בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#238 - חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צדקה, בזיונות, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מאנסי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו פרעגסט, דו האסט נישט קיין געלט איינצוקויפן אויף שבת, בארגן טאר מען נישט, דו פרעגסט וואס צו זאגן פאר דיין ווייב.


טייערער ברודער, דו ביסט שוין דערטרונקען מיט אזויפיל חובות, פארוואס זאלסטו נישט טון וואס די תורה זאגט (שלחן ערוך יורה דעה, סימן רנג) אויב מען האט נישט קיין געלט - מעג מען בעטן צדקה; פארוואס בארגן און זיך נאך מער באגראבן? חובות איז א סכנה וואס צעשמעטערט דאס לעבן אין יעדע פרט, דעריבער האט אונז דער הייליגער רבי אנגעזאגט נישט צו בארגן געלט.


רוף דיינע חברים, שיק א טעקסט מעסעדזש ווער עס וויל העלפן לכבוד שבת; עס וועט טאקע זיין שווער, עס וועט זיין בזיונות, אבער אזוי וועסטו נישט מער דערטרונקען ווערן.


מוהרא"ש זאגט, ווער עס איז פושט יד - איז נישט פושט רגל; זאלסטו גיין נאך געלט, קענסט גיין נאך געלט אויף צוויי וועגן, אדער זאגן קלאר אז דו גייסט פאר דיר, אדער זאגן: "איך גיי פאר משפחות נצרכים", אבער חס ושלום נישט בארגן.


ברודער, גיי א שפאציר און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, נאר ער וועט דיר העלפן, נאר דער אייבערשטער וועט דיך נישט אוועק ווארפן, וויין צו אים, זאג: "הייליגער באשעפער איך בין אזוי צעבראכן און פארשעמט, איך האב נישט קיין געלט פאר מיין ווייב און קינדער, איך ווייס נישט וואו צו גיין, איך ווייס נישט וואס צו טון, איך האב שוין אזויפיל חבות, וואס וועט דא זיין? מאך מיר א נס, מאך מיר א טובה, געב מיר שפע.


הייליגער באשעפער איך ווייס אז דאס קומט מיר צוליב מיינע זינד, איך האב געזינדיגט אין פגם הברית, איך האב פוגם געווען בטיפי המח, און דער זוהר זאגט (פנחס רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז מוציא זרע לבטלה ווערט פארארעמט; זיי מיר מוחל, נעם אן מיין תשובה.


אנא ה', נעם אן מיינע בושות, איך בין אזוי פארשעמט פון יעדן איינעם, איך בין שולדיג פאר אלעמען, און מיין ווייב און קינדער ווארטן ביים טיר איך זאל אהיימברענגען פרנסה, איך קום אהיים מיט ליידיגע הענט, איך בין אזוי צעבראכן, דאס זאל זיין א כפרה פאר מיר"; אזוי זאלסטו זיך אויסוויינען ביז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#237 - זיך אנשטרענגען צו זיין דרך ארץ'דיג אין קלאס
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער, שטרענגט זיך אן דאס מערסטע וואס איז שייך צו זיין דרך ארץ'דיג אין קלאס, נישט טון זאכן ביים פארלערנען, נאר קוקן אויף די לערערין און אויסהערן.


אלע לערערינס וואס קומען אין סקול זענען גוטע לערערינס און טייער, אלע לימודים וואס מען לערנט אין סקול - איז וויכטיג; בעט איך אייך זייער איר זאלט פרובירן דאס בעסטע וואס איר קענט זיין וואויל.


בעטס דעם אייבערשטן אויף שמחה, נאר דורך תפילה קען מען זוכה זיין צו שמחה, בעטס: "הייליגער באשעפער, מאך מיך פרייליך, רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון מיין קאפ ביז מיין פוס, איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די ביטערקייט און פוילקייט, איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות השמחה זאל איך זוכה זיין נכלל צו ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיר אייבערשטער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס, און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליין, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#236 - באשעפער רייניג מיך פון קנאה און פיינטשאפט
תפילות אויף אידיש, הפצה, קנאה, עבירות, מדות טובות, התבודדות, ספר המידות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תצוה, שובבי"ם, י' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען דו ביסט זיך מתבודד זאלסטו שרייען צום אייבערשטן ער זאל דיך רייניגן פון די פיינטשאפט און קנאה וואס איז איינגעגעסן אין דיר, ווייל ווער עס זינדיגט אין פגם הברית וכו' - קומט אים שטענדיג אריין מחשבות פון קנאה, שנאה, כעס רציחה וכו' - און אלע שלעכטע מידות.


דעריבער זאלסטו זיך אויסרעדן צום אייבערשטן און זאגן: "הייליגער באשעפער, רייניג מיך פון מיינע שלעכטע מידות, הייליגער באשעפער איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין ריין, וואס טו איך דא מיט די פיינטשאפט, מיט די קנאה, מיט די כעס און רציחה, רייניג מיך".


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין לערנען ספר המידות, און ביי יעדע מידה זאלסטו נאס מאכן דעם ספר; זיך מתבודד זיין מיט הייסע טרערן אז די שלעכטע מידות זאלן ארויסגיין און די גוטע מידות זאלן אריינקומען.


