שאלה אין קורצן ענין
#17 - וואס טו איך אז מיין ווייב וויל גיין זוכן איר אייגענע וועג אין לעבן?
שלום בית, גט, דרייוון, שייטל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך גיי יעצט אריבער זייער א שווערע דילעמא אין לעבן. ביטע העלפט מיר.


איך האב חתונה געהאט מיט א חסידישע מיידל פון א חסידישע שטוב. אלס מיידל האט זי זיך קיינמאל נישט געשפירט אין פלאץ, און אין די לעצטע פאר יאר צוביסלעך טראכט זי מער און מער אז זי וויל נישט אזא סארט חסידישע לעבן, זי וויל נישט קיין חסידישע חינוך פאר די קינדער, ניטאמאל "חרדי", נאר מער "דתי לאומי", זי וויל גיין אנגעטון אנדערש, זי נעמט עס זייער שווער אז די תקנות פון אונזער געגנט לאזן איר נישט דרייוון, זי רעדט זיך אפ אז זי ווערט קאנטראלירט, זי מוז גיין מיט א קורצע שייטל, און אזוי ווייטער. זי ליידט פון שטארקע דעפרעסיע (דיאגנאזירט), זי פילט זיך ממש ווי אין תפיסה. דאס אלעס מאכט נאר ערגער איר מצב הנפש, זי קען זיך נישט זען ליידן אזוי א גאנץ לעבן, זי וויל אלעס אפלאזן, מיך אפלאזן, זי וויל זוכן איר וועג אין לעבן, און אזוי ווייטער. דאס איז אלעס ממש בקיצור נמרץ אויפ'ן שפיץ גאפל.


איך ווייס נישט וואס צו טון, וואס קען העלפן? אונזער שלום בית איז אויסגעצייכנט אן קיין פראבלעמען ברוך ה'. זי איז א גוטע מאמע צו עטליכע קליינע קינדער, זי רעספעקט מיך און זי פילט ממש שלעכט פאר מיר אז איך דארף דאס אריבערגיין, זי טענה'ט אבער אז זי האט ממש נישט קיין אנדערע ברירה, זי ליידט יסורי נפש יעדן טאג און יעדע מינוט, און ס'איז צו א טייערע פרייז צו צאלן.


איך בעט זיך ברחמים ביים ראש ישיבה שליט"א. ביטע העלפט מיר און גיבט מיר אן עצה ווי אזוי אנצוגיין, און קען נישט טראכטן פון בלייבן אליין, עס איז א רחמנות אויף די קינדער וואס זענען זייער צוגעבינדן צום מאמע'ן, הלואי אויב איך וואלט געקענט זיך דורכרעדן אביסל מער באריכות אויפ'ן טעלעפאן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


חס וחלילה צו גיין צעברעכן א משפחה וועגן אזעלכע זאכן. ביי אונז אין שטעטל אין אמעריקע זענען דא ערליכע פרויען, גאר חשוב'ע פרויען - וואס דרייוון, און אויך חשוב'ע אויסדערוועלטע פרויען מיט לענגערע שייטלעך, וואס זיי פירן הערליכע שטובער און זענען צוגעקלעבט צום אייבערשטן.


אזוי אויך אין ארץ ישראל האט מוהרא"ש אויפגעשטעלט א שיינע קהילה אין יבנאל וואס די פרויען דרייוון, און אויך האט מוהרא"ש זייער שטארק גערעדט אז מען זאל זיך אנטון א שייטל, אזוי איז די קאפ צוגעדעקט.


איך פארשטיי נישט פארוואס דו דארפסט צעברעכן דיין משפחה וועגן די צוויי זאכן, עס איז ממש וואס דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג) אז דער בעל דבר פארלייגט זיך אויף יונגע פארפעלקער, זיי צו צעטיילן רחמנא לצלן.


מאך זיך נישט נאריש, בלייב מיט איר, צעטייל נישט דיין שטוב צוליב אזעלכע זאכן. לאז איר דרייוון און לאז איר גיין א שייטל, מאך איר פרייליך און זיי איר מחזק. קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס גייט אריבער אויף פרויען, ווי שווער עס איז זיי מיט די קינדער, און ווען דער מאן לאכט זיך אויס, ער איז טאג און נאכט מיט חברים, און אויף איר שאפט ער: "טו נישט דאס" און "טו נישט דאס", ביז עס ווערט זיי זייער ביטער און זיי ווילן אלעס אפלאזן.


איך בעט דיר זייער, האלט דיין שטוב מיט אלע דיינע כוחות; דו זאלסט נאר פרייליך מאכן און שטארקן.

#16 - איך בין אינגאנצן פארלוירן, וועט מיר נאך אמאל גוט זיין?
התחזקות, צרות, גט, זיווג שני

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין אייך ממש מקנא, ווי איר געבט שיעורים בכל חלקי התורה, ובפרטיות אנצוגיין מיט טעגליכע שיעורים וואס זענען באמבעס אנטקעגן די אלע טרייף פסול וואס איז זיך מתגבר אן א שיעור יעדן טאג. זאל דער אייבערשטער אייך באצאלן בכפל כפלים, שטארקע כוחות, אריכת ימים, און געזונט, ווייטער אנצוגיין מיט חיות און שמחה.


איך בין אדורך זייער א שווערע לעבן, איך זוך מיך נישט צו צערטלען, אבער מומחים האבן געזאגט אז אין מיינע קורצע יארן בין איך אריבער זאכן וואס אנדערע יאגן נישט אן צו זען אין זיבעציג יאר. ברוך ה' דער אייבערשטער האט מיר געבען א שטארקע מח און בין דאס אלעס אריבער, מיין שטרעבן איז געווען אז ווען איך וועל חתונה האבן וועט איך אנהייבן א נייע בלאט און איך וועל שוין קענען דינען דעם אייבערשטן אן זיין נע ונד, דא עקא איך בין אריין צום חתונה בשברון לב מכמה סיבות, איך האב געדארפט אלעס אליין צאלן, מיין טאטע האט נישט געוואלט קומען צו די חתונה, און מיין משפחה האט אויך נישט געקענט קומען, און נישט לאנג נאך די חתונה האט מיין ווייב מיך אפגעלאזט און צוריק געגאנגען צו איר מאמע. און איך בין געבליבן זייער צעבראכן, אפילו מען זאגט מיר אז ברוך ה' איך בין פטור געווארן פון א קלאפטע.


דער שידוך האט זיך געשלאסן 40 טעג נאך וואס איך האב אויסגעזאגט תהלים אין יבניאל, און איך האב אלעס פרובירט צו טון פאר שלום בית, איך האב אפילו געזאגט פינף מאל רצופות תהלים אין יבניאל. די רבנים האבן מיר געזאגט צו ווארטן, זאכן וועלן זיך גוט מסדר זיין מיט די צייט, אבער למעשה איז אריבער אפאר יאר און גארנישט איז געווארן, און מיר האבן זיך גע'גט.


יעצט בין איך אינגאנצן פארלוירן, איך האב נישט קיין עלטערן אדער משפחה אויף מיין זייט, איך בין א שעמעדיגער, און נאך אזויפיל יסורים ווי אזוי וועל איך חתונה האבן? ווער וועט קוקן אויף מיר?


איינער האט מיר געזאגט צו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל מיר שוין יעצט פארגיטיגן אויף מיין שווערע עבר, ער זאל מיר געבן א בעסערע שידוך, איך ווייס אבער נישט אויב מען מעג טראכטן אויף אזא וועג, דער אייבערשטער איז מיר דען עפעס שולדיג?


ברוך ה' איך בין געווען דאס יאר ראש השנה אין אומאן, און איך האב געענדיגט ש"ס כסדרן באמירה. אבער זייט דעמאלט לערן איך כמעט גארנישט, ווייל פאר איך האב געוואוסט פונעם דרך הלימוד האב איך שוין געענדיגט איינמאל ש"ס בבקיאות, און די געשמאקע טעם האב איך ממש נישט געהאט יעצט. איך האב זייער אסאך שיעורים און איך האב ליב צו לערנען. איך פרוביר אבער אסאך צו רעדן צום אייבערשטן.


אנטשולדיגט פאר די אריכות, איך רעד בטבע נישט מיט מענטשן (ווען איך האב געליינט אויף די ערשטע יארן פון מוהרא''ש האב איך זיך זייער געטראפן דערין) איך האב מסתמא קיינמאל זיך נישט אויסגערעדט צו קיינעם אזוי ווי דא, חוץ וואס איך רעד צום אייבערשטן שעות, אבער יעצט ווען איך האב געזען די גרויס חיזוק וואס איך האב געהאט פון די בריוו, האב איך אייך געשריבן מיינע ווייטאגן. איך אנטשולדיגט זיך פאר'ן מטריח זיין, איך האב בעצם פרובירט זייער מקצר זיין, אבער חיי אדם האט נישט קיין קיצור.


עס וועט מיר געבן א גרויס שטופ ווייטער אויב דער אייבערשטער וועט אייך געבן די ריכטיגע ליכטיגע ווערטער מיר מחזק צו זיין.


יישר כח


נ.ב. איך זאג קרבנות הנשיאים כמעט יעדן טאג.

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב א קוק די הערליכע חיזוק וואס מוהרא"ש האט אונז איבערגעלאזט זיך צו קענען מחזק זיין (צוואת מוהרא"ש, אות יד): "אִיר דַארְפְט וִויסְן אוּן גֶעדֶענְקֶען אַז דָאס לֶעבְּן פוּן אַ מֶענְטְשׁ אוֹיף דִי וֶועלְט אִיז זֵייעֶר זֵייעֶר שְׁוֶוער אוּן בִּיטֶער, מֶען פְּרוּבִּירְט אוֹיס יֶעדְן מֶענְטְשׁ מִיט אַנְדֶערֶע שְׁוֶוערֶע נִסְיוֹנוֹת, אוּן דָאס אַלֶעס אִיז נָאר מִיטְן צִיל צוּ זֶען צוּ וֶועם דֶער מֶענְטְשׁ וֶועט זִיךְ וֶוענְדְן וֶוען עֶס קוּמְט אוֹיף אִים אַ צָרָה.


דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ אַז אִיר זָאלְט זִיךְ זֵייעֶר שְׁטַארְקְן, אִיר זָאלְט זִיךְ נִישְׁט לָאזְן צוּבְּרֶעכְן פוּן קַיין שׁוּם שְׁוֶוערִיקַייט וָואס גֵייט אוֹיף אַייךְ אַרִיבֶּער סֵיי בְּגַשְׁמִיוּת אוּן סֵיי בְּרוּחֲנִיוּת. אִיר זָאלְט אַייךְ פְּרוּבִּירְן צוּ הַאלְטְן פְרֵיילִיךְ אוּן לוּסְטִיג דֶעם גַאנְצְן לֶעבְּן. שִׂמְחָה אִיז דֶער כֵּלִי אַרָאפּ צוּ בְּרֶענְגֶען אַלֶע יְשׁוּעוֹת אוּן רְפוּאוֹת. וִוי מֶער פְרֵיילִיךְ אַ מֶענְטְשׁ אִיז, אַלְץ אַ גְרֶעסֶערֶע אוּן שֶׁענֶערֶע יְשׁוּעָה בְּרֶענְגְט עֶר אַרָאפּ. שִׂמְחָה בְּרֶענְגְט פַאר אַ מֶענְטְשׁ הַרְחָבַת הַדַעַת, אוּן וֶוען מֶען הָאט הַרְחָבַת הַדַעַת קֶען מֶען מְקַבֵּל זַיין אַלֶע גוּטֶע זַאכְן וָואס דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער שִׁיקְט, מֶען קֶען מְקַבֵּל זַיין אַלֶע רוּחְנִיוּת'דִיגֶע אוֹרוֹת פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.


דֶער אֱמֶת אִיז אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיסֶערְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט בַּאשַׁאפְן אוּן עֶר דֶערְהַאלְט דִי גַאנְצֶע וֶועלְט, עֶר פִירְט דִי וֶועלְט מִיט אַ גֶעוַואלְדִיגֶע הַשְׁגָחָה פְּרָטִית, אוּן דָאס אַלֶעס וָואס גֵייט אַרִיבֶּער אוֹיף אַ מֶענְטְשׁ צָרוֹת אוּן יִסוּרִים אִיז נָאר צוּ אוֹיסְלַייטֶערְן דֶעם מֶענְטְשׁ. דֶער מֶענְטְשׁ הָאט אַ שְׁוֶוערֶע גוּף, וָואס מֶען קֶען נִישְׁט אוֹיסְלַייטֶערְן נָאר דוּרְךְ שְׁוֶוערִיקַייטְן אוּן יִסוּרִים.


דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר זִיךְ פְרֵייעֶן וֶוען אִיר הָאט יִסוּרִים, חֲזַ"ל זָאגְן (בְּרֵאשִׁית רַבָּה ט) 'טוֹב מְאֹד זוּ מִדַת יִסּוּרִין, שֶׁעַל יָדֶיהָ הַבְּרִיוֹת בָּאִים לְחַיֵי עוֹלָם הַבָּא' - דִי יִסוּרִים וָואס אַ מֶענְטְשׁ הָאט, אִיז זֵייעֶר גוּט פַאר אִים, וַוייל דָאס בְּרֶענְגְט אִים צוּ חַיֵי עוֹלָם הַבָּא. דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר זִיךְ פְרֵייעֶן אַז אִיר בַּאקוּמְט דִי יִסוּרִים וָואס וֶועט אוֹיסְלַייטֶערְן אֵייעֶר גוּף פוּן אַלֶע שְׁלֶעכְטֶע זַאכְן וָואס הָאבְּן זִיךְ אָנְגֶעקְלֶעבְּט אִין אִיר.


גֶעדֶענְקְט גוּט וָואס דִי חֲזַ"ל זָאגְן (בְּרָכוֹת ה.) 'כָּל שֶׁהַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא חָפֵץ בּוֹ, מְדַכְּאוֹ בְּיִסּוּרִין. וְאִם קִבְּלוֹ בְּאַהֲבָה, יִרְאֶה זֶרַע יַאֲרִיךְ יָמִים' - וֶועם דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט לִיבּ, שִׁיקְט עֶר אִים יִסוּרִים, אוּן אוֹיבּ דֶער מֶענְטְשׁ אִיז עֶס מְקַבֵּל בְּאַהֲבָה, וֶועט עֶר הָאבְּן גוּטֶע קִינְדֶער אוּן אַ לַאנְג לֶעבְּן".


מוהרא"ש זאגט ווייטער: "וָואס זָאל אִיךְ אַייךְ זָאגְן? אִיר קֶענְט זִיךְ נִישְׁט פָארְשְׁטֶעלְן וִויפִיל יִסוּרִים אוּן עַגְמַת נֶפֶשׁ אִיךְ הָאבּ גֶעלִיטְן אוֹיף דֶער וֶועלְט, אִיךְ הָאבּ מַמָשׁ נִישְׁט גֶעהַאט קַיין אֵיין גוּטְן טָאג אִין מַיין לֶעבְּן, אָן קַיין גֻּזְמָא. אִיךְ הָאבּ יֶעדְן טָאג גֶעוֵויינְט פוּן דִי פִילֶע צַעַר אוּן עַגְמַת נֶפֶשׁ וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעהַאט פוּן אַלֶע זַייטְן, פוּן אִינֶעוֵויינִיג אוּן פוּן אִינְדְרוֹיסְן. אָבֶּער אִיךְ הָאבּ זִיךְ שְׁטֶענְדִיג גֶעטְרֵייסְט מִיט דֶעם אַז בָּרוּךְ ה' אִיךְ גְלֵייבּ אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אִיךְ וֵוייס אַז אַלֶעס הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אַלֶעס וֶוערְט גֶעפִירְט מִיט אַ גֶעוַואלְדִיגֶע הַשְׁגָחָה פְּרָטִית, אוּן אִיךְ בִּין נָאר אַנְטְלָאפְן שְׁטֶענְדִיג צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן נָאר דָאס הָאט מִיר גֶעהָאלְפְן אִיבֶּערְקוּמֶען מַיינֶע צָרוֹת אוּן יִסוּרִים.


דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר אוֹיךְ טוּן דִי זֶעלְבֶּע, אִיר זָאלְט חַס וְשָׁלוֹם נִישְׁט הָאבְּן קַיין טַעֲנוֹת אוֹיפְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, זִיךְ נִישְׁט אָפְּרֶעדְן אוֹיפְן אֵייבֶּערְשְׁטְן. גֶעדֶענְקְט וָואס דִי חֲזַ"ל זָאגְן (תַּנְחוּמָא תֵצֵא) 'צָרִיךְ הָאָדָם לְהַחְזִיק טוֹבָה לְהַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בִּזְמַן שֶׁהַיְסוּרִין בָּאִין עָלָיו, לָמָה? שֶׁהַיְסוּרִין מוֹשְׁכִין אֶת הָאָדָם לְהַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא' - אַ מֶענְטְשׁ דַארְף דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן וֶוען עֶר שִׁיקְט אִים יִסוּרִים. פַארְוָואס? וַוייל דִי יִסוּרִים שְׁלֶעפְּן דֶעם מֶענְטְשׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. נָאךְ זָאגְן דִי חֲזַ"ל (סִפְרִי וָאֶתְחַנַּן) 'יְהֵא אָדָם שָׂמֵחַ בְּיִסּוּרִין יוֹתֵר מִן הַטוֹבָה, שֶׁאִילוּ הָאָדָם בְּטוֹבָה אֵין נִמְחָל לוֹ עָווֹן שֶׁבְּיָדוֹ, וּבִּיְסוּרִין נִמְחָל לוֹ' - אַ מֶענְטְשׁ דַארְף זִיךְ מֶער פְרֵייעֶן מִיט דִי יִסוּרִים וָואס עֶר בַּאקוּמְט וִוי מִיט דִי גוּטְס וָואס עֶר בַּאקוּמְט, וַוייל וֶוען אַ מֶענְטְשׁ הָאט נָאר גוּטְס וֶועט עֶר מִיט דֶעם נִישְׁט אָפְּקוּמֶען זַיינֶע עֲבֵירוֹת, אָבֶּער וֶוען עֶר הָאט יִסוּרִים וֶועט דָאס אָפְּמֶעקְן אַלֶע זַיינֶע עֲבֵירוֹת.


אוּן דִי עֵצָה זִיךְ אַרוֹיסְצוּדְרֵייעֶן פוּן יִסוּרִים אִיז צוּ אַנְטְלוֹיפְן צוּ דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, צוּ לֶערְנֶען תּוֹרָה, אוּן צוּ מְחַדֵשׁ זַיין חִידוּשֵׁי תּוֹרָה, דֶער רֶבִּי זָאגְט (עַיֵין לִיקוּטֵי מוֹהֲרַ"ן חֵלֶק א' סִימָן ס"ה) אַז וֶוען אַ מֶענְטְשׁ הָאט יִסוּרִים מַאכְט עֶר זִיךְ שְׁטַארְק צוּ דִי אוֹיגְן אוּן עֶר גֶעבְּט זִיךְ אִינְגַאנְצְן אִיבֶּער צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר אַנְטְלוֹיפְט נָאר צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן דוּרְךְ דֶעם אִיז עֶר זוֹכֶה צוּ מְחַדֵשׁ זַיין אַסַאךְ חִידוּשֵׁי תּוֹרָה. חֲזַ"ל זָאגְן (תָּנָא דְבֵי אֵלִיָהוּ רַבָּה פֵּרֶק ו') 'אִם רָאִיתָ שֶׁיִּסּוּרִים מְמַשְׁמְשִׁין וּבָאִין עָלֶיךָ, רוּץ לְחַדְרֵי תּוֹרָה, וּמִיַד הַיִּסּוּרִים בּוֹרְחִין מִמְךָ' - אוֹיבּ זֶעסְטוּ אַז עֶס קוּמֶען אוֹיף דִיר יִסוּרִים, זָאלְסְטוּ אַנְטְלוֹיפְן צוּ דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אוּן דַאן וֶועלְן דִי יִסוּרִים אַוֶועק גֵיין פוּן דִיר.


דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיז מַיין עֵדוּת אַז דָאס הָאבּ אִיךְ גֶעטוּן יֶעדְן טָאג, וֶוען אִיךְ הָאבּ גֶעלִיטְן שְׁוֶוערֶע אוּן בִּיטֶערֶע יִסוּרִים בְּגַשְׁמִיוּת אוּן בְּרוּחֲנִיוּת, בִּין אִיךְ שְׁטֶענְדִיג גֶעלָאפְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן צוּ דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אוּן פוּן דֶעם הָאבּ אִיךְ זוֹכֶה גֶעוֶוען צוּ מְחַדֵשׁ זַיין אַזוֹיפִיל חִידוּשֵׁי תּוֹרָה אוּן אַזוֹיפִיל סְפָרִים.


דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ, מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, אִיר זָאלְט קֵיינְמָאל נִישְׁט וֶוערְן צוּבְּרָאכְן אוּן צוּפַאלְן פוּן אַלֶע שְׁוֶוערִיקַייטְן וָואס גֵייט אוֹיף אַייךְ אַרִיבֶּער, אִיר זָאלְט נָאר אַנְטְלוֹיפְן צוּ דִי תּוֹרָה, אִיר זָאלְט לֶערְנֶען דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, אִיר זָאלְט מְחַדֵשׁ זַיין חִידוּשֵׁי תּוֹרָה, אוּן אַזוֹי וֶועט אִיר גֶערַאטֶעוֶועט וֶוערְן פוּן אַלֶע עֶרְלֵיי צָרוֹת אוּן יִסוּרִים, אוּן דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט אַייךְ גֶעבְּן נָאר רַחֲמִים וְחַסָדִים גְמוּרִים".


שטארק זיך מיט די עצה פון תפילה, נעם די עצה פון תפילה והתבודדות; מוהרא"ש זאגט (שם, אות יב): "אִיךְ בֶּעט אַייךְ זֵייעֶר שְׁטַארְק אַז אִיר זָאלְט זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוֹיף אֵייעֶר מַאמֶע לָשׁוֹן, אוֹיף דִי שְׁפְּרַאךְ וָואס אִיר זֶענְט צוּגֶעוואוֹינְט צוּ רֶעדְן, דָאס רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן רוּפְט דֶער רֶבִּי זַ"ל אָן 'הִתְבּוֹדְדוּת', דָאס מֵיינְט זִיךְ אוֹיס צוּ שְׁמוּעֶסְן מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן.


דֶער אֱמֶת אִיז אַז וֶוען אַ מֶענְטְשׁ טְרַאכְט גוּט אַרַיין זֶעט עֶר אַז קֵיינֶער קֶען אִים נִישְׁט הֶעלְפְן נִישְׁט בְּרוּחֲנִיוּת אוּן אוֹיךְ נִישְׁט בְּגַשְׁמִיוּת, נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אַלֵיין. עֶס אִיז פָּשׁוּט אַ שָׁאד זִיךְ צוּ פַארְלָאזְן אוֹיף מֶענְטְשְׁן, וֶועלְכֶע קֶענֶען סֵיי וִוי נִישְׁט הֶעלְפְן.


וֵויי אוּן בִּיטֶער אִיז וֶוען מֶען פַארְלָאזְט זִיךְ אוֹיף אַ מֶענְטְשׁ. וֶוען מֶען פַארְלָאזְט זִיךְ אוֹיךְ מֶענְטְשְׁן קֶען מֶען פַארְלִירְן בֵּיידֶע וֶועלְטְן, סֵיי דִי וֶועלְט אוּן סֵיי יֶענֶע וֶועלְט, עֶס אִיז נִישְׁטָא צוּ וֶועם זִיךְ צוּ וֶוענְדְן נָאר צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, וַוייל קַיין שׁוּם מֶענְטְשׁ קֶען אוּנְז נִישְׁט הֶעלְפְן נָאר דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער, דִי אֵיינְצִיגְסְטֶע פְּלַאץ וואוּ מֶען קֶען אַנְטְלוֹיפְן אִין פַאל פוּן אַ צָרָה אִיז נָאר צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. דָאס רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, דָאס בַּאגְלֵייט אַ מֶענְטְשׁ שְׁטֶענְדִיג סֵיי אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן סֵיי אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט. אַזוֹי וִוי אֵלִיָהוּ הַנָבִיא זָאגְט (תָּנָא דְבֵי אֵלִיָהוּ פֵּרֶק י"ג) 'לְפִי שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה שִׂיחוֹת וּתְפִלּוֹת הֵם מְלַוִּים אוֹתוֹ עַד שֶׁמַּגִּיעַ אֶל בֵּית עוֹלָמוֹ' - דָאס רֶעדְן אוּן שְׁמוּעֶסְן אַסַאךְ מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דָאס בַּאגְלֵייט דֶעם מֶענְטְשׁ אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט.


אֵיינְמָאל אַ מֶענְטְשׁ גֶעוואוֹינְט זִיךְ צוּ צוּ רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, צוּ לֶעבְּן מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דַאן הָאט עֶר שׁוֹין נִישְׁט מוֹרָא פַאר קַיין שׁוּם זַאךְ. וַוייל אוֹיבּ גְלֵייבְּט עֶר אַז עֶר וֶוערְט אִינְגַאנְצְן גֶעפִירְט פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן דַאן וֶוען עֶס גֵייט אִים גוּט, אִיז דָאךְ זִיכֶער גוּט, אוּן אֲפִילוּ וֶוען עֶס גֵייט אִים נִישְׁט גוּט, וֵוייסְט עֶר אוּן עֶר גְלֵייבְּט אַז דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט זִיכֶער עֶפֶּעס אַ גוּטֶע חֶשְׁבּוֹן מִיט דֶעם, דָאס אִיז זִיכֶער פַאר זַיין טוֹבָה וֶועגְן.


