בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - שטארק זיך, וועסטו טרעפן שנעל דיין ריכטיגער שידוך
תפילה והתבודדות, שידוכים, צדקה, תפלות אויף אידיש, גט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת דברים, כ"ט תמוז, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אלע כוחות נישט צו ווערן צעפאלן; אמת, דו גייסט יעצט אריבער שווערע טעג אין לעבן נאכדעם וואס דו האסט זיך געדארפט גט'ן; דו האסט דאס געטון על פי תורה, מוהרא"ש וואלט אויך געהייסן מאכן א גט. עס איז דיר יעצט ביטער שווער צו זיין אליין, קיינער קען נישט פארשטיין די צער וואס דו גייסט יעצט אריבער, דאך דארפסטו זיך שטארקן מיט די גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר; וואס ווייסטו וואס דו דארפסט מתקן זיין וכו' וכו', ווער ווייסט וואס פאר א גזירות עס איז נגזר געווארן אויף דיר און יעצט קומסטו אפ מיט דעם.


איך בעט דיר זייער זאלסט אויפזוכן דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר און אים דאנקען דערויף; יעדן טאג זאלסטו נעמען אפאר מינוט, זוך א שטילע פלאץ, דארט זאלסטו זיך מתבודד זיין. זאלסט אנהייבן מיט תודה והודאה, דאנק דעם אייבערשטן אויף די גוטס וואס ער טוט מיט דיר. איך ווייס אז דו גייסט יעצט אריבער שווערע טעג, דאך דארפסטו געדענקען וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצה), די עצה פון "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי", די עצה פון אויפזוכן גוטס אין די צרה. דער רבי זאגט אז דוד המלך האט שטענדיג געזוכט עפעס גוטס אויף וואס ער קען דאנקען דעם אייבערשטן, אפילו ווען דער אייבערשטער האט געברענגט אויף אים שלעכטס האט ער געזוכט אין די שלעכטס עפעס גוטס, אזוי ווי עס שטייט (תהלים ד, ב): "בַּצָּר הִרְחַבְתָּ לִּי - רבונו של עולם איך דאנק דיר אויף דעם וואס אין די צרה האסטו מיר ברייט געמאכט".


די אלע שידוכים וואס מען טראגט דיר אן און עס ווערט נישט - דאס איז אלעס שידוכים פאר דיר; יעדע שידוך וואס מען רעדט נאר, מען טראגט עס אן - איז אויך א שידוך. עס איז דא אמאל וואס מען טרעפט זיך, מען רעדט איינער מיט'ן צווייטן, עס זעט שוין אויס ווי עס גייט ווערן א שידוך, למעשה ווערט נישט דער שידוך; זאגט דער רבי (ספר המידות, אות חתון, סימן ז) אז דאס איז אויך א שידוך, און ווען דעם רבינ'ס ווייב איז נפטר געווארן און דער רבי איז געווען אין ראדוויל בעפאר'ן א שידוך טון מיט זיין צווייטע ווייב, זענען געקומען אסאך פרויען זיך משדך זיין מיט אים, האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקצה): "אלע זענען מיינע שידוכים, און יעדער מענטש האט כמה וכמה זיווגים, ביי יעדן איינעם גייט עס אנדערש", אלע שידוכים וואס מען רעדט איז שוין אויך א בחינה פון א שידוך, אפילו עס ווערט נישט אויסגעפירט.


דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, שם): מענטשן שמועסן ביי זיך אין שטוב: "דער בחור וואלט גוט געווען פאר די מיידל"; אפילו ווען דער שידוך זאל זיך נישט אנהייבן און נישט ענדיגן איז דאס אויך א בחינה פון א שידוך. "וְלִפְעָמִים נוֹסְעִים לַעֲשׂוֹת הַשִּׁדּוּךְ וּבְעֵת הַגְּמָר נִפְרָדִים מֵאֵיזֶה סִבָּה, וְלִפְעָמִים נִגְמָר הַשִּׁדּוּךְ וְאַחַר כָּךְ מַפְסִיקִים הַקֶּשֶׁר שֶׁל תְּנָאִים, וְלִפְעָמִים בָּאִין לִידֵי נִשּׂוּאִין וְאַחַר כָּךְ בְּסָמוּךְ נַעֲשֶׂה גֵּט בֵּינֵיהֶם. וְלִפְעָמִים אֵינוֹ נַעֲשֶׂה הַגֵּט עַד אַחַר אֵיזֶה זְמַן וְכַיּוֹצֵא בָּזֶה כַּמָּה בְּחִינוֹת שֶׁיֵּשׁ בְּעִנְיְנֵי הַשִּׁדּוּכִים וְהַזִּוּוּגִים שֶׁאֵינָם נִגְמָרִים אַחַר כָּךְ, אֲבָל כֻּלָּם הֵם בְּחִינַת זִוּוּגִים שֶׁלּוֹ. כִּי כָּל אֶחָד יֵשׁ לוֹ כַּמָּה זִוּוּגִים, רַק שֶׁאֵצֶל זֶה נִגְמָר אֵיזֶה זִוּוּג שֶׁלּוֹ עַל יְדֵי אֵיזֶה דִּבּוּר בְּעָלְמָא שֶׁמְּדַבְּרִים מִזֶּה הַשִּׁדּוּךְ, וְלִפְעָמִים עַל יְדֵי אֵיזֶה דִּבּוּר יוֹתֵר אוֹ עַל יְדֵי אֵיזֶה הִתְקַשְּׁרוּת אוֹ נְסִיעָה אוֹ עֻבְדָּא בִּשְׁבִיל הַשִּׁדּוּךְ לְפִי שָׁעָה וְכוּ' כַּנַּ"ל"; זעט מען פון דעם אז יעדע זאך וואס מען טוט פאר א בחור און פאר א מיידל כדי זיי זאלן טרעפן זייער שידוך - אפילו עס ווערט נישט - איז דאס אויך עפעס, ווייל עס ווערט נענטער זייער ריכטיגער שידוך, עיין שם.


נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


מאך זיך א צדקה פושקע וואס דארט וועסטו געבן יעדן טאג צדקה כמנין די תפילה וואס דו בעסט, דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדקה, חלק ב', סימן יד): "יֵשׁ תְּפִילּוֹת שֶׁאֵינָם נִתְקַבְּלִים לְמַעְלָה אֶלָּא עַד שֶׁנּוֹתְנִים כָּל כָּךְ מָעוֹת לִצְדָקָה כְּפִי מִסְּפַּר הָאוֹתִיּוֹת שֶׁל הַתְּפִילָּה הַשַּׁיָּךְ לְזֶה הַדָּבָר", עס איז דא תפילות וואס ווערן אנגענומען אויבן אין הימל נאר ווען מען געבט פאר צדקה די סכום פרוטות וויפיל די תפילה באטרעפט, "לְמָשָׁל, כְּשֶׁמִּתְפַּלֵּל אֵלּוּ הַתֵּבוֹת: 'תֵּן לִי בָּנִים'", צום ביישפיל, ווען מען בעט תֵּן לִי בָּנִים - געב מיר קינדער, "צָרִיךְ לִתֵּן צְדָקָה כְּמִסְפַּר אוֹתִיּוֹת תֵּן לִי בָּנִים", דארף מען געבן צדקה וויפיל עס באטרעפט די תפילה פון תֵּן לִי בָּנִים - געב מיר קינדער; אזוי זאלסטו טון, זאלסט מאכן א פושקע און אריינלייגן יעדן טאג פינף דאלער מיט צוויי און צוואנציג פרוטות בעטנדיג דערביי: "רבונו של עולם, תן לי זיווג, געב מיר מיין פאר"; די געלט זאלסטו מיר ברענגען, איך וועל דרוקן דערמיט דעם רבינ'ס ספרים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.