באמבו

אויף די בקשה פון איינע פון די חשובע ליינער וואס האט געבעטן אויב מיר קענען שרייבן איבער גראז, וועלן מיר באשרייבן אונזער באקאנטע "באמבו" געוויקס וואס איז אונז גוט באקאנט פאר די שיינע שטארקע סכך אויף סוכות, אבער אנדערש ווי עס זעט אונז אויס אויבנאויף איז עס אבער אין פאקט א "גראז" און נישט קיין בוים, די וועג וויאזוי עס וואקסט און וויאזוי די ווארצלען זענען אויסגעשטעלט, איז עס פון די תבואה משפחה, וואס די גראזן זענען איינע פון זיי.   דער באמבו געוויקס איז איינע פון די וואונדערליכסטע געוויקסן אויף דער וועלט, לאמיר זיך אביסל באקענען דערמיט.   באמבו איז פון די שנעלסטע וואקסענדע געוויקסן אויף דער וועלט, די כינעזע "מאסא באמבו ביימער" זענען באוואוסט צו קענען וואקסן אזוי שנעל ווי ביז 3 פיס (א מעטער) אין 24 שעה, אבער אפילו די אנדערע סארטן באמבוס וואקסן אין אלגעמיין מער פון א פוס (30 צענטימעטער) א טאג. נאך גרעסער איז די וואונדער פון אויבערשטן, אז טראצדעם וואס זיי וואקסן אזוי שנעל זענען גאר גאר שטארק און פעסט און פילע סארטן באמבוס זענען גאר נאך אסאך שטארקער ווי שטאל, און די סארטן ווערן טאקע שטארק באנוצט אויף צו בויען און פאר מעבל.   באמבו וואסט בעיקר און ווערט מערסטסטייל באננוצט אין אזיע ספעציעל אין כינע, יאפאן און אינדיע. מען נוצט עס דארט פאר גאר אסאך צוועקן אריינגערעכענט בויען בנינים, סקעפאלדס (פלאטפארמעס אויף וואס די בויער שטייען ביים בויען הויכע בנינים) פלארס, און מעבל, אזוי אויך ווערט עס שטארק באנוצט דורך האלץ שניצער צו מאכן קונצליכע ווערק, מוזיקאלישע אינסטרומענטן, און פילע סארטן ווערן אויך גענוצט צום עסן נאכן גוט אויפקאכן. און די ארימע לענדער קומט עס זייער צוניץ צוליב וואס עס איז אזוי גרינג צו פלאנצן און וואקסט אזוי שנעל און איז נאכאלץ זייער שטארק.   אזוי אויך זענען דא פארשידענע בעלי חיים וואס עסן פרישע באמבו צווייגן, בפרט איז באקאנט די פוילע "פאנדא" בערן, וואס כמעט זייער גאנצע לעבן עסן זיי נאר דאס...   דער אויבערשטער האט אריינגעלייגט אין די האלץ פון באמבו א נאטורליכע שוץ קעגן באקטעריעס, וואס מאכט עס זייער פאסיג צו נוצן פאר קיך עסצייג.    דער הייליגער תנא רבי אלעזר ב"ר שמעון - פארציילט די גמרא אין מסכת תענית - איז אמאל געגאנגען שפאצירן נעבן טייך רייטענדיג אויף זיין אייזל, ער איז געווען אויפגעלייגט נאכדעם וואס ער האט זייער אסאך געלערענט, און דאס - זאגט די גמרא - האט אים געברענגט צו גאוה.   דארט האט ער באגעגענט אן אומבאטעמטער מענטש, וואס האט אים באגריסט "שלום עליכם רבי", אבער רבי אלעזר האט אים אנשטאט צוריק גריסן אים געזאגט "אלע מענטש פון דיין שטאט זענען אזוי אומבאטעמט ווי דיר"?   האט דער מענטש געענטפערט, "אויב איך געפעל דיר נישט, האב נישט קיין טענות צו מיר, פרעג דעם אויבערשטן פארוואס ער האט מיר באשאפן אזוי".   רבי אלעזר האט זיך גלייך געכאפט אז ער האט דא געגרייזט, ער איז תיכף אראפגעשפרינגען פונעם אייזל און זיך געבעטן ביי דעם איד "איך האב נישט ריכטיג גערעדט, זיי מיר מוחל", אבער דער איד האט נישט געוואלט, זאגענדיג "איך בין דיר נישט מוחל ביז דו פרעגסט דעם אויבערשטן פארוואס ער האט מיר באשאפן אזוי אומבאטעמט".   