פוּן דֶעסְט וֶועגְן טָאר מֶען קֵיינְמָאל נִישְׁט אוֹיפְהֶערְן צוּ בֶּעטְן, חֲזַ"ל זָאגְן (בְּרָכוֹת י'.): 'אֲפִילוּ חֶרֶב חַדָה מוּנַחַת עַל צַאֲוָרוֹ שֶׁל אָדָם אַל יִמְנַע עַצְמוֹ מִן הָרַחֲמִים' - אֲפִילוּ וֶוען עֶס לִיגְט שׁוֹין אַ שַׁארְפֶע שְׁוֶוערְד אוֹיפְן הַאלְז פוּן אַ מֶענְטְשׁ, זָאל עֶר אוֹיךְ נִישְׁט אוֹיפְהֶערְן צוּ בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן. תְּפִלָה הֶעלְפְט שְׁטֶענְדִיג, אֲפִילוּ וֶוען עֶס אִיז שׁוֹין גֶעוָוארְן אָפְּגֶע'חַתְמְ'ט אַ שְׁלֶעכְטֶע גְזַר דִין אוֹיף אַ מֶענְטְשׁ קֶען מֶען עֶס אוֹיךְ טוֹישְׁן מִיט תְּפִלָה, מִיט אַסַאךְ בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן,


אָבֶּער צוּ תְּפִלָה דַארְף מֶען אוֹיךְ הָאבְּן אַסַאךְ סַבְלָנוּת, אַסַאךְ גֶעדוּלְד. מֶען דַארְף בֶּעטְן אַסַאךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן בְּרַחֲמִים וְתַחֲנוּנִים, מֶען דַארְף זִיךְ אוֹיסְגִיסְן דָאס הַארְץ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, אַזוֹי וִוי אַן אָרִימַאן בֶּעט זִיךְ אַ מַתְּנַת חִנָם, נִישְׁט וַוייל עֶס קוּמְט זִיךְ אִים. מֶען דַארְף בֶּעטְן מִיט גֶעדוּלְד אֵיינְמָאל אוּן נָאכְאַמָאל. אוּן אוֹיבּ הָאט מֶען גֶעדוּלְד אוֹיס צוּ וַוארְטְן אוֹיף דִי יְשׁוּעָה, דַאן וֶועט מֶען זוֹכֶה זַיין צוּ זֶען וואוּנְדֶערְלִיכֶע נִסִים וָואס דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט טוּן, מֶען וֶועט זֶען יְשׁוּעוֹת חוּץ לַדֶרֶךְ הַטֶבַע.


דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ אַז אִיר זָאלְט זֶען דָאס מְקַיֵים צוּ זַיין, אִיר זָאלְט זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ רֶעדְן שְׁטֶענְדִיג צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן דַאן וֶועט אִיר נִישְׁט חֲרָטָה הָאבְּן, נִישְׁט אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן נִישְׁט אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט, נִישְׁט בְּרוּחֲנִיוּת אוּן נִישְׁט בְּגַשְׁמִיוּת. וֶוען מָשִׁיחַ וֶועט קוּמֶען וֶועט עֶר דָאס אַרַיינְבְּרֶענְגֶען אִין דִי גַאנְצֶע וֶועלְט אַז יֶעדֶער זָאל רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אָבֶּער דַאן וֶועט שׁוֹין נִישְׁט זַיין קַיין בְּחִירָה, יֶעדֶער וֶועט שׁוֹין סֵיי וִוי רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. אָבֶּער וואוֹיל אִיז דֶעם וָואס הֵייבְּט שׁוֹין יֶעצְט אָן דָאס צוּ טוּן, וֶוען עֶס אִיז נָאךְ יָא דָא אַ בְּחִירָה. וֶוען אַ אִיד שְׁטַארְקְט זִיךְ שׁוֹין יֶעצְט צוּ רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן צוּ לֶעבְּן מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, וֶועט עֶר זִיכֶער זוֹכֶה זַיין צוּ אַלֶע גוּטֶע זַאכְן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#15 - איך מוטשע זיך מיט מיין ווייב, זאל איך זיך גט'ן?
התחזקות, שלום בית, רפואה, סבלנות, תפילה והתבודדות, נסיונות, גט, יאוש, שכל

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל האב איך זיך געוואלט באדאנקען פאר'ן ראש ישיבה שליט"א פאר די אלע דרשות פון חיזוק און עצות. בזכות דעם ראש ישיבה האט זיך מיין לעבען אסאך געטוישט.


איך בין א יונגערמאן שוין א שיינע פאר יאר פון דער חתונה, איך האב געוואלט בעטן הדרכה, אבער קודם דארף איך אביסל מסביר זיין מיין מצב; איך בין אויפגעוואקסן אין אן עכטע חסידישע שטוב, מיין טאטע איז גאר א פארמאכטער מענטש, ער איז אריבער גאר אסאך אין לעבן, און איך האב קיינמאל נישט געהאט קיין אמת'ער קשר מיט אים חוץ פון לערנען, ער האט מיר קיינמאל נישט אויסגעלערנט עניני קדושה, ווי אזוי מ'דארף זיך אפהיטן, און אויך אין אונזער חדר האט מען בשיטה נישט גערעדט פון דעם.


מיך האט שוין פון אלס קליין קינד געצויגן צו שלעכטע זאכן, שוין ביי די ניין יאר האב איך אנגעהויבן זינדיגען מיט פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה, רחמנא ליצלן, אן דעם וואס איך זאל האבן אן אנאנג אז מ'טאר דאס נישט טון, איך האב זיך אזוי שטארק צוגעוואוינט צו דעם אז עס איז געווארן א נארמאלע זאך ביי מיר, מיינע געפילן צו אידישקייט איז געווארן שוואכער און איך האב געשפירט אז דאס איז א דירעקטע רעזולטאט פון מיינע זינד, אבער איך האב דאך דעמאלט נישט געוואוסט וואס מ'טאר נישט טון, איך האב זיך געשעמט צו פרעגן און אזוי בין איך געפאלן מער און מער, איך וויל שוין נישט שמועסן ווען איך בין געוואויר געווארן אז דאס איז אן עבירה, מ'איז חייב אויף דעם מיתה, עס העלפט אויף דעם נישט קיין תשובה, דעמאלט בין איך אזוי געפאלן געווארן ביי מיר, אז איך האב שוין נישט געוואלט בלייבן אידיש, נישט להכעיס חס ושלום נאר פון יאוש.


ברוך ה' אז אין די לעצטע מינוט האט דער אייבערשטער מיך געראטעוועט און מקרב געווען צום הייליגן רבי'ן, איך האב זיך אינגאנצן איבערגעדרייט לטובה. בערך א יאר דערנאך בין איך א חתן געווארן און איך האב חתונה געהאט עב"ג בשעה טובה ומוצלחת.


אבער גלייך נאך מיין חתונה האט זיך אויפגעשאקלט מיין לעבן. מיין ווייב האט נישט געוואלט הערן פון א נארמאלע לעבן אינאיינעם, ווען זי האט געלערנט מיט איר כלה טיטשער האט זי איר שוין געזאגט אז זי וויל נישט חתונה האבן. און דער בראך איז געווען פיל גרעסער אז איך בין געקומען פון פונקט די פארקערטע זייט, איך בין שוין געווען א גוטער בחור, איך האב פרובירט זיך צו האלטן מיט'ן רבינ'ס עצות, און איך האב זיך מחזק געווען מיט דעם אז ווען איך וועל חתונה האבן וועט עס לייכטער ווערן, און דערווייל איז געשען פונקט פארקערט.


די ערשטע פאר יאר האבן מיר פרובירט צו גיין צו פסיכיאלאגן, איך וואלט געקענט קויפן א שיינע פאר קארס מיט די געלט וואס איך האב שוין אויסגעגעבן פאר דעם צוועק. שפעטער האב איך זיך נאכמער אריינגעלייגט אינעם רבינ'ס עצות, איך האב געלערנט און פארשטאנען אז אלע פראבלעמען קומען נאר פון מיינע עבירות, האב איך אפאר יאר געארבעט זייער שטארק אויף קדושה, איך האב אסאך תשובה געטון, אסאך גערעדט צום אייבערשטן, אסאך געלערנט תורה, און געזאגט אסאך תפילות, אבער גארנישט האט זיך געטוישט.


איך מוז צולייגן עטליכע נקודות, קודם כל אז מיר האבן זיך זייער ליב, מיר פארברענגען, שמועסן און לאכן אסאך צוזאמען, נאר ווען עס קומט צו א נארמאלע חתונה געהאטע לעבן פארשטייט זי נישט וואס איך וויל, זי האט ממש נישט קיין שום געברויך פאר דעם, און זי קוקט מיר זייער אראפ פאר דעם. נאך איין נקודה איז וואס אלע פרעגן די ערשטע זאך אויב איינער האט איר געטשעפעט אלס קינד, און דער ענטפער איז בפירוש אז נישט.


אזוי איז אריבער אסאך יארן וואס איך האב זיך באשולדיגט אז איך בין שולדיג אין אלעס וועגן מיין חטאת נעורים, און איך האב אסאך עוסק געווען אין תשובה, און איך האב זיך אריינגעלייגט שטארק אין דעם אז איך זאל גארנישט דארפן פון איר, איך זאל נאר זיין א משפיע, נאר געבן און נישט ווארטן צו באקומען גארנישט אויף צוריק, אבער דערווייל ארבעט עס נישט פאר מיר, און איך פאל א גאנצע צייט דורך אין פגם הברית, איך וויל נישט און איך שריי צום אייבערשטן, איך שפיר אז איך קען שוין נישט מער, איך פאל א גאנצע צייט אריין אין עבירות.


איך האב שוין אזויפיל מאל געקויפט אן אפענעם סמארטפאון און עס צעבראכן, איך דראפע זיך נאך און נאך, איך שריי צום אייבערשטן אז איך ווייס אז איך בין שולדיג אין אלעס פאר דעם איז זי נישט כרצוני ווי דער רבי זאגט אין ליקוטי מוהר"ן ביי כוונת אלול (תורה פ"ז) אבער וואס זאל איך טון? טאקע דערפאר וואס זי וויל נישט, בין איך אומדירעקט מער פוגם, נישט ווייל איך וויל, איז איך בין סטאק! איך זע נישט קיין וועג ארויס! איך ווייס אז זיך גט'ן איז נישט דער דרך אין ברסלב, בפרט ביים ראש ישיבה, ובפרט אז עס איז דא אהבה צווישן אונז.


אזוי וואלגער איך זיך פאר יארן, איך פרוביר אבער עס גייט נישט. איך האלט שוין די לעצטע שטיק צייט ממש על סף היאוש, איך האב פרובירט צו זאגן סליחות פאר ראש השנה, אבער ווען איך קום צום פסוק "לך ה' הצדקה ולנו בושת הפנים" ווער איך סטאק, האב איך דען אמאל געוואלט זינדיגן?! איך האב נישט געהאט הדרכה אלס קינד, און איך לעב אזויפיל יארן מיט אזא ווייב, וואס וויל דער אייבערשטער פון מיר? ער מאכט איך זאל זינדיגן, איך שריי א גאנצע צייט אז איך וויל נישט זינדיגן, איך גיי אין מקוה און איך זאג תיקון הכללי, וואס נאך וויל מען פון מיך? אלעס האט א שיעור!


איך בין געווען דאס יאר אין אומאן ראש השנה, און איך האב דארט געבעטן נאר איין זאך, אז איך וויל שוין שטארבן! איך וויל שוין נישט זיין מער דא! איך האב שוין גענוג געליטן! איך קען נישט זאגן סליחות, איך בין אזוי מיואש און צובראכן, איך זע נישט קיין שום עתיד פאר מיר, איך האב ערנסטע נסיונות פון דורכפאלן מיט נשג"ז, מיין שכל ארבעט שוין נישט, איך בין זייער פארלוירן און צעבראכן, נאכדעם וואס איך האב שוין אלעס פרובירט.


מיין שאלה אין קורצן איז וואס זאל איך טון, אפשר אין מיין מצב זאל איך זיך יא גט'ן? אבער עס איז שוין דא קינדער.


אנטשולדיגט מיר אויף די לאנגע שאלה, אבער לתועלת השאלה האב איך געמוזט מאריך זיין. איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען ארויסהעלפן און געבן די ריכטיגע הדרכה.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, כ"ז תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער ענטפער אין קורצן איז: חס ושלום זיך גט'ן!


יעצט אביסל מער באריכות, דו שרייבסט אז דו האסט געבעטן ביים רבינ'ס ציון אז דו ווילסט שטארבן; איך וויל דיר פרעגן, וואס טראכסטו, ווען מען שטארבט איז גרינגער? דו מיינסט אז נאכן שטארבן איז נישטא קיין דין וחשבון? ערשט דעמאלט הייבן זיך אן די פראבלעמען, דעמאלט דארף מען אפגעבן דין וחשבון אויף יעדע זאך וואס מען האט געטון, מען נעמט אפיר אלע מעשים, מען קען זיך אפילו נישט פארשטעלן וואס און וויאזוי עס וועט דעמאלט זיין, אזוי ווי רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "אלעס קען איך אויסטראכטן וויאזוי עס גייט זיין, אויסער דער ברוך הבא אין קבר, ווען מען וועט מיר אריינלייגן אין דער ערד - דאס קען איך נישט אויסטראכטן וויאזוי עס וועט זיין".


