בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#322 - אן אפענע קנעפל ביים האלז איז צניעות'דיג?
תפילות אויף אידיש, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז עס איז אייך שווער די זאך פון זיך באשטימען א צייט צו מאכן התבודדות - זאלט איר אויף דעם אליין בעטן, בעטס אויף די זאך: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קענען פאלגן דעם רבי'ן וואס האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה) אז מען זאל זיך באשטימען יעדן טאג א צייט און א פלאץ צו רעדן און שמועסן מיט דיר. הייליגער באשעפער יעדן טאג פארגעס איך, יעדן טאג איז דא אנדערע תירוצים, עס גייט אריבער די טעג און די יארן און איך פארגעס צו רעדן און שמועסן מיט דיר, איך בעט דיר, העלף מיר איך זאל קענען פאלגן דעם רבי'ן און מאכן יעדן טאג התבודדות, וואס דאס וועט מיך ברענגען זייער נאנט צו דיר".


בנוגע אויב דו זאלסט גיין מיט אן אפענע קנעפל ביים האלז; איר זאגט אז די מיידלעך ביי ענק אין קלאס, ווען מען לערנט ענגליש - עפענען זיך אלע די קנעפל; איר ווילט וויסן אויב עס איז צניעות'דיג?


איר ווייסט אוודאי אז אין ברסלב ענטפערט מען נישט דעם מענטש ווי אזוי ער זאל טון, מען זאגט אים נאר די זאך פון תפילה; ווייל אז מען זאגט דעם מענטש טו אזוי און אזוי, קען אמאל זיין אז דער מענטש האלט נישט ביי דעם, און דורך דעם קען יענער אוועק פאלן, עס קען ווערן שבירת הכלים; נאר די זאך פון תפילה, דאס ענטפערט מען ביי אנשי שלומינו.


דאס זאג איך אייך אויך, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל צו צניעות, איר זאלט בלייבן איידל. איר זענט אן איידל קינד, איר האט איידעלע עלטערן; זאלט איר בלייבן איידל, וועלן איידלקייט, ליב האבן איידל, ליב האבן די אידישע איידעלע חן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#321 - נאכ'ן אלעס טון, דארף מען יעצט בעטן א מתנת חנם
תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, סגולות, רפואה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב גערעדט נעכטן מיט אייער מאן, ער פרעגט מיר מיט ווייטאג וואס וועט דא זיין מיט אייער געזונט? ער איז אזוי צעבראכן און פארלוירן, און אויך פארשטיי איך פון אים אז איר זענט שוין אויך אביסל פארלוירן, וואס וועט דא זיין מיט אייער געזונט?


אייער מאן זאגט מיר, מען האלט שוין נאך אלע סגולות, מען האט שוין געגעבן שווערע טויזנטער דאלער פאר צדקה לזכות א רפואה פאר אייך, מען האט שוין אזויפיל מתפלל געווען, אויך איך האב זייער אסאך מתפלל געווען פאר אייך, און איך בעט טאג טעגליך איר זאלט זיין געזונט און שטארק, איר זאלט זיין א געזונטע מאמע און זוכה זיין צו קענען ווייטער ברענגען קינדער; ער פרעגט וואס איז נאך דא צו טון פאר א רפואה פאר אייך?


מרת ... תחי', אין הימל איז דא אן אוצר וואס רופט זיך 'אוצר מתנת חינם', איז יעצט ווען מען האט שוין אלעס געטון, וועט מען גיין צום אוצר און נעמען די טייערע סגולה פון בעטן דעם אייבערשטן נישט אויף די וועג ווי מען האט געבעטן ביז אהער, מיט א בקשה, אז עס קומט זיך עפעס דעם מענטש, נאר בעטן א מתנת חינם, אן אומזיסטע מתנה, און דאס קען נאר גיין אינאיינעם מיט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


יעדן אינדערפרי ווען איר ענדיגט מיט די קינדער - זאלט איר זיך באשטימען אפאר מינוט פון דאנקען דעם אייבערשטן פאר אלעס וואס ער טוט מיט אייך, און אויך אויף די גאנצע מעשה וואס איר זענט אריבער ביז אהער, און גלייבן באמונה שלימה אז אלעס ביז אהער איז נאר געווען לטובה, ווייל דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, עס איז איין שטיק טובה די גאנצע מעשה, און נאר נאכן דאנקען דעם אייבערשטן פאר אפאר מינוט, זאלט איר זיך בעטן ביי אים מיט א מתנת חינם, דעם לשון:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל וויסן אז אלעס וואס דו טוסט איז נאר גוטס, און עס איז נישטא קיין שלעכטס פון דיר אייבערשטער, העלף מיר איך זאל גלייבן מיט מיין גאנצע הארץ אז אלעס וואס איך בין אריבער ביז אהער און וואס איך גיי נאך יעצט אריבער - איז נאר פאר מיין טובה, און איך דאנק דיך אייבערשטער פארן מיר מאכן נאר גוטס.


הייליגער באשעפער איך בעט דיר הייל מיך אויס, איך זאל האבן א געזונטע הארץ און איך זאל האבן כח, און איך זאל קענען ברענגען נאך קינדער. הייליגער באשעפער מיר האבן שוין פרובירט אלע סארט מעדעצין, מיט אזויפיל דאקטוירים, מיט כל מיני מענטשן וכו', און קיינער קען מיר נישט העלפן. בעט איך דיר א מתנת חינם, או אומזיסטע מתנה. איך ווייס עס קומט מיר גארנישט, אלעס וואס איך האב איז נאר מתנת חינם, דעריבער בעט איך דיר א מתנת חינם, איך זאל זיין א געזונטע מאמע, א געזונטע ווייב פאר מיין מאן און נאר זיין פרייליך, בזכות די הייליגע צדיקים רבינו נחמן בן פיגא ותלמידו רבי נתן וואס זיי האבן זיך מוסר נפש געווען אריין צו ברענגען אין די וועלט און אין מיר די זאך פון רעדן צו דיר, און ווי אזוי צו בעטן נאר בלשון מתנת חינם, זאל איך האבן א רפואה, אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#320 - רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל חתונה מאכן די קינדער יונג
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, אמונת חכמים, חתונה, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וארא, כ"ב טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעצט שובבי"ם ווען מען קען אלעס פאררעכטן, זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן זאלסט חתונה מאכן דיינע קינדער יונג, זאלסט טון דעם רצון פונעם אייבערשטן.


וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט צו אונז און וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט צום אייבערשטן אויף בחורים און מיידלעך, וואס זיי גייען אריבער און קיינער ווייסט נישט וואס זיי ליידן, ווי שטארק זיי ווילן זיין גוט און ווי שווער עס איז זיי.


איך געדענק אין אומאן ראש השנה האט מוהרא"ש איין יאר נישט געהאט די כוחות צו געבן א תקיעת שופר דרשה, איך בין געשטאנען אויפן בימה נעבן מוהרא"ש, מוהרא"ש האט מיך גערופן שטיין נעבן אים, צו יוצא זיין די ברכה פאר די תקיעות דמעומד, און אויך צו זיין גרייט אויב מוהרא"ש וועט נישט האבן כח צו בלאזן די תקיעות דמיושב. אין די צייט וואס דער עולם האט געזאגט זיבן מאל למנצח האט מוהרא"ש זייער געוויינט אויפן קול, בכיות נוראות, און מוהרא"ש זאגט מיר: "איך וויל יעצט זאגן א תקיעת שופר דרשה פאר בית דין של מעלה, בחורים זענען נישט שולדיג אז זיי פאלן אין עבירות, מיידלעך זענען נישט שולדיג, ווייל זיי ווילן חתונה האבן און מען לאזט נישט חתונה האבן ביז מען איז אלט, און דאס איז די סיבה פארוואס זיי פאלן אין עבירות".


