בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#157 - שווייג אפ, ענטפער נישט
תשובה, בזיונות, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת כי תשא, י"ח אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


עס טוט אזוי וויי וואס דו גייסט אריבער, ווי דיין משפחה האט זיך גענומען אויף דיר, מען מאכט חוזק פון אונזער קהילה, קהילת היכל הקודש; עס איז דיר אזוי שווער, און אויך פאר דיין ווייב.


איך בעט דיר זייער, שווייג אפ, ענטפער נישט, ווער רעדט נאך פאר דיינע טייערע עלטערן זאלסטו חס ושלום ענטפערן, אדער טענה'ן, בלייב שטיל, מאך די תשובה פון "יִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ", מען זאל אויסהערן די פארשעמונג, "יִדּם וְיִשְׁתֹּק", און בלייבן שטיל, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), מען איז זוכה צו (תהלים לז, ז; גטין ז.): "וְהוּא יַפִּיל לְךָ חֲלָלִים", צו "וְלִבִּי חָלַל בְּקִרְבִּי" (תהלים קט, כב); צו תשובה, צו זביחת היצר הרע.


ברודער טייערער, ענטפער נישט, וועסטו זוכה זיין צו זיין פונעם אייבערשטנ'ס ליב האבער, (שופטים ה, לא; שבת פח:): "וְאֹהֲבָיו כְּצֵאת הַשֶּׁמֶשׁ בִּגְבֻרָתוֹ".


עס וועט אריבער גיין.

#156 - וויין צום אייבערשטן צו וויסן די ריכטיגע פלאץ וואו צו גיין
היכל הקודש, חשבון הנפש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תצוה, שובבי"ם, י' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאגן נישט צו גיין - קען איך דיר נישט, אבער דאס יא, אויב גייסטו אהין אויף שבת - קום נישט צו מיר. אזוי האט רבי נתן געזאגט פאר איינעם וואס האט זיך געדרייט ביי עפעס א לץ: "זאגן זאלסט נישט גיין - קען איך נישט, אבער אז דו גייסט צו יענעם - קום נישט צו מיר".


בכלל - זאגט מוהרא"ש, די וועלט זאגט: "א קעלבל וואס זייגט פון צוויי מאמעס ווערט קרעציג, אזוי אויך דער וואס זייגט פון צוויי - ווערט גוט צעמישט".


יעצט זאלסטו זיך מאכן א חשבון, וואו באקומסטו מער, פון היכל הקודש אדער פון ...? און זאלסט זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן זאלסט טרעפן א פלאץ וואס וועט דיך ברענגען צו א שטארקע אמונה, דיך פירן צו לעבן מיט תכלית און נישט נאכלויפן איינעם מיט א פארמאכטן האנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#155 - מיר נעמען נישט קיין חלק אין די בחירות הטמאות
שטעטל, היכל הקודש, ארץ ישראל, גבאי, חנופה, פאליטיק, בחירות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, שובבי"ם, ט' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש טברי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וויל נישט ענק זאלן האבן א שייכות מיט פאליטיק, עס לוינט נישט צו האבן שייכות מיט די פארטייען וואס אלעס איז איין שטיק שקר, איין שטיק חנופה; עס לוינט נישט צו באקומען א שטח פאר א שול, מיר האבן דעם אייבערשטן, מיר וועלן בעטן דעם אייבערשטן און אזוי וועלן מיר האבן וואס מען דארף.


אז דו וועסט קומען אין אמעריקע באזוכן אונזער שטעטל - וועסטו זען גרויסע ריזיגע בנינים; תלמוד תורה'ס, מיידל שולע, שולן, בית הדפוס, מקוואות - אלעס אן קיין משכנתא און אן קיין חנופה, אן קיין פאליטיק, אן קיין עשירים; אלעס נאר פון תפילה.


געב איבער פאר אלע חברים תלמידי היכל הקודש, נישט צו האבן צוטון מיט די זאכן, מיר נעמען נישט קיין חלק אין די בחירות הטמאות, און אפילו די בחירות עירי' - איז אויך נישט כדאי צו גיין, אפילו מען זאגט צו שטחים פאר די קהילה.


זיי מחזק אנשי שלומינו; א גבאי איז א גרויסע אחריות, מען דארף זען אלע זאלן זיין פרייליך, אלע זאלן זיין שטארק; וואויל פאר די גבאים וואס טוען זייער פליכט בשלימות, זיי הייבן אויף אידישע קינדער און מאכן אלעמען פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#154 - פארוואס גייט מיר אלעס פארקערט?
תפילות אויף אידיש, חברים, שלום בית, רצונות, סבלנות, תשובה, היכל הקודש, סיפורי מעשיות, ביטול

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, שובבי"ם, ט' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז זייער וויכטיג זאלסט זיך האלטן מיט אנשי שלומינו, ווייל מען קען נישט מצליח זיין בלייבן ביים רבי'ן נאר מיט גוטע חברים וואס לעבן מיטן רבי'ן, זוך דיר אויף א גוטע חבר און יעדן טאג זאלסטו רעדן מיט אים אפאר ווערטער פון רבי'ן. ווייל מוהרא"ש זאגט, נאר מיט א גוטע חבר קען מען מצליח זיין ביים רבי'ן, און די אלע וואס האבן געהאט נקודות החבר, זיי האבן זיך מחזק געווען מיט גוטע חברים, יעדן טאג גערעדט פון רבי'ן, פון די זיסע ליכטיגע עצות - די האבן זייער מצליח געווען.


שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, שבת אינדערפי ביי ספורי מעשיות האבן מיר געלערנט (ספורי מעשיות, מעשה ג) ווי דער חיגר האט געטראפן א דיימאנט, דער רבי זאגט דעם לשון: "דערווייל האט ער א קוק געטון אויף דעם דיימאנט אויף דער אנדערע זייט האט ער געזען וכו'"; האבן מיר זיך זייער מחזק געווען מען זאל וויסן אז עס איז דא א דיימאנט אויך אויף די אנדערע זייט, מיין נישט אז נאר די וועג ווי דו ווילסט גיין - דאס איז די דיימאנט, און אז עס גייט פארקערט, עס גייט אנדערש - איז שוין נישט גוט; אז מען ווייסט, מען זעט אויך ביי די אנדערע זייט א דיימאנט - דעמאלט קומט מען צו די וועג וואס היילט אויס.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פב): "זֶה שֶׁאָנוּ רוֹאִים שֶׁלִּפְעָמִים הוֹלֵךְ לְהָאָדָם שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", דאס וואס מען זעט אז אלעס גייט פארקערט ווי מען וויל, "שֶׁאוֹמֵר 'אֲנָּא אֶמְלֹךְ'", דאס קומט צוליב דעם וואס מען זאגט איך וויל דוקא עס זאל זיין אזוי און אזוי, "בָּזֶה הוּא מְחַלֵּק וּמַפְרִיד אוֹתָהּ מֵהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיט דעם רייסט מען זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁהוּא מְחַלֵּק אֶת מַלְכוּת לְעַצְמוֹ, אֲזַי הוֹלֵךְ לוֹ שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", און אז מען איז אפגעשיידט פונעם אייבערשטן - גייט אלעס פארקערט, אבער אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט - דעמאלט גייט אלעס כסדר.