צוריק צום שאלה, זיך גט'ן וועט דיר נישט העלפן; וואס ווייסטו וואס וועט זיין מיט די צווייטע ווייב וכו'? אפגערעדט אז דיינע קינדער וועלן דיר קיינמאל נישט מוחל זיין פאר'ן צעשטערן זייער לעבן, די ערגסטע זאך פאר קינדער איז ווען די עלטערן גט'ן זיך, קינדער פון גע'גט'ע שטובער וואקסן אויף אומזיכער, זיי גייען אריבער שרעקליכע פיין וואס מען קען נישט משיג זיין, און דו אליינס איז א ספק אויב דו וועסט טרעפן א שידוך, און ביז דו וועסט טרעפן א שידוך וועסטו זיין פארוואגלט, דו וועסט זיין נע ונד, און נאכדעם איז ווייטער א ספק ספיקא וואס וועט זיין מיט די צווייטע ווייב.


וואס איז יא די עצה? די עצה איז זאלסט גיין צום אייבערשטן און אים בעטן ברחמים ובתחנונים ער זאל דיר העלפן דו זאלסט טרעפן א וועג ווי אזוי צו לעבן מיט דיין ווייב און בעטן פאר איר זי זאל וועלן לעבן כדרך כל הארץ.


תפילה איז אזא שטארקע זאך, עס טוישט די טבע; תפילה איז אזוי שטארק - עס דריידט אלעס איבער, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ט, אות ה): "תְפִילָּה הוּא בְּחִינַת נִסִּים שֶׁהוּא אֵין דֶּרֶךְ הַטֶּבַע", אז מען בעט דעם אייבערשטן זעט מען ניסים פארקערט פון די טבע, "כִּי לִפְעָמִים הַטֶּבַע מְחַיֵּב אֵיזוֹ דָּבָר וְהַתְּפִילָּה מְהַפֶּכֶת אֶת הַטֶּבַע", אפילו עס איז שלא כדרך הטבע קען מען זען ניסים דורך תפילה; וועסטו זען ווי אלעס וועט זיך איבערדרייען ביי דיר.


פארשטייט זיך אז מען דארף האבן אסאך סבלנות און אויך אסאך חכמה ווי אזוי זיך צו פירן אין שטוב; חס ושלום איר נישט מאכן פאר א פראבלעם, נאר איר ארויסנעמען פונעם פראבלעם; אז מען האט די דריי זאכן, מען האט סבלנות, אביסל שכל מיט אסאך תפילה - קען מען אלעס איבערדרייען צום גוטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#14 - וואס טוט איך אז מיין זון האט זיך צעטיילט קוים א יאר נאך זיין חתונה?
שלום בית, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב חתונה געמאכט מיין זון, אין אנהויב זענען זיי געווען זייער פרייליך און צופרידן, אבער קוים א יאר איז אריבער נאך די חתונה און זיי האבן זיך שוין צעטיילט, ער איז מיר אהיימגעקומען, און איך ווייס אפילו נישט פונקטליך וואס די מעשה איז דארט געווען.


איך מיט מיין ווייב זענען זייער צובראכן פון דעם, זיי האבן שוין א קינד, אבער אונזער זון קען נישט זען דאס קינד, און מ'ווייסט נישט וואס וועט דא זיין.


אויך גייט מיר נישט קיין שידוך פאר מיין קומענדיגע זון, ווייל מענטשען קוקן שוין שלעכט אויף מיין משפחה, אפשר קען מיר די ראש ישיבה ארויסהעלפן?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' האזינו, ט' תשרי, ערב יום הכיפורים, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויב דו קענסט העלפן זיי זאלן צוריק גיין - זאלסטו זיכער טון וואס דו קענסט נאר אז דיין זון זאל צוריק גיין און עס זאל זיין שלום, און אז נישט - זיי מתפלל צום אייבערשטן עס זאל נישט זיין קיין גט.


זיי זיך מחזק און זיי מחזק דיין ווייב, און אודאי און אודאי זאלסטו מחזק זיין דיין קינד.


האב נישט מורא פאר דיין נאמען פאר שידוכים; שידוכים האט נישט מיט א נאמען, שידוכים האט נאר מיט'ן אייבערשטן, דער אייבערשטער - ער איז מזווג זיווגים.


איך ווייס נישט די מעשה, איך ווייס נישט ווער איז אוועק געגאנגען פון וועם און פארוואס; אויב איז עס תלוי אין דיר - זאלסטו טון אלעס אויף דער וועלט אז זיי זאלן צוריק גיין לעבן בשלום. א גט איז א שרעקליכע זאך, בפרט ווען עס איז דא א קינד - ווערט דער קינד גע'שחט'ן; עס וועט גארנישט נוצן, דאס איז א מציאות; קינדער פון גע'גט'ע שטובער זענען קרבנות, לעבעדיגע קרבנות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#13 - מיין חבר'טע איז אנטוישט פון איר לעבן, ווי אזוי קען איך איר העלפן?
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, תפילה והתבודדות, גט, חומרות

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


קודם כל וויל איך זיך באדאנקען פאר אלע שיעורים און חיזוקים, איך האב פיל הכרת הטוב פאר אייער חיזוק און עצות, עס האט מיר ממש געראטעוועט.


איך האב ברוך ה' חתונה געהאט פאר בערך א יאר צוויי צוריק, און איך האב ברוך ה' די שענסטע גליקליכסטע לעבן וואס איך וואלט זיך נאר געקענט ווינטשן.


איך האב זייער א נאנטע חבר'טע, מיר זענען צוזאמען אסאך אריבער אלס מיידלעך, און מיר זענען זייער נאנט. מיין חבר'טע האט ברוך ה' חתונה געהאט, איר מאן באלאנגט צו א חסידות מיט אסאך חומרות ופרישות, קרום, נישט ריכטיג און נישט אידיש.


איר מאן איז זייער וואויל און תמימות'דיג און ער וויל זיך בשום אופן נישט רירן פון די הנהגות פון זיין חסידות אפילו מיט א משהו, מיין חבר'טע איז זייער צובראכן, זי איז זייער אנטוישט, זי האט עפעס אנדערש אינגאנצן ערווארטעט פון א חתונה געהאטע לעבן, און זי פילט ממש פארלוירן. זי האט שוין אלעס פרובירט און עס האט גארנישט געהאלפן.


זי רעדט זיך זייער אויס צו מיר אז ס'איז ממש געפערליך, זי קען עס מער נישט אויסהאלטן. איך פארשטיי איר זייער גוט, איך האלט אז זי איז הונדערט פראצענט גערעכט, די שאלה איז נאר וואס איך דארף איר זאגן, צי איך זאל איר איך מחזק זיין? וויאזוי דארף איך זיך באנעמען מיט דעם? און אויב דארף איך זיך טאקע שטעלן צו איר זייט? צי דארף איך איר מעודד זיין זיך צו גט'ן? איך וועל באמת שעצן אויב איך באקום אן ענטפער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר זאלט איר חס ושלום נישט צורעדן זיך צו גט'ן; אויב מען דארף זיך גט'ן - דאס האט מיט גרויסע רבנים, דאס איז נישט קיין קינדער שפיל וואס חבר'טעס רעדן, אך און וויי פאר א פרוי וואס העצט אן זיך צו גט'ן.


איך וואונדער זיך, איר שרייבט אז איר זענט זיך מחי' מיט די עצות פון רבי'ן; ווי קען זיין א ברסלב'ע פרוי זאל פארגעסן פון תפילה?! איר דארפט זיך מחזק זיין מיט די עצה פון תפילה והתבודדות, אנשטאט איר אויפהעצן קעגן איר מאן זאלט איר זיך אינאיינעם מחזק זיין צו בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם. דער רבי האט אונז געגעבן די עצה פון התבודדות, מיר זאלן זיך מתבודד זיין, בעטן דעם אייבערשטן יעדע זאך אויף די אייגענע שפראך; דורך תפילה והתבודדות איז מען זוכה צו זען גרויסע ישועות.


ביים רבי'ן איז געווען שלום בית זייער א וויכטיגע זאך, דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "זֶה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע זוכט צו מאכן א קריגעריי צווישן מאן און ווייב, ער וויל נאר מען זאל זיך צעטיילן, ווייל אזוי קען ער גרינגער אראפווארפן דעם מענטש אין עבירות, "כִּי הוּא אוֹרֵב עַל זֶה מְאֹד - לְתָפְסָם בִּנְעוּרֵיהֶם עַל יְדֵי קִלְקוּל הַשְּׁלוֹם בַּיִת חַס וְשָׁלוֹם, שֶׁגּוֹרֵם בְּעַרְמוּמִיּוּתוֹ לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁבֵּינֵיהֶם", דער יצר הרע לאקערט אויף יונגע פארפעלקער זיי צו צעטיילן, אזוי ווארפט ער זיי אראפ אין שמוציגע עבירות.


עס איז א טעות וואס מאכט זיך ביי א יונגע פארפאלק, מען מיינט אז שלום בית האט מען ווען ביידע - מאן און ווייב - טראכטן אייניג, ביידע האבן די זעלבע מחשבה, די זעלבע געפילן וכו'; דער טעות הייבט זיך אן איידער מען האט חתונה, מען גייט צו די חתונה מיט א פאלשע בליק אויפ'ן לעבן, מען גרייט זיך אז מען גייט טרעפן דעם פאר און אינאיינעם האבן די זעלבע וועג, און נאך די חתונה ווערט מען אנטוישט ווען מען זעט אז מען האט נישט די זעלבע וועג; מען הייבט אן זיך טענה'ן, מען הייבט אן זיך קריגן.


דאס איז א טעות; שלום בית איז נישט ווען ביידע טראכטן אייניג, אז ביידע טראכטן אייניג איז נישט שייך דאס ווארט "שלום", שלום איז טייטש ווען צוויי פארקערטע זאכן טרעפן זיך צאם און דאך איז מען בשלום. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן פ): "שֶׁמְּחַבֵּר תְּרֵי הֲפָכִים", ווען מען שטעלט צוזאם צוויי פארקערט זאכן - דאס איז שלום, אזוי ווי עס שטייט (איוב כה, ב): "עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בִּמְרוֹמָיו", דער אייבערשטער מאכט שלום אין הימל צווישן צוויי מלאכים. זאגט דער רבי (שם): "כִּי זֶה הַמַּלְאָךְ מֵאֵשׁ, וְזֶה מִמַּיִם", איין מלאך איז פייער און איין מלאך איז וואסער, "שֶׁהֵם תְּרֵי הֲפָכִים; כִּי מַיִם מְכַבֶּה אֵשׁ", זיי זענען צוויי פארקערטע זאכן, ווייל וואסער לעשט אויס פייער, "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בֵּינֵיהֶם וּמְחַבְּרָם יַחַד", גייט דער אייבערשטער און מאכט שלום צווישן זיי און ער באהעפט זיי צוזאמען; זעט מען וואס איז שלום, מחבר זיין צוויי פארקערט זאכן, עיין שם.


זייער אסאך גט'ן פאסירן צוליב דעם וואס מען חלומ'ט זיך אז מען גייט חתונה האבן מיט איינעם וואס גייט זיין אזוי ווי מיר, טראכטן ווי מיר, וועלן וואס איך וויל, טון וואס איך טו וכו' וכו', נאכדעם ווערט מען אנטוישט; אבער באמת איז בכלל נישטא אזא זאך אז צוויי מענטשן זאלן טראכטן אייניג, וועלן דאס זעלבע און האבן די זעלבע געפילן; שלום בית מיינט מען צו זאגן אז צוויי מענטשן וואס ביידע ווילן עפעס אנדערש דאך האבן זיי זיך ליב, ביידע זענען מוותר איינער פאר'ן צווייטן און זוכן דאס גוטס ביי יענעם.


זייט איר מחזק זי זאל קוקן גוט אויף איר מאן, וועלן זיי האבן א גוט לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#12 - ווי אזוי קען האלטן מיין שטוב, און זיך נישט גט'ן?
קינדער, שלום, תשובה, עבודת השם, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א.


איך האף אז דער ראש ישיבה וועט האבן צייט צו ליינען מיין בריוו, איך פיל א געוואלדיגע הכרת הטוב פאר די צייט וואס דער ראש ישיבה האט געגעבן פאר מיר, מיין ווייב, און מיינע קינדער, איך האף אז איך ווער כאטש פאררעכנט פונעם רבינ'ס מענטשן פאר די קויליטשעס כאטשיג. איך האב דערווייל נאכנישט זוכה געווען מקיים צו זיין וואס מ'האט מיר געלערנט, אבער איך וויל כאטש.