עס איז געווען זייער שרעקעדיג, עס האט געגאסן בלוט פון מוהרא"ש פון די נאז, די ווייסע בעקיטשע, די טלית; אלעס איז געווען בלוטיג, מוהרא"ש זאגט ווייטער: "איך וועל נישט לאזן מען זאל דן זיין אויף שלעכטס קיין איין בחור און מיידל, ווייל אלע ווילן זיין גוט, מען לאזט נישט חתונה האבן יונג, מען לאזט די קינדער ווארטן ביז זיי זענען שוין פארפאלן".


מיר דארפן אסאך בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן גיין בתמימות ופשיטות, פאלגן די תורה, פאלגן די צדיקים, מאכן שידוכים מיט די קינדער יונג, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין עו:): "האוהב את אשתו כגופו", ווער עס האט ליב זיין ווייב אזוי ווי זיך אליין, "והמכבדה יותר מגופו", און ער איז איר מכבד נאך מער ווי ער איז זיך אליין מכבד, "והמדריך בניו ובנותיו בדרך ישרה", און דער וואס לערנט אויס די קינדער צו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס, "והמשיאן סמוך לפירקן", און ער מאכט חתונה די קינדער ווען זיי זענען נאך יונג, אויף אים זאגט דער פסוק (איוב ה, כד): "וְיָדַעְתָּ כִּי שָׁלוֹם אָהֳלֶךָ וּפָקַדְתָּ נָוְךָ וְלֹא תֶחֱטָא", ווער רעדט נאך די טעכטער... אויף זיי דארף מען נאך מער אכטונג געבן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיג.): "בתך בגרה", אויב דיין טאכטער ווערט דרייצן יאר, "שחרר עבדך ותן לה", זאלסטו אפילו באפרייען דיין קנעכט און איר געבן דעם קנעכט פאר א מאן, ווייל אז נישט - וועט זי חס ושלום אראפפאלן אין עבירות; זעט מען ווי שטארק מען דארף היטן די טעכטער.


נאר מיט תפילה קען מען זוכה זיין צו חתונה מאכן די קינדער בקדושה ובטהרה, מען דארף שוין יעצט בעטן ווען די קינדער זענען נאך קליין: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל קענען אלע מיינע קינדער חתונה מאכן יונג, זיי זאלן נישט אריבער גיין די צער און יסורים וואס איך האב געליטן ווען איך האב געווארט אויף מיין שידוך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#319 - מיר אלע דארפן עצות צו לעשן די פייער
תפילות אויף אידיש, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


זייער גוט אז דו ביסט אריינגעגאנגען אין די פייער דיפארטמענט אין שטעטל, אין ליבערטי. איך האף אריינצולייגן נאך ערליכע אינגעלייט אין די דיפארטמענט, צו קענען העלפן ראטעווען פון פייער.


פארגעס נישט, מיר אלע דארפן עצות צו לעשן די פייער, די שלעכטע פייער וואס ברענט אין הארץ השם ישמרינו. די עצה אויסצולעשן די פייער איז דורך גיסן וואסער, "אין מים אלא תורה" (בבא קמא פב.), וואסער מיינט תורה, "אין מים אלא תפילה" (עיין בעל הטורים בראשית טז, ז), וואסער מיינט תפילה, נאך זאגן די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (בראשית רבה ב, ד): "אין מים אלא תשובה", וואסער מיינט תשובה טון מיט תורה און מיט תפילה, דאס איז תשובה, אזוי לעשט מען אויס די שלעכטע פייער וואס וויל פארברענען דעם מענטש.


אן אינטערעסאנטע זאך איז געווען ביי מוהרא"ש, ער האט אמאל שפאצירט מיט די בחורים און א פייער לעשער טראק איז אריבערגעפארן, און ער האט געפיפן און געליאמערט מיט קולי קולות, האט מוהרא"ש געזאגט פאר די בחורים: "ענק זעען, ווען מען לעשט א פייער, מען יאגט זיך צו לעשן א פייער – פארט מען מיט קולי קולות, דאס לערנט אונז אז ווען מען וויל פארלעשן די פייער פון די שלעכטע תאוות, דארף מען שרייען צום אייבערשטן מיט קולי קולות 'הייליגער באשעפער, האב אויף מיר רחמנות, לעש אויס מיין שלעכטע פייער, ראטעווע מיך פון שלעכטס, עס ברענט אין מיר די פייער פון שבעים אומות, שבעים לשונות'".

#318 - מ'טוט וואס איז ריכטיג, נישט נאר וואס מען האט ליב
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויחי, ח' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איר זענט א גוט קינד, איר זענט א טייער קינד, איך האף בקרוב וועט איר א כלה ווערן און אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב, וואו די שכינה וועט רוען, און ברענגען ערליכע דורות פארן אייבערשטן.


איך בעט אייך, האלטס אויס דאס ביסל אין סקול, פירט זיך מיט דרך ארץ, שטעלט זיך צו צו די סקול, ווען מען דאווענט - דאווענט מיט, און ווען מען לערנט - זאלט איר מיט האלטן, און אויך ווען מען נייט - זאלט איר מיט נייען, אפילו עס איז אייך גאר ווייניג אינטערעסאנט; דאס אליין איז די וויכטיגסטע זאך אין לעבן, זיך אויסלערנען אז מען טוט נישט נאר וואס מען וויל און וואס מען האט ליב, מען טוט וואס איז ריכטיג, מען טוט וואס מען דארף טון.


איך בעט אייך מיט מיין גאנצע הארץ, האלטס אויס ביז איר ווערט א כלה; א שאד דאס ביסל צייט וואס איר האט נאך - ארויס צו פאלן פון די ווארעמע היים "בית פיגא", אפילו עס איז אייך ביטער שווער. בעטס דעם אייבערטן א תפילה איידער איר גייט אריין אין קלאס: "רבונו של עולם, געב מיר די כוחות זיך איינצובייגן מיין רוקן ביין און מיין קאפ פאר די טיטשערס, רבונו של עולם געב מיר הכנעה, רבונו של עולם העלף איך זאל קענען פאלגן וואס שטייט דא אינעם בריוו".


מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט איר באלד טרעפן אייער שידוך, אבער איך בעט אייך פאלגט מיר.

#317 - וואונדערליכע עצות און סגולות וואס איר האט נאכנישט פרובירט
תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, סגולות, ביטול

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט דעם אייבערשטן פאר די הערליכע משפחה וואס איר האט, און פאר אייער טייערע מאן, און פאר די פרנסה וואס ענק האבן; ענק האבן אלעס גוט, ענק האבן ליכטיגע קינדער, עס פעלט ענק גארנישט.


