בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - וואוינען אין שטעטל איז נישט נאר האניג, מען דארף זיך גוט דערהאלטן
שטעטל, קנאה, היכל הקודש, נסיונות, יענער, דירה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טראכט עס גוט דורך, טו נישט קיין ווילדע זאכן; אין שטעטל קומען וואוינען - איז נישט נאר האניג, מען דארף זיך גוט דערהאלטן; בפרט ווען מען קומט פון א צווייטע לאנד - דארף מען זיך גוט בארעכענען איידער מען טוט דאס.


טראכט נישט פאר איין רגע אז אנשי שלומינו וואס וואוינען אין שטעטל זענען בעסער ווי אנשי שלומינו פון לאנדאן. מענטשן מיינען, ביי יענעם איז די גראז גרינער, א רחמנות אויף מענטשן וואס מיינען אז ביי יענעם איז בעסער, ביי יענעם איז גרינער די גראז; עס איז נישט אמת, עס ווענדט זיך אלעס אינעם מענטש אליין; איז דער מענטש דבוק צום אייבערשטן - איז ער איבעראל פרייליך, וואו ער גייט, וואו ער שטייט - שפירט ער מיט זיך די ש"י עולמות, און אז נישט, איז וואו ער גייט און וואו ער שטייט - שאקלט זיך אונטער אים די ערד, אזוי ווי די קללה פון קין (בראשית ד, יב): "נָע וָנָד תִּהְיֶה בָאָרֶץ".


ווען מען פרעגט מיך וואו איך וואוין, ענטפער איך: "איך וואוין אין מיין דירה, מיט מיין ווייב און קינדער", און אז מען וויל וויסן וואו מיין דירה געפונט זיך; מיין דירה געפונט זיך אין אמעריקע, אין ניו יארק, אין א געגענט וואס רופט זיך וויליאמסבורג, אבער וואוינען וואוין איך אין מיין שטוב, און מיט דעם רבינ'ס עצות מאך איך מיין שטוב פאר גן עדן.


דעריבער אז דו ווילסט זיך אוועק ציען פון לאנדאן, קומען וואוינען אין שטעטל - זאלסטו וויסן אז אין שטעטל וואוינט יעדער איינער ביי זיך אין שטוב מיט די ווייב און קינדער, און דער יצר הרע קומט אויך דארט און וויל אלעמען ארויסנעמען פון די אייגענע ד' אמות, מען דארף דארט אויך אסאך התחזקות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, כא): "הַקִּנְאָה וְהַתַּאֲוָה וְהַכָּבוֹד, מוֹצִיאִין אֶת הָאָדָם מִן הָעוֹלָם", די אלע וואס זענען מקנא אנדערע, גלוסטן און זוכן כבוד, די דריי זאכן נעמט אוועק דעם מענטש פון די וועלט; פרעגט מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, אזויפיל מענטשן זענען דא וואס האבן קנאה, תאוה און כבוד, אדער איינע פון די זאכן, און זיי לעבן אויף די וועלט, וואס זאגט די משנה אז עס נעמט אוועק פון די וועלט? זאגט מוהרא"ש, פשט איז, יעדער מענטש האט זיך אן אייגענע וועלט, זיין שטוב, זיין ווייב און קינדער, אזוי אויך א פרוי האט איר מאן מיט אירע קינדער, אבער ווי נאר מען הויבט אן קוקן אויף אנדערע - גייט מען ארויס פון די אייגענע וועלט, מען טראכט נישט פון דאס גוטס פון די אייגענע שטוב, פון די פלאץ וואו מען איז, פון די ווייב און קינדער, מען קוקט אויף אנדערע, דאס איז פשט: "הַקִּנְאָה וְהַתַּאֲוָה וְהַכָּבוֹד, מוֹצִיאִין אֶת הָאָדָם מִן הָעוֹלָם".


מיין נישט איך וויל דיך נישט ביי אונז אין די קהילה, ביי מיר ביסטו און דיין משפחה זייער חשוב, איך זאג נאר זאלסט נישט מיינען קיין איין רגע אז מען קומט וואוינען אין ליבערטי דארף מען מער נישט קיין חיזוק, מען דארף אסאך חיזוק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.