בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#344 - לערן אויס דאס קינד מוחל צו זיין
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, טשעפען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו האסט געהערט ווי א קינד זידלט אפ דיין קינד מיט מיאוסע ווערטער וכו' - זאלסטו זיך איינהאלטן, חס ושלום נישט שלאגן, חס ושלום נישט אריינגיין אין א כעס; געב דאס איבער פארן מנהל און ער וועט מיט סבלנות מחנך זיין און אויסלערנען די קינדער נישט וויי צו טון אנדערע.


דיין קינד זאלסטו מחנך זיין ריכטיג, אים אויסלערנען די זאך פון מוחל זיין, די אידישע מדה פון פארגעבן. לערן אים אויס צו זאגן: "הרינו מוחל לכל מי שהכעיס והקניט", איך בין מוחל פאר אלעמען וואס האבן מיך אויפגערעגט און וויי געטון; דער לעבן איז גרינגער ווען מען קען פארגעבן און מוחל זיין.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט מיט זיין א מלמד, און בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך בעט דיר זייער, איך וויל נישט זיין אלט, איך וויל נישט זיין אן אלטער מקורב, איך וויל שפירן א פרישקייט אין מיין התקרבות צום רבי'ן, איך וויל שפירן פריש ווען איך לערן מיינע שיעורים אין די תורה און אין דעם רבינ'ס ספרים, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קיינמאל נישט אפלאזן דעם צדיק, איך זאל קיינמאל נישט אוועק גיין פונעם נחל נובע, די קוואל וואס קוועלט לעבן, העלף מיר עס זאל מיר גארנישט שטערן, איך זאל נישט האבן קיין קשיות און קיין חלישות הדעת".


ברודער טייערער, מען דארף אויף דעם זייער בעטן ווייל דער סמ"ך מ"ם האט אזוי פיינט דעם רבי'ן, מיט ציין און נעגל קעמפט ער אויף יעדן מקורב, ער שטייט און זוכט ווי אזוי אוועק צו שלעפן דעם מענטש פון רבי'ן, אזוי האט ער אים גע'הרג'עט לנצח נצחים; נאר תפילה העלפט אויף דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#343 - פעטש העלפט נישט, שלאגן און שרייען העלפט נישט
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פעטש העלפט נישט, שלאגן און שרייען העלפט נישט; אז אייער קינד פאלגט נישט און הערט נישט - וועט פעטש נישט העלפן, ציפן שלאגן וועט נישט העלפן, עס איז א סכנה אז מען שלאגט, מען ציפט; באלד וועט א שכן זען און רופן די פאליציי און מען וועט חס ושלום אוועק נעמען די קינדער.


איך האב פאר אייך א בעסערע עצה, איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער זאלן אויסוואקסן ערליך, זיי זאלן פאלגן וכו' וכו', דאס איז די בעסטע עצה. אויך ווען אייערע קליינע קינדער קומען אהיים זאלט איר אלעס וואס דארף ווערן ערלעדיגט טון פריער אדער שפעטער, און ביי די צייט וואס זיי קומען אהיים פון חדר און סקול זאל אייער מח זיין פאר זיי, זיי אויסהערן, זיי פארשפילן, זיי פארציילן, זיי פיטערן, זיי פרייליך מאכן וכו' וכו'.


פארגעס נישט פון תפילה, דער רבי האט אונז געגעבן משיח'ס שווערד, דער רבי זאגט אז משיח וועט אייננעמען די וועלט מיט תפילה והתבודדות, און אזוי אויך יעדער איד קען ניצן די חרב התפילה פאר אלעס וואס ער דארף, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אין אייער שפראך, אידיש, בעטס אים: "הייליגער באשעפער העלף מיר, מיינע קינדער זאלן אויסוואקסן געזונט, ערליך, הייליג און ריין וכו'".


איך בין מתפלל איר זאלט האבן כח, און זוכה זיין צו אויפציען שיינע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#342 - הפצה איז נישט קיין סתירה צו שמירת עינים
תפילות אויף אידיש, הפצה, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תזריע מצורע, כ"ט ניסן, י"ד לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


הפצה איז נישט קיין סתירה צו שמירת עינים, זיך היטן די אויגן דארפן זיך אלע, די וואס מאכן נישט הפצה דארפן אויך רחמי שמים מיט שמירת עינים; זאלסטו נישט אפלאזן די הייליגע מצוה פון ראטעווען אידישע נשמות.


דו גיי הפצה, און ווען דו גייסט אין גאס זאלסטו אראפקוקן און וויינען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר און אויף אלע אידן, עס איז אזוי געפערליך, עס איז דור המבול, מען קען נישט אזוי לעבן, הייליגער באשעפער ראטעווע מיך פון קוקן איין שלעכטע קוק".


לאז נישט אפ די הייליגע ארבעט פון הפצה, גיי וואס מער הפצה, דער רבי זאגט (ספר המדות אות נאוף, סימן מא), מיט צוריק ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן - פאררעכט מען חטאת נעורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#341 - אנא ה', העלף מיר איך זאל רעדן שיין צו מיין מאן
תפילות אויף אידיש, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תזריע מצורע, כ"ט ניסן, י"ד לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


דא האט איר א תפילה צו בעטן דעם אייבערשטן:


"הייליגער באשעפער איך דאנק דיך פאר אלעס גוטס וואס דו טוסט מיט מיר, איך דאנק דיך פאר מיין מאן, איך דאנק דיך פאר אלעס.


הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל רעדן שיין צו מיין מאן, איך ווייס נישט וואס צו טון, יעדעס מאל מיין מאן טוט עפעס אנדערש פון ווי אזוי איך האב געטראכט - ווער איך זייער נערוועז, און נאכדעם רעד איך צו אים זייער נישט שיין, איך פליק, און שטעך אים, איך רעד זייער מיאוס צו אים.


אנא ה' ראטעווע מיך, איך זאל נישט ווערן נערוועז פון אים ווען ער טוט אנדערש ווי איך טראכט, איך זאל נישט ווערן צוקאכט און צוהיצט ווען ער טוט זאכן וואס איז אנדערש ווי איך האב זיך פארגעשטעלט.


ראטעווע מיך אייבערשטער איך זאל רעדן שיין צו מיין מאן, איך זאל אים נישט וויי טון, און אויב חס ושלום איך גיי אריין אין די שלעכטע מצב רוח, איך הויב אים אן זאגן קריטיק - זאל איך אים נישט אינגאנצן צעברעכן, ווייל יעדע מאל דאס פאסירט הער איך נישט אויף אים צו דערגיין די יארן - ביז ער הויבט אן וויינען, און ערשט דעמאלט כאפ איך זיך ווי שלעכט איך בין.


אנא ה' העלף מיר צו קומען צו אמת'ע שלום בית, העלף מיר צו קומען צו אמת'ע ליבשאפט, ווי אזוי קען מען אנקומען צו דעם? איך וויל אזוי שטארק באקומען די שיינע זיסע צוקערדיגע שלום בית לעבן וואס מען איז זוכה ביים מקורב ווערן צום צדיק, איך בין אבער נאך זייער ווייט פון דעם.


אנא השם העלף מיך אייבערשטער איך זאל זוכה זיין צו אויסאיידלען מיינע מידות, און אפילו זאכן ווערן געטון אנדערש ווי איך וויל - זאל מיך עס נישט אנגיין, עס זאל מיר נישט באדערן, ווייל אין א שטיק צייט ארום ווען איך וועל אוועק גיין פון דער וועלט, וועלן דאך אלע סיי ווי טון אנדערש ווי איך וויל, איז פארוואס די פאר יאר וואס איך לעב זאל איך מיך אויפעסן מיינע טעג און יארן אז מען טוט און מען מאכט אנדערש ווי איך וויל?