איר שרייבט אז איר האט שוין געטון אלע עצות און אלע סגולות צו ווערן געבענטשט מיט ברכות און ישועות וכו' וכו', אבער איין עצה און איין סגולה - האט איר נאכנישט פרובירט, די עצה פון זיך מבטל זיין צום אייבערשטן, די עצה פון גארנישט וועלן, די עצה פון וועלן נאר וואס דער אייבערשטער טוט און וואס דער אייבערשטער מאכט. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רעט): "אז עס איז גאר ביטער איז מען זיך אינגאנצן מבטל", האט רבי נתן געפרעגט דעם רבי'ן: "אֵיךְ מְבַטְּלִין עַצְמוֹ", ווי אזוי איז מען זיך מבטל, וואס טוט מען ווען מען איז אין א שווערע מצב אין מען שפירט ווי מען קען נישט מער? האט אים דער רבי געזאגט: "מען פארמאכט זיך די מויל און די אויגן, דאס איז ביטול", מען פרעגט נישט קיין קשיות; זיכער ביי אייער מצב וואס עס איז בכלל נישט שלעכט, ענק ווילן נאר מער פרנסה און מער קינדער וכו' וכו'; איז זיכער די עצה זיך מבטל זיין צום אייבערשטן, די עצה און די סגולה איז וואונדערליך, מען ווערט אזוי פרייליך און אזוי רואיג.


צדיקים האבן געזאגט אויפן פסוק (תהלים עט, י): "לָמָּה, יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם", א גוי זאגט "פארוואס?" פארוואס אהער? פארוואס אהין? אבער א איד זאגט: "אלעס וואס דער אייבערשטער טוט האט א חשבון", מען פארמאכט זיך די מויל און מען פרעגט נישט: "פארוואס?" "פארווען?" ווייל מען ווייסט אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט - איז גוט, מען פארמאכט די אויגן און מען וויל גארנישט פארשטיין, מען גלייבט אז אלעס איז לטובה.


נאך איין עצה איז דא, די עצה פון תודה והודאה, פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן. מאכט אייך א צעטל און שרייבט אייך אויף א ליסט פון זאכן וואס איז גוט, און יעדן טאג זאלט איר דאנקען דעם אייבערשטן אויף די זאכן, דאס וועט אייך העלפן ווערן פרייליך און ווערן בטל צום אייבערשטן, דאס דאנקען און לויבן קלעבט צו דעם מענטש צום אייבערשטן, מען הויבט אן שפירן דאס גוטע זיסע געשמאק וואס מען שפירט אין גן עדן.


נאכן דאנקען און לויבן זאלט איר זיך אויסגיסן אייער הארץ און בעטן: "הייליגער באשפער העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, העלף מיר איך זאל נישט זיין דעפרעסט, נעם מיך ארויס פון מיין עצבות ומרה שחורה, העלף מיר איך זאל נאר זען דיינע חסדים, דיינע ניסים - וואס דו מאכסט מיט מיר און מיט מיין משפחה.


הייליגער באשעפער געב מיר א גוטע שלום בית, העלף מיר איך זאל זען אין מיין מאן נאר גוטס, איך זאל אים ליב האבן און ער זאל מיך ליב האבן, העלף מיר איך זאל נישט זען אין אים קיין איין חסרון, און מאך רוען די שכינה צווישן אונז, מיר זאלן זיך ליב האבן און נאר זיין פרייליך".


אזוי זאלט איר בעטן און אויך צולייגן אייגענע תפילות, און איר וועט זען גרויסע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#316 - וואס איז די עצה פאר א קינד וואס צעברעכט כלים פון כעס?
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, שבת ליכט, כעס, תפילות פון פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר בעט אן עצה, איינע פון די קינדער זענען זייער בכעס וכו', עד כדי כך אז דאס קינד צעברעכט כלים פון כעס; וואס איז די עצה?


די עצה איז, ווען איר צינדט אן די הייליגע שבת לעכט זאלט איר בעטן פאר דאס קינד: "הייליגער באשעפער העלף דאס קינד (זאגט מיטן נאמען) זאל נישט זיין בכעס, זאל נישט צעברעכן זאכן דורך כעס, הייליגער באשעפער העלף דאס קינד זאל אויסוואקסן ערליך און הייליג".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#315 - א מחי' צו גיין צווישן די פעלדער שמועסן מיט'ן אייבערשטן
תפילות אויף אידיש, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט מיך אזוי מחי' געווען מיט דיין בריוו, האסט מיך ממש אויפגעלעבט מיט דעם וואס דו גייסט התבודדות, דו גייסט אין 'וואלנאט מאונטן' שפאצירן מיטן אייבערשטן, דו קענסט שוין דארט יעדע בוים און יעדע וועג - פון אזוי סאך גיין התבודדות.


וואלנאט איז אגוז, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה ו, ב), אויפן פסוק (שיר השירים ו, יא): "אֶל גִּנַּת אֱגוֹז יָרַדְתִּי", צום וואלנאט מאונטן בין איך געגאנגען; וואס עפעס זענען אידן צוגעגליכן צו אגוזים? זיי זאגן אסאך פשטים, איינע פון די פשטים, אז א ניסל ווען עס פאלט אין בלאטע קען מען דאס אפוואשן און עס בלייבט ריין אזוי ווי פריער, אנדערש ווי אנדערע פרוכט, אזוי אויך אידישע קינדער, ווען זיי פאלן אין בלאטע קענען זיי זיך גוט אפוואשן מיט תשובה און מעשים טובים. אויך ווייל אויב מען פארדעקט די ווארצלען פון א ניסל בוים קען דאס נישט וואקסן, אזוי אויך, ווער עס פארדעקט זיך, ער איז זיך נישט מתוודה – "מְכַסֶּה פְּשָׁעָיו לֹא יַצְלִיחַ" (משלי כח, יג), עיין שם במדרש.


אה מחי' צו גיין צווישן די פעלדער שמועסן מיטן אייבערשטן, מען בויט אויף די אמונה. דו שרייבסט אז היינט נאכן גיין אזויפיל שעות התבודדות – איז דיין אמונה אסאך שטערקער; אודאי איז אזוי, דאס רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן בויט אויף די אמונה אזוי שטארק, אז מען דארף מער נישט קיינעם נאר דעם אייבערשטן, מען האט נישט מורא פון קיינעם נאר פונעם אייבערשטן.


האסט מיך אזוי מחי' געווען אז דו גייסט מיט די עצות פון רבי'ן, דאס איז מיין גאנצע כוונה מיטן שטעטל, נאר פאר דעם אז מען זאל לעבן מיטן אייבערשטן, מען זאל גיין צווישן די ביימער און שמועסן מיטן אייבערשטן, אים בעטן: "הייליגער באשעפער פיר מיך אויפן אמת'ן וועג, איך וויל זיך נישט נארן, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל נכלל ווערן אין דיר בתכלית השלימות".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#314 - הייליגער באשעפער געב אונז קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


זונטאג, נאכדעם וואס דו ביסט געווען ביי מיר מיט דיין ווייב, ענק האבן געוויינט פאר קינדער, ענק ווילן געהאלפן ווערן מיט קינדער - בין איך געגאנגען צו א משפחה חתונה און איך האב געהאט בזיונות, קינדער און יונגע בחורים האבן גענומען קונטרסים עצתו אמונה (זעט אויס א מפיץ איז געווען דארט ביי די חתונה), זיי האבן דאס צעריסן און ארום געווארפן, איך האב געהאט שטילע בזיונות, ברוך השם עס איז געווען מיט רחמנות, איך האב געבעטן דעם אייבערשטן עס זאל זיין ברחמים ובחסדים.


האב איך געבעטן דעם אייבערשטן ענק זאלן האבן קינדער; איך ווארט צו הערן די גוטע נייעס אז ענק זענען געהאלפן געווארן.


