בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#11 - פארוואס זאלסטו זיך אליין גראבן א קבר?
שלום בית, פרנסה, טעלעפאן, דאווענען, דמיונות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קום צוריק, דו קענסט נאך זיין א צדיק.


הויב אן גיין אין שול דאווענען מיט די דריי תפילות מיט מנין, וועסטו זען אז דו וועסט האבן פרנסה.


אויך זאלסטו אוועק ווארפן דיין סמארטפאון, וואס דארפסטו זיך אליין אריינלייגן אין קבר, ווארט ווען עס וועט קומען די צייט ווער דער מלאך וועט קומען, דעמאלט וועלן מיר דארפן גיין אין קבר, פארוואס זאלסטו זיך אליין גראבן א קבר מיטן סמ-פאון.


קיינער זוכט נישט דיך אונטער צו ברענגען, קיינער רעדט נישט צו דיין ווייב קעגן דיר; דיין שוויגער האט דיך נישט פיינט, דאס איז אייגענע אויפגעבלאזענע אויפגעטראכטע דמיונות וואס אלע ליידן פון דעם, און מיט די עצות פון רבי'ן, מיט תורה, תפילה והתבודדות - גייט מען ארויס פון דעם.


הער מיך צו, איך בין דיר א גוטער פריינד, איך האב נישט קיין אייגענע נגיעות ביים שרייבן פאר דיר די פאר ווערטער, איך וויל נאר עס זאל דיר גוט זיין, דו ביסט שוין אריבער אזויפיל שוועריקייטן און אזויפיל מניעות, אזויפיל נסיונות און אלעס בייגעקומען - זאלסטו נישט יעצט אלעס פארלירן.


טראסט מיך, גלייב וואס איך שרייב דיר, קיינער אויף דער וועלט רעדט נישט שלעכטס צו דיין ווייב אויף דיר; דו האסט א טייערע ווייב, א געטרייע ווייב, עס איז אייגענע דמיונות.


שרייב מיר די גוטע נייעס אז דו נעמסט אן מיינע ווערטער, דו גייסט צוריק דאווענען אין שול, שרייב מיר נאכן צוריק עפענען די הייליגע משניות, דיין אלטע ליבער חבר וואס האט דיך נישט אפגעלאזט אין דיינע אלע שווערע טעג, און שמייס אריין אין ים המלח די נייע בליטשקעדיגע סמארט טעלעפאון וואס ברענגט אלע דמיונות און חלומות, השם ישמרינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#10 - מיט אמונה, ווערט בטל אלע שלעכטע זאכן
אמונה, דמיונות, תאוות

 


בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


א גרוס פון דיינע קינדער, זיי זענען אזוי טייער, אזוי ליכטיג, זיי בליען אין אונזער מוסד; סיי די אינגלעך, מיידלעך און בחורים; אלע זענען זייער מצליח.


נעם אריין אין דיר אמונה, טראכט פונעם אייבערשטן. שטעל זיך אפ פאר איין רגע און טראכט: 'עס איז דא א גרויסער באשעפער אויף דער וועלט'; אזוי וועלן בטל ווערן אלע קליפות, דמיונות, שלעכטע מחשבות, שלעכטע תאוות און אלע בלבולים וכו' וכו'.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א' סימן כה, אות ד): "אי אפשר להכניע הקלפות", מען קען נישט בייקומען די קליפות, וואס מיינט דאס קליפות? "היינו הדמיונות", פאנטאזיעס, "והמחשבות", און שלעכטע מחשבות, "והתאוות", און אלע שלעכטע זאכן וואס דער מענטש גלוסט, "אלא על ידי גדלות הבורא", נאר דורך טראכטן פון דעם אייבערשטנ'ס גרויסקייט; ווייל ווי נאר מען הויבט אן טראכטן 'אה... מחי', עס איז דא א בורא, ער פירט אלעס, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס' – ווערן אלע קליפות אויס, כְּלָא.


ווען מענטשן קומען צו דיר און רעדן זיך אויס זייערע פאנטאזיעס, זייערע דמיונות – זאלסטו רעדן פון אמונה, נאר אזוי וועסטו זיי קענען העלפן, און דו אליין וועסט אויך ווערן אויסגעלייזט פון די אלע מניעות וכו'.


