א

איך וויל דיך מחזק זיין אויף וואס מיר האבן גערעדט ביי די שבעה פון דיין טאטן עליו השלום; נישט האבן קיין שולד געפילן וכו' וכו'.

איך בעט דיר זייער, זאלסט זיך נישט יעצט באשולדיגן און זיך אויפעסן מיט די מחשבות כאילו דו האסט גע'הרג'עט דיין טאטע חס ושלום, און אז דו האסט נישט גענוג געטון פאר אים וכו' וכו'; חס ושלום זיך אויפעסן און זיך באשולדיגן אז דו האסט אים גע'הרג'ט וכו', די סארט מחשבות גרעניצט זיך מיט כפירה.

באשולדיג זיך נישט מיטן עבר, מען קען נישט צוריק ברענגען דעם עבר, טו וואס דו קענסט יעצט טון פאר אים. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לא:): "מכבדו בחייו מכבדו במותו", מען דארף מכבד זיין עלטערן סיי ביים לעבן און סיי נאכן שטארבן, און די ראשונים זאגן (ספר יראים סימן רכא אות ה, בספר תועפת ראם; תניא רבתי, סימן ק; ועוד) אז דאס איז א מצוה מדאורייתא; זאלסט יעדן טאג געבן צדקה פאר די נשמה פון דיין טאטע, און לערן יעדן טאג משניות פאר זיין נשמה; אזוי וועסטו ארויפטראגן די נשמה פון דיין טאטע העכער און העכער.

על פי רוב ליידן מענטשן ווען עלטערן גייען אוועק פון דער וועלט, מען פייניגט זיך מיט די מחשבות, מען רייסט זיך די האר פון קאפ, מען באשולדיגט זיך מיטן עבר; דאס לאזט נישט לעבן. דער הייליגער רבי האט אונז געווארענט נישט צוריק צו קוקן, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, אבער ביי מיר איז שכחה א מעלה", מענטשן רעדן זיך אפ אז זיי האבן נישט קיין גוטע זכרון און זיי פארגעסן וואס איז געווען, מען מיינט אז דאס איז א חסרון, אבער עס איז פארקערט, עס איז נאר א מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, דאס וואלט גורם געווען אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהויבן פונדאסניי.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת דברים, ד' מנחם-אב, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

יעצט שטייען מיר בעקבתא דמשיחא, מען הערט די נייעס וואס טוט זיך מיט די לענדער ארום די וועלט, יעדער שרייט אני אמלוך. אין אמעריקא, אויך ביי די מדינה של גיהנום - שרייען די רעכטע: "מיר פירן עס ריכטיג", און די לינקע שרייען: "מיר האלטן די וועלט"; מען פארגעסט פונעם אייבערשטן אז ער פירט אלעס, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס; עס איז ממש וואס דער רבי האט שוין פאראויס געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לה), פאר משיח וועט קומען וועט זיין א מבול פון מינות און אפיקורסות, מען וועט פארגעסן פונעם אייבערשטן.

דאס איז אויף וואס מיר קלאגן, אז דער בית המקדש ווערט יעדן טאג פון פריש חרוב, דער בית המקדש - דאס איז די מח מחשבה, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לג.) ווער עס האט דעה איז ביי אים דא א בית המקדש; דער בית המקדש איז ווען מען טראכט פונעם אייבערשטן, מען ווייסט אז עס איז דא א באשעפער; און אז מען ליגט אין די נייעס, מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, מען ווערט באזארגט ווער גייט זיין פרעזידענט, וועט אמעריקא זיין שטערקער פון רוסלאנד, און וואס וועט זיין מיט טשיינע, און אויב קארעא וועט שיסן וכו' וכו'; מענטשעלע מענטשעלע, דער אייבערשטער איז דא, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס; מען קען נישט בייגן קיין פינגער נאר אז ער זאגט, מען קען נישט רירן קיין האנט און פוס נאר אז ער זאגט, מען קען נישט בייסן די עסן מיט די ציין - נאר אז ער הייסט.

די וואך שבת איז שבת חזון, מען זאגט די הפטורה פון חזון ישעיהו. עס איז דא מקומות וואס מען וויינט שבת, מען קרעכצט וכו', ביי אונז מאכט מען נישט קיין שום אבילות שבת חזון, מען זינגט לכה דודי אזוי ווי אלע וואכן, און מען ליינט די פרשה אזוי ווי אלע וואכן, מען זינגט נישט דעם פסוק (דברים א, יב): "אֵיכָה אֶשָּׂא לְבַדִּי" מיטן ניגון פון איכה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער... נרו יאיר, קרית ברסלב

אונזער ארבעט איז ווי מער זיך אריין טון אין די אמונה גלייבן, וויסן און לעבן אז עס איז נישטא גארנישט אויף דער וועלט אויסער דעם אייבערשטן, דומם, צומח, חי, מדבר – אלעס איז אייבערשטער, אלעס איז א פארשטעלאכטס, א קלייד פונעם אייבערשטן, און קיין שום זאך פאסירט נישט אויף די וועלט נאר אויב ער באפעלט; א בלעטעלע פאלט נישט פון בוים אן דעם וואס דער אייבערשטער זאל הייסן, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין ז): "אין אדם נוקף אצבעו", מען צעקלאפט זיך נישט די פינגער, "אלא אם כן מכריזין עליו מלמעלה", נאר אז מען האט אויסגערופן אין הימל אז פלוני אלמוני זאל כאפן א קלאפ.