שטארק דיין ווייב, און זי זאל דיך שטארקן. יעדן טאג זאלן ענק אינאיינעם דאנקען דעם אייבערשטן, און נאכדעם אינאיינעם בעטן: "הייליגער באשעפער געב אונז קינדער, הייליגע קינדער, קינדער תלמידי חכמים, קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#313 - דאנקען און לויבן, גארנישט מער און גארנישט ווייניגער
תפילות אויף אידיש, חנוכה, אמונה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויגש, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אז מיר האבן א רבי וואס איז אונז מחזק, מעודד ומשמח, לאמיר טאנצן אינאיינעם: "בך רבינו נגילה, בך רבינו ונשמחה", דאנקען דעם אייבערשטן פאר די הייליגע צדיקים, און אז דער הייליגער צדיק דער חוזה פון לובלין זכותו יגן עלינו האט פאר זעכצן יאר אין א צי, יעדן טאג, אוועק געגעבן א גאנצע שעה צו דאנקען דעם אייבערשטן פארן אראפשיקן אזא הייליגע נשמה, דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו, איז וויפיל דארפן מיר דאנקען דעם אייבערשטן יעדן טאג אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן.


דער רבי האט אמאל געבעטן זיין תלמיד רבי יודל פון דאשוב זכרונו לברכה (חיי מוהר"ן, סימן תרי): "זאג מיר עפעס נאך פון דיין רבי'ן, רבי פנחס קוריצער זכותו יגן עלינו", איידער רבי יודל איז מקורב געווארן צום רבי'ן איז ער געווען א תלמיד ביים צדיק וקדוש רבי פנחס קוריצער, האט רבי יודל געזאגט: "לכאורה פארוואס זאגן מיר 'אשמנו' בלשון רבים, מען דארף דאס ווען זאגן 'אשמתי, בגדתי' בלשון יחיד, וואס איז דער לשון רבים אשמנו - מיר האבן געזינדיגט? בגדנו מיר האבן געפעלטשט? נאר מיר קומען מיט א טענה צום אייבערשטן, מיר זאגן, 'רבונו של עולם, איך צוזאמען מיט דיר כביכול האבן געזינדיגט, ווען דו נעמסט ווען ארויס דיין כח פון מיר וואלט איך נישט געזינדיגט, דערפאר בעטן מיר דיר, זיי אונז אינאיינעם מוחל'".


ווען דער רבי האט דאס געהערט, האט ער זיך צופייערט און געזאגט: "מיר זאגן אויך אזוי", דער רבי האט אים געטייטשט דעם פסוק פון די פרשת השבוע, (בראשית מד, יח): "וַיִּגַּשׁ אֵלָיו יְהוּדָה", א איד קומט צום אייבערשטן, "וַיֹּאמֶר בִּי אֲדֹנִי", און זאגט, זיי נישט ברוגז אויף מיר אז איך האב געזינדיגט, ווייל "בִּי", אין מיר, "אֲדֹנִי".


די ווערטער זאלסטו זאגן פארן אייבערשטן און אים בעטן: "הייליגער באשעפער ווען וועל איך שוין זוכה זיין דיך צו שפירן? ווען וועל איך געדענקען אז 'בִּי אֲדֹנִי', דו ביסט אין מיר, ביי מיר און נעבן מיר? העלף מיר איך זאל נישט פארגעסן פון דיר, איך זאל געדענקען אז אלעס ביסטו, און קיינער קען מיך נישט העלפן און נישט שעדיגן".


דער עיקר פון חנוכה איז דאנקען און לויבן, גארנישט מער און גארנישט ווייניגער; דאס קענסטו טון וואו דו גייסט און וואו דו שטייסט, זאג נאכאמאל און נאכאמאל: "טאטע איך דאנק דיר, טאטע איך לויב דיר פאר אלעס גוטס וואס דו טוסט מיר".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן חנוכה.

#312 - דער אייבערשטער מאכט ציין ווייטאג צו ראטעווען פון פליגער קראך
תפילות אויף אידיש, שמחה, אמונה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וישב, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


שטארקט זיך מיט אמונה, חזר'ט זיך 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער מאכט אלעס, דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס'; ווייל ווי מער מען חזר'ט זיך אמונה - אלץ מער געזונט ווערט מען, און אלץ מער כח האט מען.


אויב עפעס גייט נישט ווי אזוי מען וויל - טאר מען נישט ווערן אויסער זיך, מען דארף וויסן אז דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס. יעצט איז געווען א שרעקליכע זאך, א קליינע פליגער האט אראפגעקראכט און א איד איז געשטארבן. דערציילט א תלמיד פון ישיבה, ער האט געדארפט זיין אויף דעם פליגער, ער לערנט זיך יעצט ווי צו פליען, און א טאג פריער האט ער באקומען שרעקליכע ציין ווייטאג, אז ער האט גערופן דער וואס לערנט אים אויס ווי צו פליען אז ער וועט נישט קענען קומען מארגן, און יעצט דאנקט ער און לויבט דעם אייבערשטן פאר די ציין שמערצן וואס דער אייבערשטער האט אים געגעבן א מתנה צו ראטעווען זיין לעבן.


זאגט די תפילה יעדן טאג צום אייבערשטן, און אויך לייגט צו אייגענע ווערטער, און נאך אסאך בעטן אויף שמחה - וועט איר זוכה זיין צו שפירן גן עדן אויף די וועלט:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון קאפ ביז די פיס, אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


אנא השם, איך בעט דיר אייבערשטער, נעם אוועק פון מיר די עצבות און מרה שחורה, העלף מיר איך זאל נאר זיין פרייליך און איך זאל זוכה זיין צו פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות שמחה זאל איך זוכה זיין נכלל ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיך באשעפער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליין, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#311 - שלאגן קינדער איז נישט קיין שום שכל
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, הפצה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וישב, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חס ושלום שלאגן קינדער, דער רבי האט נישט געלאזט שלאגן. שלאגן קינדער איז נישט קיין שום שכל, עס איז נאר אויסצובלאזן די אנגעצויגענע נערוון, אז מען שלאגט און מען שרייט - וואקסן די קינדער אויף בעלי מומין. אזוי זאגט דער רבי (ספר המדות אות בנים, סימן קז): "הַבָּנִים שׁוֹטִים, כְּשֶׁאֲבִיהֶם כַּעֲסָן", דורך כעס האט מען קינדער שוטים; זאלסט זיך מאכן א גדר נישט צו שלאגן, נישט צו שלעפן, און זיכער נישט ציפן און שטויסן דיינע קינדער.


גיי התבודדות, און אז דו האסט נישט קיין דיבורים - זאלסטו זיך מתבודד זיין לויט די א' ב'. למשל אות א' - בעט אויף אמונה: "רבונו של עולם געב מיר אמונה, איך זאל דיך שפירן, איך זאל געדענקען אז דו ביסט מיט מיר". א' איז אמת, בעט: "רבונו של עולם העלף מיר איך זאל רעדן נאר אמת, איך זאל נישט פאפן און נישט רעדן שקר, רבונו של עולם העלף מיר איך זאל גיין אויפן אמת'ן וועג, זיך נישט נארן". א' איז אכילה, בעט: "רבונו של עולם היט מיך פון נישט כשר'ע עסן, איך זאל זוכה זיין צו עסן נאר כשר", און אזוי ווייטער אויף אלע אותיות.


ב' בנים, בעט דעם אייבערשטן זאלסט נישט שלאגן דיינע קינדער, זאלסט נישט נערוועז ווערן פון זיי. ב' איז בית, בעט אויף א הייליגע שטוב א בית המקדש מעט, און אזוי ווייטער.