איך האף אז דו ביסט עוסק אין הפצה. פארבינד זיך מיט אונזער בית הדפוס, פרעג וואס דו קענסט העלפן מיט פארשפרייטן די ספרים; מיר קענען נוצן הילף בגוף, בטירחא ובממון. אזוי ווי רבי נתן האט אונז געלאזט צוואה מיר זאלן עוסק זיין אין פארשפרייטן די ספרים וואס ברענגען די גאולה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#235 - פארוואס גייט מיר אלעס פארקערט?
תפילות אויף אידיש, חברים, שלום בית, רצונות, סבלנות, תשובה, היכל הקודש, סיפורי מעשיות, ביטול

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, שובבי"ם, ט' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז זייער וויכטיג זאלסט זיך האלטן מיט אנשי שלומינו, ווייל מען קען נישט מצליח זיין בלייבן ביים רבי'ן נאר מיט גוטע חברים וואס לעבן מיטן רבי'ן, זוך דיר אויף א גוטע חבר און יעדן טאג זאלסטו רעדן מיט אים אפאר ווערטער פון רבי'ן. ווייל מוהרא"ש זאגט, נאר מיט א גוטע חבר קען מען מצליח זיין ביים רבי'ן, און די אלע וואס האבן געהאט נקודות החבר, זיי האבן זיך מחזק געווען מיט גוטע חברים, יעדן טאג גערעדט פון רבי'ן, פון די זיסע ליכטיגע עצות - די האבן זייער מצליח געווען.


שבת אין ישיבה איז געווען זייער שיין, שבת אינדערפי ביי ספורי מעשיות האבן מיר געלערנט (ספורי מעשיות, מעשה ג) ווי דער חיגר האט געטראפן א דיימאנט, דער רבי זאגט דעם לשון: "דערווייל האט ער א קוק געטון אויף דעם דיימאנט אויף דער אנדערע זייט האט ער געזען וכו'"; האבן מיר זיך זייער מחזק געווען מען זאל וויסן אז עס איז דא א דיימאנט אויך אויף די אנדערע זייט, מיין נישט אז נאר די וועג ווי דו ווילסט גיין - דאס איז די דיימאנט, און אז עס גייט פארקערט, עס גייט אנדערש - איז שוין נישט גוט; אז מען ווייסט, מען זעט אויך ביי די אנדערע זייט א דיימאנט - דעמאלט קומט מען צו די וועג וואס היילט אויס.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פב): "זֶה שֶׁאָנוּ רוֹאִים שֶׁלִּפְעָמִים הוֹלֵךְ לְהָאָדָם שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", דאס וואס מען זעט אז אלעס גייט פארקערט ווי מען וויל, "שֶׁאוֹמֵר 'אֲנָּא אֶמְלֹךְ'", דאס קומט צוליב דעם וואס מען זאגט איך וויל דוקא עס זאל זיין אזוי און אזוי, "בָּזֶה הוּא מְחַלֵּק וּמַפְרִיד אוֹתָהּ מֵהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיט דעם רייסט מען זיך אפ פונעם אייבערשטן, "וּכְשֶׁהוּא מְחַלֵּק אֶת מַלְכוּת לְעַצְמוֹ, אֲזַי הוֹלֵךְ לוֹ שֶׁלֹּא כְּסֵדֶר", און אז מען איז אפגעשיידט פונעם אייבערשטן - גייט אלעס פארקערט, אבער אז מען איז זיך מבטל צום אייבערשטן, מען וויל גארנישט - דעמאלט גייט אלעס כסדר.


מיר האבן זיך מחזק געווען מיט וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (די וואך אין די פרשה, שמות רבה לג, ח): "בְּשָׁעָה שֶׁאָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְמשֶׁה עַל עִסְקֵי הַמִּשְׁכָּן", ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל בעטן אלע אידן נדבות צו בויען א משכן, "אָמַר לְפָנָיו, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם יְכוֹלִין הֵם יִשְׂרָאֵל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט משה רבינו געפרעגט דעם אייבערשטן, קענען דען אידישע קינדער בויען א שטוב פארן אייבערשטן?! "אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֲפִלּוּ אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל יָכוֹל לַעֲשׂוֹתוֹ", האט דער אייבערשטער געזאגט, אפילו איינער אליין קען אויך בויען א משכן, "שֶׁנֶּאֱמַר", אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "מֵאֵת כָּל אִישׁ אֲשֶׁר יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ". האבן מיר גערעדט, מען זאל נישט ווערן צעפאלן אויב די ווייב איז נישט וויליג צו אננעמען דעם רבי'ן וכו', מען זאל נישט ווערן צעבראכן און טראכטן 'ווי וועל איך קענען בויען א בית המקדש? ווי וועל איך קענען מצליח זיין מיט די קינדער?' אויף דעם זאגט דער אייבערשטער, אפילו איינער אליין קען בויען א משכן און מצליח זיין מיט די קינדער.


ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון 'רצון', פון 'ווילן'; אז מען זעט מען איז ווייט פון דאווענען, ווייט פון לערנען, ווייט פון קדושה - זאל מען אבער וועלן און נישט אפלאזן די רצון, אזוי בויעט מען די משכן. אזוי ווי עס שטייט (שמות כה, ב): "יִדְּבֶנּוּ לִבּוֹ", און רש"י זאגט: "לשון רצון טוב", א גוטע ווילן; מען זאל זאגן פארן אייבערשטן: "איך וויל זיין גוט, איך וויל זיין וואויל".


אז מען זעט מען פאלט אין קדושה, מען היט נישט די אויגן, מען קוקט עבירות רחמנא לצלן; זאג אבער פארן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל הייליגע אויגן, איך וויל ריינע אויגן, העלף מיר, העלף מיר איך זאל זיך קענען צוריק כאפן, תשובה טון, ווערן ערליך", אז מען ווערט בכעס, מען רעגט זיך, מען רעדט לשון הרע, רכילות - ווער נישט צעפאלן און טראכט 'איך בין פארפאלן, איך קען שוין נישט זיין א צדיק', שריי ארויס דיין הארץ, ידבנו לבו, לשון רצון טוב, זאג: "אייבערשטער איך וויל זיין גוט".


עס איז דא אסאך צו שרייבן וואס טוט זיך אפ א שבת אין ישיבה צווישן אנשי שלומינו, איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין צו די בחורים.