איך האב אויך זייער געוואלט זיין ראש השנה אין אומאן אבער איך האב זיך אויסגעדרייט אינמיטן וועג ווען דער ראש ישיבה האט געהייסן, און איך דארף אסאך חיזוק אויף דעם וואס איך האב נישט געקענט זיין דארט.


דער ראש ישיבה ווייסט מיין מצב, און ווען איך האב גערעדט צו איינע פון מיינע קינדער אז מען גייט זיך טיילן האב איך ערשט איינגעזען אין די ווערטער אז גט'ן איז נישט די עצה. איך וועל פרובירן אלעס וואס איך קען צוריקצודרייען און נעמען וואס מער חיזוק פונעם ראש ישיבה צו האבן א שיין לעבן.


איך בין שוין געווען ביי די גרעסטע און טייערסטע טערעפיסטן און שלום בית מאכערס פאר אזויפיל געלט, און איך ווייס אז איך האב נישט נאך א פלאץ אויסער היכל הקודש. איך נעם זיך אונטער צו געבן פאר היכל הקודש כאטש אזויפיל וויפיל איך האב שוין געטיילט פאר אלע טעראפיסטן בלי נדר.


ביזדערווייל האב איך היינט נאכאמאל אנגעפאנגען לייגן תפלין יעדן טאג. איך וויל וויסן ווי לאנג זאל איך מיך האלטן צו דעם פאר איך נעם זיך אונטער די קומענדיגע זאך. איך בעט זייער אויב דער ראש ישיבה קען מתפלל זיין פאר מיר און מיין ווייב און קינדער.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האף דו וועסט איינמאל פאר אלעמאל ארויסקלאפן פון קאפ די בייזע רוח וואס לויפט דיר נאך שוין א לאנגע צייט - זיך צו גט'ן; וואלסטו נישט געהאט קיין קינדער וואלט איך זיך נישט אריין געמישט, אבער אז דער אייבערשטער האט דיר געגעבן זיסע קינדער שפיר איך א פליכט איך זאל דיר צוריק האלטן פון זיך גט'ן, דו טארסט דאס נישט טון פאר דיינע קינדער.


ווען עלטערן גט'ן זיך - ליידן די קינדער, די קינדער פאלן קרבנות; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין צ:): "כָּל הַמְגָרֵשׁ אֶת אִשְׁתּוֹ, אֲפִילוּ מִזְבֵּחַ מוֹרִיד דְּמָעוֹת", ווען מאן און ווייב גט'ן זיך וויינט דער מזבח; פלעגט מוהרא"ש זכרונו לברכה שטענדיג זאגן: "פארוואס וויינט דוקא דער מזבח? עס זענען דאך דא אסאך כלים אין בית המקדש, פארוואס וויינט נישט דער שלחן, די מנורה, די ארון, וואס עפעס דוקא דער מזבח? נאר דער מזבח וויינט, ווי צו זאגן: 'מען איז שוין מקריב אויף מיר גענוג קרבנות, פארוואס פעלט אויס מען זאל ברענגען נאך קרבנות..."


אז עס איז דיר שווער מיט דיין ווייב זאלסטו זיך אליינס פארבעסערן; אז דו וועסט זיך פארבעסערן, דו וועסט אנהייבן גיין אין די וועג פון די תורה וועט זי זיך טוישן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג.): אויפ'ן פסוק (בראשית ב, יח) "אֶעֱשֶׂהּ לּוֹ עֵזֶר כְּנֶגְדּוֹ", זָכָה - עוֹזַרְתּוֹ, לֹא זָכָה - כְּנֶגְדּוֹ; אז מען איז זוכה איז די ווייב מיט איר מאן און זי העלפט אים, אויב איז מען נישט זוכה איז די ווייב א כנגדו, אלעס טוט זי פארקערט פונעם מאן; אלעס איז אנגעהאנגען אין דיר, אז דו וועסט אפלאזן דיינע שלעכטע וועגן, דו וועסט צוריק קומען צום אייבערשטן, אנטון תפילין יעדן טאג, דאווענען שחרית, מנחה און מעריב, זיך קובע זיין שיעורים אין די הייליגע תורה - וועט זיך אלעס טוישן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#11 - וואס טוט מען ווען די ווייב געבט אויס אסאך געלט אן רשות?
שלום בית, אידיש געלט, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין שאלה איז ווי אזוי מען געבט מען זיך אן עצה מיט א ווייב וואס טוט ווילדע זאכן. ווי למשל אז זי מאכט יעצט איבער די גאנצע הויז אן פרעגן רשות פון מיר צי זי מעג עס טוען, אין די צייט וואס איך האב איר קלאר געזאגט אז יעצט איז נישט די צייט פאר דעם, ס'איז שווערע צייטן און איך מאך קוים פרנסה, איך בין שולדיג געלט פאר מענטשן און אזוי ווייטער. און נאך מער אז כאטש וואס זי ארבעט און מאכט געלט, וויל זי אבער נאר נעמען די גאנצע געלט פון מיר.


איך האב שוין פרובירט צו רעדן מיט שיינעם, עס העלפט אבער נישט, די ארבעט גייט שוין אן אין פולן שוואונג אן מיין רשות.


ווי אזוי געבט מען זיך אן עצה?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת עקב, חמשה עשר באב, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טו אלעס אויף די וועלט אז דיין שטוב זאל בלייבן גאנץ.


פרוביר צו רעדן צו דיין ווייב שיינערהייט, רעד ווייכע ווערטער צו איר, געב איר צו פארשטיין ווי שווער עס איז דיר יעצט דיין מצב הפרנסה, זאג איר אז דו וועסט איר אלעס נאכגעבן ווען דו וועסט האבן געלט. און אז דו זעסט אז עס איז נישטא מיט וועם צו רעדן, זי איז פאר'עקשנ'ט, זי האט שוין אליינס גערופן די בעלי מלאכה און אנגעהויבן איבערבויען די הויז אן דיין רשות - זאלסטו זיך אנשטרענגען און טון אלע מיטלען אז דיין שטוב זאל נישט צעפאלן.


לאז זיך נישט פארפירן פון טעראפיסטן וואס זוכן צו מאכן געלט פון צרות ישראל און ביים סוף ווארפן זיי אראפ דעם מענטש אין א טיפן גרוב, זיי רעדן צו מען זאל זיך גט'ן; אך און וויי פאר די וואס פאלן אריין אין זייערע הענט, זיי האבן נישט קיין רחמנות אויף קיינעם. ווען זיי הערן אויס צרות ישראל איז דאס נישט מיט הארץ צו העלפן דעם מענטש, דאס איז זייער פרנסה, זיי צעטיילן שטובער; יעדער ליידט פון די טעראפיסטן און שלום בית מאכערס, סיי דאס פארפאלק און נאך מער די קינדער.


איך בעט דיר זייער, נעם אן מיינע ווערטער; איך שרייב דא אן קיין שום נגיעות, איך ווייס נישט ווער איר זענט און ווער אייער פרוי איז, איך וויל אייך פשוט ראטעווען פון אנקומען צו בלייבן אליין, איך וויל ראטעווען אייער שטוב, אייערע קינדער זאלן נישט ליידן זייער גאנצע לעבן.


די וועג פון די תורה איז אז דער מאן זאל טון אלעס אויף די וועלט אז זיין ווייב זאל זיין פרייליך און צופרידן. דער הייליגער צדיק רבי חיים ויטאל זכותו יגן עלינו שרייבט (שער המצוות, פרשת עקב): "רָאִיתִי לְמוֹרִי זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה", איך האב געזען ביי מיין הייליגע רבי דער אריז"ל, "שֶׁלֹא הָיָה חוֹשֵׁשׁ בְּעַצְמוֹ לְהִתְכַבֵּד בְּמַלְבּוּשִׁים נָאִים יוֹתֵר מִדֵּי", ווען עס איז געקומען צו קויפן קליידער פאר זיך אליינס, האט ער נישט געקויפט קיין טייערע קליידער, "גַּם בְּמַאֲכָלוֹ הָיָה אוֹכֵל דָּבָר מוּעָט מְּאֹד", אויך ביי עסן - ווען עס האט זיך גערעדט פאר זיך - האט ער נישט געגעסן קיין סאך, ער פלעגט עסן זייער ווייניג, "אֲבָל בְּמַלְבּוּשֵׁי אִשְׁתּוֹ הָיָה זָהִיר מְּאֹד לְכַבְּדָהּ וּלְהַלְבִּישָׁהּ", אבער ווען עס איז געקומען צו זיין ווייב האט ער זייער אכטונג געגעבן איר צו מכבד זיין מיט שיינע קליידער, "וְהָיָה מַפִּיק כָּל רְצוֹנָהּ", ער האט איר צופרידן געשטעלט אינגאנצן, וואס זי האט געוואלט האט ער איר געגעבן, "אַף אִם לֹא הָיְתָה יָדוֹ מַשֶּׂגֶת כָּל כָּךְ", אפילו ער האט נישט געהאט קיין געלט דאס צו קענען טון.


דאס איז די וועג פון די תורה, דער מאן זאל טון אלעס אויף די וועלט אז זיין ווייב זאל זיין צופרידן; אפילו זי איז נישט גערעכט, זי געבט אויס געלט וואס איז נישט דא. עס איז אונזער ארבעט מיר זאלן האלטן די שטוב מיט אלע כוחות עס זאל נישט צעפאלן, דאס האט אונז מוהרא"ש געלערנט אלע יארן און דאס לערנט מען ווייטער אין היכל הקודש, נאכאמאל און נאכאמאל, מען זאל אכטונג געבן אויף די שטוב.


נאך א כלל האט מוהרא"ש אונז געלערנט און ווער עס לעבט מיט דעם כלל האט א גוט לעבן. מוהרא"ש האט אונז געלערנט: "א פרוי איז שטענדיג גערעכט"; מוהרא"ש האט אונז געלערנט און אונז געווארנט מיר זאלן נישט גיין אין ויכוחים מיט די ווייב, נישטא קיין טענה'ען און נישטא קיין אויפווייזן, אפילו זי איז געפאלן אויפ'ן קאפ און געפאלן אויפ'ן נאז, זי זאגט בייטאג אז יעצט איז נאכט - זאל מען נישט טענה'ען מיט איר נאר איר געבן גערעכט: "יא יא, יעצט איז נאכט, לאמיר ארויסגיין מחדש זיין די לבנה", ביז זי וועט אליינס זאגן: "עס איז נישטא קיין לבנה, איז א סימן אז עס איז יא נאכט".


מוהרא"ש פלעגט דאס האלטן אין איין חזר'ן מיט אונז, ער פלעגט אלץ געבן די משל, אז עס איז נאכט אין די פרוי זאגט "יעצט איז טאג" - זאלסטו נישט טענה'ען מיט איר, געב איר גערעכט, זאג איר: "יא יא, יעצט איז טאג, לאמיר גיין אביסל אונטער די זון זיך אפבראטן וכו'", ביז זי אליינס וועט זאגן: "איך האב געמאכט א טעות, יעצט איז נאכט, עס איז נישטא קיין זון"; עס זעט אויס מאדנע, אבער דער וואס פירט זיך אזוי האט א לעבן.


וויסן זאלסטו אז די אלע חברים אדער משפחה מיטגלידער וואס העצן דיר אונטער: "גיי גט זיך", זיי רעדן דיר צו: "לאז איר אפ", "זי איז א שקלאפטע", "וויפיל איז די שיעור צו ליידן? וכו' וכו'", די אלע זענען גוט ווילאנג דו האסט זיך נישט גע'גט, איינמאל מען בלייבט אליין וועסטו נישט האבן וואו צו גיין, דו וועסט זיך וואלגערן פון איין שטוב צום צווייטן, דו וועסט ווערן דערביטערט השם ישמרינו.


דעריבער אז זי האט שוין אנגעהויבן איבער בויען דיין הויז אן רשות, זי פירט זיך נישט ריכטיג, די גאנצע געלט נעמט זי דיר אוועק - זאלסטו זען אז כאטשיג זאלסטו בלייבן מיט א שטוב, זאלן דיינע קינדער בלייבן מיט א שטוב.


איך האף אז דו וועסט אננעמען די ווערטער וועט דיר גוט זיין אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#10 - דארף א גרושה זיך שערן די האר?
שידוכים, גט, שערן די האר

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


א גרויסן דאנק פאר די געוואלדיגע שיעורים וואס געבן מיר אסאך חיזוק אין לעבן.


איך בין א גרושה, און איך וויל וויסן אויב איך דארף זיך נאכאלץ שערן די האר. אויך דארף איך נאך חיזוק צו בעטן דעם אייבערשטן, איך האלט אין איין בעטן דעם אייבערשטן איך זאל טרעפן א שידוך, איך בין שוין אויך געווען ביים ציון פון מוהרא"ש און אויסגעזאגט גאנץ תהלים, אבער דערווייל איז שוין אריבער א האלבע יאר אן אנצוטראגן א געהעריגע שידוך.