מיר האבן זיך מחזק געווען מיט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (די וואך אין די פרשה, שמות רבה לג, ח): "בְּשָׁעָה שֶׁאָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְמשֶׁה עַל עִסְקֵי הַמִּשְׁכָּן", ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל בעטן אלע אידן נדבות צו בויען א משכן, "אָמַר לְפָנָיו, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם יְכוֹלִין הֵם יִשְׂרָאֵל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט משה רבינו געפרעגט דעם אייבערשטן, קענען דען אידישע קינדער בויען א שטוב פארן אייבערשטן?! "אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֲפִלּוּ אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל יָכוֹל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט דער אייבערשטער געזאגט, אפילו איינער אליין קען אויך בויען א משכן, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "מֵאֵת כָּל אִישׁ אֲשֶׁר יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ". האבן מיר גערעדט, מען זאל נישט ווערן צעפאלן אויב די ווייב איז נישט וויליג צו אננעמען דעם רבי'ן וכו', מען זאל נישט ווערן צעבראכן און טראכטן 'ווי וועל איך קענען בויען א בית המקדש? ווי וועל איך קענען מצליח זיין מיט די קינדער?' אויף דעם זאגט דער אייבערשטער, אפילו איינער אליין קען בויען א משכן און מצליח זיין מיט די קינדער.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון 'רצון', פון 'ווילן'; אז מען זעט מען איז ווייט פון דאווענען, ווייט פון לערנען, ווייט פון קדושה - זאל מען אבער וועלן און נישט אפלאזן די רצון, אזוי בויעט מען די משכן. אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ", און רש"י זאגט: "לשון רצון טוב", א גוטע ווילן; מען זאל זאגן פארן אייבערשטן: "איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין וואויל".


אז מען זעט מען פאלט אין קדושה, מען היט נישט די אויגן, מען קוקט עבירות רחמנא לצלן; זאג אבער פארן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל הייליגע אויגן, איך וויל ריינע אויגן, העלף מיר, העלף מיר איך זאל זיך קענען צוריק כאפן, תשובה טון, ווערן ערליך", אז מען ווערט בכעס, מען רעגט זיך, מען רעדט לשון הרע, רכילות - ווער נישט צעפאלן און טראכט 'איך בין פארפאלן, איך קען שוין נישט זיין א צדיק', שריי ארויס דיין הארץ, ידבנו לבו, לשון רצון טוב, זאג: "אייבערשטער איך וויל זיין גוט".


עס איז דא אסאך צו שרייבן וואס טוט זיך אפ א שבת אין ישיבה צווישן אנשי שלומינו, איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין צו די בחורים.


נאכאמאל למען השם, האב א גוטער חבר; מען מוז האבן א גוטער חבר זיך אויסצושמועסן און זיך דערנענטערן צום אייבערשטן מיט די עצות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין א

#153 - ווען יענער מאכט אזוי נערוועז, אז די בלוט קאכט
תפילות אויף אידיש, סבלנות, בית המדרש, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


אז דו ווערסט נערוועז פון ... עד כדי כך אז דו ווילסט אוועק גיין דאווענען, דו ווערסט אין א שלעכטע גוסטע, דיין בלוט הויבט אן קאכן, דיין בלוט זידט; זאלסטו אראפציען דיין טלית אויף דיין פנים און שרייען שטילערהייט צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? ווא ווער איך נערוועז פון א צווייטן? וואס גייט מיר אן אז דער גבאי מאכט אזוי צי אזוי?"


אויך זאלסטו רעדן צו זיך, זאג דיין נאמען און האלט זיך פאר, צום ביישפיל: "יואל'יש, וואס איז מיט דיר? וואס שטערט דיר? וואס טוט דיר באמת שטערן? יואל'יש, די וועלט איז נישט דיינס, נאך אביסל לייגן מען דיך אין קבר, וואס וועט בלייבן פון דיר..."


טייערער ליבער ברודער, בדוק ומנוסה אז עס העלפט, דאס טו איך ווען דער יצר הרע וויל מיך משוגע מאכן, די עצה זאגט דער רבי (ספר המדות אות הרהורים, סימן יד): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ מַחֲשָׁבוֹת רָעוֹת", ווער עס האט שלעכטע געדאנקען, "יְדַבֵּר לְעַצְמוֹ", זאל רעדן צו זיך אליינס, "דִּבְרֵי בִּזְיוֹנוֹת", זיך פארשעמען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (נדרים ט:), שמעון הצדיק האט דערציילט א מעשה מיט א נזיר וואס האט געהאט שווערע נסיונות, ער האט געשפירט ווי אט אט ווארפט אים דער יצר הרע אראפ אין אן עבירה, האט ער גערעדט צו זיך אליינס און געזאגט: "רשע, למה אתה מתגאה בעולם שאינו שלך", וואס גרויסטו זיך מיט א וועלט וואס איז נישט דיינס? "במי שהוא עתיד להיות רמה ותולעה", נאך אביסל וועסטו זיין ווערעם; דעמאלט איז ער געראטעוועט געווארן.


טייערער ברודער, ווען נישט די עצה פון התבודדות – ווי קען מען לעבן? ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעזען? א נס אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן, א נס אז מיר זענען אנגעקומען צו מוהרא"ש אין היכל הקודש, קודש קדשים, וואס דערמאנט און מאנט צו גיין רעדן צום אייבערשטן, זיך מאכן א חשבון הנפש זיך נישט לאזן נארן, מוהרא"ש דערמאנט אונז מיר זאלן זיך נישט לאזן נארן, מיר זאלן גיין אויסשרייען אונזערע שמוציגע בלוט צום אייבערשטן און דורך לערנען די הייליגע תורה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן עה), א מענטש האט בלוט, "שֶׁלֹּא עָבַד בָּהֶם אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", וואס מען האט נישט געדינט דערמיט דעם אייבערשטן, און פון דעם ווערט מען נערוועז פון מענטשן, און מען קען נישט דערליידן קיין מענטשן, און נאר דורך תורה ותפילה איז מען זוכה צו שלום, עס זאל מער גארנישט שטערן.


מהיום והלאה, אז דו קומסט שבת אין שול און דיין בלוט הויבט אן צו זידן, זאלסטו אראפציען דיין טלית און וויינען צום אייבערשטן אין זאגן די לשון פון רבי'ן (שם, סימן קח): "'אֵיךְ נָפַלְתִּי וְנִשְׁלַכְתִּי מִשָּׁמַיִם לָאָרֶץ', רבונו של עולם ווי קוק איך אויס, איך בין אזוי אראפגעפאלן, 'שֶׁהָיִיתִי בְּמָקוֹם גָּבוֹהַּ כָּזֶה, וְעַכְשָׁו נָפַלְתִּי וְהֶחֱזַרְתִּי פָּנַי מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ', רבונו של עולם איך בין אזא רחמנות, איך בין דאך די גרעסטע רחמנות, נישטא קיין גרעסערע רחמנות פון מיר".


למען השם, גיי נישט אוועק דאווענען פון היכל הקודש, אלעס איז נאר מניעות.

#152 - פלוצלונג קומט א נסיון, מען ווערט אומזיכער מיטן זיין ביים רבי'ן
התחזקות, היכל הקודש, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז דא א דיבור פון רבי'ן: "ווען מען קומט שוין אלעס איבער - שטעלט מען מיך פאר א נסיון", דאס הייסט נאכדעם וואס מען איז שוין אריבער אלע סארט נסיונות און מען האט זיך שיין געהאלטן, פלוצלונג קומט א נסיון, מען הויבט אן האבן בלבולים, חלישות הדעת, מען ווערט אומזיכער מיטן זיין ביים רבי'ן, אלע גייען דאס אריבער, מען דארף רחמי שמים צו בלייבן שטארק, בלייבן מקושר צום צדיק.


בעט דעם אייבערשטן זאלסט בלייבן צוגעבינדן צום רבי'ן, עס זאל דיר נישט גארנישט אנגיין, זאלסט נישט ווערן מבולבל פון קיין שום זאך. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "איך האב דיך שוין אריינגעכאפט אין מיין זאק", האט רבי נתן געזאגט: "רבי, בינדט מיך צו אינעם זאק איך זאל נישט אוועקגיין"; דא זעט מען, אז אפילו רבי נתן וואס ער איז געווען אזוי נאנט צום רבי'ן און דער רבי זאגט אים אזעלכע ווערטער 'איך האב דיך שוין אריינגעכאפט אין זאק', דאך בעט ער דעם רבי'ן: "רבי בינדט צו דער זאק איך זאל נישט אוועקלויפן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#151 - א גבאי דארף אריינבלאזן חיות אין אלע מתפללים
בית המדרש, היכל הקודש, גבאי

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ז שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, לעיקוואד


איך ווארט צו הערן וואס טוט זיך ביי ענק אין בית המדרש, אויב עס גייט אן שיעורים פון התחזקות במשך די וואך, און אויב אנשי שלומינו קומען אין שול, און בעיקר אויב מען גייט הפצה, ווייל מענטשן גייען אריבער שווערע נסיונות און מיטן רבינ'ס ספרים קען מען זיי ראטעווען.