אנא השם, איך וויל זוכה זיין עס זאל מיר גארנישט אנגיין, ווייל די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (סוטה ה.), ווער וועט אויפשטיין תחיית המתים? 'מי שנעשה שכן לעפר בחייו', ווער עס איז ביים לעבן אזוי ווי נאכן שטארבן, ער לעבט מיט די כוונה אז נאכדעם וואס איך וועל שטארבן וועלן אלע דאך סיי ווי טון ווי זיי ווילן, מען וועט טון פארקערט פון מיר, איז יעצט ווען מען טוט אנדערש - גייט מיך נישט אן, איך לעב יעצט אזוי ווי איך וואלט שוין געווען אין קבר, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו דעם, איך זאל רעדן שיין צו מיין מאן און צו אלעמען, אמן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#340 - פארוואס גלייבט מען די לשון הרע'ס אויף ברסלב?
תפילות אויף אידיש, התחזקות, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמיני, כ"ו ניסן, י"א לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס טוט מיר אזוי וויי די אלע לשון הרע'ס וואס מען רעדט אויפן רבי'ן און אויף זיינע הייליגע תלמידים, עס האט דאך נישט קיין שום פשט; וואס הערסטו אויס לשון הרע? פארוואס עפנסטו נישט אליין די ספרים? קוק וואס שטייען אין די ספרים, אין די קונטרסים; פארוואס קומסטו נישט אריבער און איבערצייג זיך אליין וואס דא טוט זיך? פארוואס מקבל זיין לשון הרע?!


עלטערן עסן זיך אויף לעבעדיגערהייט אז זייער קינד איז מקורב צום רבי'ן, וואלטן די עלטערן זיך אויפגעהויבן און געקומען קוקן וואס טוט זיך ביים רבי'ן, וויפיל יראת שמים דער רבי געבט, וויפיל אמונה און דביקות צום אייבערשטן - וואלטן זיי געברענגט אלע קינדער צום רבינ'ס חדר. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, מען האט זיך נאר אויסגעשניצט א מענטש און אויף אים קריגט מען; איך קריג אויך אויף דעם מענטש, אויף אזא מענטש וואס טוט אזעלכע זאכן וואס טויגן נישט קריג איך אויך".


יעדער מקורב מוז דאס אריבערגיין, מען מוז אריבערגיין די מניעות, דער רבי האט שוין געענטפערט און געזאגט פארוואס דאס דארף זיין, דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה ז', מזבוב ועכביש), אז פאר זיין נשמה איז אראפגעקומען אויף די וועלט, האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אויב די נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף די וועלט, דו גיי געב זיך אן עצה", איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "דער נשמה קען שוין אראפגיין, מיר האבן שוין אן עצה"; דאס איז דער תירוץ, אז עס איז דא א צדיק וואס האט א כח צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, ער איז בכח צו ברענגען די גאולה שלימה - קומט דער סמ"ך מ"ם און מאכט ליצנות כדי מענטשן זאלן נישט נעמען די ספרים.


גיי התבודדות יעדן טאג, בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, דא האב איך א רבי וואס שיינט אריין אין מיר אזא קלארע לויטערע אמונה, א רבי וואס מאכט מיך רעדן צו דיר, א רבי וואס מאכט מיך לערנען, א רבי וואס מאכט מיך האבן שלום בית, און דא הער איך אזויפיל ליצנות, אזויפיל לשון הרע, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל נישט הערן קיין ליצנות, העלף מיר עס זאל נישט אריינגיין אין מיר קיין ליצנות, קשיות, ספיקות, העלף מיר איך זאל בלייבן שטארק מיט אמונת חכמים, און ווייטער לערנען דעם רבינ'ס ספרים און קיינמאל נישט אפלאזן דעם רבי'ן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#339 - א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת צו, ח' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בלייב אין ארץ ישראל, קום נישט קיין אמעריקע, מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין אין ארץ ישראל אויף ל"ג בעומר, וועל איך רעדן מיט דיר פנים בפנים.


בנוגע שידוכים וכו'; נעם אריין אין דיר אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפינען אין די תורה, און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן; אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיטן באשעפער.


זארג נישט, דיין שידוך וועט קומען פונעם אייבערשטן אליין, דו האלט אן ווייטער דיין עבודת השם בתמימות ופשיטות, דו זיי שטארק מיט לערנען און דאווענען און מיט די סגולות פון רבי'ן, טו די סגולה וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים"; פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף, וואס דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה (עס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה, קריאה לחנוכה), און ווען דו ענדיגסט זאגן די "קרבנות הנשיאים" זאלסטו זאגן די הארץ רייסנדע תפילה וואס מוהרא"ש האט געמאכט פאר בחורים און מיידלעך:


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין צוּ טְרֶעפְן אַ גוּטֶע שִׁידוּךְ, אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן שְׁנֶעל אוּן גְרִינְג אוּן נִישְׁט דַארְפְן וַוארְטְן מֶער אַזוֹי לַאנְג.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וֵוייס אַז אִיךְ הָאבּ זִיךְ נִישְׁט אוֹיפְגֶעפִירְט וִוי עֶס דַארְף צוּ זַיין, אוּן אַז אִיךְ בִּין נִישְׁט אֵייבִּיג גֶעוֶוען אַזוֹי וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ. אִיךְ בֶּעט דִיר אָבֶּער, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז דוּ זָאלְסְט נִישְׁט קוּקְן אוֹיף דֶעם אוּן צוּלִיבּ דֶעם צוּרִיק הַאלְטְן מַיין שִׁידוּךְ. זֵיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ נִישְׁט גוּט גֶעטוּן, אוּן הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין שְׁנֶעל חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דָאס וֶועט מִיר הֶעלְפְן אוּן רַאטֶעוֶוען אַז אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט טוּן קַיין עֲבֵירוֹת אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זַיין וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ.


וָואס זָאל אִיךְ טוּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם? פוּן מַיין זַייט בִּין אִיךְ גְרֵייט חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן הַיינְט נַאכְט! וָואס קֶען אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט גֶעטְרָאפְן מַיין שִׁידוּךְ? אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר שׁוֹין אַזוֹי לַאנְג אַז אִיךְ וִויל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דֶערְוַוייל אִיז עֶס נָאכְנִישְׁט אָנְגֶעקוּמֶען.


דִי חַזַ"ל זָאגְן אוּנְז אַז וֶוען אֵיינֶער הָאט חֲתוּנָה נָאךְ דִי צְוָואנְצִיג יָאר, וֶועט עֶר שׁוֹין זַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן דוּ זָאגְסְט אוֹיף אַזַא מֶענְטְשׁ אַז זַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין. פַארְוָואס זָאל מִיר קוּמֶען אַזַא הַארְבֶּער עוֹנֶשׁ אַז אִיךְ זָאל מַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן אַז מַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין? וָואס בִּין אִיךְ דֶען שׁוּלְדִיג? פַארְוָואס קוּמְט עֶס מִיר? אִיז מִיר נִישְׁט גֶענוּג דִי שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין אוּן וֵוייטָאג וָואס אִיךְ הָאבּ פוּן דֶעם אַלֵיין אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט חֲתוּנָה גֶעהַאט?


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן סַבְלָנוּת אוּן גֶעדוּלְד, אוּן אוֹיסְוַוארְטְן מִיט רוּאִיגְקֵייט בִּיז אִיךְ וֶועל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין קֻשְׁיוֹת אוֹיף דִיר. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל גְלֵייבְּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה אַז דוּ טוּסְט אַלֶעס נָאר צוּם גוּטְן, אוּן יֶעדֶע זַאךְ הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אוּן מִיט דֶעם זָאל אִיךְ זִיךְ שְׁטַארְקְן אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי צוּבְּרָאכְן פוּן מַיינֶע שְׁוֶוערִיקַייטְן.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נָאר דוּ קֶענְסְט מִיר פַארְשְׁטֵיין! נָאר דוּ וֵוייסְט מַיינֶע גֶעפִילְן! וִוי אַזוֹי אִיךְ שְׁפִּיר זִיךְ אַזוֹי פַארְשֶׁעמְט אוּן דֶערְנִידֶערְט פוּן מִיר אַלֵיין! אַז אַלֶע מַיינֶע חֲבֵרִים הָאבְּן שׁוֹין חֲתוּנָה גֶעהַאט אוּן נָאר אִיךְ בִּין גֶעבְּלִיבְּן אַלֵיין! הֶעלְף מִיר אַז דִי בִּזְיוֹנוֹת זָאלְן זַיין פַאר כַּפָּרַת עַווֹנוֹת אַז מִיט דֶעם זָאל אִיךְ אָפְּקוּמֶען אַלֶע מַיינֶע עֲבֵירוֹת, אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט דַארְפְן לַיידְן אַזוֹיפִיל אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן בְּקָרוֹב.