נאכאמאל למען השם, האב א גוטער חבר; מען מוז האבן א גוטער חבר זיך אויסצושמועסן און זיך דערנענטערן צום אייבערשטן מיט די עצות פון רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין א

#234 - רבונו של עולם, איך וויל חתונה האבן
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מיין הארץ גייט מיר אויס דו זאלסט שוין טרעפן דיין שידוך, עס איז אזא רחמנות אויף בחורים און מיידלעך, קיינער פארשטייט נישט זייער צער און ווייטאג, קיינער קען זיי נישט פארשטיין.


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך, ווארט אויס, לויף נישט אוועק, אז דו זוכסט וואו צו אנטלויפן – זאלסטו אנטלויפן צום אייבערשטן און צו די תורה. זיי זיך מתבודד, זאג פארן אייבערשטן און דיין שפראך: "רבונו של עולם איך בין אזוי צעבראכן, איך וויל נישט זיין אליין, איך דארף א ווייב, איך וויל חתונה האבן, איך וויל זיין הייליג, איך וויל נישט פאלן אין פגם הברית, הייליגער באשעפער ווען וועל איך שוין טרעפן מיין שידוך; ווען? ווילאנג נאך?"


טייערער ברודער, בלייב שטארק מיט דיין צלם אלקים, מיט דיין בארד און פאות, זיי שטארק מיט אנטון תפילין און מיט היטן שבת.


איך בעט פאר דיר.

#233 - אן התבודדות איז מען אין א סכנה
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חלישות הדעת, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


וואס מיינסטו, דער סמ"ך מ"ם וועט דיך אפלאזן? ער האלט נישט אויס אלע גוטע זאכן וואס דו טוסט, דעריבער זוכט ער ווי אזוי דיך מחליש דעת זיין און ווי דיך אראפצואווארפן.


בעט איך דיר טייערער ברודער, לאז זיך נישט צעברעכן, באנוץ זיך מיט די עצה פון רבי'ן, די עצה פון "התבודדות", גיי שרייען צום אייבערשטן, שריי: "הייליגער באשעפער, מאך מיך פרייליך, מאך מיר א פרישקייט, וואס בין איך אין אזא קטנות הדעת? וואס איז מיט מיר? הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיך מחי' זיין מיט גוטע נקודות וואס איך האב אין מיר און קומען צו גדלות המוחין".


אזוי זאלסטו טון יעדן אינדערפרי, הויב נישט אן דיין טאג אן התבודדות, ווייל אן התבודדות איז מען אין א סכנה.

#232 - ווען יענער מאכט אזוי נערוועז, אז די בלוט קאכט
תפילות אויף אידיש, סבלנות, בית המדרש, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.


אז דו ווערסט נערוועז פון ... עד כדי כך אז דו ווילסט אוועק גיין דאווענען, דו ווערסט אין א שלעכטע גוסטע, דיין בלוט הויבט אן קאכן, דיין בלוט זידט; זאלסטו אראפציען דיין טלית אויף דיין פנים און שרייען שטילערהייט צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? ווא ווער איך נערוועז פון א צווייטן? וואס גייט מיר אן אז דער גבאי מאכט אזוי צי אזוי?"


אויך זאלסטו רעדן צו זיך, זאג דיין נאמען און האלט זיך פאר, צום ביישפיל: "יואל'יש, וואס איז מיט דיר? וואס שטערט דיר? וואס טוט דיר באמת שטערן? יואל'יש, די וועלט איז נישט דיינס, נאך אביסל לייגן מען דיך אין קבר, וואס וועט בלייבן פון דיר..."


טייערער ליבער ברודער, בדוק ומנוסה אז עס העלפט, דאס טו איך ווען דער יצר הרע וויל מיך משוגע מאכן, די עצה זאגט דער רבי (ספר המדות אות הרהורים, סימן יד): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ מַחֲשָׁבוֹת רָעוֹת", ווער עס האט שלעכטע געדאנקען, "יְדַבֵּר לְעַצְמוֹ", זאל רעדן צו זיך אליינס, "דִּבְרֵי בִּזְיוֹנוֹת", זיך פארשעמען. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (נדרים ט:), שמעון הצדיק האט דערציילט א מעשה מיט א נזיר וואס האט געהאט שווערע נסיונות, ער האט געשפירט ווי אט אט ווארפט אים דער יצר הרע אראפ אין אן עבירה, האט ער גערעדט צו זיך אליינס און געזאגט: "רשע, למה אתה מתגאה בעולם שאינו שלך", וואס גרויסטו זיך מיט א וועלט וואס איז נישט דיינס? "במי שהוא עתיד להיות רמה ותולעה", נאך אביסל וועסטו זיין ווערעם; דעמאלט איז ער געראטעוועט געווארן.


טייערער ברודער, ווען נישט די עצה פון התבודדות – ווי קען מען לעבן? ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעזען? א נס אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן, א נס אז מיר זענען אנגעקומען צו מוהרא"ש אין היכל הקודש, קודש קדשים, וואס דערמאנט און מאנט צו גיין רעדן צום אייבערשטן, זיך מאכן א חשבון הנפש זיך נישט לאזן נארן, מוהרא"ש דערמאנט אונז מיר זאלן זיך נישט לאזן נארן, מיר זאלן גיין אויסשרייען אונזערע שמוציגע בלוט צום אייבערשטן און דורך לערנען די הייליגע תורה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן עה), א מענטש האט בלוט, "שֶׁלֹּא עָבַד בָּהֶם אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", וואס מען האט נישט געדינט דערמיט דעם אייבערשטן, און פון דעם ווערט מען נערוועז פון מענטשן, און מען קען נישט דערליידן קיין מענטשן, און נאר דורך תורה ותפילה איז מען זוכה צו שלום, עס זאל מער גארנישט שטערן.