 

#9 - עס איז נאריש צו רעדן ביי די בעשאו וואו מען גייט שיקן די קינדער
שידוכים, דמיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת במדבר, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך ווייס נישט וואס מיט דיר איז געשען, וואס דארפסטו יעצט ביי די בעשאו רעדן וואו צו שיקן די קינדער, אין וועלכע מוסד? עס איז דאך נאכנישט דא קיין קינדער, עס איז נאכנישט דא קיין שידוך; איז לאכעדיג צו רעדן יעצט וואו צו שיקן די קינדער.


וואס ווייסטו וואס וועט זיין מיט דיר? וואס ווייסטו וואס וועט זיין מיט דיין ווייב?! וויפיל בחורים האבן געברענט פארן רבי'ן און נאך די חתנה זענען זיי פארשווינדן געווארן? און פארקערט, וויפיל כלות האבן זיך אויסגענומען ביי די בעשאו אז מען גייט נישט האבן מיט ברסלב און היינט זענען זיי לערערינס ביים רבי'ן, זיי זענען מדריך אנדערע מיט די עצות פון רבי'ן?


דערמאנסט מיך א מעשה, א איד קומט אהיים און זאגט מיט שמחה ער האט געקויפט א גורל וואס מען קען געווינען א קאר. עס איז געווארן פרייליך אין שטוב, אלע האבן אנגעהויבן טאנצן פאר שמחה, טאטי האט שוין כמעט א קאר, מען האט אנגעהויבן רעדן פונעם קאר, וואו מען גייט אלץ פארן און וואו מען וועט אלץ גיין, ביז עס האט אויסגעבראכן א קריג צווישן די קינדער ווער עס באקומט די זיץ נעבן די פענסטער, די קינדער האבן אנגעהויבן טענה'ען, ביז מען האט אנגעהויבן נוצן הענט, מיט וויינען און געשרייען, דער טאטע האט זיך אויפגערעגט און געשריגן הויך: "איך צייל ביז דריי, יעדער גייט ארויס פון קאר!" דער דמיון האט זיי אזוי ווייט געטראגן, ביז מען האט זיך שוין צעקריגט, איידער מען האט די קאר...


דו האסט נאכנישט קיין שידוך, ביזט אן איינזאמער מענטש, נאכנישט דא קיין קינדער, און יעצט טוסטו קלאפן אויפן טיש, שטעלסט אראפ א פוס אז דו גייסט שיקן די קינדער נאר אין ברסלב... נאר דער ראש ישיבה... נאר הפצה...; וואו איז דיין שכל?!


עס איז נאריש צו רעדן ביי די בעשאו וואו מען גייט שיקן די קינדער, מערסטענס קענסטו זאגן אז דו האסט חיזוק פון די שיעורים און דו ווילסט פארן ראש השנה קיין אומאן, און זאג קלאר אז דו וועסט פארן 'נאר אויב דו וועסט מסכים זיין, נאר מיט דיין ווילן'; רעד מיט שכל.


גיי צום שידוך מיט שמחה, און מיט חכמה און סבלנות וועסטו אלעס פועל'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#8 - געווינען די לאטערי, וועט מיר מאכן פרייליך?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, אמונה, פרנסה, תכלית, שכל, ראש ישיבה, דמיונות, לאטערי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן כה): "כִּי צָרִיךְ כָּל אָדָם לְהוֹצִיא אֶת עַצְמוֹ מֵהַמְדַמֶּה וְלַעֲלוֹת אֶל הַשֵּׂכֶל", א מענטש דארף ארויסגיין פון זיינע דמיונות און באקומען שכל; וואס איז דאס שכל און וואס איז דאס דמיונות? אלעס וואס האט מיט'ן אייבערשטן - דאס איז שכל; א מענטש טראכט: 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז מהוה די גאנצע בריאה, דער אייבערשטער האט מיך ליב, ער ווארט איך זאל אנטון תפילין, ער ווארט איך זאל רעדן צו אים' - דאס איז שכל; אנדערע זאכן וואס מען טראכט און מען רעדט, 'אויב דער וועט געווינען - וועט זיין גוט און אויב יענער וועט געווינען וועט זיין נישט גוט' - דאס איז אלעס כח המדמה, און אז מען טראכט: 'אויב איך וועל געווינען די לאטערי וועל איך זיין פרייליך' - דאס איז אלעס דמיון.