אִיךְ וֵוייס אוּן אִיךְ גְלֵייבּ, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אַז דוּ וֶועסְט מִיר זִיכֶער נִישְׁט פַארְלָאזְן. סוֹף כָּל סוֹף וֶועל אִיךְ זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. אוּן דֶערְפַאר בֶּעט אִיךְ דִיר, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז וֶוען אִיךְ וֶועל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן זָאל אִיךְ זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן אַ גוּטֶע שָׁלוֹם בַּיִת, אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט קְרִיגְן אִינְדֶערְהֵיים, עֶס זָאל שְׁטֶענְדִיג הֶערְשְׁן בַּיי אוּנְז אַהֲבָה וְאַחְוָה וְשָׁלוֹם וְרֵעוּת, מִיר זָאלְן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן אוּן הָאבְּן אַ גְלִיקְלִיךְ לֶעבְּן אִינְאֵיינֶעם, אוּן אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט דַארְפְן גֶט'ן חַס וְשָׁלוֹם.


הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג זַיין אַ וַתְּרָן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג מְוַותֵּר זַיין אוּן נִישְׁט זִיךְ קְרִיגְן נָאר שְׁטֶענְדִיג אַרוֹיסְהֶעלְפְן. מִיר זָאלְן הָאבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע הוֹיז, עֶס זָאל זִיךְ שְׁפִּירְן דִי שִׂמְחָה אִין דִי לוּפְט בַּיי אוּנְז אִינְדֶערְהֵיים. אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גֶעזוּנְטֶע אוּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער, אִיךְ זָאל זֵיי אוֹיפְצִיעֶן אוֹיפְ'ן עֶרְלִיכְן אִידִישְׁן וֶועג אוּן זֶען אַסַאךְ אִידִישׁ נַחַת פוּן זֵיי. מַיין שְׁטוּבּ זָאל זַיין אָפְן פַאר אַנְדֶערֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער אַרַיינְצוּנֶעמֶען אוֹרְחִים אוּן צוּ טוּן אַסַאךְ צְדָקָה אוּן חֶסֶד.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה, אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין, אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, [אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה], אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#338 - הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין זייער דעפרעסט
תפילות אויף אידיש, שמחה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויקרא, ד' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


זאגט יעדן טאג די תפילה, וועט איר זען א גרויסע ישועה:


"הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך מיך פרייליך, איך בין זייער צעבראכן, איך בין זייער דעפרעסט, איך האב נישט קיין טעם אין מיין לעבן.


הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין א מאמע פון קינדער, איך דארף כח און שמחה זיי צו קענען אויפציען, זיי קאכן עסן, זיי מאכן ריינע וועש, זיי געבן ליבשאפט.


הייליגער באשעפער מאך א נס, איך זאל זיין פרייליך, אזוי וועל איך אנהויבן דיך צו שפירן און איך וועל האבן כח צו זיין א מאמע פאר מיינע קינדער און א ווייב פאר מיין מאן, אמן".


זאגט די תפילה יעדן טאג, וועט איר זען ווי נאך אפאר טעג וועט אייך בעסער ווערן, איר וועט אנהויבן שפירן בעסער.

#337 - האלטן טייער די ווייב, איר אויסהערן, איר טראגן און ברענגען
תפילות אויף אידיש, שלום בית, חסד

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פקודי, כ"ג אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעדן איינעם העלפסטו, יעדן איינעם הערסטו אויס, יעדן איינעם געבסטו היטשעס, און ווען דיין ווייב וויל רעדן מיט דיר - הערסטו איר נישט אויס, און ווען זי בעט דיר א וועג זאלסט איר טראגן און ברענגען - מאכסטו איר דעם גיהנום; ביסט נארמאל? ביסט א געזונטער?!


ביסט א גאנצער מאכער אין שול, מאכסט און טוסט, עס קען אויסזען ווי דו ביסט ממש א גאלדענער מענטש, אבער אין שטוב איז אן אנדערע מעשה, דארט הערסטו נישט, זעסט נישט, מאכסט א געשפעט, איך ווייס נישט ווי אזוי א מענטש קען זיך אזוי אויפפירן, און די גרעסטע וואונדער איז, אז דו פאררופסט זיך א תלמיד פון מוהרא"ש. איך מיין דו ביסט פון די "חבורת קויליטש", ווי דער רבי האט געזאגט: "איך האב דריי סארט מענטשן וואס קומען צו מיר, עס זענען דא מענטשן וואס קומען עסן קויליטש (בארכעס), עס זענען דא וואס קומען הערן מיינע תורות, און נאכדעם האב איך מענטשן וואס איך בין איינגעקריצט אין זייער הארץ"; צו זיין פון די דריטע חבורה דארף מען אסאך לערנען דעם רבינ'ס ספרים.


מאך זיך א שיעור אין ספר הקדוש אשר בנחל, וועסטו זען וואס מוהרא"ש לערנט אונז; מיר זאלן האלטן טייער די ווייב, איר אויסהערן, איר טראגן און איר ברענגען. שלמה המלך זאגט (משלי יב, י): "יוֹדֵעַ צַדִּיק נֶפֶשׁ בְּהֶמְתּוֹ", דער ערליכער איד ווייסט וואס זיין ווייב און קינדער דארפן, אפילו אויף די בהמות האט ער רחמנות, "וְרַחֲמֵי רְשָׁעִים אַכְזָרִי", און די רחמנות פון רשעים איז אכזריות'דיג, ווייל זיי האבן רחמנות דארט וואו מען דארף נישט רחמנות האבן; ער לויפט אוועק פון שטוב ווען די ווייב דארף הילף, צו די ווייב און די אייגענע קינדער פירט ער זיך ווי אן אכזר, השם ישמרינו.


גיי יעדן טאג אין פעלד און שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל רעדן שיין צו מיין ווייב און קינדער, איך וויל סבלנות, אויסהערן מיין ווייב און קינדער, איר העלפן, איר טראגן און ברענגען, איך ווער אזוי נערוועז וכו' וכו'".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#336 - די שטוב זאל ווייטער בלייבן א גן עדן
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, טעלעפאן, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


פאריאר ווען איר זענט געקומען אויסגיסן אייער הארץ אז אייער שטוב צעפאלט האב איך אייך געבעטן דריי זאכן, און איינע פון די זאכן איז געווען איר זאלט מער נישט קוקן קיין מאוויס וכו', און ברוך השם זייט איר האט זיך אונטערגענומען די דריי זאכן וכו' - איז אייער שטוב געווארן צוריק א 'גן עדן'.


וויל איך אייך שטארקן איר זאלט ווייטער זיין זייער שטארק נישט אנרירן די זאכן. אפילו אייער מאן האט נאך יעצט די טעלעפאן וכו', דאס האט נישט מיט אייך, איר זאלט זיין פעלזן פעסט נישט אנצורירן די טעלעפאן, אזוי וועט איר האבן ערליכע קינדער און שלום בית.


בעטס דעם אייבערשטן די תפילה יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל האבן אמונת חכמים, איך זאל גלייבן אין די ווערטער וואס צדיקים זאגן, נישט צו האבן א טעלעפאן, נישט צו קוקן אינעם טעלעפאן. הייליגער באשעפער געב מיר די שטארקקייט עס זאל מיר אפילו נישט זיין קיין נסיון די זאכן, ווייל ווי קען איך זיין קלוגער פון די הייליגע צדיקים, פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, וואס האט אזויפיל געוויינט און געזאגט אז די טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער - מאכט חרוב א אידישע שטוב, ווי קען איך טראכטן אז איך ווייס בעסער, העלף מיר איך זאל זיך אינגאנצן מבטל זיין פאר די צדיקים און נישט אנרירן קיין טעלעפאן, טעבלעט, קאמפיוטער".