מהיום והלאה, אז דו קומסט שבת אין שול און דיין בלוט הויבט אן צו זידן, זאלסטו אראפציען דיין טלית און וויינען צום אייבערשטן אין זאגן די לשון פון רבי'ן (שם, סימן קח): "'אֵיךְ נָפַלְתִּי וְנִשְׁלַכְתִּי מִשָּׁמַיִם לָאָרֶץ', רבונו של עולם ווי קוק איך אויס, איך בין אזוי אראפגעפאלן, 'שֶׁהָיִיתִי בְּמָקוֹם גָּבוֹהַּ כָּזֶה, וְעַכְשָׁו נָפַלְתִּי וְהֶחֱזַרְתִּי פָּנַי מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ', רבונו של עולם איך בין אזא רחמנות, איך בין דאך די גרעסטע רחמנות, נישטא קיין גרעסערע רחמנות פון מיר".


למען השם, גיי נישט אוועק דאווענען פון היכל הקודש, אלעס איז נאר מניעות.

#231 - איך וויל שוין חתונה האבן און זיין ריין און הייליג
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער, דו ווילסט שוין דיין שידוך, דו קענסט נישט זיין אפגעהיטן, דער יצר הרע ווארפט זיך אראפ, עס איז דיר ביטער שווער, עס איז דיר טונקל און פינסטער.


דאך בעט איך דיר מיין ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות, גלייב באמונה שלמה אז דער אייבערשטער האט פאר דיר א שידוך, און אפילו דיינע עלטערן האבן זייערע חשבונות וכו' – האט דער אייבערשטער א גוטע פלאן פאר דיר.


איך בעט דיר, דערהאלט זיך, גיי יעדן טאג אין א שטילע פלאץ און רעד זיך אויס דיין הארץ, זאג: "אייבערשטער עס איז מיר ביטער שווער, איך דארף מיין שידוך, איך וויל שוין חתונה האבן און זיין ריין און הייליג, איך קען נישט זיין אליין, איך פאל אראפ אין פגם הברית. אייבערשטער האב רחמנות אויף מיר, זיי נישט ברוגז אויף מיר אז איך זינדיג, עכט וויל איך נישט זינדיגן, עכט וויל איך זיין ערליך, עכט וויל איך זיין ריין, אבער יעדעס מאל פאל איך אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, העלף מיר, געב מיר שמחה, געב מיר ישוב הדעת, איך זאל קענען יעדן איינעם פרייליך מאכן, און אויך א שידוך, א גוטע ערליכע פרומע מיידל, איך וויל אויפשטעלן אן ערליכע שטוב".


איך האף צום אייבערשטן איך וועל זיין דיין שדכן.

#230 - א קליינע תפילה ארויסצוגיין פון חובות
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, תשובה, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תרומה, שובבי"ם, ב' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע דיינע חובות וכו'; עס וועט דיר נישט העלפן די אלע פלענער, איין פלאן איז דא פטור צו ווערן פון די חובות; תשובה טון, און זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן. ווייל דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קיב): "יֶשׁ עֲבֵירָה שֶׁעָנְשָׁהּ שֶׁל עֲבֵירָה הַהִיא שֶׁיְּהֵא בַּעַל חוֹב תָּמִיד", עס איז דא עבירות וואס דאס מאכט אז דער מענטש זאל שטענדיג זיין א בעל חוב; דאס איז די עבירה פון הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, ווייל די עקלדיגע עבירה פארשטאפט דעם מח פונעם מענטש און עס ווארפט אריין דעם מענטש אין א קטנות המח, אז דער מענטש טראכט אז ער מוז בארגן געלט, און צום סוף בלייבט ער נעבעך א גרויסער בעל חוב.


גיי אין א ווינקל, וויין זיך אויס צום אייבערשטן; נאר אזוי וועסטו ארויסקריכן פון דיינע חובות, דא האסטו א קליינע תפילה וואס צו בעטן:


 


"הייליגער באשעפער איך דארף א נס, איך זינק אין א געדעכטע בלאטע פון חובות, און וויפיל איך פרוביר ארויסצוגיין - פאל איך צוריק, איך דריי מיט חובות, איך בין שולדיג אזויפיל חובות, העלף מיר איך זאל קענען יעדן איינעם באצאלן.


רבונו של עולם, איך ווייס זייער גוט אז איך בין שולדיג אין די חובות, דו האסט אונז מגלה געווען דורך דעם הייליגן רבי'ן פון וואס חובות קומט, דער רבי זאגט אז חובות קומט פון פוגם זיין בברית, איך טו תשובה, זיי מיר מוחל אויף מיינע זינד, איך גיי מער נישט טון קיין עבירות, איך זאג צו איך גיי זיין גוט, און איך בעט דיר הייליגער באשעפער, נעם אן מיין תשובה און מאך מיר א נס איך זאל יעדן איינעם באצאלן און האבן גרויס שפע צו קענען מפרנס זיין מיין משפחה".


זאג די תפילה, און דער עיקר זאלסטו זאגן דיינע אייגענע ווערטער; אייגענע תפילות איז זייער חשוב ביים אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#229 - אפילו ווען ס'איז ענג, איז דער אייבערשטער מיט דיר
תפילות אויף אידיש, אמונה, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת יתרו, שובבי"ם, י"ט שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך ווייס דו גייסט יעצט אריבער א שווערע צייט, עס איז דיר אזוי ענג, אזוי שווער וכו' וכו' - זאלסטו געדענקען אז דער אייבערשטער איז מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר, ער ווארט נאר אויף די איין זאך, דו זאלסט עפענען דיין מויל און זאגן: "טאטע העלף מיר, טאטע ראטעווע מיך".


בלייב שטארק מיט די אמונה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#228 - איר דארפט אייך גארנישט דערשרעקן פון וואס די דאקטוירים שרעקן אן
קינדער, תפילות אויף אידיש, שמות הצדיקים, דאקטורים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, שובבי"ם, י"ג שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווערט נישט דערשראקן פון וואס די דאקטוירים זאגן, זיי שרעקן אן אלעמען, זיי זאגן פאר יעדן עפעס א שרעקעדיגע זאך, נעמט עס נישט צום הארצן; א דאקטער האט רשות נאר צו מאכן גוט, א דאקטער האט נישט קיין רשות צו דערשרעקן.