אויך וויל איך וויסן איבער דעם וואס ס'שטייט אז נאך איידער א מענטש ווערט געבוירן איז שוין אנגעשריבן פאר אים זיין שידוך, איז דאס שייך אויך פאר מיר אויב איך האב נאכנישט געהאט קיין קינדער? און אויב איז דאס נישט שייך ביי א צווייטע שידוך, איז דען פאר מיר אנגעשריבן א מאן?


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


האטס נישט מורא, איר האט א שידוך; עס איז אנגעשריבן פאר אייך א שידוך, איר וועט בקרוב טרעפן אייער שידוך.


ווען מען דאווענט צום אייבערשטן דארף מען האבן געדולד; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ב) אז תפילה ווערט אנגערופן חוטם - די נאז פונעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט )ישעיה מח, ט): "וּתְהִלָּתִי אֶחֱטָם לָךְ"; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, וואס האט דאווענען מיט די נאז? זאגט מוהרא"ש צוויי זאכן, איינס אז מענטש אן א נאז קען נישט לעבן, די גאנצע אטעם גייט דורך די נאז, אזוי דארף א מענטש לעבן מיט תפילה; עס זאל זיין ביי אים ממש ווי אטעמען, פונקט אזוי ווי אטעמען דארף מען די גאנצע צייט, אזוי דארף זיך א מענטש צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן א גאנצן צייט.


צווייטנס, דער נאז ווייזט אויף אריכת אפים, אויף סבלנות; ווען מען בעט דעם אייבערשטן דארף מען האבן אסאך סבלנות, מען דארף בעטן און בעטן און נאכאמאל בעטן ביז דער אייבערשטער העלפט און שיקט א ישועה.


זייטס ממשיך מיט'ן בעטן דעם אייבערשטן וועט איר זיכער טרעפן אייער שידוך.


אויך זאלט איר ווייטער זיך אפשערן די האר, וועט איר זוכה זיין צו ווערן אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#9 - איך האב זיך שוין גע'גט, ווי אזוי טרעפט מען א גוטע שידוך?
שידוכים, יבנאל, שלום בית, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין א פרוי וואס איז דורכגעגאנגען אסאך שוועריקייטן אין לעבן, איך האב חתונה געהאט מיט א מאן וואס האט מיר צוביסלעך אפגעטיילט פון יעדן איינעם, פון מיינע עלטערן, פון מיינע געשוויסטער, און פון מיינע חבר'טעס, ביז איך האב געמוזט זיין אנגעהאנגען נאר אין אים, און דאן האט מיר אנגעהויבן זייער צו פייניגן און רודפ'ן, מיר נישט געלאזט קויפן קיין קליידער און קיין שום זאך, און פיל מאל בכלל נישט געלאזט ארויסגיין פון הויז.


איינמאל האט ער גערופן די פאליציי אויף מיר אז איך וויל זיך נעמען דאס לעבן, די פאליציי האט גערעדט מיט מיר און געזען אז איך בין אין ארדענונג, און זיי האבן מיר געזאגט אז זיי זענען געקומען מיר ארעסטירן, נאר זיי האבן געזען אז אלעס איז אקעי, און האבן מיר אפגעלאזט. דאס איז נאר איינע פון די פילע דוגמאות וויפיל איך האב געליטן פון אים.


למעשה האב איך זיך געמוטשעט זייער שטארק, איך האב אייך דעמאלט געשיקט א בריוו צו בעטן חיזוק, איר האט מיר מחזק געווען און געזאגט איך זאל אייך מבשר זיין גוטע בשורות פון מיין מאן און קינדער, למעשה האבן מיר נישט געהאט קיין קינדער, און יענעם טאג וואס איך האב צוריק באקומען אייער ענטפער איז מיין מאן אנטלאפן פון שטוב, און זעט אויס אז דאס איז געווען די גוטע בשורה, איך האב זיך זייער געמוטשעט פאר א לאנגע צייט ביז ער האט מסכים געווען מיר צו שיקן א גט.


זייט מיר האבן זיך גע'גט, האב איך אנגעהויבן צו ווערן צוריק א פרייליכער מענטש, איך האב ממש נישט געהאט קיין טעם אין מיין לעבן מיט אים, ער האט מיר ארויסגענומען די גאנצע סיפוק אין לעבן. יעצט האב איך געזען אז איך קען זיך ב"ה נאך בעסער אן עצה געבן ווי מיט אים, איך האב אנגעהויבן צו ארבעטן צו האבן אויף צום לעבן, איך קען זיך נישט אנלייגן אויף מיינע עלטערן.


איך וויל זייער טרעפן א גוטע וואוילע און ערליכע שידוך, און צוריק אנהויבן א נארמאלע לעבן, איך דארף חיזוק זיך צו קענען דערהאלטן אין לעבן, און איך דארף תפלות צו טרעפן ווי שנעלער מיין ריכטיגער שידוך.


א גרויסן יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בא, ראש חודש שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אז איר זענט פטור געווארן פון דעם מסוכן'דיגער מענטש וואס האט אייך געפייניגט מיט שרעקליכע פייניגונגען; א נס אז ער האט אייך געגעבן א גט, יעצט קענט איר זיך ערהוילן, זיך שטארקן און זיין גרייט צו טרעפן אייער זיווג און אויפבויען א בית נאמן בישראל.


די גרעסטע חיזוק פאר אייך, איר זאלט דאנקען דעם אייבערשטן אז ער היט אייך פון שלעכטס, איר זענט פטור געווארן פון דעם אדם מסוכן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות קיב:): "אֵין אָדָם דָּר עִם נָחָשׁ בִּכְפִיפָה אַחַת", א מענטש קען נישט וואוינען מיט א שלאנג אין איין לאך; דאס איז א משל פאר מאן און ווייב, אויב איינער איז א שלאנג, ער פייניגט דעם צווייטן רחמנא לצלן קען מען נישט זיין אינאיינעם אין איין שטוב; זעט איר דאך קלאר די חסדים פונעם אייבערשטן, ער האט אייך געראטעוועט פון ערגערע צרות.


כאפט אייך אריבער קיין יבנאל צום הייליגן ציון פון מוהרא"ש, איר זאלט דארט אויסזאגן גאנץ ספר תהלים; איידער איר הייבט אן תהילים זאלט איר זאגן: "איך גיי יעצט זאגן ספר תהילים לזכות מוהרא"ש וואס האט צוגעזאגט אז ווער עס וועט אויסזאגן תהילים פאר זיין זכות וועט ער נישט רוען ביז ער וועט אים ברענגען זיין שידוך".


מוהרא"ש האט צוגעזאגט און אונז געלאזט צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "אִיךְ זָאג צוּ אַז יֶעדֶער וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ אוּן וֶועלְן קוּמֶען דָא אוֹיף מַיין קֵבֶר אוּן דוּרְכְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים פוּן אָנְפַאנְג בִּיזְן סוֹף פַאר מַיין זְכוּת, וֶועל אִיךְ טוּן אַלֶעס וָואס אִיךְ קֶען, אַז זֵיי זָאלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר שִׁידוּךְ. אוּן דָאס זָאג אִיךְ צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג".


איך ווארט צו הערן די גוטע נייעס.

#8 - ווי אזוי וועט מען מיר אנקוקן נאכ'ן זיך גט'ן צוויי מאל?
שלום בית, קינדער, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


אפשר קענט איר מיר ארויסהעלפן אין מיין מצב. איך בין שוין געווען איינמאל גע'גט און איך האב נאכאמאל חתונה געהאט, און מיר האבן געהאט צוויי קינדער צוזאמען. למעשה האט דער מצב ביי אונז אין שטוב אנגעהויבן גיין זייער שלעכט אין די לעצטע צוויי יאר, די קינדער וואס מיין ווייב האט מיטגעברענגט האבן מיר ממש דערביטערט דאס לעבן, און זי איז נאר געשטאנען מיט זיי אקעגן מיר, איך בין נישט אנערקענט געווארן אלס טאטע אין שטוב, נאר אלס איינער וואס דארף ברענגען געלט. און דערפאר האבן מיר זיך יעצט צעטיילט, און מיר גייען זיך גט'ן בקרוב.


מענטשן קוקן מיר אן ווי א לא יוצלח, ער גייט זיך שוין גט'ן צום צווייטן מאל, און איך ווייס אבער אז איך בין נישט אזוי שלעכט, כאטש קיינער איז נישט קיין מושלם, שפיר איך אז איך בין פשוט אריינגעפאלן צוויי מאל.


און יעצט טראכט איך ווי אזוי איך וועל קענען איבערגיין די שווערע תקופה, די צוויי קינדער זענען ביי מיר, און ווער מיר וועלן יעצט נעמען נאכ'ן זיך גט'ן צוויי מאל, און נאך מיט צוויי קינדער? איך וויל אזוי שטארק האבן א נארמאלע לעבן, אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב מיט ליבשאפט און שמחה, און אויב וועט זיין שוועריקייטן זאלן מיר עס דורכגיין צוזאמען בשלום.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז שווער צו ענטפערן ווען מען קען נישט דעם מענטש און מען ווייסט נישט קיין פרטים וכו'; בפרט ווען דו האלסט נאך פאר'ן גט, איז מיר זייער שווער צו ענטפערן ווייל "זיך גט'ן איז נישט די עצה".


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס קינדער גייען אריבער ווען עלטערן גט'ן זיך; די ערגסטע זאך וואס עלטערן קענען טון פאר זייערע קינדער איז זיך גט'ן השם ישמרינו. איך קען דיר זאגן וואס איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש זכרונו לברכה: "זיך גט'ן איז נישט די עצה", בפרט ווען עס איז דא קינדער אין שטוב; ווייל אויב מען גט זיך ליידן די קינדער פון דעם זייער גאנץ לעבן.


במשך די פופצן יאר וואס איך בין עוסק מיט קינדער און בחורים האב איך געזען אז רוב פראבלעמען מאכן זיך ביי קינדער פון גע'גט'ע שטובער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין צ:): "כָּל הַמְגָרֵשׁ אֶת אִשְׁתּוֹ, אֲפִילוּ מִזְבֵּחַ מוֹרִיד דְּמָעוֹת", ווען מאן און ווייב גט'ן זיך וויינט דער מזבח. פלעגט מוהרא"ש זכרונו לברכה שטענדיג זאגן: פארוואס וויינט דוקא דער מזבח? עס זענען דאך דא אסאך כלים אין בית המקדש; פארוואס וויינט נישט דער שלחן, דער מנורה, דער ארון, וואס עפעס דוקא דער מזבח? נאר דער מזבח וויינט, ווי צו זאגן: "מען איז שוין מקריב אויף מיר גענוג קרבנות, פארוואס פעלט אויס מען זאל ברענגען נאך קרבנות...".


די נקודה איז נישט ווי אזוי מענטשן קוקן דיר אן און וואס מענטשן וועלן זאגן; וואס הארט דיר וואס מענטשן וועלן זאגן? דו דארפסט טראכטן מער פון די קינדער ווי טראכטן וואס מענטשן וועלן זאגן.


זיי זיך מחזק מיט תפילה והתבודדות, גיי ארויס אביסל שפאצירן אין א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, דארט זאלסטו שרייען צום אייבערשטן ער זאל דיר העלפן זאלסט וויסן וואס דו האסט צו טון; זאג אים דיין ווייטאג, בעט אים: "'וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ', אייבערשטער געב מיר א גוטע עצה איך זאל וויסן וואס צו טון", אז דו וועסט זיין שטארק מיט דעם וועסטו וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


די עצה פון התבודדות איז זיכער א גוטע עצה, מען זאל אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן; דער רבי האט אמאל געהערט ווי איינער דאווענט מעריב און ער כאפט אפ די ווערטער: "וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ", האט דער רבי אים געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רלח): "די ווערטער דארף מען דאך זאגן מיט גרויס כוונה, דאס איז זייער א חשוב'ע תפילה", ווייל דער עיקר פראבלעם איז אז מען ווייסט נישט וואס צו טון, מען האט אויף יעדע זאך ספיקות צי מען זאל טון אזוי צי אזוי, און מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן: "'וְתַקְּנֵנוּ בְּעֵצָה טוֹבָה מִלְּפָנֶיךָ', רבונו של עולם געב מיר א גוטע עצה איך זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן".


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף דיר, זאלסט זוכה זיין צו וויסן וואס דו האסט צו טון.

#7 - זאל איך זיך גט'ן איידער איך אנטלויף?
לימוד התורה, תשובה, עבירות, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיין מח איז שוין אינגאנצן פארברענט פאר אלע שלעכטס וואס איך האב געטון, וואס מ'האט געטון צו מיר, און וואס איך האב אלץ געזען.


איך האלט שוין ביי א מצב וואס איך וויל אלעס אפלאזן, אנטלויפן, און טון וואס מיין הארץ ציעט מיר.


אפשר לוינט זיך שוין ענדערש זיך צו גט'ן איידער איך אנטלויף?