אָנָּא הַשֵּׁם העלף מיר איך זאל זיין צופרידן, איך זאל זיין פרייליך, און נעם אוועק פון מיר די עצבות און מרה שחורה. אָנָּא הַשֵּׁם, הַרְחֵק מֵעָלַי אֶת הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחוֹרָה, איך בעט דיר אייבערשטער, דערווייטער פון מיר די עצבות און דעפרעסיע, מאך מיך פרייליך, מאך מיך אזוי פרייליך אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון רוב שמחה, און יעדער ארום מיר זאל ווערן פרייליך, אָנָּא הַשֵּׁם געב מיר א שטארקע אמונה, איך זאל דיך שפירן, איך זאל לעבן מיט די געדאנק אז אלעס ביסטו, אלעס איז אלוקית און אלוקית איז אלעס, דומם צומח חי מדבר - אלעס איז אין סוף ברוך הוא".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#335 - ווי אזוי אויפצובויען דעם מאן, די קינדער, און זיך אליין
תפילות אויף אידיש, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ב אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן איז א וואוילער מענטש, ער איז גאר א גוטער, און אז איר וועט קוקן אויף אים גוט - וועט ער ווערן נאך בעסער, און אז איר וועט קוקן נאך בעסער וועט ער ווערן נאך בעסער. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי יד, א): "חַכְמוֹת נָשִׁים", א קלוגע פרוי, "בָּנְתָה בֵיתָהּ", בויעט אויף איר שטוב מיט געבן גוטע ווערטער, און מיט נישט ענטפערן ווען דער מאן פארלירט זיך.


א שאד מען לערנט דאס נישט מיט די מיידלעך אין די סקולס; אנשטאט לערנען שטותים והבלים פון זאכן וואס מען דארף בכלל נישט וויסן פארן לעבן, וואלט מען ווען געדארפט לערנען די חכמה ווי אזוי מען בויט אויף א מאן, ווי אזוי מען בויט אויף קינדער, ווי אזוי מען בויט זיך אליין אויף; דורך אויפזוכן דאס גוטס און דורך דן זיין לכף זכות, זוכן עפעס גוטס, און נאר פון דעם טראכטן; וואלט מען דאס געלערנט מיט די מיידלעך - וואלט מען ווען געקענט איינשפארן אלע גיטין, עס וואלט געווען שלום ושלוה.


ערשטנס דארפט איר אנהויבן קוקן גוט אויף זיך אליין, זיך נישט אראפווארפן, זיך נישט באשולדיגן אויף יעדע זאך; וואס דאס דארף נישט זיין א שווערע זאך, ווייל איר זענט זייער טייער, און נאכדעם זאלט איר אויפזוכן דאס גוטס ביי אייער טייערער מאן, וואס איז טאקע גוט און וויל נאר זיין גוט, און אזוי אויך מיט אייערע עלטערן וכו' וכו'.


גלייבט דעם רבי'ן, דער רבי איז דער דאקטער פאר אלע דורות ביז משיח וועט קומען, נאר דער רבי היילט און וועט אונז ווייטער היילן, נאר דעם רבינ'ס עצות היילן די נפש, און אז דער רבי זאגט אונז (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב) אז דורך קוקן גוט קען מען יעדן איינעם מאכן פאר א גרויסער צדיק - דארף מען דאס טון, און אז דער רבי זאגט אונז אן עצה צו שמועסן מיטן אייבערשטן יעדן טאג - דארף מען דאס טון, מען דארף זיך באשטימען א צייט און א פלאץ יעדע טאג פאר אפאר מינוט און זיך אויסרעדן צום אייבערשטן, אים בעטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין פרייליך, הייליגער באשעפער איך וויל נאר דיך, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין הייליג, געוואלד איך גיי שוין באלד צוריק אהיים צו דיר, מיט וואס וועל איך קומען צו דיר? ווי אזוי וועל איך שטיין ביים בית דין של מעלה? העלף מיר, ראטעווע מיך, איך זאל האבן גוטע אויגן, נאר זען גוטס ביי יעדן איינעם, און אפילו ווען איינער טוט מיר וויי זאל איך דאס נישט נעמען פערזענליך און פיינט האבן יענעם, נאר קוקן אויף יענעם מיט א רחמנות, מיט ליבשאפט".


זייט שטארק מיט די צוויי עצות, זוכן גוטס אין יעדן איינעם, בעיקר אין זיך אליין און אין אייער מאן, און מיט די צווייטע עצה פון שמועסן מיטן אייבערשטן; וועט אייער לעבן אייך ווערן גן עדן, זיס, געשמאק, איינגענעם און בא'טעמ'ט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#334 - באשעפער, איך וויל רעדן שיין און הארציג צו מיין מאן
תפילות אויף אידיש, שמחה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אייערע טייערער מאן נרו יאיר, ער איז אן ערליכער איד מיט יראת שמים און גוטע מידות, נישט יעדער איז זוכה צו אזא מתנה, ער העלפט מיר אזוי געטריי, ער העלפט אזוי די מוסדות, אלע האבן אים זייער ליב.


ער איז אביסל צעבראכן, ער וויל נאר איין זאך, ער וויל איר זאלט רעדן צו אים שיין און הארציג, ער איז אייך גרייט אלעס צו טון און אלעס צו מאכן, ער וויל נאר די איין זאך, א ווייב וואס רעדט שיין, א ווייב וואס רעדט מיט הארץ, ער וויל אזוי שטארק א שיינע שלום בית, ער בעט מיר חיזוק.


איך האב אים געזאגט איך וועל אייך שרייבן און איך בין זיכער אז איר וועט ארבעטן אויף דעם, איר וועט בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם פרט, בעטס דעם אייבערשטן די תפילה יעדן טאג, וועט איר זען ביז א קורצע צייט וועט איר באקומען די הארציגע ווייכע שיינע וועג פון רעדן.


"רבונו של עולם איך וויל רעדן שיין צו מיין מאן, איך וויל רעדן הארציג צו אים, נישט שאפן, נישט שרייען, און נישט חוזק מאכן. הייליגער באשעפער איך ווייס נישט וואס צו טון, יעדע מאל איך רעד מיט מיין מאן ווער איך נערוועז און איך הויב אן רעדן שטעכעדיג, בייסיג, ביז די שמועס ענדיגט זיך זייער נישט שיין.


הייליגער באשעפער מאך מיך פרייליך, רבונו של עולם העלף מיר איך זאל זיין פרייליך און איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון קאפ ביז פיס; ביז איך וועל זיין אזוי פרייליך אז איך וועל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די ביטערקייט און פוילקייט, איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות שמחה זאל איך זוכה זיין צו נכלל ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיך באשעפער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליין, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#333 - מאך די סעודות שבת אינטערעסאנט פאר די קינדער
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, שבת קודש, היכל הקודש, חלישות הדעת, מנהגים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמיני-מברכים, כ"ז ניסן, י"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך איז דער מנהג צו באקן חלות מיט א שליסל, דאס ווייזט אונז אז נאר דער אייבערשטער געבט פרנסה. עס העלפט גארנישט, נאר דער אייבערשטער געבט פרנסה.


ווער לערנט אונז די ריינע אמונה? די צדיקים. דער הייליגער רבי לערנט אונז אמונה, און דערפאר דארף מען אסאך חיזוק נישט אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן. ווייל דער סמ"ך מ"ם האט זייער מורא פון רבי'ן, ער וויל נישט מען זאל זיין ביים רבי'ן, ער טוט אלעס אוועק צו נעמען דעם מענטש פון רבי'ן, ער האט כל מיני טריקס, בלבולים, חלישות הדעת, אבי אוועק שלעפן פון רבי'ן, ווייל ער ווייסט אז ווער עס האלט זיך ביין רבי'ן - וועט ביים סוף זוכה זיין צו ווערן גאר א גרויסער צדיק, אזוי ווי מוהרנ"ת פלעגט זאגן: "אפילו א בעל עבירה, אויב וועט ער זיך האלטן ביים רבי'ן וועט ער אלעס פאררעכטן".


