בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1 - א שאד מען שרעקט זיך פון דמיונות
פחדים, תפילות אויף אידיש, שלום בית, אומאן, וואקסינען, לשון הרע, דמיונות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן בעט מיר איך זאל אייך בארואיגן, איר זענט אריין אין א שוידערליכע פחד אז ער האט גענומען די קאראנע וואקסין, איר זענט ממש נישט ביי זיך; אייער מאן וויינט צו מיר "ראטעווע מיר, מיין ווייב איז אין א סכנה".


מרת ... תחי', א שאד צו לעבן אין נארישע דמיונות, א שאד איר הערט אויס די נארישע מענטשן וואס פארדרייען דעם קאפ יעדן טאג מיט א צווייטע שרעק; היינט דערשרעקט מען מיט די קאראנע וואקסין, נעכטן שרעקט מען אן מיט אן אנדערע וואקסין, אייער נעכטן שרעקט מען אן אז מען גייט שטארבן פון א מין מאסקיט"א אדער טי"ק, אדער ווען מען שמעקט די פעינ"ט און די גלאנץ וואס מען שמירט אויף די פארקע"י, איינער שרעקט אן אז די מעל איז שעדליך, מען וואשט עס מיט סם; א צווייטער זאגט, אויב מען עסט מער פון דריי אייער א טאג – באקומט מען א הארץ אטאקע; יעדער איינער מיט זיינע פאנטאזיעס.


א שאד מען שרעקט זיך פון דמיונות, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן כה): "צָרִיךְ כָּל אָדָם לְהוֹצִיא אֶת עַצְמוֹ מֵהַמְדַמֶּה וְלַעֲלוֹת אֶל הַשֵּׂכֶל", א מענטש דארף ארבעטן אויף זיך ארויסצוגיין פון דמיון און באקומען שכל; ווי אזוי ווייסט מען ווען מען דמיונ'ט אדער מען האט שכל? שכל איז איין זאך, שכל איז אייבערשטער, ווען א מענטש טראכט פונעם אייבערשטן, ער געבט זיך איבער פאר'ן אייבערשטן – דער האט שכל, אלעס אנדערש איז דמיון.


גלייבט מיר, איין לשון הרע איז אסאך מער שרעקעדיג, איין שלעכטע קוק, איין שלעכט ווארט וואס מען רעדט – דאס איז שעדליך, דאס הרג'עט מענטשן. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות לג) מען האט דערציילט פאר'ן הייליגן צדיק רבי חנינא בן דוסא אז עס איז דא אין שטאט א הייל און ווער עס גייט דארט אריבער קומט ארויס א שלאנג און געבט א שטעך, דער שלאנג לייגט אריין א גופט און מענטשן שטארבן. עס איז געווארן א פחד און א שרעק, אלע האבן געציטערט ארויסצוגיין פון שטוב, אלע פרויען האבן גערעדט נאר פון די זאך, וואו מען איז געגאנגען וואו מען איז געשטאנען איז געווען די נייעס "די שלאנג, די שלאנג". איז דער הייליגער צדיק רבי חנינא בן דוסא געגאנגען צום הייל, ער האט אויסגעטון זיין שיך און אריינגעשטעקט זיין פוס אינעם לאך פונעם הייל, די שלאנג איז ארויס פון די הייל און געביסן די פוס פונעם צדיק און איז גלייך געשטארבן, האט דער צדיק גענומען די שלאנג, דאס ארויפגעלייגט אויף זיין אקסל און געקומען אין שול, ער האט געזאגט: "מורי ורבותי, אלע ציטערן פונעם שלאנג, אלע רעדן פון די צרה פונעם שלאנג, קוקט! דא האט איר דעם שלאנג, דער שלאנג איז טויט, קוקט און בארעכנט זיך, פון וואס דארף מען מורא האבן? 'לא הנחש ממית', נישט דער שלאנג הרג'עט, 'אלא החטא ממית', נאר די עבירות הרג'ענען".


מרת ... תחי', א שאד צו לעבן אין פאניק און אומזיסטיגע שרעק, ווער עס וויל נעמען די וואקסין האט נישט וואס מורא צו האבן. גדולי הרבנים שליט"א האבן געשריבן אז מען קען דאס נעמען, אז אייער מאן נרו יאיר וויל פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה און איינע פון די וועגן ווי אזוי מען קען אריינקומען קיין אוקריינע איז דורך נעמען די וואקסין און ער האט דאס גענומען – דארפט איר נישט מורא האבן, עס וועט אים נישט שאטן.


די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא, י.): "גוף קשה, פחד שוברו", דער שטערקסטער מענטש קען ווערן אינגאנצן אפגעשוואכט פון פחד; פחדים איז זייער נישט געזונט, פחדים איז ערגער פאר'ן מענטש ווי אלע וואקסינען און אלע עסן און גערוכן.


ווען איר הערט איינעם רעדן פון דמיונות זאלט איר אוועקגיין פונעם שמועס, ווייל די פחד פון די שמועסן דאס איז זייער נישט גוט.


צינדט אן די אמונה ניגון פון "טאנץ מיט אמונה נומער דריי"; צינדט עס אן הויך, שטעלט אן די ניגון עס זאל איבערגיין נאכאמאל און נאכאמאל, און טאנצט: "דארפסט געדענקען און פארשטיין, אלעס איז פון אייבערשטן אליין, יעדע זאך פון גרויס ביז קליין, דער באשעפער פירט אזוי שיין. יעדע פייגל יעדע בין, יעדע פליג און יעדע שפין, אלע חיות אלע סארט, איז אנגעשריבן אין הימל דארט. יעדע ווינט וואס בלאזט, יעדע בוים יעדע גראז, אלעס האט א טעם פארוואס פון הימל פירט מען דאס, יעדע זאך וואס מען טוט איז אויסגערעכנט גוט, מיט א חשבון יעדע טריט, די ווייב, דער מאן, די דירה, גארנישט איז סתם, דער באשעפער מאכט די פלאן".


א כתיבה וחתימה טובה.