רבי אלעזר האט אים נישט אפגעלאזט, און איז אים נאכגעפארן מיט זיין אייזל ביז יענער איז אנגעקומען צו זיין דעסטינאציע אין זיין שטאט, ווען רבי אלעזר וויינט צו אים ער זאל אים מוחל זיין. אנקומענדיג האבן די מענטשן פון שטאט געזען דער הייליגער תנא רבי אלעזר קומט זענען זיי אלע ארויסגעקומען מקבל פנים זיין דעם צדיק און אים באגירסט "שלום עליך רבי ומורי".   האט זיי דער מענטש געפרעגט, "דער מענטש אונטער מיר רופט עטס 'רבי', אויב דאס הייסט א רבי, דארף מען נישט האבן קיין רבי'ס ביי אידן, און האט פארציילט פארן עולם די שמועס וואס ער האט געהאט מיט רבי אלעזר.   האבן זיי אים געזאגט, כאטש דו ביסט גערעכט, בעטן מיר דיר זאלסט טון לפנים משורת הדין און אים מוחל זיין, ווייל ער איז א גרויסער תלמוד חכם; דער מענטש האט זיך געלאזט איבעררעדן, אבער האט צוגלייגט בתנאי ער זאל פון יעצט זיין אפגעהיטן נישט צו רעדן אזוי.   רבי אלעזר איז תיכף אריין אין בית המדרש אין געזאגט, "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם רַךְ כַּקָּנֶה וְאַל יְהֵא קָשֶׁה כָּאֶרֶז". א מענטש דארף זיין ווייעך ווי א גראזל, און נישט הארט ווי א טענענבוים, און האט געזאגט אז דערפאר האט די קנה זוכה געווען אז מען מאכט דערפון די פענעס וואס מען שרייבט דערפון די הייליגע ספרי תורה, תפילין און מזוזות.   א מענטש ווען עס קומט צו זיין כבוד דארף מען זיין ווייעך ווי א גראזעלע און נישט קוקן אויף זיך נאר רעדן שיין, און איבערבעטן, אבער ווען עס קומט צו טון דעם רצון ה' מען דארף גיין צו א צדיק און אים פאלגן, טון אלע תרי"ג מצוות, קען מען נישט זיין ווייעך, דעמאלטס דארף מען זיין ווי א באמבו וואס איז אויך א גראז, און זיך האלטן פעסט. אבער וויאזוי איז מען זוכה צו קענען האבן דעם ריכטיגן באלאנס, מען זאל וויסן ווען צו זיין ווייעך און ווען צו זיין שטארק, דאס קען מען נאר דורך תפלה, אז א מענטש בעט כסדר א תפלה צום באשעפער מען זאל וויסן וויאזוי זיך צו פירן, וועט מען זוכה זיין צו זיין אן אמת'ע ערליכע איד.   אויב האט איר סיי וועלכע נושא וואס איר ווילט מיר זאלן באשרייבן, קענט איר שיקן אן אימעיל צו askgershon@gmail.com, און מיר וועלן פרובירן צו ענטפערן כיד ה' הטובה עלינו.

< זעה מער כג שבט תשפ"ד 📝

יומא דהילולא קדישא פון כ"ק מרן מוהרא"ש זי"ע ביים שבת הוועדות מיט'ן ראש ישיבה שליט"א אין די קעטסקילס

פארגאנגענעם שבת בשלח שירה העעל"ט זענען זיך צוזאם געקומען הונדערטער תלמידים פון מוהרא"ש זי"ע וואס האבן אנטייל גענומען אינעם אנשי חיל קאמפיין פארגאנגענעם זומער, צו א הערליכע שבת התוועדות מיט'ן ראש ישיבה אינעם ראלי האטעל אין סאוט פאלסבורג, גאנץ נאנט צום ברסלב שטעטל, און מוצאי שבת קודש זענען געקומען צו פארן נאך הונדערטער אינגעלייט זיך צו באטייליגן ביי הכנסת ספר תורה וואס איז פארגעקומען אינעם בית המדרש פונעם האטעל. דער ספר תורה איז געשריבן געווארן לע"נ פון כ"ק מרן מוהרא"ש זי"ע, און דערנאך איז אפגעראכטן געווארן א סעודות הילולא און א סעודת מצוה לגמרה של תורה.   