זיי ווייסן גארנישט פון זייער לעבן צו זאגן, איר דארפט אייך גארנישט דערשרעקן פון וואס זיי שרעקן אן.


זאגט שמות הצדיקים. מוהרא"ש זאגט, ביי די חדשים וואס מען ווארט זאל מען זאגן "שמות הצדיקים" - נעמען פון צדיקים, און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכן דערמאנען די נעמען פון צדיקים - קען מען טוישן די טבע.


זאגט די נעמען יעדן טאג: אברהם אבינו, יצחק אבינו, יעקב אבינו, משה רבינו, אהרן הכהן, יוסף הצדיק, דוד המלך, שלמה המלך, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם די תפילה:


"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְגֶערְהֵייט אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיךְ נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הִיט מִיךְ אוּן הִיט דָאס קִינְד, דִי דָאקְטוֹרִים שְׁרֶעקְן מִיךְ אָן אַז עֶפֶּעס טוֹיג נִישְׁט אוּן דָאס מַאכְט מִיר אַזֶעלְכֶע פְּחָדִים אַז אִיךְ הַאלְט דָאס מַמָּשׁ נִישְׁט אוֹיס, גֶעבּ מִיר אַ גֶעזוּנְט קִינְד, אַ לִיכְטִיג קִינְד, אַ הֵיילִיג קִינְד. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#227 - די פראבלעם איז פשוט פארפוילטע קנאה און פארפוילטע מידות
תפילות אויף אידיש, מחלוקת, קנאה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, שובבי"ם, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך ווער אויפגעגעסן פון קנאה, איך קען נישט ליידן דעם און יענעם און דאס ברענגט פיינטשאפט, ביז איך קען שוין נישט רעדן מיט יענעם, הייליגער באשעפער דו ווייסט דעם ריינעם אמת אז דאס איז נאר קנאה, הייליגער באשעפער ראטעווע מיך פון קנאה, ראטעווע מיך איך זאל נישט פארלירן די וועלט און יענע וועלט צוליב אביסל קנאה", מוהרא"ש דערציילט, מען האט אמאל געהערט ביים רבינ'ס ציון ווי איינער וויינט: "רבונו של עולם וועגן אביסל קנאה, וועגן אביסל כבוד און אביסל תאוה - זאל איך פארלירן די וועלט און יענע וועלט?!"


אן התבודדות ווייסט מען ניטאמאל וואס באדערט און וואס שטערט, אן התבודדות איז מען אין עולם הדמיון, מען מיינט דאס איז דער פראבלעם יענץ איז דער פראבלעם - ווען עס איז פשוט פארפוילטע קנאה, פארפוילטע מידות, און נאר דורך שרייען צום אייבערשטן: "ראטעווע!" - קען מען זיך ראטעווען.


דער אייבערשטער מאכט מיט מיר אזעלכע חסדים, דעם שבת וועל איך זיין אין בארא פארק ביי מיין טאטע שליט"א, איך מאך באווארפן פאר מיין זון החתן שמעון, איך מאך עס ביי מיין טאטע שליט"א. די חתונה וועט זיין בעזרת השם יתברך ובשעה טובה ומוצלחת זונטאג אין ישיבה, איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען; פון קרית ברסלב דארף מען זיך נישט אריינשלעפן, עס וועט זיין שבע ברכות אין שטעטל, וועלן מיר זיך דארט קענען פרייען אויף די גרויסע חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אונז אז מיר ווייסן פון רבי'ן, פון אזעלכע עצות.


היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#226 - לאז דיך נישט פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקת
תפילות אויף אידיש, חברים, מחלוקת, היכל הקודש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד נישט מיט קיין בעלי מחלוקות, אויך נישט מיט בעלי לשון הרע; נעם גוטע חברים וואס טוען חסד איינער מיטן צווייטן און זוכן ווי מען קען יענעם העלפן.


ווער האט כח פאר מחלוקות, ווער האט צייט פאר די זאכן; די אלע וואס זענען פארנומען דערציילן פון יענעמ'ס פריוואטע לעבן און פון יענעמ'ס דורכפעלער... ווי איז דא צייט? ערשט דארף מען זיך אליינס פאררעכטן, ווי איז דא צייט צו זיין פארנומען מיט יענעמ'ס זאכן...


קריג זיך נישט מיט קיינעם, זיכער נישט בים רבינ'ס חדר. רבי נתן פלעגט זאגן: "ווען איך זע צוויי אידן קריגן זיך - שפיר איך ווי איינער שטעכט מיר מיט א מעסער, איך קען עס נישט דערהייבן"; ביים רבינ'ס חדר אין היכל הקודש טאר נישט זיין קיין פיינטשאפט, זאלסט זיך נישט לאזן פון קיינעם פארדרייען די קאפ, שטיי ווייט פון מחלוקות.


גיי שרייען צום אייבערשטן: "רבונו של  עולם, העלף מיר, וואס טו איך מיט מיין הייסע בלוט וואס ציט צו נצחון, צו קנאה, צו שנאה, רציחה?! ראטעווע מיך".


גיי אין א ליידיגע פעלד אדער א ליידיגע צימער און שריי זיך אויס, עס זאל ארויס גיין די בלוט וואס ציט צו נישט גוטס, און זאלסט זוכה זיין צו ווערן א צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#225 - הייליגער באשעפער, מאך א נס איך זאל ווערן פרייליך און זיך קענען ליידן
תפילות אויף אידיש, שמחה, חיזוק פאר פרויען, נעגל וואסער

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, שובבי"ם, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


בעטס פאר איין זאך, בעטס פאר שמחה, ווייל אז מען איז פרייליך – האט מען אלעס, און אויב מען איז נישט פרייליך, מען קען זיך נישט ליידן – האט מען גארנישט.