כאטשיג איין מאל א וואך זאלסטו זיך ארויסכאפן צו גיין הפצה, פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות, די ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר אונזער דור, אזוי אראפגעברענגט דעם רבינ'ס ווערטער אז אפילו פשוט'ע מענטשן ווי מיר זענען - זאלן דאס קענען מקיים זיין. דאס איז די גרעסטע תיקון הברית, און ווער עס ווייסט אז ער האט פוגם געווען בברית רחמנא לצלן - מוז עוסק זיין אין הפצה, ווייל דורך צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן איז מען מתקן אות ברית קודש. אויך מיטן געבן צדקה צו דרוקן די ספרים - איז מען מתקן דעם חטא.


דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך האב א שמחה, מיין טאטע מאכט חתונה זיין יונגסטע קינד, איך וועל זיין ביי אים שבת, ביי די שבע ברכות. אויך קומענדיגע וואך - שבת חנוכה - וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך וועל זיין אם ירצה ה' אין קרית ברסלב מיט אנשי שלומינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#310 - א טאטע וועט זיכער פארדענען זיין זון
תפילות אויף אידיש, התחזקות, נייעס

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, י"ד כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נב): "מִכָּל הַדְּבָרִים צוֹעֵק כְּבוֹד הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", פון די נייעס שרייט ארויס אז דער אייבערשטער פירט די וועלט, מען קען נעמען רמזים פון די נייעס.


יעצט איז די אמעריקאנע באפעלקערונג זייער פארטון אין די נייעס אז דער פרעזידענט האט געפארדענט (באגנאדיגט) זיין זון פון תפיסה; דאס איז שטארקע חיזוק ווען מען גייט התבודדות, מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, מען זאל בעטן: "רבונו של עולם, איך האב טאקע געזינדיגט, איך בין שולדיג, איך בין דער ערגסטער פארברעכער, אבער דו ביסט דאך מיין טאטע און א טאטע וועט זיכער פארדענען זיין זון, אים געבן נאר גוטס, בעט איך דיר אייבערשטער, נעם אן מיין תשובה, איך גיי שוין זיין גוט, העלף מיר, פארדן מיך, נעם מיך ארויס פון די נישט גוטע, נעם מיך ארויס פון תפיסה, פון מיינע תאוות, פון די קליפות וואס מאכן מיך פארגעסן פון דיר".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#309 - רבונו של עולם, איך האב נישט קיין געלט
תפילות אויף אידיש, אמונה, התחזקות, פרנסה, חובות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


א איד טאר זיך נישט פארלירן, און זיכער א ברסלב'ער חסיד טאר זיך נישט פארלירן, נאר גלייבן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס.


דו שרייבסט מיר אז דו האסט חרטה פארן אוועק גיין פון דיין חסידות און מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן, נאכדעם וואס דו מוטשעסט זיך אזוי שטארק אין פרנסה, דו ווערסט דערטראנקען אין דיינע חובות; וואס זאל איך דיר זאגן, איך בין דיר דן לכף זכות, די חובות וואס דו האסט און די פרנסה וואס דו האסט נישט, האסט נישט קיין געלט פאר דיין משפחה - דאס צעדרוקט דיר, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין מא:): "עניות מעביר את האדם על דעתו ועל דעת קונו", מען פארלירט די שכל, מען הויבט אן האבן קשיות אויפן צדיק און אויפן אייבערשטן.


טייערער ברודער, איך בעט דיר ברחמים, האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן, און האב נישט חרטה אז דו ביסט מקורב צום צדיק; וואס ווייסטו וואס וואלט געווען מיט דיר אן דעם צדיק? ווי וואלסטו געווען אנעם רבי'ן? מה-דאך מיטן רבינ'ס התחזקות איז ביטער שווער, וואס וואלט געווען אנעם רבי'ן?


איך בעט דיר זייער, האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן, האב נישט קיין קשיות אויף די אמונה. דער אייבערשטער מאכט נישט קיין עוולות, דער אייבערשטער מאכט נאר גוט, אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז בצדק ובמשפט, בחסד וברחמים.


גיי אין א שטילע ווינקל און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, זאג: "רבונו של עולם, איך בין אזוי צעבראכן, איך האב נישט קיין געלט, איך האב אזויפיל חובות, איך האב נישט קיין מנוחה, איך האב נישט קיין מח, אזויפיל פרנסות האב איך שוין געהאט און מען זאגט מיך אפ, איך בעט דיר זייער, זיי מיר מוחל, איך טו תשובה אויף אלע מיינע זינד, נעם אן מיין תשובה, און געב מיר שפע, העלף מיר איך זאל קענען מפרנס זיין מיין פאמיליע".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#308 - א גוטע ווייטאמין וואס העלפט האבן קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ב' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פארלירט זיך נישט, איר וועט האבן קינדער.


עס איז דא א גוטע ווייטאמין וואס העלפט האבן קינדער, די ווייטאמין נעמט מען דריי מאל א טאג; אינדערפרי, מיטאג און פארנאכטס; די ווייטאמין פון תודה והודאה, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


יעדן טאג אינדערפרי זאלט איר זאגן: "שכוח אייבערשטער פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר, שכוח אייבערשטער פאר אלעס גוטס וואס דו מאכסט מיט מיר, שכוח אייבערשטער פאר דיינע חסדים, שכוח אייבערשטער אז דו גייסט מיר איין טאג געבן א זיסע צוקערדיגע בעבי".


דאנקען און לויבן עפנט אויף די הימל פאר ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#307 - מען דארף רחמי שמים צו בלייבן ביים צדיק
תפילות אויף אידיש, חלישות הדעת, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"א כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בעט דעם אייבערשטן מען זאל דיך נישט אוועק שלעפן פון הייליגן רבי'ן, מען דארף אסאך בעטן אויף דעם, דער סמ"ך מ"ם לאקערט אויף יעדן מקורב אים אוועק צו שלעפן פון צדיק; איינעם שלעפט ער אוועק מיט ליצנות, א צווייטן מיט חלישות הדעת; אזוי פרובירט מען מיט אלע וועגן אוועק צו שלעפן.


מען דארף רחמי שמים צו בלייבן ביים צדיק. מוהרא"ש דערציילט, דער רבי האט געהאט א תלמיד ר' ליפא, א גרויסער סוחר. אמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן געשעפטן, ער האט געטראכט אז ער וועט קודם גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה, ער איז געפארן צום רבי'ן אויף שבת. ביי שלש סעודות האט ער געווארט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, ער זאל קענען פארן צום יריד פארדינען געלט. דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער מרמז געווען ביי די תורה וואס שטייט אין זוהר (תיקוני זוהר תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חֲיֵיכִת בְּהוֹן בְּעוּתְרָא בְּהַאי עָלְמָא, וּלְּבָתַר, קְטִילַת בְּהוֹן", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן, און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא אז נישט אלעס איז געלט וכו', ר' ליפא האט זיך באליידיגט פון דעם, ער איז אוועק געגאנגען פון רבי'ן און מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, ער האט אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו אנטלאפן, פארוואס ביסטו אוועק פון הייליגן רבי'ן? עמנו הייתם!" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג (א דיקע האלץ) און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועק גיין", ווייל ווען מען מאכט זיך א חשבון, מען איז זיך מתבודד - קומט אויס אז 'פון אזא רבי וועל איך קיינמאל נישט אוועק גיין, אפילו ער וועט מיך שמייסן מיט א דראנג'.