מוהרא"ש דערציילט מען האט אים געשלאגן, מען האט אים געפייניגט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, מען האט אים אראפגעווארפן און געלייגט א גרויסן ברעט אויף אים און געטאנצן אויף אים און אים געסטראשעט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, און מוהרא"ש האט געשריגן: "ענק קענען האקן און שלאגן, ענק קענען טון מיט מיר וואס ענק ווילן, איך לאז נישט אפ דעם רבי'ן, איך וועל פון אזא רבי קיינמאל נישט אוועק גיין".


אויך האט מען אים גענומען צו גרויסע צדיקים וואס האבן אים געזאגט ער זאל אפלאזן דעם רבי'ן, און מוהרא"ש האט געזאגט מיט עזות דקדושה: "אפילו דער רבי וועט מיר ברענגען מלאכים פון הימל וואס וועלן מיר זאגן אפצולאזן דעם רבי'ן - וועל איך דעם רבי'ן נישט אפלאזן, ווייל אז איך האב געטראפן א רבי וואס ברענגט מיך צום אייבערשטן און צו די תורה - וועל איך אזא רבי נישט אפלאזן".


מוהרא"ש האט גענומען די שטארקקייט פון הייליגן רבי נתן, וואס האט געזאגט סיי פארן רב רבי אהרן און סיי פאר ר' ליפא: "אפילו דער רבי אליין זאל מיך האקן מיט א דראנג - וועל איך פון אזא רבי נישט אוועק גיין", דארפן מיר בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל נישט אפלאזן דעם רבי'ן, איך זאל בלייבן מקושר צום רבי'ן מיין גאנצע לעבן און נישט האבן צו טון מיט קיין לצים, נישט האבן קיין חלישות הדעת, נאר יעדע מינוט ווערן פריש מקורב".


מאך זיך א חשבון, 'וואס האב איך אין די האנט? ווער געבט מיר אין די האנט? דא האב איך א רבי וואס געבט מיר אין די האנט תורה, תפילה, התבודדות, א וועג פאר מיינע קינדער, א וועג אין שלום בית, א וועג צו קענען חתונה מאכן מיינע קינדער ריין און ערליך, מה שביד בטוח, וואס מען האט אין דער האנט איז זיכער, דא האב איך א רבי וואס וועקט מיך אויף יעדן טאג און אפאר מאל א טאג צוריק צו קומען צום אייבערשטן איז וואס זענען בכלל מיינע ספיקות?!'


שבת זאלסטו מאכן שיינע סעודות, שמועס מיט דיינע קינדער, הער זיי אויס און דערצייל זיי שיינע זאכן, מאך די סעודות אינטערעסאנט, פרעג דיינע קינדער יעדער זאל דערציילן א מעשה פון תפילה, און לויב אויס דיינע קינדער, געב זיי ליבשאפט און ווארעמקייט.


א פרייליכן שבת.



 

#332 - די שמחה פון די מצוה וועט אים היטן פון עבירות
תפילות אויף אידיש, שמחה, פסח

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת צו, י"ב ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


דער הייליגער אריז"ל זאגט (הובא בבאר היטב אורח חיים סימן תמז, סעיף קטן א): "הַנִזְהָר מִמַּשֶּׁהוּ חָמֵץ מוּבְטָח שֶׁלֹא יֶחֱטָא כָּל הַשָּׁנָה", ווער עס איז נזהר פון א משהו חמץ אום פסח, וועט א גאנץ יאר זיין אפגעהיטן פון עבירות; אלע פרעגן, וואס איז פשט אז מען פאלט יא אראפ אין עבירות? מען ווייסט נישט וואס צו טון מיט די ווערטער פונעם הייליגן אריז"ל. מוהרא"ש זאגט פשט, דער אריז"ל זאגט אז ווער עס איז נזהר פון א משהו חמץ אום פסח און ער פרייט זיך מיט דעם, ער האט חיות פון דעם אז ער עסט נישט קיין חמץ, דער וועט א גאנץ יאר זיין אפגעהיטן פון עבירות, די שמחה פון די מצוה וועט אים היטן פון עבירות.


בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיך פרייען מיט די מצוות, איך זאל מיך פרייען מיט די הייליגע מצות איך זאל מיך פרייען מיט שלא עשני גוי, העלף מיר איך זאל נישט פארגעסן קיין איין רגע פון דיר, איך זאל געדענקען אז קיינער קען גארנישט מאכן, גארנישט טון - נאר דו אליין מאכסט אלעס".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#331 - די איינציגסטע וועג צו שמחה איז דורך תפילה
תפילות אויף אידיש, שמחה, פסח

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת צו, י' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער הייליגער אריז"ל זאגט (הובא בבאר היטב אורח חיים סימן תמז, סעיף קטן א): "הַנִזְהָר מִמַּשֶּׁהוּ חָמֵץ מוּבְטָח שֶׁלֹא יֶחֱטָא כָּל הַשָּׁנָה", ווער עס איז נזהר פון א משהו חמץ אום פסח, וועט א גאנץ יאר זיין אפגעהיטן פון עבירות; אלע פרעגן, וואס איז פשט אז מען פאלט יא אראפ אין עבירות? מוהרא"ש זאגט, פשט איז, ווער עס איז נזהר פון א משהו חמץ אום פסח און ער פרייט זיך מיט דעם, ער לעבט מיט דעם אז ער עסט נישט קיין חמץ - וועט א גאנץ יאר זיין אפגעהיטן פון עבירות, די שמחה פון די מצוה וועט אים היטן.


זיין פרייליך איז גאר א שווערע עבודה, מוהרא"ש זאגט עס איז גרינגער צו פאסטן משבת לשבת ווי צו זיין פרייליך, די איינציגסטע וועג זוכה זיין צו שמחה איז דורך תפילה, דורך בעטן דעם אייבערשטן, בעט: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל זיין פרייליך, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל געדענקען אז אלעס ביסטו און דו ביסט אלעס, נישטא גארנישט אויסער דיר, דומם צומח חי מדבר, אלעס ביסטו".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#330 - זאג די תפילה אלע טעג פון חודש ניסן ביז פסח
תפילות אויף אידיש, פסח, יום כיפור קטן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת פקודי, כ"ז אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט זאגן מיר יום כיפור קטן; ווען ראש חודש געפאלט אויס זונטאג פעדערט מען און מען זאגט יום כיפור קטן דאנערשטאג, היינט איז א טאג וואס מען טוט תשובה.


זאג די תפילה היינט און אויך אלע טעג פון חודש ניסן, ביז יום טוב פסח:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו מקבל זיין מיט פרייד די הייליגע טעג פון חודש ניסן, און איך זאל תשובה טון און אפלאזן אלע נארישקייטן. העלף מיר איך זאל אנקומען צו לערנען הלכות פסח, צו וויסן אלע הלכות אויף יום טוב, אז איך זאל חס ושלום נישט צוקומען צו די עבירה פון חמץ, און אויך זאל איך געראטעוועט ווערן פון האבן קשיות אויף דיר הייליגער באשעפער, וואס די צדיקים האבן אונז מגלה געווען אז חמץ מיינט מען אויך די שלעכטע מחשבות, די קשיות און תרעומות וואס מען האט אויפן אייבערשטן.


הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל געבן יעצט אין חודש ניסן אסאך צדקה, און אויך זאל איך ארום גיין צאמנעמען צדקה פאר משפחות וואס דארפן הילף אריינצוברענגען דעם יום טוב פסח, און בזכות וואס איך געב צדקה און איך נעם צאם צדקה - זאל איך געראטעוועט ווערן פון אלע קרענק, ובפרט פון חולי נופל רחמנא לצלן, איך זאל קיינמאל נישט פאלן, נישט בגשמיות און נישט ברוחניות.


הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל מקבל זיין דעם הייליגן יום טוב פסח מיט גרויס שמחה, און זוכה זיין צו מקיים זיין די אלע מצוות מיט גרויס שמחה, און איך זאל יעדן טאג באשטימען א צייט דיך צו דאנקען אויף אלע חסדים וואס דו מאכסט מיר שטענדיג, אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#329 - ביסט נעבעך אזוי צוגעקלעבט צו דיין טעלעפאן
תפילות אויף אידיש, בחור, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת בשלח, ז' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, איך באטראכט דיך אין ישיבה, דו רעדסט נישט מיט קיינעם קיין איין ווארט, ביסט צוגעקלעבט צו דיין טעלעפאן, דו ביסט נעבעך אין א טיפע מרה שחורה; איך האב אזוי רחמנות אויף דיר.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך מיך פרייליך, איך בין צוגעקלעבט צו מיין טעלעפאן, איך בין נישט פרייליך, איך בין טיף צעבראכן, וואס וועט זיין מיט מיר? איך דארף באלד חתונה האבן און וואס וועט זיין מיט מיר? איך וועל קוקן טאג און נאכט אין די טעלעפאן און הערן אינטערוויאס פון די באנדע משוגעים וואס האבן נישט מיט וועם צו רעדן, רעדן זיי טאג און נאכט פון פייער און וואסער אויף האטליינס, הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך מיך פרייליך".


איך האב דיך אזוי שטארק ליב, איך האב ליב דיינע עלטערן, איך קען נישט צוקוקן דיין צער; דעריבער שרייב איך דיר, זאלסט וויסן צו בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם, ווייל דו ביסט נאך יונג, דו ווייסט נישט וואס איז גוט פאר דיר; איך וויל אזוי שטארק דיין לעבן זאל דיר זיין צוקערדיג און זיס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#328 - זאגן שמות הצדיקים
תפילות אויף אידיש, שמחות, שמות הצדיקים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בשלח, ו' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך פריי זיך זייער אז עס איז דא גוטע נייעס ביי ענק, איר פרעגט וואס איז גוט צו טון אין די חדשים? זאגט שמות הצדיקים, מוהרא"ש זאגט פאר פרויען וואס ווארטן, מען זאל זאגן אין די חדשים "שמות הצדיקים" - נעמען פון צדיקים, און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדיק חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; זאלט איר זאגן די נעמען פון צדיקים וואס איר געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם אבינו, יצחק אבינו, יעקב אבינו, משה רבינו, אהרן הכהן, יוסף הצדיק, דוד המלך, שלמה המלך, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב, מוהרא"ש מיבנאל וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאלט איר זאגן די תפילה:


"יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיךְ נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#327 - באשעפער העלף מיין ווייב זאל זיך שערן די האר
תפילות אויף אידיש, שלום בית, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בא, ראש חודש שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א שאד אז דו טוסט נישט די עצה וואס מיר האבן שוין גערעדט אפאר יאר צוריק, א שאד עס גייען אריבער יארן און דו ביסט פארווייטאגט אז דיין ווייב שערט זיך נישט, זי גייט מיט אירע אייגענע האר וכו' וכו', וואלסטו אין די פאר יאר יעדן טאג געבטן א קליינע תפילה: "הייליגער באשעפער העלף מיין ווייב און מיינע דורות זאלן זיך אפשערן די האר און גיין אנגעטון איידל ווי די ערליכע אידישע טעכטער" - וואלסטו שוין לאנג געזען א ישועה, די פראבלעם איז אז מען דארף חיזוק אויף תפילה, אויף בעטן דעם אייבערשטן.


הויב יעצט אן, מאך זיך א קביעות יעדן טאג צו בעטן אויף דעם, בעט: "הייליגער באשעפער העלף אז מיין ווייב זאל זיך צוריק אפשערן איר האר אזוי ווי זי פלעגט טון נאך די חתונה, העלף עס זאל אריינגיין אין איר א רוח קדושה, און אויך מיינע דורות זאלן אלע זיין הייליג און ערליך, אלע זאלן גיין אין די וועג פון די הייליגע צדיקים".


מיט תפילה און סבלנות וועסטו אנקומען גאר שיין.

#326 - א מענטש שטארבט פון ליידיג גיין
תפילות אויף אידיש, קאמפיוטער, היטן די צייט, שובבי"ם, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בשלח, ה' שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די ערגסטע זאך איז גיין ליידיג. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות נט:): "בטלה מביאה לידי זימה", גיין ליידיג ברענגט צו טון עבירות רחמנא לצלן; דער וואס גייט ליידיג - דער קומט צו ניאוף, מען קומט אן צו קוקן שמוץ, מען זיצט שעות אויף שעות ביים כישוף מאכער (קאמפיוטער), מען קוקט אלע שמוץ פון די וועלט, ביז מען פאלט אין פגם הברית, מען קומט צו די ביטערע עבירה פון הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, וואס די עבירה מאכט מען זאל ווערן דערביטערט און דעפרעסט, ביז מען טראכט מחשבות פון ענדיגן די לעבן, מען זוכט סם, מען נעמט דראגס, מען טרינקט אלקאהאל.


איך בעט דיר זייער, יעצט אין די טעג פון שובבי"ם, ווען מיר פאררעכטן אלעס - זאלסטו זיך מער נישט דרייען ליידיג. די ערשטע זאך זאלסטו קומען דאווענען אין שול די דריי תפילות, דאווען נישט אין אפיס, דאווען אין שול מיט מנין, און מאך דיר א שיעור צו לערנען חומש, משניות, גמרא, הלכה, מיט דעם הייליגן רבינ'ס ספרים.


זוך עפעס אן ארבעט, נעם די ערשטע ארבעט וואס מען טראגט דיר אן, מאך נישט קיין נארישע חשבונות, ווייל גיין ליידיג איז די ערגסטע זאך.


מוהרא"ש ברענגט א פחד פון א ווארט פון חז"ל, (אבות דרבי נתן, פרק יא): "אין אדם מת אלא מתוך בטלה", א מענטש שטארבט פון ליידיג גיין; זאלסטו נישט זיצן ביים כישוף מאכער (קאמפיוטער), נאר עפעס טון; גיי הפצה, עפעס טו.


גיי א שפאציר מיטן אייבערשטן, זאג אים א ווארט, זאג אפאר ווערטער, זאג אים ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט, זאג אים: "רבונו של עולם האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך האלט אין איין פאלן אין עבירות, איך האלט אין איין טון נארישקייטן, וואס וועט זיין מיט מיר? ווי אזוי קען איך שוין אפלאזן די שלעכטע וועג און צוריק קומען צו דיר, טון נאר גוטס?"


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#325 - דו דארפסט ברענגען געלט פאר דיין ווייב
תפילות אויף אידיש, שלום בית, פורים, געלט

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, ד' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קומענדיגע וואך איז די הייליגע יום טוב פורים, ביי אנשי שלומינו איז פורים געווען זייער פרייליך, עס איז געווען 'נכנס יין יצא סוד', מען האט געזען די פנימיות פון אנשי שלומינו, די דביקות אינעם אייבערשטן און אין צדיק. אפילו די שטילע וואס האבן זיך אויסבאהאלטן א גאנץ יאר, מען האט גארנישט געזען, אלעס איז געווען באהאלטן, אבער פורים האט מען געזען די הייליגקייט און די פרייליכקייט.


איך וויל דיך מעורר זיין אז עס איז נישטא אזא זאך נישט אהיים ברענגען געלט פאר די ווייב פאר צרכי חיים, דו דארפסט ברענגען געלט פאר דיין ווייב, און אז דו האסט נישט - דארפסטו גיין נאך געלט; נישטא אזא זאך זאגן 'איך האב נישט', האסט חתונה געהאט, האסט געשריבן א כתובה, "אֲנָא אֵיזִן וְאוֹקִיר וְאֶפְלַח לֵכִי" - ביסטו מחויב צו ברענגען געלט.


מען טאר נישט מאכן חובות, אבער אין די זעלבע צייט - טאר מען נישט לאזן א ווייב אין שטוב אן עסן, אן לעבנס געברויכן. אז די ווייב וויל איבריגע זאכן, דעמאלט קען מען אויסשמועסן מיט איר אז חובות איז א סכנה, חובות קען אלעס חרוב מאכן, אבער אז די ווייב דארף ברויט און מילך פאר די פיצלעך, אדער אז מען שפארט אפ די הייצונג און די ווייב בלייבט אין א פארפרוירענע דירה; דאס איז אכזריות.