ווי אזוי גייט מען ארויס פון כח המדמה? דורך תפילה והתבודדות; אז מען באנוצט זיך מיט די עצה פון משיח, וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט - מען זאל זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, מָשִׁיחַ איז דער לשון פון מֵסִיחַ אִלְּמִים, משיח וועט מאכן אלע שטומע זאלן שמועסן; וואס מיינט שטום? אז מען רעדט צו יעדן איינעם און פון יעדן איינעם - אויסער צום אייבערשטן און פונעם אייבערשטן.


אז מען גייט יעדן טאג אביסל רעדן מיט'ן אייבערשטן, מען דערציילט דעם אייבערשטן אלעס וואס מען טוט, אלעס וואס מען טראכט, ווי שטארק איך בין פארנארט; איך מיין אז איך גיי לעבן פאר אייביג, איך מיין אז איך האב, איך מאך און טו, איך פארגעס אז איך בין גארנישט און איך וועל נאך אביסל דארפן אוועקגיין פון די וועלט און איבערלאזן מיין האב און גוטס פאר מענטשן וואס איך קען נישט, מען בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל קענען גיין דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל היינט עפענען א חומש, א משניות; איך זאל זיך מיט קיינעם נישט קריגן" - דאס איז שכל.


היינט נאכט וועל איך געבן די וועכנטליכע שיעור אפילו איך בין זייער איבערגעשטרענגט, איך היס נאך זייער שטארק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7 - זיך נישט לאזן פארנארן פון פאנטאזירער
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, דמיונות, פארנארן

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי; תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פארשטיי נישט וואס גייט דא פאר, א תלמידה פון בית פיגא זאל מען קענען פארדרייען דעם קאפ? איר האט נאכנישט געטרונקען פון די אונגארישע וויין?! דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רס) ווער עס האט טועם געווען פון די אונגארישע וויין - אים קען מען שוין נישט פארנארן.


וואס דארפט איר מער פון רעדן צום אייבערשטן? די וואס זאגן אייך אז זיי רעדן ביי זיך אין שטוב צו מענטשן וכו' - די זענען פאנטאזירער, די וואס רעדן ביי זיך אין שטוב צו נשמות - די זענען נעבעך פארדרייט.


וואס איז געשען מיט אייך? וואס דארפט איר זוכן נייע צעדרייטע זאכן?! צי דען האט איר געהערט פון מוהרא"ש אזא זאך, צו רעדן ביי זיך אין שטוב צו נשמות וכו'? צדיקים וכו'?! מיר האבן דאך די מתנה פון רעדן צום אייבערשטן; וואס מער דארפט איר פון דעם? וואס זוכט איר נייע אנשיקענישן?!


רעדט זיך אויס צום הייליגן באשעפער, רעדט זיך אויס צום זיסן טאט'ן, רעדט זיך אויס צום רבון כל העולמים - וועט איר ווערן פרייליך און געזונט.


דאס האט גארנישט מיט אמונת חכמים; איך האב אייך שוין געשריבן, אמונת חכמים איז פאלגן דעם רבי'ן, זיך מתבודד זיין, און זיין פרייליך אפילו מען האלט אז מען דארף זיין צעבראכן.

#6 - רעדט מיט חבר'טעס פון נארמאלע זאכן, נישט פון חלומות און דמיונות
חברים, רעדן, דמיונות, חלומות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מצורע, ג' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


רעדט מיט חבר'טעס וואס רעדן נארמאלע זאכן, די וואס רעדן פון חלומות און דמיונות - די וועלן אייך אריינווארפן אין טפשות.


איר ווייסט זיכער וואס רבי נתן פלעגט זאגן ווען מען איז אים געקומען דערציילן חלומות: "זאגט מיר וואס איר טראכט ווען איר זענט אויף", אנשטאט רעדן פון דמיונות, חלומות און חזיונות רעדט פון קלארע זאכן; אז מען חלומ'ט זיך פון צדיקים - איז דאס פאר זיך אליינס גוט, דער רבי האט זייער אויסגעלויבט דער וואס זעט אים אין חלום וכו', אבער דערציילן פאר אנדערע איז טפשות.