נאך זאגן די הייליגע חכמים (יומא לח.): "בשמך יקראוך ובמקומך יושיבוך, אין אדם נוגע במה שמוכן לחבירו", קיינער קען נישט צונעמען א פרוטה וואס איז אנגעגרייט פארן חבר, "ואין מלכות נוגעת במלכות חברתה אפילו כמלוא נימא", קיינער קען נישט צונעמען פון א צווייטן נאר אז מען רופט אויס אין הימל.

נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (ברכות נח.): "אפילו ריש גרגיתא", אפילו דער וואס איז ממונה צו ארבעטן ביי די סוער דיפארטמענט, א שמוציגע ארבעט – "מן שמיא מנו ליה", איז אויך פון הימל.

דאס איז מכפר אויף אלע עבירות, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות אמונה, סימן לג): "עַל יְדֵי אֱמוּנָה, הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יִסְלַח לְךָ עַל כָּל עֲווֹנוֹתֶיךָ", דורך אמונה ווערט מען ריין פארן באשעפער.

געב איבער א יישר כח אין שטוב פארן העלפן אונזערע מוסדות, איך בין זייער מכיר טובה.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת פנחס, י"ז תמוז, שנת תשפ"ד לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו פרעגסט, דו האסט געזען א בריוו אין עצתו אמונה אז דער הייליגער רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "מען וועט מיך נישט שמייסן אין הימל פארן נישט זיין ווי מיין ברודער דער הייליגער רבי ר' זושא פון אניפולי, מען וועט מיך שמייסן פארוואס איך בין נישט געווען ווי מילך"; פרעגסטו אויף וואס דארפסטו תשובה טון מען זאל דיך נישט שמייסן, וואס ערווארט מען פון דיר אז מען זאל דיך נישט שמייסן.

דו דארפסט תשובה טון פארן זיך ארום דרייען מיט קשיות אויפן אייבערשטן, און פארן זיך האלטן קלוגער פונעם אייבערשטן. היינט האבן מיר געליינט אין די הפטרה פון שבעה עשר בתמוז, דער אייבערשטער זאגט (ישעי' נה, ח-ט): "כִּי לֹא מַחְשְׁבוֹתַי מַחְשְׁבוֹתֵיכֶם וְלֹא דַרְכֵיכֶם דְּרָכָי נְאֻם ה'" מיינע מחשבות זענען נישט וואס ענק טראכטן, און מיינע וועגן זענען נישט ווי ענקערע וועגן, "כִּי גָבְהוּ שָׁמַיִם מֵאָרֶץ" אזוי ווייט ווי דער הימל איז פון דער ערד, "כֵּן גָּבְהוּ" אזוי ווייט איז – "דְרָכַי מִדַּרְכֵיכֶם" מיין וועג פון ענקערע וועגן, "וּמַחְשְׁבֹתַי מִמַּחְשְׁבֹתֵיכֶם" און מיינע מחשבות פון ענקערע מחשבות; אויף דעם דארפן מיר תשובה טון, נישט האבן קיין טענות און תרעומות אויפן אייבערשטן.

אז דו ווילסט נישט מען זאל דיך שמייסן - זאלסטו יעדן טאג זיך מתבודד זיין אויף דעם פרט, בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל האבן אזא שטארקע קלארע לויטערע אמונה, צו וויסן אז אלעס וואס דו טוסט איז גוט, עס איז נאר גוט, יעדע פרט און יעדע פינטל פון מיין לעבן איז פון דיר, און אז עס איז פון דיר - איז עס נאר גוט"; דאס איז אויף וואס דו זאלסט בעטן און שטרעבן, נישט ארום גיין מיט קיין טענות און תרעומות אויפן אייבערשטן.

דיין ווייב, דיין קינד, דיין טאטע, דיין מאמע, דיין שווער, דיין שוויגער, דיין אלעס וואס דו האסט יא, און דיין אלעס וואס דו האסט נישט - אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס מאכט ער, אלעס טוט ער, אלעס האט א פינקטליכע חשבון, און איז נאר פאר אונזער גוטס. אך און וויי אז מען וויל פארשטיין אלעס, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן נב): "כָּךְ רָאוּי לִהְיוֹת דַּיְקָא" אזוי דארף זיין, "שֶׁיִּהְיוּ קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ" עס זאל זיין קשיות אויפן אייבערשטן, "וְכָךְ נָאֶה וְיָפֶה לוֹ יִתְבָּרַךְ" און עס איז שיין און גוט עס זאל זיין קשיות. "אִם הָיָה הַנְהָגָתוֹ כְּפִי חִיּוּב דַּעְתֵּנוּ" ווייל אויב וואלט מען ווען פארשטאנען יעדע זאך וואס דער אייבערשטער טוט, "אִם כֵּן הָיָה, חַס וְשָׁלוֹם, דַּעְתּוֹ כְּדַעְתֵּנוּ" וואלט דאך חס ושלום געווען אונזער שכל אזוי ווי דעם אייבערשטנ'ס פארשטאנד; קומט אויס, אז מען האט קשיות ווייזט דאס אז דער אייבערשטער איז זייער זייער גרויס, און דער רבי האט אויסגעפירט, נישט מען זאל מיינען אז עס איז גוט ארום צו גיין מיט קשיות, "וואויל איז דעם מענטש וואס האט נישט קיין שום קשיות אויפן אייבערשטן", ער גלייבט אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אים איז נאר פאר זיין טובה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.