גיי נאך געלט, עס איז בכלל נישט קיין בושה, א בושה איז דער וואס ברענגט נישט אהיים פאר די ווייב געלט פאר ברויט און מילך און צרכי חיים, דאס איז א בושה, און זיי זיך מקבל אז די ערשטע ארבעט וואס מען רעדט דיר - זאלסטו אננעמען, אן קיין חשבונות. מיר דארפן נישט מאכן קיין חשבונות, מיר דארפן טון. עס שטייט אין די תורה (דברים טו, יח): "וּבֵרַכְךָ ה' אֱלֹקֶיךָ בְּכֹל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה", זאגן די הייליגע חכמים (ספרי דברים טו, קנח): "יָכוֹל יְהִי יוֹשֵׁב וּבָטֵל, תַּלְמוּד לוֹמַר 'בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה'"; דו טו, און דער אייבערשטער וועט שיקן א ברכה.


גיי אין פעלד און שריי און וויין: "הייליגער באשעפער איך טו תשובה, איך ווייס אז עס קומט מיר דאס אלעס ווייל איך האב געזינדיגט, אבער איך טו תשובה, נעם אן מיין תשובה, האב רחמנות אויף מיר, איך קען נישט תשובה טון אן קיין פרנסה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#324 - באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער
תפילות אויף אידיש, התחזקות, פורים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, ב' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי אין א ווינקל און שריי צום אייבערשטן: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער.


מוהרא"ש פלעגט אונז דערציילן אלע יארן פורים די מעשה מיט ר' מאיר טעפליקער, ער פלעגט מאכן ביי זיך אין שטוב פורים נאכמיטאג א סעודה און אנשי שלומינו זענען זיך צאמגעקומען, מען האט געגעסן א סעודה, מען האט געטרינקען און געטאנצן אז מיר האבן מרדכי הצדיק, דער הייליגער רבי וואס ראטעוועט אונז פון המן הרשע; דער יצר הרע וואס וויל הרג'ענען יעדן איינציגסטן איד.


ויהי היום, איין פורים זעט ר' מאיר ווי איינער זיצט אין דער זייט און וויינט, בשעת אלע טאנצן זיצט ער דארט אין א מרה שחורה, ר' מאיר האט דאס נישט געקענט סובל זיין. ער גייט צו צו אים און פרעגט אים: "זאגט מיר וואס גייט פאָר? היינט איז פורים, אלע טאנצן, אלע זענען פרייליך, פארוואס טאנצט איר נישט מיטן גאנצן עולם?!" דער איד קוקט אן ר' מאיר און זאגט אים: "ווי אזוי קען איך טאנצן ווען איך האב א צבי' אויפן קאפ?!" ר' מאיר פרעגט אים: "וואס רעדט איר? זאגט מיר וואס גייט פאר מיט אייך?" דער איד הויבט אן וויינען, ער זאגט פאר ר' מאיר טעפליקער: "איך האב א טאכטער, זי איז שוין עלטער, זי דארף א שידוך, איך האב נישט קיין געלט איר חתונה צו מאכן, קיינער וויל זיך נישט משדך זיין מיט מיר, די טאכטער צבי' דרוקט מיר אויף מיין מח, איך הער נישט אויף טראכטן פון מיין צרה", ר' מאיר זאגט אים: "איך פארשטיי אייך נישט, אמת, איר האט א צרה, איז דאס אבער די עצה? זיצן פארביטערט איז אן עצה?! דער רבי האט אונז געלערנט, אז מען האט א צרה שרייט מען צום אייבערשטן, דער רבי האט אונז געלערנט, אז עס דרוקט אויפן הארץ - גיסט מען זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, קומט טאנצן מיט מיר, איך וועל אייך ווייזן וואס איר זאלט טון מיט צבי', איך וועל זאגן ווערטער צום אייבערשטן און איר וועט מיך נאך זאגן".


ר' מאיר הויבט אן זאגן דעם פסוק: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער"; ר' מאיר זאגט אים: "זאג מיך נאך"; דער איד האט נאכגעזאגט און זיי האבן אנגעהויבן טאנצן, ביז דער איד איז זייער פרייליך געווארן, ער האט שוין נישט געשפירט צבי' אין זיין קאפ, ער האט אנגעהויבן שפירן דער אייבערשטן.


נאך פורים איז געשען א גרויסע נס, צבי' איז א כלה געווארן מיט א ברסלב'ער חתן, ביידע, סיי דער חתן האט נישט געזוכט א כלה וואס האט געלט, דער חתן האט געזוכט א כלה וואס לעבט מיטן אייבערשטן, וואס לעבט מיט א צדיק, און אויך די כלה האט זיך זייער געפרייט אז זי האט געטראפן א גוטער חתן, א חתן וואס קוקט נישט אויב מען האט געלט. זיי האבן חתונה געהאט און אויפגעשטעלט א שיינע שטוב.


ברודער, גיי שוין זוך דיר אויף א ווינקל און שריי צום אייבערשטן: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין פורים אין שטאט. איך וויל בעטן אנשי שלומינו זאלן נישט אריינקומען, זייט אייך נישט מטריח, מאכט אייך פרייליך אין שטעטל, פרייליך איז נישט אין א געוויסע פלאץ, פרייליך איז אין הארץ.


מוצאי שבת וועלן מיר טאנצן אין ישיבה, און אויך זונטאג נאכמיטאג וועלן מיר מאכן א שושן פורים סעודה מיט א פארשטעלונג פאר די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#323 - וואס איז שענער פון גיין מיט א טיכל?
תפילות אויף אידיש, צניעות, חיזוק פאר פרויען, טיכל

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת בא, כ"ח טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


וואס איז שענער פון גיין מיט א טיכל? עס האט דאך אלע טעמים, דאס איז דאך די לבוש ווי אזוי מען זיצט אין גן עדן. ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): "צדיקים יושבים ועטרותיהם בראשיהם", די צדיקים זיצן מיט א קרוין אויפן קאפ, "ונהנים מזיו השכינה", און זיי האבן א פארגענוגן פון די זיסע לויטערע טעם פון שפירן דעם אייבערשטן.


בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער, ווען וועל איך זוכה זיין צו שפירן א טעם, א זיסקייט - אין מיין צניעות? ווען וויל איך ליב האבן די איידעלע אידישע חן? הייליגער באשעפער, איך וויל ליב האבן די תורה וועג, ליב האבן צניעות"; מיט תפילה קומט מען אן צו די העכסטע פלאץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#322 - אן אפענע קנעפל ביים האלז איז צניעות'דיג?
תפילות אויף אידיש, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז עס איז אייך שווער די זאך פון זיך באשטימען א צייט צו מאכן התבודדות - זאלט איר אויף דעם אליין בעטן, בעטס אויף די זאך: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קענען פאלגן דעם רבי'ן וואס האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה) אז מען זאל זיך באשטימען יעדן טאג א צייט און א פלאץ צו רעדן און שמועסן מיט דיר. הייליגער באשעפער יעדן טאג פארגעס איך, יעדן טאג איז דא אנדערע תירוצים, עס גייט אריבער די טעג און די יארן און איך פארגעס צו רעדן און שמועסן מיט דיר, איך בעט דיר, העלף מיר איך זאל קענען פאלגן דעם רבי'ן און מאכן יעדן טאג התבודדות, וואס דאס וועט מיך ברענגען זייער נאנט צו דיר".


בנוגע אויב דו זאלסט גיין מיט אן אפענע קנעפל ביים האלז; איר זאגט אז די מיידלעך ביי ענק אין קלאס, ווען מען לערנט ענגליש - עפענען זיך אלע די קנעפל; איר ווילט וויסן אויב עס איז צניעות'דיג?


איר ווייסט אוודאי אז אין ברסלב ענטפערט מען נישט דעם מענטש ווי אזוי ער זאל טון, מען זאגט אים נאר די זאך פון תפילה; ווייל אז מען זאגט דעם מענטש טו אזוי און אזוי, קען אמאל זיין אז דער מענטש האלט נישט ביי דעם, און דורך דעם קען יענער אוועק פאלן, עס קען ווערן שבירת הכלים; נאר די זאך פון תפילה, דאס ענטפערט מען ביי אנשי שלומינו.