זאגט די תפילה יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער איך דאנק דיך פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר, דו ביסט אזוי גוט צו מיר, דו געבסט מיר נאר גוטס.


הייליגער באשעפער איך בעט דיך זייער, מאך א נס איך זאל ווערן פרייליך און איך זאל מיך קענען דערליידן, איך ווייס נישט וואס צו טון מיט מיר, איך בין נישט פרייליך, איך האב זיך נישט ליב, איך לייד, איך לעב נישט.


הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך, הייל מיך אויס, געב מיר א פרישע גייסט, א פרייליכקייט, דו ביסט דאך א כל יכול, דו קענסט אלעס טון.


הייליגער באשעפער, איך טו תשובה, איך גיי שוין זיין וואויל, איך גיי נאר טון גוטע זאכן, האב אויף מיר רחמנות, זע מיין צעבראכענע הארץ, איך בין אזוי צעבראכן, איך בין אזוי פארווייטאגט, איך קען מער נישט, אנא ה' הושיעה נאר, אנא ה' הצליחה נא, אנא הושעני.


בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, זאלסטו מיך אויסהיילן און פרייליך מאכן, אמן כן יהי רצון".


זעט צו הערן לעבעדיגע מוזיק, אויך זאלט איר זיין שטארק זיך אפצוגיסן אינדערפרי ביים בעט "נעגל וואסער", אוועק צו נעמען די רוחות רעות.

#224 - עס איז נישט גוט זיך צו פארלייגן דוקא אויף א געוויסע שידוך
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט גוט אז איר נעמט זיך אריין אין קאפ א שידוך, און איר טראכט פון א געוויסער בחור; וואס ווייסט איר ווער עס איז גוט, און אפילו ווען איינער איז גוט - וואס ווייסט איר אויב דאס איז גוט פאר אייך? עס קען אייך שאטן שפעטער.


אויב איר קומט צו די באטע און צו סיפורי מעשיות נאר צו קוקן אויף בחורים – זאלט איר ענדערש בלייבן אין שטוב; עס איז נישט גוט און נישט געזונט צו קומען אין שול צו סיפורי מעשיות און צו די באטע צו זוכן ווי מען קען זען בחורים, מען קען גארנישט קונה זיין; עס איז נישט גוט.


איר האט טייערע עלטערן מיט טייערע לערערינס, זיי וועלן זארגן פאר אייך פאר א גוטע שידוך, איר אליין זאלט נישט נאכקוקן קיינעם, גייט אוועק פון די וועג.


העלפט אייער מאמע אין שטוב, און אויך זאלט איר העלפן אייערע ברידער און שוועסטער וואס האבן חתונה געהאט - ווען זיי בעטן הילף מיט די קליינע קינדער.


גייט יעדן טאג ארויס אין חצר ביי אייער שטוב פאר איין מינוט, און קוקט ארויף צום הימל, בעטס: "הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר אן ערליכע שידוך, געב מיר ערליכע דורות, געב מיר קינדער און אייניקלעך וואס וועלן דיך דינען, קינדער און אייניקלעך וואס וועלן זיין דבוק צו דיר און צו די הייליגע תורה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#223 - באשעפער העלף איך זאל ליב האבן שיין און איידל
תפילות אויף אידיש, צניעות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ווען מען פרעגט פראגעס אין צניעות - איז נישט שייך צו ענטפערן; מען קען נאר מחזק זיין דעם מענטש צו בעטן דעם אייבערשטן צו באקומען א ליבשאפט און א געפיל צו איידלקייט.


בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג די פאר ווערטער: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל וויסן ווי אזוי צו גיין אנגעטון, ווי אזוי צוצודעקן מיין קאפ, איך זאל ליב האבן צו זיין שיין און איידל, איך זאל נישט וועלן גיין אנגעטון ווי די גוים, איך זאל ליב האבן שיין און איידל".


א גוט שבת.

#222 - איך האב מורא ביינאכט
פחדים, תפילות אויף אידיש, מזוזה, אמונה

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די בעסטע עצה נישט מורא צו האבן ביינאכט - איז חזר'ן אמונה; זינגט זיך אונטער: "דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז איבעראל, ער היט מיך, ער איז מיט מיר, קיינער קען מיר גארנישט טון, עס קען גארנישט פאסירן"; חזר'ן אמונה איז די איינציגסטע עצה די שרעק זאל אוועק גיין.


ווען איר גרייט זיך צו גיין שלאפן - זאלט איר קישן די מזוזה און בעטן ביי די מזוזה: "הייליגער באשעפער היט מיך, און נעם אוועק פון מיר די שרעק".


א גוט שבת.

#221 - לעבן מיטן אייבערשטען
תפילות אויף אידיש, שמחה, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, נעגל

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אויף אייער פראגע, ביי די שיעורים זאגט מען 'מען קען זיין קיל (טשילד אוט) מיטן אייבערשטן', און פון די אנדערע זייט זאגט מען אז דאס טאר מען נישט, יענץ טאר מען נישט; אויב שמירן די נעגל איז נישט גוט, א לאנגע צעלאזטע שייטל איז נישט גוט און א סמארטפאון איז נישט גוט – איז ווי קען מען זאגן אז מען קען זיין קיל (טשילד אוט) מיטן אייבערשטן?