איך האב דיך אויפגענומען פאר גבאי אויפצואוועקן אנשי שלומינו, נישט אויף איינצושלעפן, א גבאי דארף אריינבלאזן חיות אין אלע מתפללים.


לאז מיך וויסן וואס די פלאן אויף ווייטער איז.


גיי התבודדות, שמועס מיטן אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך.

#150 - ווען יעדער ארבעט צוזאמען, איז מען זייער מצליח
מחלוקת, שטעטל, היכל הקודש, משמש דעם רבי'ן, אחדות, קליידער

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת יתרו, שובבי"ם, כ' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


געב איבער דיין ווייב תחי' א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס זי טוט פאר אונזער קהלה, קהילת 'היכל הקודש' חסידי ברסלב; ספעציעל מיטן העלפן אין די באזאר אז די איינוואוינער זאלן קענען איינקויפן פאר כמעט בחינם קליידער פאר די גאנצע משפחה.


אז מען האט אזעלכע געטרייע פרויען וואס ארבעטן מיט הארץ און מיט חשק - דאס איז די סוד פון אונזער הצלחה. מענטשן וואונדערן זיך, ווי אזוי קהילת היכל הקודש איז אזוי מצליח, ווי קען זיין א קליינע קהילה זאל זיך אזוי שנעל בויען? א שטעטל, אזויפיל מוסדות - סיי אין חוץ לארץ און סיי אין ארץ ישראל, אזויפיל בתי מדרשים און מקוואות, א בית הדפוס אין ארץ ישראל און אין אמעריקע, א ילד שעשועים פאר קימפעטארינס, און אזויפיל שיינע זאכן, אן קיין עשירים; וואס איז דער סוד? דער ענטפער איז צוויי זאכן, איינס דער רבי לערנט אונז לעבן מיטן אייבערשטן, בעטן דעם אייבערשטן, שמועסן מיטן אייבערשטן, יעדע זאך נעמט מען אריין דעם אייבערשטן, דאס אליינס איז די גאנצע הצלחה, און נאך א זאך, אז די געטרייע אנשי שלומינו, אלע - מקטן ועד גדול - אלע העלפן בויען די קהילה, סיי די מענער, סיי די פרויען; אלע זענען דא פאר איין סיבה, צו אוועקשטעלן א פלאץ פאר אונז און פאר אונזערע קינדער, א פלאץ צו קענען לעבן מיט תורה, מיט אמונה, מיט יראת שמים אן קיין חובות.


זיי מחזק דיין ווייב זי זאל אנהאלטן איר געטריישאפט מיטן העלפן ביי די באזאר, די געשעפט האט שוין געשפארט הונדערטער טויזנטער דאלער פאר אזויפיל מענטשן, עס גייט נישט אריבער א טאג וואס א משפחה זאל מיר נישט שרייבן אז זיי האבן איינגעקויפט העמדער, הויזן און קליידער פאר אלע קינדער פאר צוואנציג דאלער, אנשטאט הונדערטער דאלער.


אויך זאלסטו מחזק זיין דיין ווייב עס זאל זיין שלום צווישן די העלפערס, מען זאל נישט באליידיגט ווערן ווען איינער זאגט אדער האלט פאר וכו', מען דארף נישט נעמען יעדע זאך צום הארץ, מען זאל נישט ווערן באליידיגט פון קיינעם נישט. מיר זאגט מען אויך קריטיק, מיר באמערקט מען אויך, און ווען נישט די צוואה וואס מוהרא"ש האט מיר געבעטן אפאר טעג איידער ער איז אוועק פון דער וועלט, איך זאל אכטנג געבן אויף שלום - וואלט איך זיך אויך געקענט צעקריגן מיט יעדע צווייטע מענטש, אבער עס שטייט מיר פאר די אויגן די פנים פון מיין רבי, איך זע ווי מוהרא"ש בעט מיר: 'זיי מוותר, געב נאך, זע עס זאל זיין שלום'; דאס האלט מיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#149 - איך ארבעט זייער שווער אז קיינער אין די קהלה זאל נישט האבן חובות
צדקה, היכל הקודש, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך האב גערעדט מיט ר' ... נרו יאיר, ער זאגט מיר ער האט פושט רגל געווען, יעצט האט ער נישט קיין געלט צו באצאלן; מיר איז ער אויך שולדיג טויזנטער דאלער, און ער האט נישט קיין געלט אראפצולייגן ברויט אויפן טיש.


אבער ער זאגט אז ער ארבעט שווער זיך צו שטעלן אויף די פוס מיט א פרנסה, און ער זאגט אז ער גייט באצאלן יעדע פרוטה פאר אלע וועם ער איז שולדיג. איך רעד אים זייער צו ער זאל גיין נאך געלט, ווייל איך ווייס פון עטליכע מענטשן וואס האבן געהאט מער חובות פון אים, איך ווייס פעלער פון מענטשן וואס האבן געהאט חובות פון איבער א האלב מיליאן דאלער, און דורך גיין נאך געלט טאג נאך טאג האבן זיי באוויזן יעדן איינעם צו באצאלן, ער זאגט מיר ער קען נישט פועל'ן ביי זיך צו גיין נאך געלט, אבער ער ארבעט שווער זיך צו קענען שטעלן אויף די פוס צו קענען יעדן איינעם באצאלן.


איך ארבעט זייער שווער מיט אלע מעמבערס פון אונזער קהילה - קהילת היכל הקודש - אז קיינער זאל נישט האבן קיין חובות, מיר איז א גרויסע בושה צו האבן מענטשן וואס זענען שולדיג געלט, איך טו זייער אסאך אז עס זאל זיי זיין גרינג מיט מאכן שמחות, און בכלל די וועג פון לעבן זאל זיין אויף א נישט טייערע סטאנדארד, אויך רעד איך זייער אסאך צו זיי ביי די שיעורים פון דאס שעדליכקייט פון בארגן געלט, איך האף צו הערן בקרוב אז ער האט אייך באצאלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#148 - אז עלטערן האבן טענות, זאל מען רעדן צום מלמד און צום מנהל
מוסדות, מחלוקת, היכל הקודש, טענות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בא, שובבי"ם, ד' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ ישראל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט מיט אלע כוחות; טענות וועט סיי ווי זיין, פון דעם וועסטו זיך נישט קענען ארויסדרייען, איך האף צום אייבערשטן אז פיינטשאפט וועט נישט זיין ביי אונזערע ד' אמות.


מיר שטערט נאכמער ווען מען רעדט וכו'; ריכטיג איז מען זאל זיך אדורכרעדן איינער מיטן צווייטן, און אז עלטערן האבן טענות - איז ריכטיג מען זאל רעדן צום מלמד און צום מנהל.


קיינער איז נישט פארזיכערט צו בלייבן ביים צדיק. מוהרא"ש האט מיר געשריבן בתחילת התקרבותי איך זאל יעדן טאג מתפלל זיין צו בלייבן אין היכל הקודש; דאס איז די איינציגסטע עצה צו קענען בלייבן ביים צדיק, בעטן דעם אייבערשטן, מען זאל געדענקען וואס מען האט באקומען דורכן צדיק, נישט ווערן מבולבל און נישט האבן קיין חלישות הדעת פון גארנישט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#147 - חסדי השם יתברך אז איך האב זוכה געווען צו חתונה מאכן נאך א קינד
אמונה, היכל הקודש, שמחות, קשיות, ספר תורה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וארא, שובבי"ם, ו' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חסדי השם יתברך אז איך האב זוכה געווען צו חתונה מאכן נאך א קינד, מיין טייערער זון שמעון נרו יאיר מיט אברהם משה נרו יאיר. איך האב געלערנט אינאיינעם מיט אברהם משה אין ישיבה און איך האב אים מקרב געווען צום רבי'ן, און אלע יארן זענען מיר אינאיינעם פארנומען צו אויפשטעלן די ישיבה, חדר, בית פיגא און נאך אסאך גוטע זאכן.