דאס זאג איך אייך אויך, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל צו צניעות, איר זאלט בלייבן איידל. איר זענט אן איידל קינד, איר האט איידעלע עלטערן; זאלט איר בלייבן איידל, וועלן איידלקייט, ליב האבן איידל, ליב האבן די אידישע איידעלע חן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#321 - נאכ'ן אלעס טון, דארף מען יעצט בעטן א מתנת חנם
תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, סגולות, רפואה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב גערעדט נעכטן מיט אייער מאן, ער פרעגט מיר מיט ווייטאג וואס וועט דא זיין מיט אייער געזונט? ער איז אזוי צעבראכן און פארלוירן, און אויך פארשטיי איך פון אים אז איר זענט שוין אויך אביסל פארלוירן, וואס וועט דא זיין מיט אייער געזונט?


אייער מאן זאגט מיר, מען האלט שוין נאך אלע סגולות, מען האט שוין געגעבן שווערע טויזנטער דאלער פאר צדקה לזכות א רפואה פאר אייך, מען האט שוין אזויפיל מתפלל געווען, אויך איך האב זייער אסאך מתפלל געווען פאר אייך, און איך בעט טאג טעגליך איר זאלט זיין געזונט און שטארק, איר זאלט זיין א געזונטע מאמע און זוכה זיין צו קענען ווייטער ברענגען קינדער; ער פרעגט וואס איז נאך דא צו טון פאר א רפואה פאר אייך?


מרת ... תחי', אין הימל איז דא אן אוצר וואס רופט זיך 'אוצר מתנת חינם', איז יעצט ווען מען האט שוין אלעס געטון, וועט מען גיין צום אוצר און נעמען די טייערע סגולה פון בעטן דעם אייבערשטן נישט אויף די וועג ווי מען האט געבעטן ביז אהער, מיט א בקשה, אז עס קומט זיך עפעס דעם מענטש, נאר בעטן א מתנת חינם, אן אומזיסטע מתנה, און דאס קען נאר גיין אינאיינעם מיט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


יעדן אינדערפרי ווען איר ענדיגט מיט די קינדער - זאלט איר זיך באשטימען אפאר מינוט פון דאנקען דעם אייבערשטן פאר אלעס וואס ער טוט מיט אייך, און אויך אויף די גאנצע מעשה וואס איר זענט אריבער ביז אהער, און גלייבן באמונה שלימה אז אלעס ביז אהער איז נאר געווען לטובה, ווייל דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, עס איז איין שטיק טובה די גאנצע מעשה, און נאר נאכן דאנקען דעם אייבערשטן פאר אפאר מינוט, זאלט איר זיך בעטן ביי אים מיט א מתנת חינם, דעם לשון:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל וויסן אז אלעס וואס דו טוסט איז נאר גוטס, און עס איז נישטא קיין שלעכטס פון דיר אייבערשטער, העלף מיר איך זאל גלייבן מיט מיין גאנצע הארץ אז אלעס וואס איך בין אריבער ביז אהער און וואס איך גיי נאך יעצט אריבער - איז נאר פאר מיין טובה, און איך דאנק דיך אייבערשטער פארן מיר מאכן נאר גוטס.


הייליגער באשעפער איך בעט דיר הייל מיך אויס, איך זאל האבן א געזונטע הארץ און איך זאל האבן כח, און איך זאל קענען ברענגען נאך קינדער. הייליגער באשעפער מיר האבן שוין פרובירט אלע סארט מעדעצין, מיט אזויפיל דאקטוירים, מיט כל מיני מענטשן וכו', און קיינער קען מיר נישט העלפן. בעט איך דיר א מתנת חינם, או אומזיסטע מתנה. איך ווייס עס קומט מיר גארנישט, אלעס וואס איך האב איז נאר מתנת חינם, דעריבער בעט איך דיר א מתנת חינם, איך זאל זיין א געזונטע מאמע, א געזונטע ווייב פאר מיין מאן און נאר זיין פרייליך, בזכות די הייליגע צדיקים רבינו נחמן בן פיגא ותלמידו רבי נתן וואס זיי האבן זיך מוסר נפש געווען אריין צו ברענגען אין די וועלט און אין מיר די זאך פון רעדן צו דיר, און ווי אזוי צו בעטן נאר בלשון מתנת חינם, זאל איך האבן א רפואה, אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#320 - רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל חתונה מאכן די קינדער יונג
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, אמונת חכמים, חתונה, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וארא, כ"ב טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעצט שובבי"ם ווען מען קען אלעס פאררעכטן, זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן זאלסט חתונה מאכן דיינע קינדער יונג, זאלסט טון דעם רצון פונעם אייבערשטן.


וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט צו אונז און וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט צום אייבערשטן אויף בחורים און מיידלעך, וואס זיי גייען אריבער און קיינער ווייסט נישט וואס זיי ליידן, ווי שטארק זיי ווילן זיין גוט און ווי שווער עס איז זיי.


איך געדענק אין אומאן ראש השנה האט מוהרא"ש איין יאר נישט געהאט די כוחות צו געבן א תקיעת שופר דרשה, איך בין געשטאנען אויפן בימה נעבן מוהרא"ש, מוהרא"ש האט מיך גערופן שטיין נעבן אים, צו יוצא זיין די ברכה פאר די תקיעות דמעומד, און אויך צו זיין גרייט אויב מוהרא"ש וועט נישט האבן כח צו בלאזן די תקיעות דמיושב. אין די צייט וואס דער עולם האט געזאגט זיבן מאל למנצח האט מוהרא"ש זייער געוויינט אויפן קול, בכיות נוראות, און מוהרא"ש זאגט מיר: "איך וויל יעצט זאגן א תקיעת שופר דרשה פאר בית דין של מעלה, בחורים זענען נישט שולדיג אז זיי פאלן אין עבירות, מיידלעך זענען נישט שולדיג, ווייל זיי ווילן חתונה האבן און מען לאזט נישט חתונה האבן ביז מען איז אלט, און דאס איז די סיבה פארוואס זיי פאלן אין עבירות".


עס איז געווען זייער שרעקעדיג, עס האט געגאסן בלוט פון מוהרא"ש פון די נאז, די ווייסע בעקיטשע, די טלית; אלעס איז געווען בלוטיג, מוהרא"ש זאגט ווייטער: "איך וועל נישט לאזן מען זאל דן זיין אויף שלעכטס קיין איין בחור און מיידל, ווייל אלע ווילן זיין גוט, מען לאזט נישט חתונה האבן יונג, מען לאזט די קינדער ווארטן ביז זיי זענען שוין פארפאלן".


מיר דארפן אסאך בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן גיין בתמימות ופשיטות, פאלגן די תורה, פאלגן די צדיקים, מאכן שידוכים מיט די קינדער יונג, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין עו:): "האוהב את אשתו כגופו", ווער עס האט ליב זיין ווייב אזוי ווי זיך אליין, "והמכבדה יותר מגופו", און ער איז איר מכבד נאך מער ווי ער איז זיך אליין מכבד, "והמדריך בניו ובנותיו בדרך ישרה", און דער וואס לערנט אויס די קינדער צו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס, "והמשיאן סמוך לפירקן", און ער מאכט חתונה די קינדער ווען זיי זענען נאך יונג, אויף אים זאגט דער פסוק (איוב ה, כד): "וְיָדַעְתָּ כִּי שָׁלוֹם אָהֳלֶךָ וּפָקַדְתָּ נָוְךָ וְלֹא תֶחֱטָא", ווער רעדט נאך די טעכטער... אויף זיי דארף מען נאך מער אכטונג געבן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיג.): "בתך בגרה", אויב דיין טאכטער ווערט דרייצן יאר, "שחרר עבדך ותן לה", זאלסטו אפילו באפרייען דיין קנעכט און איר געבן דעם קנעכט פאר א מאן, ווייל אז נישט - וועט זי חס ושלום אראפפאלן אין עבירות; זעט מען ווי שטארק מען דארף היטן די טעכטער.


נאר מיט תפילה קען מען זוכה זיין צו חתונה מאכן די קינדער בקדושה ובטהרה, מען דארף שוין יעצט בעטן ווען די קינדער זענען נאך קליין: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל קענען אלע מיינע קינדער חתונה מאכן יונג, זיי זאלן נישט אריבער גיין די צער און יסורים וואס איך האב געליטן ווען איך האב געווארט אויף מיין שידוך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.