דער ענטפער איז, ביידע זענען ריכטיג, ביידע לימודים זענען לימודים פונעם צדיק; פון איין זייט לערנט אונז דער צדיק מען זאל זיין איידל, מען זאל נישט שמירן די נעגל און זיך אפשערן די האר, דער צדיק בעט זיך, ווייל נאר איר וועט פון דעם פארדינען, דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכה.): 'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב, 'מַאן גָּרִים דָּא' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארשטייט זיך מידה טובה מרובה, בזכות זיך אפשערן וועט די פרוי האבן אלע ברכות און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער; דער צדיק וויינט, 'טייערע אידישע טעכטער, מען קען זיך איינשפארן אלע צרות, מען קען ברענגען משיח', און פון די אנדערע זייט, אז איר זענט נאך ווייט פון די זאכן, אייער מח דארף נאך די זאכן, אייער מח קען נישט פארנעמען זיך אפשערן, זיך נישט שמירן וכו' וכו', זאלט איר אבער לעבן מיטן אייבערשטן, איר זאלט בעטן אויף דעם, איר זאלט וועלן און בענקען צו זיין איידל. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "איך זאג אנדערש פון די וועלט, די וועלט זאגט 'אז דו ביסט אראפגעפאלן, דו עסט חזיר רחמנא לצלן – זאל עס שוין רינען אויפן בארד', איך זאג אנדערש, איך זאג 'אז דו ביסט אראפגעפאלן – זאל עס כאטשיג נישט רינען אויפן בארד'"; שרייט צום אייבערשטן, בעטס דעם אייבערשטן.


וואויל איז דעם וואס לעבט מיטן באשעפער, יעדע זאך בעט ער פונעם אייבערשטן, יעדע זאך טראכט ער 'וואס איז די ווילן פונעם אייבערשטן?' מען מעג פארברענגען, עסן, שמועסן, אבער אין די זעלבע צייט געבט מען זיך אכטונג צו רעדן איידל, און מען עסט נאר מיט א הכשר, און מען האלט די שטוב ריין, אפגעהיטן פון עבירות; פון איין זייט איז מען קיל – אבער מיט די תורה.


בעטס דעם אייבערשטן אויף די זאך, דאס מערסטע אויף שמחה, בעטס אים די תפילה: "הייליגער באשעפער העלף מיר זיין פרייליך, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, נישט האבן קיין תרעומות אויפן אייבערשטן, נישט פרעגן קיין קשיות, נאר גלייבן אז דומם, צומח, חי און מדבר, הכל לכל איז עצם עצמיות חיות אלקותו יתברך, אלעס איז דער אייבערשטער.


הייליגער באשעפער, געב מיר כח, געב מיר מח, געב מיר אמת'ע שמחה מיט א שטארקע אמונה, איך זאל נישט קוקן אויף קיינעם, איך זאל קיינעם נישט מקנא זיין, איך זאל ליב האבן מיין מאן מיט מיינע קינדער, איך זאל ליב האבן יעדע פינטל פון אידישקייט, בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן".

#220 - היתכן עס זאל מיר אריבערגיין מיינע טעג און יארן מיט נארישקייטן
תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, לעיקוואד


רבי נתן דערציילט (חיי מוהר"ן, סימן רלח), איינער איז געקומען צום רבי'ן בעטן דעם רבי'ן זאל אים אויסלערנען ווי אזוי זיך צו מתבודד זיין, האט אים דער רבי געזאגט, זאג פארן באשעפער די ווערטער: "רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, היתכן עס זאל מיר אריבערגיין מיינע טעג און יארן מיט נארישקייטן"; שפעטער – האט דער איד דערציילט – האט ער געהערט הינטערן טיר פון רבינ'ס צימער ווי דער רבי וויינט צום אייבערשטן מיט די ווערטער.


טייערער ברודער, דאס איז ברסלב'ער חסידות; קומען צום אייבערשטן יעדן טאג פונדאסניי און בעטן: "רבונו של עולם, איך וויל אנהויבן פון ניי, איך וויל זיין גוט, העלף מיר, זיי מיך מקרב צו דיר", וכו' וכו'.


ברודער, לאז נישט אריבערגיין די טעג, כאפ ארויס יעדן טאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן.


 


 

#219 - נאר אז מען איז זיך מתבודד, קען מען זיך דערהאלטן
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, עבודת השם, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מוהרא"ש האט אונז דערציילט אז רבי נתן האט געזאגט: "נאכן וויסן אלעס ווי זיך צו קענען קריגן מיטן יצר הרע, נאכן וויסן אלע עצות – קומט ער מיט א נייעם וועג, א פרישע נסיון, א פרישע בלבול, און מען דארף פונדאסניי רחמי שמים אים צו בייקומען".


איין עצה איז דא פאר יעדע פרישע נסיון און יעדע פרישע חלישות הדעת: תפילה והתבודדות; צוריק אנהויבן מיט די ערשטע און לעצטע עצה פון בעטן דעם אייבערשטן פשוט'ע ווערטער: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פונעם יצר הרע, ראטעווע מיך פון ווערן אלט און קאלט, באניי מיך, זיי מיך פון פריש מקרב צו דיר. העלף מיר איך זאל נישט אפלאזן דעם רבי'ן, איך זאל בלייבן פריש אין היכל הקודש, איך זאל זיך נישט לאזן שטערן פון די בלבולים און חלישות הדעת".


נאר אז מען איז זיך מתבודד – קען מען זיך דערהאלטן.

#218 - די שענסטע זאך איז א אידישע איידעלע טאכטער
תפילות אויף אידיש, צניעות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


די שענסטע זאך וואס דער אייבערשטער האט געגעבן פאר די אידישע פאלק איז "צניעות", אזוי ווי עס שטייט (תהילים מה, יד): "כָּל כְּבוּדָּה בַת מֶלֶךְ פְּנִימָה", די שענסטע זאך איז א אידישע איידעלע טאכטער, "מִמִּשְׁבְּצוֹת זָהָב לְבוּשָׁהּ", זי איז שענער פון די שענסטע גאלדענע קליידער.


זאגט יעדן טאג די תפילה:


"שכוח אייבערשטער פאר מיין צניעות, שכוח אייבערשטער אז איך בין אויסדערוועלט, איך בין א איד און איך גיי אנגעטון איידל און שיין. איך בעט דיר אייבערשטער, העלף אז אלע מיינע דורות, מיינע קינדער, אייניקלעך און אור אייניקלעך – זאלן גיין אנגעטון איידל און שיין, און אלע זאלן האבן א געפיל אין איידלקייט".