עס איז דא גענוג און נאך פרויען צווישן אנשי שלומינו וואס רעדן שיינע זאכן. פון אמונה, פון שמחה, פון התבודדות ותפלה, מעשיות פון צדיקים; אזעלכע פרויען זאלט איר נעמען פאר חבר'טעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#5 - לאזט אפ די דמיונות, טראכטס פונעם אייבערשטן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, קאמפלימענטס, מדות טובות, מחשבות, דמיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


די חשוב'ע תלמידה ... תחי', תלמידה בית פיגא


איר פירט זיך אויף זייער וואויל; איך באקום אזעלכע גוטע גרוסן אויף אייער אויפפירונג, איר זענט ערליך און איידל. איך האב שוין גערעדט מיט אייערע חשוב'ע עלטערן פון א גוטע שידוך פאר אייך, א בחור א ירא שמים מיט גוטע מידות.


האלטס אייך שטארק, גייט אן מיט אייער גוטע וועג; געבט גוטע ווערטער פאר אנדערע מיידלעך און העלפט אייער מאמע - וועט איר שיין מצליח זיין אין לעבן.


טראכטס נישט קיין נארישקייטן, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקנ) אמאל טראכט א מענטש א דמיון און נאכדעם מיינט ער שוין אז עס איז אזוי געווען; לאזט אפ די דמיונות, טראכטס פונעם אייבערשטן. אלעס וואס מען טראכט איז דמיון, נאר די מחשבות פון אמונה איז מציאות, רעאליטעט, שכל'דיג.

#4 - קיינער איז נישט אינטערעסירט אין אייער שלום בית
תפילות אויף אידיש, צניעות, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מוהרא"ש, יענער, דמיונות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר א', פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דאס וואס איר שרייבט אז איר זוכט צו ווייזן ליבשאפט צווישן אייך און אייער מאן ווען מענטשן קוקן, ווען איר גייט שפאצירן אין גאס מאכט איר זיך בא'טעמ'ט וכו', ווען מענטשן קומען אייך אנטקעגן שמייכלט איר שטערקער צו אייער מאן און איר מאכט מיט די הענט, מיט די פיס אז מענטשן זאלן אויסגיין פאר קנאה וכו' וכו'.


עס איז א שאד צו ארבעטן אזוי שווער, פארוועם? פארוואס? פאר ווי? קיינער קוקט נישט אויף אייך, קיינער איז נישט אינטערעסירט אין אייער שלום בית. אסאך יונגע קאפלס האבן די קטנות הדעת וכו'; פארוואס זאלט איר ארבעטן אזוי שווער ווען קיינער איז נישט אינטערעסירט וכו'? ווער האט צייט צו טראכטן פון א צווייטן? מוהרא"ש האט מיר געזאגט נאכדעם וואס איך האב אים געברענגט א פאשקעוויל וואס מען האט געווארפן אויף מיר, מוהרא"ש שמייכלט צו מיר און זאגט מיר: "ווער קוקט אויף דעם? ווער האט צייט צו טראכטן פון א צווייטן?" דאס זעלבע זאג איך אייך, איר מיינט איר גייט אין גאס און אלע האבן נישט עפעס אנדערש וואס צו טון נאר צו קוקן אויף אייך ווי איר שמייכלט צו אייער מאן?


וואס מיינט איר, מענטשן האבן צייט צו טראכטן פון אייך? דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כה): "צָרִיךְ כָּל אָדָם לְהוֹצִיא אֶת עַצְמוֹ מֵהַמְדַמֶּה", מען דארף ארויסגיין פון דמיונות, "וְלַעֲלוֹת אֶל הַשֵּׂכֶל", און צוקומען צו האבן שכל, "וְאִי אֶפְשָׁר לְהַכְנִיעַ הַדִּמְיוֹנוֹת וְהַמַּחֲשָׁבוֹת וְהַתַּאֲווֹת וְהַבִּלְבּוּלִים וְהַמְּנִיעוֹת, אֶלָּא עַל יְדֵי גְּדֻלּוֹת הַבּוֹרֵא", מען קען נישט אוועקנעמען די אלע דמיונות, שלעכטע מחשבות, תאוות און אזוי ווייטער - נאר אז מען טראכט פונעם אייבערשטן, ווי גרויס דער אייבערשטער איז; נאך זאגט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצד): "מִי שֶׁרוֹצֶה כָּבוֹד הוּא שׁוֹטֶה", ווער עס דארף כבוד איז א שוטה; ווייל דער אייבערשטער איז דא, אז דער אייבערשטער איז דא - איז נישטא די אלע קטנות הדעת.