אז מען רעדט צו דיר קעגן דעם צדיק זאלסטו טון וואס דער שני למלכות האט געטון, ער האט געוויינט זייער שטארק און געבעטן דעם אייבערשטן זאל אים העלפן טרעפן די גאלדענע בארג מיט די פערלנעם שלאס. מוהרא"ש זאגט (נהרי אפרסמון), דאס איז די עצה ווען מען האט בלבולים און חלישות הדעת, מען זאל שרייען: "רבונו של עולם דא האב איך א צדיק וואס האט מיר געגעבן אזויפיל גוטס, זיך מוסר נפש געווען פאר מיר, פאר מיין שטוב, מיר אויסגעלערנט א וועג צו לעבן מיט דיר, זיין נאנט צו דיר, א וועג צו לערנען די הייליגע תורה, א וועג ווי צו לעבן מאן און ווייב בשלום, א צדיק וואס בלאזט אריין אין מיר א חיות, און דא בין איך אזוי צעמישט ווייל מען רעדט צו מיר ליצנות און איך האב חלישות הדעת וכו' וכו', אנא השם ראטעווע מיך איך זאל בלייבן ביים הייליגן רבי'ן מיין גאנץ לעבן".


קומענדיגע וואך ענדיגן מיר מסכת בבא בתרא, און מיר הויבן אן מסכת סנהדרין, וויל איך דיר בעטן זאלסט אויך אנהויבן לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא. אז מען לערנט א בלאט גמרא ווערט מען ארום גענומען מיט די שכינה הקדושה, מוהרא"ש זאגט, גמרא איז די ראשי תיבות פון די פיר מלאכים ג'בריאל, מ'יכאל, ר'פאל און א'וריאל; ווען מען לערנט גמרא ציט מען צו זיך די פיר מלאכים, מען האט א שמירה עליונה (ספר החיים לאחי מהר"ל, ספר זכיות, פרק ב).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#306 - ווער עס פאלגט דעם רבי'ן, באקומט שוין אויך א גוט לעבן
תפילות אויף אידיש, התחזקות, ישיבה, חתונה, שמחות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געדענק, אפילו מען איז בבחינת הידים ידי עשיו, מען איז אראפגעפאלן אין עבירות, מען האט מקלקל געווען רחמנא לצלן - דארף מען ניצן דעם קול, עס זאלן ווערן קול יעקב, רעדן צום אייבערשטן, דעמאלט איז מען זוכה צו באקומען אלע ברכות. מען דארף שרייען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל זיין ערליך, איך וויל לעבן מיט דיר, איך וויל נישט מיין לעבן זאל מיר אריבערגיין מיט אזעלכע נארישקייטן". 


זונטאג און אויך מאנטאג וועט זיין חתונות אין ישיבה, מען זעט די כח הצדיק, די כח פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו וואס האט אזויפיל גערעדט און געשריבן פון די זאך, און יעצט ווערט דאס אויסגעפירט דורך אנשי שלומינו; מען מאכט פשוט'ע שמחות, מען געבט נישט אויס געלט פאר די פאר שעה פון די חתונה, מען לעבט מיט א חשבון, מען לעבט מיט שכל, דער צדיק געבט שכל; עס איז כדאי זאלסט קומען זען מיט די אויגן די שמחות, ווי פרייליך די מחותנים זענען, ווי פרייליך חתן כלה זענען, די חתונה האט א אידישע טעם, מען שפירט א טעם, מען שפירט אן עכטע שמחה, נישט קיין געמאכטע, נישט קיין געבארגטע, נישט קיין פאלשע. מיר האבן פאלשע בלומען מיט עכטע שמחה, נישט עכטע בלומען וואס מען צאלט אזויפיל געלט און ביז אפאר שעה ווארפט מען דאס אוועק אין די מיסט, בשעת מען האט נארוואס געבארגט געלט און מען האט נישט פון וואו צו באצאלן, השם ישמרינו.


דאס איז פון די קליינע זאכן וואס דער רבי געבט אונז; דאס איז אויסער די שכל, חיזוק און עצות פאר עבודת השם וואס דער רבי געבט אונז, די קלארע ריינע אמונה, די דביקות בשם, די שמחה פון טון מצוות און די תיקונים וואס דער רבי איז אונז מתקן לנצח נצחים – אויסער דעם געבט אונז דער רבי אויל צו שמירן די רעדער, שכל צו מאכן פשוט'ע שמחות, שכל ווי אזוי צו לעבן, נישט לעבן פאר אנדערע, נישט נאכמאכן אנדערע.


דער רבי האט דערציילט, עס איז געווען א סוחר וואס האט פארקויפט דיאמאנטן און טייערע שטיינער, אמאל קומט איינער צו אים און בעט צו קויפן נייע רעדער פאר זיין וואגן, זאגט אים דער סוחר: "איך פארקויף דיאמאנטן נישט קיין רעדער", זאגט אים דער איד: "איך האב געהערט פון מיין חבר ער האט באקומען דא נייע גוטע שטארקע רעדער", זאגט דער סוחר: "יענער האט איינגעקויפט ביי מיר טייערע צירונג, האב איך אים געגעבן אויך גוטע רעדער אויף אהיים צו פארן, איך בין נישט קיין סוחר פאר רעדער, איך פארקויף דיאמאנטן", און דער רבי האט אויסגעפירט: "איך פארקויף תורה, תפילה און תכלית, אויב איינער קומט צו מיר און פאלגט מיר, געב איך אים שוין אויך גוטע רעדער - בני חיי ומזוני, ער זאל קענען לעבן א שיין לעבן".


היינט זאגט מען יום כיפור קטן.


די וואך שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#305 - קיי נישט איבער אלטע צרות און אלטע ווייטאג
תפילות אויף אידיש, התחזקות, טערעפי

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ב' כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס איז געווען איז געווען, ברענג נישט ארויף אלטע קאשמארן, לאז אפ אלטע וואונדן. איך ווייס אז די מטפלים האבן א שיטה אז מען זאל קייען און איבערקייען די אלטע צרות (אזוי וועלן זיי האבן פרנסה, אזוי ווערט מען נישט אויסגעהיילט), להבדיל דער רבי איז גרעסער פון די פארפירער, דער רבי זאגט בפירוש קיי נישט איבער אלטע צרות, קיי נישט איבער אלטע ווייטאג. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, ביי מיר איז שכחה א גרויסע מעלה, ווייל ווען עס וואלט ווען נישט געווען שכחה וואלט מען נישט געקענט דינען דעם אייבערשטן, ווייל מען וואלט נישט אויפגעהערט צו טראכטן פונעם פארגאנגענהייט, פון אלע דורכפעלער און אלע פראבלעמען וואס מען איז דורך, און דאס וואלט געמאכט אז דער מענטש זאל נישט וועלן נאכאמאל פרובירן צו זיין אן ערליכער איד, אבער יעצט אז עס איז דא שכחה, קען מען זיך באנייען און אנהויבן פונדאסניי".