פרייטאג צו נאכטס נאך מנחה, איז דער ראש ישיבה ארויף אויפן ארון הקודש, און גערעדט עטליכע ווערטער אנצואווארימען די הערצער צום גרויס בעפארשטייענדען יארצייט, און האט געזאגט אז ביים רבי'ן האבן די תלמידים אמאל גערעדט איבער די גרויסע הילולא די חתונה וואס קומט פאר אין מירון אום ל"ג בעומר, האט זיך דער רבי אנגערופן אז עס איז אמת אז עס הערשט דארט א גרויסע שמחה, די חתונה ווערט דארט אפגעראכטן, אבער דער חתן געפונט זיך דא,   דער ראש ישיבה האט עס מסביר געווען, אז ווילאנג א צדיק איז אויף דער וועלט איז א גאנצער עסק וואו זיין גוף געפונט זיך, אבער נאכדעם וואס די נשמה פארלאזט דער גוף, געפונט זיך דער צדיק דארט וואו מען רעדט פון זיינע עצות, און מען פאלגט אים, דערפאר געפונט זיך רשב"י אין אומאן, ווייל דארט לערנט מען זיין תורה, דער ראש ישיבה האט אויסגעפירט: "מוהרא"ש געפונט זיך דא מיט אונז, ווייל דא זאגט מען איבער זיינע ווערטער, און דא פאלגט מען אים, אלע לערנען אויף זיין דרך הלימוד, איבער וואס ער האט אזויפיל גערעדט דערפון."   ביים באטע פרייטאג צו נאכטס האט דער ראש ישיבה גערעדט עטליכע מאל, און אינצווישן האט מען געזונגען ווארימע ניגונים און די זמירות פון שבת קודש, דער ראש ישיבה האט אסאך גערעדט פון אמונה און מחזק געווען דעם ציבור, צווישן אנדערע האט ער געזאגט, עס שטייט "ויהי בשלח פרעה את העם", עס איז באקאנט אז "אין ויהי אלא לשון צער", האט דער ראש ישיבה געפרעגט וואס איז די ווייטאג אז אידן גייען ארויס פון מצרים?   האט דער ראש ישיבה געזאגט, אז די גרעסטע ווייטאג איז אז מיר טראכטן אז פרעה לאזט ארויס די אידן פון מצרים, א מענטש טראכט, דער וועט מיר העלפן, יענער וועט שתדלן פאר מיר; נישטא קיין גרעסערע ווייטאג ווי א מענטש פארגעסט פון בעטן דעם אויבערשטן, עס ווערט נעבעך "נבוכים הם בארץ", מען בלאנדזשעט, ווייל "סגר עליהם המדבר" די מויל די מדבר איז פארשפארט.   נאכן באטע איז פארגעקומען א אינטערעסאנטע פאנעל ווי מען האט געקענט פרעגן דעם ראש ישיבה אלע סארטן שאלות, און דער ראש ישיבה שליט"א האט יעדעם געענטפערט א קלארע תשובה, אנגעזאפט מיט אמונה און חיזוק.   שבת קודש אינדערפרי איז פארגעקומען א שיער אינעם סידור פון מוהרא"ש "עת רצון", דער ראש ישיבה האט פארגעלערענט וואס מוהרא"ש שרייבט איבער די "שירת הים" אז מען דארף עס זאגן מיט גרויס שמחה, און אז ווען משיח וועט קומען וועט מען נאר זינגען און לויבן און זיך פרייען. און איבער דעם וואס מען דארף זיך דראפען מיט די שווערסטע נסיונות אבער מיר לאזן נישט אפ דעם אויבערשטן און די אמונה.   ביי שלש סעודות האט דער ראש ישיבה גערעדט איבער אמונה, ווי חז"ל זאגן אז די אמונה אליינס איז געווען גענוג א זכות אז דער ים זאל זיך שפאלטן, זעט מען פון דעם איז וואס פאר א מצב א איד געפונט זיך נאר זאל ער זיך דראפען אין די אמונה וואס דאס וועט אים ראטעווען.   דער ראש ישיבה האט געדאווענט שחרית פארן עמוד לכבוד דעם יארצייט, נאכן דאווענען האט מען פארגעלערענט סיפורי מעשיות ביים קידוש די דריטע מעשה פונעם חיגר, אז מען האט אים גענומען צום פלאץ וואו "נאכט און טאג טרעפן זיך".   דער ראש ישיבה האט עס מסביר געווען אז דאס מיינט אז עס זאל נישט זיין קיין חילוק ביי א מענטש צי עס איז אים לעכטיג עס גייט אים גוט, אדער פארקערט, ער זאל אייביג זיין צופרידן, אזוי ווי די מעשה גייט ווייטער אז די לבנה האט געזאגט פארן זון "וואס זארגסטו פרעמעד זארגן", דערנאך האט דער ראש ישיבה ממשיך געווען איבער שלום בית ווי וויכטיג עס איז אז עס זאל זיין שלום אין שטוב מען זאל קענען זיין אן ערליכער איד.   