בעטס דעם אייבערשטן די ווערטער יעדן טאג: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל ארויסגיין פון מיינע דמיונות און זוכה זיין צו באקומען שכל צו וויסן אז דו ביסט דא, אלעס ביסטו, אלעס אויסער טראכטן פון דיר - איז נאר דמיונות. העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין צופרידן פון מיין לעבן, עס זאל מיר נישט אנגיין וואס אנדערע טראכטן פון מיר".

#3 - אנשטאט רעדן פון די אלע דמיונות, רעד פון אייבערשטן
היכל הקודש, דמיונות, משוגע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ...


קודם האט זיך עס אנגעהויבן מיט חלומות, יעצט האלט עס ביי משיח און באלד וועסטו מאכן אן אפגאט; איך בעט דיר מיט שיינעם, אדער הערסטו אויף מיט די צעדרייטע זאכן אדער וועל איך דיר ארויסווארפן פון דא! מאך נישט די פלאץ וואס איך בוי מיט בלוט און שווייס א צעדרייטע פלאץ; אנשטאט רעדן פון די אלע דמיונות - רעד פון אייבערשטן, אנשטאט רעדן אז איך האב רוח הקודש - רעד פון אייבערשטן.


וואס דו טראכסט פאר דיר - גייט מיך נישט אן, וואס דו חלומ'סט - וויל איך אויך נישט וויסן, אבער וואס דו רעדסט און מאכסט משוגע אנדערע - דאס וועל איך נישט צולאזן.

#2 - פאר א שידוך איז כדאי אלעס צו טון
שידוכים, דמיונות, גראפאלאגיע

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע דיין פראגע, ווען מען גייט צו עלטערן וכו'; עס ווענדט זיך וואו דער קאפ איז, אויב די מח מחשבה איז ווי עס דארף צו זיין וכו' - איז נישט קיין פראבלעם, און אז מען טראכט פון אנדערע - דעמאלט איז נישט גוט סיי וואו מען איז.


בנוגע וכו'; מען מעג אלעס.


בנוגע אויב דער בחור זאל געבן זיין שריפט, די אנדערע זייט וויל נישט גיין ווייטער מיט'ן שידוך נאר אויב דער בחור ווייזט זיין שריפט; פאר א שידוך איז כדאי אלעס צו טון, וואס קען מען טון אז אידישע קינדער ווערן אזוי פארדריידט מיט דמיונות.


זאג דיין חבר ער זאל זיין גרייט, מען וועט אים זאגן מען זעט פון זיין שריפט אז ער איז א כעסן און נאך שלעכטע מידות - זאל ער נישט ווערן צעבראכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1 - א שאד מען שרעקט זיך פון דמיונות
פחדים, תפילות אויף אידיש, שלום בית, אומאן, וואקסינען, לשון הרע, דמיונות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן בעט מיר איך זאל אייך בארואיגן, איר זענט אריין אין א שוידערליכע פחד אז ער האט גענומען די קאראנע וואקסין, איר זענט ממש נישט ביי זיך; אייער מאן וויינט צו מיר "ראטעווע מיר, מיין ווייב איז אין א סכנה".


מרת ... תחי', א שאד צו לעבן אין נארישע דמיונות, א שאד איר הערט אויס די נארישע מענטשן וואס פארדרייען דעם קאפ יעדן טאג מיט א צווייטע שרעק; היינט דערשרעקט מען מיט די קאראנע וואקסין, נעכטן שרעקט מען אן מיט אן אנדערע וואקסין, אייער נעכטן שרעקט מען אן אז מען גייט שטארבן פון א מין מאסקיט"א אדער טי"ק, אדער ווען מען שמעקט די פעינ"ט און די גלאנץ וואס מען שמירט אויף די פארקע"י, איינער שרעקט אן אז די מעל איז שעדליך, מען וואשט עס מיט סם; א צווייטער זאגט, אויב מען עסט מער פון דריי אייער א טאג – באקומט מען א הארץ אטאקע; יעדער איינער מיט זיינע פאנטאזיעס.