נעכטן איז געווען שבע ברכות אין שטעטל ביים מחותן אין שטוב, איך בין ארויסגעפארן מיטהאלטן די שמחה, עס איז געווען זייער א שיינע שבע ברכות. מיר האבן געדענקט און געלויבט דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן; ווי וואלטן מיר געווען, ווי וואלטן מיר אויסגעזען אן דעם רבי'ן? אן מוהרא"ש מיט די הייליגע לימודים?


אויך איז געווען נעכטן די כתיבת האותיות פארן ספר תורה וואס די קהילה האט געשריבן לזכר נשמת מורינו מוהרא"ש; איך האב געשריבן די ווארט 'אשר' וואס אין די ווארט איז מרומז מוהרא"ש.


די הכנסת ספר תורה וועט זיין מוצאי שבת פונעם יארצייט, קומענדיגע וואך שבת פרשת בשלח געפאלט די יארצייט פון אונזער רבי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; מיר וועלן זיך צוזאמקומען אינאיינעם, אלע משפחות אנשי שלומינו - אויף א שבת התוועדות, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז מיר זענען פון די אויסדערוועלטע וואס האבן זוכה געווען אנצוקומען אין היכל הקודש, קודש קדשים; מיר האבן שוין געהאט געמאכט אזעלכע שבתים פון אלע תלמידי הישיבה, יעצט וועט דאס זיין אינעם יארצייט - וועט דאס האבן אן אנדערע באדייט, עס איז ווערד אלע געלטער מיט צו האלטן די שבת התוועדות.


איך בעט דיר זייער, האב נישט קיין קשיות אויף די אמונה; גלייב אינעם אייבערשטן אז אלעס איז לטובה. היינט אינדערפרי בין איך געווען מיט איינע פון מיינע קינדער ביים ציין דאקטער, מיין קינד האט זייער געוויינט און נישט פארשטאנען פארוואס איך און מיין ווייב טוען דאס צו אים; וויפיל מיר האבן פרובירט אים צו זאגן: "מיר ווילן נאר דיין טובה, זאלסט נישט האבן קיין לעכער" - האט ער דאס נישט געוואלט אננעמען.


בשעת מעשה טראכט איך 'אזוי קוקן מיר אויס ווען מיר האבן טענות אויפן באשעפער, דער אייבערשטער וויל נאר אונזער גוטס, ער מאכט נישט קיין שלעכטס, און מיר האבן טענות'; מיר דארפן שוין אפלאזן אלע טענות, און אנהויבן גלייבן אז אלעס איז נאר פאר אונזער טובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#146 - ווען עלטערן האבן טענות, זאלסטו זיי אויסהערן מיט א גוטע געפיל
מוסדות, היכל הקודש, הדרכות, אחדות, טענות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בא, שובבי"ם, ד' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט, די וועלט שטייט אויף דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "אֵין הָעוֹלָם מִתְקַיֵּם אֶלָּא בִּשְׁבִיל הֶבֶל תִּינוֹקוֹת שֶׁל בֵּית רַבָּן", די וועלט שטייט נאר אויף די תורה פון קינדער; נאך זאגן זיי (בבא בתרא ח:) אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד, 'אֵלּוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת'", איינער וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער - איז צוגעגליכן צו די שטערנס פון די וועלט; מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט דאס זייער שיין מסביר זיין, אז פינקט ווי מען קען נישט ציילן די שטערנס פון די וועלט - אזוי קען מען נישט ציילן וויפיל זכותים א מלמד האט; ווייל ער פלאנצט איין אין די קינדער תורה, יראת שמים און אמונה פשוטה אינעם אייבערשטן.


איך וויל דיך זייער בעטן, ווען עלטערן קומען מיט טענות - זאלסטו זיי אויסהערן און געבן א גוטע געפיל, נישט ענטפערן מיט גאוה: 'קענסט ארויסנעמען דיינע קינדער', פארט זענען זיי די עלטערן פון די קינדער.


בכן בעט איך דיך זייער, ווען מען האלט דיך פאר אויף זאכן וואס ווערן געטון אין חדר - זאלסטו אויסהערן און געבן די הרגשה אז מען וועט טון אלעס וואס מען קען זיי זאלן זיין צופרידן, מען זאגט נישט: 'קענסט ארויסנעמען דיינע קינדער', דאס איז נישט די וועג; בפרט ווען מען רעדט פון אנשי שלומינו, וואס אלע ווילן די חינוך פון היכל הקודש, אלע ווילן די קינדער זאלן אויפוואקסן מיט די עצות און שכל פון הייליגן רבי'ן; דארף מען זיך ליב האבן.


אפגערעדט ווען מען דארף טאקע פאררעכטן - דארף מען דאך זיכער אויסהערן און פאררעכטן; איך רעד אפילו ווען די עלטערן זענען נישט גערעכט - דארף מען אויך האבן גוטע מידות און וויסן ווי אזוי צו רעדן, נישט מיט גאווה און שחצנות ענטפערן, 'קענסט ארויסנעמען די קינדער'.


איך האף דו וועסט אננעמען מיינע רייד, ווייל עס פעלט א האר עס זאל צעפאלן ענקער חבורה וועגן נארישקייטן. דער סמ"ך מ"ם זיצט אויף די טרעפ אינדרויסן פון ענקער שול און ווארט אויף די רגע ווען וועט מען זיך שוין אנהויבן פיינט האבן, הי' לא תהיה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#145 - לאז דיך נישט פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקת
תפילות אויף אידיש, חברים, מחלוקת, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד נישט מיט קיין בעלי מחלוקות, אויך נישט מיט בעלי לשון הרע; נעם גוטע חברים וואס טוען חסד איינער מיטן צווייטן און זוכן ווי מען קען יענעם העלפן.


ווער האט כח פאר מחלוקות, ווער האט צייט פאר די זאכן; די אלע וואס זענען פארנומען דערציילן פון יענעמ'ס פריוואטע לעבן און פון יענעמ'ס דורכפעלער... ווי איז דא צייט? ערשט דארף מען זיך אליינס פאררעכטן, ווי איז דא צייט צו זיין פארנומען מיט יענעמ'ס זאכן...


קריג זיך נישט מיט קיינעם, זיכער נישט בים רבינ'ס חדר. רבי נתן פלעגט זאגן: "ווען איך זע צוויי אידן קריגן זיך - שפיר איך ווי איינער שטעכט מיר מיט א מעסער, איך קען עס נישט דערהייבן"; ביים רבינ'ס חדר אין היכל הקודש טאר נישט זיין קיין פיינטשאפט, זאלסט זיך נישט לאזן פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקות.


גיי שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של  עולם, העלף מיר, וואס טו איך מיט מיין הייסע בלוט וואס ציט צו נצחון, צו קנאה, צו שנאה, רציחה?! ראטעווע מיך".


גיי אין א ליידיגע פעלד אדער א ליידיגע צימער און שריי זיך אויס, עס זאל ארויס גיין די בלוט וואס ציט צו נישט גוטס, און זאלסט זוכה זיין צו ווערן א צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#144 - קום נישט דאווענען ביי מיר אין שול אויב דו ביסט ממשיך מיט'ן שמועסן
בית המדרש, היכל הקודש, דאווענען

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, שובבי"ם, כ' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, בארא פארק


איך הער צוריק נישט גוטע גריסן, אז ביי דיין טיש ארום דיר שמועסט מען אפ א גאנצע דאווענען, מען פארשעמט דאס דאווענען, מען פארשעמט היכל הקודש; איך האב שוין געשריבן פאר דיר פערזענליך בריוון איבער דעם.