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת לך לך, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואו וועסטו אנטלויפן? נישטא וואו צו לויפן, האסט איין ברירה: אנטלויפן צום אייבערשטן, זיך גוט אויסוויינען צו אים, גיין אין א שטילע פלאץ און דערציילן אלעס וואס איז אויף דיר אריבער און אלעס וואס גייט אויף דיר אריבער.


חס ושלום זיך גט'ן, חס וחלילה גיין צעברעכן א שטוב; וואס מיינסטו, עס וועט דיר זיין גרינגער נאכן זיך גט'ן? עס וועט דיר זיין אזוי ביטער אז דו וועסט זיך נעמען דאס לעבן השם ישמרינו.


איך בעט דיר זייער, אז דו ליידסט, עס ברענט אין דיר דער יצר הרע, עס פלאקערט אין דיר א פייער פון עבירות - זאלסטו דאס פארלעשן מיט וואסער, "אין מים אלא תורה" (עיין תענית ז.); נעם א משניות און זאג פרקים משניות, נעם דעם רבינ'ס עצה - וועסטו קענען ארויסקריכן פון דיין בלאטע. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך' וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א ווייב, דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף אלע חסדים וואס דו האסט, און זיי שטארק מיט התבודדות ותפילה - וועסטו פטור ווערן פון די אלע שלעכטע מחשבות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6 - ווי אזוי דערהאלט איך זיך ווען עס איז א גיהנום אינדערהיים?
שידוכים, תהלים, כיבוד אב ואם, קינדער, מחלוקת, תפילה והתבודדות, אידישע שטוב, משפחה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


שוין לאנגע חדשים וואס דער מצב ביי אונז אינדערהיים איז זייער שווער, אבער יעצט איז שוין ממש עק וועלט, מיינע עלטערן האלטן זיך ביים גט'ן, און יעדן טאג איז דא קריגערייען און פיינטשאפט אינדערהיים, עס שפירט זיך ווי זיי זענען ממש צוויי פיינט.


איך שרייב די ווערטער מיט טרערן אין די אויגן, איך שפיר ווי איך האלט עס מער נישט אויס, איך מוז האבן אסאך חיזוק צו קענען ווייטער אנגיין אין לעבן מיט שמחה און ערליכקייט.


אויסער דער זע איך ווי מיינע עלטערן ווערן שוואכער און שוואכער אין אידישקייט, און ווי מיין יונגערע שוועסטער קען מער נישט אויסהאלטן דעם מצב און זי אנטלויפט צו מאוויס, און דאס טוט מיר זייער וויי.


איך דאנק דעם אייבערשטן יעדן טאג אז ער האט מיר צוגעשטעלט די רפואה פאר די מכה, אז איך בין געווארן מקורב צום הייליגן רבי'ן, צו די דרשות פון ראש ישיבה שליט"א, וואס דאס געבט מיר חיות, האפענונג, און א שטארקע אמונה, איך קען זיך נישט פארשטעלן ווי אזוי איך וואלט זיך אן עצה געגעבן אן דעם.


איך וועל זיך פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען שרייבן אביסל חיזוק, און אויך ווי אזוי איך קען מחזק מיין יונגערע שוועסטער און איר ארויסהעלפן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בשלח, כ"א שובבי"ם, ז' שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דערהאלטס אייך מיט אלע כוחות, נאך אביסל ווערט איר א כלה, איר וועט אויפשטעלן א שיינע אידישע ווארעמע שטוב, און מיט'ן רבינ'ס עצות און מיט'ן רבינ'ס שכל - וועט איר האבן א זיסע גוטע לעבן.


עס איז זייער שווער פאר קינדער ווען עלטערן קריגן זיך. קיינער פארשטייט נישט די צער פון די קינדער וואס די עלטערן קריגן זיך; עס איז זיי געפערליך שווער, מען ווערט צעדריקט יעדע מינוט אין לעבן.


מישט זיך נישט אריין ווען זיי קריגן זיך. איר זאלט שטיין פון די זייט און בעטן דעם אייבערשטן זיי זאלן זיך נישט קריגן, זיי זאלן זיך ליב האבן. אזוי אויך געבט אכטונג אויף אייערע יונגערע געשוויסטער, עס זאל זיי גוט זיין.


זייט שטארק אין תפילה והתבודדות, גייט יעדן טאג אין א שטילע פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, און גיסט אויס אייער הארץ. שמועסט מיט'ן אייבערשטן אין אייער שפראך, דערציילט אים וואס גייט אלץ אריבער אין שטוב, דערציילט אים אייער ווייטאג, בעטס אים פאר א גוטע שידוך, פאר שלום ביי די עלטערן און ביי גאנץ כלל ישראל.


אזוי אויך זאלט איר זאגן יעדן טאג תהילים, אפילו נאר אפאר קאפיטלעך תהילים - וועט איר זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - זאל איך זיך גט'ן, צו קענען האבן נאך קינדער?
שלום בית, קינדער, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך האב זיך געוואלט דורכרעדן מיט'ן ראש ישיבה איבער א וויכטיגע נושא. איך האב ברוך ה' חתונה געהאט מיט מיין טייערע ווייב, און מיר האבן ברוך ה' איין קינד פון 6 יאר אלט, אבער מיין ווייב וויל בשום אופן נישט האבן נאך קינדער.


נאכדעם וואס דאס קינד איז געבוירן געווארן, איז מיין ווייב אריינגעפאלן אין א דעפרעסיע, א זאך וואס קען זיך מאכן אפט, אבער איך האב נישט געוואוסט פון דעם, און איך האב נישט געוואוסט ווי אזוי עס צו באהאנדלען, און דאס האט אונז געמאכט אסאך שלום בית פראבלעמען.


ברוך ה' אז זי איז ארויסגעקראכן פון די עצבות און דעפרעסיע, מיר האבן זיך מסדר געווען, אבער זי האט נאך אלץ שטארקע פחדים פון האבן נאך קינדער, ווייל זי האט מורא אז עס וועט זיך איבערשפילן די זעלבע זאך נאכאמאל, און איך וועל ווידער נישט זיין דא פאר איר.


איך וויל זייער שטארק ברענגען נאך קינדער אויף דער וועלט, און דאס האט מיר געמאכט טראכטן פון זיך גט'ן און זוכן אן אנדערע שידוך. איך בין אבער זייער מסופק אויב דאס איז די ריכטיגע זאך צו טון, אז דער אייבערשטער האט מיר שוין געשאנקען איין קינד, אפשר זאל איך בלייבן מיט איר און בעטן אסאך דעם אייבערשטן אז זי זאל זיך טוישן און יא וועלן האבן נאך קינדער.


איך וויל באטאנען אז איך האב שוין פרובירט פאר כמעט די גאנצע זעקס יאר איר איבערצורעדן, אבער אן קיין ערפאלג. איך האב שוין געעפנט א תיק (קעיס) ביי א רבני'שע קערפערשאפט אנצוהויבן די פראצעדור פון א גט, מיר דארפן אראפגיין צו זיי קומענדיגע וואך זיך דורכשמועסן, אבער איך בין זייער מסופק אויב איך זאל טאקע ווייטער גיין אויף דעם וועג, אדער זאל איך פארמאכן דעם תיק.


איך וועל זיך זייער פרייען אויב דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר ווייזן דעם ריכטיגן וועג ווי אזוי זיך צו פירן.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גט זיך נישט, קלאפ ארויס פון דיין קאפ דאס ווארט "גט"; דער אייבערשטער האט דיר געהאלפן האסט חתונה געהאט און דו האסט א קינד - איז נישטא מער די ווארט "גט".


דו אליינס שרייבסט אז דיין ווייב זאגט אויף דיר אז דו העלפסט איר נישט, זי האט מורא פון קינדער וכו', אז זי וועט אריינפאלן אין א דעפרעשן, זי וועט זיך אליינס דארפן מוטשען; אנשטאט רעדן פון זיך גט'ן - רעד מיט איר שיינע ווערטער, בארואיג איר, הער איר אויס, הער אויס איר ווייטאג. על פי רוב דארף מען אפילו נישט קיין ענטפער אויף א פראבלעם, מען דארף נאר האבן איינער זאל אויסהערן די פראבלעם; ווען די פרוי האט א מאן וואס הערט איר אויס און געבט איר די געפיל אז ער פארשטייט איר - דאס אליינס איז די ישועה פאר איר.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות קיח:) פרויען זאגן: "טב למיתב", עס איז זיי בעסער, "טן דו", צו זיין מיט א מאן, נישט קיין חילוק וואס פאר א מאן, אפילו א מאן - "דשומשמנא גברא" א פאני מענטש וואס איז א ווארעם, און אפילו א מאן - "דנפצא גברא", וואס זיין פרנסה איז גאר א שוואכע, און אפילו א מאן - "דקולסא גברא", וואס קומט פון א שוואכע משפחה; איז זיי בעסער צו זיין חתונה געהאט - "מלמיתב ארמלו", ווי צו זיין איינער אליינס; ווייל אז מען האט איינער וואס הערט אויס, אפילו ער האט נישט וואס צו ענטפערן, ער איז א קליינער ווארעם, און אפילו ער האט נישט וואס צו העלפן מיט געלט, ער האט קוים פרנסה, און אפילו ער קומט פון א שלעכטע משפחה וואס איז איין שטיק פראבלעם - דאך איז דאס זייער וויכטיג פאר א פרוי, צו האבן איינער זאל איר אויסהערן.


מאך זיך נישט נאריש, פארמאך דעם תיק, גיי אהיים בעט זיך איבער, מאך איר פרייליך, בוי איר אויף, הויב איר אויף מיט גוטע ווערטער, און דער אייבערשטער וועט דיר העלפן דו וועסט זען שיינע ליכטיגע דורות.

#4 - ווי אזוי קען מען לעבן מיט א מאן וואס היט נישט שבת?
שלום בית, שבת קודש, תשובה, גט, זיכוי הרבים, קירוב

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך דאנק דעם אייבערשטן פאר מיין זיסע געשמאקע לעבן, איך ווייס אפילו נישט וויפיל איך בין שולדיג פאר'ן אייבערשטער אז איך האב אן ערליכער מאן וואס היט תורה און מצות.


די וואך שבת בין איך געווען ביי מיין שוועסטער, איך האב געזען וויפיל איך דארף לויבן און דאנקען דעם אייבערשטן אז מיין מאן היט שבת, איר מאן איז געווען א גאנץ שבת אויף זיין טעלעפאן, ער איז קוים אריינגעקומען אפאר מינוט דא און דארט פאר די סעודה, אבער ער איז נאכאלץ דער וואס האקט קעגן דעם ראש ישיבה, ער טענה'ט אז זאגן משניות הייסט נישט געלערנט, עס איז נעבעך א ביטער געלעכטער. ער גלייבט נישט אינעם אייבערשטן רחמנא ליצלן, אבער ער קען אלעס אפפרעגן מיט ראיות און פשטים.


איך ווייס נישט ווי אזוי מיין שוועסטער קען לעבן מיט א מאן וואס היט נישט קיין תורה; פון איין זייט וויל זי זיך נישט גט'ן, אבער פון די אנדערע זייט וויל זי נישט ווייטער לעבן אזוי.


ש'כח אייבערשטער אז איך היט שבת, אז מיין מאן היט שבת! ש'כח אייבערשטער אז איך האב אפילו נישט קיין תאוה צו נוצן מיין טעלעפאן שבת!


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן דאס הארץ רייסנדע בריוו.


אוי עס רייסט דאס הארץ, אוי עס שטעכט אין הארץ - צו הערן ווי טייערע נשמות, אידישע קינדער פאלן אוועק.


אפשר זאלט איר רעדן צו אייער שוועסטער און איר מקרב זיין מיט איר מאן; איך בין זיכער אז ווי נאר זיי וועלן טועם זיין דעם רבי'ן, זיי וועלן הערן די זיסע חיזוק, די זיסע רייד פון רבי'ן וועט ער תשובה טון און די שטוב וועט בלייבן א גאנצע שטוב.


דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שמ): "די וועלט זאל מיר הערן איין תורה מיט דעם ניגון און מיט'ן טאנץ, וואלט די גאנצע וועלט אויסגעגאנגען".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3 - דאס לעבן איז מיר שוין נישט ווערד, ווי אזוי גייט מען ווייטער?
התחזקות, שלום בית, רפואה, תפילה והתבודדות, צרות, נסיונות, גט, תכלית

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך גיי זיך גט'ן און דערנאך גיי איך זיך איינשרייבן אין א משוגעים הויז, איך האב שוין נישט קיין כח מער צו לעבן. קיינער דארף מיר נישט דא אויף דער וועלט, און אויך דער אייבערשטער האט מיר נישט ליב, אזוי ווי קיינער האט מיר נישט ליב און אויך מיין ווייב דארף מיר נישט, איך האב שוין נישט קיין כח צו ווארטן אויף איינעם וואס וועט מיך יא ליב האבן.