א שאד מען שרעקט זיך פון דמיונות, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן כה): "צָרִיךְ כָּל אָדָם לְהוֹצִיא אֶת עַצְמוֹ מֵהַמְדַמֶּה וְלַעֲלוֹת אֶל הַשֵּׂכֶל", א מענטש דארף ארבעטן אויף זיך ארויסצוגיין פון דמיון און באקומען שכל; ווי אזוי ווייסט מען ווען מען דמיונ'ט אדער מען האט שכל? שכל איז איין זאך, שכל איז אייבערשטער, ווען א מענטש טראכט פונעם אייבערשטן, ער געבט זיך איבער פאר'ן אייבערשטן – דער האט שכל, אלעס אנדערש איז דמיון.


גלייבט מיר, איין לשון הרע איז אסאך מער שרעקעדיג, איין שלעכטע קוק, איין שלעכט ווארט וואס מען רעדט – דאס איז שעדליך, דאס הרג'עט מענטשן. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות לג) מען האט דערציילט פאר'ן הייליגן צדיק רבי חנינא בן דוסא אז עס איז דא אין שטאט א הייל און ווער עס גייט דארט אריבער קומט ארויס א שלאנג און געבט א שטעך, דער שלאנג לייגט אריין א גופט און מענטשן שטארבן. עס איז געווארן א פחד און א שרעק, אלע האבן געציטערט ארויסצוגיין פון שטוב, אלע פרויען האבן גערעדט נאר פון די זאך, וואו מען איז געגאנגען וואו מען איז געשטאנען איז געווען די נייעס "די שלאנג, די שלאנג". איז דער הייליגער צדיק רבי חנינא בן דוסא געגאנגען צום הייל, ער האט אויסגעטון זיין שיך און אריינגעשטעקט זיין פוס אינעם לאך פונעם הייל, די שלאנג איז ארויס פון די הייל און געביסן די פוס פונעם צדיק און איז גלייך געשטארבן, האט דער צדיק גענומען די שלאנג, דאס ארויפגעלייגט אויף זיין אקסל און געקומען אין שול, ער האט געזאגט: "מורי ורבותי, אלע ציטערן פונעם שלאנג, אלע רעדן פון די צרה פונעם שלאנג, קוקט! דא האט איר דעם שלאנג, דער שלאנג איז טויט, קוקט און בארעכנט זיך, פון וואס דארף מען מורא האבן? 'לא הנחש ממית', נישט דער שלאנג הרג'עט, 'אלא החטא ממית', נאר די עבירות הרג'ענען".


מרת ... תחי', א שאד צו לעבן אין פאניק און אומזיסטיגע שרעק, ווער עס וויל נעמען די וואקסין האט נישט וואס מורא צו האבן. גדולי הרבנים שליט"א האבן געשריבן אז מען קען דאס נעמען, אז אייער מאן נרו יאיר וויל פארן צום רבי'ן אויף ראש השנה און איינע פון די וועגן ווי אזוי מען קען אריינקומען קיין אוקריינע איז דורך נעמען די וואקסין און ער האט דאס גענומען – דארפט איר נישט מורא האבן, עס וועט אים נישט שאטן.


די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא, י.): "גוף קשה, פחד שוברו", דער שטערקסטער מענטש קען ווערן אינגאנצן אפגעשוואכט פון פחד; פחדים איז זייער נישט געזונט, פחדים איז ערגער פאר'ן מענטש ווי אלע וואקסינען און אלע עסן און גערוכן.


ווען איר הערט איינעם רעדן פון דמיונות זאלט איר אוועקגיין פונעם שמועס, ווייל די פחד פון די שמועסן דאס איז זייער נישט גוט.


צינדט אן די אמונה ניגון פון "טאנץ מיט אמונה נומער דריי"; צינדט עס אן הויך, שטעלט אן די ניגון עס זאל איבערגיין נאכאמאל און נאכאמאל, און טאנצט: "דארפסט געדענקען און פארשטיין, אלעס איז פון אייבערשטן אליין, יעדע זאך פון גרויס ביז קליין, דער באשעפער פירט אזוי שיין. יעדע פייגל יעדע בין, יעדע פליג און יעדע שפין, אלע חיות אלע סארט, איז אנגעשריבן אין הימל דארט. יעדע ווינט וואס בלאזט, יעדע בוים יעדע גראז, אלעס האט א טעם פארוואס פון הימל פירט מען דאס, יעדע זאך וואס מען טוט איז אויסגערעכנט גוט, מיט א חשבון יעדע טריט, די ווייב, דער מאן, די דירה, גארנישט איז סתם, דער באשעפער מאכט די פלאן".


א כתיבה וחתימה טובה.