וכבן וויל איך קלאר זאגן, איך וויל נישט זאלסט ווייטער קומען דאווענען ביי מיר אין שול אויב דו ביסט ממשיך מיטן שמועסן, אז דו ווילסט ווייטער שמועסן – זאלסטו מער נישט קומען אין מיין שול, עס איז א פארשעמונג פאר מיר, פאר מוהרא"ש, פאר גאנץ היכל הקודש.


 

#143 - בארגן געלט צו קומען צום שבת התוועדות?
היכל הקודש, חובות, שבת התוועדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בא, שובבי"ם, ו' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אויף דיין פראגע אויב דו זאלסט בארגן געלט צו קענען מיט קומען אויף שבת התוועדות קומענדיגע וואך פרשת בשלח; דו זאגסט דו שפירסט אז דו טארסט עס נישט טון ווען דו ביסט שולדיג שכר לימוד און נאך חובות, ווי מעגסטו גיין בארגן געלט צו קומען אויף שבת?


אויבנאויף ביסטו גערעכט, מען טאר נישט אויסגעבן געלט פאר הנאה און פאר וואקאציע ווען מען האט חובות און אז מען קומט געלט פאר שכר לימוד, אבער אין דעם פאל, צו זיין א שבת מיט אנשי שלומינו; דיין ווייב, דיינע קינדער זאלן אריינקומען אין די קהילה - איז יא ווערד זאלסט בארגן געלט צו קומען אויף שבת, ווייל דאס וועט דיר שפארן אסאך געלט אין לעבן, ווייל אז דיין ווייב וועט זיך באקענען מיט די פרויען פון היכל הקודש - וועט דיר דאס לעבן קאסטן ווייניגער.


דער שבת וועט דיר קאסטן צוויי טויזנט דאלער און דיר שפארן מיליאנען, ווייל נאר חתונה מאכן די קינדער, יעדע קינד לכל הפחות הונדערט טויזנט דאלער, פון דעם אליינס קען מען קראנק ווערן, און אז דיין ווייב און קינדער וועלן זיין א חלק פון היכל הקודש - וועט דיר דאס נישט קאסטן קיין געלט; די נאכט פון די חתונה איז בחינם, און אויסשטאפירן די חתן כלה וועט דיר קאסטן אונטער צען טויזנט דאלער; פאר דעם אליינס איז דאס כדאי, אויך פאר די וועג פון לעבן, פאר די אמונה וואס מען באקומט דא - איז אלעס כדאי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#142 - געדענק וואס ברסלב איז, געדענק וואס היכל הקודש איז
חסידות ברסלב, היכל הקודש, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ג טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך נישט פון טפל - עיקר און פון עיקר - טפל, געדענק וואס ברסלב איז, געדענק וואס היכל הקודש איז; ברסלב איז איין זאך: 'רעדן צום אייבערשטן'; דער רבי איז אונז מחזק נאכאמאל און נאכאמאל מיר זאלן רעדן צום אייבערשטן, מיר זאלן געדענקען אז נאר דער אייבערשטער קען העלפן, און אז עס איז נישטא קיין חברים, בעת צרה האט מען קיינעם נישט - נאר דעם אייבערשטן.


שטיי ווייט פון לצים, געב זיך אכטונג פון די וואס שפעטן פון דעם און פון יענעם, אפילו זיי דרייען זיך אין ברסלב; זוך דיר אויף צווישן אנשי שלומינו תמימות'דיגע ערליכע חברים און רעדט פון רבי'ן, פון די עצות וואס מיר באקומען.


הלואי זאלסטו גיין יעדן טאג בקביעות רעדן צום אייבערשטן פאר דריי מינוט; א מינוט דאנקען, א מינוט תשובה טון און א מינוט בעטן אויף ווייטער.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט זיין היינט די ליל שישי שיעור אין שטעטל, איך האב א שמחה, מיין זון הרב שלמה מאכט א וואך נאכט און מארגן א ברית; מה אשיב לה' כל תגמולוהי עלי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#141 - נישט רעדן פון היכל הקודש מיט משפחה
כיבוד אב ואם, היכל הקודש, שכל

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', צפת


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס דארפט איר רעדן פון היכל הקודש מיט אייער משפחה? וואס דארפט איר זיך אליינס מאכן א חוזק?! איז דען נישטא גענוג זאכן פון וואס צו רעדן מיט א מאמע און שוועסטערס? יעדע שמועס מוזט איר רעדן פון היכל הקודש און ווארטן מען זאל לאכן פון אייך?!


מיט א מאמע און שוועסטערס רעדט מען הוידל בוידל, מיט א מאמע און שוועסטערס רעדט מען פון די קינדער, און אז זיי בעטן חיזוק זאגט מען חיזוק וואס וועט זיי נישט קראצן אין זייער אויער, מען דערציילט מעשיות פון השגחה פרטית, מען זאגט עס אויף זייער שפראך. אויב די ווארט 'שכוח אייבערשטער' און די ווארט 'א מעשה פון תפילה' קראצט זיי אין אויער - זאגט מען 'א מעשה פון השגחה פרטית', 'א מעשה פון לויבן דעם אייבערשטן'; וואס פעלט אויס זיך מאכן צו שאנד און צו שפאט ביי די משפחה?!


אז מען האט א שוועסטער וואס האט אויך געטרינקען פון די אונגארישע וויין פון טאקיי, די רויטע טאקייער וויין - דעמאלט קען מען שמועסן אפן, אבער כל זמן די משפחה לאכט פון היכל הקודש - איז נאריש צו רעדן, מען טוט גארנישט אויף, מען ווערט א געשפעט.


איך האב געהאט א באבע א גרויסע צדיקת, רחל לאה טייטלבוים עליה השלום, וואס איז געווען אין אוישוויץ ביי די דייטשע רוצחים און האט איבערגעלעבט די קריג מיט ניסי ניסים. איר מעלה איז געווען, אויסער איר ערליכקייט איז זי געווען גאר א קלוגע; זעלטן צו געפינען א פרוי מיט אזויפיל חכמת נשים. זי פלעגט אונז שטענדיג דערציילן אז נאכן קריג האט זי גערעדט טאג און נאכט פון אמונה, נאר דאס האט איר געקענט האלטן ביים זינען; שטעלט זיך פאר א יונג ווייבל וואס האט קוים אנגעהויבן איר לעבן, האט פארלוירן אירע קינדער מיט איר מאן און געבליבן אליין, נאר אמונה, דאס האט איר געהאלטן. איין טאג הערט זי ווי אירע חבר'טעס רעדן שטילערהייט און זאגן: "רחל לאה איז נעבעך בארירט געווארן, זי רעדט טאג און נאכט פון משיח און פון באשעפער". מיין באבע האט דערציילט: "איך האב פון דעמאלט פארמאכט מיין מויל און גערעדט מיט אלעמען הוידל בוידל, אויב רעדן פון אמונה מיינט בארירט געווארן - רעד איך נישט"; מיט אונז האט זי גערעדט טאג און נאכט פון אמונה, אבער זי איז געווען אזוי קלוג צו קענען דערשמעקן וואס צו רעדן מיט יעדן איינעם, אזוי ווי דער הייליגער זוהר זאגט (תצוה, דף קפו:): "זַכָּאָה מַאן דְּמַלִּיל עַל אוּדְנִין דְּשָׁמְעִין", וואויל איז דער מענטש וואס רעדט צו אויערן וואס הערן אויס.


א גוט שבת.

#140 - טענות אויף די מוסד
חינוך הילדים, מוסדות, היכל הקודש, טענות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד האברך ... נרו יאיר


איך הער צוריק אז דו האסט טענות אויף די מוסד אז מען לערנט נישט וכו' וכו'; איך וויל נישט אריינגיין בטוען ונטען מיט דיר אויב די מוסד איז יא גוט אדער נישט גוט, נאר איין זאך וויל איך דיר בעטן, אויב ביסט נישט צופרידן פון די מוסד - זאלסטו וואס שנעלער טוישן מוסדות, ווייל עס איז נישט געזונט פאר דיר און נישט פאר דיינע קינדער; איך מיין דאס מיטן גאנצן אמת, לייג דיינע קינדער אין א מוסד וואס דו ביסט צופרידן, ווייל קינדער שפירן אויב די עלטערן זענען נישט צופרידן און עס צעמישט זיי.