#217 - ווען די לערערין רעדט פון אנדערע גלויבנס
תפילות אויף אידיש, סקול, אמונה, צדקה, אמונת חכמים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס מען לערנט ביי אייך אין שולע וכו'; די ריכטיגע וועג איז, מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן אז אלע אידן זאלן תשובה טון, אלע זאלן זיך צוריק קערן צו די תורה און צו די אמונה.


אויף די צווייטע פראגע וכו'; געבט יעדן טאג צדקה און בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, געב מיר א שטארקע, קלארע און לויטערע אמונה". דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות אמונה, סימן ל): "אֱמוּנָה בָּא עַל יְדֵי צְדָקָה", דורך צדקה באקומט מען אמונה.


אויך זאלט איר קוקן אויפן הימל ווען די הימל איז שיין לויטער. דער הייליגער רבי זאגט (שם, סימן יד): "כְּשֶׁתִּסְתַּכֵּל בַּשָּׁמַיִם כְּשֶׁהֵם זַכִּים וּבְהִירִים", ווען דו וועסט קוקן אויפן הימל ווען זי איז לויטער און קלאר, "תִּזְכֶּה לֶאֱמוּנַת חֲכָמִים", וועסטו זוכה זיין צו אמונת חכמים; גייט צום פענסטער, קוקט ארויף צום הימל און זאגט: "הייליגער באשעפער געב מיר א קלארע לויטערע אמונה, איך וויל דיך זען, איך וויל דיך שפירן, איך זאל נישט מורא האבן פון קיין שום זאך און זיך נישט צעמישן פון קיין שום זאך, אייבערשטער העלף מיר אז איך און מיינע דורות זאלן אלע האבן א שטארקע אמונה אין דיר, אמונה אין די הייליגע צדיקים, אמן".


(אז אייער לערערין וועט נאכאמאל רעדן פון אנדערע גלויבנס – זאלט איר נעמען א בליי און שרייבן אנדערע זאכן, אז אייער מח זאל זיך נישט צוהערן צו די זאכן וואס צעמישט.


הערט זיך צו אין כתה נאר צו די לערערינס וואס צעמישן נישט, נאר דארט הערט זיך צו, ווען מען רעדט פון אנדערע גלויבנס, פון עשיו און ישמעאל – זאלט איר זיך אריינטון אין אנדערע זאכן, און נישט צוהערן).

#216 - ווי אזוי דו וועסט זיך פירן צו דיין ווייב, וועט דיין ווייב זיך פירן צו דיר
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שלום בית, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווי אזוי דו וועסט זיך פירן צו דיין ווייב - וועט דיין ווייב זיך פירן צו דיר; אז דו וועסט איר העלפן, דו וועסט רעדן שיין צו איר - וועט דיר אויך זיין גוט.


רבי אברהם בן רבי נחמן איז אמאל איינגעשטאנען ביי איינעם פון אנשי שלומינו, ער האט צוגעזען ווי יענער פירט זיך, ווי ער שאפט אויף זיין ווייב, ער שרייט אויף איר, ער פארלאנגט פון איר, זי איז ביי אים ווי א דינסט; האט רבי אברהם בן רבי נחמן אפיר גענומען דעם איד און אים פארגעהאלטן: "אזוי רעדט מען צו א ווייב? אזוי פירט מען זיך אין שטוב?!"


גיי אין פעלד, שריי זיך אויס צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך האב פארשמילטע מידות, פארפוילטע נאטורן, יעדער קומט מיר, איך רעד נישט מיט דרך ארץ צו מיין ווייב, העלף מיר איך זאל זיך קענען אויסרייניגן מיינע שלעכטע בלוט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#215 - אייבערשטער האב אויף מיר רחמנות, מאך מיך פרייליך, מאך מיך לעבעדיג
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת וישלח, י"ח כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דיין חבר ... שרייבט מיר אז עס גייט אריבער אויף דיר שווערע טעג, ביסט אריין אין א קטנות הדעת וכו'.


טייערער ליבער ברודער, שריי און שריי: "הייליגער באשעפער, נעם מיך ארויס פון מיין קטנות הדעת, אייבערשטער האב אויף מיר רחמנות, מאך מיך פרייליך, מאך מיך לעבעדיג, פריש מיך אויף, וועק מיך אויף".


ברודער, מיך מוטשעט מען אויך. רבי נתן שרייבט פאר זיין זון: "מען מוטשעט איטליכן, מיך אויך"; איך טו דאס, איך גיי נאכאמאל און נאכאמאל צום אייבערשטן, איך שריי די ווערטער הנ"ל.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#214 - באשעפער, דו געבסט מיר נאר גוטס, און איך בין נאר פול מיט טענות?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חנוכה, נערווען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מארגן נאכט צינדט מען שוין די הייליגע מנורה, איך וויל דו זאלסט יעצט גיין פאר אפאר מינוט התבודדות, שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער וואס איז מיט מיר? וואס בין איך אזוי אנגעצויגן? וואס בין איך אזוי בקטנות הדעת? אין אזא צמצום? וואו איז מיין אמונה? וואו איז מיין בטחון? הייליגער באשעפער דו געבסט מיר דאך נאר גוטס, דו ביסט אזוי גוט צו מיר און איך בין נאר פול מיט טענות? האב רחמנות אויף מיר, זיי מיך מקרב צו דיר; ווען וועל איך שוין אנהויבן זיין א מכיר טובה? ווען וועל איך שוין אנהויבן דיך לויבן? איך בין דאך א כפוי טובה, איך רעד מיך אפ, און איך זארג און זארג, איך ווייס נישט וואס איז מיט מיר".


עפעס א טויש דארף געשען; דו קענסט נישט אהיימקומען צינדן די מנורה מיט אזא נערוועזקייט, די קינדער ציטערן פון דיר, דו דארפסט עמערדזשענסי גיין רעדן צום אייבערשטן, ארויסנעמען די כעס און עצבות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.