אנשי שלומינו ברענגען שיינע מתנות פאר'ן רבין אויף ראש השנה, מסכת עבודה און הוריות
גרשון קרעמער
א גרויסע שמחה הערשט ביי אלע אנשי שלומינו דעם היינטיגן טאג דינסטאג פרשת כי תצא, מען דאנקט דעם אויבערשטן שהחיינו וקיימנו אז מען האט זוכה געווען אז מען האט מסיים געווען און אריינגענומען אין זיך נאך א גאנצע מסכת, מען האט זוכה געווען אז פאר פינף און זיבעציג טעג האט מען יעדן טאג געלערענט א דף גמרא.
די גמרא זאגט אין מסכת שבת (קי"ח ע"ב) "אמר אביי, תיתי לי דכי חזינא צורבא מרבנן דשלים מסכתיה עבידנא יומא טבא לרבנן" אז ווען א תלמיד האט מסיים געווען א מסכת, זאגט אביי אז ער האט געמאכט א יום טוב פאר די תלמידים; וועלן אנשי שלומינו מאכן א יום טוב יעדער ביי זיך אין שטוב, אריינעמען די ווייב און קינדער אין די גרויסע שמחה, אריינברענגען אין שטוב א ליבשאפט צום אויבערשטן און א ליבשאפט צו די תורה.
מענטשן שפירן אסאך מאל זיך הונגעריג, און זיי כאפן נישט פארוואס, "איך האב היינט גראדע פיין געגעסן, פארוואס שפיר איך ווי עפעס פעלט מיר?" ער גייט צום פרידזשידער שוין צום וויפילטן מאל, און ווערט אנטוישט אז אויסער נאך עטליכע פונט צום וואג האט ער גארנישט אויפגעטון. מוהרא"ש פלעגט זאגן אז פונקט ווי דער גוף דארף גשמיות'דיגע עסן, ער דארף א נארהאפטיגע פרישטאג, ער דארף א געזונטע נאכטמאל, און אז עס גייט דורך א טאג אן געהעריג עסן, אויסער וואס ער וועט זיך שפירן הונגעריג, וועט עס אויך אויסקלאפן אויף זיין גייסט, און ער קען נערוועז ווערן אויף יעדע קלייניקייט. די זעלבע זאך - פלעג מוהרא"ש אייביג זאגן - איז מיט די נשמה.
די נשמה דארף רוחניותדיגע שפייז, זי דארף א נארהאפטיגע פרישטאג - א בלאט גמרא, און א געזונטע סאפּער - עטליכע פרקים משניות, און אז עס גייט דורך א טאג, און מען לאזט די נשמה אויסהונגערן, וועט עס אויך אויסקלאפן אויפן גייסט פונעם מענטש, ער ווערט זיך שפירן מינדערוויכטיג און ליידיג. מוהרא"ש פלעגט אלץ בעטן אנשי שלומינו זאלן אפזינגען א בלאט גמרא אינדערהיים, און ארויסברענגען ווי דאס בויעט אויף דעם שלום בית. און וועט ברענגען אז אפילו א פרוי וואס עס זעט אויס ווי זי זוכט נאר צו טשילן און שאפן, ברענגט עס איר צו שעצן איר מאן ווען זיך זעט אים זיך זעצן לערנען גמרא.
מוהרא"ש פלעגט אלץ זאגן אז גמר"א איז די ראשי תיבות פון די פיר מלאכים ג'בריאל מ'יכאל ר'פאל און א'וריאל, וואס היטן דעם מענשט דורך לערנען יעדן טאג גמר"א.
פאר אנשי שלומינו איז גוט באקאנט די מסירת נפש וואס מוהרא"ש האט געהאט צו לערנען דעם בלאט גמרא יעדן טאג, אפילו אין די שווערסטע צייטן. ווען מוהרא"ש האט געהאט זיין הארץ אטאטקע ל"ע, האט ער געבעטן מען זאל צואווארטן מיטן אפעראציע, און האט מיט זיינע שוואכסטע כחות געוואלט צוערשט לערנען דעם בלאט גמרא. אזוי אויך ווען ער האט זיך ערוועקט פונעם הארץ אפעראציע האט ער די ערשטע זאך געבעטן מען זאל אים ברענגען די גמרא ווייל ער וויל לערנען דעם בלאט גמרא.
אבער אויך פאר די וואס זענען נאך נישט ארויפגעטאנצן אויפן באן פון לערנען א בלאט גמרא יעדן טאג, איז דער סיום א געוואלדיגע געלעגענהייט, יעצט שטיינעדיג קנאפע דריי וואכן פאר ראש השנה, וויבאלד מארגן מיטוואך הייבט מען אן דער קליינער מסכת הוריות, און ווי דער מנהג ביי אנשי שלומינו, ברענגט מען פאר'ן רבין א סיום א מתנה לכבוד יום טוב. און וואס קען זיין שענער ווי א סיום פון א מסכת גמרא.
לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא איז א זאך וואס מאכט פרייליך א איד, עס פילט אים אן מיט צופרידנהייט, עס מאכט געזונט א מענטש ברוחניות ובגשמיות. אויב טראכט א מענטש, "איך בין נישט געמאכט צו ענדיגן ש"ס, דאס איז אפשר געמאכט פארן רב, פארן דיין", לאמיר זען וואס רש"י לייגט צו דארט אין די גמרא, רש"י טייטשט דאס ווארט "דשלים מסכתיה - שגרסה", אז ער האט עס געזאגט, און דאס איז א זאך וואס יעדער קען בכל מצב שהוא, דאס איז איינע פון די זיסטע מתנות וואס דער רבי האט אונז געגעבן דער לעכטיגער "סדר דרך הלימוד" (עיין שיחת הר"ן סימן ע"ו) וואס דער רבי ברענגט דארט ארויס אז מען זאל לערנען זייער שנעל, און אפילו בלויז זאגן די ווערטער, ווייל מען וועט עס ממילא פארשטיין, און אויב נישט ביים ערשטן מאל, דעמאלטס וועט מען עס פארשטיין ביים צווייטן מאל, און דער רבי פירט אויס "און אויב מען וועט עס בכלל נישט פארשטיין, וואס איז?" דער רבי זאגט אונז אז אויף יענער וועלט וועט מען שוין דערמאנען און פארשטיין אלעס וואס מען לערנט דא אויף דער וועלט. דערפאר דארף מען נישט קוקן צי מען האט א קאפ, צי מען האט געדולד, צי מען פארשטייט, צי מען איז טרוד, יעדער קען זוכה זיין לכתרה של תורה, און ענדיגן גאנץ ש"ס.
כִּי אִם בְּתוֹרַת ה' חֶפְצוֹ, וּבְתוֹרָתוֹ יֶהְגֶּה יוֹמָם וָלָיְלָה
< זעה מער
ט אלול תשפ"ה 📝