א שאד צו ווערן אנגעגעסן אויף היכל הקודש וועגן די מוסד, מען קען זיין א ברסלב'ער חסיד אן שיקן די קינדער אין אונזער חדר.


א גוט שבת.

#139 - נאר אז מען איז זיך מתבודד, קען מען זיך דערהאלטן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, עבודת השם, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מוהרא"ש האט אונז דערציילט אז רבי נתן האט געזאגט: "נאכן וויסן אלעס ווי זיך צו קענען קריגן מיטן יצר הרע, נאכן וויסן אלע עצות – קומט ער מיט א נייעם וועג, א פרישע נסיון, א פרישע בלבול, און מען דארף פונדאסניי רחמי שמים אים צו בייקומען".


איין עצה איז דא פאר יעדע פרישע נסיון און יעדע פרישע חלישות הדעת: תפילה והתבודדות; צוריק אנהויבן מיט די ערשטע און לעצטע עצה פון בעטן דעם אייבערשטן פשוט'ע ווערטער: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פונעם יצר הרע, ראטעווע מיך פון ווערן אלט און קאלט, באניי מיך, זיי מיך פון פריש מקרב צו דיר. העלף מיר איך זאל נישט אפלאזן דעם רבי'ן, איך זאל בלייבן פריש אין היכל הקודש, איך זאל זיך נישט לאזן שטערן פון די בלבולים און חלישות הדעת".


נאר אז מען איז זיך מתבודד – קען מען זיך דערהאלטן.

#138 - מכבד זיין אין יעדן חשוב'ן איד מיט'ן גרעסטן כבוד
דרך ארץ, היכל הקודש, גבאי

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד .... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש קרית יואל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען עס קומט דאווענען א חשוב'ער איד, א דיין וכדומה - זאלסטו אים מכבד זיין מיט די גרעסטע כבוד; מען זאל ווארטן ביי הויכע שמונה עשרה ביז ער ענדיגט, אויך זאלסטו אים געבן די שיינע כיבודים.


ווייסט אודאי וויפיל מתנגדים די ברסלב'ער עזות פנימ'ער האבן זיך אליינס געברענגט מיטן אוועק מאכן יעדן איינעם וכו', און ווי שטארק מוהרא"ש האט פרובירט אלע יארן צוריק צו ברענגען די דרך ארץ וואס פלעגט זיין אין ברסלב; בפרט אין היכל הקודש קודש קדשים זאל זיין א דרך ארץ, מכבד זיין יעדן איינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#137 - אן עצה ווי אזוי מען קען זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד
עבודת השם, היכל הקודש, בריוו, ספרי ברסלב, לקוטי מוהר"ן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב זיך זייער געפרייט צו דיין בריוו.


עס איז טאקע אזוי, עס איז זייער וויכטיג צו שרייבן בריוו; עס איז א וועג ווי מען קען אנהאלטן א קשר, זיין פארבינדן אין היכל הקודש.


ווי דו ווייסט אודאי לאקערט דער סמ"ך מ"ם זייער שטארק אויף יעדן תלמיד היכל הקודש, ער וויל אים אויסרייסן און אוועקנעמען פון די פלאץ; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו בלייבן אין היכל רבינו, סיי בזה העולם און אויף יענע וועלט.


דו שרייבסט מיר איך זאל דיר העלפן מיט אן עצה ווי אזוי מען קען זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד; מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, וואס זאל איך דיר זאגן, דו האסט דעם רבינ'ס ספרים; מאך זיך שיעורים אין זיי - וועסטו זוכה זיין צו קומען צו שיינע זאכן. לערן יעדן טאג ליקוטי מוהר"ן - וועסטו אנהויבן אזוי שטארק בענקען צום אייבערשטן, דו וועסט לעבן מיט תשובה און מעשים טובים. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמט): "שֶׁיְּכוֹלִין לִהְיוֹת נַעֲשֶׂה בַּעַל תְּשׁוּבָה גָּמוּר עַל יְדֵי לִמּוּד הַסֵּפֶר שֶׁלּוֹ", מען קען ווערן אן אמת'ער בעל תשובה אז מען לערנט ליקוטי מוהר"ן, "וְאָמַר, שֶׁמִּי שֶׁיֵּשֵׁב וְיַעֲסֹק בִּסְפָרָיו רַק בְּלִי קִנְטוּר וְנִצָּחוֹן, וְיִסְתַּכֵּל בּוֹ בֶּאֱמֶת, אָז בְּוַדַּאי יִהְיוּ נִבְקָעִין אֶצְלוֹ כָּל גִּידֵי קַשְׁיוּת לְבָבוֹ, ואמר בזו הלשון: "סע וועט אים אלע אדערן טרענען", און ווער עס וועט לערנען זיין ספר מיט אן אמת, וועט זיך אים עפענען אלע פארשטאפטע אָדערן און ער וועט ווערן אן ערליכער איד.


אויך לערן די שיחות פון הייליגן רבי'ן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שיחה וואס איך שמועס מיט ענק קען מען זיין אן ערליכער איד, און נישט סתם אן ערליכער איד נאר אן ערליכע איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד"; רבי נתן זאגט (שם): "וְגַם אֲפִלּוּ עַכְשָׁו כְּשֶׁלּוֹמְדִין דְּבָרָיו הַקְּדוֹשִׁים יֵשׁ לָהֶם גַּם כֵּן כֹּחַ גָּדוֹל לְעוֹרֵר לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ לִזְכּוֹת לְדַרְכֵי ה' בֶּאֱמֶת, לְמִי שֶׁיָּשִׂים לִבּוֹ הֵיטֵב לִדְבָרָיו וּלְשִׂיחוֹתָיו הַקְּדוֹשִׁים הַנֶּאֱמָרִים בְּזֶה הַסֵּפֶר, וּבִשְׁאָר סְפָרָיו הַקְּדוֹשִׁים", דעם רבינ'ס ספרים פארמאגן א מורא'דיגן כח צו מעורר זיין א מענטש צו דינען דעם אייבערשטן; אין יעדע שמועס פון רבי'ן ליגן געוואלדיגע עצות און הדרכות פארן לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#136 - איינער מאכט מיט די הענט, און פון דעם האט מען חלישות הדעת
חברים, צדיקים, היכל הקודש, חלישות הדעת, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נח, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


האסט מיר דערציילט אז דיין ווייב איז זייער צעמישט, זי האט זיך צוגעהערט צו לשון הרע וכו'; יעצט איז זי אריינגעפאלן אין א מרה שחורה השם ישמרינו.


מיין ליבער ברודער, צו מיר האבן גערעדט גרויסע מענטשן קעגן היכל הקודש, גרויסע מענטשן, נישט נארישע פרויען, איך פלעג אזוי וויינען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אנקומען צום אמת, איך וויל זיך נישט נארן"; נישט איך פלעג וויינען, איך וויין נאכאלץ צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף איך זאל מיך נישט נארן".


קוק ווי גרויס די בחירה איז; קוק וואס היכל הקודש האט ענק געגעבן, מאך זיך א חשבון וואס מען באקומט ביים צדיק; וויפיל תורה, וויפיל תפילה, וויפיל שלום בית, און וועגן א דערביטערטע פרוי וואס שטייט און העצט אז היכל הקודש איז טומאה און קליפות - זאלט איר אלעס אפלאזן?


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קלג): "שָׁמַעְתִּי בְּשֵׁם הַבַּעַל שֵׁם טוֹב", איך האב געהערט נאכזאגן פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, "שֶׁאָמַר", וואס ער האט געזאגט: "אוֹי וַאֲבוֹי, כִּי הָעוֹלָם מָלֵא מְאוֹרוֹת וְסוֹדוֹת נִפְלָאִים וְנוֹרָאִים, וְהַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת בִּפְנֵי הָעֵינַיִם, וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", גיוואלד! די וועלט איז פול מיט ליכט און וואונדערליכע פארכטיגע סודות, און דאס קליין הענטעלע פארשטעלט אלעס.