די תורה (פרשת השבוע) ווייזט אונז א וועג אז אפילו מען ליגט אויף דער ערד, מען איז א דורכפאל, די גרעסטע דורכפאל, ליגט אבער נעבן דיר א לייטער ביזן הימל, ביזן אייבערשטן. דער זוהר הקדוש זאגט (השמטות, רסו ע"ב; עיין בעל הטורים): "'סולם' באטרעפט 'קול'", דו האסט א מויל, א לייטער ביזן הימל, זאג: "רבונו של עולם העלף מיר, רבונו של עולם איך וויל זיין גוט, גלייב מיר, קוק אריין אין מיין הארץ, קוק אריין אין מיינע מחשבות, איך וויל אזוי שטארק זיין גוט, איך וויל אזוי שטארק ארויסגיין פון מיינע תאוות, פון מיינע מידות רעות, העלף מיר".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#304 - אלע איבערגייעכצער איז נאר ווייל דער אייבערשטער וויל הערן דיין קול
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, התחזקות, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט אמונה, פארליר זיך נישט, דער אייבערשטער שטייט אונטער אלעס, ער איז באהאלטן אין דיין ביזנעס, אין אלעס וואס דו גייסט אריבער, עס וועט דיר בקרוב צוריק ברייטער ווערן, דו וועסט צוריק האבן גרויס שפע.


עס קען זיין אז דאס וואס דו גייסט אריבער וכו', איז נאר ווייל דער אייבערשטער וויל הערן דיין קול ווי דו געבסט א גוטע קרעכץ, און איין ווארט פון הארץ ארויס ווי דו בעטסט: "טאטע איך קען נישט מער, טאטע איך בין אזוי פארלוירן, טאטע העלף מיר, ראטעווע מיך, נעם מיך ארויס פון מיין צעקוועטשטקייט" וכו' וכו'.


קען זיין נאר צוליב דעם דארפסטו דאס אריבערגיין, דיר צו ברענגען נענטער צום אייבערשטן, דער אייבערשטער זאגט: "כִּי קוֹלֵךְ עָרֵב", דיין קול איז מיר זיס, "וּמַרְאֵיךְ נָאוֶה", און דיין אויסזען איז שיין (שיר השירים ב, יד).


טייערער ברודער, עס וועט דיר בקרוב בעסער ווערן, דו וועסט צוריק האבן גרויס שפע, נאר איין זאך בעט איך דיר, מאך זיך א קביעות, גיי יעדן טאג התבודדות. פאר מיט דיין קאר צו א שטילע פארק, א שטילע וואסער וכדומה, לאז די טעלעפאן אין קאר, גיי אביסל א שפאציר, קוק ארויף צום אייבערשטן און בעט אים: "באשעפער העלף מיר, באשעפער איך וויל זיין מיט דיר, איך וויל געדענקען פון דיר, איך וויל תכלית, איך וויל לערנען און דאווענען, און פאר דעם דארף איך פרנסה בריווח".


אוי ווי זיס, אוי ווי שיין, אוי ווי געשמאק – ווען מען פאלגט דעם רבי'ן, מען באניצט זיך מיט התבודדות; מען זעט ישועות און מען ווערט געזונט, מען האט נישט מער די פאניק אטאקעס, ווייל די אמונה ווערט אזוי שטארק, ביז מען באקומט אייזערנע נערווען.



 

#303 - קלאפן אויף די טירן צו העלפן דעקן די מלמדים
שכר לימוד, תפילות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, אדמיניסטראטער מוסדות היכל הקודש


איך וויל דיר בעטן, אויב דו זעסט אז דו וועסט נישט האבן צו באצאלן סוף וואך די מלמדים און די איינגעשטעלטע - זאלסטו אריבערגיין צו משפחות פון אנשי שלומינו וואס האבן א געפיל און הארץ, קלאפ אויף זייער טיר און רעד צו זייער הארץ זיי זאלן דיר העלפן דעקן די מלמדים, מען זאל זיי קענען געבן די געהאלט, זיי זאלן קענען קומען אין חדר לערנען מיט די קינדער מיט ישוב הדעת.


איך בין דיר גרייט צו העלפן ארויפגיין מיט דיר צו אנשי שלומינו יעדע נאכט צו קענען דעקן די איינגעשטעלטע, ווייל דאס איז ביי מיר וויכטיגער ווי אלעס.


דער אייבערשטער האט אונז געהאלפן ביז אהער וועט ער אונז ווייטער העלפן, זאג די תפילה וואס מוהרא"ש האט אונז געשריבן מיט יארן צוריק. ווען מיר זענען געקומען וויינען צו מוהרא"ש וואס מיר קענען טון צו באצאלן די מלמדים האט אונז מוהרא"ש דעמאלט געשריבן די שיינע תפילה:


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם! זֶע וִוי אִיךְ זִינְק אִין חוֹבוֹת, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן אַלֶע מַיינֶע צָרוֹת וָואס אִיךְ בִּין אַרַיין אִין דֶעם, אִיךְ זָאל קֶענֶען אָפְּגֶעבְּן אַלֶע חוֹבוֹת, גֶעבּ מִיר שֶׁפַע אִיךְ זָאל זִיךְ נִישְׁט דַארְפְן מוּטְשֶׁען, וָוארוּם מַיין גַאנְץ כַּוָונָה אִיז נָאר אוֹיפְבּוֹיעֶן אַ יְשִׁיבָה אוּן אַ תַּלְמוּד תּוֹרָה וואוּ דִי תַּלְמִידִים וֶועלְן רֶעדְן נָאר פוּן דִיר, אוּן זֵיי וֶועלְן לֶערְנֶען פְלַייסִיג דַיין הֵיילִיגֶע תּוֹרָה. אִיבֶּערְדֶעם הָאבּ אוֹיף מִיר רַחֲמָנוּת אוּן גֶעבּ מִיר חֵן אִין דַיינֶע אוֹיגְן, אוּן הֶער צוּ מַיין תְּפִלָה אוּן מַיין גֶעבֶּעט, אוּן שֶׁענְק מִיר אַ שֶׁפַע אִיךְ זָאל קֶענֶען אָפְּצָאלְן אַלֶע חוֹבוֹת, אוּן עֶס זָאל מִיר נִתְרַחֵב וֶוערְן בְּגַשְׁמִיוּת וּבְרוּחְנִיוּת מֵעַתָּה וְעַד עוֹלָם אָמֵן סֶלָה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#302 - דער וואס פרעגט און בעט עצות, איז א קלוגער
תפילות אויף אידיש, אמונת חכמים, דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שלמה המלך זאגט (משלי יב, טו): "דֶּרֶךְ אֱוִיל יָשָׁר בְּעֵינָיו", דער נאַר פרעגט נישט קיין עצות פון צדיקים, ער האלט אז ער ווייסט אלעס, ער איז זיכער אז זיין וועג איז א גלייכע, "וְשֹׁמֵעַ לְעֵצָה", און דער וואס פרעגט און בעט עצות – "חָכָם", איז א קלוגער; ווייל אפילו מען זאל זיין ווייט פון קדושה, ווייט פון מידות טובות, אויב הערט מען זיך צו צו די עצות פון צדיק, וועט מען ביים סוף זוכה זיין אויך צו ווערן א צדיק, און אז מען טוט די עצות פון צדיק, מען גייט יעדן טאג התבודדות, מען רעדט זיך אויס צום אייבערשטן, און אפילו מען האט נאכנישט קיין פליסיגע דיבורים ביי התבודדות, זאגט מען: "רבונו של עולם, איך וויל רעדן צו דיר, איך וויל טראכטן פון דיר, איך וויל דאווענען, איך וויל לערנען", מען בעט: "רבונו של עולם, שוין אזוי לאנג וויל איך זוכה זיין צו אריינקומען צו די קדושה, און עס גייט מיר נישט, איך בין נאך אזוי ווייט, איך בין אזוי אין נישט גוטע זאכן וכו' וכו'" – ווערט מען מיט די צייט א צדיק.