איך בין אזוי דעפרעסט, איך האב שוין אפילו נישט קיין כח צו מקיים זיין תורה ומצוות. איך מיין אז די בעסטע פאר מיר וועט זיין זיך צו גט'ן און גיין אין משוגעים הויז, דארט וועט מען מיר צושטעלן צו עסן און שלאפן, און אויך א ספר צו לערנען, און מער פון דעם דארף איך נישט. איך דארף מער נישט אז איינער זאל מיך ליב האבן.


איך ווייס נישט פארוואס דער אייבערשטער נעמט מיר נישט צו די נשמה, פארוואס לאזט ער מיר דא לעבן און ליידן אויף דער וועלט? מיט אזעלכע עלטערן, מיט אזא יוגנט, און אזא ווייב, וואס איז די לעבן נאך ווערד? איך בעט נאר איין תפלה צום אייבערשטן, ער זאל מיך אוועקנעמען פון דער וועלט ווי שנעלער, טוב מותי מחיי.


איך ווייס אז דער ראש ישיבה שליט"א האט נישט ליב ווען מען שרייבט אזוי, אבער איך האב אפילו נישט דעם קאפ אויפ'ן פלאץ צו קענען געהעריג אראפשרייבן מיינע געפילן. אפשר וועט דער אייבערשטער יא רחמנות האבן אויף מיר, אדער אפשר בין איך פשוט א כפוי טובה, אפשר בין איך דער גרעסטער רשע אויף דער וועלט, אז מען לאזט מיר שוין אפילו נישט תשובה טון?


איך בין זייער צעבראכן און צעמישט, און איך האף דער ראש ישיבה שליט"א וועט מיר קענען העלפן, אויסקלארן, און מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס האט פאסירט מיט דיר? פארוואס האסטו זיך אזוי פיינט? אז עס האט זיך נישט אויסגעארבעט דו מיט דיין ווייב - מיינט נישט אז די וועלט איז געענדיגט; אז דו האסט געהאט א שווערע יוגנט - איז די וועלט נאכנישט געענדיגט; ווי עס זעט אויס גייסטו יעצט אריבער א שווערע נסיון, און אויב דו וועסט זיך דערהאלטן - וועסטו דאס אלעס אריבערגיין, עס וועט דיר נאך ליכטיג ווערן.


דו יאגסט זיך צום טויט? דו ווייסט בכלל וואס איז דאס טויט? וואס ווייסטו וואס ווארט אפ דעם מענטש אויבן אין הימל אז דו שרייבסט "טוב מותי" - די טויט איז מיר בעסער! דו ווייסט בכלל וואס טוט זיך אין יענע וועלט אז דו זאגסט "טוב מותי"?! אז מען וועט צאמנעמען אלע צרות פון די וועלט - קומט דאס נישט אן צו איין ברי פון די גיהנום און צו די עונשים קשים ומרים וואס די נשמה גייט אריבער.


דאווען נישט די נישט גוטע תפילה - אז דער אייבערשטער זאל דיר אוועקנעמען פון די וועלט; דאווען א גוטע תפילה, דאווען אז דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט פטור ווערן פון שלעכטס און פון שלעכטע מחשבות.


אז דו שפירסט ווי דיין מח קען נישט דערהייבן אזויפיל - זאלסטו זיך ווענדן צו א דאקטער ער זאל דיר העלפן מיט גוטע מעדעצין; דאס וועט דיר העלפן דו זאלסט זיך קענען שטארקן און צוריק אנגיין מיט דיין סדר היום.


נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, די עצה פון התבודדות; גיי אין א שטילע פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט, דארט זאלסטו זיך אויסרעדן דיין הארץ צום אייבערשטן, אים דערציילן דיין גאנצע הארץ, אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר מיום הולדך, פון דיין געבורט, אלעס וואס דו ביסט אריבער; שמועס אויס יעדע זאך בפרטי פרטיות, דערצייל אים וועגן דיינע עלטערן, דערצייל אים וועגן דיין ווייב, דערצייל אים וועגן דיינע אייגענע מחשבות און בלבולים, בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר העלפן.


ווער עס פאלגט די עצה פון רבי'ן, ער מאכט התבודדות, ער דערציילט זיינע ווייטאגן פאר'ן אייבערשטן, ער שמועסט אויס זיין הארץ צום אייבערשטן - דער קען אריבערגיין אלע שווערע צייטן, מען ווערט נישט אויס, מען באקומט שטארקע נערווען צו קענען אסאך פארנעמען, אויך ווערט מען אן ערליכער איד און א צדיק, מען לעבט מיט'ן אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2 - מיינע עלטערן האלטן זיך ביים גט'ן, ווי אזוי דערהאלט איך זיך?
שידוכים, התחזקות, קינדער, תפילות אויף אידיש, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


איך בין זייער צובראכן און איך בין אין זייער א שווערע מצב, סיי אין רוחניות וואס איך הער נישט אויף צו פאלן אין עבירות, און סיי מיט וואס עס גייט אויף מיר אריבער אין שטוב, דער ראש ישיבה קען זיך נישט פארשטעלן וואס גייט אריבער אויף איינעם וואס די עלטערן גרייטן זיך שוין אפאר יאר זיך צו גט'ן. איך מיין אז פיל עלטערע מענטשן פון מיר זענען נישט אריבער אזויפיל צרות אין לעבן וואס איך בין אריבער.


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דער ראש ישיבה האט מיר געגעבן, און מיר געראטעוועט דאס לעבן.


אויב דער ראש ישיבה קען מיר ביטע שרייבן א בריוו פון חיזוק, ס'וועט מיר זייער העלפן און ס'וועט מיר זייער מחזק זיין.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ח' סיון, אסרו חג שבועות, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קיינער אין די וועלט קען נישט פארשטיין די צער פון קינדער וואס זעען ווי די עלטערן קריגן זיך, קיינער ווייסט נישט וואס די קינדער ליידן; די צער און יסורים וואס די קינדער האבן טאג טעגליך השם ישמרינו.


אין דיין פאל, וואס דיינע עלטערן גרייטן זיך שוין א שטיק צייט זיך צו גט'ן, האב איך איין עצה פאר דיר; נעם די עצה פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות; די עצה וועט דיר געבן כח צו קענען אנגיין אין דיין מצב. גיי אין א ווינקל וואו עס איז ליידיג פון מענטשן און רעד צום אייבערשטן אין דיין שפראך, דיין מאמע לשון. דערצייל אים וואס דו גייסט אריבער, זאג אים וואס טוט זיך אין שטוב צווישן דיינע עלטערן, שעם זיך נישט, דעם אייבערשטן זאלסטו דערציילן אלע פרטים, זאג אים אלע דיינע ווייטאגן, דאס וועט דיר געבן כח צו קענען בלייבן שטארק פיזיש און גייסטיש ביז דו וועסט חתונה האבן און אויפשטעלן א געזונטע שטוב.


מיין טייערער ליבער ברודער, ליבער חבר; די עצה פון התבודדות, די עצה פון רבי'ן – דאס גייט משיח אריינברענגען אין די וועלט, מיט די עצה וועט ער אייננעמען די וועלט. דער רבי האט בפירוש געזאגט: "משיח וועט אייננעמען די וועלט אן קיין איין שאס פאלווער"; ער וועט נישט שיסן אויף אלע פעלקער, ער וועט מלחמה האלטן מיט תפילה, ער וועט אריינברענגען תפילה והתבודדות, ער וועט אויסלערנען די גאנצע וועלט, אלע זאלן וויסן אז עס איז נישטא קיין שום אדרעסס צו וועם זיך צו ווענדן, עס איז דא נאר איין אדרעסס: גיין צום אייבערשטן און אים בעטן.


דעריבער בעט איך דיר, נעם די עצה - וועסטו האבן כח צו קענען לעבן; בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיר געבן כח דו זאלסט זיך קענען שטארקן אויף דיינע נסיונות, דו זאלסט נישט ווערן מיואש, דו זאלסט נישט טון נישט גוטע זאכן.


דא האסטו א קליינע תפילה וואס דו זאלסט בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג, און אפילו אפאר מאל א טאג:


"הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, איך גיי אריבער שווערע צייטן, איך קען נישט נעמען דאס אז מיינע עלטערן קריגן זיך, זיי גייען זיך גט'ן, זיי גייען זיך צעטיילן; איך בין אזוי צעבראכן פון דעם, איך האב אזויפיל צער אז מיין שטוב צעפאלט מיר, איך קען נישט זיין פרייליך, ביז איך פאל אראפ אין עבירות, אין פגם הברית רחמנא לצלן; דער יצר הרע לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר אראפ, איך האב ממש נישט קיין כח, איך קען זיך נישט מתגבר זיין.


הייליגער באשעפער, קיינער פארשטייט מיר נישט, קיינער ווייסט נישט וואס איך גיי אריבער; עס פעלט מיר א טאטע און מאמע וואס לעבן בשלום, עס פעלט מיר עלטערן וואס האבן זיך ליב, עס פעלט מיר א געזונטע שטוב; נאר דו אייבערשטער זעסט מיין הארץ ווי איך ווארט אויף אביסל ליבשאפט, דו אייבערשטער ווייסט ווי שטארק איך וויל זיין גוט, ווי שטארק איך וויל לערנען און דאווענען, טון מצוות און גוטע זאכן, עס איז מיר אבער אזוי שווער.


העלף מיר אייבערשטער, געב מיר כח איך זאל קענען זיין פרייליך; געב מיר כוח איך זאל זיך קענען מתגבר זיין אויפ'ן יצר הרע, איך זאל זיך קענען דערהאלטן ביז מיין חתונה, ביז איך וועל אויפשטעלן א שיינע שטוב".


די תפילה זאלסטו זאגן און לייג צו דיינע אייגענע תפילות, וועסטו זען אז עס וועט זיך דיר עפענען א נייע וועלט; דו וועסט שפירן זיכער, דו וועסט נישט זיין פארלוירן, דו וועסט שפירן דעם אייבערשטן מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר, דאס וועט דיר געבן כח זיך צו קענען מתגבר זיין אויפ'ן יצר הרע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1 - מיינע עלטערן גייען זיך גט'ן, ווי אזוי בין איך זיך מחזק?
שלום בית, כיבוד אב ואם, משפחה, גט

תוכן השאלה‎

לכבוד דער ראש ישיבה שליט"א,


מיר האבן חתונה געהאט פאר נישט לאנג צוריק, ברוך ה' אז מיר האבן א זיס געשמאק לעבן, איך האב ברוך ה' היינט זוכה געווען מסיים צו זיין ששה סדרי משנה צום 32'סטע מאל, און איך בין זיך מחזק דא אינאיינעם מיט די תלמידים פון ראש ישיבה שליט"א.


מיינע עלטערן גייען זיך יעצט גט'ן, און איך דארף חיזוק פאר מיר און פאר מיין ווייב ווי אזוי דאס צו האנדלען.


יישר כח

תשובה מאת הראש ישיבה שליט"א:‎

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער ווייטאגליך ווען קינדער דארפן אריבערגיין די שרעקליכע פיין ווען טאטע מאמע גט'ן זיך השם ישמרינו; קיינער אין די וועלט קען נישט פארשטיין די צער און ווייטאג וואס קינדער גייען אריבער ווען די עלטערן גט'ן זיך. די עלטערן טראכטן נאר פון זיך; דער טאטע טוט וואס איז אים באקוועם און די מאמע טוט וואס איז איר באקוועם, קיינער פון זיי טראכט נישט פון די שרעקליכע פיין און ווייטאג וואס די קינדער גייען אריבער.


ביי דיר איז דאס אביסל גרינגער, דער אייבערשטער האט צוגעגרייט דיין רפואה פאר די מכה, דו האסט חתונה געהאט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מגילה יג ע"ב; שיר השירים רבה ד, יב) דער אייבערשטער ברענגט נישט די מכה פאר ער גרייט צו די היילונג דערצו; דאס אז דו האסט חתונה געהאט, דו לעבסט אזוי שיין, דו לעבסט אזוי זיס מיט דיין ווייב - דאס איז דיין רפואה אז דו זאלסט נישט צעפאלן ווען דיין עלטערנס שטוב צעפאלט.


שטארק זיך מיט דיין ווייב; איר זאלט לעבן א שיינע לעבן. איר וועט אינאיינעם אויפשטעלן א שיינע שטוב ווייל איר ווייסט דאך יא וואס קינדער גייען אריבער ווען זיי זעען מיט זייערע אויגן ווי מען פארברענט זייער בית המקדש, ווי מען צעברעכט זייער טייערסטע און הייליגסטע זאך אין די וועלט.


וואס יא? דו זאלסט רחמנות האבן אויף דיינע יונגערע געשוויסטער וואס זיי האבן נאך נישט זייער אייגענע שטוב, זיי ליגן נאך אנגעליינט אויף טאטע מאמע, פאר זיי איז יעצט גאר ביטער; ווי שווער עס איז פאר דיר אסאך שווערער איז פאר זיי, זאלסטו זיי עפענען דיין טיר, זיי זאלן וויסן אז זיי האבן א שטוב וואו זיי קענען קומען רעדן, שמועסן און באקומען אביסל ליבשאפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע עינינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.