מוהרא"ש זאגט, דאס גייט ארויף ווען איינער קומט צום צדיק, ער באקומט עצות און התחזקות ווי אזוי מען קען לעבן א שיינע לעבן און ווי אזוי מען קען זיך דערהאלטן - סיי מיט זיך אליין; סיי מיט פרנסה; סיי מיט א ווייב און קינדער, און מיט וואס נישט וכו' וכו'; ווייל דער רבי האט עצות אויף טריט און שריט, אבער – "אוֹי וַאֲבוֹי, הַיָּד הַקְּטַנָּה עוֹמֶדֶת וּמְעַכֶּבֶת מִלִּרְאוֹת אוֹרוֹת גְּדוֹלִים", דאס קליינע הענטעלע פארשטעלט אלעס. דאס הייסט אז איינער פרעגט אים: "וואו דרייסטו זיך?" און ווען מען ענטפערט ביים הייליגן רבינ'ס לייט, מאכט יענער מיט די הענט א תנועה פון ביטול, און פון דעם האט מען חלישות הדעת וכו'. אויף דעם האט דער הייליגער בעל שם טוב געשריגן: "גיוואלד"; און אויף דעם דארף מען טאקע שרייען: "גיוואלד, גיוואלד!"


נאר דורך התבודדות וועט איר זיך קענען האלטן ביים אמת.


טראג דעם בריוו שבת ביי ענק אין שול, ווייל אלע דארפן גרויס חיזוק.


א גוט שבת.

#135 - קיינער איז נישט פארזיכערט ביים צדיק
צדיקים, מחלוקת, היכל הקודש, חשבון הנפש, לשון הרע, ליצנות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וזאת הברכה, גאט'ס נאמען, י"א תשרי, שנת תשפ"ד לפרטן קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די פרוי וואס רעדט צו אייך קעגן היכל הקודש, זי זאגט עס איז נישט אזוי פשוט וואס דא טוט זיך; געבט זיך זייער אכטונג פון איר, הויבט נישט אויף די טעלעפאן ווען זי רופט, און אז איר זעט איר ווי זי קומט אייך אנטקעגן אין גאס - זאלט איר זיך אוועקדרייען פון איר, ווייל מיט איין קליינע שמועס וועט זי אייך אוועקנעמען פון צדיק און איר וועט בלייבן פארוואגלט השם ישמרינו.


דאס וואס איר זאגט אז זי האט שוין אריינגערעדט אין אייך און איר זענט צעמישט געווארן וכו' וכו', די עצה איז התבודדות ותפילה, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט וויסן וואו דער אמת איז; דערציילט דעם אייבערשטן וואס איר האט דא באקומען און וואס איר באקומט דא, און פון די אנדערע זייט וואס די פרוי רעדט צו אייך, אלע לשון הרע און הוצאת שם רע וואס זי זאגט; בעטס דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אייך.


וויסן זאלט איר, קיינער איז נישט פארזיכערט ביים צדיק. אדם הראשון, יציר כפיו של הקדוש ברוך הוא, דער אייבערשטער האט אים באשאפן און אים אריינגעלייגט אין גן עדן, דארט אין גן עדן איז געקומען צו אים די שלאנג און גערעדט לשון הרע אויפן אייבערשטן. דער שלאנג האט געזאגט די זעלבע ווערטער וואס מען זאגט אייך אויפן צדיק: "עס איז נישט אזוי פשוט ווי מען מיינט, מען דארף וויסן אז עס איז א סכנה", און אזוי האט ער גורם געווען אז אדם הראשון האט געזינדיגט און מען האט אים פארטריבן פון גן עדן; זעט מען אז מען קען זיצן אין גן עדן, און אז דער שלאנג קומט איז קיינער נישט פארזיכערט.


איין עצה איז דא, תפילה והתבודדות; זיך משפט'ן, זיך מאכן שטענדיג א חשבון: 'וואס האב איך באקומען אין היכל הקודש? וואס האט מיך דער הייליגער רבי געגעבן?' אזוי פאלט אוועק אלע ליצנות און אלע קליפות.


זי רעדט נישט נאר צו אייך, זי רעדט צו אסאך; זי כאפט די שוואכע מוחות, די פרישע מקורבים, אויך גייט זי צו פרעמדע, זי רעדט וכו'; מען קען גארנישט טון, אזוי גייט דעם רבינ'ס זאך. יעדע שטיק צייט איז זיך דער סמ"ך מ"ם מתלבש אין דעם און אין יענעם, עס ווערט א פרישע מחלוקות, עס פאלן פרישע קרבנות, און נאר מיט תפילה והתבודדות און מיט חשבון הנפש - איז מען פארזיכערט.


וואס האב איך געטון ווען מען איז געקומען צו מיר רעדן קעגן מוהרא"ש? איך האב געוויינט צום אייבערשטן עס זאל ארויסגיין פון מיין קאפ די שלעכטע זאכן וואס מען האט גערעדט צו מיר, איך האב זיך נאכאמאל געמאכט א חשבון און נאכאמאל געמאכט א חשבון: 'ווער ברענגט מיך צום אייבערשטן? ווער ברענגט מיר צו טראכטן פון תכלית? ווער געבט מיר חיזוק צו לערנען און דאווענען? ווער ברענגט אין מיר אריין א חיות אין יעדע מצוה? ווער ברענגט מיך צו זיין פרייליך שבת און יום טוב? און אז מען רעדט אויף דעם צדיק זאל איך אנעמען די לשון הרע'ס? ניין ניין ניין!'


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.





 


 





 

#134 - הער אויף רעדן ניבול פה, קענסטו צוריק קומען אין היכל הקודש
תשובה, משניות, עבירות, טעלעפאן, היכל הקודש, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו נעמסט זיך פאר נישט צו רעדן מער קיין ניבול פה - קענסטו צוריק קומען ביי אונז אין היכל הקודש, אויך נאר בתנאי אז דו וועסט נישט ארויסנעמען קיין טעלעפאן וכדומה - קוקן שמוציגע זאכן.


וויסן זאלסטו, יעדער איינער קען תשובה טון, אבער נאר אז מען לאזט אפ דעם טויטן שרץ; כל זמן מען האלט אין האנט די טויטע שרץ, אפילו מען טובל'ט זיך אין מקוה אריז"ל, אפילו מען גייט אין אלע קוועלער - בלייבט מען טמא. אזוי זאגן די הייליגע חכמים (תענית טז.): "אָדָם שֶׁתּוֹפֵס שֶׁרֶץ בְּיָדוֹ, אֲפִלּוּ טוֹבֵל בְּכָל מֵימוֹת שֶׁבָּעוֹלָם לֹא עָלְתָה לוֹ טְבִילָה, זְרָקוֹ מִיָּדוֹ כֵּיוָן שֶׁטָּבַל בְּאַרְבָּעִים סָאָה מִיַד עָלְתָה לוֹ טְבִילָה", ווען איינער איז טמא און טובל'ט זיך - ווערט ער ריין נאר אויב ער לאזט אפ דעם טויטן שרץ, ווייל ווי לאנג מען האלט אן דעם טויטן שרץ, אפילו מען טובל'ט זיך אין אלע וואסערן, אין אלע מקוואות - בלייבט מען טמא, נאר אז מען ווארפט אוועק די טויטע שרצים - ווערט מען טהור.


אז דו ווילסט תשובה טון - ווארף אוועק דיין טעלפאן און אנדערע מאשינדלעך וואס מען קען זען עבירות, און אזוי וועסטו קענען תשובה טון.


זאג אסאך משניות אפילו בלי הבנה כלל, וועט אריינגיין אין דיר א ריינקייט.