ביים סעודה שבת אינדערפרי האט דער דיין שליט"א אויפגעטרעטן, און גערעדט איבער די קדושה פון יוסף הצדיק ווי ער האט זיך דערהאלטן מיט אלע נסיונות אין מצרים, און זיך אויפגשטעלט נאך יעדע דורכפאל. נאכמיטאג האט דער ראש ישיבה שליט"א גערעדט צו די קינדער ביי חברת תהלים, און זיי פארציילט די מעשה ווי דער רבי האט געבעטן זיין אייניקל זאל מתפלל זיין אויף זיין געזונט, און דער רבי האט זייער מפליא געווען די פשוטע תפלה פונעם קינד "רבונו של עולם לאז מיין זיידע זיין געזונט".   אויך האט דער ראש ישיבה ארום גערעדט איבער די חשיבות פון יעדע קליינע זאך וואס א איד טוט היינטיגע צייטן, ווי דער הייליגער אריז"ל האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי חיים וויטאל זי"ע אז אין עקבתא דמשיחה וועט מען נישט דארפן קיין תעניתים און סיגופים נאר יעדע קליינע זאך וועט מאכן גרויסע תיקונים, אזוי אויך האט דער רבי געזאגט אז עס וועט נאך קומען א טאג וואס א פשוטע איד וועט זיין א חידוש ווי דער בעל שם טוב זי"ע, און מוהרא"ש זי"ע האט געזאגט אז דאס גייט ארויף אויפן היינטיגן דור.   נאך הבדלה איז פארגעקומען דער סדר אבות ובנים און די עסקנים האבן דערווייל צוגעגרייט דעם בית המדרש צום הכנסת ספר תורה, דער ראש ישיבה האט צוגעענדיגט די לעצטע אותיות אינעם ספר תורה, און מען האט אנגעהויבן צו זינגען ווארימע ניגונים, דערנאך האט זיך דער ראש ישיבה אויפגעשטעלט מיטן ספר תורה און אנגעהויבן טאנצן מיטן גאנצן ציבור, יעדער האט זיך געפרייט אז זיי האבן א חלק אין די תורה, יעדער האט א וועג וויאזוי אויך ער קען לערנען תורה, מען דארף נישט פארשטיין, ווי דער רבי זאגט אין שיחת הר"ן, אז מען דארף נישט מער פון זאגן די ווערטער ווען מען לערנט.   דערנאך האט מען זיך געוואשן צום מלוה מלכה צום יארצייט פון מרן מוהרא"ש זי"ע און לכבוד דעם נייעם ספר תורה, עטליכע אינגע בחורים תלמידי היכל הקודש האבן מסיים געווען גאנץ ש"ס ביים סעודה, אויך האט מען געהערט דרשות פון מו"ה ישראל דוד העסקל הי"ו, פון מו"ה שבתי מארקוס הי"ו וואס האט זיך אוועקגעגעבן פאר די ספר תורה בלב ונפש, פון מו"ה יואל לעווי הי"ו גבאי היכל הקודש בני ברק, און פון מו"ה אהרן פיש הי"ו וואס איז געשטאנען בראש פונעם אנשי חיל קאמפיין מיט גרויס געטריישאפט.   דערנאך האט מען געהאט די זכיה צו הערן הייליגע ווערטער פונעם ראש ישיבה שליט"א וואס האט צווישן אנדערע געזאגט אז מען האט געשריבן א ספר תורה לע"נ מוהרא"ש זי"ע, וואס איז זייער פאסיג, ווייל מוהרא"ש פלעגט זאגן, אז סוף כל סוף דארף יעדער אוועקגיין פון דער וועלט, דער וואס פאלגט דעם רבין ער האט זוכה געווען דורכצוגיין ש"ס נ"ך פוסקים און אזוי ווייטער, וועט מען דאן טראגן א ספר תורה אינעם ארון, אבער דער וואס וויל פארשטיין צי מען האט יא געהאלטן דערפון צי נישט, הייסט עס לערנען אדער נישט, גייען נעבעך דורך זיינע יארן פוסט און לער, און דאן וועט מען נעבעך פירן א נבילה אינעם ארון...   דער ציבור איז ארויס פונעם שבת מיט גרויס חיזוק, מען האט זיך פריש פארגענומען צו פאלגן דעם רבין, מאכן יעדן טאג התבודדות, לערנען תורה, מאכן הפצה פארשפרייטן די זיסע עצות אויף דער וועלט, וואס ראטעוועט בוכשטעבליך יעדן טאג צענדליגע שטובער מיט שלום בית און חינוך און אזוי ווייטער.   תורת ד' תמימה משיבת נפש.

< זעה מער יט שבט תשפ"ד 📝