אויך מיט די עצות פון סדר דרך הלימוד, לערנען אפילו אן פארשטיין, און אפילו אן קיין געפיל (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); מיט די צייט איז מען זוכה צו פארשטיין און ליב האבן די תורה, והבן למעשה.


... טייערער, אז מיר וועלן פאלגן דעם רבינ'ס עצות, וועלן מיר זוכה זיין צו קומען צו די העכסטע מדריגות.



 

#301 - נעם אן מיין תשובה און געב מיר מיין שידוך
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת חיי שרה, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אליעזר עבד אברהם, ווען מען האט אים געשיקט ברענגען א שידוך פאר יצחק, וואס האט ער געטון? ער האט זיך אוועקגעשטעלט אינדרויסן פון שטאט און געבעטן דעם אייבערשטן, אזוי האט ער געקענט ברענגען א שידוך.


פארוואס איז די תורה אזוי לאנג מאריך אין די מעשה? די תורה וויל אונז ווייזן וואס מיר זאלן טון פאר א שידוך, מעשה אבות סימן לבנים, אז מען דארף א שידוך איז דא איין עצה, גיין אינדרויסן פון שטאט אין א שטילע ווינקל, און בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם העלף מיר, ברענג מיר מיין שידוך, איך וויל שוין נישט זיין אליין, איך וויל חתונה האבן, איך וויל נישט זיין א פלג גוף, א האלבער, הייליגער באשעפער איך טו תשובה, איך גיי שוין זיין גוט, איך האב חרטה אויף אלעס וואס איך האב געזינדיגט, נעם אן מיין תשובה און געב מיר מיין שידוך, און געב מיר מיין שידוך, און געב מיר א גוטע לעבן".

#300 - מיר קענען אויך טון ווי דער הייליגער טשערנאבלער מגיד
תפילות אויף אידיש, סיפורי צדיקים, תמימות, תפילה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וירא, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז די יארצייט פון הייליגן צדיק דער מאור עינים, דער טשערנאבלער מגיד זכותו יגן עלינו. עס איז באוויסט, ווען ער איז געווען גאר קליין איז ער געבליבן אן טאטע און מאמע, זיין פעטער האט אים גענומען צו זיך אין שטוב, אבער ער האט זיך נישט אפגעגעבן מיט אים אזוי ווי מיט זיינע אייגענע קינדער, ווען ער פלעגט געבן פאר זיינע קינדער גוטע נאש האט ער אים נישט געגעבן. איז דער קליינער קינד נחום געגאנגען אין שול געעפנט די ארון הקודש און געוויינט צום אייבערשטן, ער האט געזאגט: "טאטע אין הימל איך האב נישט קיין טאטע, דו ביסט מיין טאטע, געב מיר נאש, געב מיר גוטע זאכן וואס אנדערע קינדער האבן", און נאכן פארמאכן די ארון הקודש האט ער געזען א מטבע אויף דער ערד און ער איז זיך געגאנגען קויפן גוטע זאכן. ווען דער פעטער, דער שטיף טאטע האט געזען ווי ער קומט אלץ מיט נאש און ער זאגט ער האט דאס געקויפט - האט ער אים חושד געווען אז ער גנב'עט געלט, האט דער קליינער נחום געזאגט: "איך האב די געלט פון באשעפער, דער אייבערשטער האט מיר געגעבן", דער פעטער קוקט אים אן 'ווי, וואס, ווען?' דער קליינער נחום זאגט אים: "איך בעט דעם אייבערשטן און דער אייבערשטער געבט מיר", דער פעטער פארשטייט נישט: "וואס, עס פאלט אראפ פון הימל געלט?" "יא" - זאגט נחום, דער פעטער זאגט: "איך וויל זען, איך וועל געבן א זייגער פאר מיינע קינדער, איך וויל זען ווי דו גייסט באקומען א זייגער".


דער קליינער נחום מיט זיין גאנצע תמימות גייט אין שול, ער עפנט די ארון הקודש און וויינט: "אייבערשטער, איך האב נישט קיין טאטע, איך דארף אויך א זייגער", און וואונדער פאסירט, עס פאלט אראפ א זייגער, דער פעטער האט שוין מער נישט געטשעפעט דעם קליינעם נחום.


די חידוש ביים רבי'ן איז, אז די מעשה ענדיגט זיך נישט ביים הייליגן טשערנאבלער מגיד, דער הייליגער רבי לערנט אונז אויס אז די מעשה גייט ווייטער ביי אונז, מיר זאלן דאס אויך טון; גיין אין א ווינקל און בעטן מיט רחמנות: "הייליגער באשעפער, געב מיר געלט, איך דארף שפייזן מיין ווייב און קינדער, הייליגע באשעפער איך דארף צאלן פאר די דירה, פאר רענט, פאר די באנק, העלף מיר".


טייערער ברודער, דארפסט נישט זוכן קיין ארון הקודש צו עפענען, עפן דיין מויל און זאג: "הייליגער באשעפער, איך טו תשובה, איך האב חרטה פאר אלעס וואס איך האב געטון שלעכט, איך בעט דיר געב מיר שפע, געב מיר פרנסה, איך קען נישט מער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#299 - אנשטאט הערן נייעס, נעם א מש-ניות און זאג משניות
תפילות אויף אידיש, נייעס, פאליטיק

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מאך זיך נישט נאריש מיט פאליטיק, עס וועט דיר גארנישט אויסמאכן אויב טראמפ געווינט, אדער זיין קעגנער; דו דארפסט א שידוך און פרנסה, און זיי ביידע קענען דיר דאס נישט געבן.


גיי צום אייבערשטן, בעט אים: "הייליגער באשעפער געב מיר אמונה, געב מיר שמחה, געב מיר מיין שידוך, געב מיר פרנסה, געב מיר שכל צו וויסן אז נאר דו פירסט די וועלט, נאר דו מאכסט אלעס און קיינער קען נישט טון און מאכן אנדערש".


אנשטאט הערן נייעס – נעם א מש-ניות און זאג משניות.

#298 - רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל פריש מקורב ווערן
תפילות אויף אידיש, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית יואל


דער בעל דבר האט זייער פיינט דעם רבי'ן, אזוי ווי דער הייליגער רבי דרוקט זיך אויס אינעם בריוו (חיי מוהר"ן, סימן קסו): "עֵינָיו לָטַשׁ וְשִׁנָּיו חָרַק עָלַי", זיינע אויגן און ציין האט ער אויסגעקריצט קעגן מיר, דעריבער גייט אריבער שווערע ביטערע מניעות אויף יעדן מקורב, און אזוי אויך די וואס האבן דורכגעבראכן אלע מניעות און זענען מקורב געווארן – זענען אויך נאכנישט פארטיג, די ווערן במשך די צייט קאלט, אפגעקילט, ביז מען לאזט אפ אינגאנצן רחמנא לצלן.


דעריבער דארף מען יעדן טאג בעטן פונעם אייבערשטן אויף דעם פרט: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל פריש מקורב ווערן, האב רחמנות אויף מיר, איך זאל נישט אפלאזן דעם הייליגן רבי'ן, איך זאל לערנען די הייליגע ספרים און מקיים זיין די עצות".


אויך איז דא א גוטע עצה צו בלייבן פריש מקורב, צו רעדן יעדן טאג פון רבי'ן - צי מיט א חבר, אדער דאס גלייכן.