איך בין נישט ברוגז אויף דיר, איך האב דיך אוועקגעשיקט נאר ווייל ביי אונז אין היכל הקודש דארף איך אכטונג געבן מען זאל רעדן נאר איידל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#133 - מעג איך אוועק גיין פון היכל הקודש?
צדיקים, הכרת הטוב, מחלוקת, שלום, היכל הקודש, מנהגים, יום כיפור

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת האזינו ב', שבת תשובה, ז' תשרי, שנת תשפ"ד לפ"ק


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך האב זיך זייער געפרייט צו אייך אלע טרעפן ביים רבי'ן אין אומאן, עס איז געווען א הערליכע יום טוב, מלא טעם. יעצט גרייטן מיר זיך אויף יום הקדוש; דער אייבערשטע געבט אונז א טאג וואס ער איז אונז מוחל אלע עבירות, מיר דארפן נאר תשובה טון, חרטה האבן און זיך פארנעמען אז מיר גייען שוין זיין וואויל.


ערב יום הקדוש ביי חצות טוען מיר זיך שוין אן בגדי שבת און מיר מאכן א סעודה; מען עסט פיש און פלייש, מען פרייט זיך פאר די גרויסע טאג וואס קומט, און מען דערציילט פאר די קינדער אז דער אייבערשטער האט אונז זייער ליב, ער וואשט אונז אפ פון אלע שווארצע פלעקן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה א, לו) אויפן פסוק (שיר השירים א, ה) "שְׁחוֹרָה אֲנִי", 'שְׁחוֹרָה אֲנִי כָּל יְמוֹת הַשָּׁנָה', איך בין שווארץ א גאנץ יאר, אבער 'וְנָאוָה אֲנִי בְּיוֹם הַכִּפּוּרִים', איך בין שיין יום כיפור, ווען דער אייבערשטער וואשט מיך אפ; מען דערציילט פאר די קינדער ווי שטארק דער אייבערשטער האט ליב אידן, אז ער איז אונז מוחל אלע עבירות אום יום כיפור.


רוף דיינע עלטערן זאגן גוט יום טוב, און אז דו וואוינסט אין זייער שטאט זאלסטו אריבערגיין זאגן גוט יום טוב און נעמען ביי זיי א ברכה, זיי זאלן דיך בענטשן; דיך און דיינע קינדער, און בעט דיינע עלטערן זאלן דאווענען פאר דיר, זיי זאלן בעטן פאר דיר דו זאלסט האבן א זיסע יאר.


טשעפע נישט קיינעם, זארג נישט פאר יענעמ'ס רוחניות, טו קיינעם נישט וויי. מען זעט אלע יארן ווי מענטשן לויפן ארום איבערבעטן דעם, יענעם; עס איז א געלעכטער, יעדעס יאר זעט מען די זעלבע מענטשן לויפן ארום: "זיי מיר מוחל, זיי מיר מוחל"; ענדערש געב אכטונג א גאנץ יאר נישט וויי צו טון קיינעם, דעמאלט דארף מען קיינעם נישט איבערבעטן.


אז איינער האט דיר געטון א טובה - זאלסטו יענעם מכיר טובה זיין און חס ושלום בארעדן. מוהרא"ש פלעגט אויף דעם אזוי וויינען, ער האט זיך אזוי אוועקגעגעבן פאר אידישע קינדער און ביים סוף זענען די געגאנגען אים בארעדן, מוציא שם רע זיין אויף אים. מוהרא"ש פלעגט זאגן: "אויף דעם איז נישטא קיין מחילה, אויף מוציא שם רע" (רמ"א אורח חיים סימן תרו, סעיף א), בפרט ווען יענער האט דיר געטון א טובה, ער האט אוועקגעגעבן זיין צייט, זיין געזונט - איז ווי קענסטו רעדן אויף יענעם...


מען דארף נישט בלייבן אין היכל הקודש, מען קען גיין וואו מען וויל, אבער אז דו ביסט געזיצן אין היכל הקודש, דו האסט מקבל געווען אזויפול גוטס, יעצט גייסטו בארעדן - איז דאס אן עוולה וואס מען באקומט אויף דעם א גרויסע שטראף. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יז, יג): "מֵשִׁיב רָעָה תַּחַת טוֹבָה לֹא תָמוּשׁ רָעָה מִבֵּיתוֹ", ווער עס באצאלט שלעכטס פאר גוטס - וועט זיך נישט אפטון שלעכטס פון יענעמ'ס שטוב.


איך געדענק איינער, א גאר נאנטער, איז געקומען פרעגן אויב ער קען אוועקגיין פון היכל הקודש, אויב מוהרא"ש וועט מקפיד זיין אויף אים? האט מען אים געזאגט: "קענסט גיין וואו דיין הארץ באגערט, און אדרבה, א מענטש דארף אלץ זוכן וואו זיין פלאץ איז, און מוהרא"ש וועט אויף דיר נישט האבן קיין שום קפידא, אבער אז דו וועסט אנהויבן רעדן שלעכטס אויף מוהרא"ש, אויף די פלאץ וואו דו האסט גענומען דיין חיות, אויף די פלאץ וואס מען האט דיר געטון נאר גוטס - דעמאלט וועסטו כאפן ביטערע קלעפ".


מען דארף אויף דעם אסאך בעטן דעם אייבערשטן, מען זאל זוכה זיין צו בלייבן צוגעבינדן צום צדיק, צום הייליגן רבי'ן וואס געבט אונז אזויפיל גוטס, ער געבט אונז א וועג צו לערנען תורה, א וועג צו זיין צוגעבינדן צום אייבערשטן און צו געדענקען אז מיר זענען דא נישט פאר לאנג, מיר זענען דא פאר א קורצע צייט; די לעבן איז כצל עובר, ווי א שאטן וואס גייט אריבער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה צו, ב): "הַלְּוַאי כְּצִלּוֹ שֶׁל כּוֹתֶל, אוֹ כְּצִלּוֹ שֶׁל אִילָן, אֶלָּא כְּצִלּוֹ שֶׁל עוֹף בְּשָׁעָה שֶׁהוּא עָף", נישט ווי די שאטן פון א וואנט, נישט ווי א שאטן פון א בוים נאר ווי א שאטן פון א פייגל וואס פליעט - אזוי שנעל גייט דאס לעבן. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו טייטשט מיט דעם וואס די הייליגע חכמים זאגן (סוכה כח.), אז דער הייליגער צדיק, דער הייליגער תנא יונתן בן עוזיאל, "בְּשָׁעָה שֶׁיּוֹשֵׁב וְעוֹסֵק בַּתּוֹרָה", ווען ער האט געלערנט תורה - "כָּל עוֹף שֶפּוֹרֵחַ עָלָיו מִיָּד נִשְׂרַף", יעדע פייגל וואס איז אריבערגעפלויגן האט זיך גלייך פארברענט; זאגט מוהרא"ש, נישט די פייגל האט זיך פארברענט, נאר ווען דער תנא האט געזען א פייגל פליט האט ער גלייך ארויסגענומען פון דעם וואס איז די לעבן... די גאנצע לעבן גייט אזוי שנעל ווי א פייגל וואס פליעט, און דאס האט אים אזוי צוגעברענגט צום אייבערשטן, אז 'מִיָּד נִשְׂרַף', ער איז געווארן אזוי צעפלאקערט פון דעם אז ער איז גרייט געווען אויף מסירות נפש, צו פארברענט ווערן פארן אייבערשטן.


נישט אומזיסט האט דער הייליגער רבי נתן געבעטן: "רבי, בינד מיך צו אין דיין זאק איך זאל קיינמאל פון דיר נישט אוועקגיין"; דאס דארפן מיר בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, איך האב שוין טועם געווען פון די גוטע וויין, פון די יין המשומר, העלף מיר איך זאל נישט הערן קיין לשון הרע, איך זאל נישט הערן קיין שלעכטס, איך זאל שטענדיג קוקן אין מיינע הענט 'וואס באקום איך פון רבי'ן?' 'צו וואס ברענגט מיך דער רבי צו?' און נאר טון די עצות און זיך מחזק זיין מיט גוטע חברים".


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, אבער איך בין נאכאלץ אפגעמאטערט פון די לאנגע נסיעה פון הייליגן רבינ'ס ראש השנה.


א פרייליכן שבת.


א גמר חתימה טובה.